Darmowy fragment publikacji:
Wiesław Witkowski
NOWY SŁOWNIK
ZAPOŻYCZEŃ POLSKICH
W JĘZYKU ROSYJSKIM
universitas
NOWY SŁOWNIK
ZAPOŻYCZEŃ POLSKICH
W JĘZYKU ROSYJSKIM
Wiesław Witkowski
NOWY SŁOWNIK
ZAPOŻYCZEŃ POLSKICH
W JĘZYKU ROSYJSKIM
Kraków
Publikacja dofinansowana przez
Wyższą Szkołę Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych
w Katowicach
© Copyright by Wiesław Witkowski and Towarzystwo Autorów
i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS,
Kraków 2006, wyd. II rozszerzone
ISBN 97883-2421479-2
Projekt okładki i stron tytułowych
Ewa Gray
Wstęp do wydania pierwszego
Bardzo intensywny w drugiej połowie bieżącego stulecia roz-
wój badań nad kształtowaniem się słownictwa języka rosyjskiego
wzbogacił niezwykle naszą odziedziczoną z poprzedniego okresu
wiedzę w tej dziedzinie. Wzbogacił na tyle, iż możemy obecnie, na
progu trzeciego tysiąclecia, podejmować poważne już próby daleko
idących podsumowań i uogólnień. Taką właśnie wyrywkową próbą,
dotyczy ona bowiem jedynie polskich zapożyczeń leksykalno-seman-
tycznych w języku rosyjskim (zarówno ogólnonarodowym, jak i re-
gionalno-gwarowym), jest niniejszy słownik.
Jak wynika wyraźnie z bibliografii (wykazu skrótów), źródła
materiałowe słownika są bardzo zróżnicowane. Oczywiście sporą
ich część (blisko 20 całości) stanowią publikacje traktujące właś-
nie o polonizmach w języku rosyjskim. Są to, poczynając od dzie-
więtnastowiecznej jeszcze rozprawy J. Grota (G), m.in. prace
S. Jaszuńskiego (SJ), W. Tamań (T1–2), H. Leeminga (LE i L),
St. Kochmana (K1–2, K10–24), M.E. Sobik (S), G. Rytter (R1–2),
M. Przytuleckiej (PR) czy H. Milejkowskiej (MZ, MP). Dostarczyły
one dobrze udokumentowanych informacji o dziesiątkach a nawet
setkach (L, K1, S) pożyczek z polskiego, które łącznie stanowią
znacznie ponad 20 haseł prezentowanego zbioru. Niestety nie
wszystkie przedstawione w nich leksemy (a przynajmniej nie wszyst-
kie poświadczenia owych leksemów) mogły zostać tutaj uwzględnio-
ne. Niektórzy bowiem autorzy prac wspomnianego typu ekscerpowali
również (nawet jeśli w niewielkim zakresie) słownictwo z zabytków
piśmiennictwa zachodnioruskiego (starobiałoruskiego bądź staro-
ukraińskiego), jakie ze zrozumiałych względów należało pominąć.
Kolejny, dwakroć liczniejszy od poprzedniego (i co do ilości
tytułów, i bodaj również co do ilości poświadczonych w nim polo-
nizmów) zespół tworzą publikacje traktujące o rozwoju leksyki
rosyjskiej od średniowiecza do czasów najnowszych. Spośród nich
Wstęp
VI
wymienić tu wypadnie – obok inicjujących tę problematykę artyku-
łów W. Christianiego (CH) i M. Smirnowa (SM) – przynajmniej mo-
nografie G. Hüttl-Folter (HW, H), M. Fogarasiego (FG1–2), L. Ku-
tiny (LK1–2), F. Sergejewa (S1–3), E. Birżakowej – L. Wojnowej –
L. Kutiny (OC), I. Auerbach (AU), R. Berga (B), I. Malcewej –
A. Mołotkowa – Z. Petrowej (MMP), H. Jelitte (NA1–5) czy I. Mal-
cewej (MA, MAZ). Na podkreślenie zasługuje fakt, że nawet w książ-
kach, które zgodnie z intencją autorów traktować miały wyłącznie
o wpływach germańskich (niemieckich) na język rosyjski – A. Reit-
sak (RE), S. Gardiner (X), G. Thomas (Y) – znalazła się spora przy-
garść ewidentnych polonizmów.
Bardzo bogatą w materiał grupę źródeł stanowią oczywiście
słowniki języka rosyjskiego. Zarówno dawnego: trzytomowe „Ma-
teriały...” I. Sreznewskiego (M), wydawane aktualnie wielotomowe
zbiory leksyki 11–17 w. (C) i 18 w. (A), jak i szeroko rozumianego
współczesnego: 17-tomowy słownik akademicki (P), słownik orto-
graficzny (OSR), wydawany aktualnie wielotomowy słownik gwa-
rowy (SRG). A nadto zbiorki słownictwa środowiskowego: ES, FLS,
SK, SMZ czy VB.
Prócz tysięcy wyrazów, zaczerpniętych ze źródeł zawierających
opisany już i sklasyfikowany materiał leksykalny, do słownika na-
szego weszły setki wyrazów wydobytych bezpośrednio z zabytków
piśmiennictwa wielkoruskiego. Przede wszystkim oczywiście z teks-
tów niedawno opublikowanych, a więc uprzednio mniej dostępnych
lub zgoła niefunkcjonujących dotychczas w obiegu naukowym. Zob.
np.: ERB, FR, MAK, RD, RID, RZ, TF, VIR czy VK. Nie pominię-
to jednak i wydań wcześniejszych, między innymi również dostęp-
nych w Krakowie tomów dziewiętnastowiecznej jeszcze serii ОЛДРП.
Ich drobiazgowa lustracja potwierdziła bezsprzeczną prawdziwość
porzekadła głoszącego, iż w starym lesie starczy grzybów dla wielu
zbieraczy. Maksyma owa znalazła zresztą swoje potwierdzenie nie
tylko w starych, dziewiętnastowiecznych publikacjach tekstów, lecz
niejednokrotnie nawet w najnowszych pracach poświęconych wpły-
wom obcym na język rosyjski. W tym także wpływom polskim. Mia-
nowicie tu i ówdzie, w przytaczanych tam cytatach ilustrujących
użycie jakiegoś opisywanego wyrazu, występował inny wyraz – ge-
netyczny polonizm, którego autor danej pracy jakoś nie dopatrzył.
Każdy taki „grzybek” wydobyty z kontekstowego „mchu” jest w ni-
niejszym słowniku lokalizowany pośrednio przez odwołanie się przy
VII
Wstęp
pomocy skrótu s.v. do wyrazu hasłowego, w jakiego ilustracji kon-
tekstowej został odnaleziony.
Na koniec wreszcie wymienić należy jedno jeszcze, szczegól-
nie cenne i bogate źródło leksyki rosyjskiej, którego materiały wzbo-
gaciły niezwykle końcową (poczynając od wyrazów na literę П) partię
słownika. Źródłem tym stała się rękopiśmienna Kartoteka Słowni-
ka Starorosyjskiego (Древнерусского словаря) Rosyjskiej Akade-
mii Nauk w Moskwie. Polonizmy z owej Kartoteki znaczone są samą
tylko (bez indeksu cyfrowego) literą K.
Jest rzeczą aż nadto oczywistą, że w tej ogromnej masie wyrazów
„priwislinskich”, jakie w ci ągu setek lat pojawiały się w piśmien-
nictwie wielkoruskim (boć chyba nie zawsze w żywym mówionym
języku Moskwicinów), znajdą się leksemy o bardzo różnej prowe-
niencji, o bardzo różnym zakresie użycia i o bardzo różnym nace-
chowaniu stylistycznym. Niemała ich część przejawia oczywiście –
czy to osobliwościami fonetycznymi, czy morfologicznymi, czy choć-
by w semantyce1 – swoje „rdzennie” polskie pochodzenie. U licz-
nych, kto wie czy nie liczniejszych od tych „rdzennych”, pod grub-
szym lub cieńszym pokostem polskości da się (na ogół dość łatwo)
rozpoznać ich romańskie (głównie łacińskie), germańskie, czeskie
bądź nawet (szeroko rozumiane) orientalne korzenie. Inne jeszcze,
zaliczane przez niektórych j ęzykoznawców do tzw. europeizmów,
mogą swoją pośrednią, przejściową polskość uzasadniać właściwie
tylko racjami kulturowymi i chronologicznymi. Te właśnie racje tłu-
maczą także obecność w słowniku rzeczowników весь (por. веска),
жид (por. жидовка) i мних (por. мнишка), które już w średnioro-
syjskim zajęły (choć tylko częściowo, bo obok znacznie częstszych
село || деревня, еврей i монах) miejsce wcześniejszych homoni-
micznych morawizmów. Nie sposób wykluczyć, iż dalsze szczegóło-
we badania oparte na danych z niedostępnych nam dziś źródeł wyka-
żą dowodnie, że ten czy ów z zamieszczonych w słowniku wyrazów
trafił do rosyjskiego bez jakiegokolwiek udziału polszczyzny. Z ta-
ką ewentualnością należy się bezsprzecznie liczyć. Zarazem jednak
trzeba tutaj wyra źnie podkreślić, iż zbiór nasz nie pretenduje do
1 Zob.: W. Witkowski, Rosyjskie zapożyczenia semantyczne z j ęzyka polskiego
[w:] Z polskich studiów slawistycznych 8, Warszawa 1993.
Wstęp
VIII
przejściowej chociażby kompletności. Nie pretenduje już z tego cho-
ciażby powodu, że pominięto w nim świadomie kilkaset leksemów
wymagających odrębnego opracowania. Są to po pierwsze nazwy
roślin, po drugie za ś nazwy geograficzne: choronimy, urbonimy,
oronimy i hydronimy2.
Każde samodzielne hasło słownikowe3 składa się z trzech za-
sadniczych części: 1. rosyjskiego wyrazu hasłowego, 2. jego odpo-
wiednika polskiego i 3. lokalizatora.
Wszystkie wyrazy hasłowe (również te, których nie notują współ-
czesne źródła leksykograficzne) podawane są w postaci uwzględnia-
jącej normy obecnej ortografii. Ponieważ większość pożyczek z pol-
skiego wcześniej czy później utraci ła na gruncie rosyjskim swoj ą
niegdysiejszą paroksytonezę, na żadnym z wyrazów hasłowych nie
znaczymy miejsca przycisku. Z tej też racji przymiotniki podajemy
zawsze z końcowym -ый.
Objaśnienie wyrazu hasłowego zawiera dość często prócz obo-
wiązkowego odpowiednika (prototypu) polskiego jego synonimy
(proste lub opisowe) jak te ż, gdy zachodzi tego potrzeba, pomie-
szczone w nawiasach opisy uściślające. Przy prototypach staropol-
skich, obcych dzisiejszej polszczyźnie literackiej, podaje się w na-
wiasie wiek, w jakim (lub do jakiego) funkcjonowały one w języku.
Lokalizatory są czworakie: 1. zawieraj ące wyłącznie symbol
źródła (literę bądź litery uzupełnione niekiedy cyfrą), 2. zawierające
symbol źródła z dodanym w nawiasie numerem strony, 3. zawierają-
ce symbol źródła z datą roczną lub oznaczeniem stulecia i 4. zawie-
rające symbol źródła, numer strony (rzadziej dokumentu) i datę. Te
pierwsze odnoszą się do słowników lub opracowań słownikopodob-
nych prezentujących leksykę z jednego tylko okresu (dziesi ęciole-
cia, kilku dziesi ęcioleci, najdalej jednego stulecia), te drugie – do
źródeł, jakich leksyka, pochodząca w całości z jednego okresu, nie
2 Zob.: W. Witkowski, Toponimy polskie w źródłach starorosyjskich [w:] Język –
literatura – kultura Słowian dawniej a dziś, Prace Komisji Filologicznej PTPN, Poznań
1991.
3 Istnieją tu bowiem i niesamodzielne, podporządkowane. Tworzą je przysłówki
jakościowe, umieszczane (już bez odpowiedników polskich) bezpośrednio pod jedno-
imiennymi przymiotnikami lub derywowanymi od tych ostatnich rzeczownikami na
-ость.
IX
Wstęp
jest uporządkowana alfabetycznie, te trzecie – do s łowników lub
opracowań słownikopodobnych o leksyce z różnych okresów i wre-
szcie ostatnie, czwarte – do publikacji, w jakich interesuj ąca nas
leksyka nie została uporządkowana ani alfabetycznie, ani chronolo-
gicznie.
Wśród wszystkich lokalizatorów (których ilo ść przy poszcze-
gólnych wyrazach ograniczona zosta ła zasadniczo do pi ęciu) na
osobliwą uwagę zasługują trzy: OSR, P i SRG. Dwa pierwsze z nich
informują, że oznaczony nimi leksem należy do zasobów (czynnych
bądź biernych) współczesnego (tj. z pierwszej połowy 20 w.) rosyj-
skiego języka literackiego, trzeci – że oznaczony nim leksem znany
był (a niekiedy znany jest do dzi ś) gwarom wielkoruskim. Najczę-
ściej, rzecz jasna, zachodnim.
Występująca po P data roczna (lub inne okre ślenie czasowe)
odnosi się do najstarszego (przeważnie leksykograficznego) znane-
go autorom słownika akademickiego źródła, jakie poświadcza wy-
stępowanie danego wyrazu hasłowego. Zamieszczona po tym loka-
lizatorze odmianka akcentowa b ądź fonetyczno-graficzna wyrazu
hasłowego (względnie jej fragment w nawiasach kwadratowych)
dotyczy oczywiście owego „praźródła”.
Z zasady wszędzie tam, gdzie wyraz has łowy SRG ma swoją
dokumentację wyłącznie w słowniku W. Dahla, cytuje się tylko D.
Przy wyrazach hasłowych posiadających dokumentację zarów-
no w P czy OSR, jak te ż w SRG to ostatnie źródło cytuje si ę na
końcu już bez daty.
Wstęp do wydania drugiego
Poprawione wydanie drugie powi ększone zostało o blisko ty-
siąc nowych wyrazów has łowych, jakich dostarczy ła ekscerpcja
polonizmów z trzydziestu kolejnych tekstów i prac materia łowych
a w szczególno ści z opublikowanych po 1998 r. tomów Словаря
русского языка XI–XVII вв. (C), Словаря русского языка XVII
века (A) i Словаря русских народных говоров (SRG).
.
Wykaz skrótów
1. Literatura i źródła drukowane
Словарь русского языка XVIII века, Ленинград 1984 – ...
A
AA Акты исторические, собранные Археографическою ком-
мисиею, том второй (1598–1613), С.-Петербург 1841
Словарь древнерусского языка XI–XIV вв., Москва
1988–...
AM Акты Московского государства, том первый, С.-Петер-
бург 1890
Н.С. Авилова, Слова интернационального происхож-
дения в русском литературном языке нового времени,
Москва 1967
AU Inge Auerbach, Nomina abstracta im Russischen des 16. Jahr-
АК
AS
AZ
B
BC
BE
BG
BK
BT
hunderts, München 1973
Л.С. Ковтун, Азбуковники XVI–XVII вв. Старшая разно-
видность, Ленинград 1989
Reiner Berg, Die Abstrakta auf -nie|-tie, -ka|-ok, -ost’, -stvo|
-stvie, -ie|-ьe in den „Pis’ma i bumagi”, Peters des Grossen,
München 1973
Н.Б. Бахилина, История цветообозначений в русском
языке, Москва 1975
Janina Bielecka, Zapożyczenia leksykalne z języka polskiego
do rosyjskiego, Kielce 1993
Улла Биргегорд, Глоссарий русского разговорного языка
конца 17-го века [w:] Russian Linguistics, vol. 2 (3/4), 1975
Л.А. Булаховский, Курс русского литературного языка
(Исторический комментарий), Киев 1953
Повесть о прихождении Стефана Батория на град
Псков, Москва–Ленинград 1952
BUR A.A. Бурячок, Формування спiльного фонду соцiально-
полiтичної лексики схiднословьянських мов, Київ 1983
Wykaz skrótów
XII
BZ
Janina Bielecka, Z najnowszych badań nad polskimi wp ły-
wami leksykalnymi na język rosyjski [w:] Kontakty językowe
polsko-wschodniosłowiańskie, Rzeszów 1995
Словарь русского языка XI–XVII вв., Москва 1975 – ...
C
Anna C. Croiset van der Kop, De morte prologus, Berlin 1907
CC
CEG Charles E. Gribble, A short dictionary of 18-century Russian,
Columbus 1976
CH W.A. Christiani, Über das Eindringen von Fremdwörtern in
die russische Schriftsprache des 17. und des 18. Jahrhun-
derts, Berlin 1906
CHR Хрестоматия по истории русского языка, Москва 1990
CM Сборник Муханова, Москва 1836
CR
Словарь церковнославянского и русского языка, состав-
ленный Вторым отделением Академии Наук (I–IV), Санкт-
Петербург 1847
Церковный словарь или истолкование... речей, положен-
ных без перевода в Священном Писании..., сочиненный
Петром Алексеевичем..., I–V, Санкт-Петербург 1817–1819
(wyd. 4)
CZE П.Я. Черных, Историко-этимологический словарь совре-
CS
менного русского языка (I–II), Москва 1993
CZO П.Я. Черных, Очерк русской исторической лексикологии
(древнерусский период), Москва 1956
Владимир Даль, Толковый словарь живого великорусско-
го языка (I–IV), Москва 1955
DAMNorbert Damerau, Russisches und Westrussisches bei Kurb-
skij, Berlin 1963
Владимир Даль, Толковый словарь живого великорусско-
го языка (под редакцией проф. А.И. Бодуэна-де-Куртенэ)
(I–IV), С.-Петербург 1904–1909
DOM Домострой (по списку Н.М. Коншина) [w:] Чтения в Мо-
сковском обществе истории и древностей российских,
Москва 1908
DS Maria Doroszkiewicz, Studia nad wpływami polskimi na ro-
syjską leksykę gwarową, Wrocław 1991
Н.М. Шанский – В.В. Иванов – П.В. Шанская, Краткий
этимологический словарь русского языка, Москва 1971
Этимологический словарь русского языка (под редакцией
Н.М. Шанского), Москва 1963 – ...
D
DB
E1
E2
XIII
Wykaz skrótów
ES
ERB „Einn Russisch Buch” Thomasa Schrouego. S łownik i roz-
mówki rosyjsko-niemieckie z XVI wieku (pod redakcją Adama
Fałowskiego), Kraków [1997]
Б.С. Елистратов, Словарь московского арго (материалы
1980–1994 гг.), Москва 1994
Teutscher und Russischer
deutsch-russische Wörterbuch..., Berlin 1984
Dictionarium... Das Wiener
FG1 Miklos Fogarasi, Europäische Lehnwörter im Spiegel einer
F
russischen diplomatischen Urkundensammlung (1488–
1699) [w:] Studia Slavica 4, Budapest 1958
FG2 Miklos Fogarasi, Beiträge zur Geschichte der internationa-
ском языке [w:] Respectus Philologicus 6 (11), Kaunas–Kielce
2004
GB5 Л.П. Гарбуль, К вопросу о приисхождении лексем жад-
ность, заочно, заочный, заслуга, злость в русском языке
[w:] Slavistica Vilnensis, Kalbotyra 53 (2), Vilnius 2004
FK
len Bildungssuffixe des Russischen, Budapest 1965
Friedhelm Kaiser, Der europäische Anteil an der russischen
Rechtsterminologie der Petrinischen Zeit [w:] Forschungen
zur osteuropäischen Geschichte 10, Berlin 1965
FS
FLS А. Флегон, За пределами русских словарей, London 1973
Псалтырь 1683 года в переводе Аврамия Фирсова [w:]
FR
Slavistische Beitrage 243, München 1989
Фразеологический словарь русского литературного язы-
ка конца XVIII–XX вв., Новосибирск 1991
Я.К. Грот, Слова взятые с польского или через посредство
польского [w:] Я.К. Грот, Филологические разыскания 3,
С.-Петербург 1885
GB1 Л.П. Гарбуль, К проблеме семантических полонизмов
в русском приказном языке первой половины XVII в. [w:]
Slavistica Vilnensis, Kalbotyra 51 (2), Vilnius 2002
G
GB2 Л.П. Гарбуль, Семантические полонизмы в документах
Посольского приказа первой полвины XVII в. [w:] Slavistica
Vilnensis, Kalbotyra 52 (2), Vilnius 2003
GB3 Л.П. Гарбуль, К вопросу о межславянских лексических
заимствованиях в русском приказном языке XVII века [w:]
Studia Slavica 49, Budapest 2004
GB4 Л.П. Гарбуль, К истории некоторых полонизмов в рус-
Wykaz skrótów
XIV
GB6 Л.П. Гарбуль, Из истории лексем свято, склад, склонить,
склониться в русском языке [w:] Slavistica Vilnensis, Kal-
botyra 52 (2), Vilnius 2004
GB7 Л.П. Гарбуль, Межславянские заимствования – поло-
низмы в русском приказном языке XVII в. [w:] Respectus
Philologicus 8 (13), Kaunas–Kielce 2005
Г.Ф. Одинцов, Из истории гиппологической лексики в рус-
ском языке, Москва 1980
Грамотки XVII–начала XVIII века, Москва 1969
Gerta Hüttl-Worth, Foreign Words in Russian (A Historical
Sketch, 1550–1800), Berkeley and Los Angeles 1963
Herbert Jelitte, Der abstrakte Wortschatz in den Schriften
M.V.Lomonosovs [w:] Studia slavica in honorem viri doctissi-
mi Olexa Horbatsch III, München 1983
GR
H
HW Gerta Hüttl-Worth, Die Bereicherung des russischen Wort-
GL
HJ
IL
IS
K1
K2
K3
K10
K11
K12
K13
schatzes im XVIII Jahrhundert, Wien 1956
История лексики русского литературного языка конца
XVII–начала XIX в., Москва 1981
Alexander Issatschenko, Geschichte der russischen Sprache
(I–II), Heidelberg 1980–1983
JUT Urszula Juszkiewicz, Rosyjska terminologia techniczna epoki
Piotra I a terminologia współczesna, Lublin 1978
Stanisław Kochman, Polsko-rosyjskie kontakty j ęzykowe
w zakresie słownictwa w XVII wieku, Wrocław 1967
Stanisław Kochman, Polsko-rosyjskie stosunki językowe od
XVI do XVIII w., Opole 1975
Stanisław Kochman, Polonica w leksykografii rosyjskiej
XVII w., Warszawa–Wrocław 1975
Stanisław Kochman, Z historii polsko rosyjskich kontaktów
językowych w XVII w. [w:] Zeszyty Naukowe WSP w Opolu.
Filologia rosyjska 3 (1964)
Stanisław Kochman, Polonizmy w rosyjskiej korespondencji
dyplomatycznej (1487–1571), cz. I [w:] Sprawozdania Opol-
skiego TPN, wydz. II, seria B, tom 7 (1971)
Stanisław Kochman, Polonizmy w rosyjskiej korespondencji
dyplomatycznej (1487–1571), cz. II [w:] Sprawozdania Opol-
skiego TPN, wydz. II, seria B, tom 8 (1972)
Stanisław Kochman, W. Trediakowski w kręgu polskich wpły-
wów językowych [w:] Slavica Wratislaviensia III (1972)
XV
K14
K15
K16
K17
K18
K19
K20
K21
K22
K23
K24
K25
Wykaz skrótów
Stanisław Kochman, Polonizmy w języku rosyjskiej korespon-
dencji dyplomatycznej (1487–1571), cz. IV [w:] Sprawozdania
Opolskiego TPN, wydz. II, seria B, tom 10 (1974)
Stanisław Kochman, Из истории литературоведческой
терминологии в русском языке [w:] Zeszyty Naukowe WSP
w Opolu. Filologia rosyjska 14 (1975)
Stanisław Kochman, К истории литературоведческой
терминологии в русском языке [w:] Slavica Wratislaviensia
VI (1976)
Stanisław Kochman, Podły i jego innosłowiańskie nawiązania
[w:] Poradnik Językowy 1977, 10
Stanisław Kochman, Из истории слов. Русск. разница «dif-
ferentia» и родственные образования [w:] Zeszyty Nauko-
we WSP w Opolu. Filologia rosyjska 15 (1977)
Stanisław Kochman, Zarys dziejów terminologii sądowniczej
w językach wschodniosłowiańskich [w:] Zeszyty Naukowe
WSP w Opolu. Filologia rosyjska 15 (1977)
Stanisław Kochman, Z badań nad słownictwem wschodnio-
słowiańskim [w:] Sprawozdania Opolskiego TPN, wydz. II,
seria B, tom 13 (1978)
Stanisław Kochman, Przyczynek do historii derywatów na
-enije w języku rosyjskim: пров(cid:138)дение [w:] Zeszyty Naukowe
WSP w Opolu. Filologia rosyjska 16 (1978)
Stanisław Kochman, К истории культурной лексики в во-
сточнославянских языках: наука «scientia» [w:] Slavia
Orientalis XXIX, 3 (1980)
Stanisław Kochman i Czesław Sznigier, Czy ros. присяга «przy-
sięga» jest polonizmem? [w:] Zeszyty Naukowe Wydzia łu
Humanistycznego UG. Filologia rosyjska 12 (1984)
Stanisław Kochman, Niezauważone polonizmy w rosyjskiej
terminologii dyplomatycznej (XVI–XVII w.) [w:] Sprawozdania
Opolskiego TPN, wydz. II, seria B, tom 23 (1992)
Stanisław Kochman, Polskie zapożyczenia w moskiewskiej
redakcji Statutu Litewskiego XVII wieku [w:] Sprawozdania
Opolskiego TPN, wydz II, seria B, nr 1 (1965)
KAI Р.К. Кавецкая – К.П. Ленченко, Иноязычные слова на стра-
ницах современной прессы. Словарь, Воронеж 1996
KAMAleksandra Kami ńska, О языке перевода „Пентатеугма”
Андрея Белобоцкого [w:] Slavica Wratislaviensia 12 (1977)
Wykaz skrótów
XVI
KANCzes ław Lachur, Polonizmy w języku A.D. Kantemira [w:]
Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia rosyjska 13 (1976)
KIP Valentin Kiparsky, Russische historische Grammatik III: Ent-
wicklung des Wortschatzes, Heidelberg 1975
KLP Л.П. Крисин, Иноязычные слова в современном русском
языке, Москва 1968
Г.П. Князькова, Русское просторечие второй половины
XVIII в., Ленинград 1974
KN
KOK Peter Kosta, Eine russische Kosmographie aus dem 17. Jahr-
hundert, München 1982
KOS Космография, сиречь описание сего света земль и госу-
дарств великих (ркп. 1670 г.) ОЛДРП XXI–LVII–LXVII
С.-Петербург 1878–1881
KOT С.И. Котков, Очерки по лексике южновеликорусской пись-
менности XVII–XVIII вв., Москва 1970
Л.П. Крысин, Толковый словарь иноязычных слов, Москва
2001
KSP Краткий словарь современных понятий и терминов,
Москва 1993
Peter Kosta, Zur jüngsten Lehnwortschicht im Russischen des
17. Jahrhunderts [w:] Studia slavica in honorem viri doctis-
simi Olexa Horbatsch I, München 1983
Henry Leeming, Rola języka polskiego w rozwoju leksyki
rosyjskiej do roku 1696 (Wyrazy pochodzenia
łacińskiego
i romańskiego), Kraków 1976
LAP Б.А. Ларин, Парижский словарь московитов 1586 г., Рига
KR
KZ
L
LE
1948
1964
LAR Б.А. Ларин, Русско-английский словарь Ричарда Джемса
(1618–1619 г.), Ленинград 1958
Henry Leeming, Polish and Polish-Latin Medical Terms in
pre-Petrine Russian [w:] The Slavonic and East European Re-
view XLII (1963)
LK1 Л.Л. Кутина, Формирование языка русской науки, Москва
LP
LK2 Л.Л. Кутина, Формирование терминологии физики в Рос-
сии (Первая половина XVIII века), Москва–Ленинград 1966
Henry Leeming, Polish-Latin influences in pre-Petrine East
Slavonic: some observations [w:] The Slavonic and East Euro-
pean Review LI (1979)
XVII
LR
Wykaz skrótów
Лексика русского литературного языка XIX–начала XX
века, Москва 1981
M
LUF Людмила Ферт, Особенности развития русской лексики
в новейший период (на материале газет), Uppsala 1994
И.И. Срезневский, Материалы для словаря древнерусского
языка (I–III), С.-Петербург 1893–1903
MA И.М. Мальцева, Из истории развития лексического со-
става русского языка XVIII века (имена существитель-
ные на -ист) [w:] Развитие словарного состава русского
языка XVIII века, Ленинград 1990
MAKDie Makarij-Rhetorik (1623), Köln 1980
MAL Ирина Малышева, Полонизмы в южновеликорусскицх
деловых памятниках XVIII века [w:] Kieleckie Studia Rusy-
cystyczne 2 (1986)
MAZ И.М. Мальцева, Заимствованная лексика интернацио-
нального фонда с типизированными формантами в рус-
ском языке XVIII века [w:] Развитие словарного состава
русского языка XVIII века, Ленинград 1990
MEL История о Мелюзине 1676 г., ОЛДРП XLII–LX, С.-Пе-
тербург 1882
MIM 30000 иностранных слов, вошедших в употребление в рус-
ский язык, с обозначением их корней. Составил по слова-
рям Гейзе, Рейфа и других Михельсон, Москва 1872
MM1 Г. Милейковская – К. Казем-Бек – И. Домбровская –
Л. Гаевская, Материалы для словаря русского языка 70
и начала 80 годов ХХ века, Warszawa 1988
MM2 Г. Милейковская – Р. Петельчиц – И. Тимошук, Материалы
для словаря русского языка 70 и 80 годов ХХ века,
Warszawa 1990
ММ3 Г. Милейковская – Р. Петельчиц – И. Тарновская – И. Ти-
мошук, Материалы для словаря русского языка 80- х
годов ХХ века, Warszawa 1996
MMP И.М. Мальцева – А.И. Молотков – З.М. Петрова, Лек-
сические новообразования в русском языке XVIII века,
Москва 1975
MOS Словарь обиходного русского языка Московской Руси
XVI–XVII вв. (под ред. О.С. Мжельской) Санкт-Петербург
2004
Wykaz skrótów
XVIII
MP
Г. Милейковская, Польские заимствования в русском
литературном языке XV–XVIII веков, Warszawa 1984
MZ
MUD История семи мудрецов (ркп. XVII в.) ОЛДРП XXIX–XXXV,
С.-Петербург 1878
Г. Милейковская, Заимствования из польского языка
в нормативных русских источниках XVIII века [w:] Slavia
Orientalis XXIX, 1–2 (1980)
Назиратель, Москва 1973
N
NA1 Herbert Jelitte, Die abstrakten Nominalbildungen im Rus-
sischen. Ein Beitrag zur altrussischen Wortbildung und Wort-
bedeutung, Frankfurt am Main 1982
NA2 Herbert Jelitte, Die russischen Nomina abstrakta des 18. und
beginnenden 19. Jahrhunderts, Frankfurt am Main 1984
NA3 Herbert Jelitte, Die russischen Nomina abstrakta des 19. Jahr-
hunderts I, Frankfurt am Main 1987
NA4 Herbert Jelitte, Die russischen Nomina abstrakta des 19. Jahr-
hunderts II, Frankfurt am Main 1988
NA5 Herbert Jelitte, Die russischen Nomina abstrakta des 20. Jahr-
hunderts, Frankfurt am Main 1990
NEM Инструкция дворецкому Ивану Немчинову ... (ркп.
1725 г.) ОЛДРП XV, С.-Петербург 1881
NGK Н.Г. Комлов, Словарь новых иностранных слов, Москва
1995
[Номенклятор на русском, латинском и немецком языке...,
С.-Петербург? 1718? 1720?]
NOM [Номенклятор на русском, латинском и немецком языке...,
NL
Амстердам 1700]
NSZ Новые слова и значения. Словарь справочник по материа-
NV
O
OC
ON
OP
лам прессы и литературы 70-х годов, Москва 1984
Nils Åke Nilsson, Russian Heraldic Virši from the 17th Cen-
tury, Stockholm–Göteborg–Uppsala 1964
Лексикон треязычный сиречь речений славенских, еллино-
греческих и латинских сокровище..., [Москва 1704]
Е.Э. Биржакова – Л.А. Войнова – Л.Л. Кутина, Очерки по
исторической лексикологии русского языка XVIII века,
Ленинград 1972
С.Б. Веселовский, Ономастикон, Москва 1974
Очерки по истории русского языка и литературы
XVIII в. [w:] Ломоносовские чтения, Kазань 1969
XIX
Wykaz skrótów
ORT Изборник славянских и русских сочинений, внесенных
в хронографы русской редакции, Москва 1869
P
OSR Орфографический словарь русского языка, Москва 1956
Fred Otten, Untersuchungen zu den Fremd- und Lehnwör-
OT
tern beim Peter dem Grossen, Köln–Wien 1985
Словарь современного русского литературного языка
(1–17), Москва–Ленинград 1950–1965
PDP Памятники дипломатических сношений с поляским дво-
ром и с италианскими государствами X (1580–1699) ,
С.-Петербург 1871
PDS Памятники дипломатических сношений с Империею
римскою I–IX (1488–1699), С.-Петербург 1851–1865
PEN Grigorij Kotošixin, O Rossii v carstvovanie Alekseja Mixajlo-
viča, Oxford 1980
PJ1
PET З.М. Петрова, Прилагательные с суффиксами -лив, -чив
в русском языке XVIII в. [w:] Развитие словарного состава
русского языка XVIII в., Ленинград 1990
Памятники южновеликорусского наречия. Конец XVI–
начало XVII в., Москва 1990
Памятники южновеликорусского наречия (челобития
и расспросные речи), Москва 1993
PMD Памятники московской деловой письменности XVIII века,
PJ2
Москва 1981
1951
POS И.П. Посошков, Книга о скудости и богатстве..., Москва
PR Maria Przytulecka, Polonizmy leksykalne w dzienniku podró-
ży B.P. Szeriemietiewa z lat 1697–1699 [w:] Rozprawy Komisji
Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego XI (1978)
Словарь языка Пушкина (I–IV), Москва 1956–1961
PU
PUT Путешествия русских послов XVI–XVII вв. (статейные
R
R1
R2
списки), Москва–Ленинград 1954
Редкие источники по истории России I , Москва 1977
Grażyna Rytter, O asymilacji samog łosek nosowych ę i ą
w wyrazach zapożyczonych przez język rosyjski z polskiego
[w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki humanistyczno-społeczne
I / 64 (1969)
Grażyna Rytter, Przyczynki do historii leksyki rosyjskiej XVI–
XVII wieku [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki humanistyczno-
-społeczne I / 97 (1969)
Wykaz skrótów
XX
RAK Русские акты Копенгагенского государственного архи-
ва, С.-Петербург 1897
„Ein Rusch Boeck...” Ein Russisch-Deutsches anonymes
Wörter- und Gesprächbuch aus dem XVI. Jahrhundert, Köln
1994
Ранняя русская драматургия (XVII–первая половина
XVIII в.) I–V, Москва 1972–1975
A. Reitsak, Entlehnungen aus germanischen Sprachen in der
russischen Lexik des 15.–17. Jahrhunderts [w:] Zeitschrift
fur Slavistik VIII,1 (1963)
RB
RD
RE
S
S1
S2
S3
SA
SIS
SJ
RID A Dictionarie of the Vulgar Russe Tongue Attributed to Mark
Ridley, Köln 1996
RM Русский мат. Толковый словарь, Москва 1997
ROG В.Н. Рогова, К истории слов русского языка (по матери-
алам публицистичецких произведений XVI в.) [w:] Жанро-
стилевая спецификация лексики русского языка XVI–XVIII
вв., Красноярск 1987
ROS Русский орфографический словарь, Москва 2000
RZ
Памятники русской письменности XV–XVI вв., Рязанский
край, Москва 1978
Maria-Eva Sobik, Polnisch-russische Beziehungen im Spie-
gel des russischen Wortschatzes des 17. und der ersten Hälfte
des 18. Jahrhunderts, Meisenheim am Glan 1969
Ф. Сергеев, Русская дипломатическая терминология
XI–XVII вв., Кишинев 1971
Ф. Сергеев, Русская терминология международного пра-
ва XI–XVII вв., Кишинев 1972
Ф. Сергеев, Формирование русского дипломатического
языка XI–XVII вв., Львов 1978
Словарь Академии Российской по азбучному порядку рас-
положенный (1–6), С.-Петербург 1806–1822
SAT Словарь иностранных слов (актуальная лексика, толко-
вания, этимология), Москва 1997
SAW П.И. Савваитов, Описание старинных русских утварей,
одежд, оружия и пр..., С.-Петербург 1865
Т.Г. Мурзаева – И.В. Нечаева, Краткий словарь иностран-
ных слов, Москва 1995
S. Jaszuński, Najnowsze zapożyczenia z polszczyzny w języku
rosyjskim w świetle książki prof. Seliš čeva [w:] Prace filo-
logiczne XV, 1 (1930)
Wykaz skrótów
А. Скачинский, Словарь блатного жаргона в СССР, Нью-
Йорк 1982
SM Н.А. Смирнов, Западное влияние на русский язык в Пе-
тровскую эпоху [w:] Сборник ОРЯС АН 88 (1910)
SMZ Словарь молодежного жаргона – слова, выражения...,
Воронеж 1992
XXI
SK
SNS Словарь новых слов русского языка (середина 50-х–сере-
дина 80-х годов), Санкт-Петербург 1995
SOB А.И. Соболевский, Переводная литература Московской
Руси XIV–XVII веков, С.-Петербург 1903
SOK Ф.П. Сороколетов, История военной лексики в русском
языке, Ленинград 1970
SOR Ю.С. Сорокин, Развитие словарного состава русского
литературного языка (30–90е годы XIX века), Москва–
Ленинград 1965
В.И. Мокиенко – П.Г. Никитина, Большой словарь русского
жаргона, Санкт-Петербург 2000
SRG Словарь русских народных говоров, Москва–Ленинград
SR
SS
1965 – ...
G.V. Schulz, Studien zum Wortschatz der russischen Zimmer-
leute und Bautischler, Berlin 1964
SW Л.Т. Свердлов, Имена существительные на -ние, образо-
ванные от глаголов с суффиксом -ну- [w:] Этимологи-
ческие исследования по русскому языку III, Москва 1961
SZ1 Н.М. Шанский, Имена существительные с суффиксом
-изна в русском языке [w:] Сборник статей по языкозна-
нию Профессору МГУ акад. В.В. Виноградову, Москва 1958
SZ2 Н.М. Шанский, О происхождении и продуктивности суф-
фикса -ость в русском языке [w:] Вопросы истории
русского языка, Москва 1959
SZE Виктор Шетеля, Полонизмы в русских текстах XIX в. [w:]
Slavia Orientalis XXXVI, 3–4 (1987)
SZO Виктор Шетеля, О проблеме адаптированных полонизмов
в русской лексической системе XIX в. [w:] Przegląd Rusy-
cystyczny 1992, 1–2
В.М. Тамань, Полонизмы в языке русских памятников XVI
в. [w:] Ученые записки ЛГУ 267/52 (1960)
T1
Wykaz skrótów
XXII
T2
TF
TS
В.М. Тамань, К вопросу о польском влиянии на литера-
турный язык Московской Руси [w:] Начальный этап фор-
мирования русского национального языка, Ленинград 1961
Tonnies Fenne’s Low German Manual of Spoken Russian
(Pskov 1607), Copenhagen 1985
Толковый словарь русского языка конца XX в., Санкт-Пе-
тербург 1998
TSM Т.Г. Никитина, Молодежный сленг – толковый словарь,
TUR Двор цесаря турецкого. Сочинение ксендза Симона Ста-
ровольского... (ркп. 1678 г.), С.-Петербург 1883
UN1 B.O. Unbegaun, La langue russe au XVIe siècle (1500–1550),
Москва 2004
Paris 1935
UN2 B.O. Unbegaun, Cards and Card-Playing in Muscovite Rus-
sia [w:] The Slavonic and East European Review XLI (1962–
1963)
USP А. Успенский, Столбцы бывшего архива Оружейной Па-
V
латы I, Москва 1912
М. Фасмер, Этимологический словарь русского языка
(I–IV), Москва 1986–1987
VAS Повесть о Василии Златовласом, королевиче чешской
земли (ркп. 17/18 в.), С.-Петербург 1882
VAV А.Д. Васильев, Стилеобразующая роль военной лексики...
[w:] Жанрово-стилевая специфика лексики русского языка
16–18 вв., Красноярск 1987
Владимир Быков, Русская феня, Смоленск 1994
В.В. Веселитский, Отвлечення лексика в русском литера-
турном языке XVIII–начала XIX в., Москва 1972
VIR Виршевая поэзия (первая половина XVII века), Москва
VB
VE
1989
VK1 Вести – Куранты, 1600–1639 гг., Москва 1972
VK2 Вести – Куранты, 1642–1644 гг., Москва 1976
VK3 Вести – Куранты, 1645–1646 гг., Москва 1980
VK4 Вести – Куранты, 1648–1650 гг., Москва 1983
VN1 В.В. Виноградов, Из истории русской литературной ле-
ксики [w:] Доклады и сообщения Филолгического фа-
культета МГУ, 1947, вып. 3
VN2 В.В. Виноградов, Историко-этимологические заметки [w:]
Этимология, Москва 1963
XXIII
Wykaz skrótów
VN3 В.В. Виноградов, О новых исследованиях по истории рус-
ского литературного языка [w:] Вопросы языкознания
1969, 2
VN4 В.В. Виноградов, Очерки по истории русского литера-
турного языка XVII–XIX веков, Москва 1982
W Немецко-латинский и русский лексикон купно с первыми
началами русского языка..., С.-Петербург 1731
WN Wiesław Witkowski, Najnowsze zapożyczenia rosyjskie z ję-
zyka polskiego [w:] Munera linguistica L. Kuraszkiewicz de-
dicata, Wrocław–Warszawa–Kraków 1993
WS Wiktor Szetela, Polskie zapożyczenia w rosyjskim języku lite-
rackim drugiej połowy XIX w. w aspekcie socjolingwistycznym
[w:] Zeszyty Naukowe Wydzia łu Humanistycznego UG,
filologia rosyjska 14 (1985)
XC
Y
Z
ZA
WT Wybór tekstów do historii języka rosyjskiego, Warszawa 1981
S.C. Gardiner, German Loanwords in Russian (1550–1690),
X
Oxford 1965
Христофора Целлярия краткий латинский лексикон
с российским и немецким переводом, Москва 1810 (wyd.2)
George Thomas, Middle Low German Loanwords in Russian,
München 1978
Русский дипломат во Франции (Записки Андрея Матве-
ева), Ленинград 1972
Zoltán András, Fejzetek az orosz szóknincs történetéből, Buda-
pest 1984
Zenon Lenkiewicz, Słownictwo prawno-administracyjne
w rosyjskich zabytkach piśmiennictwa kancelaryjnego XVI–
XVII w., Wrocław 1986
ZM Л.Ф. Змеев, Русские врачебники (Исследования в области
нашей древней врачебной письменности), С.-Петербург
1896
А. Золтан, Пути проникновения западнорусской лексики
в великорусский деловой язык в XV в. [w:] Studia Slavica
Academiae Scietiarum Hungariae 34, 1–4 (1988)
ZL
ZP
2. Inne skróty
b.d.
gwar.
przen.
ros.
st.ros.
st.rus.
s.v.
śr.ros.
wsp.
– bez daty
– gwarowe
– przenośnie
– rosyjskie znaczenie
– starorosyjskie (wyrazy, poświadczone między
15 a 17 wiekiem włącznie)
– staroruskie (wyrazy, poświadczone już przed
15 wiekiem)
– sub voce
– średniorosyjskie (wyrazy, poświadczone w 18 wieku)
– współczesne
А
аббревиатура – abrewiatura, skrócony zapis wyrazu P 1803
[абре-]
A 1735; OSR
абдикация – abdykacja, zrzeczenie si ę władzy przez panuj ącego
абдиковать – abdykować AS pocz. 18 w.
абецадло – abecadło, alfabet C 1681; A 1722; CS
або – abo, albo, lub ERB; RID; D; SRG 1953–1958
абрис – abrys, zarys E2 1706; CH(45) 1711; V 1720; P 1803
аброгация – abrogacja, uchylenie ustawy, przepisu prawnego KR
абсолют – absolut, byt niezależny, doskonały OC 1702; P 1835
абсолютный – absolutny S 1727; P 1835
абсолютно OC 1722; P
абсолюция – absolucja, uwolnienie od czegoś D; OSR
абстинент – abstynent OSR
абстиненция – abstynencja OSR
абстракция – abstrakcja A 1722; P 1861
абшид – abszyt, zwolnienie ze służby A 1711; P 1780 || абшит CS
абшитовать – abszytować AS kon. 18 w.
авангардия – awangardia (17 w.), awangarda, stra
ż przednia
SM; D
авантура – awantura S 1727
авизия – awiza (17 w.), wiadomość RD III
австерия – austeria, gospoda A 1705 [ау-]; P 1835
австрияк – Austriak P 1891
австриячка – Austriaczka P
автограф – autograf, własnoręczny podpis V; E1 poł.18 w.; P 1803
автономия – autonomia V; E1 18 w.; P 1803
автор – autor, sprawca C 17 w.; S 1716; P 17 w.
авторизация – autoryzacja, zezwolenie, potwierdzenie autora
P 1847
авторизовать – autoryzować E2 1714; P 1724
авторитет – autorytet, uznanie u innych, FK 1718; P 1835
авторовый – autorowy, należący do autora L 17 w.
авторский
2
авторский – autorski MMP poł. 18 w.; P 1780
авторство – autorstwo MMP 1769; P 1847
автостоп – autostop WN; ES; OSR
агат – agat (minerał, odmiana chalcedonu o koncentrycznych róż-
nobarwnych plamach) K 1598; L pocz. 17 w.; C 1670; P 16 w.
агатовый – agatowy P 1780
агенда – agenda (rodzaj księgi liturgicznej) MIM
агент – agent, ajent: a. handlowy C 1584, b. dyplomatyczny
агитация – agitacja, oddziaływanie na ludzi, społeczeństwo P 1863
агломерация – aglomeracja, łączenie cząstek w ca łość, scalanie
C 1638; P 17 w.
OSR
аграрный – agrarny, rolny P 1861
адамант – adamant, adamantyn, diament L 17 w.; C 1670; P 1704
адамашка – adamaszek (rodzaj wzorzystej tkaniny jedwabnej) K2
1492; V 16 w.; C 1626; SA
адамашковый – adamaszkowy C 1691
адаптер – adapter OSR
адвокат – adwokat H 16/17 w.; FK 1711; P 1780
адвокатский – adwokacki MMP 1765; P 1780
адвокатство – adwokactwo MMP 1775; P 1780
адгерент – adherent, stronnik OC 1706; FK 1711
адекватность – adekwatność, odpowiedniość, ścisłość OSR
адекватный – adekwatny, dokładnie czemuś odpowiadający P 1891
администратор – administrator, zarządca L 1577; S 1695; P 16w.
администраторство – administratorstwo C 1578; P 16 w.
администрация – administracja IL(66) 17/18 w.; A 1719; P 1780
администровать – administrować A 1719; FK 1726
адмирал – admirał VK2 1643; P 17 w.
адмиральский – admiralski VK2 1643; P 1791
адорация – adoracja, oddawanie czci, uwielbienie OSR
адрес – adres IL(68) 17/18 w.; E2 1710; P 1780
адресование – adresowanie P 1847
адресовать – adresować K14 1705; S 1711; P 1780
zob.: заадресовать
адресоваться – adresować się, zwracać się PMD 1775; P 1780
адъюнкт – adiunkt, pomocnik, zastępca E2 17 w.; A 1732; P 1780
адъютант – adiutant, oficer przyboczny dowódcy L 1660; IL 17/
18 w.; P 17 w.
3
акцептование
азардовать – (h)azardować OC 1708 || газардовать SM por.:
азийский – azyjski (16 w.), azjatycki L 17 w.
азилянт – azylant, osoba, która uzyska ła azyl, schronienie KAI
акавитая – okowita, wódka SRG 1914 por.: оковитка
академик – akademik, uczeń akademii IL(69) 17/18 w.; FK 1724;
академицкий – akademicki MP 18 w.
академия – akademia CZE 1637; L 1670; P 1731
аккламация – aklamacja, jednomyślne uznanie propozycji, wnio-
sku SM; OSR
аккорд – akord, ugoda IL(67) 17/18 w.; FK 1702; P 1780
аккордовать – akordować, godzić się FK 1710; P
аккредитация – akredytacja, oficjalne uprawnienie przedstawiciela
ądzie
dyplomatycznego do pe łnienia funkcji przy obcym rz
MM2; KSP
аккредитование – akredytowanie, upełnomocnienie P 1780
аккредитовать – akredytować, udzielać pełnomocnictw V 1717;
P 1780 [акр-]
аккурат – akurat, właśnie E2 pocz. 18 w.; P=D
аккуратность – akuratność, dokładność NA2 1729; P 1780
аккуратный – akuratny, dokładny, punktualny V 1711; A 1721;
газард
1993
P 18 w.
P 1780
аккуратно MOS 1694; P
аковец – akowiec, żołnierz AK BZ
аксамит – aksamit (rodzaj tkaniny) M 1659; CS; P
аксамитный – aksamitny M 1681; P
акт – akt L 16 w.; IL(67) 17/18 w.; P 16 w.
актуализация – aktualizacja, uwspółcześnienie P
актуализовать – aktualizować, uwspółcześniać P
актуальность – aktualność P 1863
актуальный – aktualny, ważny w czasie obecnym P
актуариус – aktuariusz, pisarz sądowy W(237); CEG; P
акупунктура – akupunktura, leczenie przez nakłuwanie igłą SNS
1979
акцентовать – akcentować P=D
акцептация – akceptacja, wyrażenie zgody OC 1734; P 1780
акцептование – akceptowanie SM; P 1847
Pobierz darmowy fragment (pdf)