Darmowy fragment publikacji:
IDŹ DO:
Spis treści
Przykładowy rozdział
KATALOG KSIĄŻEK:
Katalog online
Bestsellery
Nowe książki
Zapowiedzi
CENNIK I INFORMACJE:
Zamów informacje
o nowościach
Zamów cennik
CZYTELNIA:
Fragmenty książek
online
Do koszyka
Do przechowalni
Nowość
Promocja
Onepress.pl Helion SA
ul. Kościuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: onepress@onepress.pl
redakcja: redakcjawww@onepress.pl
informacje: o księgarni onepress.pl
Sekret NLP, czyli poznaj siebie,
uporaj się ze złymi nawykami
i zacznij prawdziwie żyć
Autor: Richard Bandler
Tłumaczenie: Bartosz Sałbut
ISBN: 978-83-246-3169-8
Tytuł oryginału: Get the Life You Want: The Secrets to Quick
and Lasting Life Change with Neuro-Linguistic Programming
Format: A5, stron: 240
Książka jest wznowionym wydaniem „Sekret NLP, czyli poznaj siebie, uporaj się ze złymi
nawykami i zacznij prawdziwie żyć”
Żadnych cudów — czyste NLP
• Naucz się sterować własnym mózgiem
• Zapomnij o popełnionych błędach i złych doświadczeniach
• Uporaj się z fobiami, lękami, traumami i stresem
• Otwórz się na miłość, lepszy seks, satysfakcję z życia i zawodowe sukcesy
Życiowy dorobek Richarda Bandlera zmienił nasze postrzeganie prawdziwego potencjału
ludzkiego umysłu.
NLP na nowe czasy
Paul McKenny
Nie satysfakcjonuje Cię obecne status quo? Czujesz potrzebę znaczącej zmiany w swoim
życiu? Masz w sobie ogromny potencjał. Potrzeba tylko odpowiednio silnego impulsu,
by uwolnić drzemiącą w Tobie siłę!
• Pragniesz uwolnić się od toksycznych związków z innymi ludźmi?
• Poprawić swój stan emocjonalny?
• Osiągać większe sukcesy w życiu zawodowym i osobistym?
• Pozbyć się złych nawyków?
• Odnaleźć w sobie siłę woli, by konsekwentnie realizować ważne cele?
Koniec z niepotrzebnym faszerowaniem się lekami czy długotrwałymi sesjami
terapeutycznymi. Precz z nieskutecznymi pseudoporadnikami! Richard Bandler pomógł
tysiącom ludzi pozbyć się dokuczliwych fobii, lęków, niepokojów, uzależnień, złych nawyków
i bolesnych traum. W swojej najnowszej książce prezentuje trzydzieści pięć niezwykłych
technik NLP, dzięki którym zdołasz w krótkim czasie wprowadzić trwałe zmiany w każdej
sferze swojego życia. Nauczysz się sterować własnym mózgiem i dowiesz się, jak osiągnąć to,
o czym zawsze marzyłeś! To nie magia, to tylko NLP — to aż NLP!
SPIS TREļCI
Przedmowa ........................................................................11
Sïowo wstÚpne
od Owena Fitzpatricka, redaktora tej ksiÈĝki ...................... 13
WstÚp .................................................................................19
Wprowadzenie ...................................................................21
CZ£ļø I
POZNAJ SWÓJ MÓZG — INWENTARYZACJA UMYSªU
PotÚga podĂwiadomoĂci. Autostrada do zmian .................37
Cechy Twoich myĂli. ZrozumieÊ submodalnoĂci ..............41
Sterowanie mózgiem. Modyfikacja neurochemii ...............47
Ksztaïtowanie nowych przekonañ. Struktura pewnoĂci ....51
Linie czasu. W jaki sposób kodujemy w myĂlach czas .......61
8 _________________________________________ SPIS TRE¥CI
CZ£ļø II
ZAPOMNIJ O…
Zapomnij o… Zïe sugestie ..................................................67
Zapomnij o… LÚki i fobie ...................................................75
Zapomnij o… Zïe wspomnienia .........................................91
Zapomnij o… ¿aïoba .......................................................101
Zapomnij o… Zïe zwiÈzki ................................................107
Zapomnij o… Zïe decyzje ...............................................115
CZ£ļø III
UPORAJ SI£ Z…
Uporaj siÚ z… Nawyki i kompulsje ..................................129
Uporaj siÚ z… Powrót do zdrowia ....................................145
Uporaj siÚ z… Poczucie rezygnacji ..................................151
Uporaj siÚ z… Waĝne wydarzenia ...................................155
Uporaj siÚ z…
Testy (egzaminy i rozmowy kwalifikacyjne) ..................159
Uporaj siÚ z… ZobowiÈzania ...........................................165
SPIS TRE¥CI
__________________________________________________
9
CZ£ļø IV
ZACZNIJ WRESZCIE…
Zacznij wreszcie… Zabawa .............................................175
Zacznij wreszcie… MiïoĂÊ ...............................................179
Zacznij wreszcie… NawiÈzywanie nowych znajomoĂci ... 187
Zacznij wreszcie… Waĝne obowiÈzki (podatki, nauka) .... 195
Zacznij wreszcie… mwiczenia fizyczne ...........................205
Zacznij wreszcie… Organizacja ĝycia .............................211
Zacznij wreszcie… Wyĝsze zarobki .................................215
Zacznij wreszcie… Waĝne decyzje ..................................221
Wnioski ...........................................................................227
Sïowniczek .......................................................................231
Zalecana lektura ...............................................................235
CZ£ļø I
POZNAJ SWÓJ MÓZG
— INWENTARYZACJA
UMYSªU
CZAS, ABY¥ PRZEPROWADZI INWENTARYZACJ} swojego umysïu.
Zanim zaczniesz coĂ zmieniaÊ, spróbuj uĂwiadomiÊ sobie,
ĝe posiadasz pewne narzÚdzia myĂlowe. CzytajÈc tÚ ksiÈĝ-
kÚ, bÚdziesz odkrywaï coraz to nowe moĝliwoĂci zastoso-
wania tych narzÚdzi przy radzeniu sobie z kïopotami. Kiedy
juĝ zrozumiesz, w jaki sposób dziaïa Twój umysï i jak funk-
cjonujÈ mechanizmy myĂlenia, ïatwiej bÚdzie Ci pojÈÊ, dla-
czego moĝliwe jest wprowadzenie tak istotnych i trwaïych
zmian w Twoim ĝyciu. Zacznijmy od rozwaĝenia roli i siïy
naszej podĂwiadomoĂci.
POT£GA PODļWIADOMOļCI
Autostrada do zmian
POMY¥L O SWOIM UMY¥LE jako caïoĂci zïoĝonej z czÚĂci Ăwia-
domej i podĂwiadomej. ¥wiadomy umysï zajmuje siÚ analizÈ,
krytykÈ i logicznym myĂleniem. To wïaĂnie on jest przed-
miotem Twojej uwagi. PodĂwiadomie kontrolujesz natomiast
podstawowe funkcje ĝyciowe, w tym miÚdzy innymi bicie ser-
ca i oddychanie. To w podĂwiadomoĂci gromadzÈ siÚ wspo-
mnienia, to podĂwiadomoĂÊ jest repozytorium Twojej mÈdro-
Ăci, kreatywnoĂci i zdolnoĂci do rozwiÈzywania problemów.
Kiedy Ăpisz, umysï Ăwiadomy odpoczywa i w zasadzie nie
pracuje. Umysï podĂwiadomy tworzy natomiast ĝywe obrazy
senne i wspiera proces przetwarzania wszystkiego, co wy-
darzyïo siÚ w ciÈgu dnia.
Zapewne spotkaïeĂ siÚ kiedyĂ z wyraĝeniem „przespaÊ siÚ
z czymĂ”, zastosowanym w charakterze rady dla osoby bo-
rykajÈcej siÚ z kïopotem. Kryje siÚ w nim niezaprzeczalna
prawda: podĂwiadomoĂÊ moĝe Ci pomóc spojrzeÊ na problem
z innej perspektywy. Równieĝ wiÚkszoĂÊ nawyków myĂlo-
wych funkcjonuje wïaĂnie w obszarze podĂwiadomoĂci. Kie-
dy pozyskujemy umiejÚtnoĂci wymagajÈce zaangaĝowania
umysïu, szybko osiÈgamy poziom automatyzmu i podĂwia-
domej biegïoĂci.
38 ______________________________________ SEKRET NLP
Owe podĂwiadome umiejÚtnoĂci mogÈ mieÊ ujemny wpïyw
na nasze samopoczucie — mogÈ byÊ przyczynÈ depresji, wa-
hania, stresu, a takĝe uczucia przeraĝenia i bezradnoĂci.
MogÈ mieÊ jednak równieĝ pozytywne oddziaïywanie, mo-
tywujÈc nas, relaksujÈc lub podbudowujÈc nasze wyobraĝenie
o sobie i zapewniajÈc nam wiÚkszÈ wiarÚ w przyszïoĂÊ.
Przez ponad trzydzieĂci piÚÊ lat wiÚkszoĂÊ swojego czasu
poĂwiÚciïem na poszukiwania metod, dziÚki którym ludzie
mogliby zmieniÊ swoje podĂwiadome nawyki lub umiejÚt-
noĂci, by wreszcie zaczÈÊ ĝyÊ swoim wymarzonym ĝyciem.
CzÚsto udawaïo siÚ to osiÈgnÈÊ poprzez hipnozÚ. Wprowa-
dzajÈc danÈ osobÚ w trans, pomagam jej wejĂÊ w gïÈb siebie
i dokonaÊ istotnych zmian.
Trans umoĝliwia bezpoĂredniÈ komunikacjÚ z podĂwia-
domoĂciÈ danej osoby, moĝna wiÚc w ten sposób pomóc jej
w nieĂwiadomym ksztaïtowaniu nowych nawyków. WïaĂnie
tak osiÈgali swoje wyniki Milton H. Erickson i inni wielcy
specjaliĂci w dziedzinie hipnozy, których prace studiowaïem.
Jednym z najbardziej fascynujÈcych odkryÊ, jakich udaïo mi siÚ
dokonaÊ, jest stwierdzenie, ĝe moĝna wspomóc ludzi w doko-
nywaniu tego typu zmian równieĝ i bez pomocy hipnozy.
Prawda jest taka, ĝe caïy czas znajdujemy siÚ w takim lub
innym transie. Trans to po prostu stan, w którym jesteĂmy
zaabsorbowani pewnÈ myĂlÈ. CzÚsto spotykam siÚ z pytaniem,
czy miewam problemy z wprowadzeniem ludzi w trans. Nig-
dy mi siÚ to nie zdarza. Czasami mam trudnoĂci z wyrwa-
niem kogoĂ z transu, w którym juĝ siÚ znajduje — ze stanu
zmienionej ĂwiadomoĂci, w którym podejmuje siÚ gïupie de-
cyzje i w którym do gïowy przychodzÈ gïupie myĂli — fak-
tem jednak jest, ĝe trans to zjawisko codzienne.
Przez lata udaïo mi siÚ opracowaÊ kilka technologii — ta-
kich jak Design Human Engineering czy Neuro-Hypnotic
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
39
Repatterning — dziÚki którym ludzie mogÈ bez przeszkód
dokonywaÊ podĂwiadomych zmian we wïasnej osobowoĂci
bez koniecznoĂci poddawania siÚ procedurze wprowadzania
w trans. Kaĝdy z eksperymentów myĂlowych opisywanych
w tej ksiÈĝce pozwoli Ci poznaÊ zupeïnie podstawowe, a mi-
mo to niezwykle potÚĝne narzÚdzia, dziÚki którym bÚdziesz
mógï modyfikowaÊ swoje podĂwiadome nawyki, a tym sa-
mym zmieniaÊ swoje ĝycie. Jednym z tych narzÚdzi jest tak
zwany model submodalnoĂci.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
41
CECHY TWOICH MYļLI
Zrozumie÷ submodalnoĽci
JESZCZE W LATACH SIEDEMDZIESIkTYCH John Grinder i ja pra-
cowaliĂmy nad koncepcjÈ, zgodnie z którÈ ludzie konstruujÈ
pewne umysïowe reprezentacje. Wiele osób, w szczególnoĂci
Gregory Bateson i Marshall McLuhan, przez wiele lat roz-
prawiaïo na te tematy, to my jednak stworzyliĂmy formalnÈ
koncepcjÚ.
ZdefiniowaliĂmy kilka aspektów procesu myĂlenia: my-
Ălenie obrazami, myĂlenie sïowami, myĂlenie uczuciami,
smakami i zapachami. Póěniej wykonaïem kolejny krok na-
przód, wyodrÚbniajÈc w ramach kaĝdego z tych systemów
róĝne komponenty lub cechy. Cechy obrazów, děwiÚków
i uczuÊ nazywane sÈ submodalnoĂciami.
Czïowiek dysonuje piÚcioma zmysïami, których uĝywa przy
pozyskiwaniu informacji ze Ăwiata zewnÚtrznego. NastÚpnie
tworzy na wïasne potrzeby przedstawienie tego Ăwiata, korzy-
stajÈc z piÚciu wewnÚtrznych zmysïów. MyĂli na przykïad za
pomocÈ obrazów lub filmów.
Gdy ktoĂ tïumaczy nam, jak dotrzeÊ do danego miejsca, lub
gdy to my wskazujemy drogÚ komuĂ innemu, korzystamy
z umiejÚtnoĂci wejĂcia w gïÈb siebie i umysïowej reprezentacji
w postaci filmu drogi wiodÈcej do miejsca, do którego chcemy
dotrzeÊ. Kaĝda tworzona przez nas rzecz powstaje najpierw
w postaci wyobraĝeñ w naszym umyĂle.
42 ______________________________________ SEKRET NLP
SÈ to obrazy o pewnych specyficznych cechach. Postaraj
siÚ pomyĂleÊ na przykïad o tym, co robiïeĂ wczoraj. TworzÈc
w umyĂle kolejne myĂli, moĝesz zobaczyÊ siebie, jak wczoraj
coĂ robiïeĂ, moĝesz teĝ zobaczyÊ to, co widziaïeĂ wczoraj.
Moĝesz dostrzec nieruchome obrazy poszczególnych czyn-
noĂci lub moĝesz obserwowaÊ je w postaci filmu, którego
akcja caïy czas siÚ rozwija. W kaĝdym razie to jest wïaĂnie
jedna z form przetwarzania naszych doĂwiadczeñ zewnÚtrz-
nego Ăwiata.
Kiedy o czymĂ myĂlimy, wyobraĝenie tej rzeczy znajduje
siÚ w okreĂlonym miejscu. Ta rzecz ma dany rozmiar i jest
w pewnej odlegïoĂci od nas. Obrazy umysïowe róĝniÈ siÚ
od obrazów ze Ăwiata zewnÚtrznego. Mimo to przedstawiamy
je jednak gdzieĂ przed sobÈ, nadajÈc im jakieĂ rozmiary. Wi-
dzimy siebie na takim obrazie (wówczas mamy do czynienia
ze zjawiskiem dysocjacji) lub patrzymy na obraz wïasnymi
oczami i nie stanowimy jego elementu (wówczas mówimy
o asocjacji).
Moĝemy teĝ sïyszeÊ wewnÚtrzne děwiÚki. MogÈ one przy-
bieraÊ wiele róĝnych postaci — moĝemy wspominaÊ sïowa
lub gïos drugiej osoby, brzmienie piosenki, moĝemy teĝ
w myĂlach mówiÊ do siebie. Równieĝ te děwiÚki majÈ cechy
szczególne, takie jak gïoĂnoĂÊ czy rezonans. Moĝna je okre-
ĂliÊ, jeĝeli z uwagÈ siÚ w nie wsïuchamy.
Podobnie rzecz siÚ ma w przypadku wewnÚtrznych uczuÊ.
Kaĝdego uczucia moĝemy doĂwiadczyÊ w okreĂlonym miej-
scu w naszym ciele. Moĝemy poczuÊ, ĝe rodzi siÚ ono w kon-
kretnym miejscu, a nastÚpnie wÚdruje gdzie indziej, kiedy
zaczynamy siÚ nad nim zastanawiaÊ. Ludzie potrafiÈ to
doskonale opisaÊ, mówiÈc o strachu. StwierdzajÈ wówczas:
„Poczuïem skurcz ĝoïÈdka, a potem suchoĂÊ w ustach i za-
wroty gïowy”. Niemal przez caïy czas ujawniajÈ pewne fak-
ty na temat swojej wewnÚtrznej rzeczywistoĂci umysïowej.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
43
Gïos, który pobrzmiewa w naszej gïowie, jest albo nasz
wïasny, albo naleĝy do kogoĂ innego. Sïyszymy go po lewej
lub po prawej stronie. Wchodzi do Ărodka albo ucieka na
zewnÈtrz. Czasami jest bardzo silny, innym razem natomiast
— bardzo cichy. Czasami jest to po prostu cisza. Nie ma
znaczenia, skÈd pochodzi gïos, nie ma teĝ wiÚkszego znacze-
nia, do kogo naleĝy — waĝne jest to, ĝe zwracamy uwagÚ na
róĝnice w jego brzmieniu, gdy jesteĂmy w róĝnych stanach.
Ludzie juĝ od bardzo dawna opowiadajÈ psychologom
o swoich uczuciach. Od poczÈtku swojej drogi obserwowa-
ïem, jak róĝnego rodzaju doradcy, terapeuci i psychiatrzy
pracujÈ ze swoimi pacjentami. Zawsze zadziwiaïo mnie to,
jak czÚsto pacjent stawaï wobec pytania: „Co w zwiÈzku z tym
czujesz?”, na które odpowiadaï: „Jestem sfrustrowany”.
To samo pytanie padaïo wielokrotnie, ale nikt nie zadaï so-
bie trudu ustalenia jego prawdziwego znaczenia. Nikt siÚ
nie zatrzymaï, ĝeby stwierdziÊ, ĝe odpowiedzi byïy w istocie
opisem stanu wewnÚtrznego danej osoby.
Kiedy ktoĂ mówi o swoich przeĝyciach wewnÚtrznych,
naleĝy przyjrzeÊ siÚ jego sïowom, w szczególnoĂci czasow-
nikom. MówiÈc: „Mam wÈtpliwoĂci”, czïowiek opisuje swój
stan, a nie jakiĂ wewnÚtrzny proces. Kiedy ktoĂ mówi: „Ogar-
nia mnie frustracja”, nie stwierdza, ĝe jest sfrustrowany, lecz
opisuje proces stawania siÚ sfrustrowanym, pewnÈ czynnoĂÊ.
Gdy czïowiek okreĂla swoje uczucia za pomocÈ czasowników
nazywajÈcych procesy, moĝemy siÚ dowiedzieÊ znaczne wiÚ-
cej o jego przeĝyciach wewnÚtrznych.
ZadajÈc pacjentowi pytanie: „Jakie uczucia rodzi w tobie
frustracja?” albo: „Jakie uczucia rodzi w tobie rozczarowa-
nie?”, terapeuta czy psychiatra sam pozbawia siÚ zatem do-
stÚpu do najwaĝniejszej informacji. My wiemy, ĝe moĝna to
ujmowaÊ inaczej. Rozumiemy zasady funkcjonowania mózgu
44 ______________________________________ SEKRET NLP
i wiemy, ĝe synapsy wewnÈtrz niego sÈ równie skompliko-
wane jak poïÈczenia miÚdzy poszczególnymi organami i ĝe
dziÚki temu moĝemy myĂleÊ za pomocÈ uczuÊ.
Oznacza to, ĝe nasze ciaïo i mózg nie sÈ odrÚbnymi bytami
— ciaïo jest rozszerzeniem mózgu. Czïowiekowi, który mówi:
„CzujÚ siÚ sfrustrowany”, trzeba zatem przede wszystkim
zadaÊ pytania: „Gdzie? Gdzie siÚ rodzi to uczucie? Gdzie
czujesz jego ěródïo? DokÈd ono zmierza?”. Uczucia nie sÈ
nieruchome. Zawsze siÚ przemieszczajÈ, zawsze podÈĝajÈ
w jakimĂ kierunku.
Wiem, ĝe u niektórych ludzi przeraĝenie manifestuje siÚ
jako uczucie Ăcisku w ĝoïÈdku. Ten Ăcisk porusza siÚ jednak
do przodu albo do tyïu. Kiedy kogoĂ, kto mówi, ĝe jest mu
ciÚĝko, pytam, gdzie siÚ to uczucie znajduje, okazuje siÚ ab-
solutnie za kaĝdym razem, ĝe jest ono zlokalizowane w brzu-
chu lub w klatce piersiowej. To, gdzie siÚ to uczucie umiej-
scawia, nie ma jednak wiÚkszego znaczenia. Liczy siÚ przede
wszystkim to, co z nim zrobisz.
Czasami pytam: „W którÈ stronÚ siÚ porusza?” i sïyszÚ
w odpowiedzi: „Nie porusza siÚ”. W takiej sytuacji jedynym
sposobem, by poznaÊ kierunek ruchu uczuÊ w ciele drugie-
go czïowieka, jest poproszenie go, aby wykonaï dïoniÈ ruchy:
do przodu i do tyïu, w prawo i w lewo. W zasadzie tylko te
pïaszczyzny mamy do wyboru.
Jeden z tych ruchów bÚdzie szczególnie dobrze pasowaï
do myĂli o uczuciu. Na tej podstawie ludzie wyciÈgajÈ wnio-
sek, ĝe uczucie porusza siÚ tylko minimalnie. Skoro jednak
siÚ porusza, oznacza to, ĝe moĝemy poruszaÊ nim szybciej
i wolniej, ĝe moĝemy poruszaÊ nim w przód i w tyï. Uczucia
nie sÈ czymĂ, nad czym nie moĝemy mieÊ kontroli. W isto-
cie powinniĂmy wrÚcz dÈĝyÊ do uzyskania kontroli nad nimi,
poniewaĝ wówczas bÚdziemy mogli je zmieniaÊ.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
45
Od poszczególnych cech Twoich myĂli, od submodalnoĂci,
zaleĝeÊ bÚdzie, w jaki sposób bÚdÈ one na Ciebie wpïywaÊ.
Jeĝeli tworzysz dïugie filmy o pewnych rzeczach, uczucia
z nimi zwiÈzane bÚdÈ na ogóï intensywniejsze. SkracajÈc film
i odsuwajÈc go na duĝÈ odlegïoĂÊ (dysocjujÈc siÚ), zmniej-
szasz natÚĝenie uczucia. Moĝemy równieĝ kontrolowaÊ sub-
modalnoĂci w taki sposób, by przejawiaÊ odpowiednie uczu-
cia w odpowiednich momentach. Zwykïem nazywaÊ to
zjawisko sterowaniem wïasnym mózgiem.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
47
STEROWANIE MÓZGIEM
Modyfikacja neurochemii
JEDNYM Z GÓWNYM CELÓW mojej pracy byïo odkrycie metod,
dziÚki którym moĝna by pomagaÊ ludziom osiÈgnÈÊ to, co ja
sam nazywam „osobistÈ wolnoĂciÈ”. Osobista wolnoĂÊ to
swoboda kontrolowania wïasnych myĂli oraz przejawiania
w ĝyciu uczuÊ zgodnych z wïasnÈ wolÈ.
CzÚsto ĝyjemy zniewoleni kajdanami myĂli. Pozwalamy,
by nasze wïasne myĂli wpÚdzaïy nas w kïopoty. Poniewaĝ
jednak wiÚkszoĂÊ problemów jest wytworem naszej wyobraě-
ni i ma w zwiÈzku z tym charakter wyimaginowany — po-
trzeba nam po prostu wyimaginowanych rozwiÈzañ. Przed-
stawiam zatem kilka skutecznych metod, dziÚki którym moĝna
przejÈÊ kontrolÚ nad wïasnymi myĂlami.
PomyĂl o chwili, kiedy czuïeĂ siÚ naprawdÚ dobrze. Teraz
przenieĂ siÚ do tego czasu. Patrz swoimi oczami, sïuchaj swo-
imi uszami i odczuwaj to przyjemne uczucie caïym swoim
ciaïem. Postaraj siÚ, by obraz stawaï siÚ wiÚkszy, jaĂniejszy
i bardziej kolorowy — prawdopodobnie dziÚki temu poczujesz
siÚ jeszcze lepiej. Spraw, by děwiÚki byïy gïoĂniejsze i wyraě-
niejsze, jeĂli zaĂ nie ma w Twoim wyobraĝeniu ĝadnych
děwiÚków, dodaj je. Zacznij wzmacniaÊ przyjemne uczucie.
W nastÚpnej kolejnoĂci postaraj siÚ stwierdziÊ, gdzie
w Twoim ciele uczucie to ma swoje ěródïo i dokÈd zmierza.
48 ______________________________________ SEKRET NLP
Ustal, w jakim kierunku siÚ krÚci, spróbuj krÚciÊ nim coraz
szybciej. Poczuj, jak siÚ dziÚki temu wzmacnia. W taki wïa-
Ănie sposób moĝesz kontrolowaÊ swój mózg i skïaniaÊ go
do tworzenia potÚĝnych uczuÊ w Twoim wnÚtrzu.
NastÚpnie moĝesz powiÈzaÊ te uczucia z myĂlami. Wy-
starczy, abyĂ przez caïy czas utrzymywaï uczucie w ruchu
i jednoczeĂnie myĂlaï o przyszïoĂci — w pewnym momen-
cie zaczniesz kojarzyÊ je z przyszïoĂciÈ. DziÚki temu bÚdzie
ona budziÊ w Tobie pozytywne uczucia.
øwiczenie. Jak poczuù si¤ cudownie
1 PomyĂl o chwili, kiedy czuïeĂ siÚ cudownie.
2 Zamknij oczy i wyobraě sobie ten moment moĝliwie
3 Wyobraě sobie, jak wkraczasz w to doĂwiadczenie.
szczegóïowo. Zobacz wyraěny obraz, usïysz gïoĂne
děwiÚki, przypomnij sobie uczucia z tamtego czasu.
Wyobraě sobie, ĝe znajdujesz siÚ w tym wspomnie-
niu — tak jakby rzecz dziaïa siÚ wïaĂnie teraz. Zo-
bacz to, co byĂ zobaczyï. Usïysz to, co byĂ usïyszaï.
Poczuj to, co byĂ poczuï. Jeĝeli uznasz to za po-
mocne, nasyÊ i rozjaĂnij kolory. Przypomnij sobie,
jak wtedy oddychaïeĂ, i zacznij w taki sam sposób
oddychaÊ teraz.
4 ¥ledě z uwagÈ cudowne uczucie w swoim ciele.
Postaraj siÚ stwierdziÊ, gdzie siÚ to uczucie rodzi,
dokÈd zmierza, w jakim kierunku siÚ porusza. Wy-
obraě sobie, ĝe przejmujesz kontrolÚ nad nim i ob-
racasz je coraz szybciej i z coraz wiÚkszÈ siïÈ, pod-
czas gdy ono siÚ nasila.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
49
5 Zastanów siÚ, w jakich momentach w przyszïoĂci to
uczucie mogïoby Ci siÚ przydaÊ. Caïy czas poruszaj
nim w swoim ciele, jednoczeĂnie myĂlÈc o przyszïo-
Ăci i o tym, co bÚdziesz robiï w ciÈgu najbliĝszych
kilku tygodni. Nie zdziw siÚ, jeĝeli bÚdziesz czuï siÚ
naprawdÚ dobrze w zasadzie bez ĝadnego powodu.
Zmiana nastroju poprzez zmianÚ cech swojego uczucia
moĝliwa jest równieĝ w sytuacjach, kiedy czujesz siÚ ěle
i kiedy nie wiesz, co miaïbyĂ robiÊ.
Wyobraě sobie na przykïad kogoĂ, kto CiÚ denerwuje, onie-
Ămiela lub irytuje. Stwórz sobie jego wyobraĝenie i spraw, by
obdarzyï CiÚ dokïadnie tym spojrzeniem, które najbardziej
CiÚ denerwuje. Usïysz, jak mówi dokïadnie to, co zwykle
mówi, i zwróÊ uwagÚ na negatywne uczucia, które pojawiajÈ
siÚ w Twoim ciele.
NastÚpnie sprowadě ten obraz do postaci czarno-biaïej.
Odsuñ go od siebie bardzo daleko — tak, aby zmniejszyï siÚ
do jednej ósmej swoich rzeczywistych rozmiarów. UmieĂÊ
nos klowna na twarzy nielubianej osoby. Usïysz to, co mówi,
ale niech przemawia do Ciebie gïosem Myszki Miki, Kaczora
Donalda lub Kota Sylwestra. W ten sposób Twoje uczucia
wzglÚdem niego ulegnÈ zmianie: zyskasz pewnoĂÊ siebie
w kontaktach z tÈ osobÈ i bÚdziesz mógï sprawniej dziaïaÊ.
øwiczenie. Modyfikacja negatywnych uczuù
1 PomyĂl o kimĂ, kto CiÚ denerwuje, onieĂmiela lub
irytuje. Wyobraě go sobie i spraw, by patrzyï na
Ciebie w sposób, który CiÚ denerwuje. Usïysz, jak
mówi to, co zwykle mówi, i zwróciÊ uwagÚ na ne-
gatywne uczucie, które pojawi siÚ w Twoim ciele.
50 ______________________________________ SEKRET NLP
2 Sprowadě obraz do postaci czarno-biaïej. Odsuñ go
daleko od siebie. Zmniejsz do jednej ósmej pier-
wotnych rozmiarów. UmieĂÊ nos klowna na twarzy
nielubianej osoby.
3 Usïysz to, co zwykle mówi, niech jednak przemawia
4 ZwróciÊ uwagÚ na zmianÚ swoich uczuÊ. NastÚpnie
do Ciebie gïosem Myszki Miki, Kaczora Donalda
lub Kota Sylwestra.
zapomnij o tym na kilka chwil, po czym ponownie
pomyĂl o tej osobie. Zobaczysz, ĝe Twoje uczucia
wzglÚdem niej pozostanÈ zmienione.
Praktyka w zakresie takiego wykorzystania moĝliwoĂci
wïasnego mózgu pozwoli Ci znacznie czÚĂciej czuÊ siÚ dobrze.
Aby osiÈgnÈÊ osobistÈ wolnoĂÊ, wystarczy rozwijaÊ nowe na-
wyki i umiejÚtnoĂci myĂlowe. Nauczysz siÚ sterowaÊ swoim
mózgiem zgodnie z wïasnÈ wolÈ.
NastÚpnym zagadnieniem, jakie chciaïbym poruszyÊ, jest
proces radzenia sobie z wïasnymi przekonaniami.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
51
KSZTAªTOWANIE
NOWYCH PRZEKONAĩ
Struktura pewnoĽci
JEDNYM Z NAJWA¿NIEJSZYCH ASPEKTÓW ludzkiego istnienia jest
ksztaïtowanie przekonañ. To przekonania czÚsto wpÚdzajÈ
ludzi w puïapkÚ kïopotów. Dopóki nie uwierzysz, ĝe jesteĂ
w stanie zapomnieÊ o czymĂ, uporaÊ siÚ z czymĂ czy zaczÈÊ
wreszcie coĂ robiÊ, najprawdopodobniej nigdy Ci siÚ to nie
uda. Przekonania naleĝy zatem kojarzyÊ ze stopniem pewno-
Ăci, jakÈ siÚ ma w odniesieniu do wybranych myĂli.
WiÚkszoĂÊ ludzi juĝ od wczesnego dzieciñstwa sïucha
rodziców, nauczycieli i autorytetów, zdobywajÈc w ten spo-
sób wiedzÚ na temat swoich rzekomych ograniczeñ. Jeĝeli
ktoĂ Ci powie, ĝe nie jesteĂ dostatecznie bystry lub ĝe zbyt
sïabo radzisz sobie z jakÈĂ dziedzinÈ wiedzy lub sportu, ist-
nieje ryzyko, ĝe mu uwierzysz. Z chwilÈ gdy zaczynamy
w coĂ wierzyÊ, rozpoczynamy jednoczeĂnie poszukiwanie
dowodów potwierdzajÈcych sïusznoĂÊ naszych przekonañ.
Teraz bÚdziemy siÚ zajmowaÊ ksztaïtowaniem umiejÚtnoĂci
wÈtpienia w istnienie ograniczeñ i zdobywania wiary we
wïasne moĝliwoĂci.
Aby doprowadziÊ do zmiany, trzeba wspomóc danÈ osobÚ
w porzuceniu dotychczasowych przekonañ i wyksztaïceniu
52 ______________________________________ SEKRET NLP
nowych, trwaïych. Aby zmieniÊ czyjeĂ przekonania, musimy
najpierw znaleěÊ sposób, by poznaÊ ich cechy charakte-
rystyczne.
Równieĝ i w tym przypadku z pomocÈ przychodzÈ nam
submodalnoĂci. Podobnie jak kaĝda inna myĂl, równieĝ prze-
konania majÈ swojÈ strukturÚ zaleĝnÈ od okreĂlonych specy-
ficznych cech. Gdybym zapytaï CiÚ: „Czy wierzysz, ĝe jutro
wzejdzie sïoñce?”, co byĂ mi odpowiedziaï? W typowej sytu-
acji udzieliïbyĂ mi natychmiastowej odpowiedzi twierdzÈ-
cej. Tu jednak mamy do czynienia z dodatkowym procesem.
Aby bowiem udzieliÊ odpowiedzi na pytanie: „Czy wierzysz,
ĝe jutro wzejdzie sïoñce?”, najprawdopodobniej bÚdziesz mu-
siaï dokonaÊ reprezentacji tego przekonania w swojej gïowie.
Warto zauwaĝyÊ, ĝe gdybym sformuïowaï to pytanie wer-
balnie, a nie na kartach ksiÈĝki, znaïbyĂ na nie odpowiedě
praktycznie natychmiast. Kiedy pytam: „Czy jutro wzejdzie
sïoñce?”, wiÚkszoĂÊ ludzi wyobraĝa sobie obraz sïoñca gdzieĂ
w swojej gïowie. W duchu powiedzÈ sobie pewnym gïosem:
„tak” i poczujÈ gdzieĂ wewnÈtrz siebie pewnoĂÊ. DziÚki temu
uczuciu bÚdÈ wiedzieli, ĝe ich przekonanie jest prawdziwe.
Ten wewnÚtrzny proces kieruje naszymi zachowaniami.
Pozwala nam tworzyÊ plany, na przykïad kupiÊ ksiÈĝkÚ
z przekonaniem, ĝe kiedyĂ w przyszïoĂci jÈ przeczytamy.
Odwoïywanie siÚ do przekonañ jako przewodnika jest nie-
zwykle waĝnym elementem ludzkiego istnienia. Jest równieĝ
kluczowe z punktu widzenia przemiany czïowieka —
w szczególnoĂci zaĂ Twojej przemiany.
Gdy zapytam CiÚ werbalnie: „Czy jutro wzejdzie sïoñ-
ce?”, to w którym miejscu w Twojej gïowie ukaĝe siÚ odpo-
wiedni obraz? Czy bÚdzie to po lewej, czy po prawej stronie?
Jak odlegïe bÚdzie to wyobraĝenie? Czy obraz bÚdzie miaï
naturalne rozmiary, czy moĝe bÚdzie pomniejszony? Czy
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
53
bÚdzie nieruchomy, czy poruszajÈcy siÚ? Czy bÚdÈ mu to-
warzyszyÊ jakiekolwiek děwiÚki? Czy bÚdziesz sïyszaï gïos
mówiÈcy: „tak”? Czy bÚdziesz sïyszaï cokolwiek, a jeĂli tak,
to po której stronie: po prawej czy po lewej?
Skup siÚ na tym poczuciu pewnoĂci. Przyjrzyj siÚ obra-
zowi, który powstaï w Twojej gïowie i postaraj siÚ powiÚkszyÊ
go dwukrotnie. Na ogóï skutkiem takiego dziaïania bÚdzie
wzmocnienie poczucia pewnoĂci. Kiedy Twoje przekonanie
zacznie siÚ nasilaÊ, postaraj siÚ stwierdziÊ, gdzie siÚ ono
znajduje w Twoim ciele i w którÈ stronÚ siÚ porusza. Za-
czniesz w ten sposób zwracaÊ uwagÚ na submodalnoĂci sil-
nych przekonañ.
Teraz przerwij na chwilÚ czytanie i odwróÊ wzrok. OczyĂÊ
umysï. NastÚpnie wróÊ do lektury.
PomyĂl o czymĂ, co budzi w Tobie silnÈ niepewnoĂÊ. Nie
chodzi o coĂ, w co caïkowicie wÈtpisz, lecz raczej o coĂ, co
„byÊ moĝe jest prawdÈ”, a „byÊ moĝe nie jest”. PomyĂl o takiej
rzeczy, co do której nie masz pewnoĂci. Moĝe to byÊ myĂl
nastÚpujÈca: „Co bÚdÚ jadï na Ăniadanie? Moĝe kanapkÚ
z tuñczykiem, a moĝe kanapkÚ z serem?”. PomyĂl o czymĂ,
co moĝe byÊ, ale wcale byÊ nie musi. Moĝesz siÚ na przy-
kïad zastanowiÊ, co dostaniesz od jakiejĂ osoby w prezencie
urodzinowym. Moĝe to bÚdzie to, a moĝe coĂ innego.
ZwróÊ uwagÚ na dwie moĝliwoĂci, które pojawiïy siÚ
w Twojej gïowie. Przerwij na chwilÚ czytanie, odwróÊ wzrok
od ksiÈĝki i zastanów siÚ nad tym; nastÚpnie wróÊ do ksiÈĝki
i do rozwaĝañ nad swoimi gïÚbokimi przekonaniami. Wy-
obraě sobie wschodzÈce jutro sïoñce, a nastÚpnie skup siÚ
na drugim wyobraĝeniu — tego, co moĝe byÊ lub nie byÊ.
Zastanów siÚ nad róĝnicÈ miÚdzy tymi dwoma obrazami.
Po pierwsze, czy oba obrazy znajdujÈ siÚ w tym samym
miejscu? Na to pytanie najprawdopodobniej odpowiesz prze-
czÈco. Jeĝeli obrazy sÈ w róĝnych miejscach, to czy dzieli
54 ______________________________________ SEKRET NLP
CiÚ od nich róĝna odlegïoĂÊ? Czy sÈ róĝnych rozmiarów?
Czy gïos w Twojej gïowie pochodzi z róĝnych miejsc? Czy
jeden dochodzi z lewej, a drugi — z prawej strony? Czy je-
den wchodzi do Ărodka, a drugi wychodzi na zewnÈtrz?
W zasadzie jedynÈ istotnÈ rzeczÈ jest to, na czym polega róĝ-
nica pomiÚdzy dwoma obrazami.
ByÊ moĝe ïatwiej Ci bÚdzie zrozumieÊ istotÚ tej róĝnicy,
gdy skupisz siÚ na uwaĝnej analizie cech wïaĂciwych po-
czuciu pewnoĂci i niepewnoĂci. Na kolejnych stronach znaj-
dziesz dïugÈ listÚ submodalnoĂci: wizualnych, sïuchowych,
kinestetycznych (uczucia), zapachowych oraz smakowych.
Chciaïbym, ĝebyĂ wszedï w gïÈb siebie i dotarï do przeko-
nania na temat wschodzÈcego sïoñca oraz do róĝnych obra-
zów budzÈcych w Tobie poczucie niepewnoĂci, a nastÚpnie
przeanalizowaï je pod kÈtem zawartoĂci tej listy. Zaznaczaj
tylko te submodalnoĂci, pod wzglÚdem których obrazy bu-
dzÈce gïÚbokie poczucie pewnoĂci róĝniÈ siÚ od tych, z któ-
rymi nie wiÈĝesz juĝ tak silnych przekonañ. Wykonuj to
Êwiczenie spokojnie, bez poĂpiechu.
øwiczenie. Odkryj, sk d bierzesz poczucie pewnoĽci
(na przykïad o tym, ĝe jutro wzejdzie sïoñce).
1 PomyĂl o czymĂ, w co bardzo gïÚboko wierzysz
2 ZwróÊ uwagÚ na obrazy, děwiÚki i uczucia, które siÚ
pojawiajÈ, kiedy o tym myĂlisz. ZwróÊ teĝ uwagÚ
na wïasne przekonanie o prawdziwoĂci tego stwier-
dzenia.
3 Po kolei przeczytaj wszystkie punkty z listy za-
mieszczonej na stronach 55 – 56 i zastanów siÚ nad
poszczególnymi cechami swojego przekonania.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
55
jest tak, a moĝe jest inaczej).
4 PomyĂl o czymĂ, co budzi Twoje wÈtpliwoĂci (moĝe
5 ZwróÊ uwagÚ na obrazy, děwiÚki i uczucia, które
towarzyszÈ rozmyĂlaniom na ten temat. ZwróÊ teĝ
uwagÚ na wïasnÈ niepewnoĂÊ w tej kwestii.
6 Po kolei przeczytaj wszystkie punkty z listy submo-
7 Wynotuj w szczególnoĂci róĝnice pomiÚdzy silnym
dalnoĂci i zastanów siÚ nad poszczególnymi cecha-
mi tej myĂli.
przekonaniem a niepewnoĂciÈ.
PewnoĂÊ
NiepewnoĂÊ
SubmodalnoĂci wizualne
Liczba obrazów
Ruchome lub nieruchome
Rozmiar
Ksztaït
W kolorze lub czarno-biaïe
Wyraěne lub niewyraěne
Jasne lub ciemne
Rozmieszczenie w przestrzeni
Ograniczone lub nieograniczone
Pïaskie lub trójwymiarowe
Zasocjowane lub zdysocjowane
Bliskie lub odlegïe
SubmodalnoĂci sïuchowe
GïoĂnoĂÊ
Ton
Barwa děwiÚku (brzmienie děwiÚku)
Tempo
56 ______________________________________ SEKRET NLP
SubmodalnoĂci sïuchowe
TonalnoĂÊ
Czas trwania
Rytm
Poïoĝenie (skÈd dochodzi)
Harmonia
SubmodalnoĂci kinestetyczne
Poïoĝenie w ciele
Wraĝenie dotykowe
Temperatura
TÚtno
CzÚstotliwoĂÊ oddechu
CiĂnienie
Waga
IntensywnoĂÊ
Ruch i kierunek
SubmodalnoĂci zapachowe i smakowe
Sïodkie
KwaĂne
Gorzkie
Aromat
Zapach
PrzenikliwoĂÊ (natÚĝenie zapachu)
Jeĝeli sporzÈdziïeĂ juĝ listÚ, czas przyjrzeÊ siÚ jej bliĝej.
Na jej podstawie moĝesz stwierdziÊ, ĝe istniejÈ róĝnice
w przedstawieniu Twoich silnych przekonañ i niepewnoĂci.
Zrozumienie tych róĝnic pozwoli Ci zyskaÊ wraĝenie kon-
troli. Skoro czytasz tÚ ksiÈĝkÚ, najprawdopodobniej chcesz
coĂ w sobie zmieniÊ. To pierwszy krok, by uwierzyÊ, ĝe jest
to faktycznie moĝliwe.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
57
Czas wiÚc wyruszyÊ w drogÚ. PomyĂl o jakimĂ problemie,
z którym siÚ borykasz. Charakter i istota tego problemu nie
majÈ tu wiÚkszego znaczenia. To, czy wierzysz, ĝe brakuje Ci
pewnoĂci siebie, czy teĝ wierzysz, ĝe nie jesteĂ dostatecznie
zdecydowany — nie ma znaczenia. Zabawnym aspektem
niezdecydowania jest to, ĝe paradoksalnie opiera siÚ ono na
zdecydowaniu i pewnoĂci, ĝe jest siÚ niezdecydowanym.
Z naszego punktu widzenia najistotniejsze jest, ĝebyĂ
podjÈï wyzwanie. Najprawdopodobniej wierzysz nie tylko
w to, ĝe jutro wzejdzie sïoñce, ale i w to, ĝe Twój problem bÚ-
dzie jutro równie dokuczliwy jak dziĂ. Spójrz na ten problem
w tym samym miejscu, w którym znajdowaïo siÚ Twoje prze-
konanie. Pierwsza rzecz, jakÈ powinieneĂ zrobiÊ, to powie-
dzieÊ sobie: „Mam juĝ tego doĂÊ”. Lata doĂwiadczeñ wyrobiïy
we mnie przekonanie, ĝe ludzie zmieniajÈ siÚ tak naprawdÚ
w momencie, kiedy stwierdzÈ, ĝe majÈ czegoĂ naprawdÚ dosyÊ.
Ludzie na ogóï nie sÈ dostatecznie zmÚczeni swoimi pro-
blemami, choÊ wydajÈ siÚ nimi niewiarygodnie sfrustrowani.
Stykaïem siÚ z luděmi cierpiÈcymi na zaburzenia obsesyjno-
kompulsywne, którzy absolutnie przez caïy czas — kaĝdego
ranka, w ciÈgu kaĝdego dnia i kaĝdego wieczora — oddawali
siÚ z pasjÈ rytuaïom majÈcym przynieĂÊ im ukojenie. Musieli
zamykaÊ i otwieraÊ drzwi po piÚtnaĂcie razy lub myÊ rÚce
tysiÈc razy w ciÈgu dnia. W pewnym momencie ogarniaïa ich
jednak tak wielka frustracja, ĝe mówili w koñcu: „DosyÊ tego.
Juĝ dïuĝej tak nie moĝe byÊ”. To wïaĂnie w tym momencie
dokonywaïa siÚ w tych ludziach prawdziwa przemiana. Do tej
kwestii wrócimy jednak nieco póěniej.
W pierwszej kolejnoĂci skupimy siÚ na tym, czego chcesz
siÚ wyzbyÊ i co chcesz w sobie wyksztaïciÊ. Chcesz siÚ wy-
zbyÊ powÈtpiewania w samego siebie i zdobyÊ wiÚkszÈ wiarÚ
we wïasne moĝliwoĂci. Chcesz siÚ wyzbyÊ swojego strachu
58 ______________________________________ SEKRET NLP
i zyskaÊ wiÚkszÈ pewnoĂÊ siebie. Na czymkolwiek polegaïby
problem, prawdopodobnie sÈdziïeĂ, ĝe bÚdziesz siÚ z nim
musiaï borykaÊ do koñca swoich dni.
Chciaïbym, ĝebyĂ zrobiï kilka drobnych rzeczy przy okazji
przyglÈdania siÚ przekonaniu, które rzekomo ma Ci towa-
rzyszyÊ do koñca ĝycia. Postaraj siÚ dosïownie odepchnÈÊ
jego obraz gdzieĂ daleko i przesunÈÊ go w miejsce przezna-
czone dla niepewnoĂci — tak, abyĂ mógï na niego spojrzeÊ
i pomyĂleÊ: „Juĝ zawsze mam siÚ tak mÚczyÊ?”, i ĝebyĂ mógï
powiedzieÊ: „Cóĝ, moĝe tak, moĝe nie”.
¿eby obraz mógï pozostaÊ w nowym miejscu, trzeba go
tam przenieĂÊ naprawdÚ szybko. Aby moĝliwe byïo przenie-
sienie starego, ograniczajÈcego przekonania do strefy nie-
pewnoĂci, trzeba pochwyciÊ jego obraz i coĂ z nim zrobiÊ:
musisz odepchnÈÊ go bardzo daleko do tyïu (na odlegïoĂÊ sze-
Ăciu metrów), przenieĂÊ go na drugÈ stronÚ osi Twojego ciaïa
i przeciÈgnÈÊ w obszar submodalnoĂci charakterystycznych
dla niepewnoĂci. W ten sposób Twoje dotychczas gïÚbokie
przekonanie stanie siÚ rzeczÈ niepewnÈ.
NastÚpnie musisz zrobiÊ rzecz zgoïa odwrotnÈ. SiÚgnij
po obraz przedstawiajÈcy to, w co chcesz wierzyÊ — na przy-
kïad przekonanie, ĝe w przyszïoĂci bÚdziesz wolny od pro-
blemów, ĝe bÚdziesz szczÚĂliwy i ĝe bÚdzie Ci dobrze, a na-
stÚpnie przemieĂÊ go o szeĂÊ metrów, przenieĂ i umieĂÊ
w obszarze submodalnoĂci charakterystycznych dla Twoich
najgïÚbszych przekonañ.
DziÚki temu odmienisz swoje przekonania i zaczniesz
wierzyÊ w siebie. WykonujÈc poszczególne kroki w ramach
tego Êwiczenia, uïoĝysz sobie plan, dziÚki któremu bÚdziesz
mógï zmieniÊ swoje oczekiwania dotyczÈce przyszïoĂci.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
59
øwiczenie. Technika zmiany przekonaĪ
(Swish Pattern w obszarze przekonaĪ)
1 PomyĂl o ograniczajÈcym CiÚ przekonaniu, którego
chciaïbyĂ siÚ wyzbyÊ, na przykïad, ĝe bÚdziesz bo-
rykaï siÚ z danym problemem do koñca swojego ĝy-
cia, a w kaĝdym razie bardzo dïugo.
2 PomyĂl o pozytywnym przekonaniu, które chciaï-
byĂ w sobie wyrobiÊ, na przykïad, ĝe juĝ nigdy nie
bÚdziesz musiaï siÚ zmagaÊ z problemami i ĝe bÚ-
dziesz wiódï bardzo szczÚĂliwe ĝycie.
Ăci, które udaïo Ci siÚ zidentyfikowaÊ.
rego chcesz siÚ wyzbyÊ, wystrzeliwuje siÚ w kie-
runku submodalnoĂci niepewnoĂci i tam lÈduje.
3 Przeanalizuj submodalnoĂci pewnoĂci i niepewno-
4 Wyobraě sobie, ĝe ograniczajÈce przekonanie, któ-
5 JednoczeĂnie wyobraě sobie, ĝe pozytywne prze-
6 Powtarzaj tÚ czynnoĂÊ kilkakrotnie, za kaĝdym ra-
konanie wystrzeliwuje siÚ w stronÚ submodalnoĂci
gïÚbokich przekonañ i tam wïaĂnie lÈduje.
zem w szybkim tempie.
MajÈc kontrolÚ nad tym, w co wierzysz, moĝesz zaczÈÊ
ksztaïtowaÊ w sobie nowe, pozytywne przekonania, dziÚki
którym bÚdziesz wieĂÊ ĝycie lepsze i szczÚĂliwsze niĝ kiedy-
kolwiek wczeĂniej.
Jak juĝ wczeĂniej wspomniaïem, wiÚkszoĂÊ problemów
rodzi siÚ w naszych umysïach. Co wiÚcej, problemy funkcjo-
nujÈ na ogóï w ramach naszych wyobraĝeñ na temat prze-
60 ______________________________________ SEKRET NLP
szïoĂci i przyszïoĂci. PrzeszïoĂÊ i przyszïoĂÊ istniejÈ tymcza-
sem tylko w naszych umysïach.
Ludzie cierpiÈ psychicznie z powodu wyrzutów sumienia
dotyczÈcych przeszïoĂci, niemoĝnoĂci poradzenia sobie z te-
raěniejszoĂciÈ lub obaw o przyszïoĂÊ. Mówimy o „zapomi-
naniu o pewnych rzeczach” — o tym, ĝe naleĝy pozostawiÊ je
za sobÈ. Staramy siÚ „uporaÊ” z tym, co stoi na naszej drodze.
Decydujemy siÚ „zaczÈÊ wreszcie” coĂ, co dotyczy przyszïo-
Ăci, w którÈ spoglÈdamy. Dla wielu osób moĝe to byÊ wska-
zówka dotyczÈca przedstawiania czasu. Aby zmieniÊ nasze
myĂlenie i podejĂcie do przeszïoĂci i przyszïoĂci, zastanówmy
siÚ teraz nad koncepcjÈ linii czasu.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
61
LINIE CZASU
W jaki sposób kodujemy w myĽlach czas
LINIE CZASU OPISUJk TwojÈ indywidualnÈ zdolnoĂÊ kodowa-
nia czasu. Kaĝdy z nas myĂli o czasie w pewien okreĂlony
sposób. Obrazy z przeszïoĂci znajdujÈ siÚ w innych miej-
scach niĝ obrazy dotyczÈce przyszïoĂci. Jeĝeli jednoczeĂnie
pomyĂlisz o wydarzeniu z przeszïoĂci i wyobrazisz sobie
wydarzenie z przyszïoĂci, a takĝe ustalisz lokalizacjÚ kaĝ-
dego z nich w przestrzeni Twojego umysïu, bÚdziesz mógï
nakreĂliÊ niewidzialnÈ liniÚ ïÈczÈcÈ przeszïoĂÊ z przyszïo-
ĂciÈ, czyli swojÈ liniÚ czasu.
PomyĂl na przykïad o tym, jak piÚÊ lat temu myïeĂ zÚby.
ZwróÊ uwagÚ na umiejscowienie tego obrazu. NastÚpnie
pomyĂl o myciu zÚbów sprzed roku i ustal poïoĝenie tego
wyobraĝenia. PomyĂl, jak myjesz zÚby dzisiaj — zastanów siÚ,
gdzie siÚ ten obraz znajduje. Wyobraě sobie, jak bÚdziesz
myï zÚby za rok i za piÚÊ lat. Ustaliwszy poïoĝenie kaĝdego
z tych obrazów, bÚdziesz mógï nakreĂliÊ niewidzialnÈ liniÚ,
która je wszystkie poïÈczy. To jest Twoja linia czasu. Wska-
zuje ona, jak wyobraĝasz sobie czas w przestrzeni.
Ogólnie rzecz biorÈc, moĝna wyróĝniÊ dwa podstawowe
typy linii czasu. Pierwszy typ to linia rozciÈgniÚta. W tym
przypadku przyszïoĂÊ jest przed TobÈ, przeszïoĂÊ — za TobÈ,
a teraěniejszoĂÊ — wewnÈtrz Ciebie. TakÈ liniÚ okreĂla siÚ
62 ______________________________________ SEKRET NLP
liniÈ „w czasie”. Drugi wariant zakïada, ĝe przeszïoĂÊ jest
po lewej stronie, teraěniejszoĂÊ znajduje siÚ bezpoĂrednio
przed TobÈ, a przyszïoĂÊ rozciÈga siÚ po prawej. Ta linia
znana jest jako „przez czas”.
Róĝnica prowadzÈca do powstania tych dwóch modeli
wynika z odmiennego podejĂcia do kwestii czasu. Na przy-
kïad ludzie kodujÈcy czas w modelu „w czasie” generalnie
nie rozpamiÚtujÈ przeszïoĂci — pozostawiajÈ przeszïoĂÊ „za
sobÈ”. Ludzie, którzy kodujÈ czas w modelu „przez czas”,
na ogóï bez trudu wracajÈ pamiÚciÈ do wydarzeñ z przeszïo-
Ăci, sÈ teĝ raczej punktualni.
øwiczenie. Poznaj swoj lini¤ czasu
i zwróÊ uwagÚ na umiejscowienie tego obrazu.
1 PomyĂl o chwili, kiedy myïeĂ zÚby piÚÊ lat temu,
2 PomyĂl o chwili, kiedy myïeĂ zÚby rok temu, i zwróÊ
uwagÚ na umiejscowienie tego obrazu.
POZNAJ SWÓJ MÓZG
__________________________________________
63
i zwróÊ uwagÚ na umiejscowienie tego obrazu.
i zwróÊ uwagÚ na umiejscowienie tego obrazu.
3 PomyĂl o obecnej chwili, w której teraz myjesz zÚby,
4 PomyĂl o chwili, kiedy bÚdziesz myï zÚby za rok,
5 PomyĂl o chwili, kiedy bÚdziesz myï zÚby za piÚÊ
6 NakreĂl w myĂlach liniÚ, która poïÈczy punkt sprzed
lat, i zwróÊ uwagÚ na umiejscowienie tego obrazu.
piÚciu lat z punktem sprzed roku, a nastÚpnie z te-
raěniejszoĂciÈ i punktami wyznaczajÈcymi przy-
szïoĂÊ za rok i za piÚÊ lat. Oto Twoja linia czasu.
7 RozciÈgnij swojÈ liniÚ czasu dalej w przeszïoĂÊ
i dalej w przyszïoĂÊ.
NajwaĝniejszÈ rzeczÈ jest nauczyÊ siÚ, jak moĝna odmieniÊ
sposób myĂlenia i odczuwania emocji zwiÈzanych z przeszïo-
ĂciÈ, teraěniejszoĂciÈ i przyszïoĂciÈ. Zdobycie ĂwiadomoĂci
— którÈ wïaĂnie zdobyïeĂ — na temat wïasnego postrzega-
nia czasu uïatwi Ci zmianÚ zwiÈzanych z nim odczuÊ. Nakre-
Ălenie linii czasu to ostatni element inwentaryzacji umysïu.
W kolejnej czÚĂci ksiÈĝki skupimy siÚ na ksztaïtowaniu
umiejÚtnoĂci przeprowadzania podĂwiadomych zmian z po-
mocÈ Twojego wïasnego mózgu oraz zmianie sposobu myĂle-
nia. Aby to byïo moĝliwe, musisz nauczyÊ siÚ wykorzystywaÊ
submodalnoĂci przy wprowadzaniu zmian i generowaÊ nowe
uczucia, które nastÚpnie zostanÈ skojarzone z nowymi my-
Ălami. Dowiesz siÚ takĝe, jak uwierzyÊ w siebie i lepszÈ
przyszïoĂÊ. Przekonasz siÚ, ĝe moĝesz zmieniÊ swoje podejĂcie
do ĝycia i jego poszczególnych chwil. DziÚki inwentaryzacji
poznaïeĂ narzÚdzia i umiejÚtnoĂci, które bÚdziesz wykorzy-
stywaï. Czas skupiÊ siÚ na tym, jak zapomnieÊ o problemach.
Pobierz darmowy fragment (pdf)