Publikacja ukazuje proces kształtowania się nowoczesnych pojęć definiujących historię jako dyscyplinę naukową. Jednak autor wykracza znacznie poza samą tematykę formowania się nauk historycznych, prezentując zmiany w tkance społecznej i światopoglądowej, które temu procesowi nie tylko towarzyszyły, lecz także go warunkowały. Publikacja jest zatem również znakomitym przewodnikiem po świecie kultury umysłowej od średniowiecza...

Publikacja stanowi przekrojowe spojrzenie na struktury średniowiecznego myślenia, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu tego myślenia na historiografię średniowieczną. Autor pokazuje, m.in. na przykładzie dwóch kronik średniowiecznych i ich późniejszej recepcji, w jaki sposób w średniowieczu nastąpiło przejście od podejścia augustiańskiego w traktowaniu źródeł (absolutyzacja świadectwa bezpośredniego) do dopuszczenia interwencji...

Nowe, uzupełnione i rozszerzone wydanie. Autor opisuje ponad tysiącletnią historię jednoczenia Europy najpierw przez chrześcijaństwo, następnie przez oświecenie do XX wieku. W tomie zawarte są także artykuły o ostatnim półwieczu integracji europejskiej, konfliktach między dążeniami ku zjednoczeniu i ujednoliceniu Europy a siłami, które ją dzieliły i różnicowały...