Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00034 008632 15046313 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Praktyczna analiza pakietów. Wykorzystanie narzędzia Wireshark do rozwiązywania problemów z siecią - książka
Praktyczna analiza pakietów. Wykorzystanie narzędzia Wireshark do rozwiązywania problemów z siecią - książka
Autor: Liczba stron: 296
Wydawca: Helion Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-246-5011-8 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> komputery i informatyka >> hacking >> bezpieczeństwo sieci
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Sprawdź, co w sieci piszczy!

Przechwytywanie pakietów za pomocą najpopularniejszego na świecie sniffera sieciowego, czyli narzędzia Wireshark, jest bardzo łatwe, niezależnie od tego, czy chodzi o pakiety sieci przewodowej, czy bezprzewodowej. W jaki jednak sposób można wykorzystać te pakiety do zrozumienia, co się dzieje w sieci?

Praktyczna analiza pakietów to wyjątkowa książka poświęcona temu zaawansowanemu narzędziu. W trakcie lektury dowiesz się, jak przygotować je do pracy oraz jak przeprowadzić proste prace administracyjne z jego wykorzystaniem. Kolejne rozdziały to solidna dawka coraz bardziej zaawansowanej wiedzy. Tworzenie własnych filtrów, monitorowanie sieci w czasie rzeczywistym, analiza statystyczna ruchu to zadania, które już nigdy więcej nie sprawią Ci problemów. Ponadto będziesz mieć okazję poznać charakterystykę najpopularniejszych protokołów oraz najczęstsze problemy, jakich mogą Ci one przysporzyć. Książka ta jest obowiązkową pozycją na półce każdego administratora sieci komputerowych, jak również każdej zainteresowanej nimi osoby.

Sięgnij po tę książkę i rozwiąż problemy związane z:

Wyjątkowe źródło informacji na temat analizy danych przesyłanych w sieci!

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Tytuł oryginału: Practical Packet Analysis: Using Wireshark to Solve Real-World Network Problems Tłumaczenie: Robert Górczyński ISBN: 978-83-246-5011-8 Original edition copyright © 2011 by Chris Sanders. All rights reserved. Published by arrangement with No Starch Press, Inc. Polish edition copyright 2013 by HELION SA. All rights reserved. All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any information storage retrieval system, without permission from the Publisher. Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji. Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli. Wydawnictwo HELION dołożyło wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie bierze jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Wydawnictwo HELION nie ponosi również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce. Wydawnictwo HELION ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63 e-mail: helion@helion.pl WWW: http://helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek) Drogi Czytelniku! Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres http://helion.pl/user/opinie/panpak Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję. Printed in Poland. • Kup książkę • Poleć książkę • Oceń książkę • Księgarnia internetowa • Lubię to! » Nasza społeczność Spis treĂci PodziÚkowania 13 Wprowadzenie 15 Dlaczego wïaĂnie ta ksiÈĝka? ......................................................................................................15 Koncepcje i podejĂcie .................................................................................................................16 Jak korzystaÊ z tej ksiÈĝki? ..........................................................................................................18 Przykïadowe pliki .......................................................................................................................18 Fundusz The Rural Technology Fund .........................................................................................18 Kontakt ze mnÈ ..........................................................................................................................19 1 Podstawy dziaïania sieci i analizy pakietów 21 Analiza pakietów i sniffery pakietów ..........................................................................................22 Ocena aplikacji typu sniffer pakietów .............................................................................22 Jak dziaïa sniffer pakietów? .............................................................................................23 W jaki sposób komunikujÈ siÚ komputery? ................................................................................24 Protokoïy ........................................................................................................................24 Siedem warstw modelu OSI ...........................................................................................25 Hermetyzacja danych .....................................................................................................29 SprzÚt sieciowy ...............................................................................................................31 Klasyfikacje ruchu sieciowego ....................................................................................................35 Ruch typu broadcast .......................................................................................................36 Ruch typu multicast .........................................................................................................37 Ruch typu unicast ............................................................................................................37 Podsumowanie ...........................................................................................................................38 2 Dobranie siÚ do sieci 39 Tryb mieszany ............................................................................................................................40 Przechwytywanie pakietów z koncentratorów .........................................................................41 Przechwytywanie pakietów w Ărodowisku sieci opartej na przeïÈczniku sieciowym ................43 Kopiowanie ruchu na wskazany port ..............................................................................43 Technika hubbing out .....................................................................................................45 Uĝycie rozgaïÚěnika ....................................................................................................... 46 Zatrucie bufora ARP ....................................................................................................... 49 Przechwytywanie pakietów w Ărodowisku sieci opartej na routerze ....................................... 54 Praktyczne wskazówki dotyczÈce umieszczania sniffera pakietów ........................................... 55 3 Wprowadzenie do narzÚdzia Wireshark 59 Krótka historia narzÚdzia Wireshark ......................................................................................... 59 Zalety narzÚdzia Wireshark ....................................................................................................... 60 Instalowanie narzÚdzia Wireshark ............................................................................................. 61 Instalowanie Wireshark w systemie Windows ............................................................... 62 Instalowanie narzÚdzia Wireshark w systemie Linux ..................................................... 63 Instalowanie narzÚdzia Wireshark w systemie Mac OS X ............................................. 64 Podstawy uĝywania narzÚdzia Wireshark .................................................................................. 65 Twoje pierwsze przechwycone pakiety ......................................................................... 65 Okno gïówne narzÚdzia Wireshark ................................................................................ 67 Preferencje narzÚdzia Wireshark ................................................................................... 68 Kolorowanie pakietów ................................................................................................... 69 4 Praca z przechwyconymi pakietami 73 Praca z plikami zawierajÈcymi przechwycone dane .................................................................. 73 Zapis i eksport plików zawierajÈcych przechwycone dane ........................................... 74 ’Èczenie plików zawierajÈcych przechwycone dane ..................................................... 75 Praca z pakietami ....................................................................................................................... 76 Wyszukiwanie pakietów ................................................................................................. 76 Oznaczanie pakietów ..................................................................................................... 77 Wydruk pakietów ........................................................................................................... 77 Konfiguracja formatu wyĂwietlania czasu i odniesieñ ................................................................ 78 Format wyĂwietlania czasu ............................................................................................. 78 Odniesienie czasu do pakietu ......................................................................................... 79 Konfiguracja opcji przechwytywania danych ............................................................................. 80 Sekcja Capture ............................................................................................................... 81 Sekcja Capture File(s) ..................................................................................................... 81 Sekcja Stop Capture ....................................................................................................... 82 Sekcja Display Options ................................................................................................... 83 Sekcja Name Resolution ................................................................................................. 83 Uĝywanie filtrów ....................................................................................................................... 83 Pliki zawierajÈce przechwycone dane ............................................................................ 84 Filtry wyĂwietlania .......................................................................................................... 90 Zapis filtrów ................................................................................................................... 93 8 S p i s t r e Ă c i 5 Zaawansowane funkcje narzÚdzia Wireshark 97 Konwersacje i punkty koñcowe sieci .........................................................................................97 PrzeglÈdanie punktów koñcowych .................................................................................98 PrzeglÈdanie konwersacji sieciowych .............................................................................99 RozwiÈzywanie problemów za pomocÈ okien Endpoints i Conversations ...................100 Okno Protocol Hierarchy Statistics .........................................................................................102 OkreĂlanie nazw .......................................................................................................................103 WïÈczenie funkcji okreĂlania nazw ................................................................................103 Potencjalne wady okreĂlania nazw ...............................................................................104 Szczegóïowa analiza protokoïu ................................................................................................104 Zmiana dekodera ..........................................................................................................105 WyĂwietlanie kodu ěródïowego dekodera ...................................................................107 Funkcja Follow TCP Stream ....................................................................................................108 WielkoĂÊ pakietu ......................................................................................................................109 Grafika ......................................................................................................................................110 Wykres operacji wejĂcia-wyjĂcia ...................................................................................110 Wykres czasu podróĝy ..................................................................................................112 Wykres przepïywu danych ............................................................................................113 Informacje zaawansowane .......................................................................................................114 6 NajczÚĂciej uĝywane protokoïy niĝszych warstw 117 Protokóï ARP ...........................................................................................................................118 Nagïówek pakietu ARP .................................................................................................119 Pakiet 1.: ĝÈdanie ARP ..................................................................................................120 Pakiet 2.: odpowiedě ARP ............................................................................................121 Bezpïatny pakiet ARP ....................................................................................................122 Protokóï IP ...............................................................................................................................123 Adres IP ........................................................................................................................123 Nagïówek IPv4 ..............................................................................................................125 WartoĂÊ Time to Live ...................................................................................................126 Fragmentacja IP ............................................................................................................128 Protokóï TCP ...........................................................................................................................130 Nagïówek TCP .............................................................................................................131 Porty TCP .....................................................................................................................132 Trzyetapowy proces negocjacji TCP ............................................................................135 Zakoñczenie komunikacji TCP .....................................................................................137 Zerowanie TCP ............................................................................................................138 Protokóï UDP ..........................................................................................................................139 Nagïówek UDP .............................................................................................................140 Protokóï ICMP .........................................................................................................................141 Nagïówek ICMP ...........................................................................................................141 WiadomoĂci i typy ICMP ..............................................................................................142 ¿Èdania echo i odpowiedzi na nie .................................................................................142 Polecenie traceroute .....................................................................................................145 S p i s t r e Ă c i 9 7 NajczÚĂciej uĝywane protokoïy wyĝszych warstw 149 Protokóï DHCP ....................................................................................................................... 149 Struktura pakietu DHCP .............................................................................................. 150 Proces odnowy DHCP ................................................................................................. 150 Proces odnowy dzierĝawy DHCP ............................................................................... 156 Opcje DHCP i typy wiadomoĂci .................................................................................. 156 Protokóï DNS .......................................................................................................................... 156 Struktura pakietu DNS ................................................................................................. 157 Proste zapytanie DNS .................................................................................................. 158 Typy zapytañ DNS ....................................................................................................... 159 Rekurencja DNS ........................................................................................................... 160 Transfer strefy DNS ..................................................................................................... 164 Protokóï HTTP ....................................................................................................................... 166 PrzeglÈdanie zasobów za pomocÈ HTTP ..................................................................... 166 Przekazywanie danych za pomocÈ HTTP .................................................................... 168 Podsumowanie ........................................................................................................................ 170 8 NajczÚĂciej spotykane sytuacje 171 Serwisy spoïecznoĂciowe na poziomie pakietów .................................................................... 172 Przechwycenie ruchu sieciowego serwisu Twitter ...................................................... 172 Przechwycenie ruchu sieciowego serwisu Facebook .................................................. 176 Porównanie metod stosowanych przez serwisy Twitter i Facebook .......................... 178 Przechwycenie ruchu sieciowego z ESPN.com ...................................................................... 179 Uĝycie okna Conversations .......................................................................................... 179 Uĝywanie okna Protocol Hierarchy Statistics .............................................................. 179 PrzeglÈdanie ruchu DNS .............................................................................................. 181 WyĂwietlanie ĝÈdañ HTTP ........................................................................................... 182 Rzeczywiste problemy ............................................................................................................ 183 Brak dostÚpu do internetu: problem zwiÈzany z konfiguracjÈ ..................................... 183 Brak dostÚpu do internetu: niechciane przekierowanie .............................................. 187 Brak dostÚpu do internetu: problemy zwiÈzane z przekazywaniem danych ............... 190 Nieprawidïowo dziaïajÈca drukarka ............................................................................. 193 UwiÚzieni w oddziale ................................................................................................... 196 BïÈd programisty .......................................................................................................... 199 Podsumowanie ........................................................................................................................ 204 9 Zmagania z wolno dziaïajÈcÈ sieciÈ 205 Funkcje usuwania bïÚdów protokoïu TCP .............................................................................. 206 Ponowna transmisja pakietu TCP ................................................................................ 206 Duplikaty potwierdzeñ TCP i szybka retransmisja ...................................................... 209 10 S p i s t r e Ă c i Kontrola przepïywu danych TCP .............................................................................................213 Dostosowanie wielkoĂci okna .......................................................................................215 Wstrzymanie przepïywu danych i powiadomienie o zerowej wielkoĂci okna odbiorcy ...........................................................................216 Mechanizm przesuwajÈcego siÚ okna TCP w praktyce ................................................217 Wnioski pïynÈce z usuwania bïÚdów protokoïu TCP i kontroli przepïywu danych .................220 Lokalizacja ěródïa opóěnieñ .....................................................................................................221 Normalna komunikacja .................................................................................................221 Wolna komunikacja — opóěnienie z winy sieci ............................................................222 Wolna komunikacja — opóěnienie po stronie klienta ..................................................223 Wolna komunikacja — opóěnienie po stronie serwera ................................................224 Struktury pozwalajÈce na wyszukiwanie opóěnieñ .......................................................224 Punkt odniesienia dla sieci ........................................................................................................225 Punkt odniesienia dla miejsca ........................................................................................226 Punkt odniesienia dla komputera ..................................................................................227 Punkt odniesienia dla aplikacji .......................................................................................228 Informacje dodatkowe dotyczÈce punktów odniesienia ...............................................229 Podsumowanie .........................................................................................................................229 10 Analiza pakietów i zapewnianie bezpieczeñstwa 231 Rozpoznanie systemu ...............................................................................................................232 Skanowanie TCP SYN ..................................................................................................232 Wykrywanie systemu operacyjnego .............................................................................237 Wïamanie .................................................................................................................................240 Operacja Aurora ...........................................................................................................240 Zatrucie bufora ARP .....................................................................................................246 Koñ trojañski umoĝliwiajÈcy zdalny dostÚp ..................................................................248 Podsumowanie .........................................................................................................................257 11 Analiza pakietów w sieci bezprzewodowej 259 WzglÚdy fizyczne ......................................................................................................................260 Przechwytywanie danych tylko jednego kanaïu w danej chwili ....................................260 Zakïócenia sygnaïu bezprzewodowego ........................................................................261 Wykrywanie i analizowanie zakïóceñ sygnaïu ...............................................................261 Tryby dziaïania kart sieci bezprzewodowych ..........................................................................263 Bezprzewodowe przechwytywanie pakietów w systemie Windows ......................................264 Konfiguracja AirPcap .....................................................................................................264 Przechwytywanie ruchu sieciowego za pomocÈ urzÈdzenia AirPcap ...........................266 Bezprzewodowe przechwytywanie pakietów w systemie Linux ............................................268 Struktura pakietu 802.11 ..........................................................................................................269 Dodanie do panelu Packet List kolumn charakterystycznych dla sieci bezprzewodowej ........271 Filtry przeznaczone dla sieci bezprzewodowej .......................................................................272 Filtrowanie ruchu sieciowego naleĝÈcego do okreĂlonego BSS ID ................................273 S p i s t r e Ă c i 11 Filtrowanie okreĂlonych typów pakietów sieci bezprzewodowej ............................... 273 Odfiltrowanie okreĂlonej czÚstotliwoĂci ...................................................................... 273 Bezpieczeñstwo w sieci bezprzewodowej .............................................................................. 275 Zakoñczone powodzeniem uwierzytelnienie WEP ..................................................... 275 Nieudane uwierzytelnienie WEP .................................................................................. 277 Zakoñczone powodzeniem uwierzytelnienie WPA ..................................................... 278 Nieudane uwierzytelnienie WPA ................................................................................. 279 Podsumowanie ........................................................................................................................ 281 Dodatek. Co dalej? 283 NarzÚdzia analizy pakietów ..................................................................................................... 283 tcpdump i Windump .................................................................................................... 284 Cain Abel .................................................................................................................. 284 Scapy ............................................................................................................................ 284 Netdude ....................................................................................................................... 284 Colsoft Packet Builder .................................................................................................. 284 CloudShark ................................................................................................................... 285 pcapr ............................................................................................................................ 285 NetworkMiner ............................................................................................................. 287 Tcpreplay ..................................................................................................................... 287 ngrep ............................................................................................................................ 287 libpcap .......................................................................................................................... 287 hping ............................................................................................................................. 287 Domain Dossier ........................................................................................................... 288 Perl i Python ................................................................................................................. 288 Zasoby dotyczÈce analizy pakietów ........................................................................................ 288 Witryna domowa narzÚdzia Wireshark ........................................................................ 288 Kurs SANS Security Intrusion Detection In-Depth ...................................................... 288 Blog Chrisa Sandersa .................................................................................................... 289 Blog Packetstan ............................................................................................................ 289 Uniwersytet Wireshark ................................................................................................ 289 IANA ............................................................................................................................ 289 TCP/IP Illustrated (Addison-Wesley) ........................................................................... 289 The TCP/IP Guide (No Starch Press) .......................................................................... 289 Skorowidz 291 12 S p i s t r e Ă c i 4 Praca z przechwyconymi pakietami PO KRÓTKIM WPROWADZENIU DO NARZ}DZIA WIRESHARK PRZEDSTA- WIONYM W ROZDZIALE 3. JESTE¥ GOTOWY DO ROZPOCZ}CIA PRZE- CHWYTYWANIA I ANALIZY PAKIETÓW. W TYM ROZDZIALE DOWIESZ siÚ, jak pracowaÊ z plikami zawierajÈcymi przechwycone dane, z prze- chwyconymi pakietami oraz z formatami wyĂwietlania czasu. Omówione zostanÈ takĝe bardziej zaawansowane opcje dotyczÈce przechwytywania pakietów, a ponadto zagïÚbimy siÚ w Ăwiat filtrów. Praca z plikami zawierajÈcymi przechwycone dane Podczas przeprowadzania analizy pakietu przekonasz siÚ, ĝe znaczna jej czÚĂÊ nastÚpuje juĝ po przechwyceniu danych. NajczÚĂciej w róĝnym czasie przeprowa- dzasz kilka operacji przechwytywania i zapisywania danych, a nastÚpnie ana- lizujesz jednoczeĂnie wszystkie zebrane w ten sposób dane. NarzÚdzie Wi- reshark umoĝliwia zapisywanie plików z przechwyconymi danymi, które bÚdziesz mógï póěniej przeanalizowaÊ. OczywiĂcie masz moĝliwoĂÊ ïÈczenia ze sobÈ wielu takich plików. Zapis i eksport plików zawierajÈcych przechwycone dane Aby zapisaÊ przechwycony pakiet, wybierz opcjÚ menu File/Save As. Na ekranie powinno wyĂwietliÊ siÚ okno dialogowe Save As (zob. rysunek 4.1). W oknie tym moĝesz podaÊ katalog, w którym zostanie zapisany plik, oraz okreĂliÊ format pliku. Jeĝeli nie podasz formatu pliku, narzÚdzie Wireshark uĝyje domyĂlnego formatu pliku dla przechwyconych danych — .pcap. Rysunek 4.1. Za pomocÈ okna dialogowego Save As moĝesz zapisywaÊ przechwycone pakiety JednÈ z najmocniejszych stron okna dialogowego Save As jest moĝliwoĂÊ zapisu okreĂlonego zakresu pakietu. To doskonaïy sposób na zmniejszenie przeroĂniÚtych plików zawierajÈcych przechwycone dane pakietu. Moĝesz wiÚc zapisywaÊ pakiety pochodzÈce jedynie z podanego zakresu, pakiety oznaczone lub pakiety widoczne po zastosowaniu okreĂlonego filtru wyĂwietlania. (Pakiety oznaczone i filtry zostanÈ omówione w dalszej czÚĂci rozdziaïu). Dane przechwycone przez narzÚdzie Wireshark moĝesz eksportowaÊ do wielu róĝnych formatów w celu wyĂwietlania danych w innych mediach lub przeanali- zowania zebranych danych w innych narzÚdziach. DostÚpne formaty to miÚdzy innymi: zwykïy tekst, PostScript, CSV (ang. Comma Separated Values — wartoĂci 74 R o z d z i a ï 4 rozdzielone przecinkami) oraz XML. Aby wyeksportowaÊ przechwycone dane pakietu, wybierz opcjÚ menu File/Export, a nastÚpnie wskaĝ format pliku, w któ- rym majÈ zostaÊ zapisane dane. Na ekranie wyĂwietli siÚ okno dialogowe Save As zawierajÈce opcje zwiÈzane z wybranym formatem. ’Èczenie plików zawierajÈcych przechwycone dane Pewne rodzaje analizy wymagajÈ poïÈczenia ze sobÈ wielu plików zawierajÈcych przechwycone dane. Jest to praktyka czÚsto stosowana podczas porównywania dwóch strumieni danych lub ïÈczenia strumieni tego samego ruchu sieciowego, które zostaïy przechwycone oddzielnie. Aby poïÈczyÊ ze sobÈ pliki zawierajÈce przechwycone dane, otwórz jeden z nich, a nastÚpnie wybierz opcjÚ menu File/Merge. Na ekranie wyĂwietli siÚ okno dialogowe zatytuïowane Merge with capture file (zob. rysunek 4.2). W oknie tym wskaĝ plik, który ma zostaÊ poïÈczony z juĝ otwartym plikiem, a nastÚpnie wybierz metodÚ poïÈczenia plików. Plik wybrany w oknie dialogowym moĝesz umieĂciÊ przed juĝ otworzonym plikiem, doïÈczyÊ go na koñcu bÈdě poïÈczyÊ oba pliki chronologicznie na podstawie ich znaczników czasu. Rysunek 4.2. Okno dialogowe Merge with capture file pozwala ïÈczyÊ dwa pliki zawierajÈce przechwycone dane P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 75 Praca z pakietami Moĝe siÚ zdarzyÊ sytuacja, w której wykorzystywana bÚdzie ogromna liczba pakie- tów. W przypadku wzrostu liczby pakietów do rzÚdu tysiÚcy lub nawet milionów musisz mieÊ moĝliwoĂÊ efektywnego poruszania siÚ pomiÚdzy nimi. NarzÚdzie Wireshark umoĝliwia wyszukiwanie i oznaczanie pakietów speïniajÈcych okre- Ălone kryteria. Pakiety moĝna równieĝ wydrukowaÊ. Wyszukiwanie pakietów Aby wyszukaÊ pakiety speïniajÈce okreĂlone kryteria, musisz przejĂÊ do okna dia- logowego Find Packet (zob. rysunek 4.3) poprzez naciĂniÚcie klawiszy Ctrl+F. Rysunek 4.3. Wyszukiwanie pakietów w narzÚdziu Wireshark na podstawie okreĂlonych kryteriów Pokazane na rysunku 4.3 okno dialogowe zawiera trzy nastÚpujÈce opcje pozwa- lajÈce na wyszukiwanie pakietów: Q Display filter. W tej opcji moĝesz podaÊ filtr oparty na wyraĝeniu. DziÚki temu filtrowi zostanÈ wyszukane jedynie pakiety speïniajÈce zdefiniowane tutaj wyraĝenie. Q Hex value. Ta opcja powoduje wyszukanie pakietów zawierajÈcych podanÈ wartoĂÊ szesnastkowÈ (bajty powinny byÊ rozdzielone dwukropkami). Q String. Ta opcja powoduje wyszukanie pakietów zawierajÈcych podany ciÈg tekstowy. Powyĝsze rodzaje wyszukiwania przedstawiono w tabeli 4.1. Inne opcje pozwalajÈ na wybór uĝywanego systemu kodowania znaków, okre- Ălenie kierunku wyszukiwania oraz wskazanie okna, w którym ma zostaÊ przepro- wadzona operacja wyszukiwania. Wyszukiwanie z uĝyciem ciÈgu tekstowego moĝna rozbudowaÊ poprzez podanie uĝywanego systemu kodowania, okreĂlenie, czy ma byÊ rozróĝniana wielkoĂÊ znaków, oraz wskazanie panelu, w którym bÚdzie prze- prowadzona operacja wyszukiwania. Po wybraniu odpowiednich opcji w polu tekstowym naleĝy wprowadziÊ kry- teria wyszukiwania, a nastÚpnie nacisnÈÊ przycisk Find w celu znalezienia pierw- 76 R o z d z i a ï 4 Tabela 4.1. DostÚpne rodzaje operacji wyszukiwania pakietów Rodzaj wyszukiwania Przykïady filtr wartoĂÊ szesnastkowa ciÈg tekstowy not ip ip.addr==192.168.0.1 arp 00:ff ff:ff 00:ab:b1:f0 StacjaRobocza1 UĝytkownikB domena szego pakietu speïniajÈcego zdefiniowane kryteria. Aby znaleěÊ kolejny pakiet dopasowany do kryteriów, trzeba nacisnÈÊ klawisze Ctrl+N, natomiast przejĂcie do poprzedniego znalezionego pakietu nastÚpuje po naciĂniÚciu klawiszy Ctrl+B. Oznaczanie pakietów Po znalezieniu pakietów speïniajÈcych zdefiniowane kryteria moĝna je oznakowaÊ. Przykïadowo: pakiety moĝesz oznakowaÊ, aby mieÊ moĝliwoĂÊ ich oddzielnego zapisania lub szybkiego odszukania na podstawie koloru. Oznaczone pakiety wyróĝniajÈ siÚ biaïym tekstem na czarnym tle, jak pokazano na rysunku 4.4. (Podczas zapisywania przechwyconych pakietów moĝesz zdecydowaÊ o zacho- waniu jedynie oznaczonych pakietów). Rysunek 4.4. Oznaczony pakiet jest podĂwietlony na ekranie. Na rysunku widaÊ, ĝe pakiet pierwszy zostaï oznaczony — ma czarne tïo i biaïy tekst W celu oznaczenia pakietu kliknij go prawym przyciskiem myszy w panelu Packet List, a nastÚpnie wybierz opcjÚ Mark Packet z rozwijanego menu lub naciĂnij klawisze Ctrl+M. Natomiast usuniÚcie zaznaczenia pakietu nastÚpuje po ponow- nym wybraniu wspomnianej opcji lub po ponownym naciĂniÚciu klawiszy Ctrl+M. W przechwyconych danych moĝesz oznaczyÊ dowolnÈ liczbÚ pakietów. Do poru- szania siÚ do przodu i do tyïu po oznaczonych pakietach sïuĝÈ klawisze odpowied- nio Shift+Ctrl+N i Shift+Ctrl+B. Wydruk pakietów Wprawdzie wiÚkszoĂÊ analizy pakietów przeprowadza siÚ na ekranie komputera, ale zdarzajÈ siÚ sytuacje, gdy trzeba wydrukowaÊ przechwycone dane. Sam czÚsto drukujÚ pakiety i umieszczam je na biurku; w ten sposób mogÚ bardzo szybko sprawdziÊ ich zawartoĂÊ podczas przeprowadzania innych analiz. MoĝliwoĂÊ zapisu pakietów do pliku w formacie PDF równieĝ jest bardzo wygodna, zwïasz- cza podczas przygotowywania raportów. P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 77 Aby wydrukowaÊ przechwycone pakiety, wyĂwietl okno dialogowe Print poprzez wybór opcji menu File/Print. Na ekranie pojawi siÚ pokazane na rysunku 4.5 okno dialogowe Print. Rysunek 4.5. Okno dialogowe Print umoĝliwia wydruk wskazanych pakietów Wskazane dane moĝna wydrukowaÊ jako zwykïy tekst, PostScript lub do pliku. Podobnie jak w przypadku okna dialogowego Save As, takĝe tutaj moĝna wybraÊ wydruk jedynie okreĂlonego zakresu pakietów, pakietów oznaczonych lub wyĂwie- tlanych na ekranie jako wynik dziaïania filtru. Ponadto masz moĝliwoĂÊ wyboru panelu (jednego z trzech gïównych paneli okna Wireshark), z którego bÚdzie wydrukowany pakiet. Po zaznaczeniu wszystkich opcji naciĂnij przycisk Print. Konfiguracja formatu wyĂwietlania czasu i odniesieñ Czas ma istotne znaczenie zwïaszcza podczas przeprowadzania analizy pakietu. Dla wszystkich zdarzeñ zachodzÈcych w sieci czas jest waĝny, a Twoim zadaniem jest analiza trendów i opóěnieñ w sieci w niemal kaĝdym pliku zawierajÈcym przechwycone dane. Twórcy narzÚdzia Wireshark zdajÈ sobie sprawÚ ze znacze- nia czasu, dlatego dostarczyli wiele powiÈzanych z nim opcji konfiguracyjnych. W tym podrozdziale skoncentrujemy siÚ na formacie wyĂwietlania czasu oraz na odniesieniach czasu do pakietu. Format wyĂwietlania czasu Kaĝdy pakiet przechwycony przez narzÚdzie Wireshark ma znacznik czasu, który jest mu przypisany przez system operacyjny. Wireshark ma moĝliwoĂÊ wyĂwietlenia 78 R o z d z i a ï 4 zarówno bezwzglÚdnego znacznika czasu, wskazujÈcego dokïadny moment prze- chwycenia danego pakietu, jak równieĝ czasu, który upïynÈï od ostatniego prze- chwyconego pakietu, a takĝe od poczÈtku i koñca operacji przechwytywania. Opcje zwiÈzane z wyĂwietlaniem czasu znajdujÈ siÚ w menu gïównym zaty- tuïowanym View. Pokazana na rysunku 4.6 grupa Time Display Format umoĝliwia wybór formatu wyĂwietlania czasu oraz dokïadnoĂÊ czasu. Masz moĝliwoĂÊ wybra- nia automatycznego lub rÚcznego ustawienia dokïadnoĂci czasu, na przykïad: sekundy, milisekundy, mikrosekundy. Obie opcje bÚdziemy modyfikowaÊ w dalszej czÚĂci ksiÈĝki, wiÚc powinieneĂ siÚ teraz z nimi zapoznaÊ. Rysunek 4.6. DostÚpnych jest kilka formatów wyĂwietlania czasu Odniesienie czasu do pakietu Funkcja odniesienia czasu do pakietu pozwala skonfigurowaÊ okreĂlony pakiet w taki sposób, aby kolejne obliczenia dotyczÈce czasu byïy przeprowadzane wzglÚ- dem danego pakietu. Ta funkcja jest wyjÈtkowo uĝyteczna podczas analizy wielu kolejnych zdarzeñ, które sÈ wywoïywane gdzieĂ w Ărodku pliku zawierajÈcego przechwycone dane. Aby ustawiÊ odniesienie czasu do okreĂlonego pakietu, naleĝy w pierwszej kolejnoĂci zaznaczyÊ pakiet w panelu Packet List, a nastÚpnie wybraÊ opcjÚ menu Edit/Set Time Reference. UsuniÚcie odniesienia czasu do pakietu nastÚpuje po zaznaczeniu pakietu i usuniÚciu opcji Edit/Set Time Reference. Po wïÈczeniu funkcji odniesienia czasu do okreĂlonego pakietu kolumna Time w panelu Packet List bÚdzie zawieraïa ciÈg tekstowy *REF* (zob. rysunek 4.7). P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 79 Rysunek 4.7. Pakiet wraz z wïÈczonym odniesieniem czasu wzglÚdem wskazanego pakietu WïÈczenie opcji odniesienia czasu do danego pakietu jest uĝyteczne tylko wtedy, gdy format wyĂwietlania czasu przechwyconych danych jest zdefiniowany jako czas wyĂwietlany wzglÚdem poczÈtku tych danych. Wszelkie inne ustawienia spowodujÈ otrzymanie nieprzewidywalnych wyników oraz utworzenie bardzo mylÈcych znaczników czasu. Konfiguracja opcji przechwytywania danych WyjÈtkowo prosty proces przechwytywania danych zostaï przedstawiony w roz- dziale 3. W pokazanym na rysunku 4.8 oknie dialogowym Capture Options narzÚ- dzie Wireshark oferuje znacznie wiÚcej opcji zwiÈzanych z przechwytywaniem danych. WyĂwietlenie tego okna dialogowego nastÚpuje po wybraniu opcji Capture/Interfaces i klikniÚciu przycisku Options znajdujÈcego siÚ obok nazwy interfejsu, z którego majÈ zostaÊ przechwycone pakiety. Rysunek 4.8. Okno dialogowe Capture Options 80 R o z d z i a ï 4 Okno dialogowe Capture Options ma wiÚcej wodotrysków, niĝ bÚdziesz w sta- nie wykorzystaÊ, umoĝliwiajÈcych jak najwiÚkszÈ elastycznoĂÊ podczas przechwy- tywania pakietów. Opcje zostaïy zgrupowane w kilku sekcjach, które teraz omówiÚ. Sekcja Capture Rozwijane menu Interface w sekcji Capture pozwala wybraÊ konfigurowany interfejs sieciowy. W menu po lewej stronie wybierasz interfejs lokalny bÈdě zdalny, natomiast menu po prawej stronie pokazuje dostÚpne interfejsy pozwalajÈce na przechwytywanie danych. Adres IP wybranego interfejsu jest wyĂwietlany bez- poĂrednio pod rozwijanym menu. Trzy pola wyboru umieszczone po lewej stronie sekcji Capture sïuĝÈ do wïÈ- czenia lub wyïÈczenia trybu mieszanego (domyĂlnie zawsze jest wïÈczony), prze- chwytywania pakietów w aktualnie eksperymentalnym formacie pcap-ng oraz do zdefiniowanego w bajtach ograniczenia wielkoĂci kaĝdego przechwyconego pakietu. Przyciski po prawej stronie sekcji Capture pozwalajÈ uzyskaÊ dostÚp do usta- wieñ sieci bezprzewodowej lub zdalnej (pod warunkiem, ĝe sÈ dostÚpne). Poniĝej znajduje siÚ opcja konfiguracji wielkoĂci bufora, dostÚpna jedynie w systemach Microsoft Windows. W tym miejscu moĝesz okreĂliÊ wielkoĂÊ przechwyconych danych pakietów, które bÚdÈ przechowywane w buforze jÈdra, zanim zostanÈ zapisane na dysku. (Tej wartoĂci nie powinieneĂ modyfikowaÊ, chyba ĝe zauwaĝysz gubienie duĝej liczby pakietów). Opcja Capture Filter pozwala zdefiniowaÊ filtr przechwytywania danych. Sekcja Capture File(s) W sekcji Capture File(s) moĝesz skonfigurowaÊ automatyczne przechowywanie przechwyconych pakietów w pliku zamiast najpierw przechwytywania danych, a dopiero póěniej ich zapisywania w pliku. DostÚpne tutaj opcje oferujÈ duĝÈ elastycznoĂÊ w zarzÈdzaniu sposobem zapisu pakietów. Dane mogÈ byÊ zapisywane w pojedynczym pliku, w zestawie plików, a nawet moĝna uĝyÊ bufora wielopier- Ăcieniowego (ang. ring buffer) do zarzÈdzania liczbÈ tworzonych plików. WïÈcze- nie opcji zapisu danych do pliku (lub plików) wymaga podania peïnej Ăcieĝki dostÚpu w polu File. Podczas przechwytywania ogromnego ruchu sieciowego lub przeprowadzania dïugotrwaïej operacji przechwytywania danych uĝyteczne jest utworzenie zestawu plików. Zestaw ten to grupa wielu plików, kaĝdy z nich zawiera dane speïniajÈce okreĂlony warunek. Aby wykorzystaÊ zestaw plików, naleĝy uĝyÊ opcji Use Multiple Files. Przy zarzÈdzaniu zestawem plików narzÚdzie Wireshark korzysta z róĝnych wyzwalaczy opartych na wielkoĂci pliku lub na warunku dotyczÈcym czasu. WïÈ- czenie tych opcji wymaga zaznaczenia pola wyboru znajdujÈcego siÚ obok opcji Next File Every (to górne dotyczy wyzwalaczy opartych na wielkoĂci pliku, natomiast dolne — opartych na czasie), a takĝe podania wartoĂci oraz jednostki P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 81 powodujÈcej aktywacjÚ wyzwalacza. Przykïadowo: moĝesz zdefiniowaÊ wyzwalacz tworzÈcy nowy plik po przechwyceniu kaĝdego 1 MB danych lub po upïywie minuty przechwytywania danych (zob. rysunek 4.9). Rysunek 4.9. Zestaw plików utworzonych przez narzÚdzie Wireshark w odstÚpie jednej minuty Wymienione opcje moĝna ze sobÈ ïÈczyÊ. Przykïadowo: po zaznaczeniu obu wyzwalaczy nowy plik zostanie utworzony po przechwyceniu 1 MB danych lub po upïywie jednej minuty — w zaleĝnoĂci od tego, co nastÈpi wczeĂniej. Opcja Ring Buffer Width pozwala na uĝycie bufora wielopierĂcieniowego pod- czas tworzenia zestawu plików. Ta opcja jest wykorzystywana przez narzÚdzie Wireshark do zastosowania metody FIFO (ang. First In, First Out — pierwszy na wejĂciu, pierwszy na wyjĂciu) podczas zapisu wielu plików. PojÚcie bufora wielopierĂcieniowego ma wiele znaczeñ w informatyce. W narzÚdziu Wireshark oznacza zestaw plików, gdzie po zapisaniu ostatniego pliku rozpocznie siÚ nadpi- sywanie pierwszego, kiedy pojawiÈ siÚ kolejne dane konieczne do zachowania. Moĝesz zaznaczyÊ tÚ opcjÚ i zdefiniowaÊ maksymalnÈ liczbÚ plików uĝywanych przez bufor wielopierĂcieniowy. Przykïadowo: moĝesz zdecydowaÊ siÚ na uĝycie zestawu plików do zapisu przechwytywanych danych i okreĂliÊ tworzenie nowego pliku co godzinÚ, a maksymalnÈ liczbÚ plików ustaliÊ na 6. W takim przypadku po utworzeniu ostatniego, szóstego pliku bufor wielopierĂcieniowy rozpocznie nad- pisywanie pierwszego pliku, zamiast utworzyÊ siódmy. W ten sposób na dysku twardym bÚdzie siÚ znajdowaïo maksymalnie szeĂÊ plików zawierajÈcych prze- chwycone dane (w tym przypadku z szeĂciu ostatnich godzin) i nadal bÚdzie zacho- wana moĝliwoĂÊ zapisu nowych danych. Opcja Stop Capture After powoduje zatrzymanie przechwytywania danych po utworzeniu wczeĂniej zdefiniowanej liczby plików. Sekcja Stop Capture Sekcja Stop Capture pozwala zatrzymaÊ trwajÈcÈ operacjÚ przechwytywania danych po wystÈpieniu okreĂlonego wyzwalacza. Podobnie jak w przypadku zestawu plików, takĝe tutaj wyzwalacz moĝe opieraÊ siÚ na wielkoĂci pliku, odstÚpach czasu, jak równieĝ na liczbie pakietów. Te opcje moĝesz wykorzystywaÊ w poïÈcze- niu z omówionymi wczeĂniej opcjami dotyczÈcymi zestawu plików. 82 R o z d z i a ï 4 Sekcja Display Options Sekcja Display Options okreĂla sposób wyĂwietlania pakietów po ich przechwy- ceniu. Dziaïanie opcji zatytuïowanej Update List of Packets in Real Time (uaktual- niaj listÚ pakietów w czasie rzeczywistym) jest oczywiste; ponadto moĝe byÊ ona poïÈczona z opcjÈ Automatic Scrolling in Live Capture (automatyczne przewijanie w panelu Live Capture). Po wïÈczeniu obu opcji na ekranie wyĂwietlÈ siÚ wszyst- kie przechwycone pakiety, przy czym przechwytywane pakiety bÚdÈ wyĂwietlane natychmiast. OSTRZE¿ENIE PoïÈczenie opcji Update List of Packets in Real Time i Automatic Scrolling in Live Capture moĝe spowodowaÊ znaczne obciÈĝenie procesora podczas przechwyty- wania duĝych iloĂci danych. Jeĝeli nie masz szczególnego powodu do wyĂwietlania pakietów w czasie rzeczywistym, najlepiej wyïÈcz obie opcje. Opcja Hide Capture Info Dialog wyĂwietla maïe okno pokazujÈce liczbÚ oraz wartoĂÊ procentowÈ pakietów przechwyconych dla danego protokoïu. Sekcja Name Resolution Opcje w tej sekcji umoĝliwiajÈ wïÈczenie automatycznego okreĂlania nazw MAC (warstwa 2.), sieci (warstwa 3.) i transportu (warstwa 4.) dla przechwytywanych danych. Szczegóïowe omówienie okreĂlania nazw w narzÚdziu Wireshark oraz wad tego procesu zostanie przedstawione w rozdziale 5. Uĝywanie filtrów Filtry pozwalajÈ dokïadnie wskazaÊ dane, które chcesz przeanalizowaÊ. UjmujÈc rzecz najproĂciej: filtr to wyraĝenie definiujÈce kryteria doïÈczania pakietów do przechwyconych danych lub usuwania pakietów z tych danych. Jeĝeli dane zawie- rajÈ nieinteresujÈce CiÚ pakiety, moĝesz utworzyÊ odpowiedni filtr powodujÈcy pozbycie siÚ tych pakietów. JeĂli natomiast chcesz otrzymywaÊ wyïÈcznie okreĂlone pakiety, wystarczy utworzyÊ filtr pokazujÈcy jedynie interesujÈce CiÚ pakiety. NarzÚdzie Wireshark oferuje dwa podstawowe rodzaje filtrów: Q Filtr przechwytywania zostaje zdefiniowany na poczÈtku operacji przechwytywania danych i zawiera tylko te pakiety, które wskazano do doïÈczenia w danym wyraĝeniu. Q Filtr wyĂwietlania zostanie zastosowany wzglÚdem istniejÈcego zestawu przechwyconych pakietów w celu ukrycia niepoĝÈdanych lub wyĂwietlenia interesujÈcych CiÚ pakietów na podstawie okreĂlonego wyraĝenia. W pierwszej kolejnoĂci zapoznamy siÚ z plikami zawierajÈcymi przechwy- cone dane. P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 83 Pliki zawierajÈce przechwycone dane Pliki zawierajÈce przechwycone dane sÈ uĝywane we faktycznym procesie prze- chwytywania pakietów. Jednym z podstawowych powodów uĝywania filtru prze- chwytywania jest zachowanie maksymalnej wydajnoĂci dziaïania. Jeĝeli wiesz, ĝe nie bÚdziesz analizowaï okreĂlonych form ruchu sieciowego, moĝesz odfiltrowaÊ jego dane za pomocÈ filtru przechwytywania. W ten sposób zaoszczÚdzisz nieco mocy procesora, która musiaïaby zostaÊ wykorzystana do przechwycenia nieinte- resujÈcych CiÚ pakietów. MoĝliwoĂÊ utworzenia wïasnych filtrów przechwytywania jest bardzo uĝy- teczna w przypadku obsïugi ogromnych iloĂci danych. Proces analizy moĝna znacz- nie przyĂpieszyÊ poprzez zagwarantowanie, ĝe patrzysz tylko na te pakiety, które majÈ zwiÈzek z rozwiÈzywanym problemem. Prosty przykïad uĝycia filtru przechwytywania to sytuacja, w której prze- chwytujesz ruch z serwera sieciowego o wielu rolach. PrzypuĂÊmy, ĝe rozwiÈ- zujesz problem z usïugÈ udostÚpnianÈ na porcie 262. Jeĝeli analizowany serwer udostÚpnia takĝe wiele innych usïug na róĝnych portach, to wyszukanie i prze- analizowanie ruchu przepïywajÈcego jedynie przez port 262 bÚdzie samo w sobie juĝ wymagajÈcym zadaniem. Aby przechwyciÊ jedynie ruch przepïywajÈcy przez port 262, moĝesz uĝyÊ filtru przechwytywania. W tym celu przejdě do omówio- nego wczeĂniej okna dialogowego Capture Options i wykonaj nastÚpujÈce kroki: 1. Wybierz opcjÚ menu Capture/Interfaces i naciĂnij przycisk Options znajdujÈcy siÚ obok nazwy interfejsu, z którego chcesz przechwyciÊ dane. 2. Wybierz interfejs, z którego bÚdÈ przechwytywane pakiety, a nastÚpnie wskaĝ filtr przechwytywania. 3. Filtr przechwytywania moĝesz zastosowaÊ poprzez podanie odpowiedniego wyraĝenia w polu tekstowym znajdujÈcym siÚ obok przycisku Capture Filter. W omawianym przykïadzie interesuje nas tylko ruch przepïywajÈcy przez port 262, zatem w polu tym wpisujemy port 262, jak pokazano na rysunku 4.10. (Wprowadzone tutaj wyraĝenie zostanie dokïadnie omówione w kolejnej sekcji). 4. Po zdefiniowaniu filtru wystarczy nacisnÈÊ przycisk Start rozpoczynajÈcy przechwytywanie pakietów. Po zebraniu odpowiedniej wielkoĂci próbki danych zobaczysz, ĝe próbka zawiera jedynie dane ruchu sieciowego przepïywajÈcego przez port 262. DziÚki temu moĝesz znacznie efektywniej przeprowadziÊ analizÚ tych danych. Przechwytywanie i skïadnia BPF Filtry przechwytywania sÈ stosowane przez WinPcap i uĝywajÈ skïadni BPF (ang. Berkeley Packet Filter). Skïadnia ta jest stosowana w wielu aplikacjach typu sniffer pakietów najczÚĂciej z powodu wykorzystywania przez te aplikacje bibliotek libpcap/WinPcap, które pozwalajÈ na stosowanie skïadni BPF. ZnajomoĂÊ skïadni BPF ma wiÚc znacznie krytyczne, jeĂli chcesz zagïÚbiÊ siÚ w sieÊ na poziomie pakietów. 84 R o z d z i a ï 4 Rysunek 4.10. Zdefiniowanie filtru przechwytywania w oknie dialogowym Capture Options Filtr utworzony z uĝyciem skïadni BPF jest nazywany wyraĝeniem, a kaĝde wyraĝenie skïada siÚ z co najmniej jednego skïadnika podstawowego. Z kolei skïadniki skïadajÈ siÚ z co najmniej jednego kwalifikatora (kwalifikatory wymie- niono w tabeli 4.2) wraz z identyfikatorem, jak pokazano na rysunku 4.11. Tabela 4.2. Kwalifikatory skïadni BPF Kwalifikator Opis typ kierunek protokóï okreĂla nazwÚ lub numer identyfikatora, do którego siÚ odwoïuje okreĂla kierunek transmisji do urzÈdzenia o podanej nazwie lub identyfikatorze albo od takiego urzÈdzenia ogranicza dopasowanie do konkretnego protokoïu Przykïady host, net, port src, dst ether, ip, tcp, udp, http, ftp BiorÈc pod uwagÚ komponenty wyraĝenia, kwalifikator src i identyfikator 192.168.0.10 tworzÈ postaÊ skïadnika podstawowego. Taki skïadnik jest wyraĝe- niem, które spowoduje przechwycenie ruchu sieciowego pochodzÈcego jedynie z adresu IP 192.168.0.10. P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 85 Rysunek 4.11. Prosty filtr przechwytywania W celu ïÈczenia skïadników i tworzenia bardziej zaawansowanych wyraĝeñ moĝesz wykorzystaÊ operatory logiczne. Poniĝej wymieniono trzy operatory logiczne dostÚpne podczas tworzenia wyraĝeñ: Q operator konkatenacji AND ( ); Q operator alternatywy OR (||); Q operator negacji NOT (!). Przykïadowo: poniĝsze wyraĝenie spowoduje przechwycenie ruchu sieciowego pochodzÈcego z adresu IP 192.168.0.10 oraz z portu 80 lub do tego portu: src 192.168.0.10 port 80 Filtr nazwy komputera i adresu WiÚkszoĂÊ tworzonych przez Ciebie filtrów bÚdzie dotyczyïa danego urzÈdzenia sieciowego lub grupy urzÈdzeñ. W zaleĝnoĂci od sytuacji filtrowanie moĝe opie- raÊ siÚ na adresie MAC urzÈdzenia, adresie IPv4, IPv6 lub nazwie komputera DNS. Przykïadowo: chcesz siÚ dowiedzieÊ, jaki ruch sieciowy przepïywa przez okreĂlony komputer podczas komunikacji z serwerem znajdujÈcym siÚ w danej sieci. Dla serwera moĝesz wiÚc utworzyÊ filtr, uĝywajÈc kwalifikatora host. Tak przygotowany filtr bÚdzie przechwytywaï caïy ruch sieciowy zwiÈzany z adresem IPv4 interesujÈcego CiÚ komputera: host 172.16.16.149 Jeĝeli w sieci uĝywasz protokoïu IPv6, to uĝyty w kwalifikatorze host filtr musi opieraÊ siÚ na adresie IPv6, jak przedstawiono poniĝej: host 2001:db8:85a3::8a2e:370:7334 86 R o z d z i a ï 4 W kwalifikatorze host moĝna takĝe uĝyÊ filtru opartego na nazwie komputera, na przykïad: host serwertestowy2 JeĂli masz obawy, ĝe adres IP interesujÈcego CiÚ komputera moĝe ulec zmia- nie, moĝesz przygotowaÊ filtr równieĝ na podstawie adresu MAC urzÈdzenia, podajÈc kwalifikator ether: ether host 00-1a-a0-52-e2-a0 Kwalifikatory kierunku transmisji danych sÈ bardzo czÚsto uĝywane w poïÈ- czeniu z powyĝszymi przykïadami w celu przechwytywania ruchu przychodzÈcego do okreĂlonego komputera lub wychodzÈcego z niego. Przykïadowo: aby prze- chwyciÊ jedynie ruch przychodzÈcy do danego komputera, moĝna uĝyÊ kwalifi- katora src: src host 172.16.16.149 Aby przechwyciÊ jedynie dane opuszczajÈce serwer o adresie 172.16.16.149 i przeznaczone dla danego komputera, moĝesz uĝyÊ kwalifikatora dst: dst host 172.16.16.149 Kiedy nie podajesz kwalifikatora typu (host, net lub port) wraz ze skïadnikiem podstawowym, domyĂlnie zakïada siÚ, ĝe zostaï uĝyty kwalifikator host. Dlatego poniĝsze wyraĝenie jest odpowiednikiem zaprezentowanego w poprzednim przy- kïadzie: dst 172.16.16.149 Filtry portów Oprócz filtrowania na podstawie komputerów moĝna przeprowadziÊ filtrowanie na podstawie portów uĝywanych w pakietach. Filtrowanie na podstawie portów moĝna wykorzystaÊ do filtrowania na podstawie usïug i aplikacji uĝywajÈcych standardowych portów. Poniĝej przedstawiono prosty filtr przechwytujÈcy jedy- nie ruch przepïywajÈcy przez port 8080: port 8080 W celu przechwycenia caïego ruchu sieciowego poza przepïywajÈcym przez port 8080 moĝna wykorzystaÊ nastÚpujÈce wyraĝenie: P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 87 !port 8080 Filtr portu moĝna poïÈczyÊ z kwalifikatorem kierunku transmisji danych. Przykïadowo: aby przechwyciÊ jedynie ruch sieciowy przychodzÈcy do serwera WWW nasïuchujÈcego na standardowym porcie HTTP 80, naleĝy uĝyÊ kwalifi- katora dst: dst port 80 Filtry protokoïów Filtry protokoïów umoĝliwiajÈ filtrowanie pakietów na podstawie okreĂlonych protokoïów. SÈ wykorzystywane w celu dopasowania protokoïów innych niĝ war- stwy aplikacji, przy czym te protokoïy nie mogÈ byÊ zdefiniowane poprzez poda- nie okreĂlonego portu. Dlatego jeĝeli chcesz zobaczyÊ jedynie ruch sieciowy ICMP, moĝesz uĝyÊ nastÚpujÈcego filtru: icmp Aby zobaczyÊ caïy ruch sieciowy poza IPv6, naleĝy uĝyÊ filtru: !ip6 Filtry pola protokoïu Prawdziwa potÚga skïadni BPF kryje siÚ w moĝliwoĂci przeanalizowania kaĝdego bajta nagïówka protokoïu w celu utworzenia szczegóïowych filtrów opartych na tych danych. Omówione w tej sekcji filtry zaawansowane umoĝliwiajÈ pobieranie okreĂlonej liczby bajtów z pakietu rozpoczynajÈcego siÚ we wskazanym poïoĝeniu. Przykïadowo: chcesz przeprowadziÊ filtrowanie na podstawie pola typu nagïówka ICMP. Pole to znajduje siÚ na poczÈtku pakietu, czyli jego pozycja wynosi 0. Aby okreĂliÊ konkretne poïoĝenie w pakiecie, naleĝy podaÊ konkretnÈ pozycjÚ, uĝy- wajÈc do tego nawiasu kwadratowego umieszczonego obok kwalifikatora proto- koïu — w omawianym przykïadzie to icmp[0]. WartoĂciÈ zwrotnÈ bÚdzie jedno- bajtowa liczba caïkowita, wzglÚdem której moĝemy przeprowadziÊ operacjÚ porównania. Na przykïad aby pobraÊ jedynie pakiety ICMP okreĂlajÈce, ĝe pakiet nie dotarï do celu (typ 3), w wyraĝeniu filtru naleĝy uĝyÊ operatora równoĂci, co przedstawiono poniĝej: icmp[0] == 3 88 R o z d z i a ï 4 W celu przeanalizowania jedynie pakietów ICMP przedstawiajÈcych ĝÈdania echo (typ 8) lub odpowiedzi na nie (typ 0) naleĝy uĝyÊ dwóch skïadników pod- stawowych wraz z operatorem OR: icmp[0] == 8 || icmp[0] == 0 Przedstawione powyĝej filtry dziaïajÈ doskonale, ale przeprowadzajÈ filtrowa- nie jedynie na podstawie jednobajtowych informacji pochodzÈcych z nagïówka pakietu. Na szczÚĂcie moĝna równieĝ okreĂliÊ wielkoĂÊ danych zwracanych przez wyraĝenie filtru poprzez jej podanie w nawiasie kwadratowym tuĝ po wartoĂci okreĂlajÈcej pozycjÚ. Obie liczby muszÈ byÊ rozdzielone dwukropkiem. Przykïadowo: chcemy utworzyÊ filtr przechwytujÈcy wszystkie pakiety ICMP, które nie dotarïy do celu — sÈ oznaczone jako typ 3 i kod 1. To jednobajtowe pola umieszczone obok siebie w pozycji 0 nagïówka pakietu. Naszym celem jest wiÚc utworzenie filtru sprawdzajÈcego dwa bajty danych znajdujÈce siÚ na poczÈtku nagïówka pakietu (pozycja wynosi 0) i porównanie ich wzglÚdem wartoĂci szes- nastkowej 0301 (typ 3, kod 1). Wyraĝenie ma wiÚc nastÚpujÈcÈ postaÊ: icmp[0:2] == 0x0301 Bardzo czÚsto zdarza siÚ przechwytywanie jedynie pakietów TCP wraz z usta- wionÈ opcjÈ RST. Szczegóïowe omówienie protokoïu TCP znajdziesz w roz- dziale 6. Teraz musisz jedynie wiedzieÊ, ĝe opcje pakietu TCP sÈ umieszczone w pozycji 13. To interesujÈce pole, poniewaĝ jako pole opcji ma wielkoĂÊ jednego bajta, a poszczególne opcje sÈ identyfikowane za pomocÈ pojedynczych bitów w tym bajcie. W pakiecie TCP moĝna ustawiÊ jednoczeĂnie wiele opcji, co ozna- cza brak moĝliwoĂci efektywnego filtrowania za pomocÈ prostego wyraĝenia tcp[13], poniewaĝ ten bit RST mógï zostaÊ ustawiony z róĝnych powodów. Dla- tego konieczne jest dokïadne wskazanie w bajcie poïoĝenia, które ma zostaÊ prze- analizowane. W tym celu do skïadnika naleĝy doïÈczyÊ znak i podaÊ poïoĝenie tego skïadnika. Opcja RST jest przedstawiana za pomocÈ bitu o liczbie 4. Gotowy filtr ma nastÚpujÈcÈ postaÊ: tcp[13] 4 == 4 Aby zobaczyÊ wszystkie pakiety wraz z ustawionÈ opcjÈ PSH, która w oma- wianym bajcie jest przedstawiona za pomocÈ bitu znajdujÈcego siÚ w poïoĝeniu 8, filtr powinien mieÊ postaÊ: tcp[13] 8 == 8 P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 89 Przykïadowe wyraĝenia filtrów przechwytywania danych Przekonasz siÚ, ĝe sukces lub poraĝka podczas analizy pakietów bardzo czÚsto zaleĝy od Twoich moĝliwoĂci w dziedzinie tworzenia filtrów odpowiednich do danej sytuacji. W tabeli 4.3 wymieniono kilka przykïadowych filtrów przechwy- tywania danych, których uĝywam najczÚĂciej. Tabela 4.3. NajczÚĂciej uĝywane filtry przechwytywania danych Filtr Opis tcp[13] 32 == 32 tcp[13] 16 == 16 tcp[13] 8 == 8 tcp[13] 4 == 4 tcp[13] 2 == 2 tcp[13] 1 == 1 tcp[13] == 18 ether host 00:00:00:00:00:00 (adres zastÈp swoim adresem MAC) !ether host 00:00:00:00:00:00 (adres zastÈp swoim adresem MAC) broadcast icmp icmp[0:2] == 0x0301 ip ip6 udp pakiety TCP wraz z ustawionÈ opcjÈ URG pakiety TCP wraz z ustawionÈ opcjÈ ACK pakiety TCP wraz z ustawionÈ opcjÈ PSH pakiety TCP wraz z ustawionÈ opcjÈ RST pakiety TCP wraz z ustawionÈ opcjÈ SYN pakiety TCP wraz z ustawionÈ opcjÈ FIN pakiety TCP SYN-ACK ruch do podanego adresu MAC oraz z tego adresu ruch, który nie przychodzi do podanego adresu MAC oraz nie wychodzi z niego tylko ruch rozgïaszajÈcy tylko ruch ICMP urzÈdzenie docelowe ICMP jest niedostÚpne, komputer jest niedostÚpny tylko ruch IPv4 tylko ruch IPv6 tylko ruch UDP Filtry wyĂwietlania Filtr wyĂwietlania to ten, który po zastosowaniu wzglÚdem pliku zawierajÈcego przechwycone dane nakazuje narzÚdziu Wireshark wyĂwietlenie jedynie pakie- tów speïniajÈcych kryteria tego filtru. Filtr wyĂwietlania moĝna zdefiniowaÊ w polu Filter znajdujÈcym siÚ nad panelem Packet List. Filtry wyĂwietlania sÈ uĝywane czÚĂciej niĝ filtry przechwytywania danych, poniewaĝ pozwalajÈ filtrowaÊ pakiety bez rzeczywistego pominiÚcia pozostaïych danych zebranych w pliku. W ten sposób, jeĂli bÚdziesz musiaï powróciÊ do poczÈt- kowego zbioru zebranych danych, wystarczy po prostu usunÈÊ wyraĝenie filtru. Filtr wyĂwietlania moĝesz wykorzystaÊ do ukrycia nieistotnego w danej chwili ruchu sieciowego zebranego w pliku przechwyconych danych. Przykïadowo: moĝesz ukryÊ ruch pakietów ARP w panelu Packet List, kiedy te pakiety nie majÈ ĝadnego zwiÈzku z aktualnie rozwiÈzywanym problemem. Jednak poniewaĝ pakiety ARP mogÈ byÊ uĝyteczne póěniej, lepszym rozwiÈzaniem jest ich tymczasowe ukrycie zamiast trwaïego usuniÚcia. 90 R o z d z i a ï 4 Aby odfiltrowaÊ wszystkie pakiety ARP w oknie przechwytywania, po prostu umieĂÊ kursor w polu tekstowym Filter znajdujÈcym siÚ na górze panelu Packet List, a nastÚpnie wprowadě wyraĝenie !arp, które spowoduje ukrycie wszystkich pakietów ARP w panelu Packet List (zob. rysunek 4.12). UsuniÚcie filtru nastÚpuje po naciĂniÚciu przycisku Clear. Rysunek 4.12. Utworzenie filtru wyĂwietlania za pomocÈ pola Filter znajdujÈcego siÚ nad panelem Packet List Okno dialogowe Filter Expression Pokazane na rysunku 4.13 okno dialogowe Filter Expression znacznie uïatwia poczÈtkujÈcym uĝytkownikom narzÚdzia Wireshark tworzenie filtrów przechwy- tywania danych i filtrów wyĂwietlania. Aby wyĂwietliÊ to okno, naleĝy nacisnÈÊ przycisk Capture Filter w oknie dialogowym Capture Options, a nastÚpnie przycisk Expression. Rysunek 4.13. Okno dialogowe Filter Expression umoĝliwia ïatwe tworzenie filtrów w narzÚdziu Wireshark Po lewej stronie okna dialogowego znajdujÈ siÚ wszystkie dostÚpne do uĝycia protokoïy. W tych polach moĝna okreĂliÊ wszystkie moĝliwe kryteria filtru. Aby utworzyÊ filtr, wykonaj nastÚpujÈce kroki: P r a c a z p r z e c h w y c o n y m i p a k i e t a m i 91 1. W celu wyĂwietlenia kryteriów zwiÈzanych z danym protokoïem rozwiñ ten protokóï, klikajÈc symbol plusa znajdujÈcy siÚ obok jego nazwy. Po znalezieniu szukanego kryterium, na którym bÚdzie oparty filtr, kliknij je w celu zaznaczenia. 2. NastÚpnie okreĂl, w jaki sposób wybrane kryterium bÚdzie zaleĝaïo od zdefiniowanej dla niego wartoĂci. DostÚpne opcje to: równy, wiÚkszy niĝ, mniejszy niĝ itd. 3. Utwórz wyraĝenie filtru poprzez podanie wartoĂci kryterium, która bÚdzie miaïa zwiÈzek z wybranym polem. TÚ wartoĂÊ moĝesz zdefiniowaÊ sam lub moĝesz wybraÊ jednÈ ze zdefiniowanych w narzÚdziu Wireshark. 4. Na koñcu kliknij przycisk OK i wyĂwietl tekstowÈ wersjÚ przygotowanego filtru. Okno dialogowe Filter Expression to doskonaïa pomoc dla poczÈtkujÈcych uĝytkowników. Po nabyciu pewnej wprawy przekonasz siÚ, ĝe rÚczne tworzenie wyraĝeñ filtrów znacznie zwiÚksza ich efektywnoĂÊ. Skïadnia wyraĝenia filtru wyĂwietlania jest bardzo prosta i daje ogromne moĝliwoĂci. Struktura skïadni wyraĝenia filtru (trudniejszy sposób) Filtry przechwytywania lub wyĂwietlania danych najczÚĂciej bÚdziesz wykorzy- stywaï do przeprowadzania filtrowania na podstawie danego protokoïu. Zaïóĝmy, ĝe rozwiÈzujesz problem zwiÈzany z TCP, wiÚc w pliku zawierajÈcym przechwy- cone dane chcesz widzieÊ tylko ruch sieciowy TCP. W takim przypadku prosty filtr tcp jest idealnym rozwiÈzaniem. Spójrzmy jednak na to z innej strony. Wyobraě sobie, ĝe w trakcie procesu usuwania problemu zwiÈzanego z TCP bardzo czÚsto uĝywasz polecenia ping, generujÈc w ten sposób znacznÈ iloĂÊ ruchu sieciowego ICMP. Ruch ICMP moĝesz ukryÊ w pliku zawierajÈcym przechwycone dane poprzez uĝycie wyraĝenia filtru o postaci !icmp. Operatory porównania umoĝliwiajÈ porównywanie wartoĂci. Przykïadowo: podczas usuwania problemów w sieciach TCP/IP bardzo czÚsto zachodzi potrzeba wyĂwietlenia wszystkich pakietów odwoïujÈcych siÚ do konkretnego adresu IP. Operator porównania (==) pozwala na utworzenie filtru wyĂwietlajÈcego wszystkie pakiety powiÈzane z adresem IP, na przykïad 192.168.0.1: ip.addr==192.168.0.1 Zaïóĝmy, ĝe chcesz wyĂwietliÊ tylko te pakiety, których wielkoĂÊ jest mniejsza niĝ 128 bajtów. W takim przypadku moĝna uĝyÊ operatora „mniejszy lub równy” ( =) w celu przygotowania nastÚpujÈcego wyraĝenia filtru: frame.len = 128 92 R o z d z i a ï 4 Operatory porównania wykorzystywane w narzÚdziu Wireshark zostaïy wymie- nione w tabeli 4.4. Operatory logiczne pozwalajÈ
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Praktyczna analiza pakietów. Wykorzystanie narzędzia Wireshark do rozwiązywania problemów z siecią
Autor:
Sklep
Format
Cena
Helion.pl Helion.pl
książka
59,00 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: