Kontrowersyjny, fantastyczno-katastroficzny poemat Juliana Tuwima zawierający (zawsze aktualną!) satyrę na oddający się niepohamowanej, wręcz szalonej konsumpcji i zabawie świat ludzi bogatych i wpływowych (elit) skontrastowany z losem uboższej większości. Uznawany przez wielu za arcydzieło XX-wiecznej literatury polskiej. Za punkt kulminacyjny twórczości Tuwima – jego najlepszy utwór.
Akcja „Balu w operze” rozgrywa się jednocześnie w gmachu Opery, na ulicach i obrzeżach miasta oraz ... w kosmosie. Obok fragmentów realistycznych występują też zupełnie fantastyczne – jak ze snu. Język utworu jest bardzo sugestywny, ostry, nie stroniący od wulgaryzmów. Tuwim wręcz hipnotyzuje czytelnika. Od pierwszego wersu wciąga go w wir coraz szybszej i coraz bardziej odrealnionej akcji – zmierzającej do kapitalnego finału.
Inne, niż rozpasanie elit, istotne i aktualne do dzisiaj wątki utworu, to sprzeciw wobec chamstwu, przemocy i brutalności, ukazanie grozy i ohydy zabijania i spożywania zwierząt przez ludzi, zwrócenie uwagi na destrukcyjną wszechwładzę i wszechobecność pieniądza, oraz krytyka rozwiązłości i chciwości. Powstały w 1936 roku „Bal w operze” interpretowano też jako sprzeciw Tuwima wobec rodzącego się w latach 30-tych XX wieku faszyzmu oraz jako jego krytykę ówczesnych rządów sanacyjnych. Dopatrywano się też w nim apokaliptycznej wizji ostatecznego upadku świata i człowieka (na co wskazuje przedmowa oraz ostatni rozdział).
Znajdź podobne książki
Ostatnio czytane w tej kategorii
Darmowy fragment publikacji:
1
Julian Tuwim
BAL W OPERZE
Wydawnictwo Estymator
Warszawa 2020
Okładka: Olga Bołdok
ISBN: 978-83-66719-14-9
Utwory Juliana Tuwima © Fundacja im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim, Warszawa 2006
Dochody Fundacji im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim pochodzą jedynie z honorariów z tytułu
praw autorskich do dzieł jej Patronów i przeznaczone są w całości na pomoc dzieciom
niepełnosprawnym i na popularyzację twórczości obojga Autorów. www.Tuwim.org
Tekst poematu „Bal w Operze” zawarty w niniejszym e-booku (a także powyższa nota) ma
treść określoną przez Fundację im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim.
2
Spis Treści
SŁOWO WSTĘPNE OD WYDAWCY (4)
BAL W OPERZE (5)
PRZEDMOWA (5)
I (5)
II (7)
III (8)
IV (9)
V (11)
VI (12)
VII (13)
VIII (15)
IX (16)
X (17)
XI (18)
XII (21)
3
SŁOWO WSTĘPNE OD WYDAWCY
Kontrowersyjny, fantastyczno-katastroficzny poemat Juliana Tuwima zawierający
(zawsze aktualną!) satyrę na oddający się niepohamowanej, wręcz szalonej konsumpcji i
zabawie świat ludzi bogatych i wpływowych (elit) skontrastowany z losem uboższej
większości. Uznawany przez wielu za arcydzieło XX-wiecznej literatury polskiej. Za punkt
kulminacyjny twórczości Tuwima – jego najlepszy utwór.
Akcja „Balu w operze” rozgrywa się jednocześnie w gmachu Opery, na ulicach i
obrzeżach miasta oraz ... w kosmosie. Obok fragmentów realistycznych występują też
zupełnie fantastyczne – jak ze snu. Język utworu jest bardzo sugestywny, ostry, nie stroniący
od wulgaryzmów. Tuwim wręcz hipnotyzuje czytelnika. Od pierwszego wersu wciąga go w
wir coraz szybszej i coraz bardziej odrealnionej akcji – zmierzającej do kapitalnego finału.
Inne, niż rozpasanie elit, istotne i aktualne do dzisiaj wątki utworu, to sprzeciw wobec
chamstwu, przemocy i brutalności, ukazanie grozy i ohydy zabijania i spożywania zwierząt
przez ludzi, zwrócenie uwagi na destrukcyjną wszechwładzę i wszechobecność pieniądza,
oraz krytyka rozwiązłości i chciwości. Powstały w 1936 roku „Bal w operze” interpretowano
też jako sprzeciw Tuwima wobec rodzącego się w latach 30-tych XX wieku faszyzmu oraz
jako jego krytykę ówczesnych rządów sanacyjnych. Dopatrywano się też w nim
apokaliptycznej wizji ostatecznego upadku świata i człowieka (na co wskazuje przedmowa
oraz ostatni rozdział).
Jacek Chołoniewski
4
BAL W OPERZE
PRZEDMOWA
(Z Objawienia św. Jana)
I zrzucony jest smok wielki, wąż on starodawny, którego zwą diabłem i szatanem,
który zwodzi wszystek okrąg świata. Zrzucony jest na ziemię i aniołowie jego z nim są
zrzuceni... (XII)
Chodź, okażęć osądzenie onej wielkiej wszetecznicy, która siedzi nad wodami
wielkimi. Z którą wszeteczeństwo płodzili królowie ziemi i upili się winem wszeteczeństwa
jej obywatele ziemi. I odniósł mię na puszczę w duchu. I widziałem niewiastę, siedzącą na
szkarłatno-czerwonej bestii pełnej imion bluźnierstwa... A ona niewiasta przyobleczona była
w purpurę i szkarłat, i uzłocona złotem i drogim kamieniem, i perłami, mając kubek złoty w
ręce swej, pełnej obrzydliwości i nieczystości wszeteczeństwa swego... I widziałem niewiastę
onę pijaną krwią świętych i krwią męczenników Jezusowych. A widząc ją, dziwowałem się
wielkim podziwieniem... (XVII)
Potem słyszałem głos wielkiego ludu na niebie, mówiącego Alleluja! Zbawienie i
chwała, i cześć, i moc Panu, Bogu naszemu. Bo prawdziwe i sprawiedliwe są sądy Jego, iż
osądził wszetecznicę onę wielką, która kaziła ziemię wszeteczeństwem swoim, i pomścił się
krwi sług swoich z ręki jej. (XIX)
I
Dzisiaj wielki bal w Operze.
Sam Potężny Archikrator
Dał najwyższy protektorat,
Wszelka dziwka majtki pierze
I na kredyt kiecki bierze,
Na ulicach ścisk i zator,
Ustawili się żołnierze,
Błyszczą kaski kirasjerskie,
Błyszczą buty oficerskie,
Konie pienią się i rżą,
Ryczą auta, tłumy prą,
W kordegardzie wojska mrowie,
Wszędzie ostre pogotowie,
Niecierpliwe wina wrą,
U fryzjerów ludzie mdleją,
Czekający za koleją,
Dziwkom łydki słodko drżą.
Na afiszu – Archikrator,
Więc na schodach marmurowych
Leży chodnik purpurowy,
Ustawiono oleandry,
Ochrypł szef-organizator,
Wyfraczony krępy mandryl,
Klamki, zamki lśnią na glanc,
5
W blasku las ułańskich lanc,
Szef policji pierś wysadza
I spod marsa sypiąc skry,
Prężnym krokiem się przechadza...
Co za gracja! Co za władza!
Co za pompa! Jezu Chry...!
Zajeżdżają futra, fraki,
Lśniące laki, szapoklaki,
Uwijają się tajniaki
W paltocikach Burberry.
6
Pobierz darmowy fragment (pdf)
Gdzie kupić całą publikację:
Opinie na temat publikacji:
Inne popularne pozycje z tej kategorii:
Czytaj również:
Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką :