Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00367 005916 13649016 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Prawo sportowe - ebook/pdf
Prawo sportowe - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 186
Wydawca: C. H. Beck Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-812-8910-8 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Monografia stanowi trzecią publikację referatów wygłaszanych podczas ogólnopolskich konferencji naukowych organizowanych przez Pomorską Izbę Adwokacką w Gdańsku. Tematyka opracowania dotyczy szeroko pojętego prawa sportowego na tle innych gałęzi prawa mających związek ze sportem – prawa karnego, medycznego czy prawa własności intelektualnej. W tym sensie zderzenie prawa sportowego z innymi dziedzinami prawa jest zagadnieniem wielopłaszczyznowym.

Autorzy poruszają problemy niezwykle ważne i aktualne z punktu widzenia zarówno doktryny prawa sportowego, jak również innych dziedzin prawa. Przedmiotem rozważań są m.in. kwestie ochrony danych osobowych w klubach sportowych w związku z wejściem w życie RODO, ochrony wizerunku sportowca, a także karnoprawne aspekty wynikające z działalności sportowej – zakaz stadionowy czy szeroko pojęte bezpieczeństwo imprez masowych. Powyższe sprawa, iż niniejsza monografia stanowi nie tylko podsumowanie III Konferencji Naukowej Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku „Prawo sportowe”, ale również może zapewnić lukę na rynku wydawniczym w zakresie prawa sportowego.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Problematyka prawna dopingu w sporcie Andrzej J. Szwarc1 Słowa kluczowe: doping, problemy prawne, regulacje prawne, odpowiedzial- ność dyscyplinarna, odpowiedzialność karna, kryminalizacja dopingu Streszczenie: W problematyce prawnej związanej z dopingiem w sporcie doniosłym zagadnieniem jest egzekwowanie z tego tytułu odpowiedzialności dyscyplinarnej i odpowiedzialności karnej. Rozważa się, czy i w jakim stopniu dopingowa odpowiedzialność dyscyplinarna winna być uregulowana przepi- sami prawa. Dyskusyjną sprawą jest także zakres odpowiedzialności karnej z tego tytułu, a więc zakres kryminalizacji dopingu w sporcie. Czy karalne winny być tylko takie czyny związane z dopingiem, które godzą w życie i zdro- wie, czy także czyny godzące w inne dobra i wartości. Postuluje się poszanowa- 1 Andrzej J. Szwarc, prof. dr hab., dr h.c., profesor prawa karnego i prawa sportowego. Wcześniej: profesor na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, b. Dziekan Wydziału, profesor Europejskiego Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą i dyrektor Polsko-Niemieckiego Instytutu Badawczego, będącego wspólną jednostką badawczą Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Przez ponad 20 lat także profesor Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu. Stypendysta wielu zagranicznych fundacji naukowych, między innymi renomowanej Fundacji Aleksandra von Humboldta w Bonn. B. sędzia Trybunału Stanu. Założyciel oraz od utworzenia nadal Prezes Polskiego Towarzystwa Prawa Sportowego. B. prezes Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu przy Polskim Komitecie Olimpijskim. Autor licznych publikacji z zakresu prawa karnego i prawa sportowego. Organizator i uczestnik licznych krajowych, międzynarodowych i zagranicznych konferencji naukowych, w tym także konferencji poświęconych prawu sportowemu. Członek szeregu polskich, zagranicznych i międzynarodowych organizacji naukowych, w tym także sportowych, zwłaszcza Niemieckiego i Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Sportowego (Deutsche Vereinigung für Deutsches und Internationales Sportrecht). Najważniejsze odznaczenia: Brązowy i Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Zasługi 1. Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, Srebrny Medal „Labor Omnia Vincit” oraz godność „Lidera Pracy Organicznej” i Honorowa Statuetka Hipolita Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu. Doktorat honoris causa Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą (Niemcy). 1 Problematyka prawna dopingu w sporcie nie w tym zakresie zasady subsydiarności prawa karnego i sięgania do instru- mentów prawa karnego jako ultima ratio. Poszanowania wymaga także kon- stytucyjna zasada współmierności oraz postulat spójności prawa karnego. Wprowadzenie Ze sportem wiąże się wiele różnych problemów prawnych, mieszczących się w różnych dziedzinach prawa. Doniosłość prawnej problematyki związa- nej ze sportem jest przy tym spotęgowana nie tylko powszechnością sportu i problemów prawnych pojawiających się w związku z tym w sporcie. Dal- szymi okolicznościami są w tym względzie: komercjalizacja i profesjonalizacja sportu, liczne – niestety – negatywne zjawiska towarzyszące współczesnemu sportowi, a także zjawisko potęgującej się prawnej reglamentacji sportu. Zja- wisko to przejawia się nie tylko w ten sposób, że wiele spraw w sporcie wy- maga stosowania odpowiednich ogólnie i powszechnie obowiązujących regu- lacji prawnych, gdy również w sporcie pojawiają się zdarzenia normowane takimi regulacjami. Ponadto, w coraz większym stopniu, dla prawnego regu- lowania różnych problemów w sporcie tworzy się specjalne regulacje prawne, bądź to inaczej normujące w sporcie problemy regulowane poza sportem (re- gulacjami ogólnie i powszechnie obowiązującymi), bądź to regulacje normu- jące problemy nieobjęte w ogóle wcześniej prawną reglamentacją ani w spo- rcie, ani poza sportem. Właśnie to spostrzeżenie skłania do podjęcia w niniejszym opracowaniu problematyki prawnej związanej z dopingiem w sporcie. Czynnikiem skła- niającym do wyboru tej problematyki jako przedmiotu dalszych rozważań są bowiem doniosłe zmiany legislacyjne dokonane w tym zakresie w ostat- nim czasie w polskim prawie. Najpierw były to zmiany dokonane w ustawie z 25.6.2010 r. o sporcie2, wprowadzone ustawą z 7.7.2016 r. o zmianie SportU3, z ich mocą obowiązującą od 11.8.2016 r. Następnie zmiany dokonane uchwa- leniem ustawy z 21.4.2017 r. o zwalczaniu dopingu w sporcie4 (zwanej dalej ustawą o zwalczaniu dopingu w sporcie), obowiązującą od 1.7.2017 r.5 2 T.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1463. 3 Dz.U. z 2016 r. poz. 1171. 4 Dz.U. z 2017 r. poz. 1051. 5 Podczas 18. konferencji PTPS nt. „Kryminalizacja dopingu w sporcie”, która odbyła się w Poznaniu 8.6.2017 r., ustawa ta została zaprezentowana w referacie R. Piechoty, opublikowanym 2 Wprowadzenie Ograniczone ramy niniejszych uwag wykluczają możliwość obszernego i wyczerpującego omówienia całej problematyki prawnej związanej z dopin- giem w sporcie, a także wszystkich zmian dokonanych w tym zakresie wska- zanymi aktami prawnymi. Koniecznością jest więc ograniczenie się tylko do tych zmian legislacyjnych, które odnoszą się do dyscyplinarnej i karnej od- powiedzialności przewidzianej z tego tytułu. Należy zwrócić uwagę na pewne najważniejsze problemy z tym związane, wskazując, że w szerszym zakresie problematyka ta była ostatnio przedmiotem dwóch konferencji Polskiego To- warzystwa Prawa Sportowego (PTPS). Pierwszą z nich była 17. konferencja PTPS nt. „Odpowiedzialność dyscyplinarna z tytułu dopingu w sporcie”, od- byta w Poznaniu 7.11.2016 r., drugą – 18. konferencja PTPS nt. „Kryminaliza- cja dopingu w sporcie”, odbyta także w Poznaniu 28 czerwca 2017 r. Materiały z obu tych konferencji zostały opublikowane w serii wydawniczej PTPS „Sport i prawo”6. W moich różnych wcześniejszych publikacjach i wypowiedziach zawsze i konsekwentnie z rezerwą odnosiłem i odnoszę się do zbyt intensywnego in- gerowania przez państwo i prawo w sprawy sportu7. Czynię to w przekonaniu, że o ile – z jednej strony – tytułem pożądanej jednolitości systemu prawnego, z pewnymi tylko ewentualnie wyjątkami, ogólnie i powszechnie obowiązu- jące regulacje prawne powinny mieć zastosowanie w zasadzie także w sporcie (gdy również w sporcie pojawiają się zdarzenia normowane tymi regulacjami), w książce zawierającej materiały z tej konferencji: R. Piechota, Polska ustawa o zwalczaniu dopingu w sporcie, [w:] Kryminalizacja dopingu w sporcie, Poznań 2017, s. 105–133. 6 A.J. Szwarc (red.), Odpowiedzialność dyscyplinarna z tytułu dopingu w sporcie, Poznań 2017 (jako pozycja 17 serii „Sport i prawo”) oraz A.J. Szwarc (red.), Kryminalizacja dopingu w sporcie, Poznań 2017 (jako pozycja 18 serii „Sport i prawo”). 7 Zob. m.in.: Kryminalizacja deliktów sportowych w kontekście zasad legislacji prawnokar- nej, [w:] Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii i polityki kryminalnej. Księga pamiąt- kowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Markowi, V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójci- kiewicz (red.), Warszawa 2010, s. 531–555; Nowe typy przestępstw w ustawie o sporcie, [w:] Teo- retyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. Księga Jubileuszowa dedykowana Tadeuszowi Bojarskiemu, A. Michalska-Warias, I. Nowikowski, J. Piórkowska-Flieger (red.), Lu- blin 2011, s. 607–621; Czy sport wymaga regulowania przepisami prawa?, [w:] Sport i wychowa- nie fizyczne w badaniach naukowych. Teoria – praktyce, J. Kwieciński, M. Tomczak, M. Łuczak (red.), Konin 2014, s. 123–129; Kompatybilność regulacji sportowych i prawnych w kontekście prawnej reglamentacji sportu, [w:] Kompatybilność pozaprawnych regulacji sportowych z regu- lacjami prawnymi, A.J. Szwarc (red.), Poznań 2014, s. 23–38; Prawne problemy odpowiedzialno- ści z tytułu dopingu w sporcie, [w:] Odpowiedzialność dyscyplinarna z tytułu dopingu w spo- rcie, A.J. Szwarc (red.), Poznań 2017, s. 21–32; Aktualne aspekty zjawiska kryminalizacji dopingu w sporcie, [w:] Nowa kodyfikacja prawa karnego. Tom XLIII. Księga Jubileuszowa Profesora To- masza Kaczmarka, J. Giezek, D. Gruszecka, T. Kalisz (red.), Wrocław 2017, s. 533–548. 3 Problematyka prawna dopingu w sporcie o tyle w warunkach powszechnie postulowanej i pożądanej autonomii sportu umiarkowane winno być tworzenie z myślą o sporcie regulacji prawnych od- miennie regulujących takie zdarzenia albo regulacji normujących zdarzenia, które poza sportem w ogóle nie są prawnie reglamentowane, zwłaszcza gdy w sporcie mogą – względnie mogłyby – być one z powodzeniem normowane stosownymi regulacjami tworzonymi przez organizacje sportowe, regulacjami nieposiadającymi rangi regulacji prawnych. Uświadamiam sobie naturalnie, że jakaś ingerencja państwa i prawa w sprawy sportu może być lub bywa nieraz pożądana albo nawet konieczna. W tym kontekście i w warunkach bezwzględnie pożądanego eliminowania ze sportu dopingu pojawia się pytanie, czy koniecznością jest tworzenie w tym celu instrumentów prawnych i specjalnych regulacji prawnych, w tym zwłasz- cza, czy koniecznością jest prawne regulowanie różnych rodzajów odpowie- dzialności przewidzianych z tego tytułu, zwłaszcza odpowiedzialności dyscy- plinarnej i karnej, a jeśli tak, to w jakim zakresie i w jaki sposób. Dyscyplinarna odpowiedzialność dopingowa Nie kwestionuje się w zasadzie tworzenia i funkcjonowania w tym celu państwowego podmiotu powołanego dla zwalczania dopingu w sporcie, jakim wcześniej, na podstawie art. 44 SportU, była Komisja do Zwalczania Dopingu w Sporcie powołana przede wszystkim dla przeprowadzania badań dopingo- wych8. Aktualnie, na podstawie art. 4–20 ZwDopSportU, organem takim jest Polska Agencja Antydopingowa. Nie kwestionuje się kompetencji tego pod- miotu w sprawach określonych w art. 5 ust. 1 tej ustawy, zwłaszcza kompeten- cji w sprawach związanych z przeprowadzaniem kontroli dopingowych. Prze- konuje argument, że kompetencje takie winien posiadać niezależny podmiot chroniony przed wpływami międzynarodowych federacji i krajowych związ- ków oraz klubów sportowych oraz że z uwagi na finansowanie tej aktywności przede wszystkim środkami pochodzącymi z budżetu państwa winien to być podmiot państwowy. Nie bez znaczenia były wszakże w tym względzie także kategoryczne żądania Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) dążącej 8 Szerzej o działalności tego organu zob.: J. Smorawiński, M. Rynkowski, Udział Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie w egzekwowaniu odpowiedzialności dyscyplinarnej w spra- wach dopingowych, [w:] Sportowa odpowiedzialność dyscyplinarna z tytułu dopingu w sporcie, A.J. Szwarc (red.), Poznań 2017, s. 33–50. 4 Dyscyplinarna odpowiedzialność dopingowa do tego, aby podmioty takie funkcjonowały w jednolitej postaci we wszystkich państwach. Wprawdzie formalnie polski ustawodawca nie musiał podporząd- kować się temu żądaniu, ale jednak uczyniono to w interesie polskiego sportu, chroniąc go przed negatywnymi konsekwencjami niepodporządkowywania się wymaganiom Światowej Agencji Antydopingowej, która w przeciwnym razie groziła między innymi zawieszeniem swej akredytacji dla Zakładu Badań An- tydopingowych Instytutu Sportu9. Nie kwestionuje się także dwóch doniosłych zmian dotyczących odpowie- dzialności dyscyplinarnej z tytułu stosowania w sporcie dopingu. Pierwsza polega na tym, że odtąd zasady tej odpowiedzialności nie są ustanawiane – jak to było wcześniej – przez polskie związki sportowe, lecz wyłącznie wła- śnie przez Polską Agencję Antydopingową10, z czym wiążą się wszakże pewne uwagi formułowane w dalszej części niniejszych rozważań. Natomiast w miej- sce polskich związków sportowych egzekwowanie tej odpowiedzialności po- wierzono wyłącznie tzw. Panelowi Dyscyplinarnemu, będącemu dyscyplinar- nym organem orzekającym w sprawach dopingowych deliktów dyscyplinar- nych, działającym przy Polskiej Agencji Antydopingowej. W dopingowych sprawach dyscyplinarnych polskie związki sportowe zostały więc pozbawione obu wskazanych kompetencji. Zostały jednocześnie zobowiązane do uzna- wania i respektowania w tym zakresie reguł dyscyplinarnych ustanawianych przez Polską Agencję Antydopingową11. Również te zmiany były podyktowane pożądanym stworzeniem warunków niezależnego i bezstronnego orzekania w tych sprawach. 9 Szerzej o tym organie, o okolicznościach uzasadniających jego utworzenie oraz o jego sta- tusie i kompetencjach zob. R. Piechota, Polska ustawa..., s. 111–114. 10 Zob. art. 5 ust. 1 pkt 2, art. 35 ust. 2 oraz art. 50 pkt 1–2 ZwDopSportU. Zmiana ta została dokonana zresztą już wcześniej, nowelizacją SportU, przeprowadzoną ustawą z 7.7.2016 r. o zmia- nie ustawy o sporcie (Dz.U. z 2016 r. poz. 1171). Szerzej o wcześniejszej kompetencji polskich związków sportowych w tym zakresie oraz o wskazanej zmianie zob. B. Wróblewski, P. Jóźwiak, Legislacyjne aspekty dopingu w sporcie, [w:] A.J. Szwarc (red.), Sportowa odpowiedzialność..., s. 54–55. 11 Zob. art. 13 ust. 5 ustawy o sporcie po zmianie dokonanej w art. 50 pkt 2 ZwDop- SportU. Szerzej o Panelu Dyscyplinarnym jako organie orzekającym w dopingowych sprawach dyscyplinarnych zob. B. Wróblewski, P. Jóźwiak, Legislacyjne aspekty..., s. 62–72. 5 Problematyka prawna dopingu w sporcie Regulacje ustawy o zwalczaniu dopingu w sporcie, we fragmencie normują- cym odpowiedzialność dyscyplinarną z tego tytułu, skłaniają wszakże do pew- nych refleksji12. Na czoło wysuwają się pewne uwagi związane z faktem, że – poza niektó- rymi tylko postanowieniami w tym względzie – sama ustawa nie reguluje ani zasad dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej, ani postępowania w tych sprawach. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ZwDopSportU, ustanowienie reguł dys- cyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie ustawa powierza Polskiej Agen- cji Antydopingowej. Należy więc spostrzec, że regulacje te, z tytułu ich usta- nawiania przez Polską Agencję Dopingową z upoważnienia ustawy, posiadają zatem wprawdzie doniosłość prawną, nie posiadając wszakże rangi regulacji prawnych. Takie rozwiązanie różni więc dopingową odpowiedzialność dyscyplinarną od wielu innych rodzajów odpowiedzialności dyscyplinarnej (zwanej w nie- których zawodach odpowiedzialnością zawodową), w przypadku których za- sady odpowiedzialności za delikty czy przewinienia dyscyplinarne względnie zawodowe oraz tryb postępowania w takich sprawach są regulowane w sto- sownych ustawach, posiadając w tych warunkach rangę ustawowych regulacji prawnych. Tylko przykładami są między innymi ustawowe regulacje prawne normujące odpowiedzialność dyscyplinarną adwokatów13, nauczycieli akade- mickich i studentów14, lekarzy15, fizjoterapeutów16 i innych. Przykładów takich jest dużo więcej. Tworzenie regulacji normujących dopingową odpowiedzialność dyscypli- narną, pozbawionych rangi ustawowych regulacji prawnych, posiada pewną pragmatyczną zaletę, ale wywołuje także pewne wątpliwości i zastrzeżenia. Zaletą takiego rozwiązania jest możliwość szybszego modyfikowania w ra- zie potrzeby tych regulacji, gdy tymczasem nowelizowanie ustawowych regu- lacji prawnych jest w trybie postępowania legislacyjnego procedurą dłuższą. Szczególnie w zakresie dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej jest to tym bardziej istotne, że z mocy art. 35 ust. 2 ZwDopSportU odpowiedzial- ność ta musi być egzekwowana zgodnie z zasadami Światowego Kodeksu An- 12 Poza uwagami i zastrzeżeniami wskazywanymi w dalszych fragmentach niniejszego opra- cowania zob. także rozważania autorów opracowań objętych publikacją: A.J. Szwarc (red.), Spor- towa odpowiedzialność... 13 Ustawa z 26.5.1982 r. – Prawo o adwokaturze (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2368 ze zm.). 14 Ustawa z 27.7.2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2183 ze zm.). 15 Ustawa z 2.12.2009 r. o izbach lekarskich (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 168). 16 Ustawa z 25.9.2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 505 ze zm.). 6 Dyscyplinarna odpowiedzialność dopingowa tydopingowego. Zmiany dokonywane w tym Kodeksie winny więc być moż- liwie jak najszybciej uwzględniane także w regulacjach krajowych, w tym wy- padku w regulacjach ustanawianych przez Polską Agencję Antydopingową. Jest to problem tym bardziej realny, że po przyjęciu tego Kodeksu 5.3.2003 r. podczas Światowej Konferencji Antydopingowej w Kopenhadze i po jego wej- ściu w życie 1.1.2004 r., był on już dwukrotnie zmieniany; najpierw w 2008 r., z mocą obowiązującą od 1.1.2009 r., po raz drugi 15.11.2013 r., podczas konfe- rencji w Johannesburgu, z mocą obowiązującą od 1.1.2015 r. Nie można więc wykluczyć dokonywania w tym Kodeksie dalszych nowelizacji wymuszanych szybkimi zmianami rejestrowanymi w praktyce stosowania dopingu w sporcie, w tym także w zakresie stosowania coraz to nowych substancji i metod dopin- gowych, nowelizacji podyktowanych pragnieniem skuteczniejszego elimino- wania dopingu ze sportu, między innymi także skuteczniejszym egzekwowa- niem odpowiedzialności dyscyplinarnej z tego tytułu. Normowanie zasad dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej i postę- powania w tych sprawach regulacjami pozbawionymi rangi ustawowych regu- lacji prawnych wywołuje także pewne wątpliwości i zastrzeżenia17. Na czoło wysuwa się wątpliwość podyktowana spostrzeżeniem, że żaden polski organ władzy państwowej nie ma więc w takich warunkach bezpo- średniego i stanowczego wpływu na kształtowanie zasad dopingowej odpo- wiedzialności dyscyplinarnej, co jest konsekwencją braku wpływu na treść i zmiany dokonywane w Światowym Kodeksie Antydopingowym, z którym – w myśl art. 35 ust. 2 ZwDopSportU – zasady dopingowej odpowiedzialno- ści dyscyplinarnej i postępowania w tych sprawach, ustanawiane przez Polską Agencję Antydopingową, muszą być bezwzględnie zgodne. Niemożliwość wpływania przez organy władzy państwowej na treść zasad dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej i postępowania w tych spra- wach wzbudza tymczasem niepokój zwłaszcza z dwóch powodów. Pierwszym jest zjawisko tworzenia nieraz przez organizacje sportowe regulacji sprzecz- nych z prawem, na co państwa powinny mieć możliwość reagowania. Proble- mowi temu była poświęcona jedna z konferencji PTPS – „Kompatybilność re- gulacji sportowych z regulacjami prawnymi”, odbyta 20.2.2014 r. przy współ- udziale i w siedzibie Trybunału Konstytucyjnego RP18. Drugim powodem jest represyjny charakter sportowej dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej 17 Zob. o tym: B. Wróblewski, P. Jóźwiak, Legislacyjne aspekty..., s. 51–75. 18 Materiały tej konferencji zostały opublikowane w książce: A.J. Szwarc (red.), Kompatybil- ność regulacji... 7 Problematyka prawna dopingu w sporcie (jak zresztą także innych rodzajów odpowiedzialności dyscyplinarnej funk- cjonujących poza sportem) oraz dolegliwość kar dyscyplinarnych, porówny- walna nieraz z dolegliwością kar i innych środków przewidzianych w prawie karnym w odpowiedzialności za przestępstwa. Pożądane jest więc w związku z tym obowiązywanie w zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej przynaj- mniej, i w pewnym choćby stopniu, niektórych zasad odpowiedzialności kar- nej, względnie zasad do nich zbliżonych19. Tak czyni się zresztą w formie sto- sownych ustawowych regulacji prawnych w tych wielu innych rodzajach od- powiedzialności dyscyplinarnej, względnie zawodowej, które – jak już o tym wcześniej wspominano – są uregulowane ustawowo. W ograniczonych ramach niniejszych rozważań nie ma możliwości roz- winięcia, pogłębienia i dokładniejszego wskazania problemów wymagających takich regulacji. Tylko tytułem przykładów: chodzi między innymi o regula- cje wskazujące dokładnie osoby i zachowania podlegające tej odpowiedzialno- ści (w myśl obowiązującej w prawie karnym zasady określoności, nazywanej w prawniczej terminologii niemieckiej mianem: Bestimtheitsprinzip), regula- cje określające warunki tej odpowiedzialności, z uwzględnieniem na przykład także stadialnych i zjawiskowych form popełnienia czynów zagrożonych od- powiedzialnością dyscyplinarną, regulacje wskazujące okoliczności wyłącza- jące tę odpowiedzialność, i inne, a spośród regulacji procesowych – między innymi regulacje formułujące zasadę domniemania niewinności czy gwaran- tujące prawo do obrony. W samej ustawie o zwalczaniu dopingu w sporcie takie kwestie nie są usta- wowo uregulowane. Towarzyszy temu zresztą paradoks polegający na tym, że pewne zasady sportowej odpowiedzialności dyscyplinarnej i postępowa- nia dyscyplinarnego, a także kasacyjnej kontroli orzeczeń dyscyplinarnych sprawowanej przez Sąd Najwyższy, są wprawdzie ustawowo uregulowane w art. 45b–45d SportU, ale – z niezrozumiałych powodów – tylko w odnie- sieniu do innych sportowych spraw dyscyplinarnych niż sprawy dopingowe, albowiem w myśl art. 45e SportU, dodanego do tej ustawy przez art. 1 pkt 5 ustawy z 7.7.2016 r. o zmianie ustawy o sporcie, przepisów tych nie stosuje się do spraw dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie. Tymczasem ustawowe uregulowanie przynajmniej niektórych zasad do- pingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej i postępowania w tych sprawach wydaje się być pożądane choćby z uwagi na to, że odpowiedzialność ta, jako odpowiedzialność przewidziana przez państwo w ustawie, jest więc urzeczy- 19 Zob. o tym: B. Wróblewski, P. Jóźwiak, Legislacyjne aspekty..., s. 57–62. 8 Dyscyplinarna odpowiedzialność dopingowa wistnianiem karania przewidzianego i wymuszonego przez państwo, powie- rzonego w dodatku Panelowi Dyscyplinarnemu działającemu przy Polskiej Agencji Antydopingowej, będącemu podmiotem, który – w myśl art. 4 ust. 1 ZwDopSportU – jest „państwową osobą prawną”. Kwestią jeszcze bardziej doniosłą jest to, że pewne regulacje dotyczące dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej wymagają wręcz bezwzględnie regulacji ustawowych. Niemożliwość obszerniejszego rozwinięcia także tego wątku skłania do wskazania tytułem przykładu wymogu ustawowego uregu- lowania, przewidzianego wręcz w Konstytucji RP. Chodzi o art. 31 ust. 3 Konstytucji RP stanowiący, że „ograniczenia w za- kresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowi- ska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ogra- niczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw”. Tymczasem przynaj- mniej niektóre kary dyscyplinarne, przewidziane także w sportowej dopingo- wej odpowiedzialności dyscyplinarnej, są w swej istocie ograniczeniem praw i swobód obywatelskich. Taką karą jest na przykład kara dyskwalifikacji wyklu- czająca ze współzawodnictwa sportowego sportowca profesjonalnego, dla któ- rego jest ona ograniczeniem jego wolności w zakresie wykonywania zawodu czy miejsca pracy, wolności przewidzianej w art. 65 ust. 1 Konstytucji RP, kara porównywalna ze środkiem karnym zakazu wykonywania zawodu przewidzia- nym w art. 39 pkt 2 KK w odpowiedzialności karnej za przestępstwa. Nie by- łoby więc wątpliwości co do poszanowania wymogu przewidzianego w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, gdyby katalog kar przewidzianych w dopingowej odpo- wiedzialności dyscyplinarnej był ujęty w ustawie o zwalczaniu dopingu w spo- rcie, posiadając w ten sposób rangę ustawowej regulacji prawnej, wymaganej w Konstytucji RP20. Również w tym względzie mamy do czynienia z następującym paradoksem. Polega on na tym, że art. 45b ust. 5 SportU spełnia wprawdzie konstytucyjny wymóg ustawowego wskazania kar dyscyplinarnych będących w swej isto- cie ograniczeniem praw i swobód obywatelskich, wymieniając między innymi karę czasowej lub dożywotniej dyskwalifikacji, karę pieniężną oraz kary skre- ślenia i wykluczenia ze związku sportowego, ale również ta regulacja odnosi się tylko do innych przypadków sportowej odpowiedzialności dyscyplinarnej niż dopingowa odpowiedzialność dyscyplinarna, albowiem wspominany już 20 Zob. o tym: B. Wróblewski, P. Jóźwiak, Legislacyjne aspekty..., s. 61–63. 9 Problematyka prawna dopingu w sporcie art. 45e, później wprowadzony do tej ustawy, stanowi, że wraz z innymi regula- cjami ustawy dotyczącymi sportowej odpowiedzialności dyscyplinarnej prze- pis ten nie ma zastosowania do spraw dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie. W tym kontekście można wyobrazić sobie wprawdzie ewentualne rozumo- wanie, że pomimo ustanawiania unormowań dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej przez Polską Agencję Antydopingową regulacjami pozbawio- nymi ustawowej rangi – warunek ustawowego uregulowania tej i innych za- sad dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej jest spełniony, albowiem zasady te są ustanawiane przez Polską Agencję Antydopingową w sposób określony w Światowym Kodeksie Antydopingowym, natomiast Rzeczpospo- lita Polska jest sygnatariuszem Międzynarodowej Konwencji o zwalczaniu do- pingu w sporcie, sporządzonej w Paryżu 19.10.2005 r.21, zobowiązującej Pań- stwa-Strony konwencji do jej przestrzegania, w tym do przestrzegania Świato- wego Kodeksu Antydopingowego będącego dodatkiem do konwencji. Wątpliwość co do trafności takiego rozumowania jest wszakże podykto- wana spostrzeżeniem, że wskazana Konwencja została wprawdzie przez Rzecz- pospolitą Polską nie tylko podpisana, ale także ratyfikowana, będąc więc w myśl art. 91 ust. 1 Konstytucji RP częścią krajowego porządku prawnego i bezpośrednio stosowalną, ale ratyfikowaną nie przez Sejm ustawą, lecz w try- bie określonym w art. 89 ust. 2 Konstytucji RP przez Prezydenta RP. Ponadto reguły dopingowej odpowiedzialności dyscyplinarnej ujęte są nie w samej Konwencji, lecz w Światowym Kodeksie Antydopingowym. Wprawdzie art. 4 ust. 1 Konwencji nakłada na Państwa-Strony obowiązek przestrzegania zasad Światowego Kodeksu Antydopingowego, to jednak w myśl art. 5 Konwencji jest to obowiązek podejmowania w tym względzie tylko „odpowiednich dzia- łań”. Światowy Kodeks Antydopingowy nie jest zresztą w ogóle integralną czę- ścią Konwencji ani nawet jej załącznikiem, lecz tylko jednym z dwóch tzw. „do- datków” do Konwencji, o których art. 4 ust. 2 Konwencji stanowi, że „zostały umieszczone do celów informacyjnych i nie stanowią integralnej części niniej- szej Konwencji. Dodatki jako takie nie nakładają na Państwa-Strony żadnych wiążących obowiązków na mocy prawa międzynarodowego”22. 21 Dz.U. z 2007 r. poz. 999. 22 Zob. o tym także B. Wróblewski, P. Jóźwiak, Legislacyjne aspekty..., s. 61–62. 10
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Prawo sportowe
Autor:
Sklep
Format
Cena
Nexto.pl Nexto.pl
ebook/pdf
149,00 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: