Darmowy fragment publikacji:
System Prawa
Administracyjnego
R. Hauser / Z. Niewiadomski / A. Wróbel
Tom 6
Podmioty
administrujące
Maksymilian Cherka, Zbigniew Czarnik,
Marcin Dyl,
Krzysztof Jaroszyński,
Zygmunt Niewiadomski,
Aleksandra Paczkowska-Tomaszewska,
Jerzy Posłuszny, Małgorzata Stahl,
Rafał Stankiewicz, Paweł Wajda
Marek Wierzbowski, Aleksandra Wiktorowska
INSTYTUT NAUK PRAWNYCH PAN
SYSTEM PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Podmioty administruj(cid:261)ce
Tom 6
SYSTEM PRAWA
ADMINISTRACYJNEGO
Podmioty
administruj(cid:261)ce
Tom 6
REDAKTORZY NACZELNI SYSTEMU PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
ROMAN HAUSER
ZYGMUNT NIEWIADOMSKI
ANDRZEJ WRÓBEL
Podmioty
administruj(cid:261)ce
Tom 6
Redaktorzy
Prof. dr hab. Roman Hauser
Prof. dr hab. Zygmunt Niewiadomski
Prof. dr hab. Andrzej Wróbel
Autorzy
dr Maksymilian Cherka – Uniwersytet Warszawski; dr hab. Zbigniew
Czarnik – prof. Wy(cid:298)szej Szkoły Prawa i Administracji; dr Marcin Dyl
– Uniwersytet Warszawski; dr Krzysztof Jaroszy(cid:276)ski – Uniwersytet
Warszawski; prof. dr hab. Zygmunt Niewiadomski – Szkoła Główna
Handlowa; dr Aleksandra Paczkowska-Tomaszewska – Uniwersytet
Warszawski; dr hab. Jerzy Posłuszny – prof. Wy(cid:298)szej Szkoły Prawa
i Administracji; dr hab. Małgorzata Stahl – prof. Uniwersytetu Łódzkiego;
dr Rafał Stankiewicz – Uniwersytet Warszawski; dr Paweł Wajda –
Uniwersytet Warszawski; prof. dr hab. Marek Wierzbowski – Uniwersytet
Warszawski; dr hab. Aleksandra Wiktorowska – prof. Uniwersytetu
Warszawskiego
WYDAWNICTWO C. H. BECK
INSTYTUT NAUK PRAWNYCH PAN
WARSZAWA 2011
Wydano we współpracy:
z Instytutem Nauk Prawnych PAN
w Warszawie
Poszczególne cz(cid:266)(cid:286)ci opracowali:
Maksymilian Cherka
Zbigniew Czarnik
Marcin Dyl
Krzysztof Jaroszy(cid:276)ski
Zygmunt Niewiadomski
Aleksandra Paczkowska-Tomaszewska
Jerzy Posłuszny
Małgorzata Stahl
Rafał Stankiewicz
Paweł Wajda
Marek Wierzbowski
Aleksandra Wiktorowska
– rozdz. III
– rozdz. VII
– rozdz. IX
– rozdz. IV
– rozdz. II
– rozdz. IX
– rozdz. VII
– rozdz. I, VIII
– rozdz. IX
– rozdz. VI
– rozdz. III, IV, IX
– rozdz. V, VI
Redakcja: Aleksandra Dró(cid:298)d(cid:298)
Wydawca: Joanna Ziemiecka
© Wydawnictwo C. H. Beck 2011
Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Skład i łamanie: Wydawnictwo C. H. Beck
Druk i oprawa: Białostockie Zakłady Graiczne
ISBN 978-83-255-2029-8
ISBN e-book 978-83-255-2334-3
Przedmowa
W ramach wspólnego projektu Wydawnictwa C.H. Beck i Instytutu Nauk Prawnych
PAN oddajemy do r(cid:261)k Czytelników Tom 6 Systemu Prawa Administracyjnego. Tom ten
obejmuje problematyk(cid:266) dotycz(cid:261)c(cid:261) podmiotów administruj(cid:261)cych.
Opracowanie dotyczy zagadnie(cid:276) ogólnych, stanowi(cid:261)cych wprowadzenie do anali-
zowanej problematyki. Dokonano w nim próby okre(cid:286)lenia jednostek organizacyjnych
wykonuj(cid:261)cych zadania administracji publicznej tworz(cid:261)cych system podmiotów admi-
nistruj(cid:261)cych współczesnego pa(cid:276)stwa. Analizie poddano kwestie podmiotowo(cid:286)ci i oso-
bowo(cid:286)ci publicznoprawnej podmiotów administruj(cid:261)cych. Na tym tle szczegółowo oma-
wiana jest sytuacja prawna poszczególnych podmiotów administruj(cid:261)cych: samorz(cid:261)du
terytorialnego, administracji rz(cid:261)dowej, zarówno centralnej, jak i terytorialnej, a tak(cid:298)e
administracji o szczególnym charakterze, jak(cid:261) jest administracja regulacyjna. Rosn(cid:261)ca
rola i znaczenie tej administracji we współczesnym pa(cid:276)stwie spowodowały, (cid:298)e zdecydo-
wano o wyodr(cid:266)bnieniu tej problematyki. Z tych samych wzgl(cid:266)dów wydzielone zostały
zagadnienia dotycz(cid:261)ce agencji administracyjnych. Oczywi(cid:286)cie po(cid:286)ród podmiotów admi-
nistracyjnych nie mogło zabrakn(cid:261)ć przekształcaj(cid:261)cego si(cid:266) zakładu administracyjnego,
nazwanego w opracowaniu zakładem publicznym, która to nazwa wierniej oddaje jego
współczesn(cid:261) rol(cid:266) i funkcje w realizacji zada(cid:276) administracji publicznej. Wreszcie, maj(cid:261)c
na uwadze, (cid:298)e w ramach integracji europejskiej w coraz szerszym zakresie zadania ad-
ministracji publicznej s(cid:261) wykonywane wprost przez administracj(cid:266) UE, wyodr(cid:266)bniono
i t(cid:266) problematyk(cid:266). Opracowanie zamykaj(cid:261) uwagi o innych podmiotach administruj(cid:261)-
cych, niemieszcz(cid:261)cych si(cid:266) w kategoriach (rodzajach) podmiotów wy(cid:298)ej wymienionych.
Opracowanie jest dziełem autorów wskazanych w zestawieniu zbiorczym oraz na
poszczególnych stronach niniejszego tomu. Za merytoryczn(cid:261) tre(cid:286)ć, prezentowane sta-
nowisko i form(cid:266) wypowiedzi odpowiadaj(cid:261) autorzy poszczególnych cz(cid:266)(cid:286)ci tego dzieła.
Wydanie niniejszego tomu uwzgl(cid:266)dnia stan prawny na 1 stycznia 2011 r.
Warszawa, luty 2011 r.
Redaktorzy
Spis tre(cid:286)ci
Str.
Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIII
Rozdział I. Zagadnienia ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
§ 1. Okre(cid:286)lenia jednostek organizacyjnych wykonuj(cid:261)cych zadania
administracji publicznej, ich zró(cid:298)nicowanie i uwarunkowania . . . . .
I. Sposoby i płaszczyzny badania zagadnie(cid:276) ustrojowych administracji
publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II. Rodzaje okre(cid:286)le(cid:276) jednostek organizacyjnych wykonuj(cid:261)cych zadania
administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III. Korporacje, zwi(cid:261)zki i wspólnoty jako szczególne podmioty
administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IV. Wykonywanie zada(cid:276) publicznych w interesie publicznym i władztwo
jako cechy podmiotów administruj(cid:261)cych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
V. Inne cechy podmiotów administruj(cid:261)cych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
VI. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
§ 2. Podmiotowo(cid:286)ć administracyjnoprawna (publicznoprawna)
i osobowo(cid:286)ć publicznoprawna podmiotów administruj(cid:261)cych . . . . . .
§ 3. Organy administracji publicznej, organy administruj(cid:261)ce,
rodzaje organów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I. Poj(cid:266)cie organu administracji publicznej i organu administruj(cid:261)cego
i ich cechy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II. Rodzaje organów administracji (organów administruj(cid:261)cych) . . . . . . . . .
§ 4. System administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I. Okre(cid:286)lenie systemu administracji publicznej i rodzaje powi(cid:261)za(cid:276)
w tym systemie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II. Zasady organizacyjne administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III. Zespolenie w administracji publicznej jako szczególna forma
powi(cid:261)za(cid:276) w systemie administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
92
IV. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
94
Rozdział II. Samorz(cid:261)d terytorialny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
97
§ 5. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
§ 6. Poj(cid:266)cie samorz(cid:261)du terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
I. Historyczne korzenie instytucji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
II. Ewolucja pogl(cid:261)dów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
III. Cechy konstytuuj(cid:261)ce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
§ 7. Zadania samorz(cid:261)du terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
I. Funkcje pa(cid:276)stwa a zadania samorz(cid:261)du . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
II. Podział zada(cid:276) publicznych pomi(cid:266)dzy samorz(cid:261)d i administracj(cid:266)
rz(cid:261)dow(cid:261) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
III. Tradycyjna konstrukcja zada(cid:276) własnych i zleconych . . . . . . . . . . . . . . . . 137
IV. Zadania współczesnego samorz(cid:261)du . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
§ 8. Materialne i prawne (cid:286)rodki realizacji zada(cid:276) samorz(cid:261)du
terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
8
8
10
28
32
43
47
50
61
61
71
78
78
83
VII
Spis tre(cid:286)ci
I. Mienie komunalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
II. Inne dochody. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
III. Prawne (cid:286)rodki realizacji zada(cid:276) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
§ 9. Organizacja samorz(cid:261)du terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
I. Organizacja terytorialna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
II. Współdziałanie komunalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
III. Demokracja bezpo(cid:286)rednia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
IV. Organy oraz ich aparat pomocniczy i ekspercki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
§ 10. Nadzór nad samorz(cid:261)dem terytorialnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
I. Tradycyjna konstrukcja i jej przekształcenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
II. Zakres i kryteria nadzoru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
III. (cid:285)rodki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
IV. Obrona przed nadmiern(cid:261) ingerencj(cid:261) nadzorcz(cid:261) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
§ 11. Kierunki przekształce(cid:276) samorz(cid:261)du terytorialnego i zwi(cid:261)zane
z nimi obszary bada(cid:276) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218
Rozdział III. Centralne organy administracji pa(cid:276)stwowej . . . . . . . . . . . . . . 227
§ 12. Zagadnienia ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
I. Administracja centralna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
II. Centralne organy administracji pa(cid:276)stwowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
III. Organy naczelne i urz(cid:266)dy centralne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
§ 13. Rys historyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
I. Mi(cid:266)dzywojenny system centralnych organów administracji
pa(cid:276)stwowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
II. Przekształcenia systemu organów centralnych po II wojnie
(cid:286)wiatowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
§ 14. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
I. Status ustrojowy Prezydenta RP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
II. Funkcje Prezydenta RP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
§ 15. Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
I. Status, funkcje i kompetencje Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
II. Skład Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
III. Powoływanie i odpowiedzialno(cid:286)ć Rady Ministrów oraz członków
Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
IV. Organizacja prac Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260
V. Reprezentacja Rz(cid:261)du. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
VI. Pełnomocnicy Rz(cid:261)du . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
VII. Organy wewn(cid:266)trzne Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
§ 16. Prezes Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265
I. Prezes Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265
II. Wiceprezesi Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
III. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
§ 17. Minister i ministerstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270
I. Uwagi ogólne o instytucji ministra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270
II. Minister kieruj(cid:261)cy działem administracji rz(cid:261)dowej (minister
działowy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273
III. Minister wypełniaj(cid:261)cy zadania wyznaczone mu przez Prezesa Rady
Ministrów (minister bez teki) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
IV. Sekretarze i podsekretarze stanu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
V. Ministerstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275
§ 18. Przewodnicz(cid:261)cy komitetów okre(cid:286)lonych w ustawie . . . . . . . . . . . . . . 277
§ 19. Centralne organy administracji rz(cid:261)dowej (tzw. urz(cid:266)dy
centralne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
VIII
Spis tre(cid:286)ci
I. Wprowadzenie. Niejednolito(cid:286)ć jako cecha wyró(cid:298)niaj(cid:261)ca urz(cid:266)dy
centralne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
II. Podstawowe typy urz(cid:266)dów centralnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
III. Kontrola i nadzór nad działalno(cid:286)ci(cid:261) urz(cid:266)dów centralnych . . . . . . . . . . . . 280
IV. Zadania, funkcje i kompetencje urz(cid:266)dów centralnych . . . . . . . . . . . . . . . 282
V. Przekształcenia i tendencje rozwoju na szczeblu urz(cid:266)dów
centralnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288
§ 20. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
I. Prawne podstawy działania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
II. Pozycja prawna Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w systemie
centralnych organów administracji pa(cid:276)stwowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294
§ 21. System centralnych organów administracji pa(cid:276)stwowej w Polsce . . 296
I. Recepcja wzorców obcych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296
II. Polski model administracji centralnej u progu drugiej dekady
XXI w. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Rozdział IV. Organy regulacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299
§ 22. Poj(cid:266)cie organu regulacyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304
§ 23. Funkcja regulacji gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314
I. Istota funkcji regulacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314
II. Instrumenty regulacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
§ 24. Ustrojowe cechy organu regulacyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 340
§ 25. Podsumowanie i uwagi ko(cid:276)cowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352
Rozdział V. Terenowe organy administracji pa(cid:276)stwowej . . . . . . . . . . . . . . . 355
§ 26. Rozwój historyczny i ewolucja terenowego aparatu administracji
pa(cid:276)stwowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356
§ 27. Administracja terenowa w II Rzeczypospolitej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358
§ 28. Kształtowanie modelu administracji terenowej w PRL . . . . . . . . . . . 360
§ 29. Model administracji terenowej w PRL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363
§ 30. Kształtowanie modelu administracji terenowej w okresie
transformacji ustrojowej w Polsce po 1989 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370
§ 31. Administracja zespolona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 383
§ 32. Administracja niezespolona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386
Rozdział VI. Agencje administracyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399
§ 33. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401
§ 34. Poj(cid:266)cie agencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401
§ 35. Agencje administracyjne w innych pa(cid:276)stwach . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402
§ 36. Próby deinicji agencji administracyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403
§ 37. Istota agencji administracyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405
§ 38. Organizacja agencji administracyjnych działaj(cid:261)cych jako
pa(cid:276)stwowe osoby prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 408
§ 39. Agencje administracyjne jako podmiot sektora inansów
publicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409
§ 40. Funkcje i zadania agencji działaj(cid:261)cych jako pa(cid:276)stwowe osoby
prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411
§ 41. Prawne formy działania agencji b(cid:266)d(cid:261)cych pa(cid:276)stwowymi osobami
prawnymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 412
§ 42. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 412
Rozdział VII. Zakład publiczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415
§ 43. Wst(cid:266)p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 422
§ 44. Administracja (cid:286)wiadcz(cid:261)ca jako obszar funkcjonowania zakładu
publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424
IX
Spis tre(cid:286)ci
I. Geneza administracji (cid:286)wiadcz(cid:261)cej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 424
II. Uwarunkowania dynamicznego rozwoju administracji (cid:286)wiadcz(cid:261)cej
w II połowie XX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430
III. Istota administracji (cid:286)wiadcz(cid:261)cej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 434
§ 45. Geneza i rozwój instytucji zakładu publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . 440
I. Historyczne korzenie i kształtowanie si(cid:266) instytucji zakładu
publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440
II. Zakład publiczny we współczesnej doktrynie prawa
administracyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445
§ 46. Organizacyjno-ustrojowa problematyka funkcjonowania
zakładów publicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451
I. Poj(cid:266)cie i rodzaje zakładów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451
II. Zasady tworzenia zakładów publicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 458
III. Likwidacja zakładu publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463
§ 47. Istota zakładowych stosunków prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464
I. Zagadnienia ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464
II. Dotychczasowe pogl(cid:261)dy na istot(cid:266) stosunków zakładowych. . . . . . . . . . . 465
III. Podstawy prawne stosunku zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 469
§ 48. Podmioty zakładowych stosunków prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 475
I. Zakład publiczny i jego organy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 475
II. U(cid:298)ytkownicy zakładu publicznego (destynatariusze). . . . . . . . . . . . . . . . 481
III. Pracownicy zakładu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 483
IV. Osoby trzecie w gestii zakładu publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484
§ 49. Istota i charakter prawny władztwa zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . 486
I. Poj(cid:266)cie i tre(cid:286)ć władztwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 486
II. Formy władztwa zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 490
III. Przedmiot stosunku zakładowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 491
§ 50. Kierunki ewolucji i dylematy badawcze zwi(cid:261)zane
z przekształceniami zakładu publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 492
Rozdział VIII. Inne podmioty administruj(cid:261)ce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 501
§ 51. Inne administruj(cid:261)ce podmioty publiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 505
I. Uwagi wst(cid:266)pne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 505
II. Samorz(cid:261)dy zawodowe i gospodarcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507
III. Fundacje jako administruj(cid:261)ce podmioty publiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . 518
IV. Przedsi(cid:266)biorstwa publiczne i spółki prawa publicznego (spółki
publiczne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 520
V. Instytucje i fundusze jako publiczne podmioty administruj(cid:261)ce . . . . . . . . 526
§ 52. Niepubliczne podmioty administruj(cid:261)ce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 529
I. Okre(cid:286)lenia niepublicznych podmiotów administruj(cid:261)cych
i ich rodzaje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 529
II. Formy przekazywania podmiotom niepublicznym zada(cid:276) administracji
publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 537
III. Uwagi ko(cid:276)cowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 550
Rozdział IX. Zarys systemu podmiotów administruj(cid:261)cych w Unii
Europejskiej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 553
§ 53. Zagadnienia wprowadzaj(cid:261)ce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 556
§ 54. Zarz(cid:261)dzanie administracyjne w Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . 556
§ 55. Po(cid:286)rednie wykonywanie prawa Unii Europejskiej przez krajowe
organy administracyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 560
§ 56. Komisja Europejska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 562
I. Uwagi wst(cid:266)pne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 562
II. Skład i powoływanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 563
X
Spis tre(cid:286)ci
III. Kompetencje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 563
IV. Przekazywanie kompetencji wykonawczych przez Komisj(cid:266) . . . . . . . . . . 567
§ 57. Unijne agencje regulacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 568
I. Uwagi wst(cid:266)pne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 568
II. Tworzenie oraz struktura organizacyjna agencji regulacyjnych . . . . . . . . 571
III. Typologia agencji regulacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 574
§ 58. Sieci administracji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 579
§ 59. Organy nadzoruj(cid:261)ce funkcjonowanie rynku inansowego . . . . . . . . . 582
I. Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 582
II. Wspólne zało(cid:298)enia celów oddziaływania bran(cid:298)owych europejskich
organów nadzoru nad rynkiem inansowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 584
III. Nadzór zintegrowany w zakresie oceny ryzyk systemowych . . . . . . . . . 587
IV. Relacje o charakterze władczym w uj(cid:266)ciu organ europejski–organ
nadzoru krajowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 588
V. Relacje o charakterze władczym kształtowane przez organ europejski
wobec indywidualnych podmiotów prawa prywatnego . . . . . . . . . . . . . . 589
VI. Mechanizmy w zakresie wymiany informacji, współpracy
i koordynacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 590
Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 593
XI
Wykaz skrótów
1. (cid:295)ródła prawa
DziałAdmRzU . . . . . . ustawa z 4.9.1997 r. o działach administracji rz(cid:261)dowej (tekst jedn. Dz.U.
z 2007 r. Nr 65, poz. 437 ze zm.)
EKSL . . . . . . . . . . . . . Europejska Karta Samorz(cid:261)du Lokalnego sporz(cid:261)dzona w Strasburgu
15.10.1985 r.
GospKomU . . . . . . . . ustawa z 20.12.1996 r. o gospodarce komunalnej (tekst jedn. Dz.U.
z 2011 r. Nr 45, poz. 236)
KC . . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.)
KomisjaWspólnaU . . . ustawa z 6.5.2005 r. o Komisji Wspólnej Rz(cid:261)du i Samorz(cid:261)du Terytorial-
nego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie
Regionów Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 90, poz. 759)
Konstytucja
kwietniowa . . . . . . . . . Ustawa Konstytucyjna z 23.4.1935 r. (Dz.U. Nr 30, poz. 227)
Konstytucja
marcowa . . . . . . . . . . . ustawa z 17.3.1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.
Nr 44, poz. 267 ze zm.)
Konstytucja PRL . . . . Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 22.7.1952 r. (tekst jedn. Dz.U.
z 1976 r. Nr 7, poz. 36 ze zm.)
Konstytucja RP . . . . . Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78,
poz. 483 ze zm.)
KPA . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 14.6.1960 r. – Kodeks post(cid:266)powania administracyjnego (tekst
jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
KPK . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks post(cid:266)powania karnego (Dz.U. Nr 89,
poz. 555 ze zm.)
PrBank . . . . . . . . . . . . ustawa z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r.
Nr 72, poz. 665 ze zm.)
PrEnerg . . . . . . . . . . . . ustawa z 10.4.1997 r. – Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r.
Nr 89, poz. 625 ze zm.)
PrTelekom . . . . . . . . . ustawa z 16.7.2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. Nr 171,
poz. 1800 ze zm.)
RadaLegR . . . . . . . . . rozporz(cid:261)dzenie Prezesa Rady Ministrów z 23.2.1998 r. w sprawie zada(cid:276)
Rady Legislacyjnej oraz szczegółowych zasad i trybu jej funkcjonowa-
nia (Dz.U. Nr 25, poz. 134 ze zm.)
RMU . . . . . . . . . . . . . ustawa z 8.8.1996 r. o Radzie Ministrów (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r.
Nr 24, poz. 199 ze zm.)
RTVU . . . . . . . . . . . . . ustawa z 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r.
Nr 253, poz. 2531 ze zm.)
SamGminU . . . . . . . . ustawa z 8.3.1990 r. o samorz(cid:261)dzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r.
Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
SamPowU . . . . . . . . . ustawa z 5.6.1998 r. o samorz(cid:261)dzie powiatowym (tekst jedn. Dz.U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.)
XIII
Wykaz skrótów
StanWojennyU . . . . . . ustawa z 29.8.2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczel-
nego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległo(cid:286)ci konstytucyj-
nym organom Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 156, poz. 1301 ze
zm.)
SystO(cid:286)wU . . . . . . . . . ustawa z 7.9.1991 r. o systemie o(cid:286)wiaty (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572 ze zm.)
TFUE . . . . . . . . . . . . . Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 90,
poz. 864/2 ze zm.)
TUE . . . . . . . . . . . . . . Traktat o Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/30)
WspółprRMU . . . . . . . ustawa z 11.3.2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Sena-
tem w sprawach zwi(cid:261)zanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej
w Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 52, poz. 515 ze zm.)
ZarzKryzysU . . . . . . . ustawa z 26.4.2007 r. o zarz(cid:261)dzaniu kryzysowym (Dz.U. Nr 89, poz. 590
ze zm.)
ZOZU . . . . . . . . . . . . . ustawa z 30.8.1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn. Dz.U.
z 2007 r. Nr 14, poz. 89 ze zm.)
2. Organy orzekaj(cid:261)ce
ETS . . . . . . . . . . . . . . Europejski Trybunał Sprawiedliwo(cid:286)ci
NSA . . . . . . . . . . . . . . Naczelny S(cid:261)d Administracyjny
SAmop . . . . . . . . . . . . S(cid:261)d Antymonopolowy
SKO . . . . . . . . . . . . . . Samorz(cid:261)dowe Kolegium Odwoławcze
SN . . . . . . . . . . . . . . . S(cid:261)d Najwy(cid:298)szy
SOKiK . . . . . . . . . . . . S(cid:261)d Ochrony Konkurencji i Konsumentów
TK . . . . . . . . . . . . . . . Trybunał Konstytucyjny
TSUE . . . . . . . . . . . . . Trybunał Sprawiedliwo(cid:286)ci Unii Europejskiej
WSA . . . . . . . . . . . . . . Wojewódzki S(cid:261)d Administracyjny
3. Publikatory i czasopisma
AUL FI . . . . . . . . . . . . Acta Universitatis Lodziensis, Folia Iuridica
AUWr . . . . . . . . . . . . . Acta Universitatis Wratislaviensis
Dz.Pr.P.P. . . . . . . . . . . Dziennik Praw Pa(cid:276)stwa Polskiego
Dz.U. . . . . . . . . . . . . . Dziennik Ustaw
Dz.Urz. UE . . . . . . . . . Dziennik Urz(cid:266)dowy Unii Europejskiej
FI . . . . . . . . . . . . . . . . Folia Iuridica
GSP – Prz. Orz. . . . . . Gda(cid:276)skie Studia Prawnicze – Przegl(cid:261)d Orzecznictwa
KP . . . . . . . . . . . . . . . . Kontrola Pa(cid:276)stwowa
KSP . . . . . . . . . . . . . . Krakowskie Studia Prawnicze
KPP . . . . . . . . . . . . . . Kwartalnik Prawa Prywatnego
KPPubl. . . . . . . . . . . . Kwartalnik Prawa Publicznego
M.P. . . . . . . . . . . . . . . Monitor Polski
MoP . . . . . . . . . . . . . . Monitor Prawniczy
OSP . . . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S(cid:261)dów Polskich
OTK-A . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; zbiór urz(cid:266)dowy, Seria A
PiP . . . . . . . . . . . . . . . Pa(cid:276)stwo i Prawo
XIV
Wykaz skrótów
PPE . . . . . . . . . . . . . . . Przegl(cid:261)d Prawa Europejskiego
PPiA . . . . . . . . . . . . . . Przegl(cid:261)d Prawa i Administracji
Pr. Sp. . . . . . . . . . . . . . Prawo Spółek
Prz. Sejm. . . . . . . . . . . Przegl(cid:261)d Sejmowy
PS . . . . . . . . . . . . . . . . Przegl(cid:261)d S(cid:261)dowy
PUG . . . . . . . . . . . . . . Przegl(cid:261)d Ustawodawstwa Gospodarczego
R. Pr. . . . . . . . . . . . . . . Radca Prawny
RPEiS . . . . . . . . . . . . . Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Rej. . . . . . . . . . . . . . . . Rejent
Rzeczp. . . . . . . . . . . . . Rzeczpospolita
RZN . . . . . . . . . . . . . . Rzeszowskie Zeszyty Naukowe
SI . . . . . . . . . . . . . . . . Studia Iuridica
Sł. Cyw. . . . . . . . . . . . Słu(cid:298)ba Cywilna
SP . . . . . . . . . . . . . . . . Studia Prawnicze
SPE . . . . . . . . . . . . . . . Studia Prawno-Ekonomiczne
ST . . . . . . . . . . . . . . . . Samorz(cid:261)d Terytorialny
ZNUG . . . . . . . . . . . . Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gda(cid:276)skiego
4. Pi(cid:286)miennictwo
Boć, Administracja
publiczna, 2002,
2003 . . . . . . . . . . . . . . Administracja publiczna (pod red. J. Bocia), Wrocław 2002, 2003
Boć, Prawo
administracyjne,
2000, 2003, 2005,
2007, 2009 . . . . . . . . . Prawo administracyjne (pod red. J. Bocia), Wrocław 2000, 2003, 2005,
Niewiadomski, Prawo
administracyjne,
2000, 2002, 2006,
2007, 2009 . . . . . . . . . Prawo administracyjne (pod red. Z. Niewiadomskiego), Warszawa 2000,
2007, 2009
System PrAdm . . . . . . System Prawa Administracyjnego, t. 1, Warszawa 2009; t. 9, Warszawa
2002, 2006, 2007, 2009
2010; t. 12, Warszawa 2010
Wierzbowski, Prawo
administracyjne,
2003, 2006, 2009 . . . . Prawo administracyjne (pod red. M. Wierzbowskiego), Warszawa 2003,
2006, 2009
5. Inne skróty
art. . . . . . . . . . . . . . . . artykuł
CBOS . . . . . . . . . . . . . Centrum Badania Opinii Społecznej
cyt. . . . . . . . . . . . . . . . cytowany
itd. . . . . . . . . . . . . . . . i tak dalej
itp. . . . . . . . . . . . . . . . i temu podobne
jw. . . . . . . . . . . . . . . . . jak wy(cid:298)ej
XV
Wykaz skrótów
KE . . . . . . . . . . . . . . . Komisja Europejska
KIE . . . . . . . . . . . . . . . Komitet Integracji Europejskiej
KNF . . . . . . . . . . . . . . Komisja Nadzoru Finansowego
KRRiT . . . . . . . . . . . . Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
m.in. . . . . . . . . . . . . . . mi(cid:266)dzy innymi
n. . . . . . . . . . . . . . . . . . nast(cid:266)pna (-e, -y)
NIK . . . . . . . . . . . . . . Najwy(cid:298)sza Izba Kontroli
nt. . . . . . . . . . . . . . . . . na temat
np. . . . . . . . . . . . . . . . . na przykład
Nr . . . . . . . . . . . . . . . . numer
p. . . . . . . . . . . . . . . . . . przeciwko
pkt . . . . . . . . . . . . . . . punkt
por. . . . . . . . . . . . . . . . porównaj
post. . . . . . . . . . . . . . . postanowienie
poz. . . . . . . . . . . . . . . . pozycja
prof. . . . . . . . . . . . . . . profesor
PRM . . . . . . . . . . . . . . Prezes Rady Ministrów
r. . . . . . . . . . . . . . . . . . rok
red. . . . . . . . . . . . . . . . redakcja
RM . . . . . . . . . . . . . . . Rada Ministrów
rozdz. . . . . . . . . . . . . . rozdział
s. . . . . . . . . . . . . . . . . . strona
t. . . . . . . . . . . . . . . . . . tom
tekst jedn. . . . . . . . . . . tekst jednolity
tj. . . . . . . . . . . . . . . . . to jest
tzw. . . . . . . . . . . . . . . . tak zwany
UE . . . . . . . . . . . . . . . Unia Europejska
UKE . . . . . . . . . . . . . . Urz(cid:261)d Komunikacji Elektronicznej
ULC . . . . . . . . . . . . . . Urz(cid:261)d Lotnictwa Cywilnego
UOKiK . . . . . . . . . . . . Urz(cid:261)d Ochrony Konkurencji i Konsumentów
URE . . . . . . . . . . . . . . Urz(cid:261)d Regulacji Energetyki
ust. . . . . . . . . . . . . . . . ust(cid:266)p
UTK . . . . . . . . . . . . . . Urz(cid:261)d Transportu Kolejowego
ww. . . . . . . . . . . . . . . . wy(cid:298)ej wymieniony
wyr. . . . . . . . . . . . . . . . wyrok
w zw. . . . . . . . . . . . . . w zwi(cid:261)zku
z. . . . . . . . . . . . . . . . . . zeszyt
ze zm. . . . . . . . . . . . . . ze zmianami
ZOZ . . . . . . . . . . . . . . zakład opieki zdrowotnej
zob. . . . . . . . . . . . . . . . zobacz
XVI
Rozdział I. Zagadnienia ogólne
Spis tre(cid:286)ci
§ 1. Okre(cid:286)lenia jednostek organizacyjnych wykonuj(cid:261)cych zadania
Nb
administracji publicznej, ich zró(cid:298)nicowanie i uwarunkowania . . . . . 1
I. Sposoby i płaszczyzny badania zagadnie(cid:276) ustrojowych administracji
publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
II. Rodzaje okre(cid:286)le(cid:276) jednostek organizacyjnych wykonuj(cid:261)cych zadania
administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
III. Korporacje, zwi(cid:261)zki i wspólnoty jako szczególne podmioty
administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
IV. Wykonywanie zada(cid:276) publicznych w interesie publicznym i władztwo
jako cechy podmiotów administruj(cid:261)cych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
V. Inne cechy podmiotów administruj(cid:261)cych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
VI. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
§ 2. Podmiotowo(cid:286)ć administracyjnoprawna (publicznoprawna)
i osobowo(cid:286)ć publicznoprawna podmiotów administruj(cid:261)cych . . . . . . . 48
§ 3. Organy administracji publicznej, organy administruj(cid:261)ce,
rodzaje organów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
I. Poj(cid:266)cie organu administracji publicznej i organu administruj(cid:261)cego
i ich cechy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
II. Rodzaje organów administracji (organów administruj(cid:261)cych) . . . . . . . . . . 78
§ 4. System administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
I. Okre(cid:286)lenie systemu administracji publicznej i rodzaje powi(cid:261)za(cid:276)
w tym systemie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
II. Zasady organizacyjne administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
III. Zespolenie w administracji publicznej jako szczególna forma
powi(cid:261)za(cid:276) w systemie administracji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
IV. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Literatura: B. Adamiak, O podmiotowo(cid:286)ci organów administracji publicznej w post(cid:266)powaniu
s(cid:261)dowoadministracyjnym, PiP 2006, Nr 11; ta(cid:298), Uwagi o współczesnej koncepcji organu admi-
nistracji publicznej, w: Jednostka, pa(cid:276)stwo, administracja – nowy wymiar (pod red. E. Ury), Rze-
szów 2004; A. Agopszowicz, Z. Gilowska, Ustawa o samorz(cid:261)dzie terytorialnym. Komentarz, War-
szawa 1999; K. Bandarzewski, P. Chmielnicki, W. Kisiel, Prawo samorz(cid:261)du terytorialnego
w Polsce, Warszawa 2006; A. Barczewska-Dziobek, Podmioty niepubliczne w sferze wykonywa-
nia zada(cid:276) administracji lokalnej, w: Dziesi(cid:266)ć lat reformy ustrojowej administracji publicznej
w Polsce (pod red. J. Parchomiuka, B. Uljasza, E. Kruka), Warszawa 2009; T. B(cid:261)kowski, Admi-
nistracyjnoprawna sytuacja jednostki w (cid:286)wietle zasady pomocniczo(cid:286)ci, Warszawa 2007; S. Bier-
nat, Działania wspólne w administracji pa(cid:276)stwowej, Wrocław 1979; ten(cid:298)e, Prywatyzacja zada(cid:276)
publicznych. Problematyka prawna, Warszawa 1994; T. Bigo, Zwi(cid:261)zki publiczno-prawne w (cid:286)wiet-
le ustawodawstwa polskiego, Warszawa 1928, reprint; J. Blicharz, Kategoria interesu publiczne-
go jako przedmiot działania administracji, AUWr PPiA 2004, Nr 60; ta(cid:298), Powierzenie wykony-
Stahl
1
Rozdział I. Zagadnienia ogólne
wania zada(cid:276) na drodze umownej organizacjom pozarz(cid:261)dowym, w: Współczesne europejskie
problemy prawa administracyjnego i administracji publicznej (pod red. A. Błasia, K. Nowackie-
go), Wrocław 2005; ta(cid:298), Udział polskich organizacji pozarz(cid:261)dowych w wykonywaniu zada(cid:276) ad-
ministracji publicznej, Wrocław 2005; A. Bła(cid:286), Granice prywatyzacji zada(cid:276) publicznych w pa(cid:276)-
stwie prawa, w: Samorz(cid:261)d terytorialny III Rzeczypospolitej. Dziesi(cid:266)ć lat do(cid:286)wiadcze(cid:276) (pod red.
S. Michałowskiego), Lublin 2002; ten(cid:298)e, Niekonstytucyjne zjawiska w administracji publicznej,
w: Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Ksi(cid:266)ga jubileuszowa Profesora zw. dra hab.
Józefa Filipka (pod red. I. Skrzydło-Ni(cid:298)nik), Kraków 2001; ten(cid:298)e, Pa(cid:276)stwo prawa w praktyce or-
ganów administracji publicznej, w: Nauka administracji wobec wyzwa(cid:276) współczesnego pa(cid:276)stwa
prawa. Materiały konferencyjne (pod red. J. Łukasiewicza), Rzeszów–Cisna 2002; ten(cid:298)e, Prze-
obra(cid:298)enia administracji publicznej we współczesnym demokratycznym pa(cid:276)stwie prawa, w: Jed-
nostka, pa(cid:276)stwo, administracja – nowy wymiar (pod red. E. Ury), Rzeszów 2004; ten(cid:298)e, Współ-
czesne problemy prawa administracyjnego i nauki administracji, w: Mi(cid:266)dzy tradycj(cid:261)
a przyszło(cid:286)ci(cid:261) w nauce prawa administracyjnego. Ksi(cid:266)ga jubileuszowa dedykowana Profesorowi
Janowi Bociowi (pod red. J. Supernata), Wrocław 2009; W. Bochenek, Z problematyki poj(cid:266)cia
organu administracji publicznej w (cid:286)wietle koncepcji „personalistycznej”, AUWr PPiA 2005,
Nr 69; J. Boć, Pi(cid:266)ć podstawowych problemów samorz(cid:261)du terytorialnego, w: Studia nad samorz(cid:261)-
dem terytorialnym (pod red. A. Błasia), Wrocław 2002; ten(cid:298)e, Powiat a reszta pa(cid:276)stwa, w: Powiat.
Z teorii. Kompetencje, Komentarz (pod red. J. Bocia), Wrocław 2001; ten(cid:298)e, Prawniczy słownik
wyrazów trudnych, Wrocław 2005; ten(cid:298)e, Z releksji nad dobrem wspólnym, w: Nowe problemy
badawcze w teorii prawa administracyjnego (pod red. J. Bocia, A. Chajbowicza), Wrocław 2009;
E. Bojanowski, Konstrukcja kompetencji organu administracji pa(cid:276)stwowej, ZNUG 1981, Nr 9;
J. Borkowski, Okre(cid:286)lenie administracji i prawa administracyjnego, w: System prawa admini-
stracyjnego, t. I (pod red. J. Staro(cid:286)ciaka), Wrocław 1977; ten(cid:298)e, Podmioty administracji publicz-
nej a przemiany ustrojowe, w: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania.
Studia i materiały z Konferencji Naukowej Po(cid:286)wi(cid:266)conej Jubileuszowi 80-tych urodzin Profesora
Eugeniusza Ochendowskiego, Toru(cid:276) 2005; ten(cid:298)e, Poj(cid:266)cie władztwa administracyjnego, AUWr
PPiA II 1972, Nr 167; ten(cid:298)e, Zagadnienie kompetencji ogólnej i szczególnej w prawie admini-
stracyjnym, SP 1971, Nr 31; J. Bulthuis, Samenwerking van gemeenten (Cooperation between
municipalities), Alphen aan den Rijn 1957; A. Carroll, Constitutional and Administrative Law,
Pearson. Longman, 3 ed., 2003; M. Cherka, Decentralizacja – czy „reaktywacja” poj(cid:266)cia jest gro(cid:296)-
na?, SI 2004, Nr 43; M. Chomka, Osobowo(cid:286)ć prawna a osobowo(cid:286)ć publicznoprawna, AUWr PPiA
2004, Nr 62; A. Chrisidu-Budnik, Administracja publiczna w strukturze sieciowej, w: Mi(cid:266)dzy tra-
dycj(cid:261) a przyszło(cid:286)ci(cid:261) w nauce prawa administracyjnego. Ksi(cid:266)ga jubileuszowa dedykowana Profe-
sorowi Janowi Bociowi (pod red. J. Supernata), Wrocław 2009; ta(cid:298), Organizacja ucz(cid:261)ca si(cid:266). Re-
gion ucz(cid:261)cy si(cid:266), w: A. Chrisidu-Budnik, J. Korczak, A. Pakuła, J. Supernat, Nauka organizacji
i zarz(cid:261)dzania, Wrocław 2005; W. Chró(cid:286)cielewski, Organ administracji publicznej w post(cid:266)powa-
niu administracyjnym, Warszawa 2002; S. Cie(cid:286)lak, Praktyka organizowania administracji pub-
licznej, Warszawa 2004; Z. Cie(cid:286)lak, I. Lipowicz, Z. Niewiadomski, Prawo administracyjne. Cz(cid:266)(cid:286)ć
ogólna (pod red. Z. Niewiadomskiego), Warszawa 2000; J.-L. Clergerie, Le principe de subsidia-
rité, Paris 1997; K. Complak, Charakter prawny wst(cid:266)pu, w: Konstytucje Rzeczypospolitej oraz
komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku (pod red. J. Bocia), Wrocław 1998; S. Czarnow, Ze-
spolenie słu(cid:298)b, inspekcji i stra(cid:298)y powiatowych w kontek(cid:286)cie zada(cid:276) powiatu, ST 2003, Nr 3;
W. Dawidowicz, Wst(cid:266)p do nauk prawnoadministracyjnych, Warszawa 1974; K. Defeci(cid:276)ska-Tom-
czak, Z. Kmieciak, Dylematy typologii prawnych form działania administracji publicznej, w: Ewo-
lucja prawnych form administracji publicznej. Ksi(cid:266)ga jubileuszowa z okazji 60. rocznicy urodzin
Profesora Ernesta Knosali (pod red. L. Zacharko, A. Matana, G. Łaszczycy), Warszawa 2008;
H. Dembi(cid:276)ski, Osobowo(cid:286)ć publicznoprawna samorz(cid:261)du w (cid:286)wietle metody dogmatycznej i socjo-
logicznej, Wilno 1934; A. Dmitrijew, Przedsi(cid:266)biorstwa komunalne w ustawodawstwie Polskiem
(Studium inansowe), Wilno 1934; J. Dobkowski, Pozycja prawnoustrojowa słu(cid:298)b, inspekcji i stra-
(cid:298)y, Warszawa 2007; ten(cid:298)e, Struktura interesu publicznego a zasady rozdzielenia odpowiedzialno-
2
Stahl
Rozdział I. Zagadnienia ogólne
(cid:286)ci publicznoprawnej w administracji, w: Jednostka, pa(cid:276)stwo, administracja – nowy wymiar (pod
red. E. Ury), Rzeszów 2004; B. Dolnicki, Koncepcja województwa samorz(cid:261)dowego, ST 1999,
Nr 6; ten(cid:298)e, Samorz(cid:261)d terytorialny. Zagadnienia ustrojowe, Kraków 1999; S. Dudzik, Zasada sub-
sydiarno(cid:286)ci na tle obecnych przemian w Unii Europejskiej, PPE 1999, Nr 2; Encyklopedia samo-
rz(cid:261)du terytorialnego dla ka(cid:298)dego, Cz. 1. Ustrój (pod red. M. Stahl, B. Jaworskiej-D(cid:266)bskiej), War-
szawa 2010; J. Filipek, Administracja pa(cid:276)stwowa i jej organy na tle prawno-subiektywistycznej
wizji instytucji porz(cid:261)dku prawnego, KSP 1991, Nr 24; ten(cid:298)e, O podmiotowo(cid:286)ci administracyjno-
prawnej, PiP 1961, Nr 2; ten(cid:298)e, Podmiotowo(cid:286)ć w prawie administracyjnym, w: Podmioty admi-
nistracji publicznej i prawne formy ich działania. Studia i materiały z Konferencji Naukowej Po-
(cid:286)wi(cid:266)conej Jubileuszowi 80-tych urodzin profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toru(cid:276) 2005;
ten(cid:298)e, Prawo administracyjne. Instytucje ogólne. Cz. I, Kraków 1995; A. Filipowicz, Poj(cid:266)cie i funk-
cje nadzoru w administracji, Wrocław 1984; S. Fundowicz, Dynamiczne rozumienie zadania pub-
licznego, w: Mi(cid:266)dzy tradycj(cid:261) a przyszło(cid:286)ci(cid:261) w nauce prawa administracyjnego. Ksi(cid:266)ga jubileu-
szowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, Wrocław 2009; ten(cid:298)e, Osoby prawne prawa
publicznego, ST 2000, Nr 3; ten(cid:298)e, Poj(cid:266)cie osoby prawnej prawa publicznego, PS 1999, Nr 2;
S. Fundowicz, R. Biskup, Decentralizacja administracji publicznej w Polsce, Lublin 2005; Z. Gar-
gas, Zwi(cid:261)zki zawodowe jako podmioty administracyi publicznej, Kraków 1901; A. Gill, Podmio-
ty wykonuj(cid:261)ce administracj(cid:266) publiczn(cid:261) w (cid:286)wietle literatury mi(cid:266)dzywojennej, KPP 2003, Nr 4;
W. Góralczyk jr, Zasada kompetencyjno(cid:286)ci w prawie administracyjnym, Warszawa 1986; M. Gór-
ski, Poj(cid:266)cia „funkcje administracji pa(cid:276)stwowej” i „zadania administracji pa(cid:276)stwowej”, AUL FI
1992, Nr 52; M. Gr(cid:261)(cid:298)awski, Podmiotowo(cid:286)ć i osobowo(cid:286)ć prawna w prawie administracyjnym,
w: Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Ksi(cid:266)ga jubileuszowa Profesora zw. dra
hab. Józefa Filipka (pod red. I. Skrzydło-Ni(cid:298)nik), Kraków 2001; ten(cid:298)e, Zasada zespolenia w or-
ganizacji administracji rz(cid:261)dowej i samorz(cid:261)dowej w reformie z 1999 r., w: Prawne i inansowe
aspekty funkcjonowania samorz(cid:261)du terytorialnego, t. I, Prawo samorz(cid:261)dowe i administracyjne
(pod red. S. Dolaty), Opole 2000; K. Grzybowski, Samorz(cid:261)d zawodowy w Polsce, w: Projekt Kon-
stytucji prof. W. L. Jaworskiego, Kraków 1928, odbitka; A. M. Guziejewska, Trzeci sektor – kilka
w(cid:261)tpliwo(cid:286)ci terminologicznych, PPP 2007, Nr 7–8; R. Hausner, Organizacja administracji rz(cid:261)-
dowej: projekt. Materiały Komisji dla Usprawnienia administracji publicznej przy Prezesie Rady
Ministrów, t. VI, Warszawa 1932; T. Hilarowicz, W kwestii „zespolenia” organów administracji
pa(cid:276)stwowej, w: Ankieta o Konstytucji z 17 marca 1921 r. (po red. W. L. Jaworskiego), Kraków
1924; P. M. Huber, Miejsce administracji w strukturze podziału władz w warunkach dzisiejszych
zada(cid:276) administracji, w: Kierunki rozwoju prawa administracyjnego. Podstawowe zagadnienia
prawa budowlanego i planowania przestrzennego, Pozna(cid:276) 1999; E. Iserzon, Prawo administra-
cyjne, Warszawa 1968; H. Izdebski, Historia administracji, Warszawa 1997; H. Izdebski, M. Ku-
lesza, Administracja publiczna, Zagadnienia ogólne, Warszawa 2000; ci(cid:298), Administracja publicz-
na. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1997; H. Izdebski, J. Supernat, Fundamenty współczesnych
pa(cid:276)stw, Warszawa 2007; M. Jacu(cid:276)ski, Instytucje europejskiej administracji publicznej na szczeb-
lu centralnym, w: Administracja i polityka. Europejska administracja publiczna (pod red. R. Wisz-
niowskiego), Wrocław 2005; J. Jagielski, M. Wierzbowski, A. Wiktorowska, Nietypowe podmioty
administruj(cid:261)ce – kilka releksji na tle organizacyjnych form wykonywania zada(cid:276) publicznych,
w: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania. Studia i materiały z Konfe-
rencji Naukowej Po(cid:286)wi(cid:266)conej Jubileuszowi 80-tych urodzin Profesora Eugeniusza Ochendow-
skiego, Toru(cid:276) 2005; P. Jakimowicz, Publiczne prawa podmiotowe, Kraków 2002; Z. Janku, Pub-
liczna szkoła wy(cid:298)sza – korporacja czy zakład administracyjny, w: Mi(cid:266)dzy tradycj(cid:261) a przyszło(cid:286)ci(cid:261)
w nauce prawa administracyjnego. Ksi(cid:266)ga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bocio-
wi (pod red. J. Supernata), Wrocław 2009; M. Jaroszy(cid:276)ski, Problemy ustroju administracyjnego,
w: Z teorii i praktyki prawa administracyjnego PRL, Warszawa 1964; ten(cid:298)e, Rozwa(cid:298)ania ideolo-
giczne i programowe na temat samorz(cid:261)du, Warszawa 1936, odbitka z Nr 20, 21 i 23 Samorz(cid:261)du
z roku 1936; ten(cid:298)e, Z problematyki teorii organów pa(cid:276)stwowych, PiP 1956, Nr 7; M. Jaroszy(cid:276)ski,
M. Zimmermann, W. Brzezi(cid:276)ski, Polskie prawo administracyjne. Cz(cid:266)(cid:286)ć ogólna, Warszawa 1956;
Stahl
3
Pobierz darmowy fragment (pdf)