Darmowy fragment publikacji:
KPCKPC
Tekst ustawy + schematy
Kodeks
postępowania
cywilnego
Stan prawny: wrzesień 2014 roku
Piotr Rylski
Wydanie 1
ZMIANY:
od 8 kwietnia 2014 r. – ustawa z 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o za
sadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektó
rych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 379)
od 10 kwietnia 2014 r. – ustawa z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r., poz. 293)
od 18 kwietnia 2014 r. – ustawa z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r., poz. 435)
– ustawa z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie
od 15 maja 2014 r.
od 1 lipca 2014 r.
zasiłków dla opiekunów (Dz.U. z 2014 r., poz. 567)
– ustawa z 4 kwietnia 2014 r. o świadczeniach odszko
dowawczych przysługujących w razie wypadku lub
choroby pozostających w związku ze służbą (Dz.U.
z 2014 r., poz. 616)
od 18 września 2014 r. – ustawa z 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy –
Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r.,
poz. 1091)
od 1 grudnia 2014 r.
– ustawa z 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy
o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o zmianie nie
których innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1161)
od 18 stycznia 2015 r. – ustawa z 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy
o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy
– Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r.,
poz. 945)
SPIS TREŚCI
KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO
– ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 101 ze zm.)
Tytuł wstępny. Przepisy ogólne (art. 1–14) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13
CZĘŚĆ PIERWSZA. POSTĘPOWANIE ROZPOZNAWCZE
KSIĘGA PIERWSZA. PROCES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł I. Sąd (art. 15–54) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I. Właściwość sądu (art. 15–46) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przepis wstępny (art. 15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Właściwość rzeczowa (art. 16–26) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 1. Podstawy właściwości (art. 16–18) . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Wartość przedmiotu sporu (art. 19–26) . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Właściwość miejscowa (art. 27–46) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 1. Właściwość ogólna (art. 27–30) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Właściwość przemienna (art. 31–371) . . . . . . . . . . . . .
Oddział 3. Właściwość wyłączna (art. 38–42) . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 4. Przepisy szczególne (art. 43–46) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział II. Skład sądu (art. 47–471) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział III. Wyłączenie sędziego (art. 48–54) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł II. Prokurator (art. 55–60) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł III. Organizacje pozarządowe (art. 61–63) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł IIIa. Państwowa Inspekcja Pracy (art. 631–632) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł IIIb. Powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów (art. 633–634) . . . . . . . . . .
Tytuł IV. Strony (art. 64–97) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I. Zdolność sądowa i procesowa (art. 64–71) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział II. Współuczestnictwo w sporze (art. 72–74) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział III. Interwencja główna i uboczna (art. 75–83) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział IV. Przypozwanie (art. 84–85) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział V. Pełnomocnicy procesowi (art. 86–97) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł V. Koszty procesu (art. 98–124) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I. Zwrot kosztów procesu (art. 98–110) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział II. Pomoc prawna z urzędu (art. 111–124) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16
16
16
16
16
16
18
19
19
20
21
22
23
24
26
27
28
28
29
29
31
32
33
34
37
37
41
3
K.P.C. Tytuł VI. Postępowanie (art. 125–42412) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I. Przepisy ogólne o czynnościach procesowych (art. 125–183) . . . .
Rozdział 1. Pisma procesowe (art. 125–1305) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Doręczenia (art. 131–147) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Posiedzenia sądowe (art. 148–163) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 4. Terminy (art. 164–166) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 5. Uchybienie i przywrócenie terminu (art. 167–172) . . . . . .
Rozdział 6. Zawieszenie postępowania (art. 173–183) . . . . . . . . . . . .
Dział II. Postępowanie przed sądami pierwszej instancji (art. 1831–226) . . .
Rozdział 1. Mediacja i postępowanie pojednawcze (art. 1831–186) . . .
Oddział 1. Mediacja (art. 1831–18315) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Postępowanie pojednawcze (art. 184–186) . . . . . . . . .
Rozdział 2. Pozew (art. 187–205) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Rozprawa (art. 206–226) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział III. Dowody (art. 227–315) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Przedmiot i ocena dowodów (art. 227–234) . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Postępowanie dowodowe (art. 235–309) . . . . . . . . . . . . .
Oddział 1. Przepisy ogólne (art. 235–243) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Dokumenty (art. 244–257) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 3. Zeznania świadków (art. 258–277) . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 4. Opinia biegłych (art. 278–291) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 5. Oględziny (art. 292–298) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 6. Przesłuchanie stron (art. 299–304) . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 7. Inne środki dowodowe (art. 305–309) . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Zabezpieczenie dowodów (art. 310–315) . . . . . . . . . . . . .
Dział IV. Orzeczenia (art. 316–366) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Wyroki (art. 316–353) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 1. Wydanie wyroku (art. 316–332) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Natychmiastowa wykonalność wyroków
(art. 333–338) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 3. Wyroki zaoczne (art. 339–349) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 4. Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroków
(art. 350–353) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1a. Nakazy zapłaty (art. 3531–3532) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Postanowienia sądu (art. 354–3621) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Prawomocność orzeczeń (art. 363–366) . . . . . . . . . . . . . .
Dział V. Środki odwoławcze (art. 367–398) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Apelacja (art. 367–391) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 11. Kasacja (art. 392–39320) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Zażalenie (art. 394–398) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
47
47
47
53
59
63
64
65
69
69
69
73
74
80
86
86
87
87
89
92
96
98
99
100
101
102
102
102
106
108
110
111
111
113
114
114
120
120
4
K.P.C.Spis treści Dział Va. Skarga kasacyjna (art. 3981–39821) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział Vb. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego (art. 39822–39823) . . .
Dział VI. Wznowienie postępowania (art. 399–4161) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VII. Rewizja nadzwyczajna (art. 417–424) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VIII. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia (art. 4241–42412) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł VII. Postępowania odrębne (art. 425–50537) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I. Postępowanie w sprawach małżeńskich (art. 425–452) . . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 425–435) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Sprawy o rozwód i o separację (art. 436–446) . . . . . . . . .
Rozdział 3. Inne sprawy (art. 447–452) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
124
129
130
134
134
138
138
138
140
142
Dział II. Postępowanie w sprawach ze stosunków między rodzicami
a dziećmi (art. 453–458) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
144
Dział III. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń
społecznych (art. 459–47716) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 459–476) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy
147
147
(art. 477–4777) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
153
Rozdział 3. Postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń
społecznych (art. 4778–47716) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
154
Dział IV. Postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania
(art. 478–479) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
158
Dział IVa. Postępowanie w sprawach z zakresu ochrony konkurencji
(art. 47928–47935) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 4791–47927) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Postępowanie w sprawach z zakresu ochrony konkurencji . . .
158
158
158
Dział IVb. Postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca
umowy za niedozwolone (art. 47936–47945) . . . . . . . . . . . . . . . .
163
Dział IVc. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji energetyki
(art. 47946–47956) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
165
Dział IVd. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji telekomunikacji
i poczty (art. 47957–47967) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
167
Dział IVe. Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji transportu
kolejowego (art. 47968–47978) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział V. Postępowanie nakazowe i upominawcze (art. 480–505) . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 480–484) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Postępowanie nakazowe (art. 4841–497) . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Postępowanie upominawcze (art. 4971–505) . . . . . . . . . .
Dział VI. Postępowanie uproszczone (art. 5051–50514) . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VII. Europejskie postępowania w sprawach transgranicznych
169
171
171
171
175
177
(art. 50515–50527a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
180
5
K.P.C.Spis treści Rozdział 1. Europejskie postępowanie nakazowe (art. 50515–50520) . . .
Rozdział 2. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń
(art. 50521–50527a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VIII. Postępowania elektroniczne (art. 50528–50537) . . . . . . . . . . . . .
180
182
183
Rozdział 1. Elektroniczne postępowanie upominawcze
(art. 50528–50537) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
183
KSIĘGA DRUGA. POSTĘPOWANIE NIEPROCESOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
186
Tytuł I. Przepisy ogólne (art. 506–525) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł II. Przepisy dla poszczególnych rodzajów spraw (art. 526–6948) . . . . . . . . .
Dział I. Sprawy z zakresu prawa osobowego (art. 526–5601) . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Uznanie za zmarłego i stwierdzenie zgonu
(art. 526–543) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 1. Postępowanie o uznanie za zmarłego (art. 526–534) . . .
Oddział 2. Postępowanie o stwierdzenie zgonu (art. 535–538) . . .
Oddział 3. Uchylenie postanowień orzekających uznanie
za zmarłego lub stwierdzenie zgonu (art. 539–543) . . .
Rozdział 2. Ubezwłasnowolnienie (art. 544–5601) . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 1. Przepisy ogólne (art. 544–547) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Doradca tymczasowy (art. 548–551) . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 3. Postępowanie (art. 552–5601) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział II. Sprawy z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli
(art. 561–605) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Sprawy małżeńskie (art. 561–5675) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Inne sprawy rodzinne oraz sprawy opiekuńcze
(art. 568–59821) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 1. Przepisy ogólne (art. 568–5781) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Sprawy z zakresu stosunków między rodzicami
a dziećmi (art. 579–584) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 3. Sprawy o przysposobienie (art. 585–589) . . . . . . . . . .
Oddział 4. Sprawy z zakresu opieki (art. 590–598) . . . . . . . . . . .
Oddział 5. Sprawy o odebranie osoby podlegającej władzy rodziciel
skiej lub pozostającej pod opieką (art. 5981–59814) . . . . .
Oddział 6. Sprawy dotyczące wykonywania kontaktów z dzie
ckiem (art. 59815–59821) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Sprawy z zakresu kurateli (art. 599–605) . . . . . . . . . . . . .
Dział III. Sprawy z zakresu prawa rzeczowego (art. 606–62613) . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 606–608) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Stwierdzenie zasiedzenia (art. 609–610) . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2a. Przepadek rzeczy (art. 6101–6107) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
186
192
192
192
192
194
195
196
196
197
198
201
201
205
205
208
210
212
214
217
219
220
220
221
221
6
K.P.C.Spis treści Oddział 1. Przepadek rzeczy na podstawie prawa celnego
(art. 6101–6105) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddział 2. Przepadek pojazdów (art. 6106–6107) . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem
(art. 611–616) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 4. Zniesienie współwłasności (art. 617–625) . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 5. Ustanowienie drogi koniecznej i służebności przesyłu
(art. 626) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 6. Postępowanie wieczystoksięgowe (art. 6261–62613) . . . . .
Dział IV. Sprawy z zakresu prawa spadkowego (art. 627–691) . . . . . . . . . .
Przepisy wstępne (art. 627–632) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Zabezpieczenie spadku i spis inwentarza (art. 633–639) . . .
Rozdział 2. Przyjęcie lub odrzucenie spadku (art. 640–645) . . . . . . .
Rozdział 3. Ogłoszenie testamentu (art. 646–654) . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 4. Wyjawienie przedmiotów spadkowych (art. 655–660) . . .
Rozdział 5. Przesłuchanie świadków testamentu ustnego
221
222
223
224
226
226
230
230
231
233
234
235
(art. 661–663) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
237
Rozdział 6. Sprawy dotyczące wykonawcy testamentu
(art. 664–665) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 7. Zarząd spadku nieobjętego (art. 666–668) . . . . . . . . . . . .
Rozdział 8. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu
windykacyjnego (art. 669–679) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 9. Dział spadku (art. 680–689) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 10. Inne sprawy spadkowe (art. 690–691) . . . . . . . . . . . . . .
Dział IVa. Sprawy z zakresu przepisów o przedsiębiorstwach
państwowych i o samorządzie załogi przedsiębiorstwa
państwowego (art. 6911–6919) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział V. Sprawy depozytowe (art. 692–69322) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego
(art. 692–69310) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Zwrot depozytu sądowego składającemu i wydanie
237
238
239
242
243
244
246
246
depozytu sądowego uprawnionemu (art. 69311–69317) . . .
249
Rozdział 3. Postępowanie w sprawach o stwierdzenie likwidacji
niepodjętego depozytu (art. 69318–69322) . . . . . . . . . . . . .
Dział VI. Postępowanie rejestrowe (art. 6941–6948) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
250
251
KSIĘGA TRZECIA. SĄD POLUBOWNY (art. 695–715) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
254
KSIĘGA CZWARTA. POSTĘPOWANIE W RAZIE ZAGINIĘCIA
LUB ZNISZCZENIA AKT (art. 716–729) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
254
7
K.P.C.Spis treści CZĘŚĆ DRUGA. POSTĘPOWANIE ZABEZPIECZAJĄCE
Tytuł I. Przepisy ogólne (art. 730–746) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł II. Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych (art. 747–7541) . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł III. Inne wypadki zabezpieczenia (art. 755–757) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
257
263
268
CZĘŚĆ TRZECIA. POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE
Tytuł I. Przepisy ogólne (art. 758–843) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
270
Dział I. Organy egzekucyjne, ich właściwość i postępowanie w ogólności
(art. 758–7751) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział II. Tytuły egzekucyjne i klauzula wykonalności (art. 776–795) . . . .
Dział IIa. Zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego
270
279
(art. 7951–7955) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
288
Dział IIb. Stwierdzenie wykonalności europejskiego nakazu zapłaty
(art. 7956–7957) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
290
Dział IIc. Zaświadczenie dotyczące orzeczenia wydanego w europejskim
postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń (art. 7958–7959) . . .
290
Dział III. Wszczęcie egzekucji i dalsze czynności egzekucyjne
(art. 796–817) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział IV. Zawieszenie i umorzenie postępowania (art. 818–828) . . . . . . . .
Dział V. Ograniczenia egzekucji (art. 829–839) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VI. Powództwa przeciwegzekucyjne (art. 840–843) . . . . . . . . . . . . .
Tytuł II. Egzekucja świadczeń pieniężnych (art. 844–1040) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I. Egzekucja z ruchomości (art. 844–879) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Zajęcie (art. 844–863) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Sprzedaż (art. 864–879) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział II. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę (art. 880–888) . . . . . . . . . .
Dział III. Egzekucja z rachunków bankowych (art. 889–894) . . . . . . . . . .
Dział IV. Egzekucja z innych wierzytelności (art. 895–908) . . . . . . . . . . . .
Dział IVa. Egzekucja z innych praw majątkowych (art. 909–912) . . . . . . .
Dział V. Wyjawienie majątku (art. 913–9202) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VI. Egzekucja z nieruchomości (art. 921–1013) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy wstępne (art. 921–922) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Zajęcie (art. 923–941) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Opis i oszacowanie (art. 942–951) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 4. Obwieszczenie o licytacji (art. 952–961) . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 5. Warunki licytacyjne (art. 962–971) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 6. Licytacja (art. 972–986) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 7. Przybicie (art. 987–997) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 8. Przysądzenie własności (art. 998–1003) . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 9. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości oraz
290
298
303
308
310
310
310
315
320
323
328
333
338
341
341
342
347
350
353
355
358
360
użytkowania wieczystego (art. 1004–1013) . . . . . . . . . . .
362
8
K.P.C.Spis treści Dział VIa. Uproszczona egzekucja z nieruchomości (art. 10131–10136) . . .
Dział VII. Egzekucja ze statków morskich (art. 1014–10224) . . . . . . . . . . .
Dział VIII. Podział sumy uzyskanej z egzekucji (art. 1023–1040) . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 1023–1028) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z wynagrodzenia
za pracę (art. 1029–1032) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 3. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z ruchomości,
wierzytelności i innych praw majątkowych
(art. 1033–1034) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 4. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości
(art. 1035–1040) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł III. Przepisy szczególne o egzekucji (art. 1041–10951) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I. Egzekucja świadczeń niepieniężnych (art. 1041–1059) . . . . . . . . .
Dział II. Przepisy szczególne o egzekucji z udziałem Skarbu Państwa oraz
przedsiębiorców (art. 1060–1065) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 1060–1064) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Egzekucja przez zarząd przymusowy (art. 10641–106413) . . .
Rozdział 3. Egzekucja przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub
364
366
368
368
371
372
373
375
375
382
382
384
gospodarstwa rolnego (art. 106414–1065) . . . . . . . . . . . . .
388
Dział III. Egzekucja w celu zniesienia współwłasności nieruchomości
w drodze sprzedaży publicznej (art. 1066–1071) . . . . . . . . . . . .
391
Dział IV. Egzekucja na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej
(art. 1072–1080) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział V. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych (art. 1081–1088) . . . . . . . .
Dział VI. Wykonanie orzeczeń dotyczących odebrania osoby podle-
gającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką
(art. 1089–10951) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
392
392
394
CZĘŚĆ CZWARTA. PRZEPISY Z ZAKRESU MIĘDZYNARODOWEGO
POSTĘPOWANIA CYWILNEGO
Przepis wstępny (art. 1096) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
395
KSIĘGA PIERWSZA. JURYSDYKCJA KRAJOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
395
Tytuł I. Przepisy ogólne (art. 1097–10991) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł II. Przepisy łączne dla jurysdykcji krajowej (art. 1100–1102) . . . . . . . . . . . . .
Tytuł III. Jurysdykcja krajowa w procesie (art. 1103–11051) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł IV. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu nieprocesowym (art. 1106–11102) . . .
Tytuł IVa. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu zabezpieczającym
395
396
397
401
i egzekucyjnym (art. 11103–11104) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
405
KSIĘGA PIERWSZA A. IMMUNITET SĄDOWY I EGZEKUCYJNY (art. 1111–1116)
405
9
K.P.C.Spis treści KSIĘGA DRUGA. POSTĘPOWANIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
409
Tytuł I. Zdolność sądowa i procesowa (art. 1117–1118) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł II. Zabezpieczenie kosztów procesu (art. 1119–1128) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł III. Zwolnienie cudzoziemców od kosztów sądowych (art. 1129) . . . . . . . . .
Tytuł IV. Pomoc prawna (art. 1130–1136) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł V. Zabezpieczenie dowodów (art. 1137) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł VI. Zagraniczne dokumenty urzędowe (art. 1138) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł VII. Czynności dotyczące spadku po cudzoziemcach (art. 1139–1142) . . . . .
Tytuł VIII. Stwierdzenie obcego prawa i wzajemności (art. 1143) . . . . . . . . . . . . .
Tytuł IX. Uzasadnienie prawomocnych orzeczeń i wydawanie zaświadczeń
409
409
411
411
416
416
416
417
(art. 1144–11441) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
418
Tytuł X. Wniosek o uchylenie wyroku wydanego w sprawie alimentacyjnej
(art. 11442) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
418
KSIĘGA TRZECIA. UZNANIE I STWIERDZENIE WYKONALNOŚCI . . . . . . . . . . .
419
Tytuł I. Uznanie orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć innych
organów państw obcych (art. 1145–11491) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
419
Tytuł II. Wykonalność orzeczeń sądów państw obcych lub rozstrzygnięć
innych organów państw obcych oraz ugód zawartych przed takimi
sądami i organami lub przez nie zatwierdzonych (art. 1150–1153) . . . . . .
Tytuł III. Wykonalność orzeczeń sądów państw członkowskich Unii Europejskiej, ugód
zawartych przed takimi sądami lub zatwierdzonych przez takie sądy oraz
dokumentów urzędowych sporządzonych w tych państwach, opatrzonych
zaświadczeniem europejskiego tytułu egzekucyjnego (art. 11531–11533) . . . . .
421
424
Tytuł IV. Wykonalność europejskich nakazów zapłaty wydanych przez sądy
państw członkowskich Unii Europejskiej (art. 11534–11536) . . . . . . . . . . .
424
Tytuł V. Wykonalność orzeczeń sądów państw członkowskich Unii Europejskiej
wydanych w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń
(art. 11537–11539) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł VI. Wykonalność orzeczeń, ugód sądowych i dokumentów urzędowych
z państw członkowskich Unii Europejskiej w sprawach alimentacyjnych
(art. 115310–115312) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
CZĘŚĆ PIĄTA. SĄD POLUBOWNY (ARBITRAŻOWY)
Tytuł I. Przepisy ogólne (art. 1154–1160) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł II. Zapis na sąd polubowny (art. 1161–1168) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł III. Skład sądu polubownego (art. 1169–1179) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł IV. Właściwość sądu polubownego (art. 1180–1182) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł V. Postępowanie przed sądem polubownym (art. 1183–1193) . . . . . . . . . . . .
Tytuł VI. Wyrok sądu polubownego i zakończenie postępowania
(art. 1194–1204) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tytuł VII. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego (art. 1205–1211) . . . . . .
425
426
427
429
431
434
435
438
441
10
K.P.C.Spis treści Tytuł VIII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego
lub ugody przed nim zawartej (art. 1212–1217) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
443
Wykaz aktów zmieniających Kodeks postępowania cywilnego . . . . . . . . . . . . . . . .
Wykaz aktów wykonujących Kodeks postępowania cywilnego . . . . . . . . . . . . . . . .
447
458
* * *
* * *
Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania cywilnego
– ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. (Dz.U. Nr 43, poz. 297 ze zm.) . . . . . . . . . . . .
Rozdział I. Przepisy ogólne (art. I–XIII) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 2. Zmiany w przepisach obowiązujących (art. XIV) . . . . . . .
Rozdział 3. Przepisy przechodnie (art. XV–XXII) . . . . . . . . . . . . . . . . .
* * *
USTAWA z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego
oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 172, poz. 1804) (wyciąg) . . . . . . .
USTAWA z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) (wyciąg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
USTAWA z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
cywilnego (Dz.U. Nr 178, poz. 1478) (wyciąg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
USTAWA z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywil
nego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 235, poz. 1699) (wyciąg) . . .
USTAWA z dnia 15 marca 2007 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
cywilnego, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz o zmianie
niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 112, poz. 766) (wyciąg) . . . . . . . . . .
USTAWA z dnia 9 maja 2007 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywil
462
462
467
468
471
474
476
477
479
nego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 121, poz. 831) (wyciąg) . .
481
USTAWA z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo o notariacie oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 181, poz. 1287) (wyciąg) . . . . . . . . .
482
USTAWA z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywil
nego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 234, poz. 1571) (wyciąg) . .
483
USTAWA z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 233, poz. 1381)
(wyciąg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
485
* * *
USTAWA z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu
grupowym (Dz.U. z 2010 r. Nr 7, poz. 44) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
487
Skorowidz przedmiotowy do Kodeksu postępowania cywilnego . . . . . . . . . . .
494
* * *
11
K.P.C.Spis treści USTAWA
z dnia 17 listopada 1964 r.
KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO
(tekst pierwotny Dz.U. z 1 grudnia 1964 r. Nr 43, poz. 296; tekst jedn. Dz.U. z 2014 r.,
poz. 101; zm.: Dz.U. z 2014 r., poz. 293, poz. 379, poz. 435, poz. 567, poz. 616, poz. 945,
poz. 1091, poz. 1161)
TYTUŁ WSTĘPNY
PRZEPISY OGÓLNE
Sprawa cywilna
Art. 1.1) Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe
w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńcze
go oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych
oraz w innych sprawach, do których przepisy tego Kodeksu stosuje się z mocy
ustaw szczególnych (sprawy cywilne).
Droga sądowa
Art. 2. § 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne,
o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych, oraz Sąd Najwyższy.
§ 1a–2 (uchylone).
§ 3. Nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli
przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów.
1) Art. 1 rozumiany w ten sposób, iż w zakresie pojęcia „sprawy cywilnej” nie mogą się
mieścić roszczenia dotyczące zobowiązań pieniężnych, których źródło stanowi decyzja
administracyjna, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2000 r., SK 12/99,
Dz.U. Nr 55, poz. 665); zmiana weszła w życie 17 lipca 2000 r.
13
K.P.C. Art. 3–8
Kodeks postępowania cywilnego. Przepisy ogólne
Zasada prawdy materialnej
Art. 3. Strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności
procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okolicz
ności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać
dowody.
Art. 4 (uchylony).
Udzielanie pouczeń
Art. 5. W razie uzasadnionej potrzeby sąd może udzielić stronom i uczest
nikom postępowania występującym w sprawie bez adwokata, radcy prawnego,
rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa nie
zbędnych pouczeń co do czynności procesowych.
Zasada szybkości
Art. 6. § 1. Sąd powinien przeciwdziałać przewlekaniu postępowania i dążyć
do tego, aby rozstrzygnięcie nastąpiło na pierwszym posiedzeniu, jeżeli jest to
możliwe bez szkody dla wyjaśnienia sprawy.
§ 2. Strony i uczestnicy postępowania obowiązani są przytaczać wszystkie
okoliczności faktyczne i dowody bez zwłoki, aby postępowanie mogło być prze
prowadzone sprawnie i szybko.
Udział prokuratora
Art. 7. Prokurator może żądać wszczęcia postępowania w każdej sprawie,
jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu, jeżeli
według jego oceny wymaga tego ochrona praworządności, praw obywateli lub
interesu społecznego. W sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzin
nego prokurator może wytaczać powództwa tylko w wypadkach wskazanych
w ustawie.
Udział organizacji społecznej
Art. 8. Organizacje pozarządowe, których zadanie statutowe nie polega
na prowadzeniu działalności gospodarczej, mogą dla ochrony praw obywate
li, w wypadkach przewidzianych w ustawie, wszcząć postępowanie oraz wziąć
udział w toczącym się postępowaniu.
14
K.P.C. Przepisy ogólne
Zasada jawności
Art. 9–14
Art. 9. § 1. Rozpoznawanie spraw odbywa się jawnie, chyba że przepis szcze
gólny stanowi inaczej. Strony i uczestnicy postępowania mają prawo przeglądać
akta sprawy i otrzymywać odpisy, kopie lub wyciągi z tych akt.
§ 2. Strony i uczestnicy postępowania mają prawo do otrzymania z akt spra
wy zapisu dźwięku, chyba że protokół został sporządzony wyłącznie pisemnie.
Ugodowe załatwianie spraw
Art. 10. W sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd po
winien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia.
W tych sprawach strony mogą także zawrzeć ugodę przed mediatorem.
Wiążąca moc wyroku skazującego
Art. 11. Ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wy
roku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu
cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w po
stępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej
odpowiedzialność cywilną.
Roszczenie adhezyjne
Art. 12. Roszczenia majątkowe wynikające z przestępstwa mogą być docho
dzone w postępowaniu cywilnym albo w wypadkach w ustawie przewidzianych
w postępowaniu karnym.
Tryby i rodzaje postępowania
Art. 13. § 1. Sąd rozpoznaje sprawy w procesie, chyba że ustawa stanowi
inaczej. W wypadkach przewidzianych w ustawie sąd rozpoznaje sprawy według
przepisów o postępowaniach odrębnych.
§ 2. Przepisy o procesie stosuje się odpowiednio do innych rodzajów postępo
wań unormowanych w niniejszym kodeksie, chyba że przepisy szczególne sta
nowią inaczej.
Art. 14 (uchylony).
15
K.P.C. Art. 15–16
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
CZĘŚĆ PIERWSZA
POSTĘPOWANIE ROZPOZNAWCZE
KSIĘGA PIERWSZA
PROCES
TYTUŁ I
SĄD
DZIAŁ I
Właściwość sądu
Przepis wstępny
Perpetuatio fori
Art. 15. § 1. Sąd właściwy w chwili wniesienia pozwu pozostaje właściwy aż
do ukończenia postępowania, choćby podstawy właściwości zmieniły się w toku
sprawy.
§ 2. Sąd nie może uznać, że jest niewłaściwy, jeżeli w toku postępowania stał
się właściwy.
Rozdział 1
Właściwość rzeczowa
Oddział 1
Podstawy właściwości
Właściwość sądu rejonowego
Art. 16. Sądy rejonowe rozpoznają wszystkie sprawy z wyjątkiem spraw, dla
których zastrzeżona jest właściwość sądów okręgowych.
16
K.P.C. Sąd
Art. 17–18
Właściwość sądu okręgowego
Art. 17. Do właściwości sądów okręgowych należą sprawy:
1) o prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe
oprócz spraw o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka, o ustalenie
bezskuteczności uznania ojcostwa oraz o rozwiązanie przyspo sobienia;
2) o ochronę praw autorskich i pokrewnych, jak również dotyczących wyna
lazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych,
oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych oraz o ochronę in
nych praw na dobrach niematerialnych;
3) o roszczenia wynikające z Prawa prasowego;
4) o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa sie
demdziesiąt pięć tysięcy złotych, oprócz spraw o alimenty, o naruszenie
posiadania, o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonka
mi, o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem praw
nym oraz spraw rozpoznawanych w elektronicznym postępowaniu upomi
nawczym;
41) o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni;
42) o uchylenie, stwierdzenie nieważności albo o ustalenie nieistnienia uchwał or
ganów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebę dących osobami
prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną;
43) o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji;
44) o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego
orzeczenia niezgodnego z prawem;
5–6) (uchylone).
Przekazanie sprawy sądowi okręgowemu
Art. 18. § 1. Jeżeli przy rozpoznawaniu sprawy w sądzie rejonowym powsta
nie zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, sąd ten może przekazać
sprawę do rozpoznania sądowi okręgowemu. Postanowienie o przekazaniu spra
wy wymaga uzasadnienia.
§ 2. Sąd okręgowy może przed pierwszą rozprawą odmówić przyjęcia sprawy
do rozpoznania i zwrócić sprawę sądowi rejonowemu, jeżeli uzna, że poważ
ne wątpliwości nie zachodzą. Postanowienie zapada na posiedzeniu niejawnym
w składzie trzech sędziów i wymaga uzasadnienia. Ponowne przekazanie tej
samej sprawy przez sąd rejonowy nie jest dopuszczalne.
17
K.P.C. Art. 19–232
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
Oddział 2
Wartość przedmiotu sporu
Wartość przedmiotu sporu w sprawach majątkowych
Art. 19. § 1. W sprawach o roszczenia pieniężne, zgłoszone choćby w zamian
innego przedmiotu, podana kwota pieniężna stanowi wartość przedmiotu sporu.
§ 2. W innych sprawach majątkowych powód obowiązany jest oznaczyć w po
zwie kwotą pieniężną wartość przedmiotu sporu, uwzględniając postanowienia
zawarte w artykułach poniższych.
Roszczenia akcesoryjne
Art. 20. Do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków
i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego.
Kumulacja roszczeń
Art. 21. Jeżeli powód dochodzi pozwem kilku roszczeń, zlicza się ich wartość.
Wartość przedmiotu sporu w sprawach o świadczenia powtarzające się
Art. 22. W sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się wartość
przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za jeden rok, a jeżeli świadczenia
trwają krócej niż rok – za cały czas ich trwania.
Wartość przedmiotu sporu w sprawach najmu lub dzierżawy
Art. 23. W sprawach o istnienie, unieważnienie albo rozwiązanie umowy
najmu lub dzierżawy, o wydanie albo odebranie przedmiotu najmu lub dzierża
wy, wartość przedmiotu sporu stanowi przy umowach zawartych na czas ozna
czony – suma czynszu za czas sporny, lecz nie więcej niż za rok; przy umowach
zawartych na czas nieoznaczony – suma czynszu za okres trzech miesięcy.
Wartość przedmiotu sporu w sprawach pracowniczych
Art. 23 1. W sprawach o roszczenia pracowników dotyczące nawiązania, istnie
nia lub rozwiązania stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowi, przy umo
wach na czas określony – suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie
więcej niż za rok, a przy umowach na czas nieokreślony – za okres jednego roku.
Wartość przedmiotu sporu w sprawach o wydanie nieruchomości
Art. 23 2. W sprawach o wydanie nieruchomości posiadanej bez tytułu prawne
go lub na podstawie tytułu innego niż najem lub dzierżawa wartość przedmiotu
18
K.P.C. Sąd
Art. 24–28
sporu oblicza się przyjmując, stosownie do rodzaju nieruchomości i sposobu ko
rzystania z niej, podaną przez powoda sumę odpowiadającą trzymiesięcznemu
czynszowi najmu lub dzierżawy należnemu od danego rodzaju nieruchomości.
Wartość przedmiotu sporu w sprawach o zabezpieczenie, zastaw, hipotekę
Art. 24. W sprawach o zabezpieczenie, zastaw lub hipotekę wartość przedmio
tu sporu stanowi suma wierzytelności. Jeżeli jednak przedmiot zabezpieczenia
lub zastawu ma mniejszą wartość niż wierzytelność, rozstrzyga wartość mniejsza.
Sprawdzenie wartości przedmiotu sporu
Art. 25. § 1. Sąd może na posiedzeniu niejawnym sprawdzić wartość przed
miotu sporu oznaczoną przez powoda i zarządzić w tym celu docho dzenie.
§ 2. Po doręczeniu pozwu sprawdzenie nastąpić może jedynie na zarzut po
zwanego, zgłoszony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.
§ 3. Jeżeli sąd w wyniku sprawdzenia wartości przedmiotu sporu uzna się za
niewłaściwy, przekaże sprawę sądowi właściwemu; jeżeli jest kilka sądów właś
ciwych – przekaże temu z nich, który wskaże powód.
Niedopuszczalność ponownego badania wartości przedmiotu sporu
Art. 26. Po ustaleniu w myśl artykułu poprzedzającego, wartość przedmiotu
sporu nie podlega ponownemu badaniu w dalszym toku postępo wania.
Rozdział 2
Właściwość miejscowa
Oddział 1
Właściwość ogólna
Actor sequitur forum rei
Art. 27. § 1. Powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego
okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania.
§ 2. Miejsce zamieszkania określa się według przepisów kodeksu cywil nego.
Właściwość według miejsca pobytu pozwanego
Art. 28. Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, ogólną właś
ciwość oznacza się według miejsca jego pobytu w Polsce, a gdy nie jest ono
19
K.P.C. Art. 29–34
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
znane lub nie leży w Polsce – według ostatniego miejsca zamieszkania pozwa
nego w Polsce.
Właściwość w sprawach przeciwko Skarbowi Państwa
Art. 29. Powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytacza się według sie
dziby państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się do
chodzone roszczenie.
Właściwość w sprawach przeciwko osobom prawnym i innym podmiotom
Art. 30. Powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi nie
będącemu osobą fizyczną wytacza się według miejsca ich siedziby.
Oddział 2
Właściwość przemienna
Definicja właściwości przemiennej
Art. 31. Powództwo w sprawach objętych przepisami oddziału niniejszego
wytoczyć można bądź według przepisów o właściwości ogólnej, bądź przed sąd
oznaczony w przepisach poniższych.
Właściwość w sprawach o alimenty, ustalenie ojcostwa
Art. 32. Powództwo o roszczenie alimentacyjne oraz o ustalenie pochodze
nia dziecka i związane z tym roszczenia wytoczyć można według miejsca za
mieszkania osoby uprawnionej.
Właściwość w sprawach przeciwko przedsiębiorcy
Art. 33. Powództwo o roszczenie majątkowe przeciwko przedsiębiorcy moż
na wytoczyć przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład główny lub oddział,
jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego zakładu lub oddziału.
Właściwość w sprawach ze sporów wynikających z umów
Art. 34. Powództwo o zawarcie umowy, ustalenie jej treści, o zmianę
umowy oraz o ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub
unieważnienie, a także o odszkodowanie z powodu niewykonania lub niena
leżytego wykonania umowy można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykona
nia. W razie wątpliwości miejsce wykonania umowy powinno być stwierdzone
dokumentem.
20
K.P.C. Sąd
Art. 35–39
Właściwość w sprawach z deliktów
Art. 35. Powództwo o roszczenie z czynu niedozwolonego wytoczyć można
przed sąd, w którego okręgu nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.
Właściwość w sprawach o należność pełnomocnika
Art. 36. Powództwo o zapłatę należności za prowadzenie sprawy wytoczyć
można przed sąd miejsca, gdzie pełnomocnik procesowy sprawę prowadził.
Właściwość w sprawach o roszczenie z najmu lub dzierżawy nieruchomości
Art. 37. Powództwo o roszczenie ze stosunku najmu lub dzierżawy nierucho
mości wytoczyć można przed sąd miejsca położenia nieruchomości.
Właściwość w sprawach z weksla i czeku
Art. 37 1. § 1. Powództwo przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku moż
na wytoczyć przed sąd miejsca płatności.
§ 2. Kilku zobowiązanych z weksla lub czeku można łącznie pozwać przed
sąd miejsca płatności lub sąd właściwości ogólnej dla akceptanta albo wystawcy
weksla własnego lub czeku.
Oddział 3
Właściwość wyłączna
Właściwość w sprawach o własność lub inne prawa rzeczowe
na nieruchomości
Art. 38. § 1. Powództwo o własność lub o inne prawa rzeczowe na nieru
chomości, jak również powództwo o posiadanie nieruchomości można wyto
czyć wyłącznie przed sąd miejsca jej położenia. Jeżeli przedmiotem sporu jest
służebność gruntowa, właściwość oznacza się według położenia nieruchomości
obciążonej.
§ 2. Właściwość powyższa rozciąga się na roszczenia osobiste związane
z prawami rzeczowymi i dochodzone łącznie z nimi przeciwko temu samemu
pozwanemu.
Właściwość w sprawach spadkowych
Art. 39. Powództwo z tytułu dziedziczenia, zachowku, jak również z tytu
łu zapisu, polecenia oraz innych rozrządzeń testamentowych wytacza się wy
łącznie przed sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego
21
K.P.C. Art. 40–44
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, przed sąd miejsca, w którym
znajduje się majątek spadkowy lub jego część.
Właściwość w sprawach ze stosunku członkostwa
Art. 40. Powództwo ze stosunku członkostwa spółdzielni, spółki lub stowa
rzyszenia wytacza się wyłącznie według miejsca ich siedziby.
Właściwość w sprawach małżeńskich
Art. 41. Powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed
sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli
choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego
pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamiesz
kania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania
powoda.
Właściwość w sprawach między rodzicami a dziećmi oraz między p
rzysposabiającymi a przysposobionymi
Art. 42. Powództwo ze stosunku między rodzicami a dziećmi oraz między
przysposabiającym a przysposobionym wytacza się wyłącznie przed sąd miejsca
zamieszkania powoda, jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa we
dług przepisów o właściwości ogólnej.
Oddział 4
Przepisy szczególne
Wybór sądu w przypadku właściwości kilku sądów
Art. 43. § 1. Jeżeli uzasadniona jest właściwość kilku sądów albo jeżeli po
wództwo wytacza się przeciwko kilku osobom, dla których według przepisów
o właściwości ogólnej właściwe są różne sądy, wybór między tymi sądami należy
do powoda.
§ 2. To samo dotyczy wypadku, gdy nieruchomość, której położenie jest pod
stawą oznaczenia właściwości sądu, jest położona w kilku okręgach są dowych.
Wyznaczenie sądu przez sąd przełożony
Art. 44. Jeżeli sąd właściwy nie może z powodu przeszkody rozpoznać spra
wy lub podjąć innej czynności, sąd nad nim przełożony wyznaczy na posiedze
niu niejawnym inny sąd.
22
K.P.C. Sąd
Art. 45–47
Oznaczenie sądu przez Sąd Najwyższy
Art. 45. Jeżeli w myśl przepisów kodeksu nie można na podstawie okolicz
ności sprawy ustalić właściwości miejscowej, Sąd Najwyższy na posiedzeniu nie
jawnym oznaczy sąd, przed który należy wytoczyć powództwo.
Prorogatio fori
Art. 46. § 1. Strony mogą umówić się na piśmie o poddanie sądowi pierwszej
instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego
lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawne
go. Sąd ten będzie wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły
inaczej lub jeżeli powód nie złożył pozwu w elektronicznym postępowaniu upo
minawczym. Strony mogą również ograniczyć umową pisemną prawo wyboru
powoda pomiędzy kilku sądami właściwymi dla takich sporów.
§ 2. Strony nie mogą jednak zmieniać właściwości wyłącznej.
DZIAŁ II
Skład sądu
Skład sądu pierwszej instancji
Art. 47. § 1. W pierwszej instancji sąd rozpoznaje sprawy w składzie jednego
sędziego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
§ 2. W pierwszej instancji sąd w składzie jednego sędziego jako przewodni
czącego i dwóch ławników rozpoznaje sprawy:
1) z zakresu prawa pracy o:
a) ustalenie istnienia, nawiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy, o uzna
nie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do
pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie
z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuza
sadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania
stosunku pracy,
b) naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu i o roszczenia
z tym związane,
c) odszkodowanie lub zadośćuczynienie w wyniku stosowania mobbingu;
2) ze stosunków rodzinnych o:
a) rozwód,
b) separację,
c) ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa,
23
K.P.C. Art. 471–48
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
d) rozwiązanie przysposobienia.
§ 3. Postanowienia poza rozprawą oraz zarządzenia wydaje przewodni czący.
§ 4. Prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sę
dziów zawodowych, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawi
łość lub precedensowy charakter sprawy.
Kompetencje referendarza
Art. 47 1. Referendarz sądowy może wykonywać czynności w postępowaniu cy
wilnym w wypadkach wskazanych w ustawie. W zakresie powierzonych mu czyn
ności referendarz sądowy ma kompetencje sądu, chyba że ustawa stanowi inaczej.
DZIAŁ III
Wyłączenie sędziego
Iudex inhabilis
Art. 48. § 1. Sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy:
1) w sprawach, w których jest stroną lub pozostaje z jedną ze stron w takim sto
sunku prawnym, że wynik sprawy oddziaływa na jego prawa lub obowiązki;
2) w sprawach swego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej,
krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do dru
giego stopnia;
3) w sprawach osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli;
4) w sprawach, w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem albo był radcą
prawnym jednej ze stron;
5)2) w sprawach, w których w instancji niższej brał udział w wydaniu zaskar
żonego orzeczenia, jako też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego
udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach,
w których występował jako prokurator;
6) w sprawach o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie
prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem, jeżeli brał udział w wy
daniu tego orzeczenia.
2) Art. 48 § 1 pkt 5 w związku z art. 401 pkt 1 i art. 379 pkt 4 w zakresie, w jakim ogra
nicza wyłączenie sędziego z mocy samej ustawy tylko do spraw, w których rozstrzyganiu
brał udział w instancji bezpośrednio niższej, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 20 lipca 2004 r., SK 19/02,
Dz.U. Nr 169, poz. 1783); zmiana weszła w życie 30 lipca 2004 r.
24
K.P.C. Sąd
Art. 49–531
§ 2. Powody wyłączenia trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeń
stwa, przysposobienia, opieki lub kurateli.
§ 3. Sędzia, który brał udział w wydaniu orzeczenia objętego skargą o wzno
wienie, nie może orzekać co do tej skargi.
Iudex suspectus
Art. 49. Niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 48, sąd wyłącza sę
dziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego
rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sę
dziego w danej sprawie.
Wniosek o wyłączenie
Art. 50. § 1. Wniosek o wyłączenie sędziego strona zgłasza na piśmie lub
ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa się toczy, uprawdopodabniając
przyczyny wyłączenia.
§ 2. Strona, która przystąpiła do rozprawy, powinna uprawdopodobnić po
nadto, że przyczyna wyłączenia dopiero później powstała lub stała się jej znana.
§ 3. Aż do rozstrzygnięcia sprawy o wyłączenie sędzia może spełniać tylko
czynności niecierpiące zwłoki.
Zawiadomienie o podstawie wyłączenia
Art. 51. Sędzia powinien zawiadomić sąd o zachodzącej podstawie swego
wyłączenia i wstrzymać się od udziału w sprawie.
Rozpoznanie wniosku o wyłączenie
Art. 52. § 1. O wyłączeniu sędziego rozstrzyga sąd, w którym sprawa się
toczy, a gdyby sąd ten nie mógł wydać postanowienia z powodu braku dostatecz
nej liczby sędziów – sąd nad nim przełożony.
§ 2. Postanowienie wydaje sąd w składzie trzech sędziów zawodowych po
złożeniu wyjaśnienia przez sędziego, którego wniosek dotyczy. Postanowienie
może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
Art. 53 (uchylony).
Ponowny wniosek o wyłączenie
Art. 53 1. Ponowny wniosek o wyłączenie sędziego oparty na tych samych oko
licznościach podlega odrzuceniu bez składania wyjaśnień przez sędziego, którego
dotyczy. O odrzuceniu orzeka sąd rozpoznający sprawę. Przepis art. 51 stosuje się
odpowiednio. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
25
K.P.C. Art. 54–59
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
Wyłączenie ławników, innych organów i prokuratora
Art. 54. Przepisy niniejszego działu stosuje się odpowiednio do wyłączenia
referendarza sądowego, ławnika, jak również innych organów sądowych oraz
prokuratora. Wniosek o wyłączenie referendarza sądowego oraz ławnika sąd
rozstrzyga zgodnie z przepisami poprzedzającymi, a wniosek o wyłączenie po
zostałych osób przekazuje odpowiedniemu organowi nadrzędnemu.
TYTUŁ II
PROKURATOR
Powództwo na rzecz oznaczonej osoby
Art. 55. Prokurator, wytaczając powództwo na rzecz oznaczonej osoby, po
winien ją wskazać w pozwie. Nie dotyczy to spraw niemajątkowych z zakresu
prawa rodzinnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Wstąpienie do sprawy
Art. 56. § 1. Osobę, na rzecz której prokurator wytoczył powództwo, sąd za
wiadamia o tym, doręczając jej odpis pozwu. Osoba ta może wstąpić do sprawy
w każdym jej stanie w charakterze powoda; w tym wypadku do udziału prokura
tora w sprawie stosuje się odpowiednio przepisy o współuczestnictwie jednolitym.
§ 2. Prokurator nie może samodzielnie rozporządzać przedmiotem sporu.
Pozew przeciwko wszystkim stronom
Art. 57. Jeżeli prokurator, wytaczając powództwo, nie działa na rzecz ozna
czonej osoby, wnosi on pozew przeciwko wszystkim osobom będącym stronami
stosunku prawnego, którego dotyczy powództwo.
Zakres rei iudicatae
Art. 58. Wyrok prawomocny zapadły w sprawie wytoczonej przez prokura
tora ma powagę rzeczy osądzonej pomiędzy stroną, na rzecz której prokurator
wytoczył powództwo, a stroną przeciwną. Jednakże w sprawach o roszczenia
majątkowe prawomocne rozstrzygnięcie sprawy nie pozbawia strony zaintereso
wanej, która nie brała udziału w sporze, możności dochodzenia swoich roszczeń
w całości lub w tej części, w której nie zostały zasądzone.
Zawiadomienie prokuratora
Art. 59. Sąd zawiadamia prokuratora o każdej sprawie, w której udział jego
uważa za potrzebny.
26
K.P.C. Organizacje pozarządowe
Uprawnienia prokuratora
Art. 60–62
Art. 60. § 1. Prokurator może wstąpić do postępowania w każdym jego sta
dium. Prokurator nie jest związany z żadną ze stron. Może on składać oświad
czenia i zgłaszać wnioski, jakie uzna za celowe, oraz przytaczać fakty i dowody
na ich potwierdzenie. Od chwili, kiedy prokurator zgłosił udział w postępowa
niu, należy mu doręczać pisma procesowe, zawiadomienia o terminach i posie
dzeniach oraz orzeczenia sądowe.
§ 2. Prokurator może zaskarżyć każde orzeczenie sądowe, od którego służy
środek odwoławczy. Terminy do zaskarżenia orzeczeń sądowych, ustanowione
dla stron, wiążą również prokuratora.
TYTUŁ III
ORGANIZACJE POZARZĄDOWE
Zdolność postulacyjna organizacji społecznej
Art. 61. § 1. Organizacje pozarządowe w zakresie swoich zadań statutowych
mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piśmie, wytaczać powództwa na
jej rzecz w sprawach o:
1) alimenty;
2) ochronę środowiska;
3) ochronę konsumentów;
4) ochronę praw własności przemysłowej;
5) ochronę równości oraz niedyskryminacji przez bezpodstawne bezpośrednie
lub pośrednie zróżnicowanie praw i obowiązków obywateli.
§ 2. W sprawach wymienionych w § 1 organizacje pozarządowe w zakresie
swoich zadań statutowych mogą, za zgodą osoby fizycznej wyrażoną na piś mie,
przystąpić do niej w toczącym się postępowaniu.
§ 3. Za zgodą przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, wyrażoną na piś mie, or
ganizacja pozarządowa, której jest on członkiem, może na jego rzecz wytoczyć po
wództwo lub przystąpić do niego w toczącym się postępowaniu w sporze z innym
przedsiębiorcą o roszczenia wynikające z prowadzonej działalności gospodarczej.
§ 4. Do pozwu lub pisma obejmującego przystąpienie organizacja pozarządo
wa dołącza wyrażoną na piśmie zgodę osoby fizycznej.
Odpowiednie stosowanie przepisów o prokuratorze
Art. 62. § 1. Do organizacji pozarządowych wytaczających powództwa
na rzecz osób fizycznych stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze
27
K.P.C. Art. 63–634
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
wytaczającym powództwo na rzecz oznaczonej osoby, z wyjątkiem art. 58
zdanie drugie.
§ 2. Do przystąpienia organizacji pozarządowych do strony w toczącym się
postępowaniu stosuje się odpowiednio przepisy o interwencji ubocznej, do której
nie mają odpowiedniego zastosowania przepisy o współuczestnictwie jednolitym.
Przedstawienie poglądu przez organizację społeczną
Art. 63. Organizacje pozarządowe wymienione w artykułach poprzedzają
cych, które nie uczestniczą w sprawie, mogą przedstawiać sądowi istotny dla
sprawy pogląd wyrażony w uchwale lub w oświadczeniu ich należycie umoco
wanych organów.
TYTUŁ IIIa
PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY
Uprawnienia inspektorów pracy
Art. 63 1. W sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy inspektorzy pracy
mogą wytaczać powództwa na rzecz obywateli, a także wstępować, za zgodą
powoda, do postępowania w tych sprawach w każdym jego stadium.
Odpowiednie stosowanie przepisów o prokuratorze
Art. 63 2. W sprawach wymienionych w artykule poprzedzającym do inspek
torów pracy stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze.
TYTUŁ IIIb
POWIATOWY (MIEJSKI) RZECZNIK KONSUMENTÓW
Uprawnienia rzecznika konsumentów
Art. 63 3. W sprawach o ochronę konsumentów powiatowy (miejski) rzecznik
konsumentów może wytaczać powództwa na rzecz obywateli, a także wstępować,
za zgodą powoda, do postępowania w tych sprawach w każdym jego stadium.
Odpowiednie stosowanie przepisów o prokuratorze
Art. 63 4. W sprawach, o których mowa w art. 633, do powiatowego (miejskie
go) rzecznika konsumentów stosuje się odpowiednio przepisy o proku ratorze.
28
K.P.C. Strony
Art. 635–65
TYTUŁ IIIc3)
PODMIOTY UPRAWNIONE DO UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
NA PODSTAWIE ODRĘBNYCH PRZEPISÓW
Art. 63 5. § 1. Jeżeli przepisy odrębne przyznają określonym podmiotom, które nie
uczestniczą w sprawie, uprawnienie do przedstawiania sądowi istotnego dla sprawy
poglądu, do podmiotów tych stosuje się odpowiednio przepis art. 63. Jednak na
wniosek podmiotu uprawnionego sąd może zezwolić, aby pogląd został przedsta‑
wiony także ustnie na rozprawie.
§ 2. Na wniosek podmiotu uprawnionego sąd udostępnia akta sprawy w zakresie
niezbędnym do przedstawienia poglądu.
TYTUŁ IV
STRONY
DZIAŁ I
Zdolność sądowa i procesowa
Zdolność sądowa
Art. 64. § 1. Każda osoba fizyczna i prawna ma zdolność występowania
w procesie jako strona (zdolność sądowa).
§ 11. Zdolność sądową mają także jednostki organizacyjne niebędące osobami
prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną.
§ 2 (uchylony).
Zdolność procesowa
Art. 65. § 1. Zdolność do czynności procesowych (zdolność procesową) mają
osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych, osoby praw
ne oraz jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 64 § 11.
§ 2. Osoba fizyczna ograniczona w zdolności do czynności prawnych ma
zdolność procesową w sprawach wynikających z czynności prawnych, których
może dokonywać samodzielnie.
3) Dział IIIc dodany przez ustawę z 10 czerwca 2014 r. (Dz.U. z 2014 r., poz. 945);
zmiana wejdzie w życie 18 stycznia 2015 r.
29
K.P.C. Art. 66–70
Kodeks postępowania cywilnego. Proces
Działanie przez przedstawiciela ustawowego
Art. 66. Osoba fizyczna niemająca zdolności procesowej może podejmować
czynności procesowe tylko przez swego przedstawiciela ustawowego.
Zdolność procesowa osób prawnych, innych jednostek oraz Skarbu
Państwa
Art. 67. § 1. Osoby prawne oraz jednostki organizacyjne, o których mowa
w art. 64 § 11, dokonują czynności procesowych przez swoje organy albo przez
osoby uprawnione do działania w ich imieniu.
§ 2. Za Skarb Państwa podejmuje czynności procesowe organ państwowej
jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszcze
nie, lub organ jednostki nadrzędnej. W zakresie określonym odrębną ustawą za
Skarb
Pobierz darmowy fragment (pdf)
