Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00185 004027 14992739 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Prawo konstytucyjne - ebook/pdf
Prawo konstytucyjne - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 654
Wydawca: C. H. Beck Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-255-4290-4 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> naukowe i akademickie >> prawo
Porównaj ceny (książka, ebook (-5%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Książka 'Prawo konstytucyjne' przedstawia całość problematyki tej gałęzi prawa, z uwzględnieniem praktyki związanej z realizacją norm konstytucyjnych.

Zawiera zagadnienia dotyczące m.in.:

Szóste wydanie uwzględnia zmiany ustawowe po ukazaniu się poprzedniego wydania.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

. . STUDIA PRAWNICZE Prawo konstytucyjne W sprzedaży: B. Banaszak KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Komentarze Becka M. Zubik (wprow.) KONSTYTUCJA III RP W TEZACH ORZECZNICZYCH TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO I WYBRANYCH SĄDÓW, wyd. 2 Zbiory Orzecznictwa Becka A. Szmyt (red.) LEKSYKON PRAWA KONSTYTUCYJNEGO Leksykony Prawnicze M. Chmaj WOLNOŚĆ ZRZESZANIA SIĘ W POLSCE Akademia Prawa L. Garlicki (wprow.) KONSTYTUCJA RP, wyd. 10 Teksty Ustaw Becka www.ksiegarnia.beck.pl Prawo konstytucyjne Bogusław Banaszak prof. dr hab. Uniwersytet Wrocławski 6. wydanie zaktualizowane WYDAWNICTWO C. H. BECK WARSZAWA 2012 Propozycja cytowania: Banaszak, Prawo konstytucyjne, Nb. 88, wyd. 6, Warszawa 2012 Wydawca: Aneta Flisek © Wydawnictwo C. H. Beck 2012 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00–203 Warszawa Skład i łamanie: IDENTIA Druk i oprawa: Totem, Inowrocław ISBN 978-83-255-4289-4 ISBN ebook 978-83-255-4290-4 Przedmowa Minione lata polskiego członkostwa w UE skłaniają do uregulowania najważ- niejszych spraw z nim związanych na poziomie konstytucyjnym, tak jak uczyniło to z czasem większość państw członkowskich. W tej kwestii panuje zgoda wśród wszystkich liczących się sił politycznych. Jest jednak pewien problem utrudnia- jący zmianę Konstytucji. O ile konsensus panuje co do tego, że przynajmniej ta- kiej zmiany należy dokonać, to już co do szczegółów jest znacznie gorzej. Dlate- go nieodzowne zmiany dokonuje się przy pomocy ustaw zwykłych (wyjątkiem jest nowelizacja Konstytucji stymulowana wprowadzeniem Europejskiego Naka- zu Aresztowania). Konieczność omówienia najważniejszych z nich oraz dokona- nych w ostatnich latach istotnych zmian ustrojowych i dotyczących niektórych praw i wolności jednostki leżała u podstaw przygotowania szóstego wydania Pra- wa Konstytucyjnego. Życzliwe przyjęcie nieco zmienionej formuły zastosowanej w wydaniu piątym skłoniło mnie do jej kontynuacji obecnie. Dobrym zbiegiem okoliczności nowe wydanie ukazuje się w roku piętnaste- go jubileuszu obowiązującej Konstytucji. Mam nadzieję, że zawarte w nim oceny i propozycje staną się przyczynkiem do dyskusji nad aktualnością jej unormowań. Wrocław, sierpień 2012 r. Bogusław Banaszak Spis treści Przedmowa ................................................................................................... V Wykaz skrótów ............................................................................................. XIX Wykaz literatury ........................................................................................... XXIII Rozdział I. Podstawowe wiadomości o prawie konstytucyjnym 1 1 1 2 5 7 7 8 9 9 10 11 11 12 12 13 14 15 17 17 18 18 19 20 21 23 25 26 i ustroju państwowym ........................................................................... § 1. Przedmiot i pojęcie prawa konstytucyjnego ...................................... I. Przedmiot regulacji normatywnej .............................................. II. Pojęcie prawa konstytucyjnego .................................................. III. Prawo konstytucyjne w systemie prawa ..................................... § 2. Nauka prawa konstytucyjnego ........................................................... I. Przedmiot i zadania nauki prawa konstytucyjnego .................... II. Nauka prawa konstytucyjnego a inne dyscypliny nauk prawnych .................................................................................... III. Metody badań ............................................................................. 1. Metoda prawno-dogmatyczna ................................................ 2. Metoda prawno-porównawcza ............................................... § 3. Ustrój państwowy .............................................................................. I. Pojęcie ustroju państwowego ..................................................... 1. Ustrój polityczny .................................................................... 2. Ustrój społeczno-gospodarczy ............................................... II. Forma państwa ........................................................................... III. Instytucje ustrojowe ................................................................... IV. Zasady ustroju ............................................................................ § 4. Transformacja ustrojowa w Polsce .................................................... I. Istota transformacji ustrojowej ................................................... II. Fazy procesu transformacji ustrojowej ...................................... 1. Reforma dotychczasowego ustroju ........................................ 2. Okres przejściowy .................................................................. 3. Okres stanowiący przygotowanie do uchwalenia nowej Konstytucji ............................................................................. 3.1. Ustawa konstytucyjna o trybie przygotowania i uchwalenia nowej Konstytucji..................................... 3.2. Mała Konstytucja ........................................................... 3.3. Trudności z uchwaleniem nowej Konstytucji ................ 4. Uchwalenie nowej Konstytucji .............................................. VIII Spis treści Rozdział II. Konstytucja i inne źródła prawa konstytucyjnego ............ § 5. Pojęcie źródeł prawa konstytucyjnego .............................................. § 6. Konstytucja ........................................................................................ I. Pojęcie konstytucji ..................................................................... II. Geneza konstytucji pisanej i jej rozwój ...................................... 1. Uwagi ogólne ......................................................................... 2. Uniwersalne czynniki warunkujące powstanie konstytucji ... 2.1. Szkoła prawa natury ...................................................... 2.2. Koncepcja umowy społecznej ....................................... 2.3. Teoria podziału władzy .................................................. 2.4. Koncepcja suwerenności ludu ....................................... 2.5. Racjonalizm ................................................................... 2.6. Liberalizm i egalitaryzm ................................................ 3. Czynniki warunkujące rozwój konstytucji............................. 3.1. Wojny napoleońskie ....................................................... 3.2. Rozwój kapitalizmu ....................................................... 3.3. Wiosna Ludów ............................................................... 3.4. Pozytywizm prawniczy .................................................. 3.5. Wzorce krajów demokratycznych ................................. 3.6. Wpływ standardów prawa międzynarodowego ............. III. Cechy szczególne konstytucji .................................................... 1. Najwyższa moc prawna ......................................................... 1.1. Nadrzędna pozycja konstytucji w systemie źródeł prawa.............................................................................. 1.2. Uchwalanie konstytucji ................................................. 1.3. Zmiana konstytucji ........................................................ 1.3.1. Pojęcie zmiany konstytucji ......................................... 1.3.2. Zmiana całkowita ........................................................ 1.3.3. Zmiana częściowa (nowelizacja) ................................ 1.3.4. Tryb zmiany ................................................................ 1.3.5. Metody techniczno-legislacyjne ................................. 1.4. Zasada stabilności konstytucji a zmiany konstytucji ..... 1.5. Szczególna nazwa konstytucji ....................................... 2. Treść konstytucji .................................................................... 3. Forma i systematyka konstytucji ........................................... IV. Funkcje konstytucji .................................................................... 1. Funkcja prawna ...................................................................... 2. Funkcja stabilizacyjna (petryfikująca) ................................... 3. Funkcja programowa (dynamiczna) ...................................... 4. Funkcja integracyjna .............................................................. 5. Funkcja organizatorska .......................................................... 6. Funkcja wychowawcza .......................................................... V. Normy konstytucyjne ................................................................. 1. Norma konstytucyjna a przepis (postanowienie) konstytucji .. 2. Niepisane normy konstytucyjne ............................................. 27 29 38 38 40 40 41 41 41 42 42 42 42 43 43 43 43 43 43 44 44 44 44 45 49 49 50 51 53 55 55 59 59 60 61 62 63 63 63 64 64 65 65 65 Spis treści 3. Klasyfikacja norm konstytucyjnych ...................................... 3.1. Normy materialne .......................................................... 3.2. Normy proceduralne ...................................................... 3.3. Normy organizacyjne ..................................................... 4. Hierarchia norm konstytucyjnych .......................................... VI. Wykładnia konstytucji ................................................................ VII. Stosowanie konstytucji ............................................................... 1. Pojęcie stosowania konstytucji .............................................. 2. Bezpośrednie (samoistne) stosowanie konstytucji................. 3. Precedens i zwyczaj konstytucyjny ....................................... § 7. Gwarancje zgodności prawa z konstytucją (gwarancje konstytucji) .... I. Pojęcie gwarancji zgodności prawa z konstytucją ..................... II. Podstawowe systemy kontroli konstytucyjności prawa ............. 1. System pozaparlamentarny .................................................... 1.1. System kontroli sprawowanej przez głowę państwa ..... 1.2. System jurysdykcyjny .................................................... 1.2.1. System kontroli sprawowanej przez sądy powszechne ................................................................. 1.2.2. System kontroli sprawowanej przez sądy konstytucyjne .............................................................. 2. System parlamentarny ............................................................ 2.1. System kontroli sprawowanej przez parlament in pleno .......................................................................... 2.2. System kontroli sprawowanej przez specjalne organy wewnątrzparlamentarne ................................................. III. Trybunał Konstytucyjny ............................................................. 1. Pozycja ustrojowa i zasady funkcjonowania ......................... 2. Skład i struktura ..................................................................... 2.1. Zgromadzenie Ogólne ................................................... 2.2. Prezes Trybunału ........................................................... 3. Kompetencje TK i postępowanie przed nim .......................... 3.1. Orzekanie w przedmiocie konstytucyjności i legalności norm prawnych .............................................................. 3.2. Orzekanie w sprawach skarg konstytucyjnych .............. 3.3. Rozpatrywanie sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa .......... 3.4. Orzekanie o zgodności z Konstytucją celów i działalności partii politycznych ................................... 3.5. Sygnalizowanie luk i uchybień w prawie ...................... 3.6. Rozstrzyganie w sprawie stwierdzenia przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta RP ................ § 8. Ustawa o zmianie Konstytucji ........................................................... § 9. Akty prawa międzynarodowego jako źródła prawa konstytucyjnego ................................................................................. I. Stosunek prawa międzynarodowego do prawa krajowego ........ II. Umowa międzynarodowa jako źródło prawa w RP ................... IX 66 66 69 70 71 72 74 74 75 80 82 82 82 83 83 84 84 85 89 90 90 90 90 93 93 94 95 95 108 109 110 112 112 113 114 114 116 X Spis treści III. Międzynarodowe prawo zwyczajowe i ogólne zasady prawa międzynarodowego jako źródło prawa w RP ............................. § 10. Akty prawa UE .................................................................................. I. Charakter prawa UE ................................................................... II. Rola prawa unijnego w systemie prawnym państw członkowskich ............................................................................ III. Konstytucja RP a prawo unijne .................................................. IV. Implementacja prawa UE ........................................................... § 11. Ustawa ............................................................................................... I. Pojęcie i cechy ustawy ............................................................... 1. Najwyższa po Konstytucji moc prawna ................................. 2. Uchwalanie przez parlament (zasada wyłączności ustawodawczej parlamentu) ................................................... 3. Specjalna procedura uchwalania ............................................ 4. Charakter ogólny .................................................................... II. Procedura ustawodawcza ........................................................... 1. Stadia procesu ustawodawczego w państwach demokratycznych ................................................................... 1.1. Inicjatywa ustawodawcza .............................................. 1.2. Postępowanie w parlamencie ......................................... 1.3. Podpisanie lub promulgacja ustawy .............................. 1.4. Ogłoszenie ustawy ......................................................... 2. Proces ustawodawczy w Polsce ............................................. 2.1. Inicjatywa ustawodawcza .............................................. 2.2. Postępowanie w Sejmie ................................................. 2.3. Postępowanie w Senacie ................................................ 2.4. Rozpatrywanie przez Sejm stanowiska Senatu .............. 2.5. Promulgacja – podpisanie ustawy przez Prezydenta RP ................................................................ 2.6. Ponowne rozpatrywanie przez Sejm ustawy, której podpisania odmówił Prezydent i usuwanie niezgodności ustawy z Konstytucją ............................... 2.7. Ogłoszenie ustawy ......................................................... § 12. Rozporządzenie .................................................................................. § 13. Akty prawa miejscowego ................................................................... I. Akty organów samorządu terytorialnego ................................... II. Akty wojewody i organów administracji niezespolonej ............ § 14. Akty o charakterze wewnętrznym ..................................................... § 15. Inne źródła prawa konstytucyjnego ................................................... I. Prawo naturalne .......................................................................... 1. Stanowisko głoszące nadrzędność prawa naturalnego nad konstytucją ...................................................................... 2. Stanowisko odrzucające nadrzędność prawa naturalnego nad konstytucją ...................................................................... II. Prawo zwyczajowe ..................................................................... 118 120 120 122 125 128 129 130 130 131 131 132 133 133 134 134 136 137 137 137 140 147 148 153 157 158 160 163 164 164 165 166 166 166 167 169 Spis treści Rozdział III. Demokratyczne państwo prawne ....................................... § 16. Geneza państwa prawnego ................................................................. § 17. Pojęcie demokratycznego państwa prawnego ................................... Rozdział IV. Konstytucyjne zasady ustroju społeczno-gospodarczego .... § 18. Charakter ustroju społeczno-gospodarczego ..................................... § 19. Prawa socjalne ................................................................................... § 20. Zasada społecznej gospodarki rynkowej ........................................... § 21. Elementy systemu społecznej gospodarki rynkowej ......................... I. Wolność gospodarcza ................................................................. 1. Pojęcie wolności działalności gospodarczej w obecnej Konstytucji ............................................................................. 2. Ograniczenie swobody działalności gospodarczej................. 3. Ograniczenie prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne ................................ II. Własność .................................................................................... 1. Pojęcie własności w obecnej Konstytucji .............................. 2. Własność jako zasada ustroju społeczno-gospodarczego ...... 3. Własność jako prawo podmiotowe ........................................ 4. Solidarność i współpraca partnerów ...................................... § 22. Konstytucyjne znaczenie zasady społecznej gospodarki rynkowej ... § 23. Finanse publiczne .............................................................................. Rozdział V. Zasada zwierzchnictwa narodu ............................................ § 24. Pojęcie władzy suwerennej ................................................................ 1. Teorie patrymonialne ............................................................. 2. Teorie suwerenności ludu ...................................................... 3. Teorie suwerenności narodu .................................................. 4. Teorie suwerenności państwa ................................................ 5. Teoria suwerenności prawa .................................................... 6. Teorie suwerenności organu państwowego............................ 7. Teoria marksistowska ............................................................. § 25. Konstytucyjna zasada suwerenności narodu ...................................... § 26. Demokracja ........................................................................................ I. Demokracja ................................................................................ 1. Pojęcie demokracji ................................................................. 2. Rodzaje demokracji ............................................................... II. Demokratyczne sposoby podejmowania decyzji ....................... 1. Głosowanie ............................................................................ 1.1. Jednomyślność ............................................................... 1.2. Większość ...................................................................... 1.2.1. Większość względna ................................................... 1.2.2. Większość bezwzględna (absolutna) .......................... 1.2.3. Większość kwalifikowana .......................................... 2. Losowanie .............................................................................. XI 171 171 173 186 186 188 192 194 194 194 194 196 197 197 198 201 202 203 203 206 207 210 210 210 211 211 212 212 213 216 216 216 217 218 218 218 218 219 219 220 221 XII Spis treści III. Wolność prasy i środków społecznego przekazu przesłanką demokracji .................................................................................. IV. Wolna gra sił politycznych przesłanką demokracji .................... 1. Pluralizm polityczny .............................................................. 2. Opozycja ................................................................................ § 27. Partie polityczne i grupy interesów ................................................... I. Pojęcie partii politycznej i systemu partyjnego .......................... 1. Geneza partii politycznych .................................................... 2. Pojęcie partii politycznej........................................................ 3. Pojęcie systemu partyjnego.................................................... 3.1. System monopartyjny .................................................... 3.2. System partii hegemonicznej ......................................... 3.3. System partii dominującej ............................................. 3.4. System dwupartyjny ...................................................... 3.5. System wielopartyjny .................................................... II. Prawna regulacja partii politycznych ......................................... III. Grupy interesów (lobbies) .......................................................... § 28. Demokracja bezpośrednia i jej instytucje .......................................... I. Pojęcia podstawowe ................................................................... 1. Pojęcie i geneza demokracji bezpośredniej ........................... 2. Referendum i jego rodzaje ..................................................... 3. Plebiscyt ................................................................................. 4. Weto ludowe .......................................................................... 5. Inicjatywa ludowa .................................................................. 6. Konsultacja ludowa ................................................................ 7. Zgromadzenie ludowe ............................................................ II. Instytucje demokracji bezpośredniej w Polsce ........................... 1. Zasada ogólna ........................................................................ 2. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza ................................. 3. Referendum ogólnokrajowe ................................................... 3.1. Referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa .................................................................... 3.2. Referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej .............................................. 3.3. Referendum konstytucyjne ............................................ 4. Referendum lokalne ............................................................... § 29. Demokracja przedstawicielska .......................................................... I. Pojęcie reprezentacji .................................................................. II. Prawo wyborcze ......................................................................... 1. Wybory i prawo wyborcze ..................................................... 1.1. Funkcje wyborów .......................................................... 1.2. Rodzaje wyborów .......................................................... 1.3. Pojęcie prawa wyborczego ............................................ 1.4. Źródła prawa wyborczego ............................................. 1.5. Instrumentalizacja prawa wyborczego .......................... 2. Zasady prawa wyborczego ..................................................... 221 222 222 224 225 225 225 226 228 228 228 229 229 229 229 233 236 236 236 239 241 241 242 242 243 243 243 244 247 249 253 255 257 262 262 265 265 265 266 266 267 268 269 Spis treści XIII 2.1. Zasada powszechności ................................................... 2.1.1. Czynne prawo wyborcze ............................................. 2.1.2. Bierne prawo wyborcze .............................................. 2.2. Zasada równości ............................................................ 2.3. Zasada bezpośredniości ................................................. 2.4. Zasada tajności............................................................... 2.5. Zasada proporcjonalności .............................................. 2.6. Zasada wolnych wyborów ............................................. 3. Pojęcie i rodzaje systemów wyborczych ............................... 3.1. Pojęcie systemu wyborczego ......................................... 3.2. Rodzaje systemów wyborczych ..................................... 4. Organizacja wyborów ............................................................ 4.1. Zarządzenie i termin wyborów ...................................... 4.2. Podział na okręgi i obwody wyborcze ........................... 4.3. Organy przeprowadzające wybory ................................ 4.4. Spisy wyborców............................................................. 4.5. Zgłoszenie kandydatów/list ........................................... 4.6. Rejestracja kandydatów/list ........................................... 4.7. Głosowanie .................................................................... 5. Ustalanie wyników wyborów ................................................ 5.1. Ustalanie wyników głosowania ..................................... 5.2. Ustalanie wyników wyborów ........................................ 5.2.1. Wybory do Sejmu ....................................................... 5.2.2. Wybory do Senatu ....................................................... 5.2.3. Wybory do Parlamentu Europejskiego ....................... 5.2.4. Wybory Prezydenta ..................................................... 5.2.5. Wybory samorządowe ................................................. 6. Weryfikacja wyborów ............................................................ 7. Uzupełnianie składu organów przedstawicielskich podczas kadencji .................................................................................. 8. Obsadzanie mandatów bez głosowania ................................. 9. Status przedstawiciela ............................................................ 9.1. Mandat przedstawicielski .............................................. 9.2. Immunitet parlamentarny ............................................... 9.3. Zasada niepołączalności mandatu (incompatibilitas) .... 9.4. Prawa przedstawiciela ................................................... 9.5. Obowiązki przedstawiciela ............................................ Rozdział VI. Gwarancje praw i wolności oraz status prawny jednostki ................................................................................................. § 30. Obywatelstwo .................................................................................... I. Pojęcie obywatelstwa ................................................................. 1. Przynależność państwowa ..................................................... 2. Obywatelstwo ........................................................................ II. Prawna regulacja obywatelstwa ................................................. III. Obywatelstwo polskie ................................................................ 270 270 273 275 282 288 289 291 294 294 294 301 301 302 304 308 309 311 312 312 312 313 313 314 314 314 315 315 318 321 322 322 323 332 341 344 345 346 346 346 347 349 350 XIV Spis treści 1. Podstawowe zasady ustawodawstwa o obywatelstwie polskim ................................................................................... 2. Nabycie obywatelstwa polskiego ........................................... 2.1. Przez urodzenie .............................................................. 2.2. Przez nadanie obywatelstwa .......................................... 2.3. Przez uznanie za obywatela ........................................... 2.4. Przez repatriację ............................................................. 2.5. Przez przywrócenie obywatelstwa ................................. 3. Utrata obywatelstwa polskiego .............................................. § 31. Prawa i wolności jednostki ................................................................ I. Pojęcia podstawowe ................................................................... 1. Prawa człowieka .................................................................... 2. Prawa obywatelskie ............................................................... 3. Wolności ................................................................................ 4. Prawa i wolności konstytucyjne............................................. 5. Prawa i wolności osobiste ...................................................... 6. Prawa i wolności polityczne .................................................. 7. Prawa i wolności ekonomiczne, socjalne i kulturalne ........... 8. Prawa i wolności podstawowe ............................................... 9. Prawa podmiotowe................................................................. 10. Publiczne prawa podmiotowe ................................................ II. Geneza praw jednostki ............................................................... III. Koncepcje statusu jednostki ....................................................... 1. Koncepcje prawnonaturalne................................................... 2. Koncepcja liberalna ............................................................... 3. Koncepcja statusu jednostki w socjalnym państwie prawnym ................................................................................ 4. Koncepcja statusu jednostki w nauce społecznej Kościoła katolickiego ............................................................................ IV. Zakres obowiązywania konstytucyjnych praw i wolności jednostki ..................................................................................... 1. Zakres podmiotowy ............................................................... 2. Ograniczenia praw i wolności w Konstytucji i w prawie międzynarodowym ................................................................. 2.1. Ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności ............ 2.2. Ograniczenia praw i wolności w prawie międzynarodowym ........................................................ 3. Konflikty między prawami i wolnościami ............................. 4. Horyzontalne obowiązywanie praw i wolności ..................... V. Ochrona praw i wolności jednostki ............................................ 1. Zagrożenia i naruszenia praw i wolności jednostki ............... 2. Pojęcie i formy ochrony praw i wolności jednostki............... 3. Gwarancje praw i wolności jednostki .................................... VI. Konstytucyjne prawa i wolności w Polsce i ich ochrona ........... 1. Konstytucyjna regulacja praw i wolności .............................. 2. Ochrona konstytucyjnych praw i wolności ............................ 350 351 351 351 352 352 354 354 356 356 356 357 358 359 360 360 360 361 363 363 363 365 366 367 367 368 369 369 371 372 375 375 376 377 377 378 379 380 380 390 Spis treści VII. Obowiązki konstytucyjne ........................................................... 1. Pojęcie obowiązków konstytucyjnych ................................... 2. Obowiązki prawne jednostki w prawie międzynarodowym .. 3. Normatywne znaczenie obowiązków konstytucyjnych ......... 4. Zakres obowiązywania konstytucyjnych obowiązków jednostki ................................................................................. 4.1. Zakres podmiotowy ....................................................... 4.2. Granice obowiązków konstytucyjnych .......................... 4.3. Konflikty między obowiązkami konstytucyjnymi......... 5. Gwarancje realizacji obowiązków konstytucyjnych .............. 5.1. Gwarancje prawne (instytucjonalne) ............................. 5.2. Gwarancje pozaprawne .................................................. 6. Konstytucyjne obowiązki jednostki ....................................... 6.1. Obowiązki spoczywające na każdym podlegającym władzy RP ...................................................................... 6.2. Obowiązki spoczywające na obywatelach ..................... Rozdział VII. Zasada podziału władz ....................................................... § 32. Koncepcja podziału władz i czynniki warunkujące jej realizację ..... 1. Aspekt funkcjonalny (przedmiotowy) ................................... 2. Aspekt organizacyjny (podmiotowy) ..................................... 3. Aspekt personalny .................................................................. § 33. Systemy rządów ................................................................................. I. Rodzaje odpowiedzialności ........................................................ 1. Odpowiedzialność polityczna ................................................ 2. Odpowiedzialność konstytucyjna (prawna) ........................... II. Systemy rządów ......................................................................... 1. System prezydencki ............................................................... 2. System parlamentarny ............................................................ 3. System prezydencko-parlamentarny (system półprezydencki, system prezydencjalny) .......................................................... 4. System komitetowy (system „rządów zgromadzenia”) ......... 5. System rządów w Polsce ........................................................ § 34. Pojęcie organu państwowego i typologia organów............................ Rozdział VIII. Organy państwowe w RP i ich kompetencje .................. § 35. Władza ustawodawcza ....................................................................... I. Geneza i ewolucja parlamentu ................................................... II. Struktura parlamentu .................................................................. III. Funkcje parlamentu .................................................................... 1. Funkcja ustawodawcza .......................................................... 2. Funkcja kontrolna .................................................................. 3. Funkcja kreacyjna .................................................................. IV. Modyfikacje funkcji parlamentu w wyniku procesów integracyjnych w Unii Europejskiej ........................................... V. Kadencja parlamentu .................................................................. XV 401 401 404 404 405 405 405 406 406 407 407 407 408 411 415 415 415 416 416 419 419 419 420 421 421 422 422 422 423 424 429 430 430 431 435 435 436 437 438 445 XVI Spis treści VI. Liczba parlamentarzystów .......................................................... VII. Regulamin Sejmu i Regulamin Senatu ....................................... VIII. Formy zrzeszania się parlamentarzystów ................................... IX. Organizacja i funkcjonowanie Sejmu ......................................... 1. Organy Sejmu ........................................................................ 2. Funkcjonowanie Sejmu .......................................................... 3. Kompetencje Sejmu ............................................................... X. Organizacja, funkcjonowanie i kompetencje Senatu ................. 1. Zasady konstytucyjne............................................................. 2. Organy Senatu ........................................................................ 3. Funkcjonowanie Senatu ......................................................... 4. Kompetencje Senatu .............................................................. XI. Zgromadzenie Narodowe ........................................................... § 36. Władza wykonawcza ......................................................................... I. Systemy sprawowania ................................................................ 1. Monokratyczny ...................................................................... 2. Dualistyczny .......................................................................... 2.1. System gabinetowy ........................................................ 2.1.1. Geneza ........................................................................ 2.1.2. Kształt współczesny .................................................... 2.2. System kanclerski .......................................................... 2.3. System resortowy........................................................... 2.4. System prezydencjalny .................................................. 3. System departamentalny ........................................................ 4. System dyrektorialny ............................................................. II. Prezydent RP .............................................................................. 1. Pozycja Prezydenta w systemie organów państwa ................ 2. Kompetencje Prezydenta ....................................................... 2.1. Tradycyjne funkcje głowy państwa ............................... 2.2. Wydawanie aktów prawnych ......................................... 2.3. Kompetencje Prezydenta związane z funkcjonowaniem parlamentu ..................................................................... 2.4. Kompetencje Prezydenta związane z funkcjonowaniem rządu .............................................................................. 2.5. Kompetencje Prezydenta związane z funkcjonowaniem sądów ............................................................................. 3. Odpowiedzialność Prezydenta ............................................... III. Rada Ministrów .......................................................................... 1. Skład, zasady organizacji i funkcjonowania .......................... 2. Kompetencje Rady Ministrów ............................................... 3. Pozycja ustrojowa Prezesa Rady Ministrów .......................... 4. Ministrowie ............................................................................ 5. Odpowiedzialność RM i jej członków ................................... 5.1. Odpowiedzialność polityczna ........................................ 5.2. Odpowiedzialność konstytucyjna .................................. 5.3. Odpowiedzialność karna ................................................ 447 448 450 451 451 461 465 468 469 469 472 474 476 481 481 481 481 482 482 483 483 484 484 484 484 485 485 487 488 502 502 504 507 508 510 510 513 523 526 527 527 530 530 Spis treści XVII § 37. Sądy ................................................................................................... I. Pojęcie władzy sądowniczej i pojęcie wymiaru sprawiedliwości .......................................................................... II. System organów wymiaru sprawiedliwości ............................... 1. Sąd Najwyższy ....................................................................... 2. Sądy powszechne ................................................................... 3. Sądy administracyjne ............................................................. 4. Sądy wojskowe ...................................................................... 5. Współpraca sądów i trybunałów z Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej........................................ III. Trybunały ................................................................................... 1. Trybunał Konstytucyjny ........................................................ 2. Trybunał Stanu ....................................................................... IV. Krajowa Rada Sądownictwa ...................................................... V. Konstytucyjne zasady wymiaru sprawiedliwości ...................... 1. Zasada niezawisłości sędziowskiej ........................................ 2. Zasada niezależności sądów .................................................. 3. Zasada jednolitości sądów ..................................................... 4. Zasada dwuinstancyjności postępowania sądowego ............. 5. Zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości...................................................................... 6. Zasada nadzoru judykacyjnego Sądu Najwyższego .............. § 38. Prokuratura i Instytut Pamięci Narodowej ......................................... I. Prokuratura ................................................................................. II. Instytut Pamięci Narodowej ....................................................... § 39. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa ................................... I. Pojęcie kontroli .......................................................................... II. Najwyższa Izba Kontroli ............................................................ III. Rzecznik Praw Obywatelskich ................................................... IV. Rzecznik Praw Dziecka .............................................................. V. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji ......................................... VI. Narodowy Bank Polski ............................................................... 1. Prezes NBP ............................................................................ 2. Rada Polityki Pieniężnej ........................................................ 3. Zarząd NBP ............................................................................ Rozdział IX. Samorząd .............................................................................. § 40. Pojęcie samorządu ............................................................................. § 41. Pojęcie i istota samorządu terytorialnego .......................................... § 42. Samorząd terytorialny w Polsce ........................................................ I. Organy samorządu terytorialnego i ich kompetencje ................. 1. Gmina ..................................................................................... 2. Powiat .................................................................................... 3. Województwo ........................................................................ II. Zrzeszenia jednostek samorządu terytorialnego ........................ III. Nadzór nad samorządem terytorialnym ..................................... 531 531 532 532 534 537 540 542 544 544 544 548 550 550 553 554 554 554 556 556 556 562 564 564 565 571 576 578 582 583 583 585 586 586 586 588 595 595 600 603 605 608 XVIII Spis treści 1. Nadzór nad działalnością samorządu gminnego .................... 2. Nadzór nad działalnością samorządu powiatu ....................... 3. Nadzór nad działalnością samorządu województwa.............. 4. Samorządowe kolegia odwoławcze ....................................... § 43. Samorząd zawodowy ......................................................................... Indeks rzeczowy ........................................................................................... 610 611 612 612 613 617 Wykaz skrótów 1. Akty normatywne EKPCz ................. Konwencja z 4.11.1950 r. o ochronie praw człowieka i podsta- wowych wolności (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) EKSL ................... Europejska Karta Samorządu Lokalnego z 15.10.1985 r. (Dz.U. Nr 124, poz. 607) IPNU ................... ustawa z 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Ko- misji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 ze zm.) Karta NZ ............. umowa międzynarodowa z 26.6.1945 r. – Karta Narodów Zjednoczonych, statut Międzynarodowego Trybunału Spra- wiedliwości i Porozumienie ustanawiające Komisję Przygo- towawczą Narodów Zjednoczonych (Dz.U. z 1947 r. Nr 23, poz. 90 ze zm.) KC ....................... Kodeks cywilny KK ....................... Kodeks karny Konstytucja RP ..... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.) KPA ..................... Kodeks postępowania administracyjnego KWyb ................... Kodeks wyborczy ManPosU ............. ustawa z 9.5.1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 7, poz. 29 ze zm.) MKU ................... ustawa konstytucyjna z 17.10.1992 r. o wzajemnych stosun- kach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypo- spolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym (Mała Kon- stytucja) (Dz.U. Nr 84, poz. 426 ze zm.) MPPOiP .............. umowa międzynarodowa z 19.12.1966 r. – Międzynarodo- wy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167) NIKU ................... ustawa z 23.12.1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (tekst ObPolU ................ ustawa z 2.4.2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2012 r. jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 82 ze zm.) poz. 161) PartPU ................. ustawa z 27.6.1997 r. o partiach politycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 155, poz. 924)
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Prawo konstytucyjne
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: