Darmowy fragment publikacji:
Tytuł oryginału: Better and Faster: The Proven Path to Unstoppable Ideas
Tłumaczenie: Marcin Kowalczyk
ISBN: 978-83-283-2808-2
Copyright © 2015 by Jeremy Gutsche Consulting Inc.
All rights reserved.
This translation published by arrangement with Crown Business, an imprint of the Crown
Publishing Group, a division of Penguin Random House LLC.
Polish edition copyright © 2016 by Helion S.A.
All rights reserved.
All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form
or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any
information storage retrieval system, without permission from the Publisher.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu
niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą
kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym,
magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź
towarowymi ich właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce
informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za
ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub
autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności
za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://onepress.pl/user/opinie/lepszy
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: onepress@onepress.pl
WWW: http://onepress.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)
Printed in Poland.
• Kup książkę
• Poleć książkę
• Oceń książkę
• Księgarnia internetowa
• Lubię to! » Nasza społeczność
SPIS TRE(cid:165)CI
PROLOG
Cz(cid:218)(cid:258)(cid:202) I
Rozdzia(cid:239) 1
Rozdzia(cid:239) 2
Rozdzia(cid:239) 3
Cz(cid:218)(cid:258)(cid:202) II
Rozdzia(cid:239) 4
Rozdzia(cid:239) 5
Rozdzia(cid:239) 6
Rozdzia(cid:239) 7
Rozdzia(cid:239) 8
Rozdzia(cid:239) 9
Rozdzia(cid:239) 10
PRZEBUDZENIE
MY(cid:165)LIWY I FARMER
PU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
JAK WYCHOWA(cid:109) MY(cid:165)LIWEGO
POLOWANIE
WYKORZYSTUJ SI(cid:146)(cid:125) ROZP(cid:125)DU
KONWERGENCJA
DYWERGENCJA
CYKLICZNO(cid:165)(cid:109)
ZMIANA KIERUNKU
REDUKCJA
AKCELERACJA
Cz(cid:218)(cid:258)(cid:202) III
Rozdzia(cid:239) 11
Rozdzia(cid:239) 12
POCHWYCENIE ZDOBYCZY
TERENY (cid:146)OWIECKIE
SPOJRZENIE NA POSZCZEGÓLNE BRAN(cid:191)E
PODSUMOWANIE
DODATEK: STUDIA PRZYPADKÓW
Jak otworzy(cid:202) restauracj(cid:218) w 30 dni
Jak wyedukowa(cid:202) (cid:258)wiat
PODZI(cid:125)KOWANIA
7
15
23
51
63
67
91
115
135
151
167
189
201
229
231
231
240
249
Poleć książkęKup książkęBETTER AND FASTER
6
Poleć książkęKup książkęRozdzia(cid:239) 2
PU(cid:146)APKI FARMERA
KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
B
y przebudzi(cid:250) swojego wewn(cid:171)trznego my(cid:321)liwego, nale(cid:352)y wpierw lepiej zro-
zumie(cid:250) pu(cid:175)apki, jakie zastawia na nas postawa farmera. Konieczne jest te(cid:352)
nabranie odpowiednich instynktów, które pozwol(cid:167) skutecznie ich unika(cid:250).
PU(cid:146)APKA FARMERA NUMER 1: SAMOZADOWOLENIE
Trzydzie(cid:321)ci lat temu pokolenie wy(cid:352)u demograficznego rozpocz(cid:171)(cid:175)o swoje
korporacyjne kariery w przekonaniu, (cid:352)e dzi(cid:171)ki stabilnej pracy w du(cid:352)ych
organizacjach b(cid:171)d(cid:167) mogli stopniowo zarabia(cid:250) coraz wi(cid:171)cej a(cid:352) do przej(cid:321)cia
na zas(cid:175)u(cid:352)on(cid:167) emerytur(cid:171). Tego (cid:321)wiata ju(cid:352) nie ma. Obecnie nawet dobrze za-
rz(cid:167)dzane firmy upadaj(cid:167), je(cid:321)li nie potrafi(cid:167) w por(cid:171) dostosowa(cid:250) si(cid:171) do nowych
warunków. Przyczyn(cid:167) jest cz(cid:171)sto poczucie samozadowolenia, które niepo-
strze(cid:352)enie wkrada si(cid:171) w kultur(cid:171) organizacji.
W mojej pierwszej ksi(cid:167)(cid:352)ce, zatytu(cid:175)owanej Exploiting Chaos (Wykorzysta(cid:250)
chaos), przytoczy(cid:175)em przyk(cid:175)ad pewnej firmy, która zmieni(cid:175)a zasady gry w swo-
jej bran(cid:352)y. Innowacyjno(cid:321)(cid:250) by(cid:175)a jej znakiem rozpoznawczym: to ona skon-
struowa(cid:175)a narz(cid:171)dzie do sprawdzania pisowni i gramatyki, a tak(cid:352)e urz(cid:167)dze-
nie, w którym mo(cid:352)na by(cid:175)oby wprowadza(cid:250) tekst, trzymaj(cid:167)c je na kolanach.
W 1989 r. firma mia(cid:175)a 0,5 mld dolarów dochodu i wci(cid:167)(cid:352) ros(cid:175)a. Wi(cid:171)kszo(cid:321)(cid:250)
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
osób mog(cid:175)aby s(cid:167)dzi(cid:250), (cid:352)e mówi(cid:171) o jednej z marek: Apple, Microsoft, HP, IBM
lub Xerox, ale nie. Chodzi o firm(cid:171) Smith Corona, najwi(cid:171)kszego producenta
maszyn do pisania na (cid:321)wiecie.
Smith Corona próbowa(cid:175)a swoich si(cid:175) tak(cid:352)e w nowym (cid:321)wiecie kompute-
rów, nawi(cid:167)zuj(cid:167)c w 1990 r. wspó(cid:175)prac(cid:171) z firm(cid:167) Acer. Jednak nieca(cid:175)e dwa lata
pó(cid:350)niej ówczesny prezes Smith Corony nieoczekiwanie j(cid:167) zerwa(cid:175), zauwa-
(cid:352)aj(cid:167)c przy tym: „Wiele osób s(cid:167)dzi, (cid:352)e maszyny do pisania i elektryczne edy-
tory tekstu skazane s(cid:167) na wymarcie, ale to twierdzenie jest dalekie od prawdy.
Na nasze produkty nadal jest silny popyt, zarówno w Stanach Zjednoczo-
nych, jak i na (cid:321)wiecie”1.
Trudno wyobrazi(cid:250) sobie mniej trafn(cid:167) ocen(cid:171), gorszy moment na zako(cid:302)-
czenie wspó(cid:175)pracy i wi(cid:171)kszy brak umiej(cid:171)tno(cid:321)ci przewidzenia dalszego roz-
woju wypadków. Trzy lata pó(cid:350)niej Smith Corona og(cid:175)osi(cid:175)a bankructwo, a Acer
rozwija(cid:175)a si(cid:171) dalej, staj(cid:167)c si(cid:171) w pewnym momencie drug(cid:167) pod wzgl(cid:171)dem
wielko(cid:321)ci firm(cid:167) w bran(cid:352)y komputerów osobistych na (cid:321)wiecie.
Smith Corona nie by(cid:175)a odosobnionym przypadkiem. W ostatnich dzie-
si(cid:171)cioleciach upad(cid:175)o wiele firm, które niegdy(cid:321) zajmowa(cid:175)y dominuj(cid:167)c(cid:167) po-
zycj(cid:171) na rynku. By(cid:175)y czasy, gdy pokolenie yuppies dumnie obnosi(cid:175)o si(cid:171)
z najnowszymi modelami telefonów BlackBerry. By utrzyma(cid:250) g(cid:175)ówn(cid:167) po-
zycj(cid:171) na rynku korporacyjnym, firma BlackBerry (pierwotnie nazywa(cid:175)a si(cid:171)
Research in Motion) zbudowa(cid:175)a siln(cid:167) mark(cid:171), szczyc(cid:167)c(cid:167) si(cid:171) przede wszyst-
kim niezwyk(cid:175)ym poziomem zabezpiecze(cid:302) i niezawodno(cid:321)ci. Te cechy by(cid:175)y
rodzajem (cid:321)redniowiecznej fosy, chroni(cid:167)c przed zakusami konkurencji, która
tak(cid:352)e chcia(cid:175)aby uszczkn(cid:167)(cid:250) co(cid:321) dla siebie z korporacyjnego tortu. Jednak
koncentracja na samej sobie i zwyk(cid:175)e poczucie samozadowolenia sprawi(cid:175)y,
(cid:352)e firma nie dostrzeg(cid:175)a potencja(cid:175)u szybko rozwijaj(cid:167)cego si(cid:171) rynku konsu-
menckiego. I w(cid:175)a(cid:321)nie ta krótkowzroczno(cid:321)(cid:250) przypiecz(cid:171)towa(cid:175)a jej los. Klien-
ci indywidualni rzucili si(cid:171) na stylowe modele telefonów oferowane przez
firmy Apple i Samsung. Stopniowo konkurenci podnie(cid:321)li poziom zabez-
piecze(cid:302) i bezawaryjno(cid:321)ci swoich urz(cid:167)dze(cid:302), podkopuj(cid:167)c pozycj(cid:171) BlackBerry
na jej ukochanym rynku firmowym. To by(cid:175) nieoczekiwany cios, który po-
wali(cid:175) giganta na kolana.
1 Kris Frieswick, The Turning Point, „CFO Magazine”, 1 kwietnia 2005, http://ww2.
cfo.com/strategy/2005/04/the-turning-point.
24
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
Na poziomie korporacji (cid:175)atwo jest dostrzec przyczyny samozadowolenia.
Ale w t(cid:171) pu(cid:175)apk(cid:171) wpadaj(cid:167) tak(cid:352)e jednostki. Jak(cid:352)e cz(cid:171)sto ludzie opieraj(cid:167) swoje
kariery wy(cid:175)(cid:167)cznie na d(cid:167)(cid:352)eniu do osi(cid:167)gni(cid:171)cia powierzchownych, ulotnych
celów i dopiero po pewnym czasie zauwa(cid:352)aj(cid:167), (cid:352)e s(cid:167) w okowach niew(cid:175)a(cid:321)ciwych
zach(cid:171)t i sztywnych struktur. Przyk(cid:175)adowo: w wyprodukowanym niedawno
przez ESPN filmie dokumentalnym Broke ujawniono, (cid:352)e a(cid:352) 78 graczy
ameryka(cid:302)skiej Narodowej Ligi Futbolu (ang. National Football League — NFL)
na kilka lat przed przej(cid:321)ciem na sportow(cid:167) emerytur(cid:171) jest bankrutami (lub
stoi na kraw(cid:171)dzi bankructwa). Podobny los spotka(cid:175) 60 zawodników NBA.
Podobnie spektakularne wzloty i upadki s(cid:167) powszechne w(cid:321)ród gwiazd fil-
mowych, raperów, w(cid:175)a(cid:321)cicieli ma(cid:175)ych firm oraz przedsi(cid:171)biorców korzystaj(cid:167)-
cych ze wsparcia kapita(cid:175)u wysokiego ryzyka (ang. venture capital — VC).
Innymi s(cid:175)owy: jest to powtarzany przez miliony ludzi schemat dzia(cid:175)ania,
który ujawnia g(cid:175)(cid:171)bszy problem zwi(cid:167)zany ze zdolno(cid:321)ci(cid:167) cz(cid:175)owieka do ra-
dzenia sobie ze zmianami.
Zastanówmy si(cid:171) nad zmiennymi losami MC Hammera, który jest przy-
k(cid:175)adem jednego z najwi(cid:171)kszych sukcesów i upadków w historii rapu. Je(cid:321)li
spojrze(cid:250) na to powierzchownie, mo(cid:352)na doj(cid:321)(cid:250) do wniosku, (cid:352)e by(cid:175) to typowy
wykonawca jednego przeboju, pozbawiony wi(cid:171)kszych ambicji i talentu.
Jednak prawda jest taka, (cid:352)e Hammer pracowa(cid:175) niezwykle ci(cid:171)(cid:352)ko. Po trzech
latach s(cid:175)u(cid:352)by w marynarce wojennej rozpocz(cid:167)(cid:175) karier(cid:171) muzyczn(cid:167), ale nie
zg(cid:175)osi(cid:175) si(cid:171) do (cid:352)adnego z istniej(cid:167)cych koncernów p(cid:175)ytowych, lecz za(cid:175)o(cid:352)y(cid:175)
w(cid:175)asne studio. Wiedzia(cid:175), (cid:352)e cz(cid:171)sto wi(cid:171)kszo(cid:321)(cid:250) zysków trafia do wytwórni,
a nie do artystów. Pocz(cid:167)tkowo p(cid:175)yty sprzedawa(cid:175) wprost z baga(cid:352)nika swo-
jego samochodu i promowa(cid:175) si(cid:171), gdzie tylko móg(cid:175). I chocia(cid:352) po megahicie
z 1991 r., Too Legit to Quit, ludzie przestali go s(cid:175)ucha(cid:250), on nagrywa(cid:175) dalej,
wypuszczaj(cid:167)c na rynek jeszcze osiem albumów.
U szczytu swojej popularno(cid:321)ci Hammer pope(cid:175)ni(cid:175) kolosalny b(cid:175)(cid:167)d.
Zacz(cid:167)(cid:175) wydawa(cid:250) znacznie wi(cid:171)cej, ni(cid:352) by(cid:175) w stanie zarobi(cid:250) — potrafi(cid:175) wyda(cid:250)
0,5 mln dolarów miesi(cid:171)cznie na towarzysz(cid:167)cych mu tancerzy i wokalistów.
Niestety, w(cid:175)a(cid:321)nie wtedy jego popularno(cid:321)(cid:250) zanotowa(cid:175)a gwa(cid:175)towny spadek.
Przebój U Can’t Touch This z 1988 r. by(cid:175) w gruncie rzeczy metafor(cid:167) bycia na
szczycie. Jednak dobre czasy nie trwaj(cid:167) wiecznie i Hammer powinien by(cid:250)
przygotowany na los, który sta(cid:175) si(cid:171) udzia(cid:175)em tak wielu raperów przed nim
— muzyków, którzy wznie(cid:321)li si(cid:171) na szczyt, a potem z niego spadli. W 1996 r.
nic ju(cid:352) nie zosta(cid:175)o z szacowanego na 33 mln dolarów maj(cid:167)tku, a artysta
25
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
musia(cid:175) og(cid:175)osi(cid:250) upad(cid:175)o(cid:321)(cid:250) i „czas Hammera” — okre(cid:321)lenie b(cid:171)d(cid:167)ce cz(cid:171)(cid:321)ci(cid:167) jego
has(cid:175)a przewodniego (Stop! Hammer Time!) — sta(cid:175) si(cid:171) histori(cid:167).
Drog(cid:167) MC Hammera zdaj(cid:167) si(cid:171) i(cid:321)(cid:250) niezliczone firmy, które nie dosto-
sowuj(cid:167) si(cid:171) do zmieniaj(cid:167)cych si(cid:171) warunków i bezsensownie marnotrawi(cid:167)
pieni(cid:167)dze na marketing i innowacje. Szczególnie widoczne jest to w przy-
padku tych firm, którym uda(cid:175)o si(cid:171) osi(cid:167)gn(cid:167)(cid:250) sukces w przesz(cid:175)o(cid:321)ci. Ka(cid:352)dy
sukces poci(cid:167)ga za sob(cid:167) pewien rodzaj samozadowolenia, które sk(cid:175)ania pra-
cowników do „zabaw pieni(cid:171)dzmi”. Podobnie dzieje si(cid:171) w przypadku ha-
zardzistów, którzy po du(cid:352)ej wygranej ch(cid:171)tniej ponosz(cid:167) wi(cid:171)ksze ryzyko,
graj(cid:167)c zdobytymi przed chwil(cid:167) pieni(cid:171)dzmi o coraz to wy(cid:352)sze stawki.
INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO NUMER 1: NIENASYCENIE
Aby st(cid:175)umi(cid:250) poczucie samozadowolenia, nale(cid:352)y wykaza(cid:250) si(cid:171) nienasyceniem.
Jedz lub sam zostaniesz zjedzony — to zasadnicza si(cid:175)a nap(cid:171)dzaj(cid:167)ca dzia(cid:175)a-
nia my(cid:321)liwego. Chocia(cid:352) nawet jemu nale(cid:352)y si(cid:171) chwila przyjemno(cid:321)ci i od-
poczynku przy posi(cid:175)ku, to jednak zawsze powinien przepatrywa(cid:250) horyzont
w poszukiwaniu kolejnej zdobyczy. A jeszcze lepiej, je(cid:321)li my(cid:321)liwy dzia(cid:175)a
w kulturze z obsesj(cid:167) na punkcie zadowalania klienta.
Richard Fairbank jest Amancio Orteg(cid:167) bran(cid:352)y kart kredytowych. Po-
dobnie jak swój hiszpa(cid:302)ski „bli(cid:350)niak” jest zamo(cid:352)ny i trzyma si(cid:171) na uboczu,
przez co niewiele osób go zna i by(cid:175)oby w stanie rozpozna(cid:250) na ulicy. A jed-
nak Fairbank jest za(cid:175)o(cid:352)ycielem banku, który odnosi niezwyk(cid:175)e sukcesy —
Capital One.
W 2006 r. bank reklamowa(cid:175) si(cid:171) seri(cid:167) klipów, w których g(cid:175)ównymi boha-
terami byli tradycyjni „bankierzy-Wizygoci”. Przekaz by(cid:175) prosty: je(cid:321)li banda
bankierów-barbarzy(cid:302)ców przygotowuje si(cid:171) do z(cid:175)upienia twoich oszcz(cid:171)d-
no(cid:321)ci, to z ca(cid:175)(cid:167) pewno(cid:321)ci(cid:167) chcia(cid:175)by(cid:321) mie(cid:250) kogo(cid:321), kto by ci(cid:171) przed nimi
obroni(cid:175). By(cid:175)a to metafora ukazuj(cid:167)ca ró(cid:352)nic(cid:171) mi(cid:171)dzy bankami „starej szko(cid:175)y”
a Capital One.
W 2014 r. ju(cid:352) blisko 50 mln osób mia(cid:175)o w swoich portfelach kart(cid:171) wy-
dan(cid:167) przez Capital One. Zanim pojawi(cid:175)a si(cid:171) ta oferta, oprocentowanie nie-
mal wszystkich kart kredytowych oscylowa(cid:175)o w okolicach 20 , w dodatku
za ich posiadanie trzeba by(cid:175)o uiszcza(cid:250) coroczn(cid:167) op(cid:175)at(cid:171). To by(cid:175) (cid:321)wiat finan-
sowy, w którym „jeden produkt ma pasowa(cid:250) ka(cid:352)demu”, (cid:321)wiat zdominowany
26
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
przez du(cid:352)e tradycyjne banki. Fairbank by(cid:175) zdania, (cid:352)e nienasycona i nie-
ustaj(cid:167)ca koncentracja na danych i analizie — podobnie jak (cid:321)ledzenie bie(cid:352)(cid:167)-
cych trendów w modzie w przypadku Ortegi — mo(cid:352)e doprowadzi(cid:250) do
powstania czego(cid:321) innego. Wyszed(cid:175) z za(cid:175)o(cid:352)enia, (cid:352)e je(cid:321)li dobrze si(cid:171) pozna
i zrozumie swoich klientów, to mo(cid:352)na b(cid:171)dzie lepiej przewidywa(cid:250) sposób,
w jaki b(cid:171)d(cid:167) korzystali z zaoferowanego im produktu, lepiej ocenia(cid:250) ryzyko
i poziom zainteresowania. To z kolei prowadzi do indywidualnej oferty:
spersonalizowanych stawek, op(cid:175)at i dodatkowych korzy(cid:321)ci, której (cid:352)aden
inny bank nie móg(cid:175)by dorówna(cid:250).
Ju(cid:352) w 1999 r., gdy wi(cid:171)kszo(cid:321)(cid:250) konkurentów nie mia(cid:175)a nawet w(cid:175)asnej stro-
ny internetowej, w „Fast Company” pisano o nienasyceniu Fairbanka, (cid:352)e
gdy klient (cid:175)(cid:167)czy si(cid:171) telefonicznie z central(cid:167) banku, „do dzia(cid:175)ania przyst(cid:171)-
puj(cid:167) szybkie komputery. Pe(cid:175)ne informacji na temat 1/7 ameryka(cid:302)skich go-
spodarstw domowych i wyczerpuj(cid:167)cych danych na temat zachowa(cid:302) milio-
nów klientów banku komputery s(cid:167) w stanie zidentyfikowa(cid:250) dzwoni(cid:167)cego
i przewidzie(cid:250), z jakim zamiarem dzwoni. Po przeanalizowaniu 50 ró(cid:352)nych
mo(cid:352)liwo(cid:321)ci — kogo poinformowa(cid:250) o zdarzeniu — komputer podejmuje
najlepsz(cid:167) decyzj(cid:171) w danej sytuacji. Analizuje i przekazuje kilkadziesi(cid:167)t
szczegó(cid:175)owych informacji na temat dzwoni(cid:167)cego klienta. Wie nawet, jakim
produktem mo(cid:352)e by(cid:250) on zainteresowany”2.
Dzia(cid:175)aj(cid:167)cy wówczas ju(cid:352) od 11 lat Capital One zdoby(cid:175) 16,7 mln klientów
i archiwum 28 tys. eksperymentów finansowych, z których ka(cid:352)dy stanowi(cid:175)
nowatorskie po(cid:175)(cid:167)czenie produktu, ceny i formy promocji. Fairbank wyja-
(cid:321)ni(cid:175) dziennikarzom „Fast Company”, (cid:352)e jego sukces wynika(cid:175) ze znacznie
wi(cid:171)kszego g(cid:175)odu innowacyjno(cid:321)ci. „Karty kredytowe to nie bankowo(cid:321)(cid:250) —
stwierdzi(cid:175). — Tak naprawd(cid:171) stworzyli(cid:321)my maszyn(cid:171) do wprowadzania in-
nowacji”. Przez kolejn(cid:167) dekad(cid:171) Capital One rozwija(cid:175) si(cid:171) w wielu kierun-
kach, opieraj(cid:167)c swój biznes nie tylko na kartach kredytowych, ale tak(cid:352)e na
kredytach hipotecznych, obs(cid:175)udze ma(cid:175)ych firm i bankowo(cid:321)ci detalicznej,
w rezultacie potrajaj(cid:167)c swoj(cid:167) baz(cid:171) klientów (uzyskuj(cid:167)c ich 45 mln).
Zacz(cid:167)(cid:175)em pracowa(cid:250) w banku Capital One Canada w 2004 r. Ka(cid:352)dego
miesi(cid:167)ca testowali(cid:321)my kilka nowych produktów, w(cid:175)(cid:167)cznie z niezwyk(cid:175)ymi
kombinacjami, które nigdy nie mog(cid:175)yby sta(cid:250) si(cid:171) zyskowne. Jednak za(cid:175)o(cid:352)enie
2 Charles Fishman, This Is a Marketing Revolution, „Fast Company”, maj 1999,
http://www.fastcompany.com/36975/marketing-revolution.
27
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
by(cid:175)o takie, (cid:352)e by(cid:250) mo(cid:352)e w przysz(cid:175)o(cid:321)ci stanie si(cid:171) co(cid:321), co uczyni je zyskow-
nymi, a wtedy te wcze(cid:321)niejsze testy okaza(cid:175)yby si(cid:171) bardzo warto(cid:321)ciowe.
Trzy lata pó(cid:350)niej apetyt firmy na testowanie tylko si(cid:171) zwi(cid:171)kszy(cid:175). Mój
zespó(cid:175) sta(cid:175) na czele innowacji, wprowadzaj(cid:167)c metodologi(cid:171) testów projek-
towania eksperymentów (ang. Design of Experiments — DOE). Aby zrozu-
mie(cid:250) ide(cid:171) projektowania eksperymentów, wyobra(cid:350) sobie, (cid:352)e projektujesz
pojazd. Mo(cid:352)e to by(cid:250) samochód osobowy, ci(cid:171)(cid:352)arówka, (cid:175)ód(cid:350) lub motocykl.
Pojazd ten mo(cid:352)e by(cid:250) szybki, stylowy lub ekonomiczny. Czerwony, niebie-
ski, czarny, bia(cid:175)y, szary lub (cid:352)ó(cid:175)ty. Zasilany rop(cid:167), benzyn(cid:167) lub energi(cid:167) elek-
tryczn(cid:167). Mo(cid:352)e te(cid:352) mie(cid:250) ró(cid:352)n(cid:167) nazw(cid:171): super, wspania(cid:175)y, czaderski, niedrogi
lub elegancki. Bior(cid:167)c pod uwag(cid:171) wszystkie te elementy, otrzymujemy wiele
ró(cid:352)nych kombinacji — dok(cid:175)adnie 1080. Za du(cid:352)o, (cid:352)eby mo(cid:352)na by(cid:175)o je
wszystkie przetestowa(cid:250). Wystarczy jednak znajomo(cid:321)(cid:250) podstaw rachunku
prawdopodobie(cid:302)stwa, by(cid:321)my byli w stanie przewidzie(cid:250) najlepsze kombi-
nacje, testuj(cid:167)c jedynie 20 lub 30 z nich.
Aby przyspieszy(cid:250) zdolno(cid:321)ci banku Capital One do ewoluowania i zmie-
niania si(cid:171), Fairbank zbudowa(cid:175) kultur(cid:171), w której konieczne by(cid:175)o ci(cid:167)g(cid:175)e do-
stosowywanie si(cid:171) ludzi i przekszta(cid:175)canie ich ról. Najszybsza droga do tego
celu wiedzie przez zniszczenie archaicznych struktur firmy. Fairbank posta-
wi(cid:175) eksperymentowanie przed hierarchi(cid:167). Przyk(cid:175)adowo: je(cid:321)li który(cid:321) z pracow-
ników ni(cid:352)szego szczebla mia(cid:175) pomys(cid:175) na przeprowadzenie inteligentnego,
lecz sprzecznego z intuicj(cid:167) testu, nie mogli(cid:321)my go odrzuci(cid:250). Dodawali(cid:321)my
po prostu ten test do kolejnej puli eksperymentów. Je(cid:321)li proponowane roz-
wi(cid:167)zanie okazywa(cid:175)o si(cid:171) skuteczne, pracownik mia(cid:175) ca(cid:175)y dzie(cid:302) na (cid:321)wi(cid:171)towa-
nie sukcesu, po czym natychmiast zabiera(cid:175) si(cid:171) za kolejny eksperyment. Ten
system stale ewoluowa(cid:175).
Prac(cid:171) zacz(cid:167)(cid:175)em w zespole wyceny. Gdy proponowane przeze mnie mo-
dele prognostyczne pokona(cid:175)y dotychczas stosowane, zosta(cid:175)em awansowany
na stanowisko szefa tego zespo(cid:175)u. Pragn(cid:167)(cid:175)em jednak czego(cid:321) wi(cid:171)cej, dlatego
napisa(cid:175)em propozycj(cid:171) utworzenia zespo(cid:175)u ds. strategii konkurencyjnej i in-
nowacji. Chcia(cid:175)em by(cid:250) cz(cid:171)(cid:321)ci(cid:167) zespo(cid:175)u cross-funkcyjnego, który wymy(cid:321)la(cid:175)by
nowe produkty i budowa(cid:175) ca(cid:175)y „ta(cid:321)moci(cid:167)g” przysz(cid:175)ych rozwi(cid:167)za(cid:302). Gdy sko(cid:302)-
czy(cid:175)em prezentowa(cid:250) ten pomys(cid:175), mój szef powiedzia(cid:175): „(cid:320)wietnie. Gdzie mam
podpisa(cid:250)?”. Nie zrozumia(cid:175)em go od razu. Dotar(cid:175)o to do mnie dopiero wte-
dy, gdy powiedzia(cid:175) wprost: „To twój zespó(cid:175), tak wi(cid:171)c sam dobierz sobie ludzi
i zacznij dzia(cid:175)a(cid:250)”.
28
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
Takie mo(cid:352)liwo(cid:321)ci przeskoczenia kilku poziomów hierarchii rzadko kiedy
s(cid:167) oferowane 28-latkom, szczególnie w takiej instytucji jak bank. To by(cid:175)a
dla mnie niezwyk(cid:175)a szansa, ale bardzo szybko dosta(cid:175)em kolejny awans. Zosta-
(cid:175)em kierownikiem ca(cid:175)ej linii biznesowej. Haczyk tkwi(cid:175) w tym, (cid:352)e zachodz(cid:167)ce
na rynku zmiany negatywnie wp(cid:175)ywa(cid:175)y na zyski. Wraz z nowym stanowi-
skiem otrzyma(cid:175)em tak(cid:352)e zadanie: musia(cid:175)em zrobi(cid:250) wszystko, by zyski nie
spad(cid:175)y wi(cid:171)cej ni(cid:352) o 20 . Nie brzmia(cid:175)o to najlepiej. Wyobra(cid:350) sobie, (cid:352)e chwa-
lisz si(cid:171) swoim przyjacio(cid:175)om: „Naprawd(cid:171) (cid:321)wietnie mi idzie w tej nowej pracy!
Doprowadzi(cid:175)em do zmniejszenia zysków jedynie o dwadzie(cid:321)cia procent”.
Na szcz(cid:171)(cid:321)cie nie musia(cid:175)em nikomu „sprzedawa(cid:250)” tego tekstu. Mentalno(cid:321)(cid:250)
my(cid:321)liwego, któr(cid:167) wytworzy(cid:175) we mnie Capital One, pozwoli(cid:175)a mi testowa(cid:250)
nowe pomys(cid:175)y, których w innych bankach nikt nie (cid:321)mia(cid:175)by nawet zg(cid:175)osi(cid:250),
w(cid:175)(cid:167)cznie z planem bezpo(cid:321)rednich spotka(cid:302) z potencjalnymi klientami. W ca-
(cid:175)ym kraju otworzy(cid:175)em budki — w centrach handlowych i na g(cid:175)ównych placach
miast — zakasa(cid:175)em r(cid:171)kawy i do(cid:175)(cid:167)czy(cid:175)em do mojego zespo(cid:175)u, paraduj(cid:167)c w fir-
mowej koszulce i pytaj(cid:167)c ludzi, czego oczekuj(cid:167) od dobrej karty kredytowej.
Dzi(cid:171)ki takiemu bezpo(cid:321)redniemu kontaktowi z klientem odkryli(cid:321)my
znacznie prostszy sposób opisywania naszego nowego produktu. To zabaw-
ne, jak (cid:175)atwo mo(cid:352)na si(cid:171) pogubi(cid:250) i przesta(cid:250) rozumie(cid:250), w jaki sposób klienci
my(cid:321)l(cid:167) o danej kategorii produktów — wystarczy sta(cid:250) si(cid:171) ekspertem. Zaj(cid:171)li-
(cid:321)my si(cid:171) cyframi i pokochali(cid:321)my w(cid:175)asny (cid:352)argon, ale dla zwyk(cid:175)ych ludzi tak
naprawd(cid:171) byli(cid:321)my jedynie sprzedawcami, którzy mieli im do zaoferowania
kolejn(cid:167) kart(cid:171) kredytow(cid:167). Jedn(cid:167) z rzeczy, których nauczy(cid:175)em si(cid:171) dzi(cid:171)ki temu
do(cid:321)wiadczeniu, by(cid:175)o to, (cid:352)e czasem trzeba zapomnie(cid:250) o tym, co uwa(cid:352)a si(cid:171) za
najlepsze — „oduczy(cid:250)” si(cid:171) tego, czego ju(cid:352) si(cid:171) nauczy(cid:175)o. Tylko w ten sposób
mo(cid:352)na otworzy(cid:250) si(cid:171) na to, co klienci naprawd(cid:171) my(cid:321)l(cid:167).
Nasz najwa(cid:352)niejszy produkt mia(cid:175) wówczas bardzo niskie oprocento-
wanie (na poziomie 5,99 ), co czyni(cid:175)o go zdecydowanie najta(cid:302)szym na
rynku kanadyjskim. Ku naszemu zdziwieniu okaza(cid:175)o si(cid:171), (cid:352)e nie ma to naj-
mniejszego znaczenia. Klienci garn(cid:171)li si(cid:171) do ofert naszych konkurentów
jak muchy do lepu, daj(cid:167)c si(cid:171) z(cid:175)apa(cid:250) na reklam(cid:171) niskiego oprocentowania
w pierwszym, promocyjnym okresie. Nie przeszkadza(cid:175)o im to, (cid:352)e ju(cid:352) po
kilku miesi(cid:167)cach oprocentowanie wzrasta(cid:175)o do 20 . Prosta matematyka
mówi(cid:175)a nam, (cid:352)e w d(cid:175)u(cid:352)szym okresie nasz produkt jest znacznie korzyst-
niejsz(cid:167) ofert(cid:167), tak wi(cid:171)c nieracjonalne zachowania klientów by(cid:175)y dla nas na-
prawd(cid:171) frustruj(cid:167)ce.
29
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
Tradycyjne badania (grupy fokusowe i ankiety) tak(cid:352)e nie okaza(cid:175)y si(cid:171) po-
mocne w zrozumieniu tego fenomenu. Teraz jednak, gdy zacz(cid:171)li(cid:321)my spo-
tyka(cid:250) naszych klientów osobi(cid:321)cie, dowiedzieli(cid:321)my si(cid:171) od nich czego(cid:321) bardzo
wa(cid:352)nego. Okaza(cid:175)o si(cid:171), (cid:352)e klienci nie rozumieli zasadniczej ró(cid:352)nicy naszej
oferty w porównaniu z konkurencj(cid:167). My(cid:321)leli, (cid:352)e zaczynamy od oprocen-
towania na poziomie 5,99 , a nast(cid:171)pnie podwy(cid:352)szamy je — tak jak czynili
to wszyscy pozostali — do 20 .
Nasze kolejne testy doprowadzi(cid:175)y do prze(cid:175)omu. Wycenili(cid:321)my nasze pro-
dukty na podstawie stawki bazowej — referencyjnej wysoko(cid:321)ci oprocen-
towania — dok(cid:175)adnie tak samo jak w przypadku kredytów hipotecznych.
Zamiast wi(cid:171)c reklamowa(cid:250) warto(cid:321)(cid:250) 5,99, zacz(cid:171)li(cid:321)my mówi(cid:250) o kartach kredy-
towych „stawka bazowa + 2” oraz „stawka bazowa + 1”. Ludzie rzucili si(cid:171)
na nasze produkty. Te warunki wydawa(cid:175)y im si(cid:171) uczciwe i dawa(cid:175)y pewno(cid:321)(cid:250),
(cid:352)e oprocentowanie nie wzro(cid:321)nie z dnia na dzie(cid:302) wed(cid:175)ug naszego widzimisi(cid:171).
W ci(cid:167)gu jednego miesi(cid:167)ca liczba wniosków o wydanie karty uleg(cid:175)a potroje-
niu i szybko uzyskali(cid:321)my portfel kredytowy niskiego ryzyka o warto(cid:321)ci
1 mld dolarów.
To by(cid:175) niezwyk(cid:175)y sukces, którym szczyci(cid:175)em si(cid:171) bardzo d(cid:175)ugo, ale wa(cid:352)-
niejsze by(cid:175)o co innego. To do(cid:321)wiadczenie nauczy(cid:175)o mnie jednej bardzo
istotnej rzeczy w biznesie: aby zwyci(cid:171)(cid:352)a(cid:250) w d(cid:175)u(cid:352)szej perspektywie, trzeba
mie(cid:250) odpowiedni(cid:167) struktur(cid:171), która umo(cid:352)liwia dostosowywanie si(cid:171) do
okoliczno(cid:321)ci.
W 2007 r. zrezygnowa(cid:175)em z pracy w Capital One z zamiarem wprowa-
dzenia mojej firmy Trend Hunter na nast(cid:171)pny poziom. Jak wiadomo, naj-
wa(cid:352)niejsze jest odpowiednie wyczucie czasu. Ja je mia(cid:175)em, gdy(cid:352) dzia(cid:175)o si(cid:171)
to zaledwie rok przed zapa(cid:321)ci(cid:167) na rynku kredytowym, która w Ameryce
doprowadzi(cid:175)a do upadku 465 banków3: od Washington Mutual (w historii
USA by(cid:175) to najwi(cid:171)kszy bank, który upad(cid:175)), poprzez IndyMac, Colonial,
Guaranty, BankUnited, AmTrust, California National, a(cid:352) po Superior.
To chyba oczywiste, (cid:352)e w tych trudnych chwilach uwa(cid:352)nie (cid:321)ledzi(cid:175)em losy
Capital One. Dzi(cid:171)ki nieustannym testom i niezrównanej zdolno(cid:321)ci dosto-
sowawczej firma wysz(cid:175)a z tego wszystkiego obronn(cid:167) r(cid:171)k(cid:167). Ba, nie tylko
przetrwa(cid:175)a, ale jeszcze bardziej si(cid:171) rozwin(cid:171)(cid:175)a.
3 Failed Bank List, Federal Deposit Insurance Corporation, https://www.fdic.gov/
bank/individual/failed/banklist.html.
30
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
Bez wzgl(cid:171)du na bran(cid:352)(cid:171), w której dzia(cid:175)asz, aby odnie(cid:321)(cid:250) sukces, musisz zwal-
czy(cid:250) w sobie przekonanie, (cid:352)e znasz swojego klienta. Musisz kwestionowa(cid:250)
„pewniki”. Utrzymuj sta(cid:175)y kontakt ze swoimi klientami i nie bój si(cid:171) udo-
wadnia(cid:250) samemu sobie, (cid:352)e si(cid:171) mylisz. Musisz zwalczy(cid:250) swoj(cid:167) arogancj(cid:171) i te-
stowa(cid:250) rozwi(cid:167)zania, które dzi(cid:321) wydaj(cid:167) Ci si(cid:171) niemo(cid:352)liwe do wprowadzenia.
PU(cid:146)APKA FARMERA NUMER 2: POWTARZANIE TEGO SAMEGO
Co roku farmer sumiennie powtarza dok(cid:175)adnie te same czynno(cid:321)ci: sieje,
podlewa ro(cid:321)liny, dogl(cid:167)da ich i w ko(cid:302)cu zbiera plony. Liczy, (cid:352)e sprawdzony
sposób post(cid:171)powania (rutyna) zapewni mu najwy(cid:352)sze zbiory, i stara si(cid:171) ani
na krok nie odchodzi(cid:250) od znanego sobie schematu.
Podobnie czyni(cid:167) firmy pa(cid:302)stwowe, które d(cid:167)(cid:352)(cid:167) do uzyskania powtarzal-
no(cid:321)ci i spójno(cid:321)ci w podejmowaniu decyzji oraz przewidywalnych finanso-
wych wyników kwartalnych. Gdy osi(cid:167)gn(cid:167) okre(cid:321)lony stopie(cid:302) rozwoju, skaluj(cid:167)
sprawdzone rozwi(cid:167)zania, powtarzaj(cid:167)c i optymizuj(cid:167)c procesy.
David Cook zrozumia(cid:175) t(cid:171) sprawdzon(cid:167) strategi(cid:171) prowadzenia biznesu,
gdy w pa(cid:350)dzierniku 1985 r. otworzy(cid:175) firm(cid:171) Blockbuster Video. Ten specja-
lista z zakresu baz danych ju(cid:352) wtedy by(cid:175) maj(cid:171)tnym cz(cid:175)owiekiem. Jego celem
by(cid:175)o zbudowanie franczyzowej sieci wypo(cid:352)yczalni kaset wideo. Jednym
z g(cid:175)ównym czynników sukcesu tego przedsi(cid:171)wzi(cid:171)cia by(cid:175)a komputerowa
analiza danych, która pozwala(cid:175)a przewidzie(cid:250), jakie filmy mog(cid:167) najbardziej
interesowa(cid:250) klientów. Dzi(cid:321) bardzo podobn(cid:167) strategi(cid:171) stosuje Netflix.
Pierwsze wypo(cid:352)yczalnie odnios(cid:175)y ogromny sukces, dlatego te(cid:352) Cook po-
stanowi(cid:175) skalowa(cid:250) sprawdzone rozwi(cid:167)zanie, otwieraj(cid:167)c nowe punkty, które
by(cid:175)y dok(cid:175)adn(cid:167) kopi(cid:167) poprzednich. Do 2009 r. sie(cid:250) Blockbuster obejmowa(cid:175)a
ju(cid:352) 9000 punktów i mia(cid:175)a ok. 60 tys. pracowników.
Jak na ironi(cid:171) Blockbuster mia(cid:175)a wiele okazji do wykupienia stawiaj(cid:167)cego
dopiero pierwsze kroki Netfliksa, co z perspektywy czasu by(cid:175)oby niew(cid:167)tpli-
wie postrzegane jako strza(cid:175) w dziesi(cid:167)tk(cid:171). Jednak firma, która sta(cid:175)a si(cid:171) w tym
okresie prawdziwym kolosem, nie widzia(cid:175)a takiej potrzeby i w 2004 r. otwo-
rzy(cid:175)a w(cid:175)asn(cid:167) internetow(cid:167) wypo(cid:352)yczalni(cid:171) filmów, Total Access. Ta us(cid:175)uga
nigdy jednak nie mia(cid:175)a wi(cid:171)kszych szans na sukces, gdy(cid:352) sama Blockbuster nie
traktowa(cid:175)a jej na powa(cid:352)nie, uwa(cid:352)aj(cid:167)c, (cid:352)e jest zbyt odleg(cid:175)a od modelu wy-
po(cid:352)yczalni franczyzowych, który przecie(cid:352) odniós(cid:175) tak wielkie powodzenie.
31
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
I co sta(cid:175)o si(cid:171) pó(cid:350)niej? Wszyscy to pami(cid:171)tamy: wystarczy(cid:175)o zaledwie kil-
ka lat, by Blockbuster posz(cid:175)a na dno niczym Titanic. W 2010 r. sie(cid:250) chyli(cid:175)a
si(cid:171) ku upadkowi, a triumfy (cid:321)wi(cid:171)ci(cid:175)y serwisy oferuj(cid:167)ce streaming tre(cid:321)ci wideo
w internecie. Blockbuster og(cid:175)osi(cid:175)a upad(cid:175)o(cid:321)(cid:250), a Netflix sta(cid:175) si(cid:171) firm(cid:167) wyce-
nian(cid:167) na 26 mld dolarów.
Optymizacja procesów to bardzo kusz(cid:167)ce narz(cid:171)dzie. Zach(cid:171)ca prezesów
i mened(cid:352)erów do wybrania szerokiej, wygodnej i na pozór pewnej drogi za-
miast w(cid:167)skiej (cid:321)cie(cid:352)ki, która mo(cid:352)e wyprowadzi(cid:250) na manowce. Firmy uwiel-
biaj(cid:167) trzyma(cid:250) si(cid:171) raz przyj(cid:171)tych zasad, procedur i ustalonej hierarchii, roz-
wijaj(cid:167)c si(cid:171) poprzez skalowanie sprawdzonych rozwi(cid:167)za(cid:302). Niestety, sztywne
struktury zawsze w ostateczno(cid:321)ci wp(cid:175)ywaj(cid:167) na ograniczenie elastyczno(cid:321)ci
i zdolno(cid:321)ci adaptacji.
Równie(cid:352) jednostki cz(cid:171)sto wpadaj(cid:167) w pu(cid:175)apk(cid:171) powtarzalno(cid:321)ci. Gdy znaj-
dziesz dobrze p(cid:175)atn(cid:167) prac(cid:171) w danej bran(cid:352)y, trzymasz si(cid:171) jej kurczowo. Trafisz
na inwestycj(cid:171), która przynosi zyski, a b(cid:171)dziesz sk(cid:175)onny inwestowa(cid:250) kolejne
pieni(cid:167)dze w t(cid:171) sam(cid:167) nisz(cid:171). A gdy uda Ci si(cid:171) uzyska(cid:250) sukces w danej karierze,
b(cid:171)dziesz powtarza(cid:175) zachowania, które Ci w tym pomog(cid:175)y, trac(cid:167)c kolejne
okazje, które w tym okresie same Ci si(cid:171) przydarz(cid:167).
INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO NUMER 2: CIEKAWO(cid:165)(cid:109)
Wyrwanie si(cid:171) z zakl(cid:171)tego kr(cid:171)gu powtarzania tych samych zachowa(cid:302) wy-
maga wyostrzonego instynktu my(cid:321)liwego, który prowadzi do ciekawo(cid:321)ci.
By wzbudzi(cid:250) t(cid:171) cech(cid:171) w swojej organizacji, trzeba stale poszukiwa(cid:250) (cid:321)wie-
(cid:352)ych (cid:350)róde(cid:175) i eksperymentowa(cid:250) z nowymi pomys(cid:175)ami.
Ron Finley, urodzony i wychowany w niebezpiecznej dzielnicy South
Central w Los Angeles, jest afroameryka(cid:302)skim przedsi(cid:171)biorc(cid:167), który s(cid:175)ynie
z noszenia dopasowanych d(cid:352)insowych marynarek, b(cid:171)d(cid:167)cych namacalnym
dowodem na to, (cid:352)e uda(cid:175)o mu si(cid:171) wygra(cid:250) z przeciwno(cid:321)ciami losu. Mimo (cid:352)e
dorasta(cid:175) w jednym z najbardziej niebezpiecznych miejsc w Stanach Zjed-
noczonych, Finley zdo(cid:175)a(cid:175) odnosz(cid:167)cym liczne sukcesy projektantem mody,
kolekcjonerem, a ostatnio tak(cid:352)e g(cid:175)ównym motorem stoj(cid:167)cym za transfor-
macj(cid:167) spo(cid:175)eczno(cid:321)ci, z której si(cid:171) wywodzi.
Wi(cid:171)kszo(cid:321)(cid:250) ludzi uto(cid:352)samia South Central z przemoc(cid:167) i gangami,
ale rejon ten stanowi tak(cid:352)e kulturalne serce kalifornijskiej spo(cid:175)eczno(cid:321)ci
32
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
Afroamerykanów i miejsce narodzin wielu gwiazd, od Barry’ego White’a
po Ice’a Cube’a. B(cid:171)d(cid:167)c m(cid:175)odym cz(cid:175)owiekiem zainteresowanym t(cid:167) kultur(cid:167),
Finley przeszed(cid:175) d(cid:175)ug(cid:167) drog(cid:171) kolekcjonersk(cid:167): od strojów k(cid:167)pielowych z lat
30. XX w., starych zegarków i aparatów fotograficznych do pami(cid:167)tek po
czarnoskórych artystach. Kolekcja rozros(cid:175)a si(cid:171) do takich rozmiarów i by(cid:175)a
tak istotna, (cid:352)e w ko(cid:302)cu trafi(cid:175)a do muzeum sztuki afroameryka(cid:302)skiej.
Ciekawo(cid:321)(cid:250) Finleya by(cid:175)a równie wielka jak jego buntownicza natura.
W liceum powiedziano mu, (cid:352)e zaj(cid:171)cia praktyczne s(cid:167) dla dziewcz(cid:167)t, ale ar-
gumentowa(cid:175), (cid:352)e wi(cid:171)kszo(cid:321)(cid:250) szefów kuchni jest m(cid:171)(cid:352)czyznami, w zwi(cid:167)zku
z czym on tak(cid:352)e chce nauczy(cid:250) si(cid:171) gotowa(cid:250). W(cid:175)adze szko(cid:175)y ust(cid:167)pi(cid:175)y i po-
zwolono ch(cid:175)opcom bra(cid:250) udzia(cid:175) w zaj(cid:171)ciach zarezerwowanych dotychczas
dla dziewcz(cid:167)t.
Gdy Finley nasyci(cid:175) swoj(cid:167) ciekawo(cid:321)(cid:250) w kwestiach kucharskich, zaintere-
sowa(cid:175) si(cid:171) mod(cid:167). Zastanawia(cid:175) si(cid:171), dlaczego projektanci nigdy nie stworzyli
niczego dla ludzi z jego (cid:321)rodowiska. I tak w(cid:175)a(cid:321)nie w niewielkim gara(cid:352)u ro-
dzinnym zacz(cid:167)(cid:175) szy(cid:250) bluzy z kapturem, d(cid:352)insowe p(cid:175)aszcze i eleganckie ma-
rynarki, szybko znajduj(cid:167)c klientów w(cid:321)ród celebrytów, raperów i gwiazd NBA
— od Willa Smitha, poprzez Shaquille’a O’Neala po Roberta Horry’ego.
Za(cid:175)o(cid:352)ona przez Finleya marka Dropdead Collexion sta(cid:175)a si(cid:171) jedn(cid:167) z najpo-
pularniejszych marek oferowanych w takich ekskluzywnych sklepach, jak
Neiman Marcus, Nordstrom czy Saks Fifth Avenue.
Jednak Finley nie porzuci(cid:175) South Central, nie wskoczy(cid:175) do limuzyny
i nie zamieszka(cid:175) w Beverly Hills. Dlaczego nie zapomnia(cid:175) o n(cid:171)kanej prze-
st(cid:171)pczo(cid:321)ci(cid:167) okolicy? Powód by(cid:175) prosty — South Central nadal karmi(cid:175)a jego
ciekawo(cid:321)(cid:250).
Rozgl(cid:167)daj(cid:167)c si(cid:171) uwa(cid:352)nie, dostrzeg(cid:175) wzrost liczby „sklepów monopolo-
wych, fast foodów oraz pustych dzia(cid:175)ek”. Wspólnym mianownikiem dla tych
zjawisk okaza(cid:175)y si(cid:171) niezdrowe nawyki (cid:352)ywieniowe. Powiedzia(cid:175) mi, (cid:352)e za-
uwa(cid:352)y(cid:175) „coraz wi(cid:171)cej oty(cid:175)ych dzieci”, wzrost liczby punktów dializ oraz
parkingi pe(cid:175)ne elektrycznych wózków dla ludzi z nadwag(cid:167). Wydawa(cid:175)o si(cid:171)
jednak, (cid:352)e oprócz niego nikt nie dostrzega(cid:175) tego problemu. Gdyby by(cid:175)o ina-
czej, z pewno(cid:321)ci(cid:167) kto(cid:321) zacz(cid:167)(cid:175)by co(cid:321) z tym robi(cid:250).
Badaj(cid:167)c t(cid:171) kwesti(cid:171), Finley natkn(cid:167)(cid:175) si(cid:171) na termin „jedzeniowej pustyni”,
którym przyj(cid:171)to nazywa(cid:250) dzielnic(cid:171) zamieszka(cid:175)(cid:167) przez ludzi o niskich do-
chodach z brakiem dost(cid:171)pu do (cid:321)wie(cid:352)ej (cid:352)ywno(cid:321)ci. To zjawisko, o wyst(cid:171)po-
waniu ograniczonym w zasadzie tylko do Stanów Zjednoczonych, dotyka
33
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
dziesi(cid:167)tek milionów osób. Finley u(cid:321)wiadomi(cid:175) sobie, (cid:352)e South Central jest
jedn(cid:167) z takich pusty(cid:302). Dowiedzia(cid:175) si(cid:171) tak(cid:352)e, (cid:352)e w Los Angeles oty(cid:175)o(cid:321)(cid:250) wy-
st(cid:171)puje pi(cid:171)ciokrotnie cz(cid:171)(cid:321)ciej ni(cid:352) w pobliskim ultrabogatym Beverly Hills.
„Wyobra(cid:350) sobie, (cid:352)e twój s(cid:167)siad nie ma dost(cid:171)pu do warto(cid:321)ciowego jedzenia
— poprosi(cid:175) mnie. — (cid:351)e je tylko fast foody lub produkty wysoce przetwo-
rzone. (cid:351)e nie mo(cid:352)e kupi(cid:250) nawet zwyk(cid:175)ego jab(cid:175)ka”.
Finley postanowi(cid:175) zaj(cid:167)(cid:250) si(cid:171) tym problemem. Nie zna(cid:175) si(cid:171) na ogrodnictwie,
ale tkwi(cid:167)cy w nim my(cid:321)liwy natychmiast dostrzeg(cid:175) potencja(cid:175) we wszystkich
opustosza(cid:175)ych dzia(cid:175)kach budowlanych oraz w nale(cid:352)(cid:167)cych do miasta frag-
mentach ziemi ci(cid:167)gn(cid:167)cych si(cid:171) przy ka(cid:352)dym chodniku. Zapisa(cid:175) si(cid:171) na kurs,
kupi(cid:175) narz(cid:171)dzia i skopa(cid:175) trawnik przy swoim domu, by posadzi(cid:250) tam pierw-
sze ro(cid:321)liny.
Nie wiedzia(cid:175), co si(cid:171) stanie, a przez kilka tygodni jego partyzancki ogródek
wygl(cid:167)da(cid:175) niemal jak kolejny fragment nieu(cid:352)ytków. W ko(cid:302)cu jednak z nasion
wyros(cid:175)y pierwsze ro(cid:321)liny: rukola, cebula, czosnek i marchewka. Warzywa
by(cid:175)y dla niego niczym metafora. Jak sam powiedzia(cid:175), by(cid:175)o to „hodowanie
w(cid:175)asnych pieni(cid:171)dzy”.
Dociekliwi s(cid:167)siedzi zacz(cid:171)li wypytywa(cid:250) Finleya o tajemnicze ro(cid:321)liny, któ-
re wyros(cid:175)y przed jego domem. Gdy w ogródku pojawi(cid:175)y si(cid:171) zaciekawione
dzieci, doszed(cid:175) do wniosku, (cid:352)e takie miejskie ogródki mog(cid:167) sta(cid:250) si(cid:171) dosko-
na(cid:175)(cid:167) form(cid:167) resocjalizacji. Zacz(cid:167)(cid:175) marzy(cid:250) o przekazywaniu wiedzy ogrodniczej
innym, tak aby pustynia jedzeniowa zamieni(cid:175)a si(cid:171) w (cid:352)ywno(cid:321)ciowy las.
Pewnego wieczoru zobaczy(cid:175) w swoim ogrodzie kobiet(cid:171) z córk(cid:167), które
zbiera(cid:175)y dojrza(cid:175)e ju(cid:352) warzywa. Podszed(cid:175) do nich i powiedzia(cid:175), (cid:352)e mog(cid:167) sobie
wzi(cid:167)(cid:250), ile tylko potrzebuj(cid:167) — warzywa s(cid:167) dla nich. „Ludzie pytali mnie, czy
nie boj(cid:171) si(cid:171), (cid:352)e inni zaczn(cid:167) kra(cid:321)(cid:250). Odpowiada(cid:175)em im, (cid:352)e nie. Mog(cid:167) sobie je
bra(cid:250), gdy(cid:352) w(cid:175)a(cid:321)nie po to s(cid:167) te warzywa”4.
Wtedy kto(cid:321) z(cid:175)o(cid:352)y(cid:175) na niego skarg(cid:171). Okaza(cid:175)o si(cid:171), (cid:352)e Finley (cid:175)amie przepi-
sy: nie mo(cid:352)na ot tak zaw(cid:175)aszczy(cid:250) sobie terenu nale(cid:352)(cid:167)cego do miasta i zro-
bi(cid:250) na nim ogródka. Finley dostrzeg(cid:175) w burzy, jaka si(cid:171) rozp(cid:171)ta(cid:175)a, szans(cid:171) na
rozpropagowanie swojego pomys(cid:175)u. O swojej krucjacie napisa(cid:175) do „Los
Angeles Timesa”, doprowadzi(cid:175) do postawienia sprawy na radzie samorz(cid:167)du
4 Wywiad z Ronem Finleyem przeprowadzony przez Guya Raza 20 grudnia 2013 r.;
zapis rozmowy: How Can You Give a Community Better Health?, Jefferson Public
Radio, http://ijpr.org/post/how-can-you-give-community-better-health.
34
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
lokalnego i zaj(cid:167)(cid:175) si(cid:171) zbieraniem podpisów pod swoj(cid:167) petycj(cid:167) change.org, która
zyska(cid:175)a poparcie 900 osób.
Obecnie jest wymieniany w gronie jednego z za(cid:175)o(cid:352)ycieli grupy Green-
Grounds — ogrodników-buntowników — której cz(cid:175)onkami s(cid:167) bardzo
ró(cid:352)ni ludzie, w tym sporo by(cid:175)ych cz(cid:175)onków gangów. Efektem ich pracy
s(cid:167) setki gatunków jadalnych ro(cid:321)lin rosn(cid:167)cych na opuszczonych miejskich
dzia(cid:175)kach.
Przyk(cid:175)ad Finleya pokazuje, jak nale(cid:352)y dodawa(cid:250) dwa do dwóch. Uczy,
(cid:352)e ci(cid:167)g(cid:175)e obserwowanie najbli(cid:352)szego otoczenia prowadzi do odkrywania
wa(cid:352)nych schematów. Dowodzi tak(cid:352)e, (cid:352)e je(cid:321)li zdejmiemy z oczu klapki
i spojrzymy na to, co kryje si(cid:171) w tle — a nie tylko na pierwszoplanowe rze-
czy i postaci — b(cid:171)dziemy w stanie pozna(cid:250) ca(cid:175)kowicie nowy (cid:321)wiat i zmieni(cid:250)
(cid:321)cie(cid:352)k(cid:171) naszej kariery zawodowej znacznie (cid:175)atwiej, ni(cid:352) nam si(cid:171) to wydaje.
Trzeba tylko nacisn(cid:167)(cid:250) guzik i uwolni(cid:250) swoj(cid:167) ciekawo(cid:321)(cid:250).
DZIEWCZYNY Z ROZK(cid:146)ADÓWEK, LI(cid:165)CIKI MI(cid:146)OSNE I MAGNETYCZNE KULKI
„Drogi nieznajomy, wygl(cid:167)dasz fantastycznie w tym p(cid:175)aszczu. Kto(cid:321) musia(cid:175) ci
to powiedzie(cid:250), dlaczego wi(cid:171)c nie mia(cid:175)bym by(cid:250) to ja”.
By(cid:250) mo(cid:352)e wydaje Ci si(cid:171), (cid:352)e taki „li(cid:321)cik mi(cid:175)osny” jest do(cid:321)(cid:250) dziwny, ale nie-
wykluczone, (cid:352)e u(cid:321)miechn(cid:167)(cid:175)by(cid:321) si(cid:171), gdyby kto(cid:321) wr(cid:171)czy(cid:175) Ci go w Starbucksie
ot tak, tylko po to, by poprawi(cid:250) Ci humor. Pewnego razu Jake Bronstein
i jego dziewczyna napisali (cid:175)(cid:167)cznie 1000 podobnych li(cid:321)cików, które rozdali
obcym ludziom. Dlaczego? By(cid:175) to jeden z eksperymentów Bronsteina na
temat rado(cid:321)ci.
Fanem dziwnych pomys(cid:175)ów i akcji Bronsteina by(cid:175)em na d(cid:175)ugo przed
tym, jak w ko(cid:302)cu spotkali(cid:321)my si(cid:171) w pubie na Manhattanie. W swoich za
du(cid:352)ych okularach z lat 60. ubieg(cid:175)ego wieku, koszuli w krat(cid:171) i bluzie z kap-
turem wygl(cid:167)da(cid:175) jak typowy hipster jad(cid:167)cy metrem z deskorolk(cid:167) w jednej
r(cid:171)ce i magazynem „FHM” w drugiej. Dlaczego w(cid:175)a(cid:321)nie „FHM”? Poniewa(cid:352)
Bronstein by(cid:175) jednym z redaktorów (a tak(cid:352)e za(cid:175)o(cid:352)ycieli) tego popularnego
magazynu. Wed(cid:175)ug czasopisma bran(cid:352)owego „AdWeek” pod jego kierow-
nictwem by(cid:175) to najszybciej rozwijaj(cid:167)cy si(cid:171) magazyn dla m(cid:171)(cid:352)czyzn w Sta-
nach Zjednoczonych. To w(cid:175)a(cid:321)nie Bronstein sta(cid:175) za najlepszymi artyku(cid:175)ami
i zdj(cid:171)ciami, ale po sze(cid:321)ciu latach redagowania tekstów o piwnym ping-pongu
35
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
jego kariera w tym miejscu nagle dobieg(cid:175)a ko(cid:302)ca. Jaki by(cid:175) powód tego iro-
nicznego i gwa(cid:175)townego wydarzenia? Wystarczy(cid:175)y niewinne uwagi na temat
dziewczyny Howarda Sterna, którymi Bronstein raczy(cid:175) si(cid:171) podzieli(cid:250) w trakcie
wywiadu radiowego.
Bronstein musia(cid:175) wi(cid:171)c znale(cid:350)(cid:250) dla siebie jaki(cid:321) nowy kierunek, a zmu-
szony powy(cid:352)szymi okoliczno(cid:321)ciami do refleksji doszed(cid:175) do wniosku, (cid:352)e
w jego (cid:352)yciu najbardziej licz(cid:167) si(cid:171) ciekawo(cid:321)(cid:250) i dobra zabawa.
Podró(cid:352), jak(cid:167) odby(cid:175), nie by(cid:175)a typowa dla ludzi poszukuj(cid:167)cych nowej pracy
lub nowego biznesu. Utworzy(cid:175) witryn(cid:171) internetow(cid:167) Zoomdoggle, za po(cid:321)red-
nictwem której przeprowadza(cid:175) kolejne kreatywne eksperymenty. Po kilkuset
do(cid:321)wiadczeniach — z których ka(cid:352)de nast(cid:171)pne by(cid:175)o bardziej szalone od po-
przedniego — Bronstein wpad(cid:175) na pewien niezwykle nowatorski pomys(cid:175):
magnetyczne kulki. Ma(cid:175)e, wielko(cid:321)ci ziaren grochu kulki z magnesów neo-
dymowych przyci(cid:167)ga(cid:175)y si(cid:171) wzajemnie, dzi(cid:171)ki czemu mo(cid:352)na z nich by(cid:175)o
formowa(cid:250) niezwyk(cid:175)e kszta(cid:175)ty. Pocz(cid:167)tkowo mia(cid:175)y by(cid:250) u(cid:352)yte do praktyczne-
go, ale niezwykle nudnego celu, a mianowicie s(cid:175)u(cid:352)y(cid:250) naukowcom do bada(cid:302)
z zakresu geometrii molekularnej. Wystarczy jednak wzi(cid:167)(cid:250) do r(cid:171)ki gar(cid:321)(cid:250)
tych ma(cid:175)ych magnesów, a trudno b(cid:171)dzie si(cid:171) od nich oderwa(cid:250). Wkrótce
Bronstein i jego kolega Craig Zucker zacz(cid:171)li si(cid:171) zastanawia(cid:250), czy kulki nie
mog(cid:175)yby sta(cid:250) si(cid:171) now(cid:167) modn(cid:167) zabawk(cid:167) biurow(cid:167). „Pierwsze (i najtrudniejsze)
pytania, na które musieli(cid:321)my sobie odpowiedzie(cid:250) — powiedzia(cid:175) mi Bron-
stein — by(cid:175)y niezwykle proste, a jednocze(cid:321)nie bardzo wa(cid:352)ne: do czego to ma
s(cid:175)u(cid:352)y(cid:250)? Co ludzie b(cid:171)d(cid:167) z tym robi(cid:250)? Odpowiedzi okaza(cid:175)y si(cid:171) podobne do
celu Kronik Seinfelda, sitcomu o niczym”.
Swój produkt nazwali Buckyballs, a kulki magnetyczne zapakowali w no-
woczesne pude(cid:175)ko z napisem No instructions („Bez instrukcji”). W ci(cid:167)gu dwóch
kolejnych lat Bronstein i Zucker sprzedali ponad 3 mln zestawów, co przy-
nios(cid:175)o im dochód szacowany na 50 mln dolarów.
Wtedy pojawi(cid:175)y si(cid:171) problemy. W lipcu 2012 r. ameryka(cid:302)ska Komisja Bez-
piecze(cid:302)stwa Produktów Konsumenckich (ang. Consumer Product Safety Com-
mission — CPSC) za(cid:352)(cid:167)da(cid:175)a od firmy zaprzestania sprzeda(cid:352)y produktu, uwa(cid:352)a-
j(cid:167)c, (cid:352)e stanowi on zagro(cid:352)enie dla dzieci, które mog(cid:167) po(cid:175)kn(cid:167)(cid:250) ma(cid:175)e kuleczki.
Bronstein i Zucker wstrzymali wi(cid:171)c produkcj(cid:171) i wycofali produkt z rynku.
Bronstein znów musia(cid:175) zaczyna(cid:250) od zera. Szukaj(cid:167)c nowego pomys(cid:175)u,
trafi(cid:175) na reklam(cid:171) marki odzie(cid:352)owej American Apparel. Zastanawia(cid:175) si(cid:171) nad
warto(cid:321)ci(cid:167), jak(cid:167) niós(cid:175) przekaz sloganu „Made in America”. Dostrzeg(cid:175) tak(cid:352)e,
36
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
(cid:352)e marka wzbudza kontrowersje, jej reklamy s(cid:167) zakazane w wielu krajach
i zarzuca si(cid:171) jej nadmiern(cid:167) seksualizacj(cid:171) m(cid:175)odych kobiet. Pomimo swoich
korzeni w równie(cid:352) s(cid:175)yn(cid:167)cym z pikanterii magazynie „FHM” Bronsteinowi
marzy(cid:175)a si(cid:171) ameryka(cid:302)ska firma odzie(cid:352)owa o nieco (cid:175)agodniejszym wizerunku.
Niewiele osób, które nie maj(cid:167) nic wspólnego z bran(cid:352)(cid:167) odzie(cid:352)ow(cid:167), ma
do(cid:321)(cid:250) tupetu, by rozwa(cid:352)a(cid:250) otworzenie nowej firmy sprzedaj(cid:167)cej ubrania, ale
dla Bronsteina by(cid:175) to po prostu kolejny eksperyment. Znalaz(cid:175) w Ameryce
zak(cid:175)ad, który by(cid:175) w stanie wyprodukowa(cid:250) jego pierwszy produkt — bok-
serki, a nast(cid:171)pnie utworzy(cid:175) stron(cid:171) internetow(cid:167) nowej marki, któr(cid:167) nazwa(cid:175)
Flint and Tinder. Kolejnym krokiem by(cid:175)o przeprowadzenie zbiórki pie-
ni(cid:171)dzy w serwisie Kickstarter. Jego celem by(cid:175)a przedsprzeda(cid:352) wysokiej jako-
(cid:321)ci bokserek na (cid:175)(cid:167)czn(cid:167) warto(cid:321)(cid:250) 30 tys. dolarów. Zebra(cid:175) 291 493 dolary —
by(cid:175)a to wówczas najlepsza kampania na Kickstarterze. A pó(cid:350)niej zebra(cid:175) po-
nad 1 mln dolarów na przedsprzeda(cid:352)y bluz — kolejny rekord.
Historia Bronsteina uczy nas, (cid:352)e zabawa to te(cid:352) dobra metoda, a sukces
jest wynikiem zaspokajania ciekawo(cid:321)ci i ci(cid:167)g(cid:175)ego eksperymentowania. Wa(cid:352)ne
jest równie(cid:352) to, (cid:352)e testowa(cid:175) swój pomys(cid:175) na biznes krok po kroku, np. urucha-
miaj(cid:167)c na Kickstarterze kampani(cid:171), która pozwoli(cid:175)a mu sprawdzi(cid:250), czy w ogóle
jest rynek zbytu na jego produkt. W dzisiejszych czasach budowa prototy-
pów sta(cid:175)a si(cid:171) (cid:175)atwiejsza ni(cid:352) kiedykolwiek, a reklamowanie i testowanie po-
mys(cid:175)ów biznesowych nie zawsze wymaga ryzyka i konieczno(cid:321)ci dyspono-
wania du(cid:352)ym kapita(cid:175)em pocz(cid:167)tkowym.
KSI(cid:125)(cid:191)NICZKA, MODELKA, KOBIETA INTERESU: POTRÓJNE ZAGRO(cid:191)ENIE
Na pocz(cid:167)tku lat 60. ubieg(cid:175)ego wieku Diane Halfin by(cid:175)a pe(cid:175)n(cid:167) determinacji
m(cid:175)od(cid:167) studentk(cid:167) ekonomii na Uniwersytecie Genewskim. Znajdowa(cid:175)a si(cid:171)
na dobrej drodze ku przewidywalnej, lecz potencjalnie nudnej karierze
w dziedzinie ekonomii. J(cid:167) jednak interesowa(cid:175)a moda. Jak (cid:175)atwo mo(cid:352)na si(cid:171)
domy(cid:321)li(cid:250), w domach mody niewiele jest ofert pracy dla ekonomistów. Pra-
gn(cid:167)c realizowa(cid:250) swoj(cid:167) pasj(cid:171), Halfin opu(cid:321)ci(cid:175)a Szwajcari(cid:171), zaprzepaszczaj(cid:167)c
szanse na dobrze p(cid:175)atn(cid:167) prac(cid:171), by odby(cid:250) sta(cid:352) u fotografa w Pary(cid:352)u. „Nie
wiedzia(cid:175)am, co chc(cid:171) robi(cid:250) — przyzna(cid:175)a — ale zawsze wiedzia(cid:175)am, jak(cid:167) ko-
biet(cid:167) chc(cid:171) zosta(cid:250)”.
37
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
Nast(cid:171)pnie dosta(cid:175)a si(cid:171) na sta(cid:352) we W(cid:175)oszech u znanego i cenionego pro-
jektanta Angelo Ferrettiego. Zarabia(cid:175)a tam u(cid:175)amek tego, na co mog(cid:175)aby li-
czy(cid:250) jako ekonomistka, ale nauczy(cid:175)a si(cid:171) projektowa(cid:250) w(cid:175)asne stroje. Ambicj(cid:171)
musia(cid:175)a odziedziczy(cid:250) po matce, kobiecie, która przetrwa(cid:175)a Holokaust i na-
uczy(cid:175)a córk(cid:171), (cid:352)e l(cid:171)k nie jest (cid:352)adnym rozwi(cid:167)zaniem.
W trakcie tej wyprawy w g(cid:175)(cid:167)b samej siebie nasza bohaterka zakocha(cid:175)a si(cid:171).
Jej wybrankiem nie by(cid:175) jednak zwyczajny m(cid:171)(cid:352)czyzna, lecz ksi(cid:167)(cid:352)(cid:171). Zosta(cid:175)a
Jej Wysoko(cid:321)ci(cid:167) Ksi(cid:171)(cid:352)n(cid:167) Diane von Furstenberg, dzi(cid:321) jednak bardziej znana
jest ze swojej marki: DVF. Jak wi(cid:171)kszo(cid:321)(cid:250) cz(cid:175)onków rodzin królewskich
ksi(cid:171)(cid:352)na nie musia(cid:175)a pracowa(cid:250), ale nigdy nie straci(cid:175)a zapa(cid:175)u i ch(cid:171)ci do zbu-
dowania swojej marki modowej. Nadal projektowa(cid:175)a lini(cid:171) strojów, wysy(cid:175)aj(cid:167)c
w(cid:175)asne zdj(cid:171)cia w strojach, które wysz(cid:175)y spod jej r(cid:171)ki. Ksi(cid:171)(cid:352)niczka, modelka
i przedsi(cid:171)biorca — von Furstenberg by(cid:175)a potrójnym zagro(cid:352)eniem.
Chocia(cid:352) w 1972 r. rozwiod(cid:175)a si(cid:171) ze swoim ksi(cid:171)ciem, jej interpretacja
kopertowej sukienki przyku(cid:175)a uwag(cid:171) Diany Vreeland, os(cid:175)awionej redaktorki
naczelnej ameryka(cid:302)skiej edycji miesi(cid:171)cznika „Vogue”. Gdy Vreeland okre-
(cid:321)li(cid:175)a dzie(cid:175)o von Furstenberg jako „absolutnie zachwycaj(cid:167)ce”, warto(cid:321)(cid:250) rocznej
sprzeda(cid:352)y tego stroju skoczy(cid:175)a do 150 mln dolarów. Oto dowód, (cid:352)e pasja
i ciekawo(cid:321)(cid:250) si(cid:171) op(cid:175)acaj(cid:167).
Ku mojej wielkiej rado(cid:321)ci Diane von Furstenberg niedawno przys(cid:175)a(cid:175)a
do Trend Huntera list z informacj(cid:167), (cid:352)e jest fank(cid:167) tej us(cid:175)ugi i chcia(cid:175)aby si(cid:171)
ze mn(cid:167) spotka(cid:250). Tego wieczoru, w którym przeprowadza(cid:175)em z ni(cid:167) wywiad,
(cid:321)wi(cid:171)towa(cid:175)a udany pokaz i nowy rodzaj technologii zakupów spo(cid:175)eczno-
(cid:321)ciowych w swoim koncepcyjnym nowojorskim sklepie. Spyta(cid:175)em, jak
udaje jej si(cid:171) pozostawa(cid:250) na fali. Oczekiwa(cid:175)em, (cid:352)e us(cid:175)ysz(cid:171), i(cid:352) pilnie przegl(cid:167)-
da magazyny modowe i chodzi na wszystkie najwa(cid:352)niejsze pokazy. Ona
jednak powiedzia(cid:175)a co(cid:321) innego: „Zawsze mam ze sob(cid:167) aparat fotograficzny.
Nigdy nie wiadomo, co uda mi si(cid:171) wypatrzy(cid:250). Gdy zobacz(cid:171) m(cid:175)od(cid:167) kobiet(cid:171)
w (cid:175)adnym lub niezwyk(cid:175)ym stroju, na przyk(cid:175)ad w jakiej(cid:321) kombinacji ciu-
chów, której nigdy wcze(cid:321)niej nie widzia(cid:175)am, prosz(cid:171) o mo(cid:352)liwo(cid:321)(cid:250) zrobienia
jej zdj(cid:171)cia”.
Aby u(cid:175)atwi(cid:250) sobie zaspokajanie ciekawo(cid:321)ci, von Furstenberg mieszka
i pracuje w czteropi(cid:171)trowym budynku z ceg(cid:175)y w nowojorskiej dzielnicy
Meatpacking. Mo(cid:352)na by(cid:175)oby si(cid:171) raczej spodziewa(cid:250), (cid:352)e b(cid:171)dzie to wspania(cid:175)y
apartament w Upper East Side lub w Pary(cid:352)u, ale dla niej te miejsca s(cid:167) po pro-
stu nudne. Woli mieszka(cid:250) i pracowa(cid:250) w tym samym budynku, by przebywa(cid:250)
38
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
blisko swoich klientek i mie(cid:250) mo(cid:352)liwo(cid:321)(cid:250) eksperymentowania. Ju(cid:352) sam sklep,
w którym sprzedaje odzie(cid:352) swojej marki, tak(cid:352)e jest efektem ubocznym jej
ciekawo(cid:321)ci. By(cid:175)a jedn(cid:167) z pierwszych w(cid:175)a(cid:321)cicielek sklepów w tej dzielnicy
Nowego Jorku — a mówimy tu o latach 70. XX w., kiedy okolice te by(cid:175)y
mocno podejrzane i niebezpieczne. Dzi(cid:321) jest to mekka ameryka(cid:302)skich
projektantów mody.
Wspomnia(cid:175)em o technologii. Aby zrealizowa(cid:250) swoje marzenia dotycz(cid:167)ce
zakupów spo(cid:175)eczno(cid:321)ciowych, von Furstenberg wesz(cid:175)a w sojusz z firm(cid:167) HP.
Gdy jej konkurenci nadal zastanawiali si(cid:171), czy powinni mie(cid:250) konto na Twit-
terze, ona zainstalowa(cid:175)a w swoich sklepach interaktywne ekrany dotykowe.
Za ich pomoc(cid:167) klienci mog(cid:167) swobodnie dobiera(cid:250) stroje i akcesoria, a na-
st(cid:171)pnie, jeszcze przed podj(cid:171)ciem ostatecznej decyzji o zakupie, dzieli(cid:250) si(cid:171)
zdj(cid:171)ciami wybranych przez siebie stylizacji z przyjació(cid:175)mi.
Diane von Furstenberg uczy nas, (cid:352)e warto zainwestowa(cid:250) czas i wysi(cid:175)ek
w zrozumienie nowego rynku, nawet je(cid:321)li wi(cid:167)(cid:352)e si(cid:171) to z konieczno(cid:321)ci(cid:167) przy-
j(cid:171)cia pracy za ni(cid:352)sze wynagrodzenie. Jej przyk(cid:175)ad pokazuje nam, (cid:352)e powin-
ni(cid:321)my bada(cid:250) (cid:321)wiat tak, jak czyni to ciekawe dziecko, które jest otwarte na
wszystko, co mo(cid:352)e si(cid:171) wydarzy(cid:250).
PU(cid:146)APKA FARMERA NUMER 3: OCHRONA STATUS QUO
Protekcjonistyczna z natury postawa farmera cz(cid:171)sto sk(cid:175)ania go do wzno-
szenia barier, których celem jest ochrona status quo. Je(cid:321)li jednak (cid:321)wiat wokó(cid:175)
szybko si(cid:171) zmienia, takie konserwatywne podej(cid:321)cie staje na przeszkodzie
ewolucji. Dzia(cid:175)ania, które sprawdza(cid:175)y si(cid:171) w przesz(cid:175)o(cid:321)ci, teraz mog(cid:167) przynie(cid:321)(cid:250)
efekty przeciwne do zamierzonych.
Za przestrog(cid:171) niech pos(cid:175)u(cid:352)y historia Stevena Sassona, (cid:321)wietnego m(cid:175)o-
dego naukowca, którego ciekawo(cid:321)(cid:250) doprowadzi(cid:175)a go do skonstruowania
cyfrowego aparatu fotograficznego. Problem w tym, (cid:352)e wynalaz(cid:175) to urz(cid:167)dze-
nie 40 lat temu dla firmy Kodak, ówczesnego monopolisty, który zaprze-
pa(cid:321)ci(cid:175) szans(cid:171) na zrobienie w(cid:175)a(cid:321)ciwego u(cid:352)ytku z tego wspania(cid:175)ego odkrycia.
W 1976 r. Sasson przygotowa(cid:175) dla Kodaka raport zatytu(cid:175)owany Aparat
fotograficzny przysz(cid:174)o(cid:321)ci. Przewidywa(cid:175) w nim powstanie kart pami(cid:171)ci, ró(cid:352)ne
formy przechowywania obrazów, a tak(cid:352)e proces przesy(cid:175)ania ich za po(cid:321)red-
nictwem linii telefonicznych — bardzo trafna wizja jak na tamte czasy.
39
Poleć książkęKup książkęLEPIEJ I SZYBCIEJ. SPRAWDZONA (cid:165)CIE(cid:191)KA DO NAJLEPSZYCH POMYS(cid:146)ÓW
Sasson by(cid:175) in(cid:352)ynierem elektrotechnikiem, który, jak sam mi powiedzia(cid:175),
pomy(cid:321)la(cid:175) sobie, (cid:352)e „by(cid:175)oby mi(cid:175)o zrobi(cid:250) aparat fotograficzny pozbawiony
ruchomych cz(cid:171)(cid:321)ci”. Maj(cid:167)c do dyspozycji niewielki bud(cid:352)et, skonstruowa(cid:175)
dzia(cid:175)aj(cid:167)cy prototyp.
Jego aparat cyfrowy wywo(cid:175)a(cid:175) spore zainteresowanie wewn(cid:167)trz firmy,
ale prze(cid:175)o(cid:352)eni prze(cid:321)cigali si(cid:171) ze wskazywaniem powodów, dla których ten
wynalazek nigdy si(cid:171) nie przyjmie. „My(cid:321)leli, (cid:352)e ludzie nie b(cid:171)d(cid:167) chcieli ogl(cid:167)-
da(cid:250) zdj(cid:171)(cid:250) na ekranach telewizorów — powiedzia(cid:175) Sasson. — Mówili, (cid:352)e
odbitki wygl(cid:167)daj(cid:167) lepiej!”. I to w(cid:175)a(cid:321)nie ta uwaga przechyli(cid:175)a czar(cid:171) i sprawi(cid:175)a,
(cid:352)e Kodak nigdy nie wykorzysta(cid:175) wynalazku swojego in(cid:352)yniera.
Kodak mia(cid:175) obsesj(cid:171) na punkcie jako(cid:321)ci. „Idealny obraz by(cid:175) dla nas ele-
mentem naszej kultury. A kultura odgrywa istotn(cid:167) rol(cid:171) w ka(cid:352)dym procesie
innowacji — wyja(cid:321)nia(cid:175) Sasson. — Podstawami naszej kultury by(cid:175)y jako(cid:321)(cid:250)
i d(cid:167)(cid:352)enie do zapewnienia klientom mo(cid:352)liwie jak najlepszych zdj(cid:171)(cid:250). Trady-
cyjna klisza mia(cid:175)a pod tym wzgl(cid:171)dem ogromny potencja(cid:175). Pytanie brzmia(cid:175)o
wi(cid:171)c: czy jako(cid:321)(cid:250) zdj(cid:171)(cid:250) cyfrowych kiedykolwiek b(cid:171)dzie w stanie osi(cid:167)gn(cid:167)(cid:250)
poziom takiej jako(cid:321)ci obrazu, jak(cid:167) zapewnia b(cid:175)ona fotograficzna?”.
W przypadku filmu fotograficznego Kodak „móg(cid:175) kontrolowa(cid:250) wi(cid:171)k-
szo(cid:321)(cid:250) aspektów ca(cid:175)ego (cid:175)a(cid:302)cucha powstawania zdj(cid:171)(cid:250)”. Sprzedawa(cid:175) chemikalia
niezb(cid:171)dne do wywo(cid:175)ania zdj(cid:171)(cid:250), film i papier do odbitek. Dzi(cid:171)ki temu by(cid:175)
w stanie zapewni(cid:250) wysok(cid:167) jako(cid:321)(cid:250) produktu ko(cid:302)cowego.
Min(cid:171)(cid:175)o kilka dziesi(cid:171)cioleci, a dotychczasowy gigant musia(cid:175) szybko
inwestowa(cid:250) w nowe technologie, gdy jego konkurent, firma Fuji, podj(cid:167)(cid:175)
decyzj(cid:171) o wej(cid:321)ciu w (cid:321)wiat fotografii cyfrowej. Dopiero to zagro(cid:352)enie zmu-
si(cid:175)o Kodaka do opracowania kilkudziesi(cid:171)ciu nowych technologii. By(cid:175)o ju(cid:352)
jednak za pó(cid:350)no. Za pó(cid:350)no i za ma(cid:175)o. Kodak po(cid:321)wi(cid:171)ci(cid:175) tak wiele lat na
ochron(cid:171) swojego „idealnego” biznesu fotografii tradycyjnej, (cid:352)e nie do-
strzeg(cid:175) potencja(cid:175)u nowego podej(cid:321)cia do fotografii i w 2012 r. musia(cid:175) og(cid:175)osi(cid:250)
bankructwo.
Sasson zdaje si(cid:171) by(cid:250) (cid:321)wiadomy faktu, (cid:352)e móg(cid:175) zosta(cid:250) Henrym Fordem
fotografii cyfrowej, gdyby tylko Kodak by(cid:175) odrobin(cid:171) bardziej post(cid:171)powy.
„Ci(cid:167)gle my(cid:321)l(cid:171) o naszej kulturze. Kodak mia(cid:175) dobr(cid:167) kultur(cid:171). Uwa(cid:352)am jed-
nak, (cid:352)e w ka(cid:352)dej silnej kulturze tkwi ziarno swojego w(cid:175)asnego zniszczenia.
Kultura to zbiór zachowa(cid:302), które rozwijaj(cid:167) si(cid:171) z czasem. Je(cid:321)li jednak poja-
wiaj(cid:167) si(cid:171) nowe okazje, kultura dzia(cid:175)a jak kotwica”.
40
Poleć książkęKup książkęPU(cid:146)APKI FARMERA KONTRA INSTYNKT MY(cid:165)LIWEGO
Kodak nie jest jedyny. W latach 80. ubieg(cid:175)ego wieku Microsoft chcia(cid:175)
zmieni(cid:250) sposób, w jaki ludzie si(cid:171) ucz(cid:167), i skontaktowa(cid:175) si(cid:171) z redaktorami
Britanniki, proponuj(cid:167)c przeniesienie tre(cid:321)ci tej szanowanej encyklopedii na
no(cid:321)nik CD-ROM. Ale Britannica by(cid:175)a wówczas uznan(cid:167), niemal monopoli-
styczn(cid:167) mark(cid:167). Odrzuci(cid:175)a wi(cid:171)c propozycj(cid:171) Microsoftu, deklaruj(cid:167)c publicz-
nie: „Encyklopedia Britannica nie ma (cid:352)adnych planów przeniesienia tre(cid:321)ci
na komputery domowe. A poniewa(cid:352) ten rynek jest tak niewielki — jedynie
od czterech do pi(cid:171
Pobierz darmowy fragment (pdf)