Darmowy fragment publikacji:
POLICYJNE
SIŁY SPECJALNE
W POLSCE
Redakcja naukowa
Kuba Jałoszyński
Waldemar Zubrzycki
Aleksander Babiński
Szczytno 2015
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
Recenzent
prof. dr hab. Janusz Cisek
Redakcja Wydawcy
Aleksander Babiński
Anna Bryczkowska
Piotr Cyrek
Beata Miszczuk
Adam Rogala
Projekt okładki
Agnieszka Kamińska
Tłumaczenie
Anna Gauden
© Wszelkie prawa zastrzeżone — WSPol Szczytno 2015
ISBN 978-83-7462-492-3
e-ISBN 978-83-7462-493-0
Skład, druk i oprawa:
Dział Wydawnictw i Poligrafi i Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie
12–100 Szczytno, ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 111
tel. 89 621 51 02, fax 89 621 54 48
e-mail: wwip@wspol.edu.pl
Objętość: 31,24 ark. wyd. (1 ark. wyd. = 40 tys. znaków typografi cznych)
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
SPIS TREŚCI
9
15
47
61
27
WPROWADZENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Robert Borkowski
TRZECIA FALA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU ZAGROŻENIA
BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO UE ORAZ RP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Andrzej Czop, Juliusz Piwowarski
AKTUALNE RUCHY MIGRACYJNE JAKO CZYNNIK ZAGROŻENIA
TERRORYSTYCZNEGO W EUROPIE I W POLSCE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kuba Jałoszyński
WYDZIAŁ ZABEZPIECZENIA KS MO PIERWSZA POLSKA POLICYJNA FORMACJA
KONTRTERRORYSTYCZNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kuba Jałoszyński
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE RYS HISTORYCZNY . . . . . . . . . . . . . . . . .
Robert Paszkowski
SEKCJA ANTYTERRORYSTYCZNA SZTABU POLICJI KOMENDY WOJEWÓDZKIEJ
POLICJI W OLSZTYNIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Waldemar Zubrzycki
PODODDZIAŁY ANTYTERRORYSTYCZNE POLICJI W BADANIACH NAUKOWYCH
Waldemar Zubrzycki
SYLWETKA POLICJANTA ANTYTERRORYSTY. OCZEKIWANIA, DOBÓR
I RZECZYWISTOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Kuba Jałoszyński, Mariusz Olechnowicz
UWARUNKOWANIA FORMALNOPRAWNE REALIZACJI ZADAŃ POLICYJNYCH
SIŁ SPECJALNYCH W POLSCE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Michał Stępiński
KONCEPCJA CENTRALNEGO ODWODU ANTYTERRORYSTYCZNEGO
KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI, JAKO WKŁAD POLICJI W REALIZACJĘ
PLANU ZADAŃ „NARODOWEGO PROGRAMU ANTYTERRORYSTYCZNEGO
NA LATA 20152019” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Waldemar Zubrzycki
POLICYJNY SYSTEM FIZYCZNEGO ZWALCZANIA TERRORYZMU MOC CZY MIT? 153
Aleksander Babiński
BEZPIECZEŃSTWO ŚWIADCZEŃ EMERYTALNORENTOWYCH FUNKCJONARIUSZY
POLICYJNYCH SIŁ SPECJALNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Tomasz Bąk
RUMUŃSKIE SIŁY SPECJALNE PRZEZNACZONE DO WALKI Z TERRORYZMEM . . . 183
77
89
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
Kazimierz Kraj
OD GRUPY ALFA DO CENTRUM SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA FEDERALNEJ
SŁUŻBY BEZPIECZEŃSTWA FEDERACJI ROSYJSKIEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Marek Jeznach
YA’MA’M JEDNOSTKA KONTRTERRORYSTYCZNA IZRAELSKIEJ POLICJI . . . . . . 205
Kuba Jałoszyński
WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH W DZIAŁANIACH REAKTYWNYCH
W WALCE Z ZAGROŻENIAMI TERRORYSTYCZNYMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Robert Częścik
MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA BEZZAŁOGOWYCH PLATFORM MOBILNYCH
W DZIAŁANIACH KONTRTERRORYSTYCZNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
Kuba Jałoszyński, Marek Krzemiński
WYKORZYSTANIE PSÓW SŁUŻBOWYCH W DZIAŁANIACH BOJOWYCH
PODODDZIAŁÓW ANTYTERRORYSTYCZNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
Rafał Batkowski
PRZECIWDZIAŁANIE ZAGROŻENIOM ASYMETRYCZNYM I HYBRYDOWYM
W PERSPEKTYWIE POLICJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
Jarosław Stelmach
NEGOCJACJE JAKO ELEMENT DZIAŁAŃ SIŁ SPECJALNYCH PODCZAS SYTUACJI
ZAKŁADNICZYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287
Ireneusz T. Dziubek
STARE I NOWE TECHNOLOGIE OBEZWŁADNIANIA W POLICYJNYCH SIŁACH
SPECJALNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Bogumiła Pawlaczyk
WYKORZYSTANIE POLICYJNYCH SIŁ SPECJALNYCH DO ZABEZPIECZENIA
IMPREZY MASOWEJ O PODWYŻSZONYM RYZYKU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
Wojciech Wosek
FUNKCJONOWANIE SAMODZIELNEGO PODODDZIAŁU
ANTYTERRORYSTYCZNEGO POLICJI KOMENDY WOJEWÓDZKIEJ POLICJI
W GDAŃSKU W ASPEKCIE ZAGROŻEŃ OBSZARÓW NADMORSKICH . . . . . . . . . . . 327
Kuba Jałoszyński, Jarosław Struniawski
DOWODZENIE OPERACJĄ ANTYTERRORYSTYCZNĄ Z WYKORZYSTANIEM
SIŁ KONTRTERRORYSTYCZNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
Jarosław Struniawski
SZKOLENIE FUNKCJONARIUSZY PODODDZIAŁÓW ANTYTERRORYSTYCZNYCH
POLICJI W ZAKRESIE DOWODZENIA PODOPERACJAMI
ANTYTERRORYSTYCZNYMI PROWADZONYMI W RAMACH OPERACJI
POLICYJNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353
Waldemar Zubrzycki
MOŻLIWOŚCI SZKOLENIOWE PODODDZIAŁÓW ANTYTERRORYSTYCZNYCH
POLICJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
Kuba Jałoszyński
ZAŁOŻENIA UTWORZENIA CENTRALNEGO OŚRODKA SZKOLENIA
TAKTYCZNEGO POLICYJNYCH SIŁ SPECJALNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
Mariusz Kupniewski
MIĘDZYNARODOWA WSPÓŁPRACA POLICYJNYCH SIŁ SPECJALNYCH
W KONTEKŚCIE POLSKICH ROZWIĄZAŃ PRAWNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385
Waldemar Zubrzycki
INTEGRACJA JEDNOSTEK ANTYTERRORYSTYCZNYCH KRAJÓW
CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397
Kuba Jałoszyński, Jarosław Garstka
WSPÓŁPRACA MIĘDZY JEDNOSTKĄ WOJSKOWĄ GROM A BIUREM OPERACJI
ANTYTERRORYSTYCZNYCH KGP W ZAKRESIE SKOKÓW SPADOCHRONOWYCH
Z DUŻYCH WYSOKOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411
Jarosław Jabłoński
BUDOWA POTENCJAŁU WIEDZY WE WSPÓŁDZIAŁANIU POLICYJNYCH
JEDNOSTEK ANTYTERRORYSTYCZNYCH Z WOJSKAMI SPECJALNYMI . . . . . . . . . . 425
Bogusław Pacek
DZIAŁANIA SPECJALNE ŻANDARMERII WOJSKOWEJ W ZAPEWNIENIU
BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435
Piotr Gąstał
JEDNOSTKA WOJSKOWA GROM PODMIOT WSPÓŁDZIAŁANIA Z BOA KGP
W DZIAŁANIACH KONTRTERRORYSTYCZNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451
Marta Busłowicz
WSPÓŁDZIAŁANIE SIŁ ZBROJNYCH I POLICJI W ZWALCZANIU TERRORYZMU
WNIOSKI Z ĆWICZENIA „KRYZYS15” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461
Jarosław Cymerski
WSPÓŁPRACA BIURA OPERACJI ANTYTERRORYSTYCZNYCH KGP
Z BIUREM OCHRONY RZĄDU W RAMACH STRUKTUR PRZECIWDZIAŁANIA
I ZWALCZANIA ZAGROŻEŃ TERRORYSTYCZNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473
Jarosław Jabłoński
SYSTEM WSPÓŁDZIAŁANIA POLICYJNYCH ORAZ WOJSKOWYCH JEDNOSTEK
SPECJALNYCH W ISLAMSKIEJ REPUBLICE AFGANISTANU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 487
PODSUMOWANIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495
INFORMACJE O AUTORACH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 501
BIBLIOGRAFIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
TABLE OF CONTENTS
12
61
77
89
15
27
47
INTRODUCTION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Robert Borkowski
THE THIRD WAVE OF MODERN JIHADISM THREATS TO THE INTERNAL
SECURITY OF THE EUROPEAN UNION AND THE REPUBLIC OF POLAND . . . . . . .
Andrzej Czop, Juliusz Piwowarski
RECENT MIGRATION MOVEMENTS AS A TERRORIST THREAT TO EUROPE
AND POLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kuba Jałoszyński
THE SECURITY DEPARTMENT OF WARSAW CITIZEN’S MILITIA THE FIRST
COUNTER TERRORIST FORCES IN POLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kuba Jałoszyński
THE POLICE SPECIAL FORCES IN POLAND HISTORICAL OVERVIEW . . . . . . . . .
Robert Paszkowski
ANTITERRORIST SECTION OF THE VOIVODSHIP HEADQUARTERS
OF THE POLICE IN OLSZTYN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Waldemar Zubrzycki
THE ANTITERRORIST POLICE SUBDIVISION IN THE SCIENTIFIC RESEARCH . . .
Waldemar Zubrzycki
PROFILE OF THE ANTITERRORISM OFFICER. EXPECTATIONS, SELECTION
AND REALITY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Kuba Jałoszyński, Mariusz Olechnowicz
FORMAL AND LEGAL CONDITIONS REGARDING TASKS OF THE POLICE SPECIAL
FORCES IN POLAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Michał Stępiński
THE CONCEPT OF THE CENTRAL ANTITERRORIST DISTRICT OF THE
COMMANDER IN CHIEF OF THE POLISH POLICE AS THE POLICE CONTRIBUTION
TO THE IMPLEMENTATION OF THE „NATIONAL ANTITERRORIST PROGRAMME
FOR THE YEARS 20152019” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Waldemar Zubrzycki
THE SYSTEM OF PHYSICAL COMBATING TERRORISM BY THE POLICE STRENGTH
OR MYTH? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Aleksander Babiński
SECURITY OF PENSION BENEFITS FOR THE SPECIAL FORCES OFFICERS . . . . . . . . 167
Tomasz Bąk
ROMANIAN SPECIAL FORCES DEDICATED TO FIGHT TERRORISM . . . . . . . . . . . . . 183
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
Kazimierz Kraj
FROM ALFA GROUP TO THE SPECIAL PURPOSE CENTRE OF THE FEDERAL
SECURITY SERVICE OF THE RUSSIAN FEDERATION. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Marek Jeznach
YA’MA’M AN ISRAELI COUNTERTERRORISM UNIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
Kuba Jałoszyński
THE USE OF TECHNICAL MEANS IN THE REACTIVE MEASURES TO FIGHT
TERRORISM THREATS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Rober Częścik
THE USE OF UNMANNED MOBILE PLATFORMS IN COUNTERTERRORISM
OPERATIONS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
Kuba Jałoszyński, Marek Krzemiński
THE USE OF SERVICE DOGS IN COMBAT OPERATIONS OF ANTITERRORIST
SUBUNITS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
Rafał Batkowski
ADDRESSING ASYMMETRIC AND HYBRID THREATS IN THE PERSPECTIVE
OF THE POLICE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
Jarosław Stelmach
NEGOTIATIONS AS THE ELEMENT OF THE HOSTAGE RESCUE ACTIONS TAKEN
BY THE SPECIAL FORCES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287
Ireneusz Dziubek
OLD AND NEW TECHNOLOGIES USED BY THE POLICE SPECIAL FORCES
TO INCAPACITATE THE TARGET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Bogumiła Pawlaczyk
USING THE POLICE SPECIAL FORCES TO PROVIDE SECURITY AT HIGHRISK
MASS EVENTS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
Wojciech Wosek
THE INDEPENDENT ANTITERRORIST SUBDIVISION OF GDANSK PROVINCE
POLICE HEADQUARTERS IN TERMS OF COASTAL AREAS RISKS . . . . . . . . . . . . . . . . 327
Kuba Jałoszyński, Jarosław Struniawski
TAKING COMMAND OF ANTITERRORIST OPERATIONS INCLUDING USING
COUNTERTERRORIST FORCES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
Jarosław Struniawski
TRAINING OF THE ANTITERRORIST OFFICERS IN THE COMMAND
OF ANTITERRORIST OPERATIONS CARRIED OUT IN THE FRAMEWORK
OF THE POLICE OPERATIONS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353
Waldemar Zubrzycki
TRAINING OPPORTUNITIES FOR THE POLICE ANTITERRORIST FORCES . . . . . . 363
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
Kuba Jałoszyński
THE POSSIBILITY OF ESTABLISHING CENTRAL TRAINING CENTRE
FOR TACTICAL TRAINING OF THE POLICE SPECIAL FORCES . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
Mariusz Kupniewski
THE INTERNATIONAL COOPERATION OF THE POLICE SPECIAL FORCES
IN THE CONTEXT OF THE POLISH LEGAL REGULATIONS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385
Waldemar Zubrzycki
THE INTEGRATION OF ANTITERRORIST UNITS OF THE MEMBER STATES
OF THE EUROPEAN UNION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397
Kuba Jałoszyński, Jarosław Garstka
THE COOPERATION BETWEEN THE MILITARY UNIT GROM AND THE BUREAU
OF ANTTERRORIST OPERATIONS OF THE NATIONAL POLICE HEADQUARTERS
IN THE FIELD OF HIGH ALTITUDE PARACHUTISTS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411
Jarosław Jabłoński
BUILDING THE CAPACITY AND KNOWLEDGE OF COOPERATION BETWEEN
THE POLICE ANTITERRORIST UNIT AND SPECIAL MILITARY FORCES . . . . . . . . . 425
Bogusław Pacek
SPECIAL ACTIONS OF THE MILITARY POLICE ENSURING STATESECURITY . . . . . 435
Piotr Gąstał
THE MILITARY UNIT GROM THE ENTITY COOPERATING WITH BUREAU
OF ANTITERRORIST OPERATIONS OF THE NATIONAL POLICE HEADQUARTERS
IN THE FIELD OF COUNTERTERRORISM ACTIVITIES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451
Marta Busłowicz
COOPERATION OF ARMED FORCES OF THE REPUBLIC OF POLAND
AND THE POLICE IN FIGHTING AGAINST TERRORISM FINAL CONCLUSION
FROM ‘KRYZYS 15’ ACTION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461
Jarosław Cymerski
THE COOPERATION OF THE BUREAU OF ANTITERRORIST OPERATIONS
OF THE NATIONAL POLICE HEADQUARTERS AND THE GOVERNMENT
PROTECTION BUREAU WITHIN THE FRAMEWORK OF PREVENTING
AND COMBATING TERRORIST THREATS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473
Jarosław Jabłoński
THE MECHANISM OF COOPERATION BETWEEN SPECIAL POLICE AND MILITARY
FORCES IN THE ISLAMIC REPUBLIC OF AFGHANISTAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 487
CONCLUSION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495
ABOUT THE AUTHORS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 501
BIBLIOGRAPHY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
WPROWADZENIE
Polska znalazła się w awangardzie państw, które w strukturach Policji utwo-
rzyły siły specjalne. Okres kształtowania się rodzimych, policyjnych sił specjalnych
przypadł na połowę lat 70. ubiegłego wieku — czas, kiedy terroryzm w Europie
był najpoważniejszym zagrożeniem bezpieczeństwa w wymiarze niemilitarnym.
Z perspektywy czasu należy pozytywnie skonstatować, że podjęte wówczas decyzje
pozwoliły na ukształtowanie się, w kolejnych latach, profesjonalnych pododdziałów
specjalnych, doskonale wyszkolonych i w miarę na przyzwoitym poziomie wypo-
sażonych i uzbrojonych. Zdolnych do reakcji na zagrożenia zarówno ze strony ter-
roryzmu, jak też aktów o charakterze terroru kryminalnego.
Początki formowania się policyjnych sił specjalnych w Polsce — definiowanych
jako „antyterrorystyczne”, nie należały do łatwych. Militarno-polityczna przyna-
leżność naszego kraju do tzw. bloku wschodniego, przekładała się bezpośrednio
na możliwości w zakresie szkolenia w taktyce bojowych działań kontrterrory-
stycznych, jak też uzbrojenia i wyposażenia tychże pododdziałów. W kraju, jak też
w innych państwach „bloku wschodniego” taka wiedza nie istniała. Dysponowały
nią kraje dotknięte terroryzmem — Izrael i niektóre państwa Europy Zachodniej.
O ile nie było barier w kwestii szkolenia ze strony partnerów zachodnioeuropejskich,
to istniała bariera ideologiczna na poziomie władz państwowych naszego kraju,
niepozwalająca na nawiązywanie jakichkolwiek kontaktów z pododdziałami part-
nerskimi zza zachodniej granicy. Zawsze widziano w takich kontaktach chęć infil-
tracji wywiadowczej obcych służb specjalnych. Z drugiej strony Polska, jako kraj
z antagonistycznego bloku polityczno-militarnego, objęta była embargiem na moż-
liwości zakupów określonego sprzętu i uzbrojenia, co miało bezpośrednie przeło-
żenie na zasoby magazynowe naszych pododdziałów antyterrorystycznych. Mimo
tego zawsze ich wyposażenie i uzbrojenie było daleko lepsze niż pozostałych jedno-
stek czy też komórek organizacyjnych policyjnych — wówczas jeszcze milicyjnych.
Zmiany ustrojowe, jakie dokonały się zarówno w naszym kraju i Europie,
po 1989 roku, spowodowały usunięcie wcześniej przywoływanych barier. Obję-
cie Polski amerykańskim programem pomocy w zakresie szkolenia w obszarze
antyterroryzmu, miało pierwszorzędne znaczenie dla wiedzy i umiejętności tak-
tycznych polskich antyterrorystów. Całkowitemu przewartościowaniu uległ model
szkolenia strzeleckiego i bojowego, a struktura organizacyjnego Wydziału Antyter-
rorystycznego Komendy Stołecznej Policji — największego pododdziału antyterro-
rystycznego Policji, została dostosowana do standardów światowych.
Zmiany te nie przełożyły się jednak w tamtym okresie na wyposażanie i uzbro-
jenie policjantów pododdziałów antyterrorystycznych. Z jednej strony szczupłość
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
10
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE
środków finansowych, a z drugiej dość nikła świadomość specyfiki i potrzeb dla
tego rodzaju formacji, ze strony ówczesnych decydentów, sprawiły, że były one,
w stosunku do zachodnich partnerów, nadal w tym zakresie „ubogimi krewnymi”.
Wprawdzie w Wydziale Antyterrorystycznym KSP pojawiły się czeskie pistolety
CZ-85 oraz produkowane w Turcji, na licencji niemieckiej, pistolety maszynowe
MP-5, ale była to przysłowiowa „kropla” w morzu potrzeb.
Również system funkcjonowania pododdziałów, brak wyraźnie zdefiniowa-
nego pododdziału wiodącego — centralnego, nie przystawał do nowych wyzwań
i uwarunkowań zagrożeń bezpieczeństwa terroryzmem, tak w wymiarze wewnętrz-
nym, jak też międzynarodowym.
Przez minioną dekadę, licząc od 2015 roku, mozolnie udało się wprowadzać
zmiany, które po pierwsze zaowocowały wyodrębnieniem centralnego pododdziału
antyterrorystycznego, którym stało się w wyniku przekształcenia organizacyjno-
-strukturalnego Samodzielnego Pododdziału Antyterrorystycznego Policji w War-
szawie, w Biuro Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji. Również
w zakresie wyposażenia i uzbrojenia dokonała się w minionych latach „rewolucja
pokoleniowa”. Przestaliśmy być „ubogimi krewnymi”. Mogłem się o tym przeko-
nać osobiście podczas wizyty w słynnym niemieckim pododdziale GSG-9 (2008 r.),
kiedy to nasi niemieccy koledzy z zazdrością słuchali „wyliczanek” uzbrojenia,
jakim dysponowali policjanci z BOA, a jakiej dokonywał ówczesny jego dyrektor
— insp. Artur Skwarczyński.
Oczywiście nigdy nie jest tak, aby nie mogło być lepiej. Nadal nie udało się
wprowadzić reformy funkcjonowania policyjnych sił specjalnych, a wyposaże-
nie i uzbrojenie wymagałoby aktualnie „odświeżenia”. Potrzebą chwili jest zakup
nowych, niezbędnych dla możliwości prawidłowego wykonywania zadań bojo-
wych, środków walki i wyposażenia specjalistycznego. Na szczęście w tym roku
pojawiły się symptomy możliwości poprawy w tym zakresie, co pozwala optymi-
stycznie patrzeć w przyszłość.
* * *
W przyszłym roku minie 40 lat od momentu utworzenia w Polsce pierwszego
policyjnego pododdziału specjalnego — Wydziału Zabezpieczenia KSMO, obec-
nie Biura Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji, a także 38 lat
od utworzenia współczesnych Samodzielnych Pododdziałów Antyterrorystycznych
Policji — wówczas Plutonów Specjalnych ZOMO.
Powyższe cezury czasowe dały asumpt idei opracowania niniejszej publikacji,
w której to można odnaleźć odwołania do historii polskich, policyjnych sił specjal-
nych, dnia dzisiejszego, ich aktywności na arenie międzynarodowej, współpracy
z partnerami z innych resortów i służb naszego państwa, jak też propozycji zmian
i wprowadzenia rozwiązań w różnych obszarach ich aktywności.
Pragnę podziękować wszystkim, których aktywność twórcza została zmateriali-
zowana w postaci tekstów, stanowiących fundament opracowania monograficznego:
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
WPROWADZENIE
11
„Policyjne siły specjalne w Polsce”. Dziękuję Autorom za to, że znaleźli czas i chęci,
aby podzielić się z szerokim kręgiem czytelników swoją wiedzą oraz rezultatami
naukowych dociekań w obszarze funkcjonowania policyjnych sił specjalnych.
Mam świadomość, że nie ze wszystkimi tezami, czy też stwierdzeniami auto-
rów tekstów, wszyscy muszą się bezkrytycznie zgadzać. Każdy ma prawo do wol-
nej wypowiedzi i każdy ma prawo do jej oceny. Uważam jednak, że każda wypo-
wiedź, zawarta na kolejnych stronach tej publikacji, to ważny głos w dyskusji nad
teraźniejszością i przyszłością policyjnych sił specjalnych w Polsce — dyskusja jest
wszakże gwarantem rozwoju, a nie stagnacji.
prof. dr hab. Kuba Jałoszyński
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
INTRODUCTION
Poland is now at the forefront of the countries which have developed Special
Forces within the Police structures. The indigenous Police Special Forces were
mostly developed in mid-1970s — when terrorism in Europe was a serious threat
to security in the non-military dimension. With the benefit of experience it sho-
uld be said that, the decisions taken at that time made an enourmous contribu-
tion to the process of forming, over subsequent years, professional subdivisions
of Special Forces, well-trained, reasonably well-equipped and armed. Special For-
ces, which react to terrorism threats as well as to the acts of criminal terror.
The beginnins of the Police Special Forces, defined as anti-terrorist, were not
easy. The fact that our country was militarily and politicaly dependent on the so-cal-
led ‘Eastern Block’ was directly connected to the opportunities of training the forces
in tactics of counterterrorist combat operations, and providing weapons and equip-
ment. In Poland as well as in other countries of the Eastern Block such knowledge
did not exist. However, the knowledge how to deal with counterterrorist was more
popular in the countries affected by terrorism – such as Israel and some Western
European countries. While there were no barriers in terms of training, from the
Western European partners, still there was an ideological barrier at the level of state
authorities of our country, the barrier which did not allow to make any contact
with partner subdivisions in the countries located behind the western border. Such
contacts were perceived as the threat of Poland being infiltrated by the intelligence
of foreign special services. On the other hand, Poland, as a country from an anta-
gonistic political-military bloc, was under embargo on the possibility of purchasing
specific weapons and equipment, which had a direct impact on the warehouse stocks
of Polish anti-terrorist subdivisions. Despite the fact that the access to weapons and
equipment was limited the Police Special Forces were always way better equipped
and armed than any other Police entities – at that time known as militia entities.
The political changes that took place, after 1989, both in our country and
in Europe, resulted in the removal of previously mentioned barriers. The fact that
Poland was covered by the US program of training assistance in the area of anti-
terrorism was of major importance to knowledge and tactical skills of Polish anti-
terrorists. The model of shooting and combat training was totally redefined, and
organizational structure of the Antiterrorist Department of the Metropolitan
Police Command in Warsaw – the largest anti-terrorist police subdivision, was
adapted to the world standards.
However, these changes were not reflected in the way the police anti-terrorist
subdivisions were equipped and armed. On the one hand, lack of funds, on the
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
INTRODUCTION
13
other hand decision-makers of those times that did not understand the specific
character and needs of this type of formation. All these aspects meant that in com-
parison to our Western partners, Poland was still just a “poor relative”. Although
the Antiterrorist Department of the Metropolitan Polce Command in Warsaw was
equipped with Czech CZ-85 pistols, as well as machine guns MP-5, manufactured
in Turkey under the German licence, still it was a drop in the ocean.
Also the system the subdivisions functioned and lack of clearly defined cen-
trally leading subunit did not help to meet new challenges and find their way in the
new environment of internal and international therrorism threats.
Over the past decade, counting from 2015, it was possible to introduce a few
changes that resulted in separating the first central anti-terrorism subdivision,
it happened as a result of organizational and structural transformation of the Inde-
pendent Anti-Terrorist Police Subdivision in Warsaw into Bureau of Anti-Terrorist
Opertaions (BOA) of the National Police. Also in terms of equipment and weapons
the anti-terrorism subdivision underwent a complete revolution. Poland is no lon-
ger a “poor relative”. I had the chance to see it with my own eyes when I visited the
famous German sub-unit GSG-9 (2008), our German friends were listening with
some jelousy to the numerous ‘lists’ of weapons, mentioned by insp. Artur Skwar-
czyński, the director of BOA, with which BOA were equipped.
Of course as good as things are now, they could always be better. The reforms
of the way the Police Special Forces function have not been introduced yet and the
weapons and equipment should be replaced with new ones. The need of the hour
is purchase the new measure and specialist equipment, necessary for the proper
performance of combat tasks. Luckily, this year it seems that a lot of improvements
can be introced in this area, which suggests that the future of the Police Special
Forces is bright.
* * *
Next year it will be 40 years since the first subdivision of the Police Special
Forces was established - the Security Department of Warsaw Citizen’s Militia, now
Bureau of Anti-Terrorist Opertaions of the National Police; and 38 years since the
Independent Anti-Terrorist Police Subdivision, at that times ZOMO (Motorized
Reserves of the Citizens’ Militia), was established.
The above timframe allowed to develop this publication, in which you can
find references to the history of the Police Special Forces in Poland, their situation
as of today, their activities in the international arena, cooperation with partners
from other ministries and departments of our country, as well as proposals for
changes and the presentation of solutions in various areas of their activity.
I would like to thank all those people, whose creative activity has been
reflected in the form of texts, which served as the foundation of a monograph:
“The Police Special Forces in Poland.” A big ‘thank you’ to the authors for the
time they devoted and the willingness to share their knowledge and the results
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
14
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE
of scientific research on the functioning of the Police Special Forces, with the
broad range of readers.
I am aware that not everyone would uncritically agree with all theses or state-
ments presented in the monograph. Everyone has the right to free speech and
everyone has the right to judge on their own. However, I believe that every state-
ment presented in this publication is an important voice in the discussion on the
present and the future of the Police Special Forces in Poland – discussion, however,
is the only guarantee of further development rather than stagnation.
Kuba Jałoszyński, Prof.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
Robert Borkowski
TRZECIA FALA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU
— ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA
WEWNĘTRZNEGO UE ORAZ RP
Truizmem staje się konstatacja, że wiek XXI można po upływie półtorej dekady
określać nadal mianem stulecia terroryzmu. Po atakach Al-Kaidy na Waszyngton
i Nowy Jork oraz odwetowym uderzeniu sojuszników na Afganistan pod rządami
Talibów wydawało się, że zastosowanie militarnych metod przez globalną super-
potęgę do zwalczania zbrojnej (terrorystycznej oraz partyzanckiej) aktywności
inspirowanej islamskim fundamentalizmem pozwoli wyeliminować lub przynaj-
mniej wydatnie zmarginalizować zagrożenie transnarodowym terroryzmem. Pro-
pagandyści kierujący strategią informacyjną wielu mass mediów (zarówno w kra-
jach koalicji, jak i w Polsce) wzbudzali społeczne poparcie dla działań zbrojnych
i nie ustawali w sugestiach, że „zwycięstwo” w „wojnie z terroryzmem” jest kwe-
stią czasu. Tymczasem wraz z realizacją kolejnych celów w ramach doktryny Geo-
rge’a W. Busha GWoT (Global War on Terror), a później w niewiele różniącej się
od poprzednika polityce Baracka Obamy, poziom bezpieczeństwa w obszarze anty-
terroryzmu oceniany z perspektywy obywatela Unii Europejskiej bynajmniej nie
uległ zmianie na lepsze. Jednocześnie amerykańscy teoretycy wojskowości rozwi-
jają nowe koncepcje teoretyczne dokonując intelektualnej ekwilibrystyki w obsza-
rze definiowania, czym jest zwycięstwo w konfliktach asymetrycznych1.
Ruchy zbrojne agresywnego islamu są w drugiej dekadzie XXI wieku w wyraź-
nej ofensywie, tak jeśli chodzi o liczebność grup zbrojnych, obszar kontrolowa-
nych przez islamistów terytoriów, liczbę krwawych zamachów i statystyki ofiar
w krajach Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej oraz Azji Środkowej, jak również
medialny rozgłos. Zapowiedzi rozgromienia światowego terroryzmu, islamskiej
międzynarodówki, likwidacji organizacji terrorystycznych z tzw. listy Busha itp.,
okazały się iluzoryczne i całkowicie nierealne, zwłaszcza wobec obecnego zagroże-
nia Europy napływem islamskich terrorystów i rebeliantów z rejonów ogarniętych
wojnami domowymi (dżihadyzm ante portas).
Fundamentalizm religijny i inspirowana nim walka zbrojna stanowi swoistą
reakcję na procesy globalizacji, w tym w szczególności na kulturową westerniza-
cję tradycyjnych społeczeństw. Obok terminu fundamentalizm w nauce pojawiają
1 Por. np. J. Bone Barthlomees, Theory of Victory, “Parameters”, Summer 2008, s. 25–36,
a także koncepcje teoretyczne W. Marcella, J.B. Cozensa, A. Cordesmana czy D. Petraeusa.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
16
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE
się także kategorie pojęciowe religijnego ekstremizmu oraz radykalizmu. W nauce
amerykańskiej powszechnie stosowany jest termin „fundamentalizm islamski”,
czasami zamiennie z terminami „polityczny islam” (Political Islam) oraz „islam
zbrojny” (Militant Islam), z kolei we francuskim piśmiennictwie naukowym
występują pojęcia „integryzmu islamskiego” (intégrisme), a także „islamizmu”
jako terminu pozwalającego na rozróżnienie ortodoksyjnej religijności w islamie
od agresywnej heterodoksji w postaci religijno-politycznej ideologii świętej wojny.
Tę ostatnią odzwierciedla także pojęcie mahdyzmu na określenie mesjanistycznego
ruchu toczącego wojnę religijną, jak również dżihadyzmu, czyli ruchu religijnego
odmiennego od właściwego islamu, z koncepcją dżihadu sprzeczną z nauczaniem
Mahometa. Termin ten jest stosowany w agendach Unii Europejskiej, co prawdo-
podobnie powodowane jest chęcią zaakcentowania w Brukseli odmienności euro-
pejskiej perspektywy postrzegania zjawiska oraz odmiennej od amerykańskiej
polityki wobec Bliskiego Wschodu.
W dyskursie na temat rosnącego zagrożenia terroryzmem pojawiło się pojęcie
trzeciej fali dżihadyzmu w kontekście ofensywy oddziałów Państwa Islamskiego
w Iraku i Syrii. Ten szeroko rozumiany ruch zbrojny stosuje różnoraką taktykę
działania przez grupy partyzanckie, regularne oddziały zbrojne prowadzące ofen-
sywę celem zajęcia terytorium i utrzymania na nim swej władzy, jak również sto-
suje zamachy terrorystyczne. Problematyce tej poświęcone były w ostatnim cza-
sie konferencje w Brukseli „Trzecia fala dżihadyzmu: zrozumieć zagrożenie ISIS
na Bliskim Wschodzie i w Europie” (The Third Wave of Jihadism: Making Sense
of the ISIS Threat in the Middle East and Europe), która odbyła się 25 lutego 2015
roku oraz kolejna „Dżihadyzm ISIS i zagrożenia wobec Europy” (Jihadism ISIS and
Europe Threats) 20 kwietnia 2015 roku2. Tego rodzaju inicjatywy świadczą dobitnie
o narastaniu poczucia zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej.
Trzeba jednakże podkreślić, że sam sposób działania terrorystów i partyzan-
tów sunnickich nie jest żadnym novum, bowiem arsenał metod, środków i broni
stosowanej przez islamskich zamachowców nie zmienia się od lat i nie różni się
zbytnio od sposobów działania terrorystów lewackich czy palestyńskich z lat
70. XX wieku. Tym, co wyróżnia terroryzm religijny od klasycznego terroryzmu
politycznego, jest dążenie do zadawania jak największych strat ludzkich, a więc
motywowana religijnie śmiercionośność. Do metod działania terrorystów zalicza
się zarówno zamachy bombowe, sytuacje zakładnicze, zabójstwa masowe, zabój-
stwa polityczne3, jak i szantaż w formie stosowania gróźb dokonania zamachu. Nie
należy wszakże do kategorii terroryzmu zaliczać walki zbrojnej oddziałów par-
tyzanckich lub wojskowych ani popełnianych przez nie zbrodni wojennych, jak
to ma obecnie miejsce w Syrii i Iraku.
Sposób dokonania zamachu bombowego zależny jest od środków technicznych,
w tym od rodzaju urządzenia inicjującego eksplozję, tym samym wyróżnić można
2 Zob. www.formena.org , dostęp: 10 lipca 2015 r.
3 Przez część badaczy ten rodzaj zamachów nie jest uznawany za terroryzm sensu stricto.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
R. Borkowski, TRZECIA FALA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU — ZAGROŻENIA…
17
ładunki zdalnie odpalane, ładunki odpalane zapalnikiem czasowym (np. zamach
na egipską placówkę konsularną w Rijece w 1996 r.)4, ładunki ukryte w przesył-
kach (listy i paczki pułapki wysyłane w USA przez Unabombera), ładunki ukryte
w pojazdach (samochody pułapki w zamachach w egipskim kurorcie Szarm al.-Szeik
w 2005 r.) i wreszcie samobójcze zamachy bombowe (human bombs) bądź to przez
zamachowca przenoszącego ładunek (w postaci tzw. pasa szahida) bądź kierującego
pojazdem (szyiccy zamachowcy samobójcy dokonujący w Libanie ataków ciężarów-
kami wypełnionymi materiałami wybuchowymi na koszary amerykańskie, fran-
cuskie i izraelskie w 1983 r.) lub statkiem powietrznym (ataki na Pentagon i WTC
w 2001 r.) albo jednostką pływającą (atak motorówką pełną ładunków wybucho-
wych na niszczyciel USS „Cole” w Porcie Aden w 1995 r.).
Nader spektakularną metodą zamachów terrorystycznych z racji długiego czasu
ich trwania, a co za tym idzie, dłuższej obecności w mediach, są sytuacje zakład-
nicze. Wyróżnia się sytuacje stacjonarne (tzw. barricade situations), rozgrywające
się na statkach morskich (piracy) lub powietrznych (hijacking), w pojazdach oraz
porwania i uprowadzenia zakładników (kidnapping). Jako przykłady sytuacji sta-
cjonarnych można wskazać zajęcie ambasady Iranu w Londynie w 1980 r., okupa-
cję ambasady PRL w Bernie w 1982 r., sytuację zakładniczą w teatrze na Dubrowce
w Moskwie w 2002 r. czy masakra dzieci szkolnych w Biesłanie w 2004 r. Porwa-
nia samolotów pasażerskich stały się istną plagą w latach 70. ub. wieku, co wymu-
siło w konsekwencji zmianę uregulowań prawnomiędzynarodowych w zakresie
bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego. Do najgłośniejszych przypadków zawład-
nięcia statkiem powietrznym należały między innymi porwanie samolotu „Air
France” do Entebby w 1976 r., porwanie samolotu „Laufthansy” do Mogadiszu
w 1977 r. oraz zajęcie samolotu „Air France” na lotnisku w Marsylii w 1994 r.
Zawładnięcie statkiem morskim pozostaje nadal zagrożeniem o niskim pozio-
mie prawdopodobieństwa zaistnienia (sytuacja zakładnicza na statku wycieczko-
wym „Achilles Lauro” w 1985 r.), nieco częściej zdarzają się przypadki zawładnięcia
przez zamachowców pojazdem (zawładnięcia pociągami osobowymi w Holan-
dii w 1975 i 1977 r., porwanie autobusu z turystami w Manili w 2010 r.). Osobną
kategorią sytuacji zakładniczych pozostają porwania i uprowadzenia zakładników
przez porywaczy (np. seria porwań zachodnich dziennikarzy, inżynierów i agentów
CIA przez Hezbollah w Libanie w latach 80. XX w., porwania zachodnich turystów
na Mindanao na Filipinach w 2001 r.).
Do najbardziej spektakularnych zamachów i jak się wydaje wzbudzających
w ostatniej dekadzie największe przerażenie z racji ich szczególnej siły przekazu
i swoistej atrakcyjności dla telewizyjnych stacji należą zabójstwa masowe (rajd terro-
rystów pakistańskich w Bombaju w 2008 r., masakra dokonana przez Andersa Bre-
ivika w 2011 r., atak na centrum handlowe w Nairobi w 2013 r., strzelanina w redak-
cji „Charlie Hebdo” czy zamach w muzeum w Tunisie w 2015 r., masakra chrześcijan
w kampusie uniwersytetu w Garissie w Kenii w 2015 r.). Do tego rodzaju incydentów
4 J. Zdanowski, Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku, Wrocław 2010, s. 371.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
18
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE
dochodziło już w przeszłości, kiedy terroryści dokonywali ataków w budynkach
portów lotniczych (strzelanina na lotnisku Lod w Izraelu w 1972 r. w wykonaniu
terrorystów japońskich, ostrzał hali odlotów lotnisk w Stambule w 1976 r. oraz
w Rzymie i w Wiedniu w 1985 r. przez Palestyńczyków) lub w miejscach odwie-
dzanych przez turystów (atak egipskich islamistów na autokar turystyczny
w Kairze oraz dokonanie masakry turystów przed świątynią w Luksorze w 1997 r.).
Wielu badaczy terroryzmu w swych prognozach rozwoju zagrożeń wska-
zywało możliwość pojawienia się terroryzmu masowego rażenia podkreślając,
że współcześnie terroryści kierują się raczej zasadą „więcej trupów” aniżeli „więcej
widzów”5. Tego rodzaju wizje okazują na szczęście wciąż odległe od rzeczywistości
pomimo kilku najbardziej spektakularnych zamachów, jak atak sarinem na tokij-
skie metro w 1995 r. czy uderzenia porwanymi samolotami na World Trade Center
w 1993 r. oraz w 2001 r. Pierwsze teksty prasowe, w których epatowano groźbą ter-
roryzmu masowego rażenia liczą sobie już około czterdziestu lat6. W świetle ana-
lizy incydentów terrorystycznych po 11 września 2001 roku należy uznać, że kata-
log zagrożeń, jeśli chodzi o modus operandi terrorystów nie ulega od początku XXI
stulecia istotnym zmianom. Co jest uznawane w Europie za novum, to atak uzbro-
jonych bojówek dokonujących ostrzału publicznych obiektów. Tego rodzaju ataki
miały miejsce w Egipcie, Pakistanie itp., jednak w świadomości Europejczyków
wydają się czymś wręcz niemożliwym na naszym kontynencie, a zatem przedsta-
wiane są w mediach jako nowe zagrożenie.
Preludium do obecnego terroryzmu islamskiego niewątpliwie był zarówno ter-
roryzm żydowski w Palestynie, jak i terroryzm algierski w wojnie z Francją oraz
terroryzm palestyński wymierzony przeciwko państwu Izrael. Jednak za najpo-
ważniejsze „katalizatory” narodzin islamskiego terroryzmu uznać należy wojny,
w wyniku których wyłoniły się organizacje terrorystyczne złożone z weteranów
walk zbrojnych. Nawet pobieżna refleksja nad historią współczesnych konfliktów
i terroryzmu na Bliskim Wschodzie pozwala na dostrzeżenie korelacji pomiędzy
największymi konfliktami zbrojnymi w regionie a rozwojem aktywności terrory-
stycznej. Trzy wojny nad Zatoką — tak w historiografii krajów Bliskiego Wschodu
nazywane są wojna iracko-irańska w latach 1980–1988, przepędzenie wojsk irac-
kich z Kuwejtu (operacja „Pustynna Burza” w latach 1990–1991) oraz inwazja
na Irak (amerykańska operacja „Iracka Wolność” w 2003 r.) — zaowocowały roz-
wojem ruchów i organizacji terrorystycznych.
W wyniku pierwszej z wojen będącej próbą powstrzymania ofensywy rewolucji
irańskiej przez nakłaniany przez Zachód do agresji Irak, było między innymi poja-
wienie się szyickich zamachowców samobójców, których zamachy miały wpłynąć
na zmianę rezultatów wojny domowej w Libanie. Pierwsza fala dżihadyzmu szy-
ickich organizacji prowadzących działania funkcjonalne wobec polityki Teheranu
5 Np. K. Jałoszyński, Współczesny wymiar antyterroryzmu, Warszawa 2008, s. 67–70.
6 Por. np. I. Wejroch, Terroryzm, „Więź” 1978, nr 7–8, s. 3–11 czy współcześnie Y. Alek-
sander, M. Koenig, Superterroryzm biologiczny, chemiczny i nuklearny, Warszawa 2001.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
R. Borkowski, TRZECIA FALA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU — ZAGROŻENIA…
19
było konsekwencją zwycięstwa islamistów w rewolucji irańskiej7. Obok obalenia
proamerykańskiego reżimu szacha Pahlawiego należy wskazać także trzy inne
wydarzenia polityczne, jakie miały miejsce w tym samym 1979 roku, a który oka-
zał się przełomowym w dziejach najnowszych Bliskiego Wschodu, przynajmniej
jeśli chodzi o genezę islamskiego terroryzmu. W tym samym roku Egipt podpisał
traktat pokojowy z Izraelem w Camp David w USA, co wywołało opór w środo-
wiskach egipskich fundamentalistów i ich wzmożoną aktywizację z kulminacją
w postaci zamachu na prezydenta Anwara al. Sadata. Również w 1979 roku grupa
islamskich fanatyków zajęła zbrojnie wielki meczet w Mekce ogłaszając wystąpie-
nie w obronie wiary i „czystości” świętych miejsc islamu8.
Iran pod rządami ajatollaha Chomeiniego prowadził politykę „eksportu rewo-
lucji” oddziałując na kraje muzułmańskie nie tylko ideologicznie, ale także wspie-
rając ugrupowania dokonujące ataków terrorystycznych, jak libański Hezbollah,
a znacznie później iracka Armia Mahdiego Muktady as Sadra9. Podczas wojny
domowej w Libanie po raz pierwszy doszło do samobójczych zamachów doko-
nanych za pomocą ciężarówek wyładowanych materiałami wybuchowymi, wtedy
też po raz pierwszy Agencja Reutersa użyła terminu „islamski zamachowiec samo-
bójca”. Bojówki Hezbollahu specjalizowały się również w porwaniach obywateli
zachodnich państw.
Ośmielony rozkładem (proamerykańskiej do czasu rewolucji) armii irańskiej
Związek Radziecki dokonał zbrojnego najazdu na Afganistan pogrążając ten kraj
w dziesięcioletniej wojnie i prowokując opór islamskiego ruchu mudżahedinów.
Za genezę drugiej fali dżihadyzmu uznaje się ruch zbrojny powstały podczas wojny
radziecko-afgańskiej 1979-1989 w formie oddziałów partyzanckich Afghan Arabs,
czyli ochotników napływających do Afganistanu, by walczyć przeciwko Armii
Radzieckiej w imię świętej wojny i w religijnej solidarności wespół z pasztuńską
partyzantką. Organizacja tego rodzaju zbrojnego przedsięwzięcia nie była możliwa
bez wsparcia ze strony CIA, funduszy napływających z kręgów finansjery państw
Półwyspu Arabskiego, w tym szczególnego wsparcia ze strony Arabii Saudyjskiej
oraz współpracy służb specjalnych Pakistanu ISI zapewniających logistykę prze-
syłu ludzi, broni, żywności itd. Pod względem ideologicznym u źródeł Al-Kaidy
legł fundamentalizm sunnicki zarówno w wersji ultrakonserwatywnego saudyj-
skiego wahabityzmu, jak i egipskiej teorii islamskiej rewolucji Saida Kutba. Pode-
jmowane w nauce próby klasyfikacji ruchów dżihadystycznych i odróżniania tych,
które odwołują się do idei salafizmu od tych, które wyznają teorie rewolucji inspi-
rowane między innymi faszyzmem i leninizmem, w przypadku analizy i zrozu-
mienia fenomenu Al-Kaidy w gruncie rzeczy mijają się z celem. Wahabickie kręgi
saudyjskiej finansjery wsparły mudżahedinów finansowo a egipscy ekstremiści
7 G. Abdo, No God but God. Egypt and the Triumph of Islam, Oxford 2000, s. 192.
8 Y. Trofimov, The Siege of Mecca. The 1979 Uprising at Islam’s Holiest Shrine, New York 2008.
9 Por. R. Ożarowski, Hezbollah w stosunkach międzynarodowych na Bliskim Wschodzie,
Gdańsk 2011, s. 136.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
20
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE
na czele z Abdullahem Azzamem, twórcą globalnego dżihadu, wezwali całą spo-
łeczność muzułmańską (ummę) do udziału w świętej wojnie10.
Zakończenie wojny w Afganistanie i wycofanie się oddziałów Armii Radziec-
kiej oznaczało dla arabskich dżihadystów powrót do ich ojczyzn i zakończenie
pierwszej fazy działalności zbrojnej. Zdemobilizowani bojownicy afgańskich pól
bitewnych rozpoczęli drugą fazę swej aktywności, a mianowicie próbę rozpętania
rewolucji islamskiej w swoich krajach. W ten sposób rozpoczęła się wojna domowa
w Algierii pomiędzy rządzącym FLN a opozycyjnym FIS, a także okres aktywności
terrorystycznej organizacji powiązanych lub wyrosłych z ruchu Braci Muzułma-
nów w Egipcie. Wreszcie, w wyniku najazdu wojsk irackich na Kuwejt i podjęcia
operacji „Pustynna Burza”, a więc wprowadzenie wojsk amerykańskich na Półwy-
sep Arabski, doszło do trzeciej fazy działań ochotników z Afganistanu, a mianowi-
cie wystąpienia bojowników skupionych wokół Osamy bin Ladena przeciwko Ara-
bii Saudyjskiej oraz USA, a potem przeciwko innym państwom NATO.
Trzecia fala dżihadyzmu jest pokłosiem anglosaskiego najazdu na Irak oraz
następstwem tzw. arabskiej wiosny. Rozwój zbrojnych ruchów sunnickich funda-
mentalistów ma dziś miejsce w Iraku, Syrii, Libii, Mali, Nigrze, Nigerii, Somalii
oraz w Kenii. Wśród wydarzeń zapoczątkowujących procesy obecnego dżihady-
zmu należy wskazać rewolucyjne wrzenie na całym arabskim Bliskim Wscho-
dzie oraz politykę USA wspieranych przez część swoich sojuszników polegającą
na bezpośrednich zbrojnych interwencjach celem obalania dyktatorskich rządów
i destabilizacji wewnętrznej takich państw, jak Irak, Syria i Libia11. Warto zauwa-
żyć, że państwa te były w przeszłości silnie powiązane ze Związkiem Radzieckim
a i współcześnie ich relacje gospodarcze z Rosją były lub są mocno rozwinięte. Cho-
dzi tu przede wszystkim o zakup broni produkcji rosyjskiej. Zasadniczym celem
w dążeniu do obalenia prezydenta Baszara Asada jest jednak chęć osłabienia pozy-
cji Iranu, którego Syria jest najbliższym sojusznikiem w regionie. W przypadku
obalenia pułkownika Muammara Kadafiego bezpośrednie przyczyny ataku nie
są do końca jasne, przecież od mniej więcej dziesięciu lat przed inwazją wymiana
handlowa Zachodu (w tym USA) z Libią rozwijała się w ogromnym tempie. Wśród
przyczyn natury politycznej prawdopodobnie istotne było wieloletnie dążenie
Anglosasów do odwetu za wcześniejsze finansowanie i wspieranie organizacji ter-
rorystycznych przez pułkownika Kadafiego oraz bezpośrednią organizację zama-
chów przez libijskich agentów (w tym zamachy w Berlinie i nad Lockerbie).
Trzecia wojna nad Zatoką, czyli obalenie reżimu Saddama Husajna pociągnęła
za sobą w efekcie rozwój sunnickiej partyzantki zbrojnych w Iraku a później także
w Syrii. Wreszcie w konsekwencji obalenia reżimu Muammara Kadafiego nastą-
pił rozwój zbrojnego dżihadyzmu w Libii oraz krajach Sahelu. Atak na Irak doko-
nany przez wojska anglosaskiej koalicji (z symbolicznym udziałem sił zbrojnych
RP) doprowadził w konsekwencji do dezintegracji tego państwa, które stało się
10 Por. L. Wright, The Looming Tower. Al-Qaeda Road to 9/11, London 2008, s. 44, 99, 102.
11 K. Izak, Leksykon organizacji i ruchów islamistycznych, Emowo 2014, s. 12.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
R. Borkowski, TRZECIA FALA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU — ZAGROŻENIA…
21
polem religijnej wojny domowej pomiędzy sunnitami sponsorowanymi przez kręgi
finansjery państw Półwyspu Arabskiego i szyitami wspieranymi przez Iran. Jed-
nocześnie szacuje się, że w ciągu 35 lat od rozpoczęcia przez Irak polityki agresji
zbrojnych, nastąpiło ośmiokrotne zmniejszenie PKB per capita. Taka skala zuboże-
nia społeczeństwa powoduje frustracje społeczne wzmacniające istniejące podziały
religijne i konflikty zbrojne.
Wobec słabości instytucji państwa, w którym sunnicka mniejszość została
odsunięta od władzy, w wyniku aliansu pomiędzy iracką odnogą Al-Kaidy a nie-
dobitkami baasistowskiego reżimu, powstało Państwo Islamskie. ISIS (Islamic State
of Iraq and Syria, Islamskie Państwo Iraku i Syrii) zwane także ISIL (Islamic State of Iraq
and Lewant, Islamskie Państwo Iraku i Lewantu) lub po prostu IS (Islamic State) lub
Daisz (arabski akronim), konsoliduje się militarnie i profesjonalizuje przekształ-
cając się z grup partyzanckich w siły regularne. Wśród dowódców ISIS znajdują
się oficerowie armii Husajna, a wielu żołnierzy rekrutuje się z byłej irackiej Gwar-
dii Republikańskiej. Armia powstańcza ISIS kontroluje obecnie obszar porówny-
walny z terytorium Wielkiej Brytanii, a jej liczebność szacuje się na około 30 tys.
żołnierzy. Fenomenem tej fali dżihadyzmu porównywalnym z wojną radziecko-
-afgańską jest napływ ochotników zasilających sunnickie oddziały w Iraku oraz
w Syrii. Obok obywateli krajów arabskich, w tym licznie reprezentowanych Tune-
zyjczyków i Marokańczyków do Syrii napływają także muzułmanie będący oby-
watelami państw Unii Europejskiej (European Arabs) oraz Federacji Rosyjskiej.
Według ekspertów, którzy na zlecenie Rady Bezpieczeństwa ONZ opraco-
wali raport na temat zagrożenia dżihadyzmem, co miesiąc do obozów ISIS, Wol-
nej Armii Syryjskiej, Frontu Al. Nusra, Salami Ahrar i innych oddziałów, przy-
bywa około tysiąca cudzoziemskich ochotników a ich liczba ma wynosić w sumie
przeszło 25 tys. ludzi. Umiejętności z zakresu taktyki walki, posługiwania się bro-
nią i konstruowania ładunków wybuchowych zdobyte w obozach szkoleniowych
posłużą nie tylko na bieżącym teatrze działań wojennych, ale mogą w przyszło-
ści zaowocować atakami terrorystycznymi na terytorium Europy. Wśród szkole-
niowców dżihadystycznych w Syrii widoczna jest aktywność grupy czeczeńskich
instruktorów, którzy w mieście Rakka utworzyli rosyjskojęzyczny ośrodek szkole-
niowy celem przeniesienia obecnej fali zbrojnego dżihadyzmu na terytorium Fede-
racji Rosyjskiej12. Z kolei według ekspertów Unii Europejskiej liczbę dżihadystów
przybyłych z Europy szacowano pod koniec roku 2014 na około 4 tys. bojowników,
z czego najwięcej ochotników przybyło z Francji, Wielkiej Brytanii oraz RFN13.
Dokonując porównania genezy, dynamiki rozwoju oraz geografii zagrożeń ter-
roryzmem pomiędzy trzema falami dżihadyzmu można zauważyć, że w przypadku
pierwszej fali przyczyną zastosowania terroryzmu jako metody walki przez grupy
12 Zob. F.A. Gerges, ISIS and the Third Wave of Jihadism, “Current History” December
13 Por. Munich Security Report 2015, www.securityconference.de , dostęp: 10 lipca
2014, s. 339–343.
2015 r.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
22
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE
szyickie była polityka USA oraz GB wobec Iranu, w przypadku drugiej fali dżi-
hadyzmu polityka ekspansji ZSRR i wojna radziecko-afgańska a potem wprowa-
dzenie wojsk USA na Półwysep Arabski, a w przypadku trzeciej fali dżihadyzmu
polityka USA wobec Bliskiego Wschodu w XXI wieku, a więc obalenie Saddama
Husajna, obalenie Muammara Kadafiego, próba obalenia Baszara Asada, co w kon-
sekwencji zaowocowało wojną domową w Syrii, Iraku oraz w Libii.
Porównując metody działania dżihadystów wszystkich trzech fal nie sposób
wskazać istotnych różnic. Stosowanie odpowiednich metod ataków uzależnione
jest zarówno od celów politycznych prowadzonej walki, jak i od środków zbrojnych
i materialnych pozostających w dyspozycji dżihadystycznych organizacji. Anali-
zując obecną sytuację w regionie MENA (Middle East and North Africa) można
postawić hipotezę, że tak, jak ćwierć wieku temu oddziały partyzanckie w Afgani-
stanie stanowiły „kuźnię kadr” dżihadu prowadzonego przez Al-Kaidę, tak obec-
nie grupy ochotników napływających do Syrii mogą stać się zarzewiem nowej fali
terrorystycznej aktywności wymierzonej przeciwko oddzielonym jedynie Morzem
Śródziemnym, a na lądzie terytorium Turcji, krajom Europy.
Dokonując wreszcie próby porównania obszaru zagrożeń i celów działania dzi-
hadystów widoczne jest, że w przypadku pierwszej fali dżihadyzmu precyzyjnie
zdefiniowanym celem ataków były USA i Wielka Brytania, w przypadku drugiej
fali dżihadyzmu celem uderzeń były USA oraz ich sojusznicy, a także prozachodnie
rządy Egiptu, Algierii, Arabii Saudyjskiej i innych krajów regionu, o tyle w przy-
padku trzeciej fali dżihadyzmu celem uderzeń stają się kraje Unii Europejskiej i ich
obywatele, czego dowodzą zamachy na redakcję „Charlie Hebdo” oraz masakra
europejskich turystów w Muzeum Bardo w Tunisie. Na marginesie warto podkreś-
lić, że penetracja krajów zachodnioeuropejskich przez dzihadystów z Bliskiego
Wschodu ma miejsce już od dawna, wystarczy przypomnieć, że fatwa Osamy bin
Ladena dotycząca wypowiedzenia wojny Stanom Zjednoczonym została ogło-
szona w 1998 roku w Londynie a komórki konspiracyjne przygotowujące zamach
z 11 września 2001 r. działały w Hamburgu i w Londynie. Dotychczas Unia Euro-
pejska (z wyjątkiem niektórych krajów) nie była jednak traktowana jako główny
przeciwnik dżihadystów. Wraz z włączeniem się Francji i Włoch w interwencję
zbrojną u boku USA w Libii sytuacja ulega zmianie.
Efektem obecnej polityki USA na Bliskim Wschodzie zapoczątkowanej dok-
tryną Busha GWoT (Global War on Terror) jest między innymi gigantyczny exo-
dus uchodźców z rejonów dotkniętych walkami. Liczba imigrantów przybyłych
na terytorium Unii Europejskiej wyniosła w roku 2014 około 280 tys. ludzi. Przy-
tłaczająca większość z nich przybywa z Afryki Północnej (w roku 2012 — 13 tys.,
w 2013 r. — 43 tys., a w 2014 r. — 170 tys.) docierając drogą morską do Włoch,
w tym przede wszystkim do wyspy Lampedusa. Około 50 tys. napływa z krajów
Maszreku i Egiptu a dalszych 40 tys. poprzez Turcję trafia na Bałkany. Sytuacja
jest napięta i stanowi bardzo poważne wyzwanie dla Unii Europejskiej, w tym
przede wszystkim dla państw Europy Południowej. Obok wyzwań natury finan-
sowej, logistycznej i epidemicznej w zakresie udzielania pomocy humanitarnej
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
R. Borkowski, TRZECIA FALA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU — ZAGROŻENIA…
23
imigrantom pojawiają się wyzwania związane z porządkiem publicznym i bezpie-
czeństwem wewnętrznym Unii Europejskiej. Napływ ogromnych rzesz ubogich
i niewykształconych migrantów owocuje bowiem rozwojem patologii społecznych
oraz przestępczości kryminalnej w społecznościach imigranckich, a także może
stanowić podłoże konfliktów społecznych w krajach, w których liczebność muzuł-
mańskich diaspor zacznie się zwiększać. Z kolei frustracja imigrantów na tle ich
ubóstwa, marginalizacji i wykluczenia stanowi podłoże do radykalizacji nastrojów
umiejętnie wykorzystywanych przez emisariuszy dżihadystycznych organizacji.
Szacuje się, że tylko w Libii jest od 500 tys. do 1 miliona ludzi chcących prze-
dostać się do Europy a w Turcji liczba uchodźców syryjskich i irackich oczekują-
cych na możliwość migracji na nasz kontynent może sięgnąć nawet 2 milionów.
Notabene wśród licznych enuncjacji dżihadystów z Libii znalazły się groźby ata-
ków terrorystycznych na terytorium Włoch (w tym na Watykan) przez terrorystów
przybywających razem z uchodźcami oraz groźby ostrzału rakietowego z Syrty.
USA wciąż powielają błąd w polityce wobec islamistów polegający na utrzymy-
waniu się w fałszywym przekonaniu, że można rozróżniać islamistów radykal-
nych od umiarkowanych i tym ostatnim udzielać pomocy finansowej oraz zbrojnej,
jak to miało do niedawna miejsce w Syrii. Stąd też część ekspertów głosi optymi-
styczne prognozy ograniczonego zasięgu zagrożenia ze strony ISIS, natomiast eks-
perci RAND Co. podkreślają permanentny charakter zagrożenia współczesnym
dzihadyzmem14. Błędem jest również doszukiwanie się istotnych różnic doktrynal-
nych czy strategicznych pomiędzy Al-Kaidą a ISIS oraz doszukiwanie się między
nimi elementów rywalizacji, tego rodzaju jałowe rozważania nie mają najmniej-
szego znaczenia dla kwestii bezpieczeństwa UE oraz RP.
Nie należy oczekiwać spójności w polityce bezpieczeństwa RP. Działania MSZ
i MON niekoniecznie przekładają się na podniesienie poziomu bezpieczeństwa
wewnętrznego, a wręcz przeciwnie, bezkrytyczne popieranie polityki USA może
zaowocować wzrostem poziomu zagrożenia atakami terrorystycznymi na tery-
torium RP. Na przykład wspieranie ruchów kaukaskiej irredenty może mieć
uboczne skutki i to zgoła odmienne od zakładanych, czego dobitnym memento
był zamach w Bostonie będący dziełem braci Carnajewów. Już od dawna Agencja
Bezpieczeństwa Wewnętrznego monitoruje środowiska czeczeńskich uchodźców,
którym RP udzielała azylu (90 azylantów w ostatnim 15-leciu stanowili właśnie
obywatele Czeczenii). Wygaszenie konfliktu czeczeńskiego oraz dalsza migracja
na Zachód rezydujących w Polsce uchodźców zminimalizowały ewentualne ryzyko
ich aktywności na terytorium RP.
Z kolei brak solidarności Polski z resztą „starej” Unii oraz zaangażowania
w zapewnianie bezpieczeństwa południowej, morskiej granicy Europy, może skut-
kować negatywnie na stosunku większości państw Unii do kwestii bezpieczeństwa
Polski. Nadmierne zaangażowanie w konflikt ukraiński może — wobec kolapsu
14 S.G. Jones, A Persistent Threat. The Evolution of al Qa’ida and Other Salafi Jihadists,
Rand National Defense Research Institute 2014, www.rand.org , dostęp: 10 lipca 2015 r.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
24
POLICYJNE SIŁY SPECJALNE W POLSCE
gospodarczego Ukrainy i narastającej frustracji społecznej zachodnich Ukraińców
— w przyszłości doprowadzić do odnowienia się antypolskiego terroryzmu ukra-
ińskiego. Również bezkrytyczne popieranie polityki amerykańskiej na Bliskim
Wschodzie nie może zaowocować wynikami zgodnymi z interesami Polski. Pozy-
tywnym aspektem naszej polityki zagranicznej jest rezygnacja z „ekspedycyjnego”
modelu sił zbrojnych RP, co przyczynia się do minimalizacji zagrożeń związanych
ze skutkami naszych działań militarnych w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego.
Realizacja nowej, jednolitej polityki migracyjnej Unii Europejskiej, która mia-
łaby polegać między innymi na wprowadzeniu algorytmu kwot liczbowych a więc
na „dzieleniu się” imigrantami przez państwa członkowskie, nie została przyjęta
przez unijny szczyt poświęcony migracjom. W przeciwnym razie spowodowałoby
to pojawienie się arabskich i afrykańskich uchodźców w Polsce. Podczas szczytu
UE dotyczącego polityki imigracyjnej unijni przywódcy postanowili trzykrotnie
zwiększyć, do kwoty 120 mln euro, dotychczasowy budżet Frontex-u na finanso-
wanie misji „Tryton” oraz misji „Posejdon” realizowanych celem ochrony Europy
przed inwazją nielegalnych imigrantów przedostających się przez Morze Śród-
ziemne. Państwa Unii Europejskiej mają poszerzyć współpracę w zwalczaniu prze-
mytu ludzi wykorzystując do tego celu między innymi Europol oraz rozwijając
współpracę z krajami, z których wyruszają imigranci. To ostatnie wydaje się jednak
hasłem o charakterze wishful thinking zważywszy, że w przypadku Libii trudno
mówić o istnieniu państwowości, a w przypadku Syrii ani islamistyczne bojówki,
ani prezydent Baszar Asad, któremu państwa Zachodu życzą upadku, nie będą
zainteresowane jakąkolwiek współpracą w tym zakresie. Jednocześnie Unia Euro-
pejska ma przygotować operację namierzania i niszczenia jednostek pływających
wykorzystywanych przez przemytników ludzi, co wydaje się jedynym racjonalnym
i efektywnym sposobem ograniczenia napływu imigrantów.
Polska pozostaje wciąż na peryferiach zagrożeń bezpieczeństwa Europy rodzą-
cych się na Bliskim Wschodzie, jednak już obecnie musimy się przygotowywać
na ich realne zaistnienie w granicach naszego kraju. Przykładowo, w raporcie
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego za rok 2014 zamieszczono informacje
o prowadzeniu śledztwa odnośnie do funkcjonowania na terenie Polski komórki
wsparcia logistycznego Państwa Islamskiego, Agencja podjęła też próbę monitoro-
wania udziału obywateli Polski w walkach w Syrii. Chodzi tu o Polaków zamiesz-
kujących w krajach UE, którzy podjęli zbrojną aktywność po stronie dżihadystów.
Zjawisko jest wprawdzie marginalne, może jednak w przyszłości stać się zaląż-
kiem powstawania komórek dżihadystycznych na terytorium RP. Wprawdzie
zagrożenie terrorystyczne w Polsce utrzymuje się na niskim poziomie, „jednak nie
oznacza to, że nasz kraj nie może stać się celem ataku ze strony ugrupowań eks-
tremistycznych, jako tzw. cel zastępczy w przypadku braku możliwości przepro-
wadzenia zamachu w innych państwach UE” — stwierdzają eksperci ABW15. Tego
15 Raport z działalności Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w 2014 r., www.abw.
gov.pl , dostęp: 10 lipca 2015 r.
##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
R. Borkowski, TRZECIA FALA WSPÓŁCZESNEGO DŻIHADYZMU — ZAGROŻENIA…
25
rodzaju zastrzeżenia, jak dotąd, stanowią swego rodzaju zrytualizowane zakończe-
nia stosownych raportów dotyczących oceny poziomu bezpieczeństwa i zagrożeń
RP od czasu podjęcia przez Polskę wysiłku zbrojnego w Afganistanie oraz Iraku.
W efekcie ewentualnej imigracji do Polski afrykańskich oraz arabskich uchodź-
ców, raczej należałoby się spodziewać rozwoju radykalnych, prawicow
Pobierz darmowy fragment (pdf)