Darmowy fragment publikacji:
Księga I Część ogólna
Rozdział II
Pełnomocnictwo
Art. 98. Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czyn-
ności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres
zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich
rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczegól-
nej czynności.
Art. 99. § 1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest
szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności
powinno być udzielone w tej samej formie.
§ 2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważno-
ści udzielone na piśmie.
Art. 100. Okoliczność, że pełnomocnik jest ograniczony w zdol-
ności do czynności prawnych, nie ma wpływu na ważność czynno-
ści dokonanej przez niego w imieniu mocodawcy.
Art. 101. § 1. Pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwo-
łane, chyba że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa
z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego
podstawą pełnomocnictwa.
§ 2. Umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub pełnomoc-
nika, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn
uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą peł-
nomocnictwa.
Art. 102. Po wygaśnięciu umocowania pełnomocnik obowiązany
jest zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa. Może żądać
poświadczonego odpisu tego dokumentu; wygaśnięcie umocowania
powinno być na odpisie zaznaczone.
40
Tytuł IV Czynności prawne
Art. 103. § 1. Jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma
umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy
od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została
zawarta.
§ 2. Druga strona może wyznaczyć osobie, w której imieniu umo-
wa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy;
staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego termi-
nu.
§ 3. W braku potwierdzenia ten, kto zawarł umowę w cudzym
imieniu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej
strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą
druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc
o braku umocowania lub o przekroczeniu jego zakresu.
Art. 104. Jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym
imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest
nieważna. Jednakże gdy ten, komu zostało złożone oświadczenie
woli w cudzym imieniu, zgodził się na działanie bez umocowania,
stosuje się odpowiednio przepisy o zawarciu umowy bez umoco-
wania.
Art. 105. Jeżeli pełnomocnik po wygaśnięciu umocowania doko-
na w imieniu mocodawcy czynności prawnej w granicach pierwot-
nego umocowania, czynność prawna jest ważna, chyba że druga
strona o wygaśnięciu umocowania wiedziała lub z łatwością mo-
gła się dowiedzieć.
Art. 106. Pełnomocnik może ustanowić dla mocodawcy innych
pełnomocników tylko wtedy, gdy umocowanie takie wynika z tre-
ści pełnomocnictwa, z ustawy lub ze stosunku prawnego będącego
podstawą pełnomocnictwa.
Art. 107. Jeżeli mocodawca ustanowił kilku pełnomocników z ta-
kim samym zakresem umocowania, każdy z nich może działać sa-
41
Księga I Część ogólna
modzielnie, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa.
Przepis ten stosuje się odpowiednio do pełnomocników, których
pełnomocnik sam dla mocodawcy ustanowił.
Art. 108. Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności
prawnej, której dokonywa w imieniu mocodawcy, chyba że co in-
nego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść
czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia intere-
sów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku,
gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.
Art. 109. Przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio
w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawi-
cielowi.
Rozdział III
Prokura
Art. 1091. § 1. Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez
przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru
przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądo-
wych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przed-
siębiorstwa.
§ 2. Nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trze-
cich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Art. 1092. § 1. Prokura powinna być pod rygorem nieważności
udzielona na piśmie. Przepisu art. 99 § 1 nie stosuje się.
§ 2. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność
do czynności prawnych.
Art. 1093. Do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności
prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego
42
Tytuł IV Czynności prawne
korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wy-
magane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.
Art. 1094. § 1. Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie
(prokura łączna) lub oddzielnie.
§ 2. Kierowane do przedsiębiorcy oświadczenia lub doręczenia
pism mogą być dokonywane wobec jednej z osób, którym udzie-
lono prokury łącznie.
Art. 1095. Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych
do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa).
Art. 1096. Prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może
ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewne-
go rodzaju czynności.
Art. 1097. § 1. Prokura może być w każdym czasie odwołana.
§ 2. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z reje-
stru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz prze-
kształcenia przedsiębiorcy.
§ 3. Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta.
§ 4. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czyn-
ności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.
Art. 1098. § 1. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca
powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców.
§ 2. Zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj,
a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.
Art. 1099. Prokurent składa własnoręczny podpis zgodnie ze znaj-
dującym się w aktach rejestrowych wzorem podpisu, wraz z do-
piskiem wskazującym na prokurę, chyba że z treści dokumentu
wynika, że działa jako prokurent.
43
Księga I Część ogólna
Tytuł V
Termin
Art. 110. Jeżeli ustawa, orzeczenie sądu lub decyzja innego organu
państwowego albo czynność prawna oznacza termin nie określając
sposobu jego obliczania, stosuje się przepisy poniższe.
Art. 111. § 1. Termin oznaczony w dniach kończy się z upływem
ostatniego dnia.
§ 2. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne
zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w któ-
rym to zdarzenie nastąpiło.
Art. 112. Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach
kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada po-
czątkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim
miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Jednakże przy
obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem
ostatniego dnia.
Art. 113. § 1. Jeżeli termin jest oznaczony na początek, środek
lub koniec miesiąca, rozumie się przez to pierwszy, piętnasty lub
ostatni dzień miesiąca.
§ 2. Termin półmiesięczny jest równy piętnastu dniom.
Art. 114. Jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach lub latach,
a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzy-
dzieści, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć.
Art. 115. Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada
na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia
następnego.
44
Tytuł VI Przedawnienie roszczeń
Art. 116. § 1. Jeżeli skutki czynności prawnej mają powstać
w oznaczonym terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o wa-
runku zawieszającym.
§ 2. Jeżeli skutki czynności prawnej mają ustać w oznaczonym
terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o warunku rozwiązu-
jącym.
Tytuł VI
Przedawnienie roszczeń
Art. 117. § 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzia-
nych roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu.
§ 2. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przy-
sługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chy-
ba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże
zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest
nieważne.
§ 3. (uchylony)
Art. 118. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin
przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia
okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności
gospodarczej – trzy lata.
Art. 119. Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani prze-
dłużane przez czynność prawną.
Art. 120. § 1. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w któ-
rym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszcze-
nia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego,
bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby
45
Księga I Część ogólna
się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcze-
śniej możliwym terminie.
§ 2. Bieg przedawnienia roszczeń o zaniechanie rozpoczyna się od
dnia, w którym ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, nie
zastosował się do treści roszczenia.
Art. 121. Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty
ulega zawieszeniu:
1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzi-
com – przez czas trwania władzy rodzicielskiej;
2) co do roszczeń, które przysługują osobom niemającym pełnej
zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawu-
jącym opiekę lub kuratelę – przez czas sprawowania przez te
osoby opieki lub kurateli;
3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków prze-
ciwko drugiemu – przez czas trwania małżeństwa;
4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej upraw-
niony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem
powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju – przez
czas trwania przeszkody.
Art. 122. § 1. Przedawnienie względem osoby, która nie ma pełnej
zdolności do czynności prawnych, nie może skończyć się wcze-
śniej niż z upływem lat dwóch od ustanowienia dla niej przedsta-
wiciela ustawowego albo od ustania przyczyny jego ustanowie-
nia.
§ 2. Jeżeli termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata, jego
bieg liczy się od dnia ustanowienia przedstawiciela ustawowego
albo od dnia, w którym ustała przyczyna jego ustanowienia.
§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio do biegu przedaw-
nienia przeciwko osobie, co do której istnieje podstawa do jej cał-
kowitego ubezwłasnowolnienia.
46
Tytuł VI Przedawnienie roszczeń
Art. 123. § 1. Bieg przedawnienia przerywa się:
1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powo-
łanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń
danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą
bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia
lub zabezpieczenia roszczenia;
2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której rosz-
czenie przysługuje;
3) przez wszczęcie mediacji.
§ 2. (uchylony)
Art. 124. § 1. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono
na nowo.
§ 2. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postę-
powaniu przed sądem lub innym organem powołanym do roz-
poznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju
albo przed sądem polubownym albo przez wszczę cie mediacji,
przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie
zostanie zakończone.
Art. 125. § 1. Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzecze-
niem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania
spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak
również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo
przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem
i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem lat dziesięciu,
chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krót-
szy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świad-
czenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne
w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.
§ 2. (uchylony)
47
Księga II Własność i inne prawa rzeczowe
KSIĘGA DRUGA
WŁASNOŚĆ I INNE
PRAWA RZECZOWE
Tytuł I
Własność
Dział I
Przepisy ogólne
Art. 126-139. (uchylone)
Dział II
Treść i wykonywanie własności
Art. 140. W granicach określonych przez ustawy i zasady współ-
życia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób,
korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przezna-
czeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki
i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozpo-
rządzać rzeczą.
Art. 141. (uchylony)
Art. 142. § 1. Właściciel nie może się sprzeciwić użyciu, a na-
wet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy przez inną osobę, jeżeli to
jest konieczne do odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bez-
pośrednio dobrom osobistym tej osoby lub osoby trzeciej. Może
jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.
48
Tytuł I Własność
§ 2. Przepis powyższy stosuje się także w razie niebezpieczeń-
stwa grożącego dobrom majątkowym, chyba że grożąca szkoda
jest oczywiście i niewspółmiernie mniejsza aniżeli uszczerbek,
który mógłby ponieść właściciel wskutek użycia, uszkodzenia lub
zniszczenia rzeczy.
Art. 143. W granicach określonych przez społeczno-gospodarcze
przeznaczenie gruntu własność gruntu rozciąga się na przestrzeń
nad i pod jego powierzchnią. Przepis ten nie uchybia przepisom
regulującym prawa do wód.
Art. 144. Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu
swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały
korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę,
wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nierucho-
mości i stosunków miejscowych.
Art. 145. § 1. Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostę-
pu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości
budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli
gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej
służebności drogowej (droga konieczna).
§ 2. Przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpi z uwzględnieniem
potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej oraz
z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowa-
dzić. Jeżeli potrzeba ustanowienia drogi jest następstwem sprzedaży
gruntu lub innej czynności prawnej, a między interesowanymi nie
dojdzie do porozumienia, sąd zarządzi, o ile to jest możliwe, prze-
prowadzenie drogi przez grunty, które były przedmiotem tej czyn-
ności prawnej.
§ 3. Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać inte-
res społeczno-gospodarczy.
49
Pobierz darmowy fragment (pdf)
