Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00443 006922 9762297 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Dyskurs o bezpieczeństwie z perspektywy lingwosecuritologii - ebook/pdf
Dyskurs o bezpieczeństwie z perspektywy lingwosecuritologii - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 132
Wydawca: Uniwersytet Śląski Język publikacji: polski
ISBN: 978-8-3801-2895-8 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> psychologia i filozofia >> komunikacja międzyludzka
Porównaj ceny (książka, ebook (-22%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Monografia otwiera w nauce miejsce na dyskusje i analizy z udziałem przedstawicieli Policji i służb bezpieczeństwa w ramach nowej subdycsypliny interdyscyplinarnej lingwosecuritologii. Jest to dziedzina z pogranicza nauk humanistycznych i społecznych, która będzie wykorzystywać teoretyczna i praktyczna wiedzę  o języku dla potrzeb nauk o bezpieczeństwie. W rozdziale pierwszym omówiono pojęcia dyskursu i dyskursu kryzysowego z perspektywy pragmalingwistyki oraz możliwości wykorzystania wiedzy psycholingwistycznej w sytuacjach kryzysowych. Rozdział drugi poświecono wybranym obszarom dyskursu kryzysowego z uwzględnieniem teorii aktów mowy. W rozdziale trzecim przedstawiono perspektywy badawcze nowej subdyscypliny.  Idea wielostronnego i interdyscyplinarnego badania języka stosowanego w sytuacjach kryzysowych między innymi ze względu na ogromnie ważny aspekt aplikatywny takich badań.

Książka przeznaczona jest do szerokiego kręgu odbiorców: do przedstawicieli instytucji powołanych do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego, środowisk akademickich i naukowych, studentów i wykładowców, poruszających się w dziedzinach bezpieczeństwa, sytuacji kryzysowych, psychologii i  - co należy szczególnie podkreślić - lingwistyki. Książka jest bowiem kontynuacją moich badań i stanowi próbę wykorzystania wiedzy lingwistycznej do optymalizacji procesu przepływu informacji  w sytuacjach kryzysowych.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Dyskurs o bezpieczeństwie z perspektywy lingwosecuritologii NR 3479 Jadwiga Stawnicka Dyskurs o bezpieczeństwie z perspektywy lingwosecuritologii Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego • Katowice 2016 Recenzent Artur Dariusz Kubacki Spis treści Wstęp                             7 Cel pracy oraz zawartość treściowa rozdziałów              7 Konceptualizacja pojęcia lingwosecuritologia               8 Rozdział 1 W kręgu dyskursu kryzysowego. Konceptualizacja pojęć          17 11 Pojęcia dyskursu i dyskursu kryzysowego              17 12 Aspekt pragmalingwistyczny dyskursu kryzysowego         20 13 Wykorzystanie wiedzy psycholingwistycznej w sytuacjach kryzysowych   25 Rozdział 2 Wybrane obszary dyskursu kryzysowego                35 21 Negocjacje kryzysowe z perspektywy teorii aktów mowy Wybrane aspekty zagadnienia (kierunek negocjator – sprawca)      35 22 Negocjacje kryzysowe z perspektywy teorii aktów mowy Wybrane aspekty zagadnienia (kierunek sprawca – negocjator)      46 23 Akt mowy obietnicy w negocjacjach kryzysowych          51 24 Kłamstwo w negocjacjach? Skalarny charakter kłamstwa        56 25 Przepływ informacji w sytuacjach kryzysowych (na przykładzie wojewódzkich wieloszczeblowych ćwiczeń z zakresu zarządzania kryzysowego „Lotnisko 2011” i „Lotnisko 2013”)   60 Rozdział 3 Perspektywy badawcze lingwosecuritologii               77 31 Opis projektu badawczego Profesjonalna komunikacja w sytuacjach kryzysowych                   77 32 Opis projektu badawczego Tłumacz w negocjacjach kryzysowych Recepcja tłumacza w przestrzeni międzykulturowej. Wybrane problemy językowo-kulturowe z zakresu przekładu środowiskowego        88 33 Opis projektu badawczego Język przemocy. (Anty)terrorystyczna propaganda Manipulacja w przekładzie                  95 34 Opis projektu badawczego Studium grup pseudokibicowskich z perspektywy socjologiczno-psycholingwistyczno-prawnej. Historia, diagnoza i działania prewencyjno-profilaktyczne w aspekcie kryminalistycznym i kryminologicznym  102 Zakończenie                          111 Literatura                           119 Summary                           129 Zusammenfassung                        130 Wstęp Cel pracy oraz zawartość treściowa rozdziałów W niniejszej książce pragnę podjąć próbę wskazania możliwości wykorzy- stania wiedzy lingwistycznej w ramach podejmowanych przez Policję działań na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego, między innymi sposobu pro- wadzenia rozmowy ze sprawcą sytuacji kryzysowej z wykorzystaniem teorii ak- tów mowy, a także optymalizacji procesu przepływu informacji podczas sytuacji zagrożeń między różnymi służbami zaangażowanymi w działania na rzecz roz- wiązania zaistniałej sytuacji kryzysowej Zaproponowane przeze mnie zostanie stworzenie subdyscypliny: lingwosecuritologii – teorii i praktyki języka bezpie- czeństwa Przestrzenią pojęciową lingwosecuritologii jest zbiór wszelkich terminów sym- bolizujących myślowe odzwierciedlenie całościowych ujęć istotnych cech sytuacji kryzysowej przez wszystkich jej uczestników nictwo Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej 2012 Efektem prowadzonych do tej pory przeze mnie badań w zakresie problema- tyki bezpieczeństwa jest 8 monografii poświęconych różnym obszarom funkcjo- nowania Policji: • Bezpieczeństwo uczestników interakcji – „Kiedy słowo jest bronią”. Dąbrowa Górnicza, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej 2012 • Modele komunikacji w negocjacjach kryzysowych Dąbrowa Górnicza, Wydaw- • Dialogiczny wymiar bezpieczeństwa. Rzecz o polskiej Policji. Katowice, Wydaw- • Bezpieczeństwo w negocjacjach kryzysowych Między rytuałem, rutyną a kre- • Strategia marketingu narracyjnego w Policji. Nowoczesny wymiar kreowania wi- zerunku. Dąbrowa Górnicza, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbro- wie Górniczej 2014 nictwo Uniwersytetu Śląskiego 2013 atywnością. Gliwice, WiS Opcjon, Uniwersytet Śląski 2013 8 Wstęp • Doskonalenie lokalne a współpraca z podmiotami zewnętrznymi. Efekt synergii (podręcznik szkoleń dla funkcjonariuszy Policji). Katowice, Wydawnictwo Uni- wersytetu Śląskiego 2015 • Polityka bezpieczeństwa w województwie śląskim. Dąbrowa Górnicza, Wydaw- • Kultura organizacyjna Policji [w druku] oraz liczne artykuły poświęcone tej tematyce1 nictwo Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej 2015 Książka składa się ze wstępu, trzech rozdziałów oraz zakończenia W części wstępnej określono cel pracy oraz zawartość treściową rozdziałów Dokonano tak- że konceptualizacji pojęcia lingwosecuritologia W rozdziale 1 pt W kręgu dyskur- su kryzysowego. Konceptualizacja pojęć omówiono pojęcie dyskursu oraz dyskursu kryzysowego z perspektywy pragmalingwistycznej, wskazano możliwości wyko- rzystania wiedzy psycholingwistycznej w sytuacjach kryzysowych Tematem roz- działu 2 jest specyfika dyskursu kryzysowego ze sprawcą z uwzględnieniem teo- rii aktów mowy Omówiono sposoby komunikowania się negocjatora ze sprawcą, kwestie obiecywania oraz przemilczania i kłamstwa w negocjacjach Rozdział ten zawiera także uwagi ogólne na temat przepływu informacji w sytuacjach kryzy- sowych Scharakteryzowano w nim ponadto przepływ informacji podczas woje- wódzkich wieloszczeblowych ćwiczeń z zakresu zarządzania kryzysowego „Lot- nisko 2011” W rozdziale 3 pt Perspektywy badawcze lingwosecuritologii. Opis projektów badawczych omówiono kilka autorskich projektów lingwosecuritolo- gicznych w kontekście perspektyw rozwoju tej subdyscypliny Książka przeznaczona jest dla szerokiego kręgu odbiorców: dla przedstawicieli instytucji powołanych do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego, środowisk akademickich i naukowych, studentów i wykładowców poruszających się w dziedzinach bezpieczeństwa, sytuacji kryzysowych, psychologii i – co należy szczególnie podkreślić – lingwistyki Książka jest bowiem kontynuacją moich ba- dań i stanowi próbę wykorzystania wiedzy lingwistycznej do optymalizacji proce- su przepływu informacji w sytuacjach kryzysowych 1 Min Komunikacja społeczna Policji. Historia, stan obecny i perspektywy. Opis projektu badaw- czego (Stawnicka, 2013d: 15–37); Budowanie autorytetu Policji (przez pryzmat założeń projektu ba- dawczego „Komunikacja społeczna Policji”) (Stawnicka, 2013b: 116–139); Zarządzanie informacją w sytuacjach kryzysowych w kontekście zagrożeń bezpieczeństwa państwa (Stawnicka, 2014e: 107– 115); Lingwistyka w służbie kryminalistyki. Diagnozy i prognozy (Stawnicka, 2015c: 9–27); Efektyw- ne zarządzanie informacją w sytuacjach kryzysowych. Ćwiczenia z zakresu zarządzania kryzysowego – diagnozy i prognozy (Stawnicka, 2015b: 229–253) Konceptualizacja pojęcia lingwosecuritologia 9 Konceptualizacja pojęcia lingwosecuritologia Słowo securitologia ukształtowało się na bazie łacińskiego securus: se ‘oddziel- nie, osobno’, cura ‘dbałość, opieka, troska’ Przyrostek -logos pochodzi od greckie- go -logía, a to od lógos oznaczającego min ‘zbiór, rozum’ Z tego powodu -logos występuje jako ostatni człon wyrazów złożonych, wskazując na ich związek zna- czeniowy z doktryną, nauką, teorią Securit(o)logia jest zatem nauką o bezpie- czeństwie (Korzeniowski, 2008: 32–33)2 Przedmiotem jej badań są współczesne systemy bezpieczeństwa oraz ich funkcjonowanie na różnych poziomach organi- zacyjnych Obiekt badań nauk o bezpieczeństwie stanowią zarówno systemy o wy- miarze militarnym, jak i niemilitarnym Systemy bezpieczeństwa obejmują działa- nia instytucji o charakterze państwowym, rządowym i samorządowym, obejmują także działania przedsiębiorców i organizacji społecznych funkcjonujących w ob- szarze bezpieczeństwa Nauki o bezpieczeństwie stały się w Polsce dyscypliną naukową od 2011 roku, najpierw w dziedzinie nauk humanistycznych, potem w dziedzinie nauk społecz- nych Bezpieczeństwo jako obiekt badań ma charakter multi- i interdyscyplinar- ny, co determinuje konieczność przekraczania granic między dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi, a także możliwości korzystania z warsztatu metodo- logicznego i dorobku teoretycznego innych nauk: filozofii, psychologii, socjolo- gii, historii, nauk ekonomicznych, politycznych, prawnych i technicznych, nauk o kulturze fizycznej, w niektórych zagadnieniach także nauk przyrodniczych, rol- niczych, leśnych, górniczych, medycznych, wojskowych, pedagogicznych, a nawet teologicznych i artystycznych Należy jednak w tym miejscu szczególnie podkre- ślić, iż bezpieczeństwo powinno korzystać z warsztatu metodologicznego i dorob- ku teoretycznego lingwistyki (językoznawstwa) Badacze podejmujący problem bezpieczeństwa z pozycji securitologii w cen- trum uwagi stawiają człowieka, jego potrzeby i wyznawane przez niego warto- ści (Korzeniowski, 2008: 32) Securitologia nie tylko dostrzega, ale i eksponuje podmiotowość człowieka Wyznacznikiem tożsamości securitologii jest podej- ście transdyscyplinarne, podkreślające związki między psychospołecznymi, eko- nomicznymi, techniczno-wytwórczymi i innymi aspektami rozwoju człowieka i funkcjonowania organizacji stanowiących obiekt badań nauki o bezpieczeństwie (Korzeniowski, 2008: 48) Securitologia wskazuje perspektywę niwelowania za- grożeń dla istnienia, rozwoju i normalnego funkcjonowania człowieka i organiza- cji społecznych (Korzeniowski, 2008: 50) 2 Termin securitologia ma swoje źródło w łacińskim słowie securitas (‘bezpieczeństwo’, ‘pew- ność’) i greckim logos (‘słowo’, ‘nauka’), co należy interpretować jako naukę o bezpieczeństwie (Hofreiter, 2012: 36) 10 Wstęp Takie wielozakresowe podejście do bezpieczeństwa jest punktem wyjścia do zdefiniowania securitologii jako kompleksowej nauki o bezpieczeństwie3 Pisze Ladislav Hofreiter (2012: 37)4: Z pozycji sekuritologii można analizować bezpieczeństwo jako zjawisko wszechstronne, wieloczęściowe, o pionowej i poziomej strukturze Bez- pieczeństwo jest traktowane jako całokształt działań, którego wartość jest nie tylko podsumowaniem każdego z czynników, ale jest rezultatem ich wzajemnych relacji W sekuritologii każdy wymiar bezpieczeństwa ana- lizuje się jako zbiór nawzajem na siebie wpływających czynników, któ- re charakteryzują się wspólnymi uwarunkowaniami i przyczynowością Securitologia jest zatem nauką o prawidłowościach i mechanizmach zagwaran- towania bezpieczeństwa człowieka, grupy społecznej, państwa lub ludzkości w sto- sunku do licznych zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń oraz dynamiki rozwoju środowiska bezpieczeństwa, a także nauką o przyczynach i skutkach braku prawi- dłowości i mechanizmów zagwarantowania bezpieczeństwa człowieka (Hofreiter, 2006; za Hofreiter, 2012: 37) Celem tej nauki jest min opisywanie i analizowanie rzeczywistych przykładów, które są dostępne na podstawie obserwacji świata A za- tem w ramach badań securitologii dąży się do opracowania koncepcji zapewnienia jednostce kompleksowego bezpieczeństwa Jest to możliwe do osiągnięcia poprzez analizę procesów zapewnienia bezpieczeństwa człowiekowi w różnych sferach jego życia Na podstawie uzyskanych wiadomości oraz ich teoretycznego uzasadnienia w ramach securitologii ustala się wzajemne relacje między pojedynczymi elemen- tami i wymiarami bezpieczeństwa, metodami ich analizy Na tej podstawie dopiero możliwe jest zbudowanie uniwersalnej teorii bezpieczeństwa poprzez skonstruowa- nie całościowego systemu związków (Hofreiter, 2012: 37) Leszek Korzeniowski w książce Securitologia. Nauka o bezpieczeństwie czło- wieka i organizacji społecznych pisze, iż securitologia podejmuje badania zagro- żeń dla istnienia rozwoju i normalnego funkcjonowania człowieka i organizacji społecznych (Korzeniowski, 2008: 53) Securitologia uwzględnia bezpieczeństwo podmiotu (człowieka), bezpieczeństwo małej grupy społecznej, bezpieczeństwo społeczeństwa (wielkiej grupy społecznej) i bezpieczeństwo ludzkości (Korze- niowski, 2008: 52) Badacz pisze o związkach securitologii z socjologią, ekono- 3 Taki też tytuł ma podrozdział rozdziału Nowoczesne nauki o bezpieczeństwie: Sekuritologia – kompleksowa nauka o bezpieczeństwie (Hofreiter, 2012: 31–47) Autor przyjmuje spolszczoną pi- sownię przez k 4 Autor używa zapisu sekuritologia Takiego też terminu używa P Tyrała w książce Sekuritolo- gia: bezpieczeństwo kompleksowe (2011) W literaturze przedmiotu używane są oba warianty pisowni Książka L Korzeniowskiego ma tytuł Securitologia: nauka o bezpieczeństwie człowieka i organizacji społecznych Podobnie zeszyty naukowe European Association for Security mają tytuł „Securitolo- gia” Taką też pisownię zachowałam w niniejszej książce, nie wykluczając dwóch możliwości zapisu terminu: securitologia oraz sekuritologia Konceptualizacja pojęcia lingwosecuritologia 11 mią, filozofią, informatyką, kryminologią, naukami technicznymi, pedagogiką i psychologią (Korzeniowski, 2008: 43–44) Warto przytoczyć także słowa Hofreitera (2012: 38): Przedmiotem sekuritologii jako nauki jest bezpieczeństwo człowie- ka i różnorodnych systemów niezbędnych do życia (ale też globu, pań- stwa, grupy społecznej, organizmów żywych, systemów technicznych, infrastruktury, sfer produkcyjnych, rynku, środowiska naturalnego itp) w warunkach rozmaitych negatywnych sytuacji oraz przy ograniczeniach czasowych i przestrzennych Takie podejście do analizowania bezpieczeń- stwa musi być oparte na wiedzy przyrodniczej, społecznej i technicznej bezpieczeństwa; państw, ludzkości, ich charakterystyka i właściwości; Przedmiot zainteresowania securitologii stanowią: • podstawowa terminologia z zakresu bezpieczeństwa; • charakter środowiska bezpieczeństwa i tendencje jego rozwoju; • płaszczyzna analityczna, podstawowe jednostki i uczestnicy procesu poprawy • rodzaje ryzyka i zagrożenia bezpieczeństwa człowieka, grup społecznych, • źródła i sprawcy zagrożeń bezpieczeństwa; • przyczyny i skutki zjawisk i procesów poprawiających bezpieczeństwo; • czynniki wpływające na ryzyko i zagrożenia bezpieczeństwa; • systemy bezpieczeństwa, możliwości i środki pomocnicze do ich tworzenia, struktura, cele i zadania, zasady i formy ich skutecznego działania (Hofreiter, 2012: 38) Securitologia jako nauka kompleksowa proponuje holistyczne badania nad bezpieczeństwem Powstała na pograniczu nauk przyrodniczych, społecznych i technicznych i zajmuje się analizowaniem praw i mechanizmów ochrony czło- wieka, grup społecznych i środowiska społecznego i przyrodniczego „Ponadto na- uka ta musi stworzyć własny język naukowy, czyli aparat kategorialny (terminy i pojęcia), własne metody i technikę badawczą, a także nieustannie pracować nad sformułowaniem przedmiotu swoich badań oraz teoretycznej i praktycznej komu- nikacji z innymi dziedzinami nauki” (Hofreiter, 2012: 46) Przyglądając się publikacjom w obszarze nauk o bezpieczeństwie, należy stwier- dzić, iż w większości publikacji obszar tych nauk dotyczy zagadnień współczesnego bezpieczeństwa, a w szczególności bezpieczeństwa wewnętrznego Zapotrzebowa- nie na takie publikacje determinuje także dydaktyka szkoły wyższej Wszechstron- ne zainteresowanie bezpieczeństwem jest wyrażane przez kierunki studiów, głów- nie bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo wewnętrzne, a także inżynierię bezpieczeństwa Rozwojowi dydaktyki towarzyszą zmiany w wykazie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i dyscyplin naukowych (Sulowski, Brzeziński, 2014: 7) Centralne problemy tworzące grupę nauk o bezpieczeństwie powinny być ob- jęte wspólnym obiektem badania (przedmiotem materialnym) w ramach działań 12 Wstęp zespołów charakteryzujących się wysokim stopniem zhierarchizowania (np woj- skowych, policyjnych, straży pożarnej, ratowniczych itp) w środowisku społecz- nym (humanistycznym) Celem moim nie są szczegółowe, teoretyczne rozważania na temat definicji bezpieczeństwa, a nawet nie przegląd najważniejszych aspektów tej tematyki Na- leży zaznaczyć jedynie, iż pojęcie bezpieczeństwa ewoluuje wraz z rozwojem cywi- lizacji Obecnie bezpieczeństwo obejmuje nie tylko aspekty polityczny i militarny, ale i ekonomiczny, ekologiczny, społeczny Termin bezpieczeństwo jest wieloaspek- towy i stosowany zarówno w opracowaniach naukowych, jak i w języku potocz- nym w wielu znaczeniach i kategoriach Mówi się min o bezpieczeństwie eko- logicznym, bezpieczeństwie ideologicznym, bezpieczeństwie informatycznym, bezpieczeństwie ekonomicznym, bezpieczeństwie powszechnym, bezpieczeństwie publicznym, bezpieczeństwie kulturowym i bezpieczeństwie militarnym Metodologia securitologii została oparta na metodologii nauk społecznych Podstawą metodologiczną securitologii jest podejście dialektyczne i holistyczne, analiza systemowa, przekraczanie granic pomiędzy poszczególnymi dyscyplinami naukowymi (transdyscyplinarność) (Korzeniowski, 2008: 47–48) Wśród metod i technik badawczych securitologii Leszek Korzeniowski wymienia: metody od- czytu dokumentów, techniki opisowe, metodę obserwacji, eksperyment, metodę wywiadu, metodę panelu (zogniskowany wywiad grupowy – focus group research), metodę badań ankietowych, studium przypadku (Korzeniowski, 2008: 161– 168) Andrzej Urbanek podkreśla, iż traktowanie securitologii jako nauki o bez- pieczeństwie człowieka i organizacji społecznych jest zbieżne z ogólnym kierun- kiem rozwoju nauk o bezpieczeństwie, które wymiar teoretyczny budują w oparciu o dokonania szkoły kopenhaskiej, a wymiar pragmatyczny na koncepcji human se- curity (Urbanek, 2012: 35) Bezpieczeństwo ma niewątpliwie charakter wielozakresowy i podejście do tej kwestii powinno uwzględniać zastosowanie teorii psychologii, filozofii, nauk woj- skowych, prawa, socjologii, historii, ekonomii, polityki, pedagogiki, nauk przyrod- niczych, rolniczych, leśnictwa, górnictwa, medycyny, teologii, sztuki (Hofreiter, 2012: 36) Badacze, podkreślając charakter wielozakresowy bezpieczeństwa i jego związek z innymi naukami, nie wymieniają jednak lingwistyki (językoznawstwa) Zdają się nie dostrzegać tego, iż podejście do tak kompleksowej analizy bezpieczeń- stwa musi być oparte nie tylko na wiedzy przyrodniczej, społecznej i technicznej, ale także na wiedzy lingwistycznej, psycholingwistycznej oraz wiedzy z zakresu nauk o komunikowaniu Takie podejście starałam się uzasadnić w swoich publikacjach, które traktowały – najogólniej rzecz ujmując – o języku bezpieczeństwa, o bezpie- czeństwie uczestników interakcji, o komunikacyjnym aspekcie bezpieczeństwa Propozycja zawarta w niniejszej książce związana jest z wyodrębnieniem w ra- mach dyscypliny naukowej nauki o bezpieczeństwie min takiej specjalności na- ukowej, jak lingwosecuritologia Lingwosecuritologia jako dziedzina z pogranicza nauk humanistycznych i społecznych otwiera przed badaczami nowe możliwości opisu języka bezpieczeństwa Badacz uzyskuje możliwości wykorzystania szero- Konceptualizacja pojęcia lingwosecuritologia 13 kiego spektrum metod: lingwistycznych, socjologicznych, nauk o bezpieczeństwie, psychologicznych, zarządzania Lingwosecuritologia zorientowana zatem jest na badanie języka bezpieczeństwa Takie podejście do badań jest zgodne z antropo- centrycznym paradygmatem w nauce acjach kryzysowych; Dyscyplina naukowa to doniosła społecznie, ukształtowana i wyodrębniona ze względu na przedmiot i cel badań lub kształcenia część nauki w znaczeniu insty- tucjonalnym i uznana za podstawową jednostkę jej klasyfikacji (Krzyżanowski, 1999: 130) Proponuję uzasadnienie nazwy lingwosecuritologia na zasadzie ana- logii do nazwy lingwokulturologia (lingwistyka kulturowa)5 czy też lingwokrymi- nalistyka (lingwistyka kryminalistyczna) Lingwosecuritologia jako specjalność naukowa powinna umożliwiać realizację określonych celów i funkcji Jako cele można przyjąć: • wykrywanie prawidłowości i nieprawidłowości przepływu informacji w sytu- • wypracowanie metod zdobywania wiedzy w oparciu o możliwości zastosowa- nia podejścia pragmalingwistycznego w sytuacjach kryzysowych; • rozwijanie aparatu pojęciowego; • wyjaśnianie i usprawnianie procesów informacyjno-decyzyjnych; • wykrywanie prawidłowości zachodzących w pionowych i poziomych relacjach • doskonalenie form i metod przekazywania i przyswajania wiedzy o roli użycia języka w sytuacjach kryzysowych Lingwosecuritologia ma cele zarówno poznawcze, jak i praktyczne6 Przestrzeń pojęciowa lingwosecuritologii jest zbiorem wszelkich terminów symbolizujących myślowe odzwierciedlenia całościowych ujęć istotnych cech sytuacji kryzysowej przez wszystkich jej uczestników interpersonalnych; Uogólniając, funkcje lingwosecuritologii można sprowadzić do funkcji po- znawczych i funkcji praktycznych Do grupy funkcji poznawczych można zaliczyć: funkcję diagnostyczną – polegającą na badaniu, opisywaniu i wyjaśnianiu zjawisk związanych z komunikowaniem się w sytuacjach kryzysowych; funkcję progno- styczną – polegającą na wykrywaniu ogólnych praw przebiegu sytuacji kryzysowej w zależności od przyjętych strategii komunikacyjnych Prognozowanie związa- ne jest z konsekwencjami wynikającymi z użycia poszczególnych strategii komu- nikacyjnych w sytuacjach kryzysowych Do grupy funkcji praktycznych można zaliczyć funkcję dydaktyczną oraz funkcję racjonalizującą Funkcja dydaktycz- na polega na działaniach zmierzających do przyswojenia wiedzy o komunikowa- niu kryzysowym i doskonalenia umiejętności komunikacji interpersonalnej przez 5 Lingwokulturologia – dziedzina z pogranicza nauk humanistycznych i społecznych (zob Zi- nowjewa, Jurkow, 2009) 6 Ze względu na cele, jakie stoją przed naukami, i rozwiązywane problemy, wyróżniane są: nauki teoretyczne (nazywane inaczej podstawowymi albo czystymi) i nauki praktyczne (nazywane również stosowanymi albo wdrożeniowymi) Nauki teoretyczne, mając cele czysto poznawcze, dostarczają naukom praktycznym wiedzy wdrażanej następnie do praktyki 14 Wstęp podmioty zaangażowane w działania związane z wszystkimi fazami sytuacji kry- zysowej Funkcja racjonalizująca polega natomiast na zastosowaniu zdobytej wie- dzy do optymalizacji procesu przepływu informacji w sytuacji kryzysowej Ogól- nym punktem widzenia, z jakiego dany przedmiot jest analizowany w odniesieniu do lingwosecuritologii, jest skuteczność komunikowania się w sytuacjach kryzy- sowych Lista obszarów, w ramach których można rozpatrywać przedmiot badań lingwosecuritologii, nie jest zamknięta, gdyż wraz z rozwojem tej specjalności na- ukowej mogą zarysowywać się inne aspekty W obrębie specjalności można wyróżnić obszary problemowe stanowiące strukturę lingwosecuritologicznej specjalności naukowej w obszarze nauki o bez- pieczeństwie Obszar zainteresowania związany z aspektem ogólnoteoretycznym może przyjąć nazwę np podstawy lingwosecuritologii, ogólna teoria lingwosecuri- tologii itp Nazwa obszaru zainteresowania w specjalności lingwosecuritologia po- winna swym zakresem obejmować możliwie dokładnie treści – problemy w niej rozwiązane i rozwiązywane, charakteryzujące specjalność naukową lingwosecuri- tologii i dotyczące ogólnych zagadnień komunikowania kryzysowego Obszar za- interesowania naukowego o nazwie teoria lingwosecuritologii powinien objąć hi- storię komunikowania kryzysowego, metateorię lingwosecuritologii (miejsce we współczesnej klasyfikacji nauk, cele i funkcje, przedmiot badań i jego aspekty, czę- ści składowe – strukturę wiedzy o komunikowaniu kryzysowym), podstawowy aparat pojęciowy lingwosecuritologii i jej funkcje, formy i metody kształcenia oraz szkolenia służb zaangażowanych w przebieg sytuacji kryzysowej, a także kierunki rozwoju lingwosecuritologii Lingwosecuritologia zajmuje się zatem analizą zachowań komunikacyjnych w sytuacjach kryzysowych z perspektywy securitologii Związana jest z psycho- lingwistyką, psychologią, filozofią, naukami o zarządzaniu, a nawet biolingwisty- ką7 Małgorzata Święcicka, autorka książki Pieniądz we współczesnej polszczyźnie (2012), postuluje wprowadzenie nowego działu językoznawstwa – ekonomolingwi- styki Lingwosecuritologia byłaby dyscypliną heterogenicznego opisu języka, a jej obiektem badawczym jest język w jego uwarunkowaniach zewnętrznych, podob- nie zresztą jak obiekt badań ekolingwistyki, psycholingwistyki, socjolingwistyki W dobie kształtowania się takich dyscyplin, jak lingwistyka genetyczna (czy gene- tyka lingwistyczna), lingwistyka ewolucyjna, lingwistyka molekularna, w przekona- niu piszącej te słowa najwyższy czas, by do tego typu badań nad bezpieczeństwem na większą niż dotąd skalę włączyli się językoznawcy Właściwie śladów włączenia się lingwistów w badania nad bezpieczeństwem próżno szukać Wyzwanie to nieła- twe, bo paradygmat nauk o bezpieczeństwie różni się od paradygmatu tradycyjnie pojętego językoznawstwa jako nauki należącej do obszaru nauk humanistycznych 7 Biolingwistyka to dyscyplina zajmująca się nie tylko badaniem biologicznych podstaw języka, ale we współczesnym rozumieniu próbująca opisywać i wyjaśniać fakty oraz procesy językowe, a tak- że zachowania komunikacyjne zwierząt (w tym człowieka) z wykorzystaniem aparatu pojęciowego i procedur nauk przyrodniczych (Nowakowski, 2006: 143–155) Konceptualizacja pojęcia lingwosecuritologia 15 Rozwój lingwosecuritologii powinien odbywać się w ramach akceptacji inter- dyscyplinarnego modelu prowadzenia badań naukowych Lingwosecuritologia powinna stać się nowym kierunkiem (subdyscypliną, specjalnością) nauczania Zachodzi zatem potrzeba wyodrębnienia części securitologii zajmującej się teorią i praktyką języka bezpieczeństwa – lingwosecuritologii Wyodrębnienie lingwose- curitologii może stanowić kontynuację dyskusji na temat określenia obszarów gru- py nauk wchodzących do nowo powołanych dyscyplin naukowych i wyodrębnie- nia w nich podstawowych specjalności naukowych Językoznawstwo to nauka o języku Jak pisze Kazimierz Polański (red, 1999: 279): Z uwagi jednak na to, iż językiem zajmują także inne dyscypliny nauko- we (logika, filozofia, psychologia i in), językoznawstwo często określa się jako naukę, dla której język jest głównym przedmiotem badań Należy za- znaczyć, że ostrej granicy między aspektem językoznawczym a aspekta- mi niejęzykoznawczymi badań nad językiem przeprowadzić się nie da, zwłaszcza w obecnych czasach, które charakteryzują się między innymi tendencją do integracji nauk Nie chodzi tutaj bynajmniej o zacieranie się granic między dyscyplinami, lecz o zespolenie konkretnych podejść badawczych Jadwiga Stawnicka Security discourse from the perspective of linguisecuritology S u m m a r y In the following book, an attempt has been made to indicate practical application of linguistic knowledge in actions undertaken by law enforcement and aimed at public secu- rity and public order The book puts forward a proposition to create a sub-field of linguis- tics under the term „linguisecuritology” – theory and practice of the langugae of security A semantic field of linguisecuritology encompasses all terms related to vital characteris- tics of a crisis situation conceptualized by its every participant It has been indicated how to conduct talks with the perpetrator of a crisis situation with use of the theory of speech acts, and how to optimalize the flow of information between all the public service forces involved in a threat situation The book consists of an introduction, three chapters and a conclusion The intro- duction specifies the purpose of the book and the contents of the chapters A conceptu- al framework of the term „linguisecuritology” has been proposed In chapter one W kręgu dyskursu kryzysowego. Konceptualizacja pojęć (Within crisis discourse Conceptualization of notions), the notions of discourse and crisis discourse have been discussed from the perspective of pragmatic linguistics, and the possiblilities of use of the psycholinguistic knowledge in crisis situations have been indicated The subject of chapter two is the spec- ificity of the crisis discourse with the perpetrator considering the theory of speech acts Strategies of communicating with the perpetrator have been discussed, including issues of promising, witholding information and lying during negotiations This chapter also contains general remarks on the subject of the flow of information in crisis situations Next, the flow of information during regional multi-level simulations in crisis management „Lotnisko 2011”(„Airport 2011”) has been characterized In chapter three Perspektywy badawcze lingwosecuritologii. Opis projektów badawczych (Research per- spectives of linguisecuritology Description of research projects), a few linguisecuritolog- ical projects by the author have been discussed in the context of perspectives for develop- ment of this sub-field The book is addressed for a broad circle of recipients including law enforcement, academic and research environment, students and lecturers involved in the fields of security, crisis situations, psychology and notably linguistics The book is a con- tinuation of my research and an attempt at applying linguistic knowledge for the optimal- ization of the flow of information in crisis situations Jadwiga Stawnicka Diskurs über Sicherheit aus der Sicht der linguistischen Securitologie Z u s a m m e n f a s s u n g Im vorliegenden Buch hat sich die Verfasserin bemüht, alle Möglichkeiten der Aus- nutzung des linguistischen Wissens in den Polizeihandlungen zugunsten der öffentlichen Sicherheit und Ordnung zu schildern Sie schlägt dabei vor, eine neue Subdisziplin „Lin- guosecuritologie“ – Theorie und Praxis der Sicherheitssprache, zu bilden Der Begriffs- raum der Lehre ist eine Sammlung von allen Termini, welche eine ganzheitliche Auffas- sung von wesentlichen Eigenschaften der Krisensituation von deren allen Teilnehmern widerspiegeln Genannt werden ua verschiedene Methoden der Gesprächsführung mit dem Verursacher der Krisensituation mittels der Sprechakttheorie und die den Prozess des Informationsflusses zwischen den einzelnen in die Krisensituation eingesetzten Diensten zu optimierenden Methoden Der Band besteht aus einer Einleitung, drei Kapiteln und einem Abschluss In der Einführung werden das Ziel der Abhandlung und der Inhalt von den einzelnen Kapiteln auf den Punkt gebracht Hier konzeptualisiert man auch den Begriff Linguosecuritologie In dem I Kapitel Im Bereich des Krisendiskurses. Konzeptualisierung der Begriffe werden die Termini: Diskurs und Krisendiskurs aus pragmalinguistischer Perspektive behandelt Es wird dabei auf verschiedene Möglichkeiten, psycholinguistisches Wissens in Krisensi- tuationen anzuwenden, hingewiesen Zum Thema des II Kapitels wird die Spezifizität des Krisendiskurses mit dem Täter unter Berücksichtigung der Sprechakttheorie Besprochen werden verschiedene Methoden der Kommunikation zwischen dem Verhandlungsführer und dem Täter, als auch die mit Versprechen, Verschweigen und Lügen während der Ver- handlungen verbundenen Fragen Das Kapitel beinhaltet auch allgemeine Bemerkungen zum Informationsfluss in Krisensituationen und den Bericht über den Informationsfluss während der mehrstufigen Übungen aus dem Bereich des Krisenmanagements „Lotnisko 2011“ Im III Kapitel Forschungsperspektiven der Linguosecuritologie. Beschreibung der For- schungsentwürfe präsentiert man einige linguosecuritologische Entwürfe, welche die Aus- sichten auf weitere Entwicklung der Subdisziplin berücksichtigen Das Buch ist an weite Leserkreise gerichtet: Vertreter der Institutionen für Sicherheit und öffentliche Ordnung, akademisches und wissenschaftliches Milieu, Studenten und Hochschullehrer, welche auf dem Gebiet der Sicherheit, der Krisensituationen, Psychologie und – was hier stark zu be- tonen ist – Linguistik tätig sind Das Buch als die Fortsetzung der von der Verfasserin durchgeführten Forschungen ist ein Versuch, linguistisches Wissen für Optimierung des Informationsflusses in Krisensituationen auszunutzen Redaktor: Katarzyna Wyrwas Projektant okładki: Emilia Dajnowicz Redaktor techniczny: Andrzej Pleśniar Łamanie: Grzegorz Bociek Copyright © 2016 by Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone ISSN 0208-6336 ISBN 978-83-8012-894-1 (wersja drukowana) ISBN 978-83-8012-895-8 (wersja elektroniczna) Wydawca Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12B, 40-007 Katowice www.wydawnictwo.us.edu.pl e-mail: wydawus@us.edu.pl Wydanie I. Ark. druk. 8,25 Ark. wyd. 9,0 Papier offset III 90 g Cena 20 zł (+ VAT) Druk i oprawa: „TOTEM.COM.PL Sp. z o.o.”, Sp. K. ul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Dyskurs o bezpieczeństwie z perspektywy lingwosecuritologii
Autor:
Sklep
Format
Cena
Ebookpoint.pl Ebookpoint.pl
ebook/pdf
19,13 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: