Darmowy fragment publikacji:
Leszek Jaćkiewicz
Tatry
Przewodnik wysokogórski
Tom 3
Piękno i trud
GÓRY 2009
Od Autora
Oddajemy do rąk Czytelników trzeci i ostatni z serii przewodników wysokogórskich zaty-
tułowanych Nieznane Tatry. Podobnie jak w przypadku dwóch pierwszych tomików, nie jest
to przewodnik przeznaczony dla początkujących turystów, lecz dla tych, którzy zdążyli już
dobrze poznać Tatry, wędrując dziesiątkami kilometrów wytyczonych w tych górach szlaków.
Opisuję w nim niedostępne za pomocą znakowanych ścieżek najpiękniejsze doliny oraz szczy-
ty, na które można się udać pod opieką uprawnionego przewodnika tatrzańskiego. Nie jest to
tylko wymóg formalny, zgodny z prawem obowiązującym na terenie parków narodowych, ale
również warunek niezbędny dla bezpieczeństwa w trudnym górskim terenie. Trudności, jakie
napotkacie na prezentowanych trasach, są na ogół dużo większe niż te, znane Wam ze szlaków
znakowanych, nawet tych uchodzących za wyjątkowo trudne dla turysty (np. Orla Perć). Rolą
tego przewodnika jest zachęcenie Czytelników do wyboru odpowiedniej trasy wedle własnego
upodobania oraz możliwości, tak aby wyprawa pod fachową opieką tatrzańskiego przewodni-
ka była wspaniała i ekscytująca jak nigdy dotąd.
Układ i forma przewodnika
W pierwszym tomie zatytułowanym Wśród najwyższych szczytów opisałem 62 trasy wio-
dące na 30 szczytów, w tym pięć najwyższych. W tomiku drugim, noszącym tytuł Najpięk-
niejsze rejony, przedstawiłem kolejne 25 szczytów z całych Tatr, w tym wszystkie położone
w najdzikszym rejonie tych gór, czyli we wschodniej części Tatr Wysokich i w Tatrach Biel-
skich. Ostatniemu tomikowi, który trzymacie w rękach, nadałem podtytuł Piękno i trud.
Nieprzypadkowo – opisałem w nim bowiem kolejne 25 szczytów w tym między innymi
uważaną za najpiękniejszy szczyt Tatr Wysoką oraz uchodzące za symbol trudności Ostry
Szczyt i Mnicha. W sumie w trzech tomach zostało opisanych 80 szczytów i turni znajdują-
5
Od Autora
cych się poza szlakiem, które moim skromnym zdaniem zasługują na odwiedzenie. Jedno-
cześnie zdaję sobie sprawę, że nie wyczerpałem całkowicie tematu i są jeszcze szczyty, na
których byłem, zasługujące na ich opisanie (np. Śnieżny Szczyt czy Spiska Grzęda). Znajdą
się one zapewne w kolejnych wydaniach tomików, a ich opisy doczekają się swojej premie-
ry na łamach magazynu GÓRY.
Układ i forma trzeciego tomu jest analogiczna do dwóch pierwszych. Poszczególne roz-
działy otwiera portretowe zdjęcie tytułowego szczytu, a treść jest bogato ilustrowana pano-
ramami oraz widokami z wierzchołka i tras prowadzących na niego. Zachowana też została
forma kołonotatnika oraz poręczny format, dzięki któremu książeczka bez trudu mieści się
w plecaku. Dla ułatwienia orientacji w terenie na końcu przewodnika zamieszczamy również
mapki każdego opisywanego rejonu. Rzymska cyfra w nawiasie, umieszczona w tekście obok
numeru danej trasy, oznacza stronę (osobna numeracja), na której znajdziemy mapkę z za-
znaczonym orientacyjnie przebiegiem drogi.
Skala trudności i opisy tras
Każda z opisywanych tras ma podany stopień trudności w tatrzańskiej skali wspinaczko-
wej, którą posługiwał się Witold Henryk Paryski w swoim rewelacyjnym przewodniku Tatry
Wysokie kolejno:
„0-” – „bez trudności”
„0” – „bardzo łatwo”
„0+” – „łatwo”
„I” – „nieco trudno”
„II” – „dość trudno”
„III” – „trudno”
Oprócz tego dodałem moją indywidualną ocenę, wynikającą z własnych wrażeń po przej-
ściu każdej z dróg. Wynika ona nie tylko z trudności technicznych (wielkości oraz rozmiesz-
czenia chwytów i stopni), ale także kruchości i ekspozycji oraz trudności orientacyjnych
(obecność kopczyków, przejrzystość rzeźby terenu, naturalny wybór kierunku), jakie napo-
tkamy na trasach. Numeracja tras ma charakter ciągły względem dwóch pierwszych tomów
przewodnika. W tym tomie, podobnie jak w „dwójce”, pojawiły się również trasy dostęp-
ne w zasadzie jedynie dla taterników, na które mogą się jednak wybrać również wyjątkowo
wprawni turyści o takich aspiracjach. Są one opisane jako „wyjątkowo trudno dostępne”.
I tak poszczególne symbole oznaczają:
szczyt łatwo dostępny
szczyt trudno dostępny
szczyt bardzo trudno dostępny
szczyt wyjątkowo trudno dostępny
Podstawą opisów tras był wspomniany przewodnik Tatry Wysokie Paryskiego, jednak każ-
dą z dróg przeszedłem osobiście, wery(cid:22) kując aktualny stan i dodając własne spostrzeżenia.
6
Od Autora
Czas przejścia
Czas przejścia opisywanych tras nie uwzględnia odpoczynków i jest dostosowany do kon-
dycji dobrego turysty górskiego. Wszystkie czasy obejmują tylko część trasy od momentu
opuszczenia znakowanego szlaku.
Trasy niedopuszczone do ruchu turystycznego i taternickiego
W moim autorskim założeniu przewodnik wysokogórski Nieznane Tatry ma spełniać nie-
tylko zadanie praktyczne (czyli ułatwić wybór celu turystycznego i trasy oraz pomóc w orien-
tacji w terenie), ale jest również próbą inwentaryzacji opisów najłatwiejszych i najciekaw-
szych dróg na ważniejsze szczyty i turnie tatrzańskie. Jest też próbą opisu topogra(cid:24) cznego
tychże szczytów (w tym dokumentacji fotogra(cid:24) cznej – panoramy i widoki z wierzchołków).
Z tego też powodu zdecydowałem się zamieścić także trasy, które – według przepisów obo-
wiązujących obecnie w parkach narodowych – nie są dostępne dla ruchu taternickiego ani
dla przewodników tatrzańskich (na przykład dlatego, że znajdują się na terenie rezerwatów
ścisłych). Można na nie wejść tylko po otrzymaniu zgody władz parku, zwykle w celach na-
ukowych. O szczegóły dotyczące aktualnej dostępności danych miejsc w Tatrach należy pytać
przewodników lub pracowników TPN lub TANAP.
Dodatkowe uwagi
Jak wspomniałem na wstępie, przewodnik ten jest przeznaczony dla doświadczonych tu-
rystów górskich. Dlatego też – podobnie jak w pierwszym tomie – rezygnujemy z obowiąz-
kowego w „zwykłym” przewodniku turystycznym rozdziału poświęconego ubiorowi, sprzę-
towi i zachowaniu się w górach oraz czyhających na trasach niebezpieczeństwach. Pragnę
jednak ponownie podkreślić, że opisane trasy są często dużo trudniejsze od każdej ze szlako-
wanych tras turystycznych, co sprawia, że udający się na nie turysta musi wykazać się znajo-
mością podstaw asekuracji oraz techniki wspinaczkowej, a także winien posiadać niezbędny
sprzęt. Wasze umiejętności zwery(cid:24) kuje przewodnik. Jego zadaniem jest również wyposaże-
nie klienta w brakujący sprzęt. Gorąco polecam używanie na wszystkich trasach tak rzadko
widywanego na głowach turystów tatrzańskich (w przeciwieństwie do alpejskich) kasku.
Wynajęcie przewodnika i koszty usługi przewodnickiej
W Polsce na opisane trasy można się udać tylko z przewodnikiem zrzeszonym w Polskim
Stowarzyszeniu Przewodników Wysokogórskich (www.pspw.pl). Informacje i kontakty moż-
na znaleźć na stronach: 31, 55, 67.
Na Słowacji o wynajęcie przewodnika można pytać w siedzibie HZS (Horska Zahranna
Služba) w centrum Starego Smokowca:
HZS Vysoké Tatry
Starý Smokovec 23 , 059 60 Vysoké Tatry
Tel. 052/4422820, fax: 052/4422855
Kom: 0903624869
e-mail: vtatry@hzs.sk
Koszt usługi przewodnickiej jest uzależniony od stopnia trudności trasy warunkującej
liczbę turystów, których może bezpiecznie prowadzić jeden przewodnik. I tak np. łatwą trasą
na Sławkowską Kopę jeden przewodnik prowadzi nawet 10 osób, ale najtrudniejszymi opi-
7
Od Autora
sanymi w tym przewodniku trasami wiodącymi na Ostry Szczyt czy Mnicha weźmie pod opiekę
tylko jedną osobę, więc w tym wypadku koszt jednostkowy jest wysoki, ale też wrażenia niewspół-
miernie wspanialsze.
Uwagi końcowe dotyczące wyboru trasy i szczytu
Z pewnością wielu z Was zadaje sobie pytanie, na które szczyty i jakimi trasami naprawdę warto
się wybrać, aby koszt usługi przewodnickiej się opłacił i wrażenia z wyprawy były niezapomnia-
ne. Pozwolę sobie na kilka osobistych uwag. Po pierwsze, należy tak dobrać trasę, aby droga na
szczyt była inna niż trasa zejściowa. Po drugie, w miarę możliwości, powinna prowadzić niezna-
nymi Wam dolinami, gdyż ważne są nie tylko wejścia szczytowe, ale również poznanie nowych cu-
downych tatrzańskich zakątków. Po trzecie, należy starać się wybierać drogi graniowe, gdyż taka
wędrówka (podobnie jak przejście znanej każdemu turyście tatrzańskiemu Orlej Perci) sprawi
najwięcej satysfakcji i ob(cid:23) tuje we wspaniałe i zmieniające się cały czas widoki. Wybierając trasę,
można posłuchać podpowiedzi przewodnika tatrzańskiego, ale mam nadzieję, że pomocne będą
również opisy tras, a przede wszystkim zdjęcia i panoramy szczytowe opublikowane w trzech to-
mach Nieznanych Tatr.
Wszystkim Czytelnikom życzę niezapomnianych i bezpiecznych wypraw pod opieką wspania-
łych przewodników tatrzańskich.
Leszek Jaćkiewicz
8
01. ŻÓŁTA TURNIA
02. MIEDZIANE
03. LIPTOWSKIE MURY
04. KOPY LIPTOWSKIE
05. ŻABI SZCZYT NIŻNI
06. CUBRYNA
07. MIĘGUSZOWIECKI SZCZYT
08. MŁYNARZ
09. NIŻNIE RYSY
10. CIĘŻKA TURNIA
11. HRUBA TURNIA
12. DZIKA TURNIA
13. ŚWISTOWY SZCZYT
14. MAŁY JAWOROWY SZCZYT
15. JAWOROWY SZCZYT
16. LODOWY SZCZYT
17. MAŁY LODOWY SZCZYT
18. DURNY SZCZYT
19. ŁOMNICA
20. POŚREDNIA GRAŃ
21. WIELICKI SZCZYT
22. LITWOROWY SZCZYT
23. ZADNI GIERLACH
24. GIERLACH
25. KOŃCZYSTA
26. SZATAN
27. HLIŃSKA TURNIA
28. SZCZYRBSKI SZCZYT
29. WIELKIE SOLISKO
30. HAWRAŃ
01. ZADNI KOŚCIELEC
02. KOSZYSTA
03. WOŁOSZYN
04. MURAŃ
05. NOWY WIERCH
06. PŁACZLIWA SKAŁA
07. SZALONY WIERCH
08. SZEROKA JAWORZYŃSKA
09. KOZIA TURNIA
10. JASTRZĘBIA TURNIA
11. KOŁOWY SZCZYT
12. CZARNY SZCZYT
13. BARANIE ROGI
14. HUNCOWSKI SZCZYT
15. KIEŻMARSKI SZCZYT
16. WIELKI SZCZYT WIDEŁ
17. STAROLEŚNY SZCZYT
18. POPRADZKA KOPA
19. ŻABI KOŃ
20. WOŁOWIEC MIĘGUSZOWIECKI
21. ŻABIA TURNIA MIĘGUSZOWIECKA
22. WOŁOWA TURNIA
23. HIŃCZOWA TURNIA
24. OSTRA
25. KAMIENISTA
Wydawnictwo
GÓRY
14. RUMANOWY SZCZYT
15. ŻŁOBISTY SZCZYT
16. ZACHODNI SZCZYT ŻELAZNYCH
01. WALENTKOWY WIERCH
02. HRUBY WIERCH
03. ŻABI MNICH
04. ŻABI SZCZYT WYŻNI
05. CIEMNOSMRECZYŃSKA TURNIA
06. ZADNI MNICH
07. MNICH
08. MIĘGUSZOWIECKI SZCZYT
Red Pantone 485
POŚREDNI
09. MIĘGUSZOWIECKI SZCZYT CZARNY
10. CIĘŻKI SZCZYT
11. WYSOKA
12. SMOCZY SZCZYT
13. GANEK
WRÓT
17. ŚNIEŻNA KOPA
18. WSCHODNI SZCZYT ŻELAZNYCH
Nieznane Tatry 3 to kontynuacja dwóch tomów przewodnika wyso-
kogórskiego, które ukazały się w latach 2007 (tom 1) i 2008 (tom 2).
Przewodnik przeznaczony jest zarówno dla turystów, którzy już do-
brze zapoznali się z tatrzańskimi szczytami i dolinami, jak i dla tych,
którzy dopiero zamierzają odkryć mniej znane zakątki naszych naj-
wyższych gór. Tom 3 prezentuje 25 szczytów, którym poświęcono do-
kładne opisy topogra(cid:24) czne, wzbogacone o ciekawostki krajoznaw-
cze. W przypadku każdego ze szczytów przedstawiono opis dróg
wiodących na jego wierzchołek z podaniem stopnia ich trudności
i przybliżonego czasu przejścia. Dla lepszej orientacji dodano rów-
nież mapki graniowe z zaznaczonym przebiegiem dróg wejściowych.
Przewodnik ilustruje około 100 kolorowych fotogra(cid:24) i szczytów i do-
lin oraz doskonałe zdjęcia panoram szczytowych z pełnym opisem.
WRÓT
19. ZMARZŁY SZCZYT
20. KACZY SZCZYT
21. BATYŻOWIECKI SZCZYT
22. WIELKA JAWOROWA TURNIA
23. OSTRY SZCZYT
24. SŁAWKOWSKA KOPA
25. ŻÓŁTY SZCZYT
Adresy sklepów na stronie:
www.thenorthface.com/eu
www.thenorthface.com
www.thenorthface.com
www.thenorthface.com
Patronat przewodnika:
Cena detaliczna: 29,90 zł
www.thenorthface.com
Tatry
Leszek Jaćkiewicz
3
GÓRY
y
r
t
a
T
3
PRZEWODNIK
WYSOKOGÓRSKI
TOM 3
BATYŻOWIECKI
WYSOKA
RUMANOWY
OSTRY
ŻABI WYŻNI
MNICH
ZADNI MNICH
GANEK
MIĘGUSZOWIECKIE
KACZY
ŻABI MNICH
SMOCZY
HRUBY WIERCH
I INNE
GÓRY
Pobierz darmowy fragment (pdf)