Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
01573 012171 16910872 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Partycypacja społeczna w lokalnej polityce przestrzennej - ebook/pdf
Partycypacja społeczna w lokalnej polityce przestrzennej - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 248
Wydawca: Wolters Kluwer Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-8107-201-4 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj
Książka prezentuje problematykę udziału społeczeństwa w kształtowaniu i prowadzeniu polityki przestrzennej. Omówiono w niej m.in. takie zagadnienia, jak:
Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

partycypacja społeczna w lokalnej polityce przestrzennej Jakub H. Szlachetko MONOGRAFIE WARSZAWA 2017 Wydanie publikacji zostało dofinansowane przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego Stan prawny na 1 października 2016 r. Wydawca Izabella Małecka Redaktor prowadzący Joanna Maź Opracowanie redakcyjne Małgorzata Masłowska Łamanie Wolters Kluwer Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl POLSKA IZBA KSIĄŻKI © Copyright by Wolters Kluwer SA, 2017 ISBN 978-83-8092-869-5 ISSN 1897-4392 Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 19 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profi nfo.pl Spis treści Wykaz skrótów / 11 Od autora / 15 Wstęp / 17 Rozdział 1 Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej jako zadanie publiczne / 25 Uwagi ogólne / 25 Pojęcie polityki przestrzennej / 27 Podmioty polityki przestrzennej / 30 3.1. 1. 2. 3. 4. Podmioty polityki przestrzennej o kompetencji formalnej / 31 Inne podmioty polityki przestrzennej / 33 3.2. Wybrane instrumenty polityki przestrzennej / 35 4.1. 4.2. 4.3. Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju / 36 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa / 37 Ramowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego / 39 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy / 40 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego / 41 4.4. 4.5. Rozdział 2 Partycypacja społeczna w realizacji zadań publicznych / 44 1. 2. 3. Uwagi ogólne / 44 Pojęcie partycypacji społecznej / 46 Formy partycypacji społecznej / 49 5 Spis treści 4. 5. Referendum / 51 Niewiążące formy partycypacji społecznej / 52 Organy doradcze o składzie społecznym / 54 3.1. 3.2. 3.3. Przedmiot partycypacji społecznej / 54 4.1. 4.2. 4.3. Partycypacja społeczna w planistyce / 55 Partycypacja społeczna w legislacji / 56 Partycypacja społeczna w postępowaniach dotyczących spraw indywidualnych / 59 Uzasadnienie partycypacji społecznej w realizacji zadań publicznych / 61 5.1. 5.2. Uzasadnienie aksjologiczne / 61 Uzasadnienie prakseologiczne / 66 Rozdział 3 Dostęp do informacji publicznej jako warunek partycypacji społecznej w polityce przestrzennej / 71 3.3.2. 6 1. 2. 3. Uwagi ogólne / 71 Konstrukcja prawa dostępu do informacji publicznej / 72 2.1. 2.2. Podmioty uprawnione / 74 Podmioty zobowiązane / 75 Podstawa prawna / 72 Zakres podmiotowy / 73 2.2.1. 2.2.2. Zakres przedmiotowy / 77 Analiza wybranych przypadków / 78 2.4.1. 2.4.2. 2.4.3. Akty planowania przestrzennego / 79 Materiał planistyczny / 80 Wykazy/ewidencje/rejestry / 82 2.3. 2.4. Ustawowe ograniczenia prawa do informacji publicznej / 85 3.1. Ograniczenia wynikające z konstrukcji definicji legalnej pojęcia „informacja publiczna” / 86 Ograniczenia wynikające z konstrukcji „dokumentu wewnętrznego” / 88 Inne ograniczenia ustawowe / 92 3.3.1. 3.3. 3.2. Ograniczenia wynikające z potrzeby ochrony informacji niejawnych / 93 Ograniczenia wynikające z potrzeby ochrony tajemnicy przedsiębiorcy / 94 Spis treści 4. 3.3.3. Ograniczenia wynikające z potrzeby ochrony prywatności osób fizycznych / 96 Tryby udostępniania informacji publicznej przez organy administracyjne / 100 4.1. 4.2. 4.3. Bezwnioskowe tryby udostępniania informacji publicznej / 101 Wnioskowy tryb udostępniania informacji publicznej / 105 Dobre praktyki / 108 Rozdział 4 Formy partycypacji społecznej w polityce przestrzennej / 111 1. 2. 3. Uwagi ogólne / 111 Obligatoryjne formy partycypacji społecznej w lokalnej polityce przestrzennej / 112 2.1. Wnioski i uwagi / 114 2.1.1. 2.1.2. Dyskusja publiczna / 126 Komisje urbanistyczno-architektoniczne / 132 2.2. 2.3. Fakultatywne formy partycypacji społecznej w lokalnej polityce przestrzennej / 137 3.1. Wnioski / 117 Uwagi / 120 Konsultacje społeczne / 138 3.1.1. Podmioty konsultowane / 144 Podmioty konsultujące / 147 Konstrukcja prawna konsultacji społecznych / 142 3.1.1.1. 3.1.1.2. Podstawa prawna / 142 Zakres podmiotowy / 143 3.1.1.2.1. 3.1.1.2.2. Zakres przedmiotowy / 148 3.1.1.3. Formy konsultacji społecznych / 150 Dobre praktyki / 154 3.1.3.1. 3.1.3.2. 3.1.3.3. 3.1.3.4. 3.1.3.5. Planowanie partycypacyjne / 155 Otwarta przestrzeń / 156 Twenty-first century town meeting / 157 Komórki planujące / 158 Sondaż deliberatywny / 159 3.1.2. 3.1.3. 3.2. Uprawnienia opiniodawcze instytucji społecznych / 161 3.2.1. Uprawnienia opiniodawcze jednostek pomocniczych gminy (dzielnicy, osiedla, sołectwa) / 163 7 Spis treści 3.2.2. Uprawnienia opiniodawcze organizacji pozarządowych / 167 3.3. Organy doradcze inne niż komisje urbanistyczno-architektoniczne / 169 Rozdział 5 Gwarancje prawne partycypacji społecznej w lokalnej polityce przestrzennej / 173 1. 2. Uwagi ogólne / 173 Środki prawne gwarantujące partycypację społeczną w lokalnej polityce przestrzennej / 175 2.1. Petycja / 177 Skarga / 181 Kontrola społeczna / 175 2.1.1. 2.1.2. Nadzór administracyjny / 185 2.2.1. 2.2. 2.3. Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody stwierdzające nieważność aktu planowania przestrzennego / 187 Orzeczenie wskazujące nieistotne naruszenie prawa / 191 2.2.2. Kontrola sądowa / 193 2.3.1. Skarga podmiotu spoza sektora publicznego na akty planowania przestrzennego / 195 2.3.1.1. Podmioty uprawnione i konstrukcja legitymacji skargowej / 195 Pojęcie interesu prawnego i uprawnienia / 198 Zakres przedmiotowy skargi / 201 2.3.1.2. 2.3.1.3. Skarga wojewody na akty planowania przestrzennego / 202 2.3.2. 3. Rodzaje naruszeń prawa w zakresie partycypacji społecznej w lokalnej polityce przestrzennej / 206 Wnioski / 215 Wykaz literatury / 231 Wykaz stron internetowych / 235 8 Spis treści Wykaz aktów normatywnych / 237 Wykaz orzecznictwa / 241 Wykaz tabel / 245 9 Wykaz skrótów Konstytucja k.p.a. u.d.i.p. u.d.p.p. u.i.i.p. u.o.o.ś. u.p. Akty normatywne Konstytucja Rzeczypospolitej Polski z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks po- stępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 23 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2058 z późn. zm.) ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 239 z późn. zm.) ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz. U. Nr 76, poz. 489 z późn. zm.) ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostęp- nianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 353 z późn. zm.) ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. poz. 1195) 11 Wykaz skrótów u.p.t.z. u.p.z.p. u.s.g. u.s.p. u.s.w. u.z.m. ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1440 z późn. zm.) ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 778 z późn. zm.) ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 814) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 486) ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związ- kach metropolitalnych (Dz. U. poz. 1890) koncepcja krajowa plan miejscowy (m.p.z.p.) programy rządowe plan wojewódzki studium metropolitalne studium gminne studium (s.u.k.z.p.) Akty planistyczne koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju miejscowy plan zagospodarowania przestrzen- nego programy zawierające zadania rządowe plan zagospodarowania przestrzennego woje- wództwa ramowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego studium uwarunkowań i kierunków zagospoda- rowania przestrzennego gminy studium uwarunkowań i kierunków zagospoda- rowania przestrzennego 12 Wykaz skrótów Instytucje NSA SN TK WSA Naczelny Sąd Administracyjny Sąd Najwyższy Trybunał Konstytucyjny Wojewódzki Sąd Administracyjny 13 Od autora Z nieukrywaną satysfakcją, ale i tremą, przekazuję w Państwa ręce książkę pt.: Partycypacja społeczna w lokalnej polityce przestrzennej. Stanowi ona rezultat prac badawczych prowadzonych w Katedrze Prawa Administracyj- nego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego (od 2010 r.), a także w Katedrze Geografii Ekonomicznej Wydziału Oceanografii i Geo- grafii UG (od 2014 r.). Niniejsza publikacja częściowo uzupełnia rozważania podjęte na łamach opublikowanej rozprawy doktorskiej (J. Szlachetko, Udział podmiotów spoza systemu administracji publicznej w stanowieniu aktów prawa miejscowego przez organy jednostek samorządu terytorialnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2016). Partycypacja społeczna w realizacji zadań publicznych jest zjawiskiem bu- dzącym moje ogromne zainteresowanie. Z tego też względu podjąłem prace badawcze nad podstawami, granicami, formami i skutkami partycypacji społecznej w lokalnej polityce przestrzennej. Wyniki prowadzonych prac badawczych, przede wszystkim dogmatycznoprawnej analizy materiału normatywnego, a także doświadczenia płynące z praktycznego zaangażowa- nia w sprawy publiczne stanowią podstawę niniejszej publikacji. Książka powstała dzięki wsparciu wielu życzliwych mi osób. Chciałbym jednak szczególne podziękowania skierować do Pani Profesor Iwony Sagan, Pana Doktora Grzegorza Masika oraz Kasi Borówki. Pani Profesor poświę- ciła mojej działalności badawczej wiele czasu i energii, za co serdecznie dziękuję. Wielokrotne rozmowy i cenne porady znacząco wpłynęły zarówno na moją postawę badawczą i warsztat, jak i na kształt książki. Chciałbym 15 Od autora także wyrazić wdzięczność Panu Doktorowi Grzegorzowi Masikowi za okazaną pomoc i życzliwość. Ponadto gorące podziękowania należą się mojej Kasi, która z niezwykłą pieczołowitością i skrupulatnością sprawdzała maszynopis i odnotowywała swoje cenne uwagi. dr Jakub H. Szlachetko 16 Wstęp Przedmiot i cele rozważań Rozważania podjęte na łamach niniejszej pracy dotyczą zjawiska tyleż modnego, ile frapującego i intrygującego – partycypacji społecznej w polityce przestrzennej. W ciągu ostatnich kilku lat partycypacja społeczna, różnie określana (np. udziałem, uczestnictwem) i traktowana według różnych ujęć, na dobre zagościła w dyskursie naukowym, a także – co znamienne – pub- licznym, i w prawie. O dużym zainteresowaniu nauki partycypacją społeczną świadczy wielość organizowanych wokół tego obszaru tematycznego przedsięwzięć: konferen- cji naukowych, seminariów eksperckich, dyskusji społecznych, książek na- ukowych i innych publikacji. Zajmują się nią przedstawiciele różnych dys- cyplin i specjalizacji, a w szczególności szeroko pojętych nauk społecznych (a w tym politologii, socjologii, prawoznawstwa) i urbanistyki. Niniejsza praca wpisuje się w ten trend i charakteryzuje zjawisko partycypacji społecz- nej, choć w odmiennym ujęciu, o którym przesądza przedmiotowy zakres rozważań, ograniczony do fragmentu gospodarki przestrzennej – podejmo- wanej w tej sferze polityki publicznej (polityki przestrzennej), a także meto- dyka badawcza, mająca charakter nie tyle interdyscyplinarny, co wykorzy- stująca dorobek różnych nauk. Partycypacja społeczna jest zjawiskiem występującym w różnych sferach życia (dziedzinach stosunków społecznych). W przedmiotowej pracy skon- centrowano uwagę wyłącznie na partycypacji społecznej w jednej z nich – w gospodarce przestrzennej, czy też, będąc precyzyjnym, w polityce prze- 17 Wstęp strzennej. W nauce urbanistyki i nauce geografii rozróżnia się bowiem wskazane pojęcia. Mają one odmienne zakresy desygnatów. Według M. Kuleszy: „Gospodarka przestrzenna, jako cała gospodarka i po- szczególne jej fragmenty, stanowi zbiór elementów podmiotowych i zacho- dzących pomiędzy nimi relacji; w tym sensie jest to kategoria z istoty swojej zobiektywizowana, o takim zasięgu przedmiotowym, jaki realnie występuje, jaki jest. Dlatego w opisie gospodarki przestrzennej poszukuje się i bierze pod uwagę wszystkie te sytuacje, w których przestrzeń ma znaczenie jako czynnik kształtujący status podmiotu, jego funkcjonowanie, relacje między podmiotami itp. oraz oczywiście – przede wszystkim – wszystkie te sytuacje, w których działanie człowieka odnosi się do przestrzeni, bezpośrednio i pośrednio. Natomiast polityka jest zawsze czyjaś, danego podmiotu i w tym sensie ma charakter subiektywny; obiektywizacja tego zjawiska następuje poprzez definiowanie podmiotów polityki, celów i przedmiotu ich działania, instrumentów (środków), którymi te podmioty posługują się dla realizacji przyjętych założeń, skutków, które osiągają itp. Zakres przedmiotowy poli- tyki nie musi więc pokrywać się (i zwykle nie pokrywa) z zasięgiem zjawisk gospodarczych w tej dziedzinie”1. Należy dodać, że wyodrębnienie polityki przestrzennej spośród polityk publicznych realizowanych przez organy władzy publicznej, a w szczególności przez organy administracyjne, to jedno, zaś ustalenie jej granic to drugie. Polityka przestrzenna jest bowiem ściśle powiązana z innymi politykami, a w szczególności polityką rozwoju, polityką ochrony krajobrazu, środowiska i przyrody, polityką ochrony zabytków i polityką rewitalizacyjną. Z całą pewnością nie jest to pełne wyliczenie, przykłady można byłoby mnożyć. Nie da się jednak – na podstawie kryterium rzeczowego ani jakiegokolwiek innego kryterium – stworzyć podziału rozłącznego. Taki podział zawsze będzie przybierał postać typizacji o nieostrym zakresie desygnatów. Innymi słowy, w dużym stopniu będzie on konwencjonalny, zależny od przyjętych założeń. Autor niniejszej pracy przyjął, że polityka przestrzenna to polityka publiczna państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego prowadzona w sferze 1 M. Kulesza, Administracyjnoprawne uwarunkowania polityki przestrzennej, Warszawa 1987, s. 41–42. 18 Wstęp gospodarki przestrzennej w celu kreowania zjawisk przestrzennych (a po- średnio także innych, społecznych, gospodarczych), sprowadzająca się przede wszystkim do ustalania przeznaczania terenu, a także zasad jego zagospoda- rowania i zabudowy. Podmioty polityki przestrzennej pełnią swoją funkcję za pomocą określonych prawnie „instrumentów polityki przestrzennej”. Pojęcie instrumentów polityki przestrzennej – jakkolwiek użyteczne na ob- szarze geografii i urbanistyki, traci na znaczeniu w prawoznawstwie. W świetle obowiązujących przepisów prawa owe „instrumenty” to nic innego, jak „prawne formy działania administracji publicznej”. Instrumenty te, traktowane w kategoriach form działania administracji, kwalifikują się m.in. jako: 1) akty normatywne (akty kierownictwa wewnętrznego, akty prawa miej- scowego) oraz 2) akty administracyjne (decyzje). Takimi instrumentami/aktami są niewątpliwie: 1) koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju (zwana dalej: „kon- cepcją krajową”); 2) programy zawierające zadania rządowe; 3) plan zagospodarowania przestrzennego województwa (zwany dalej: „planem wojewódzkim”); 4) ramowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- strzennego związku metropolitalnego (zwane dalej: „studium metropo- litalnym”); 5) studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (zwane dalej: „studium gminnym”); 6) miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy (zwany dalej: „planem miejscowym”); 7) decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Wykaz ten nie ma charakteru enumeratywnego. Wymienione instrumen- ty/akty nie wyczerpują katalogu stworzonego przez ustawodawcę. Można byłoby go rozbudować o kolejne pozycje. Wydaje się jednak, że taki zabieg nie miałby większego uzasadnienia, gdyż wykorzystanie tych instrumentów polityki przestrzennej konsumuje wszelkie prawnie dopuszczalne formy 19 Wstęp partycypacji społecznej w polityce przestrzennej. Tym samym przedmiotowa analiza wyczerpuje temat pracy. Partycypacja społeczna w polityce przestrzennej to w istocie partycypacja w tych postępowaniach prawnych, w ramach których sporządza się i uchwala owe instrumenty/akty. To w tych postępowaniach swoje upraw- nienia „partycypacyjne” realizują podmioty spoza sektora publicznego (np. obywatele/mieszkańcy, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa). Uprawnienia „partycypacyjne” mogą być realizowane w różnych prawnych formach. Do takich form należą: 1) wystąpienia podmiotów spoza sektora publicznego przybierające formę wniosków i uwag do projektów aktów planowania przestrzennego, 2) dyskusje publiczne, a także inne formy konsultacji społecznych, 3) organy doradcze działające w sferze zadań i kompetencji organów plani- stycznych, a więc przede wszystkim komisje urbanistyczno-architekto- niczne, ale także inne. Na łamach niniejszej pracy dokonano ich analizy. Ustalono ich istotę, zre- konstruowano zasięg podmiotowy (podmioty uprawnione do partycypacji i zobowiązane do jej uwzględnienia w swojej działalności), zasięg przedmio- towy (katalog spraw) oraz zasady i tryby ich realizowania. Rozważania dotyczące partycypacji społecznej w innych politykach publicz- nych, nawet tych powiązanych z polityką przestrzenną (tj. polityka rozwoju, polityka ochrony krajobrazu, środowiska i przyrody, polityka ochrony za- bytków, polityka rewitalizacyjna) – jako wykraczające poza ramy tematyczne niniejszej pracy – zostały pominięte. Te niewątpliwie ważne zagadnienia wymagają odrębnych analiz. Metodyka prac badawczych Wybór tematu determinuje warsztat badawczy. Do problemu badawczego, którego dotyczą prace, należy dobrać taki zestaw metod i technik, który umożliwi osiągnięcie założonego celu, w przedmiotowym przypadku rekon- strukcję i charakterystykę zjawiska partycypacji społecznej w polityce prze- strzennej. 20 Wstęp Jak wspomniano, zjawisko partycypacji społecznej in genere ma interdyscy- plinarny charakter i cieszy się zainteresowaniem przedstawicieli różnych nauk, w tym społecznych i prawnych, a także urbanistyki. Oznacza to moż- liwość analizowania tego zjawiska według różnych ujęć, a więc i za pomocą odmiennych narzędzi badawczych. Z perspektywy autora niniejszej pracy partycypacja społeczna to zjawisko o dualistycznym charakterze, które może być rozpatrywane w kategorii zjawisk faktycznych oraz zjawisk prawnych. Partycypacja społeczna jest zjawiskiem faktycznym, gdyż istnieje niezależnie od regulacji prawnych. Z natury człowieka wynika potrzeba partycypacji, zaś nauka dowodzi, że człowiek tę potrzebę realizuje zawsze i bez względu na okoliczności. W tym kontekście brak przepisów prawa nie stanowi bariery dla funkcjonowania w sferze publicznej. Ponadto partycy- pacja społeczna jest zjawiskiem prawnym. Wykładnia obowiązujących przepisów prawa prowadzi do wniosku, że prawodawca uznając partycypację za zjawisko uzasadnione aksjologicznie, konstruuje różne formy tej partycy- pacji i przez ten fakt zachęca człowieka do aktywności i zaangażowania w sprawy publiczne. Dychotomiczne podejście do zjawiska partycypacji społecznej znajduje swoje odzwierciedlenie w warsztacie badawczym autora. Inną metodykę należy zastosować badając zjawiska faktyczne, a inną – zjawiska prawne. Badaniem zjawisk faktycznych zajmują się m.in. socjologia, politologia, urbanistyka, które wykształciły narzędzia badawcze wykorzystywane w tej pracy, a należy do nich zaliczyć przede wszystkim: 1) analizę literatury i dokumentów oraz 2) obserwację uczestniczącą. Analiza zjawisk prawnych to z kolei domena prawoznawstwa. Nauka ogólna o prawie (teoria prawa) dostarcza aparatury pojęciowej, zaś nauki szczegó- łowe (tzw. dogmatyki), korzystając z jej dorobku, dokonują wykładni prze- pisów prawnych obowiązujących „tu i teraz”. Tym samym rekonstrukcja partycypacji społecznej jako zjawiska prawnego nastąpi przy wykorzystaniu: 1) dogmatycznoprawnej analizy materiału normatywnego (wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego za pomocą tzw. dyrektyw wykładni), a także 21 Wstęp 2) analizy dokumentów urzędowych, a w szczególności orzecznictwa sądo- wego i administracyjnego. Tak scharakteryzowany warsztat badawczy okazał się niezbędny do podjęcia prac badawczych, których rezultat zaprezentowano na łamach niniejszej pracy. Merytoryczna struktura pracy Niniejsza praca składa się z wprowadzenia, pięciu rozdziałów oraz wniosków. Taka merytoryczna struktura pracy jest wynikiem charakterystyki problemu badawczego. Przedmiotowy zakres rozważań podjętych w poszczególnych rozdziałach jest następujący: 1) „Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej jako zadanie pub- liczne” – na łamach niniejszego rozdziału zaprezentowano konstrukcję systemu planowania przestrzennego, który jest prawnie zdeterminowany, w związku z czym znaczna część rozważań koncentruje się na aspektach prawnych; 2) „Partycypacja społeczna w realizacji zadań publicznych” – to rozdział o charakterze teoretycznym, w którym ukazano zjawisko partycypacji społecznej in genere; rozważania bazujące na literaturze przedmiotu definiują zjawisko, a także ukazują jego funkcję społeczną i różne typi- zacje; 3) „Dostęp do informacji publicznej jako warunek partycypacji społecznej w polityce przestrzennej” – w rozdziale dokonano analizy publicznego prawa podmiotowego, umocowanego w konstytucji, zaś uregulowanego w ustawie; warunkiem partycypacji społecznej jest dostęp partycypują- cych do informacji publicznej, w tym informacji przestrzennej; dopiero zaspokojenie potrzeb informacyjnych umożliwia podjęcie dalszej aktyw- ności i zaangażowania; 4) „Formy partycypacji społecznej w lokalnej polityce przestrzennej” – to rozdział o podstawowym charakterze, w którym zrekonstruowano i scharakteryzowano poszczególne formy partycypacji społecznej w po- lityce przestrzennej; jego struktura opiera się na autorskiej systematyce tych form; analiza objęła zarówno formy prawne (te obligatoryjne i fa- kultatywne), jak i „faktyczne” (prawnie nieuregulowane); podstawą do 22 Wstęp rozważań nad prawnymi formami partycypacji społecznej były przepisy obowiązującego prawa; z kolei „faktyczne” formy partycypacji ustalono przy wykorzystaniu analizy dokumentów oraz obserwacji uczestniczącej; 5) „Gwarancje partycypacji społecznej w lokalnej polityce przestrzennej” – w niniejszym rozdziale przedstawiono prawne gwarancje prawa do partycypacji społecznej w różnych formach; obserwacja rzeczywistości społecznej pokazuje, że prawo to bywa, z powodów politycznych, ogra- niczane przez władzę publiczną; przepisy obowiązującego prawa wpro- wadzają różne mechanizmy, których celem jest przeciwdziałanie takim praktykom. 23 Rozdział 1 Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej jako zadanie publiczne 1. Uwagi ogólne Administracja publiczna jest organizacją celową, zaś celem jej istnienia jest zaspokajanie rozmaitych potrzeb grupowych i indywidualnych powstających w związku z życiem ludzi w poszczególnych wspólnotach2, które są jurydy- zowane w postaci zadań publicznych. Realizacja zadań publicznych stanowi więc uzasadnienie istnienia tak administracji publicznej in genere, jak i składających się na jej strukturę organizacyjną podmiotów (np. korporacji prawa publicznego, zakładów administracyjnych)3. Zadanie publiczne jest podstawową kategorią pojęciową nauk administra- cyjnych (nauki prawa administracyjnego, administracji publicznej i polityki administracyjnej). Analiza organizacji i funkcjonowania administracji publicznej i jej poszczególnych podmiotów zarówno na płaszczyźnie prawnej, jak i pozaprawnej (prakseologicznej, socjologicznej, ekonomicznej) powinna to pojęcie uwzględniać. 2 M. Brzeski, Zadanie publiczne [w:] E. Bojanowski, K. Żukowski (red.), Leksykon prawa admini- stracyjnego. 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2009, s. 525. 3 Pojęcie „administracja publiczna” ma charakter zbiorczy. W świetle obowiązujących przepisów prawa uchodzi za system, zespół podmiotów realizujących zadania publiczne. W skład tego sys- temu wchodzą podmioty o różnych formach organizacyjnoprawnych. Wyodrębnia się m.in.: organy administracji publicznej, zakłady publiczne (administracyjne), korporacje prawa publicz- nego (np. samorząd powszechny i specjalny, spółki prawa publicznego), przedsiębiorstwa pań- stwowe, agencje, fundacje i fundusze prawa publicznego. Zob. K. Żukowski, Administracja pub- liczna [w:] E. Bojanowski, K. Żukowski (red.), Leksykon prawa administracyjnego. 100 podstawo- wych pojęć, Warszawa 2009, s. 1–11. 25
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Partycypacja społeczna w lokalnej polityce przestrzennej
Autor:
Sklep
Format
Cena
Nexto.pl Nexto.pl
ebook/pdf
84,51 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: