Książka zawiera całościowe omówienie regulacji prawa zagospodarowania przestrzeni, czyli:
planowania przestrzennego,
prawa budowlanego,
publicznoprawnej ingerencji w reżim prawny nieruchomości.
Oryginalne analizy prawne przedstawione w publikacji stanowić mogą istotne wskazówki co do oceny często rozbieżnych stanowisk sadów administracyjnych, Sadu Najwyższego i Trybunalu Konstytucyjnego oraz co do działalności orzeczniczej organów administracji publicznej. Adresaci: Książka adresowana jest do szerokiego kręgu prawników - sędziów sadów administracyjnych, adwokatów, radców prawnych. Będzie tez przydatna dla architektów, urbanistów, inżynierów budownictwa, dla pośredników w obrocie nieruchomościami, rzeczoznawców majątkowych oraz zarządców nieruchomości, a także dla studentów studiów prawniczych, administracyjnych oraz kierunków, w ramach których podejmowana jest problematyka prawa zagospodarowania przestrzeni.
Znajdź podobne książki
Ostatnio czytane w tej kategorii
Darmowy fragment publikacji:
Prawo zagospodarowania przestrzeni
Zbigniew Leoński
Marek Szewczyk
Maciej Kruś
Warszawa 2012
Wydanie publikacji zostało dofi nansowane przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Stan prawny na 1 lipca 2012 r.
Wydawca
Izabella Małecka
Redaktor prowadzący
Ewa Fonkowicz
Opracowanie redakcyjne
Katarzyna Rojek
Łamanie
Wolters Kluwer Polska
Autorzy:
Marek Szewczyk – części I, II i IV
Zbigniew Leoński – część III rozdz. 1–7, aktualizacja Marek Szewczyk, Maciej Kruś
Maciej Kruś – część III rozdz. 8
© Copyright by
Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2012
ISBN: 978-83-264-3814-1
Wydane przez:
Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.
Redakcja Książek
01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a
tel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35
e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl
www.wolterskluwer.pl
księgarnia internetowa www.profi nfo.pl
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów ........................................................................................................................ 21
Wstęp ......................................................................................................................................... 25
CZĘŚĆ PIERWSZA ................................................................................................................ 27
Rozdział pierwszy
Geneza planowania przestrzennego ................................................................................... 29
Rozdział drugi
Rozwój regulacji prawnych w Polsce ................................................................................. 34
1. Po pierwszej wojnie światowej ............................................................................... 34
2. Po drugiej wojnie światowej ................................................................................... 36
3. Regulacje prawne z przełomu lat 50. i 60. ............................................................. 37
4. Zmiany zapoczątkowane w 1990 r. ........................................................................ 40
CZĘŚĆ DRUGA ...................................................................................................................... 47
Rozdział pierwszy
Podstawowe założenia ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 49
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 49
2. Zasada uwzględniania w zagospodarowaniu przestrzennym wartości
określonych ustawowo ............................................................................................. 50
3. Zasada trzyszczeblowego wewnętrznie spójnego systemu aktów
planowania przestrzennego .................................................................................... 52
4. Zasada władztwa planistycznego przysługującego gminie ............................... 56
5. Zasada fachowości i odpowiedzialności osób przygotowujących projekty
aktów planowania przestrzennego ........................................................................ 62
6. Zasada ograniczonego prawa zagospodarowania
terenu, do którego ma się tytuł prawny ................................................................ 63
7. Zasada ochrony własnego interesu prawnego przy zagospodarowaniu
terenów należących do innych podmiotów ......................................................... 67
5
Spis treści
Rozdział drugi
System aktów planowania przestrzennego ....................................................................... 69
1. Zarys systemu aktów planowania przestrzennego ............................................. 69
1.1. Akty planowania ogólnego ............................................................................ 69
1.1.1. Organy gminy ..................................................................................... 69
1.1.2. Organy powiatów ............................................................................... 70
1.1.3. Samorząd województwa ................................................................... 70
1.1.4. Prezes Rządowego Centrum Studiów Strategicznych ................. 72
1.2. Akty planowania specjalistycznego .............................................................. 74
1.2.1. Programy wojewódzkie ..................................................................... 74
1.2.2. Programy rządowe ............................................................................. 75
1.3. Ograniczenia przedmiotowe dotyczące aktów planowania
specjalistycznego ............................................................................................. 77
2. Charakter prawny aktów planowania przestrzennego ...................................... 77
2.1. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ................................ 77
2.2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy .................................................................................... 83
2.3. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa .......................... 85
2.4. Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju ................................ 87
2.5. Programy dla realizacji ponadlokalnych celów publicznych ................... 88
Rozdział trzeci
Treść i forma studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy oraz miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego ........................................................................................................................ 90
1. Charakter prawny studium oraz planu miejscowego ......................................... 90
1.1. Studium ............................................................................................................. 90
1.2. Plan miejscowy ................................................................................................. 93
2. Treść i forma studium ............................................................................................... 95
2.1. Wartości uwzględniane w treści studium ................................................... 95
2.2. Konsekwencje nieuwzględnienia wartości podlegających
uwzględnieniu w studium ............................................................................. 97
2.3. Elementy treści studium ................................................................................. 98
2.4. Forma studium ................................................................................................. 103
3. Treść i forma planu miejscowego ........................................................................... 104
3.1. Granice ustawowego upoważnienia do stanowienia planu
miejscowego ..................................................................................................... 104
3.2. Charakterystyka katalogu spraw regulowanych w planie
miejscowym ...................................................................................................... 109
4. Ogólna charakterystyka treści zawartych w planie miejscowym ..................... 118
5. Charakter prawny planu miejscowego .................................................................. 118
6. Forma planu miejscowego ....................................................................................... 120
7. Zależności między studium a planem miejscowym ............................................ 122
7.1. Zależność treściowa ......................................................................................... 122
6
7.2. Zależność czasowa ........................................................................................... 123
7.3. Więź przestrzenna ........................................................................................... 123
Spis treści
Rozdział czwarty
Tryb sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy oraz miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego ........................................................................................................................ 125
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 125
2. Tryb uchwalania studium ........................................................................................ 125
2.1. Uwagi wstępne ................................................................................................. 125
2.2. Fazy i etapy procedury sporządzania studium .......................................... 126
2.2.1. Faza pierwsza: inicjacja sporządzenia studium ............................. 126
2.2.2. Faza druga: sporządzanie pierwotnej wersji projektu studium . 128
2.2.3. Faza trzecia: opiniowanie i uzgadnianie projektu studium ........ 129
2.2.4. Faza czwarta: wyłożenie projektu studium do publicznego
wglądu .................................................................................................. 134
2.2.5. Faza piąta: uchwalenie i legalizacja studium ................................. 136
3. Tryb uchwalania planu miejscowego .................................................................... 138
3.1. Uwagi wstępne ................................................................................................. 138
3.2. Fazy i etapy procedury planistycznej ........................................................... 139
3.2.1. Faza pierwsza: inicjacja sporządzenia planu miejscowego ......... 139
3.2.2. Faza druga: sporządzanie wstępnej wersji projektu planu
miejscowego ........................................................................................ 145
3.2.3. Faza trzecia: opiniowanie i uzgadnianie projektu planu
miejscowego ........................................................................................ 147
3.2.4. Faza czwarta: konfrontacja projektu planu miejscowego
z interesami indywidualnymi ........................................................... 153
3.2.5. Faza piąta: uchwalenie planu miejscowego ................................... 159
3.2.6. Faza szósta: legalizacja i promulgacja uchwały w sprawie
planu miejscowego ............................................................................. 164
Rozdział piąty
Skutki prawne uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego ........................................................................................................................ 166
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 166
2. Skutki w zakresie wykonywania prawa własności i innych praw
do nieruchomości ...................................................................................................... 166
2.1. Treść i wykonywanie prawa własności ........................................................ 166
2.2. Skutki ustalania przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenu ........ 168
2.2.1. Ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości ................... 169
2.2.2. Podważenie trwałości posiadania prawa do nieruchomości ...... 170
2.2.3. Ograniczenia w zakresie rozporządzania nieruchomością ......... 171
2.3. Zakres związania właściciela terenu ustaleniami planu miejscowego ... 171
2.4. Wpływ ustaleń planu miejscowego na wykonywanie innych praw
majątkowych mających za przedmiot nieruchomości .............................. 172
7
Spis treści
3. Skutki uchwalenia planu miejscowego w zakresie praw niemajątkowych .... 172
3.1. Przesłanka braku możliwości uzyskania decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu ........................................................ 172
3.2. Przesłanka wygaśnięcia decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu ............................................................................ 173
3.3. Zniweczenie przesłanki wygaszającej .......................................................... 176
4. Wpływ planu miejscowego na wartość gruntów ................................................ 177
4.1. Konsekwencje zmniejszenia wartości gruntu spowodowanego
uchwaleniem planu miejscowego lub jego zmianą ................................... 178
4.1.1. Uprawnienia właściciela i użytkownika wieczystego .................. 178
4.1.2. Alternatywne uprawnienie właściciela albo użytkownika
wieczystego nieruchomości .............................................................. 179
4.2. Gmina adresatem roszczeń ............................................................................ 179
4.3. Konsekwencje zwiększenia wartości gruntu spowodowanego
uchwaleniem planu miejscowego lub jego zmianą ................................... 180
4.3.1. Wzrost wartości nieruchomości ustalony przy zastosowaniu
przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami .................... 181
4.3.2. Zbycie prawa własności albo prawa użytkowania wieczystego
w ustawowo określonym czasie ....................................................... 182
4.3.3. Zbycie w ustawowo określonym czasie .......................................... 183
4.3.4. Wysokość ustalonej w planie miejscowym stawki procentowej
opłaty planistycznej ........................................................................... 183
4.3.5. Przeprowadzenie postępowania w sprawie ustalenia
opłaty planistycznej przed upływem ustawowo określonego
terminu ................................................................................................. 184
4.4. Forma i tryb ustalania opłaty planistycznej ................................................ 184
4.4.1. Decyzja o ustaleniu wysokości jednorazowej opłaty z tytułu
wzrostu wartości nieruchomości ...................................................... 185
4.4.2. Tryb wydawania decyzji o ustaleniu opłaty planistycznej .......... 186
4.5. Problem naliczania opłat planistycznych bez planu miejscowego ......... 187
Rozdział szósty
Ustalanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu ........................................ 191
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 191
Istota decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ................ 192
2.
2.1. Przedmiot rozstrzygnięcia zawartego w decyzjach o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu ........................................................ 192
2.2. Rzeczowy czy osobisty charakter decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu ............................................................................ 195
2.2.1. Charakter decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego ....... 196
2.2.2. Charakter decyzji o warunkach zabudowy ................................... 197
2.3. Uznaniowy czy związany charakter decyzji o warunkach zabudowy
oraz decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego i zakres władzy
dyskrecjonalnej ................................................................................................ 198
8
3. Skutki wywoływane decyzjami o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu ..................................................................................... 200
3.1. Kształtowanie sposobu wykonywania prawa własności .......................... 201
3.2. Wpływ na niektóre uprawnienia publicznoprawne ................................. 203
3.3. Możliwość wywoływania skutków określonych w art. 36 u.p.z.p. ......... 203
4. Zamierzenie inwestycyjne jako przesłanka faktyczna decyzji o ustaleniu
warunków zabudowy i zagospodarowania terenu ............................................. 204
4.1. Wpływ zamierzenia inwestycyjnego na treść rozstrzygnięcia
dotyczącego lokalizacji inwestycji ................................................................ 204
4.2. Relacja czasowa między powzięciem zamierzenia inwestycyjnego,
wydaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu oraz realizacją zamierzenia ................................................................ 205
5. Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
a plan miejscowy ....................................................................................................... 206
5.1. Ewolucja relacji decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu do planu miejscowego ....................................................................... 206
5.2. Surogacja planów miejscowych decyzjami o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu oraz jej granice ................................................ 206
6. Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu a pozwolenie
na budowę .................................................................................................................. 208
6.1. Zakazy uchylane obiema decyzjami ............................................................. 208
6.2. Uchylenie zakazu korzystania z wolności dokonywania zmiany
zagospodarowania terenu .............................................................................. 211
6.3. Uchylenie zakazu korzystania z wolności budowlanej ............................. 211
Inwestycje wymagające uzyskania obu decyzji ................................................... 212
7.1. W przypadku inwestycji celu publicznego ................................................. 212
7.2. W przypadku inwestycji prywatnych .......................................................... 213
7.3. Uprzywilejowanie inwestycji celu publicznego w zakresie wymogu
uzyskania rozstrzygnięcia lokalizacyjnego ................................................. 213
8. Wzajemne oddziaływanie decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu oraz pozwolenia na budowę .................................. 214
8.1. Znaczenie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu dla możliwości ubiegania się o pozwolenie na budowę .............. 214
8.2. Znaczenie wydania pozwolenia na budowę dla decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu ........................................................ 215
Inne skutki wydania pozwolenia na budowę dla decyzji o warunkach
zabudowy .......................................................................................................... 216
8.3.
9. Materialnoprawne przesłanki udzielenia decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu ..................................................................................... 217
9.1. Wprowadzenie ................................................................................................. 217
9.2. Materialnoprawne przesłanki udzielenia decyzji o lokalizacji
inwestycji celu publicznego ........................................................................... 217
9.2.1. Zgodność z przepisami odrębnymi ................................................. 217
7.
Spis treści
9
Spis treści
9.2.2. Problem zgodności zamierzenia inwestycyjnego z wartościami
stanowiącymi podstawy ustalania zasad zagospodarowania
i zabudowy terenów ........................................................................... 218
9.2.3. Uzgodnienie lokalizacji inwestycji celu publicznego ................... 219
9.3. Materialnoprawne przesłanki wydania decyzji o warunkach
zabudowy .......................................................................................................... 220
9.3.1. Wprowadzenie .................................................................................... 220
9.3.2. Zasada dobrego sąsiedztwa i jej elementy składowe ................... 221
9.3.3. Wymóg dostępu do drogi publicznej .............................................. 228
9.3.4. Wymóg uzbrojenia terenu ................................................................ 228
9.3.5. Wymóg „odrolnienia” i „wylesienia” .............................................. 229
9.3.6. Wymóg zgodności z przepisami odrębnymi ................................. 230
9.3.7. Wymóg zgodności z wartościami wymienionymi w art. 1
u.p.z.p. .................................................................................................. 230
9.3.8. Wymóg uzgodnienia decyzji o warunkach zabudowy ................ 230
9.3.9.
Inwestycje uprzywilejowane ............................................................ 231
10. Tryb postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudowy
i zagospodarowania terenu ..................................................................................... 233
10.1. Wniosek zainteresowanego inwestora ......................................................... 233
10.1.2. Wymogi dotyczące treści wniosku o ustalenie warunków
zabudowy i zagospodarowania terenu ........................................... 233
10.2. Analizy: przedmiot i zakres przestrzenny ................................................... 234
10.2.1. Przedmiot analiz ................................................................................. 234
10.2.2. Ocena oddziaływania inwestycji na środowisko .......................... 234
10.3. Uzgadnianie i opiniowanie ............................................................................ 234
10.3.1. Przedmiot uzgodnień ........................................................................ 235
10.3.2. Tryb uzgodnień ................................................................................... 235
10.4. Strony postępowania w sprawie o ustalenie warunków zabudowy
i zagospodarowania terenu ............................................................................ 236
10.4.1. Inwestor ................................................................................................ 236
10.4.2. Osoby trzecie ....................................................................................... 236
10.4.3. Współwłaściciel nieruchomości objętej wnioskiem o ustalenie
warunków zabudowy i zagospodarowania terenu ...................... 237
10.4.4. Inni zainteresowani ............................................................................ 237
11. Treść decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ................. 237
11.1. Rodzaj inwestycji ............................................................................................. 238
11.2. Warunki i szczegółowe zasady zagospodarowania terenu oraz jego
zabudowy wynikające z przepisów odrębnych ......................................... 238
11.3. Określenie warunków obsługi w zakresie infrastruktury technicznej
i komunikacji .................................................................................................... 238
11.4. Określenie wymagań dotyczących interesów osób trzecich .................... 239
11.5. Określenie linii rozgraniczających teren inwestycji .................................. 240
11.6. Dodatkowe elementy decyzji o warunkach zabudowy ............................ 240
11.7. Dodatkowe elementy decyzji dotyczących inwestycji liniowych ........... 240
10
Spis treści
12. Ograniczenia mocy obowiązującej udzielonej
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ........................... 241
12.1. Warunki rozwiązujące .................................................................................... 241
13. Obowiązek ewidencjonowania decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu ..................................................................................... 241
CZĘŚĆ TRZECIA .................................................................................................................... 243
Rozdział pierwszy
Istota prawa budowlanego .................................................................................................... 245
1. Wolność budowlana jako wolność człowieka ...................................................... 245
2. Ograniczenie wolności budowlanej ....................................................................... 246
3. Ograniczenie prawa własności ............................................................................... 248
4. Prawo zabudowy ....................................................................................................... 249
5. Wolność budowlana jako zasada prawa ............................................................... 252
Rozdział drugi
Charakterystyka prawa budowlanego ................................................................................ 254
1. Zakres pojęcia „prawo budowlane” ....................................................................... 254
2. Przedmiot regulacji ................................................................................................... 256
3. Wpływ prawa europejskiego .................................................................................. 259
Rozdział trzeci
Uczestnicy procesu budowlanego ....................................................................................... 264
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 264
Inwestor ...................................................................................................................... 265
2.
3.
Inspektor nadzoru inwestorskiego ......................................................................... 266
4. Projektant (nadzór autorski) .................................................................................... 268
5. Kierownik budowy lub kierownik robót ............................................................... 270
6. Deregulacja zadań administracji ............................................................................. 272
Rozdział czwarty
Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych .................................... 275
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 275
2. Pozwolenie na budowę ............................................................................................ 275
2.1. Zakres przedmiotowy ..................................................................................... 275
2.2. Cechy pozwolenia na budowę ...................................................................... 280
2.3. Strona postępowania w sprawie pozwolenia na budowę ........................ 285
3. Roboty budowlane niewymagające pozwolenia na budowę oraz zgłoszenie 287
4. Rozbiórka obiektów budowlanych ......................................................................... 292
5. Elementy wniosku o pozwolenie na budowę (rozbiórkę) .................................. 294
6. Zatwierdzenie projektu budowlanego .................................................................. 299
Rozdział piąty
Budowa i oddawanie do użytku obiektów budowlanych .............................................. 303
1. Rozpoczęcie budowy i prace przygotowawcze ................................................... 303
2. Wejście na cudzą nieruchomość ............................................................................. 306
11
Spis treści
3. Samowola budowlana .............................................................................................. 309
4. Użytkowanie obiektu budowlanego ...................................................................... 315
Rozdział szósty
Utrzymanie obiektów budowlanych i katastrofa budowlana ....................................... 322
1. Obowiązki właściciela lub zarządcy i użytkownika obiektu budowlanego .... 322
2. Kompetencje organów nadzoru budowlanego .................................................... 325
3. Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego ........................................ 330
4. Katastrofa budowlana ............................................................................................... 333
Rozdział siódmy
Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego .......... 336
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 336
2. Organy administracji architektoniczno-budowlanej .......................................... 337
3. Pojęcie nadzoru i organy nadzoru budowlanego ................................................ 338
Rozdział ósmy
Przepisy techniczno-budowlane .......................................................................................... 341
1. Pojęcie przepisów techniczno-budowlanych ....................................................... 341
2. Obowiązywanie przepisów techniczno-budowlanych ...................................... 342
3. Odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych ........................................ 346
CZĘŚĆ CZWARTA ................................................................................................................ 349
Rozdział pierwszy
Podziały nieruchomości ........................................................................................................ 351
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 351
2. Zakres stosowania przepisów o administracyjnym zatwierdzaniu
geodezyjnych podziałów nieruchomości na działki ........................................... 352
3. Materialnoprawne uwarunkowania zatwierdzenia projektu podziału
nieruchomości ............................................................................................................ 355
3.1. Materialnoprawne przesłanki administracyjnego zatwierdzenia
geodezyjnego podziału nieruchomości objętej planem miejscowym .... 356
3.1.1. Kwalifikowana zgodność z planem miejscowym ......................... 356
3.1.2. Dostęp do drogi publicznej ............................................................... 358
3.1.3. Zgodność z przepisami odrębnymi ................................................. 361
3.1.4. Ograniczenia dotyczące dzielenia nieruchomości gruntowych
zabudowanych .................................................................................... 362
3.2. Podział nieruchomości nieobjętej planem miejscowym ........................... 363
3.2.1. Przesłanki pozytywne zatwierdzenia podziału nieruchomości
nieobjętej planem miejscowym ........................................................ 364
3.2.2. Przesłanki negatywne zatwierdzenia podziału nieruchomości
nieobjętej planem miejscowym ........................................................ 366
3.3. Podziały nieruchomości niezależne od planu miejscowego oraz od
warunków zabudowy i zagospodarowania terenu ................................... 368
3.3.1. Charakterystyka podziałów niezależnych od planu
miejscowego ........................................................................................ 369
12
Spis treści
3.3.2. Charakterystyka podziałów niezależnych od warunków
zabudowy i zagospodarowania terenu ........................................... 369
3.3.3. Katalog podziałów niezależnych od planu miejscowego ............ 370
4. Problematyka proceduralna .................................................................................... 374
4.1. Postępowanie podziałowe prowadzone na wniosek ................................ 375
4.1.1. Legitymacja czynna w postępowaniu o podział nieruchomości 375
4.1.2. Legitymacja bierna (roszczenie o udział w postępowaniu
o zatwierdzenie projektu podziału nieruchomości
zainicjowanym przez inny podmiot) .............................................. 376
4.2. Postępowanie podziałowe prowadzone z urzędu ..................................... 377
4.3. Tryb zatwierdzania projektu podziału nieruchomości objętych
planem miejscowym ....................................................................................... 378
4.3.1. Etapy postępowania podziałowego ................................................ 378
4.3.2. Dokumenty wymagane w postępowaniu podziałowym ............ 379
4.3.3. Pozwolenie konserwatorskie ............................................................ 379
4.4. Tryb postępowania podziałowego nieruchomości nieobjętej planem
miejscowym ...................................................................................................... 380
4.5. Tryb postępowania podziałowego niezależnego od planu
miejscowego ..................................................................................................... 380
4.6. Decyzja o zatwierdzeniu geodezyjnego podziału ..................................... 381
4.6.1.
Istota decyzji zatwierdzającej geodezyjny podział ....................... 381
4.6.2. Charakter decyzji zatwierdzającej geodezyjny podział ............... 381
4.6.3. Skutki wywoływane decyzją zatwierdzającą geodezyjny
podział .................................................................................................. 382
5. Wywłaszczenie podziałowe ..................................................................................... 383
5.1.
Istota wywłaszczenia podziałowego ............................................................ 383
5.2. Przesłanki wywłaszczenia podziałowego ................................................... 383
5.2.1. Przesłanka wydzielenia gruntu pod drogę publiczną .................. 383
5.2.2. Przesłanka wszczęcia i prowadzenia postępowania
podziałowego na wniosek właściciela albo użytkownika
wieczystego .......................................................................................... 384
5.2.3. Zagadnienie innych przesłanek ....................................................... 384
6. Odszkodowanie ......................................................................................................... 385
Istota odszkodowania za wywłaszczenie podziałowe .............................. 385
6.1.
6.2. Uzgadnianie wysokości odszkodowania za wywłaszczenie
podziałowe ........................................................................................................ 386
6.3. Zagadnienie możliwości uzgadniania innych warunków
odszkodowania niż jego wysokość ............................................................... 387
6.4. Ustalanie odszkodowania według przepisów o wywłaszczaniu
nieruchomości .................................................................................................. 387
7. Opłaty adiacenckie .................................................................................................... 388
7.1.
Istota opłat adiacenckich związanych z zatwierdzeniem geodezyjnego
podziału ............................................................................................................. 388
7.2. Geneza opłat adiacenckich związanych z administracyjnym
zatwierdzaniem geodezyjnych podziałów ................................................. 389
13
Spis treści
7.3. Przesłanki ustalenia opłaty adiacenckiej związanej
z administracyjnym zatwierdzeniem geodezyjnego podziału ................ 390
7.4. Uchwała w sprawie stawki procentowej opłaty adiacenckiej .................. 392
7.4.1. Charakter prawny uchwały w sprawie stawki procentowej
opłaty adiacenckiej ............................................................................. 392
7.4.2. Treść uchwały ...................................................................................... 393
7.4.3. Promulgacja ......................................................................................... 393
7.5. Decyzja o ustaleniu opłaty adiacenckiej ...................................................... 393
7.5.1.
Istota ...................................................................................................... 393
7.5.2. Charakter decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej ........................ 394
7.5.3. Dodatkowe rozstrzygnięcia zawarte w decyzji o ustaleniu
opłaty adiacenckiej ............................................................................. 395
7.6. Możliwości rozliczenia opłaty adiacenckiej ................................................ 396
Rozdział drugi
Postępowanie scaleniowo-podziałowe .............................................................................. 397
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 397
2. Zakres stosowania ..................................................................................................... 398
3. Materialnoprawne przesłanki scalenia i ponownego podziału
nieruchomości ............................................................................................................ 399
3.1. Materialnoprawne przesłanki scalenia i ponownego podziału
nieruchomości z urzędu ................................................................................. 399
3.1.1. Objęcie danego terenu planem miejscowym ................................. 400
3.1.2. Określenie w planie miejscowym szczegółowych warunków
scalenia i ponownego podziału ........................................................ 401
3.1.3. Określenie w planie miejscowym granic obszarów
przewidzianych do scalenia i ponownego podziału .................... 401
3.2. Materialnoprawne przesłanki scalenia i ponownego podziału na
wniosek .............................................................................................................. 402
3.3. Przesłanka negatywna .................................................................................... 403
4. Tryb scalenia i ponownego podziału nieruchomości .......................................... 403
4.1. Wszczęcie procedury scaleniowo-podziałowej .......................................... 404
4.1.1. Wniosek o przystąpienie do scalenia i ponownego podziału ..... 404
4.1.2. Uchwała o przystąpieniu do scalenia i podziału ........................... 405
4.2. Czynności wykonywane po podjęciu uchwały o przystąpieniu do
scalenia i podziału ............................................................................................ 407
4.2.1. Wniosek o ujawnienie scalenia i podziału w księdze
wieczystej ............................................................................................. 407
4.2.2. Powiadomienie właścicieli i użytkowników wieczystych ........... 407
4.2.3. Sporządzenie projektu uchwały o scaleniu i podziale ................. 407
4.2.4. Zaopiniowanie projektu uchwały przez radę uczestników
scalenia i podziału .............................................................................. 411
4.2.5. Wyłożenie projektu uchwały do wglądu uczestnikom scalenia
i podziału .............................................................................................. 411
4.2.6. Przyjmowanie wniosków, uwag i zastrzeżeń ................................ 411
14
Spis treści
4.2.7. Analiza wniosków, uwag i zastrzeżeń przez organ
wykonawczy gminy ........................................................................... 412
4.2.8. Ugoda w sprawie terminów i sposobów uiszczenia opłat
adiacenckich ........................................................................................ 412
4.3. Podjęcie uchwały o scaleniu i podziale ........................................................ 413
4.4. Skutki wywoływane uchwałą o scaleniu i podziale .................................. 413
4.4.1. Skutki w zakresie geodezyjnego podziału, ewidencji gruntów
i budynków oraz numeracji porządkowej nieruchomości .......... 413
4.4.2. Skutki w sferze prawa własności, prawa użytkowania
wieczystego oraz ograniczonych praw rzeczowych ..................... 414
4.4.3. Skutki wywłaszczeniowe .................................................................. 414
4.4.4. Skutki finansowe dla gminy ............................................................. 416
4.4.5. Ewentualne skutki finansowe dla innych podmiotów
publicznych ......................................................................................... 417
4.4.6. Skutki finansowe dla uczestników scalenia i podziału ................ 417
5. Opłaty adiacenckie związane ze scaleniem i podziałem .................................... 419
5.1.
Istota opłaty adiacenckiej ............................................................................... 419
5.2. Obligatoryjny charakter .................................................................................. 419
5.3. Stawka procentowa, terminy i sposoby uiszczenia .................................... 420
5.4. Ustalenie opłaty adiacenckiej ........................................................................ 420
5.4.1. Forma ustalenia opłaty adiacenckiej ............................................... 420
5.4.2. Czynniki kształtujące treść rozstrzygnięcia ................................... 420
5.5. Możliwości rozliczenia opłaty adiacenckiej ................................................ 421
Rozdział trzeci
Ustawowe prawo pierwokupu ............................................................................................. 422
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 422
2. Zakres stosowania prawa pierwokupu .................................................................. 424
3. Podmiot prawa pierwokupu ................................................................................... 424
4. Materialnoprawne przesłanki ustawowego prawa pierwokupu ...................... 425
4.1. Przesłanki pozytywne ..................................................................................... 425
4.1.1. Przesłanka pozytywna a) .................................................................. 425
4.1.2. Przesłanka pozytywna b) .................................................................. 427
4.1.3. Przesłanka pozytywna c) ................................................................... 428
4.1.4. Przesłanka pozytywna d) .................................................................. 428
4.2. Przesłanki negatywne ..................................................................................... 429
4.2.1. Przesłanka negatywna a) ................................................................... 430
4.2.2. Przesłanka negatywna b) .................................................................. 430
4.2.3. Przesłanka negatywna c) ................................................................... 430
4.2.4. Przesłanka negatywna d) .................................................................. 431
4.2.5. Przesłanka negatywna e) ................................................................... 431
4.2.6. Przesłanka negatywna f) ................................................................... 431
4.2.7. Przesłanka negatywna g) .................................................................. 432
4.2.8. Przesłanka negatywna h) .................................................................. 432
4.2.9. Przesłanka negatywna i) .................................................................... 433
15
Spis treści
4.2.10. Przesłanka negatywna j) .................................................................... 433
5. Tryb i forma wykonywania prawa pierwokupu .................................................. 434
5.1. Tryb wykonania prawa pierwokupu ........................................................... 434
5.1.1. Organ gminy uprawniony do wykonania prawa pierwokupu .. 435
5.1.2. Termin wykonania prawa pierwokupu .......................................... 436
5.1.3. Miejsce wykonania prawa pierwokupu ......................................... 437
5.1.4. Moment zawarcia umowy ................................................................ 437
5.2. Forma wykonania prawa pierwokupu ........................................................ 438
6. Warunki wykonania prawa pierwokupu .............................................................. 439
Rozdział czwarty
Wywłaszczenie nieruchomości ............................................................................................ 440
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 440
1.1. Wywłaszczenie i instytucje zbliżone do wywłaszczenia .......................... 441
1.1.1. Nacjonalizacja ..................................................................................... 441
1.1.2. Ograniczenie prawa własności ......................................................... 441
1.1.3. Konfiskata ............................................................................................ 442
1.1.4. Przepadek (rzeczy) ............................................................................. 444
1.2. Wywłaszczenie formalne i materialne ......................................................... 446
2. Rys historyczny instytucji wywłaszczenia ............................................................ 447
2.1. Geneza instytucji wywłaszczenia ................................................................. 447
2.2. Ewolucja instytucji wywłaszczenia w czasach PRL ................................... 448
2.3. Powrót do klasycznego wzorca ..................................................................... 449
3. Ogólna charakterystyka obecnych uregulowań prawnych ............................... 450
4. Przedmiotowy zakres stosowania przepisów o formalnym wywłaszczeniu
nieruchomości ............................................................................................................ 452
4.1. Przesłanka przeznaczenia nieruchomości w planie miejscowym na cel
publiczny ........................................................................................................... 453
4.1.1. Cel publiczny ....................................................................................... 454
4.1.2. Cel publiczny a cel uzasadniający wywłaszczenie ........................ 455
4.2. Przesłanka ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego ................... 457
4.3. Pozostałe przesłanki stosowania przepisów o formalnym
wywłaszczeniu nieruchomości ...................................................................... 457
4.4. Przesłanki stosowania przepisów o formalnym wywłaszczeniu
nieruchomości w przypadkach określonych w specustawach ................ 458
5. Podmiotowy zakres stosowania przepisów o formalnym wywłaszczeniu
nieruchomości ............................................................................................................ 459
5.1. Krąg podmiotów, na rzecz których może nastąpić wywłaszczenie ........ 459
5.2. Krąg podmiotów, których wywłaszczenie może dotknąć ........................ 460
6. Materialne przesłanki formalnego wywłaszczenia nieruchomości .................. 460
6.1. Przesłanki pozytywne ..................................................................................... 460
6.1.1. Przeznaczenie nieruchomości na cele publiczne .......................... 460
6.1.2. Brak możliwości zrealizowania inwestycji celu publicznego
w inny sposób ..................................................................................... 461
16
Spis treści
6.1.3. Brak możliwości nabycia prawa niezbędnego do zrealizowania
celu publicznego w inny sposób niż poprzez wywłaszczenie .... 462
6.2. Przesłanka negatywna .................................................................................... 463
7. Wymogi formalne wywłaszczenia nieruchomości .............................................. 464
7.1. Czynności poprzedzające wszczęcie postępowania
wywłaszczeniowego ....................................................................................... 464
7.1.1. Negocjacje ............................................................................................ 464
7.1.2. Wezwanie do zawarcia umowy ....................................................... 464
7.2. Umowa ekspropriacyjna ................................................................................. 465
7.3. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego .......................................... 466
7.3.1. Treść wniosku o wywłaszczenie ...................................................... 466
7.3.2. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego z urzędu ............ 466
7.3.3. Moment wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego na
wniosek ................................................................................................. 467
7.3.4. Moment wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego
z urzędu ................................................................................................ 467
7.3.5. Etapy postępowania wywłaszczeniowego ..................................... 468
7.3.6. Następstwo prawne w postępowaniu wywłaszczeniowym ....... 468
8. Odmowa wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego .................................. 468
9. Decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości ............................................................. 469
9.1. Charakter decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości .................................. 469
9.2. Elementy osnowy decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości ................... 470
9.3. Skutki wydania decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości ........................ 472
9.3.1. Skutki w sferze praw rzeczowych ................................................... 472
9.3.2. Skutki w sferze regulacji wieczystoksięgowej ............................... 473
9.3.3. Skutki w sferze praw obligacyjnych ................................................ 473
9.3.4. Powstanie obowiązku odszkodowania ........................................... 474
9.4. Wykonalność decyzji wywłaszczeniowej .................................................... 476
9.4.1. Wymóg prawomocności jako reguła ............................................... 476
9.4.2. Natychmiastowa wykonalność decyzji o wywłaszczeniu
nieruchomości ..................................................................................... 477
„Odroczona” wykonalność decyzji o wywłaszczeniu
nieruchomości ..................................................................................... 477
10. Odszkodowanie ......................................................................................................... 478
9.4.3.
10.1. Charakter prawny instytucji odszkodowania z tytułu formalnego
wywłaszczenia nieruchomości ...................................................................... 478
10.1.1. Teza o cywilnoprawnym charakterze odszkodowania z tytułu
wywłaszczenia .................................................................................... 478
10.1.2. Krytyka tezy o cywilnoprawnym charakterze odszkodowania . 479
10.2. Konsekwencje publicznoprawnego charakteru roszczenia
o odszkodowanie z powodu formalnego wywłaszczenia
nieruchomości .................................................................................................. 481
10.2.1. Brak przedawnienia roszczenia o odszkodowanie z tytułu
wywłaszczenia .................................................................................... 482
17
Spis treści
10.2.2. Brak możliwości zrzeczenia się roszczenia o odszkodowanie
z tytułu wywłaszczenia ..................................................................... 482
10.3. Konstytucyjna zasada słusznego odszkodowania ..................................... 482
10.3.1. Realizacja konstytucyjnej zasady słusznego odszkodowania
przez ustawodawcę zwykłego ......................................................... 483
10.3.2. Ewolucja stanowiska judykatury w kwestii słusznego
odszkodowania ................................................................................... 484
10.4. Formy odszkodowania za wywłaszczenie .................................................. 485
10.4.1. Pieniężna forma odszkodowania ..................................................... 485
10.4.2. Rzeczowa forma odszkodowania .................................................... 486
10.5. Zasady ustalania odszkodowania ................................................................. 487
10.6. Zasady wypłaty odszkodowania .................................................................. 488
10.6.1. Zasada jednorazowej wypłaty odszkodowania ............................ 488
10.6.2. Zasada wypłaty odszkodowania w terminie wykonalności
decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości ........................................ 488
10.6.3. Wyjątki od zasady wypłaty odszkodowania w terminie
wykonalności decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości .............. 490
10.6.4. Skutki zwłoki lub opóźnienia w wypłacie odszkodowania ........ 490
10.6.5. Waloryzacja odszkodowania ............................................................ 491
Rozdział piąty
Zwrot nieruchomości wywłaszczonych ............................................................................. 493
1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 493
2. Ewolucja stanowiska ustawodawcy w kwestii zwrotu nieruchomości
wywłaszczonych ........................................................................................................ 494
3. Przesłanki zwrotu nieruchomości wywłaszczonej .............................................. 495
3.1. Pozytywne przesłanki zwrotu nieruchomości wywłaszczonej ............... 495
3.1.1. Zbędność faktyczna (rzeczywista) ................................................... 495
3.1.2. Zbędność domniemana (oparta na ustawowej fikcji
zbędności) ............................................................................................ 497
3.2. Wygaśnięcie roszczenia zwrotowego ........................................................... 500
3.2.1. Zrealizowanie celu wywłaszczenia ................................................. 500
3.2.2. Zagospodarowanie nieruchomości wywłaszczonej niezgodnie
z celem wywłaszczenia ...................................................................... 500
3.2.3. Upływ terminu złożenia wniosku o zwrot ..................................... 501
3.3. Negatywne przesłanki zwrotu nieruchomości wywłaszczonej .............. 501
3.3.1. Sprzedaż albo oddanie w użytkowanie wieczyste
nieruchomości wywłaszczonej na rzecz osoby trzeciej ................ 502
3.3.2. Sytuacja następców prawnych wywłaszczonych osób
prawnych ............................................................................................. 502
3.3.3.
„Podwójne” wywłaszczenie .............................................................. 503
3.3.4. Zajęcie nieruchomości pod drogę publiczną ................................. 503
3.3.5. Zagadnienie wyzbycia się nieruchomości zamiennej .................. 504
4. Krąg podmiotów uprawnionych do żądania zwrotu nieruchomości
wywłaszczonej ........................................................................................................... 506
18
Spis treści
5. Decyzja zwrotowa ..................................................................................................... 507
5.1.
Istota decyzji zwrotowej ................................................................................. 507
5.2. Charakter decyzji zwrotowej ......................................................................... 508
5.2.1. Konstytutywny charakter decyzji zwrotowej ................................ 508
5.2.2. Związany charakter decyzji zwrotowej .......................................... 509
5.2.3.
„Osobisty” charakter decyzji zwrotowej ........................................ 509
5.3. Elementy osnowy (zwrot i rozłożenie na raty – art. 139
i art. 141 u.g.n.) ................................................................................................. 510
5.3.1. Orzeczenie o zwrocie wywłaszczonego prawa ............................. 510
5.3.2. Orzeczenie o zwrocie odszkodowania albo nieruchomości
zamiennej ............................................................................................. 510
5.3.3. Rozstrzygnięcia akcesoryjne ............................................................. 511
5.4. Skutki wydania decyzji zwrotowej ............................................................... 512
5.4.1. Skutki występujące zawsze ............................................................... 512
5.4.2. Moment wystąpienia skutków głównych ...................................... 512
5.4.3. Skutki występujące tylko niekiedy .................................................. 513
6. Zasady rozliczeń w przypadku zwrotu ................................................................. 513
6.1. Zasada zwrotu nieruchomości w takim stanie faktycznym, w jakim
znajduje się ona w dniu zwrotu .................................................................... 513
6.2. Zasada waloryzacji zwracanego odszkodowania ...................................... 513
6.3. Zasada adekwatności zwracanego odszkodowania do zwrotu
nieruchomości .................................................................................................. 514
6.4. Zasada uwzględnienia zmian w wartości nieruchomości po
wywłaszczeniu ................................................................................................. 514
6.5. Zasada nieuwzględniania zmian w wartości zwracanej nieruchomości
wynikających ze zmiany jej przeznaczenia oraz ze zmian w jej
otoczeniu ........................................................................................................... 514
6.6. Zasada obciążenia kosztami postępowania podmiotu odzyskującego
odszkodowanie ................................................................................................ 514
6.7. Zasada terminowego rozliczenia .................................................................. 515
6.8. Zasada rozliczenia nakładów poniesionych na zwracaną
nieruchomość przez trwałego zarządcę lub użytkownika ....................... 515
7. Odpowiednie stosowanie przepisów zwrotowych do umów
ekspropriacyjnych, do wywłaszczeń dokonanych pod rządami innych
przepisów oraz do instytucji o charakterze zbliżonym do wywłaszczenia ..... 515
7.1. Umowy ekspropriacyjne ................................................................................ 516
7.1.1. Umowy ekspropriacyjne zawarte na podstawie
art. 6 u.z.t.w.n. ..................................................................................... 516
7.1.2. Umowy ekspropriacyjne zawarte na podstawie art. 8 dekretu
o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych dla
realizacji narodowych planów gospodarczych ............................. 516
7.1.3. Umowy ekspropriacyjne zawarte na podstawie art. 46
ust. 3 u.g.g.w.n. ................................................................................... 517
7.2. Pierwokupy ....................................................................................................... 517
7.3. Przymusowe umowy niezagrożone wywłaszczeniem ............................. 518
19
Spis treści
7.4. Wywłaszczenia ................................................................................................. 518
7.5. Konfiskaty ......................................................................................................... 519
Rozdział szósty
Partycypacja w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej ..................... 521
1. Rys historyczny .......................................................................................................... 521
1.1. Geneza instytucji .............................................................................................. 521
1.2. Rozwój regulacji prawnych ........................................................................... 521
1.3. Rozwój regulacji prawnych w polskim systemie prawnym ..................... 522
2. Charakterystyka ogólna obecnego stanu prawnego ........................................... 524
3. Przedmiotowy zakres stosowania przepisów art. 143–148 u.g.n. ..................... 524
4. Podmiotowy zakres stosowania przepisów art. 143–148 u.g.n. ......................... 525
5. Przesłanki pozytywne materialne naliczenia opłaty adiacenckiej .................... 530
5.1. Przesłanki pozytywne zaktualizowania się obowiązku uczestniczenia
w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej ....................... 530
5.1.1. Wybudowanie urządzenia albo stworzenie warunków
podłączenia nieruchomości do urządzenia .................................... 531
5.1.2. Zaangażowanie do budowy środków publicznych, środków
pochodzących z UE lub środków ze źródeł zagranicznych
niepodlegających zwrotowi .............................................................. 532
5.1.3. Wzrost wartości nieruchomości w następstwie wybudowania
urządzenia lub stworzenia warunków podłączenia jej do
urządzenia ........................................................................................... 533
5.2. Przesłanka pozytywna formalna naliczenia opłaty adiacenckiej ............ 533
5.3. Przesłanka negatywna naliczenia opłaty adiacenckiej .............................. 535
6. Wymogi formalne naliczenia opłaty adiacenckiej ............................................... 537
6.1. Uchwała w sprawie ustalenia stawki procentowej opłaty adiacenckiej . 537
6.2. Decyzja w sprawie naliczenia opłaty adiacenckiej .................................... 538
6.2.1. Podstawy prawne decyzji o naliczeniu opłaty adiacenckiej ....... 539
6.2.2. Treść decyzji o naliczeniu opłaty adiacenckiej .............................. 540
6.3. Charakter rozstrzygnięć zawartych w decyzji o ustaleniu opłaty
adiacenckiej ....................................................................................................... 542
7. Termin płatności opłaty adiacenckiej ..................................................................... 543
7.1. Powstanie obowiązku wpłacenia opłaty adiacenckiej .............................. 543
7.2. Wymagalność obowiązku wpłacenia opłaty adiacenckiej ........................ 544
Bibliografia ............................................................................................................................... 545
20
WYKAZ SKRÓTÓW
Akty prawne
k.c.
k.k.
k.p.a.
k.s.h.
Konstytucja PRL
Konstytucja RP
o.p.
p.o.ś.
pr. budowlane
pr. budowlane
z 1961 r.
pr. budowlane
z 1974 r.
pr. wodne
specustawa
drogowa
specustawa
kolejowa
specustawa
o EURO 2012
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93
ze zm.)
ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553
ze zm.)
ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administra-
cyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U.
Nr 94, poz. 1037 ze zm.)
Konstytucja Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 22 lipca 1952 r. (tekst jedn.:
Dz. U. z 1976 r. Nr 7, poz. 36 ze zm.)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U.
Nr 78, poz. 483 ze zm.)
ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn.:
Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.)
ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst
jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.)
ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U.
z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)
ustawa z dnia 31 stycznia 1961 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 7, poz. 46
ze zm.)
ustawa z dnia 24 października 1974 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38,
poz. 229 ze zm.)
ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r.,
poz. 145).
ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygoto-
wania oraz realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.:
Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.)
ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jedn.:
Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94 ze zm.)
ustawa z dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju
Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 (tekst jedn.: Dz. U.
z 2010 r. Nr 26, poz. 133 ze zm.)
21
Wykaz skrótów
u.d.p.
u.g.g.w.n.
u.g.n.
u.o.g.r.l.
u.o.p.
u.o.z.
u.p.z.p.
u.s.g.
u.u.i.ś.o.
u.z.p.
u.z.t.w.n.
ETS
NSA
SN
TK
WSA
M. Praw.
ONSA
ONSAiWSA
OSNC
OSP
OSPiKA
OTK
22
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz. U.
z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.)
ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszcza-
niu nieruchomości (tekst jedn.: Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 ze zm.)
ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst
jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.)
ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst
jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 ze zm.)
ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jedn.: Dz. U.
z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm.)
ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabyt-
kami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.)
ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu prze-
strzennym (
Pobierz darmowy fragment (pdf)
Gdzie kupić całą publikację:
Aktualnie brak ofert nabycia tej publikacji drogą kupna...
Opinie na temat publikacji:
Inne popularne pozycje z tej kategorii:
Czytaj również:
Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką :