Darmowy fragment publikacji:
10 ZASAD
ODPOWIEDZIALNEGO PODRÓŻOWANIA
PODRÓŻUJ ODPOWIEDZIALNIE – DBAJ O ŚRODOWISKO
I DZIEDZICTWO KULTUROWE KRAJÓW I REGIONÓW, KTÓRE ZWIEDZASZ
1
4
Zaplanuj swoją podróż
i przygotuj się do niej.
3
Kupuj lokalne
produkty i pamiątki.
2
Naucz się choćby kilku słów i zwrotów
w języku kraju czy regionu, który odwiedzasz.
Korzystaj z usług miejscowych
ludzi, tak by jak najwięcej
Twoich wydatków wspierało
lokalną gospodarkę.
5
Kosztuj miejscowej kuchni,
kupuj sezonowe produkty
spożywcze na targach
i jarmarkach.
6
Szanuj mieszkańców, ich kulturę
i tradycje, staraj się nie zwracać
na siebie uwagi strojem
i zachowaniem zupełnie
odmiennym od miejscowych
zwyczajów, proś o zgodę, gdy
chcesz zrobić komuś zdjęcie.
8
Dbaj o dziedzictwo kulturowe, nie zostawiaj po
sobie śladu, zwiedzając obiekty zabytkowe
i stanowiska archeologiczne.
7
Nie zostawiaj po sobie śmieci,
szczególnie w miejscach cennych
przyrodniczo i parkach narodowych.
9
Korzystaj z ekologicznych
środków transportu
i komunikacji publicznej.
10
Podróżuj aktywnie i poznawczo !
Propagując zasady odpowiedzialnego podróżowania, Wydawnictwo Bezdroża popularyzuje przyjazne
środowisku formy turystyki, które przyczyniają się do aktywnej ochrony dziedzictwa przyrodniczego
i kulturowego, wspierają rdzennych mieszkańców regionów i krajów oraz uwrażliwiają turystów na
• Księgarnia internetowa
• Lubię to!
• Kup książkę
• Poleć książkę
• Oceń książkę
lokalne tradycje i ochronę środowiska naturalnego.
Nasza społeczność
Oprac. Dominika Zaręba, Wydawnictwo Bezdroża
Rysunki i oprac. graficzne: Joanna Nowak
Magdalena Dobrzańska-Bzowska
Krzysztof Bzowski
Słowenia
Słoneczna strona Alp
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
c
i
l
e
t
s
a
K
j
e
t
a
M
©
Przyjaciele, obrodziło
Młode wino, słodki sok,
Co nam życie wlewa w żyły,
Rozjaśnia nam serce, wzrok,
Więc utopmy w nim kłopoty,
Bo nadzieję budzi w lot!
Kto z nas pierwszy jest przy wenie
By nam Bracia toast wzniósł?
Niech Bóg chroni lud Słowenii
Aby kwitł i aby rósł,
(...) Niech Bóg chroni Was Słowenki
Śliczne kwiaty naszych gór,
Nie ma dziewcząt równie pięknych
Pośród całej ziemi cór.
Fragment wiersza France Prešerena Toast
(obecnie hymn Słowenii)
w przekładzie Seweryna Pollaka
Poleć książkę
Kup książkę
Niezbędnik turysty
zawsze pod ręką
Godło Słowenii
Flaga Słowenii
Ważne telefony
Straż pożarna i pogotowie
ratunkowe: ( 112
Policja: ( 113
Pomoc drogowa AMZS: ( 1987
Informacja telefoniczna: ( 1188
Numery kierunkowe
Do Polski: +48
Do Słoweni: +386
Turystyczny savoir-vivre
Normy zachowania i zwyczaje
obowiązujące w Słowenii są
bardzo podobne do polskich.
Ciekawostką może być to,
że przy wznoszeniu toastów
należy patrzyć ludziom
w oczy.
Polskie placówki
dyplomatyczne w Słowenii
Ambasada Rzeczypospolitej
Polskiej w Lublanie,
Bežigrad 10;
( +386 1 4364718, 4364712,
tel. dyżurny: +386 41 750 508;
@ www.lublana.msz.gov.pl
Konsulat Honorowy
Rzeczypospolitej Polskiej
w Nowej Goricy, Vipavska
cesta 13; ( +386 5 3936410;
@ konsulatrp@siol.net
Języki
Język urzędowy: słoweński
Inne używane języki:
chorwacki, serbski; węgierski
i włoski w regionach
przygranicznych; większość
Słoweńców mówi po angielsku
Klimat
Na wybrzeżu:
śródziemnomorski
W głębi kraju: kontynentalny
umiarkowany (zbliżony do
klimatu, jaki występuje w Polsce)
W górach: alpejski
Strefa czasowa
Słowenia leży w tej samej
strefie czasowej co Polska:
- UTC+1 (czas zimowy)
- UTC+2 (czas letni)
Kup książkę
Przepisy drogowe
Ô Dopuszczalne prędkości:
w terenie zabudowanym
50 km/godz., poza
terenem zabudowanym
90 km/godz., na autostra-
dzie 130 km/godz.
Ô Dopuszczalna zawar-
tość alkoholu we krwi:
0,5‰ (kierowcy, którzy nie
mają minimum 2-letniego
doświadczenia – 0,0‰).
Ô Wszystkie autostrady i dro-
gi ekspresowe są płatne.
Pojazdy o dopuszczalnej
masie całkowitej do 3,5 tony
oraz motocykle muszą mieć
ważną winietę.
Więcej zob. s. 36.
Poleć książkę
Zagrożenia
Słowenia jest bezpiecznym
krajem, wystarczy więc
kierować się zdrowym
rozsądkiem, a ponadto:
Ô nie obnosić się z zasobno-
ścią portfela;
Ô nocą unikać podejrzanych
uliczek i knajp;
Ô nie kąpać się w miejscach,
gdzie jest to zabronione.
Więcej zob. s. 38.
Przydatne zwroty
dzień dobry – dobro jutro /
dober dan
do widzenia – nasvidenje
dziękuję – hvala
proszę – prosim
przepraszam – oprosti/oprostite
Proszę mówić wolniej – Prosim,
govorite malo počaseje…
Nie rozumiem – Ne razumem
Jestem z Polski – Ja sam iz Poljske
Mam na imię – Ime mi je…
Zabłądziłem – Izgubil sem se
Gdzie jest…? – Kje je…?
dworzec autobusowy – avtobusni
kolodvor, avtobusna postaja
dworzec kolejowy – kolodvor,
železniška postaja
lotnisko – letališče
Szukam noclegu – Iščem
prenočišče
Ile płacę? – Koliko plačam?,
Koliko to stane?
Więcej zob. Słowniczek, s. 314
Jeśli lubisz przyrodę…
…koniecznie odwiedź:
Jeśli lubisz nietypowe muzea…
…koniecznie odwiedź:
Ô piękne wodospady w wąwozie Soteska
Pekel (s. 101)
Ô Słoweńskie Muzeum Techniki w Bistrej (s. 101)
Ô Muzeum Modelarstwa Okrętowego
Ô krasowe Jaskinie Škocjanskie (s. 120)
Ô akwarium w Piranie (s. 146)
Ô Park Naturalny Saliny Sečovlje (s. 146)
Ô okresowo zanikające Jezioro Cerknickie (s. 173)
Ô Jaskinię Planinską – największą wodną jaski-
w Izoli (s. 117)
Ô Muzeum Frontu I Wojny Światowej na Soczy
w Kobaridzie (s. 127)
Ô Muzeum Mleczarstwa w Kobaridzie (s. 127)
Ô Partyzancki Szpital Franja koło wsi
nię w Słowenii (s. 207)
Dolenji Novaki (s. 176)
Ô Jaskinię Postojną – najsłynniejszą słoweńską
jaskinię (s. 209)
Ô Alpy Julijskie i najwyższy szczyt Słowenii –
Ô Muzeum Pszczelarstwa w Radovljicy (s. 215)
Ô Centrum Kultury Europejskich Technologii
Kosmicznych w miejscowości Vitanje (s. 242)
Triglav (s. 286)
Jeśli lubisz kurorty i uzdrowiska…
…koniecznie odwiedź:
Ô słynny górski kurort Bovec (s. 106)
Ô Portorož – nadmorski kurort o międzynaro-
dowej sławie (s. 150)
Ô uzdrowiska cieplicowe Dolenjskie Toplice
i Šmarješke Toplice (s. 179 i 207)
Ô Moravske Toplice z najcieplejszymi źródłami
Jeśli lubisz malownicze zakątki…
…koniecznie zobacz:
Ô Most Smoka – najpiękniejszą przeprawę
w Lublanie (s. 82)
Ô cmentarz Žale pod Lublaną (s. 100)
Ô starówki w Izoli i Koprze (s. 116 i 130)
Ô otoczone murami obronnymi
średniowieczne miasteczko Štanjel (s. 154)
Ô Jezioro Bledzkie z barokowym kościołem
termalnymi w Słowenii (s. 258)
na wyspie (s. 165)
Ô Rogašką Slatinę – najsłynniejsze uzdrowisko
Ô starówkę w Ptuju – najstarszym mieście
słoweńskie (s. 272)
Słowenii (s. 263)
Kup książkę
Poleć książkę
Zobacz koniecznie
1 Lublana
Stolica Słowenii to polityczne, gospodarcze i kulturalne serce tego niewielkiego
kraju. Wśród wielu atrakcji Lublany szczególnie warto zobaczyć malownicze Stare Mia-
sto ze wspaniałym barokowym kościołem Świętej Trójcy, stojącym na wysokim wzgó-
rzu zamkiem i strzeżonym przez baśniowe jaszczury Mostem Smoka. Więcej zob. s. 73.
Mestni trg – serce Lublany
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
c
i
l
e
t
s
a
K
j
e
t
a
M
©
Kup książkę
Poleć książkę
2 Kopalnia rtęci w Idriji
Idrija stanowiła drugi co do wielkości
w Europie – po hiszpańskiej kopalni Alma-
den – ośrodek wydobycia rtęci. Żywe srebro
pozyskiwano tu już od XV w. Kopalnię w Idri-
ji zamknięto dopiero po ok. 500 latach nie-
przerwanej pracy, a w 2012 r. wpisano ją na
listę UNESCO. Dziś uwagę zwracają przede
wszystkim pozostałości składów rtęci i infra-
struktury górniczej. Więcej zob. s. 113.
Miasteczko górnicze w Idriji
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
s
j
o
t
S
c
i
t
a
M
©
Stara Izola
3 Izola
Izola zachwyca niewielkim, ale bardzo
malowniczym starym miastem. Nie ma tu
zabytków najwyższej klasy, więc jest spo-
kojniej niż w Piranie, a na uliczkach nie tło-
czą się turyści. Dzięki temu w Izoli wciąż
jeszcze można poczuć atmosferę dawnej
rybackiej osady. Więcej zob. s. 115.
4 Jaskinie Škocjanskie
Jaskinie Škocjanskie to podziemny fenomen Krasu i Słowenii, a także jedne z naj-
wspanialszych jaskiń na świecie. Na ogromny labirynt wapiennych grot składają się m.in.
jedna z największych znanych komór podziemnych, ok. 6 km korytarzy i liczne wodospa-
dy. Ten cud natury w 1996 r. wpisano na listę UNESCO. Więcej zob. s. 120.
s
n
o
m
m
o
C
a
d
e
m
k
W
i
i
i
.
]
0
2
Y
B
C
C
l
[
e
n
r
u
o
b
e
o
C
n
e
h
p
e
t
S
©
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
a
l
j
a
t
o
T
©
Kup książkę
Poleć książkę
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
r
e
a
m
o
v
z
e
n
a
j
l
Panorama Piranu
j
©
5 Piran
Malowniczo położony na wydłużonym skalistym cyplu Piran jest jednym z pięk-
niejszych miast adriatyckiego wybrzeża. Po ciasnych zaułkach spacerują tłuste koty, nad
malowniczym rynkiem góruje okazały kościół z wyniosłą dzwonnicą, a całe miasteczko
tętni krokami licznych turystów. Więcej zob. s. 140.
6 Bled
Turkusowo-zielone Jezioro Bledzkie
z wyspą, na której stoi barokowy kościół,
i wznoszącą się ponad taflą wody majesta-
tyczną skałą z zamkiem na szczycie wygląda
jak z pocztówki, zwłaszcza że jego tło stano-
wią niedalekie pasma gór. Więcej zob. s. 162.
Jezioro Bledzkie
7 Jaskinia Postojna
Najpiękniejsza słoweńska jaskinia sły-
nie ze wspaniałej szaty naciekowej. Miejsc
z tak fantastycznymi stalaktytami i stalag-
mitami niewiele jest nie tylko w Europie, ale
i na świecie. Więcej zob. s. 206.
Jaskinia Postojna
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
t
r
e
b
o
R
s
u
s
e
F
©
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
7
7
s
a
p
a
l
©
Kup książkę
Poleć książkę
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
k
a
s
C
n
a
v
t
s
I
©
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
e
b
e
k
n
a
v
o
t
o
i
f
©
Widok na Maribor
8 Maribor
Drugie co do wielkości miasto w Słowenii ma ciekawą (i niezatłoczoną!) starówkę
z uroczymi kamieniczkami i piwnicami, w których przechowywano wina z rozległych
winnic zajmujących zbocza pobliskich wzgórz. W Mariborze można zobaczyć m.in. naj-
starszą winorośl na świecie – ma niemal 400 lat. Więcej zob. s. 248.
9 Ptuj
Najstarsze miasto Słowenii ma piękną starówkę rozciągającą się u stóp wzgórza
z dominującym nad okolicą zamkiem. Warto nie tylko zwiedzić tutejsze zabytki (m.in.
zamek, klasztor dominikański, wieżę-lapidarium) – ale też skosztować w jednej z knaj-
pek wina ze wzgórz Haloze, jednego z najważniejszych regionów upraw winorośli w Sło-
wenii. Więcej zob. s. 262.
Ptuj – starówka
Kup książkę
Poleć książkę
m
o
c
.
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
h
a
l
i
n
A
©
Zabudowa uzdrowiskowa Rogaškiej Slatiny
10 Rogaška Slatina
Największe słoweńskie uzdrowisko leży wśród niewysokich, malowniczych gór.
Kuracji leczniczymi wodami zażywają tu głównie osoby z chorobami układu moczowe-
go, przewodu pokarmowego, cukrzycą, otyłością i astmą. Więcej zob. s. 272.
11 Alpy Julijskie i Triglav
Alpy Julijskie to najwyższe i najbardziej rozległe pasmo górskie Słowenii. Jest to
też najpiękniejszy zakątek kraju, gdzie corocznie przyjeżdżają tysiące turystów chcących
zdobyć najwyższy słoweński szczyt: Triglav (2864 m n.p.m.). Więcej zob. s. 286.
Alpy Julijskie
m
o
c
.
l
k
c
o
t
s
r
e
t
t
u
h
S
/
k
e
a
h
c
M
k
n
m
o
D
©
i
i
i
Kup książkę
Poleć książkę
Zwiedzanie
Słowenii
AUSTRIA
AUSTRIA
Wolfsberg
Villach
Celowiec
WĘGRY
WĘGRY
Maribor
Murska
Sobota
Dravograd
Štajerska, Koroška
Štajerska, Koroška
Ptuj
i Prekmurje
i Prekmurje
Velenje
Trbovlje
Celje
Rogaška
Slatina
Kranjska
Gora
Jesenice
Bovec
WŁOCHY
WŁOCHY
Tolmin
Kranj
Ško(cid:29)a Loka
Kamnik
Domžale
Primorska
Primorska
Idrija
Vrhnika
LUBLANA
Litija
Trebnje
Sevnica
Krško
Nowa
Gorica
MORZE
MORZE
ADRIATYCKIE
ADRIATYCKIE
Triest
Koper
Piran
Izola
Postojna
Cerknica
Ilirska
Bistrica
Rijeka
a
k
o
w
K
.
D
.
c
a
r
p
O
Brežice
Zagrzeb
Kranjska
Kranjska
Kočevje
Novo
mesto
Črnomelj
Karlovac
CHORWACJA
CHORWACJA
W przewodniku zastosowano podział na
regiony odpowiadające słoweńskim kra-
inom geograficznym. Zostały one opisa-
ne w trzech rozdziałach: Primorska (Južna
i Severna), Kranjska (Gorenjska, Notranj-
ska i Dolenjska) oraz Štajerska, Koroška
i Prekmurje. Poszczególne miejscowości
w wydzielonych regionach posegrego-
wano alfabetycznie, co powinno ułatwić
odszukanie odpowiedniej nazwy. Osobny
rozdział poświęcono stolicy i jej okolicom.
Opis każdego regionu poprzedza mapa
z zaznaczonymi na niej miejscami opisanymi
w przewodniku i gwiazdkami oznaczają-
cymi najcenniejsze zabytki na tym terenie.
Poszczególne rozdziały uzupełniono rów-
nież licznymi planami miast lub miejsc, któ-
re stanowią szczególną atrakcję na danym
obszarze.
Przy opisie regionów zwrócono uwagę na
główne atrakcje miast słoweńskich: muzea,
galerie, zamki, kościoły, twierdze i zabyt-
ki techniki. Dodatkowo została przybliżona
historia wybranych miejsc, zamieszczono tak-
że informacje na temat zabytków architektury
oraz atrakcji przyrodniczych danego terenu.
Kup książkę
Poleć książkę
a
k
o
w
K
.
D
,
a
k
s
w
o
k
ł
i
a
B
.
M
.
c
a
r
p
O
Kup książkę
Poleć książkę
E 57A1A1A2A2LUBLANAtylna okładka, s. 76-77MedvodeBistraDomžaleVrhnikaSmlednikGoricaneGorjušaRadomljeBorovnicaČrna VasIška VasIgŠmarnaGoraGrosupljePolhovGradecHorjulDragomerNotranjeGoriceVnanjeGoriceLavricaŠkofljicaVirTrzinMengešDuplicaVodicePark TivoliKościół Świętej TrójcyZamekKrumperkArboretumVolčji PotokLjubljanskigradMost SmokaCmentarz ŽaleLjubljansko BarjeMenišijaPolhograjsko HribovjeLjubljanicaSavaSoteskaPekelIški VintgarRakekKamnikBrnik Lublanai okolice02,5kmPLANY MIAST Zobacz koniecznieWarto zobaczyćs. 104s. 160s. 228 ™ Kościół Świętej Trójcy (s. 79)
– najbardziej spektakularna
barokowa świątynia w mieście
™ Ljubljanski grad (s. 83) – zamek na
wysokim wzgórzu
™ Most Smoka (s. 82) – najpiękniejszy
most w stolicy, strzeżony przez
baśniowe smoki
™ Park Tivoli (s. 88) – świetne
miejsce na spacer i wypoczynek
™ Šmarna Gora (s. 100) – ulubione
miejsce weekendowego
wypoczynku mieszkańców Lublany
™ Žale (s. 100) – zabytkowy cmentarz
miejski, dzieło Jožego Plečnika
Lublana
. 249,7 tys
Lublana (Ljubljana) to najważniejszy i naj-
większy ośrodek administracyjny Słowenii,
w którym skupia się życie polityczne, gospo-
darcze i kulturalne tego niewielkiego kraju.
Jak na warunki słoweńskie jest dużym mia-
stem, liczy bowiem prawie 300 tys. miesz-
kańców. To także miasto uniwersyteckie, na
skutek czego liczba jego ludności znacznie
powiększa się wraz z początkiem roku aka-
demickiego.
Jak na europejską stolicę przystało, Lublana
oferuje turystom wiele atrakcji. Szczególnie
warte zobaczenia jest niewielkie Stare Mia-
sto, położone malowniczo u stóp stromego
wzgórza zamkowego, nad rzeką Ljubljani-
cą. Dla miłośników architektury gratką może
być wędrówka śladami dzieł sławnego Jože-
go Plečnika, tworzącego w 1. poł. XX w. Prze-
bywając tutaj, koniecznie trzeba skorzystać
z bogatej oferty kulturalnej miasta. Można też
spędzać czas aktywnie, np. spacerować uli-
cami, po malowniczych parkach i skwerach
(szczególnie wart polecenia jest park Tivoli)
lub wyjechać poza miasto. Otaczające Lubla-
nę malownicze pogórza pozwalają oderwać
się od miejskiego gwaru, zakosztować przy-
rody i nacieszyć oczy pięknymi widokami.
Lublana leży w samym sercu Słowenii. Ze
względu na niewielką powierzchnię kraju
ze stolicy wszędzie jest blisko, dzięki czemu
jest ona dobrym punktem wypadkowym do
zwiedzania zarówno kurortów nad morzem,
jak i terenów alpejskich. Przechodzą przez nią
także główne szlaki komunikacyjne łączące
Europę Środkową z Półwyspem Bałkańskim.
Kup książkę
Poleć książkę
E 57A1A1A2A2LUBLANAtylna okładka, s. 76-77MedvodeBistraDomžaleVrhnikaSmlednikGoricaneGorjušaRadomljeBorovnicaČrna VasIška VasIgŠmarnaGoraGrosupljePolhovGradecHorjulDragomerNotranjeGoriceVnanjeGoriceLavricaŠkofljicaVirTrzinMengešDuplicaVodicePark TivoliKościół Świętej TrójcyZamekKrumperkArboretumVolčji PotokLjubljanskigradMost SmokaCmentarz ŽaleLjubljansko BarjeMenišijaPolhograjsko HribovjeLjubljanicaSavaSoteskaPekelIški VintgarRakekKamnikBrnik Lublanai okolice02,5kmPLANY MIAST Zobacz koniecznieWarto zobaczyćs. 104s. 160s. 22874
l
a
n
a
b
u
L
Historia
Jedna z barwnych legend dotyczących
powstania Lublany głosi, że miasto zostało
założone przez mitycznego Jazona i Argo-
nautów. Uciekając przed królem Ajetesem,
którego pozbawili złotego runa, poprzez
Morze Czarne i Dunaj wpłynęli do Sawy
i Ljubljanicy. Tutaj napotkali groźnego smo-
ka, którego szczęśliwie udało im się poko-
nać. Na pamiątkę tych wydarzeń do dzi-
siejszego dnia smok jest symbolem mia-
sta, a jego wizerunek znajduje się w her-
bie Lublany.
Ślady najstarszego osadnictwa datuje się
na 2000 r. p.n.e. Nieznane jest pochodze-
nie tych, którzy jako pierwsi zamieszkiwali
obszar bagien kotliny Ljubljansko barje na
południe od miasta. W późnej epoce brą-
zu na obszar obecnej Lublany przybyli Ili-
rowie, a ok. 300 r. p.n.e. Celtowie. Osadnic-
two rzymskie rozpoczęło się ok. 50 r. p.n.e.
od założenia niewielkiej osady handlo-
wej. Iulia Emona, jak nazwali Lublanę nowi
przybysze, rozciągała się na południowy
wschód od dzisiejszego starego centrum.
Był to okres wspaniałego rozkwitu miasta,
o czym świadczą odkryte przez archeolo-
gów pozostałości rzymskich domów, świą-
tyń, grobowców, pomników i mozaik. Oto-
czone murem miasto miało kanalizację
i murowaną zabudowę. Kres rzymskiej Emo-
nie przyniósł upadek cesarstwa rzymskie-
go, a po najeździe Attyli i Hunów w 452 r.
pogrążyła się ona w ruinie.
Słowianie przybyli do Lublany w VI w.
i osiedlili się na terenie dzisiejszego wzgó-
rza zamkowego. Z czasem poniżej zamku
zaczęło rozwijać się średniowieczne miasto.
Około 1000 r. większość jego terytorium zna-
lazła się pod panowaniem feudalnych wład-
ców z rodu Breže-Seliški. Na początku XII w.
Lublana i prowincja Kraina weszły w posia-
danie książąt Karantanii. Nazwa „Lublana” po
Kup książkę
raz pierwszy pojawiła się w źródłach histo-
rycznych w 1144 r. w brzmieniu niemieckim
(Laibach), a w brzmieniu słoweńskim (Luwi-
gana) dwa lata później.
W XIII w. Lublana została stolicą prowincji
Kraina. W tym czasie rozwinęły się trzy róż-
niące się charakterem części miasta skupio-
ne wokół placów: Stari trg, gdzie mieszka-
li głównie rzemieślnicy, Mestni trg – siedzi-
ba administracji kościelnej i miejskiej, oraz
Novi trg – dzielnica bogatego mieszczań-
stwa i szlachty. Do miasta prowadziło pięć
bram, a na rzece były dwa mosty. Od 1220 r.
Lublana biła własną monetę. Władze miej-
skie w tym czasie składały się z reprezentan-
tów społeczeństwa: miejskiego sądu, wójta
i obywateli, zwłaszcza rzemieślników sku-
pionych w cechach. Każdy z cechów dbał
o zapewnienie sobie jak największego zna-
czenia i wpływów, np. warsztaty szewców
znajdowały się po dwóch stronach mostu
Szewców, dzięki czemu ta okolica stała się
centrum ich cechu. Ciężka dola czekała pie-
karzy, którzy oszukiwali przy wypieku chle-
ba – karani byli poprzez zanurzanie w Lju-
bljanicy z mostu Szewców. A w średniowie-
czu rzeka ta nie była wzorem czystości!
W 1335 r. Lublana z całą Krainą znalazła się
pod panowaniem Habsburgów. Taki stan
utrzymywał się do I wojny światowej, nie
licząc okresu napoleońskiego. Nowi wład-
cy obdarzyli miasto licznymi przywileja-
mi, co spowodowało przybycie do Lubla-
ny wielu kupców i rzemieślników z całej
Europy. Najliczniejsze grupy imigrantów
tworzyli Niemcy, Włosi, Hiszpanie, Angli-
cy, Szwedzi i Żydzi (ich dzielnica powstała
naprzeciwko Novego trgu). Lublana, dzię-
ki korzystnemu położeniu geograficzne-
mu, stała się ważnym ośrodkiem handlu
i rzemiosła. Wzrosła także jej rola jako cen-
trum sztuki: powstawało tu coraz więcej
warsztatów rzeźbiarzy i malarzy, utworzo-
no szkołę muzyczną. W 1461 r. miasto stało
Poleć książkę
75
l
a
n
a
b
u
L
się siedzibą biskupstwa. Po trzęsieniu ziemi
w 1511 r. otrzymało nową, renesansową zabu-
dowę. Drewniane domy zastąpiono muro-
wanymi, a mury miejskie wzmocniono, aby
ochronić się przed najazdem tureckim.
Na początku XVI w. miasto zamieszkiwało
5 tys. mieszkańców, z czego 70 mówiło po
słoweńsku. W tym czasie Lublana była waż-
nym ośrodkiem reformacji i kultury słoweń-
skiej. Tutaj mieszkali i tworzyli najwybitniejsi
przedstawiciele słoweńskiego odrodzenia:
Primož Trubar (1508–86), który jako pierwszy
opublikował dwie książki napisane w języ-
ku słoweńskim: Katechizm i Abecednik, oraz
Jurij Dalmatin (1547–89) – pierwszy tłumacz
Biblii na słoweński. Wtedy też utworzono
w Lublanie pierwsze liceum i drukarnię.
Ważnym momentem w dziejach słoweń-
skiej oświaty było założenie w 1693 r. Acade-
mii Operosorum Labacensis – szkoły z silny-
mi wpływami włoskimi. Zainicjowała ona
powstanie pierwszej publicznej bibliote-
ki, zapraszała również znanych europej-
skich mistrzów budownictwa, rzeźbiarzy
i malarzy. Dzięki nim domy zyskały nowy,
barokowy wygląd, a we wnętrzach pojawi-
ły się arkadowe dziedzińce i klatki schodo-
we. W stylu barokowym odnowiono także
wiele kościołów. W tym czasie Francesco
Robba zbudował piękną fontannę Trzech
Rzek Krainy, która została umieszczona
przed nowym budynkiem ratusza miej-
skiego i jest jednym z najwspanialszych
przykładów sztuki barokowej w mieście.
W 1701 r. w Lublanie powstała filharmonia.
Zarówno filharmonia, jak i jej orkiestra cie-
szyły się sporą estymą w ówczesnej Euro-
pie. Honorowymi członkami tej ostatniej
byli słynni kompozytorzy: Joseph Haydn,
Johannes Brahms, Ludwig van Beethoven
i skrzypek Niccolo Paganini.
W okresie napoleońskim, od 1809 do
1813 r., miasto było stolicą Prowincji Iliryj-
skich. Po ponownym dojściu Habsburgów
Kup książkę
do władzy w Lublanie w 1821 r. odbył się
jeden z kongresów Świętego Przymierza,
w którym udział wzięli udział cesarz Austrii
Franciszek I, car rosyjski Aleksander I Roma-
now oraz królowie: pruski (Fryderyk Wilhelm
III) i Neapolu (Fryderyk I). Na pamiątkę tych
wydarzeń do dzisiaj jeden z głównych pla-
ców miasta nosi nazwę Kongresni trg.
Pierwsza połowa XIX w. to okres, w któ-
rym dokonano wielu zmian urbaniza-
cyjnych: umocniono brzegi Ljubljanicy,
drewniane mosty zastąpiono stalowy-
mi i kamiennymi, w 1849 r. pierwsza linia
kolejowa połączyła Lublanę z Wiedniem,
a osiem lat później ukończono połącze-
nie z Triestem, dzięki czemu rozwinęła się
dzielnica pomiędzy starym centrum a linią
kolejową. Jednocześnie nastąpiło ożywie-
nie życia kulturalnego w mieście. Zmia-
ny zapoczątkował poeta France Prešeren,
wokół którego zgromadziło się grono lite-
ratów. W 1860 r. powstało Słoweńskie Sto-
warzyszenie Literackie, publikujące kilka
dzienników. Lublana stała się kulturalnym
centrum Słoweńców, a w 1882 r. pierwszy
Słoweniec został burmistrzem miasta. Cio-
sem dla Lublany było wielkie trzęsienie zie-
mi w 1895 r., ale też dzięki odbudowie, przy
której pracowali architekci z Austrii i Czech,
zyskała ona nowy, modernistyczny wygląd.
Podczas rekonstrukcji miasta wybudowano
nowy wodociąg (1890), wprowadzono elek-
tryczność (1897), kanalizację (1898) i komu-
nikację tramwajową (1901).
Pierwsza wojna światowa nie przynio-
sła Lublanie spustoszeń. Wraz z jej końcem
i upadkiem dynastii Habsburgów miasto
weszło w skład Królestwa Serbów, Chor-
watów i Słoweńców, stając się administra-
cyjnym i politycznym centrum Słowenii.
Powstało wówczas kilka ważnych insty-
tucji: Galeria Narodowa (1918), Uniwersytet
Lublański (1919) oraz Akademia Nauk i Sztuk
(1938). Wtedy także rozwinęła się nowa
Poleć książkę
76
l
a
n
a
b
u
L
dzielnica mieszkalna Bežigrad. W okresie
międzywojennym oblicze Lublany zosta-
ło odmienione przez wybitnego architek-
ta Jožego Plečnika.
Cankarjeva cesta
Podczas II wojny światowej miasto zna-
lazło się pod okupacją włoską, a następ-
nie niemiecką. Ponieważ Lublana była
ważnym punktem oporu, w 1942 r. wła-
dze okupacyjne, chcąc ograniczyć działal-
ność partyzantów, otoczyły miasto ponad
30-kilometrowym drutem kolczastym. Na
jego pamiątkę utworzono Szlak Pamięci (Pot
spominov). Po II wojnie światowej Lublana
została stolicą Socjalistycznej Republiki
Słowenii i weszła w skład Jugosławii. Obok
Belgradu i Zagrzebia była jednym z najważ-
niejszych ośrodków naukowych, przemysło-
wych i kulturalnych federacji. Wreszcie, po
ogłoszeniu niepodległości przez Słowenię
26 czerwca 1991 r., Lublana została miastem
stołecznym niepodległego państwa.
Warto zobaczyć
Położenie Lublany w śródgórskiej kotlinie
przedzielonej wąskim pasem wzgórz powo-
Gregorčičeva ulica
duje, że miasto ma dość specyficzny układ
urbanistyczny. Od północnej i południo-
wej strony wspomnianych wzgórz zabu-
dowa rozlewa się szeroko na płaskim tere-
nie wzdłuż najważniejszych osi komunika-
Rimska cesta
cyjnych, natomiast samo centrum miasta
jest wciśnięte w przerwę między zalesiony-
mi wzgórzem Golovec i wzgórzem zamko-
wym na wschodzie a Tivolskim vrhem na
zachodzie. Dzięki takiemu układowi plan
miasta przypomina trochę wielką, pięcio-
ramienną gwiazdę.
Główną ulicą miasta jest duży, wielko-
miejski bulwar Slovenska cesta, przebiega-
jący z północy na południe. Stare miasto
rozciąga się na wschód od niego, wzdłuż
rzeki Ljubljanicy, opływającej od zachodu
i północy wzgórze zamkowe. To właściwie
Kup książkę
Mirje
Cankarjeva cesta
a
a ulic
v
e
čič
n
a
p
u
Ž
Cankarjeva cesta
Opera i balet
Opera i balet
Štefanova ulica
Nebotičnik
a
a ulic
v
e
čič
n
a
p
u
Ž
Štefanova ulica
Nebotičnik
Nazorjeva ulica
Mestno gledališče
(Teatr Miejski)
Cankarjeva cesta
a cesta
nsk
e
Slov
Hostel
Tresor
i
l
a
o
v
T
k
r
a
P
Parlament
a
v
o
n
v
o
eth
e
B
ŠUBIČEVA ULICA
Pizzeria
Emonska Klet
Klasztor
Urszulanek
Hostel
Fluxus
Parlament
a
v
o
n
v
o
eth
e
B
i
l
a
o
v
T
k
r
a
P
GUCCHA
ŠUBIČEVA ULICA
Geo-Navtik
Čopova ulica
Hostel
Fluxus
Cafe Cafe
GUCCHA
Cutty Sark
Geo-Navtik
Dyskoteka
Bachus Center
Šubičeva
Pomnik
obywatela
Emony
Pizzeria
Emonska Klet
Muzeum
Szkolnictwa
Słoweńskiego
Klasztor
Urszulanek
Kolumna
Świętej Trójcy
Kościół
Ś więtej Trójcy
Muzeum
Kongresni
Szkolnictwa
trg
Słoweńskiego
Kolumna
Świętej Trójcy
Filharmonia
A CESTA
VENSK
SLO
Antikvetete
Novak
Uniwersytet
Lublański
Dvorni trg
Kościół
Ś więtej Trójcy
A CESTA
VENSK
SLO
Antikvetete
Novak
SNG Drama
SNG Drama
Guiness
Pub
Gregorčičeva ulica
a
v
o
g
e
V
Soteska
Gledališče Glej
Bikofe
Soteska
a
k
s
o
p
s
o
G
Biblioteka Narodowa
i Uniwersytecka (NUK)
Gledališče Glej
Turjaška
Novi trg
Biblioteka Narodowa
i Uniwersytecka (NUK)
Hotel Pri Mraku
Café Teater
Rimska cesta
Pomnik
Napoleona
Le Petit-Café
Salendrova
Trg
Café Teater
Pomnik
Napoleona
A
T
S
E
C
A
K
S
N
E
V
O
L
S
Rimska cesta
Hotel Pri Mraku
Rimska cesta
A
T
S
E
C
A
K
S
N
E
francoske
V
revolucije
O
L
S
Le Petit-Café
Trg
AŠKERČEVA CESTA
AŠKERČEVA CESTA
a
k
s
n
o
m
E
Siedziba zakonu
Krzyżaków
Kościół
św. Marii
a
k
niš
v
e
riž
K
a
k
s
e
t
o
s
ZOISOVA CESTA
A
T
S
E
C
A
K
S
N
A
J
R
A
B
Mirje
A
T
S
E
C
A
K
S
N
A
J
esta
R
A
a c
B
sk
n
o
m
E
francoske
revolucije
Muzeum
Siedziba zakonu
Miejskie
Krzyżaków
Križevniška
a
k
s
n
o
m
E
ZOISOVA CESTA
Piekarnia
Dunajska
Scratch
Rock Bar
a
c
i
l
u
a
n
t
r
V
esta
a c
sk
n
o
m
E
Krakovsk a ulica
Poleć książkę
77
l
a
n
a
b
u
L
Petkovškovo nabrežje
M
e
t
e
l
k
o
v
a
Štefanova ulica
Nebotičnik
Dyskoteka
Papillon
Dworce kolejowy i autobusowy
Dworce kolejowy i autobusowy
Tour As – pośrednictwo
hiša
wynajmu kwater
Tour As – pośrednictwo
wynajmu kwater
hiša
Bamberegova
sta
e
a c
v
e
šič
Dyskoteka
Miklo
Papillon
gospodarska
Zadružna
Bamberegova
sta
e
a c
v
e
šič
Miklo
gospodarska
Zadružna
banka
Mestno gledališče
(Teatr Miejski)
Nazorjeva ulica
a cesta
nsk
e
Slov
Čopova ulica
Hostel
Tresor
McDonald’s
Grand Hotel
Union
Nazorjeva ulica
banka
a
c
Grand Hotel
i
l
u
a
l
a
M
Union
Carniola
Antiqua
Mestno gledališče
(Teatr Miejski)
Restauracja
Tartuf
McDonald’s
r
T
Bar Ajdovo
Zrno
Čopova ulica
Kościół
Cafe Cafe
Zwiastowania
Maryi
Kościół
Zwiastowania
Maryi
Urbančeva hiša
Cutty Sark
Prešernov trg
Pomnik
Prešerena
Cutty Sark
a c
e st a
Restauracja
r j e
Tartuf
v
a
b
u
P
ž j e
e
b r
a
o n
v
o
k
š
v
a
a
o
e t k
Urbančeva hiša
b lj a
b lj a
ž j e
L u n d r o v o n a b r e
n i c
n i c
Šmalčeva hiša
Most Potrójny
Šmalčeva hiša
Most Potrójny
Red’n’ Hot
a
c
Horse
i
l
u
a
l
a
M
Carniola
Antiqua
Trubarjeva cesta
a c
v
r j e
a
b
u
Kalcek
r
T
Bar Ajdovo
Zrno
ž j e
e
b r
P
a
o n
v
o
k
š
v
a
a
o
e t k
b lj a
b lj a
L u n d r o v o n a b r e
n i c
n i c
L j u
L j u
-
A d a m i č
Vodnikov
Pogačarjev
trg
trg
a
t
s
e
c
a
v
e
j
l
s
e
R
e st a
Red’n’ Hot
Horse
a
t
s
e
c
a
v
e
j
l
s
e
R
Trubarjeva cesta
M
e
t
e
l
k
o
v
a
Kalcek
Petkovškovo nabrežje
Poljanski Nasip
Poljanski Nasip
ž j e
Seminarium
Seminarium
Wolfova
a č k
M
a
v
o
S
t
r
i
t
a
r
j
e
v
a
Dyskoteka
Bachus Center
vo nabrežje
rje
Kongresni
a
Ribji
k
n
trg
a
C
trg
Pchli targ
Katedra
św. Mikołaja
S
t
r
i
t
a
r
j
a č k
C ir il - M e t o d o v
v
a
e
M
o
t
a
v
r g
Katedra
św. Mikołaja
sta
C ir il - M e t o d o v
r g
t
e
c
a
v
e
j
l
s
e
R
Pałac
v
o
nt
Arcybiskupi
e
Štud
Restauracja Sokol
Restauracja Sokol
Pchli targ
g r a j a m i
a o
Z
g r a j a m i
a o
Z
Ratusz
Lutkovno gledališče Ljubljana,
Šentjakobno gledališče
Vodnikov
trg
v
o
nt
e
Štud
Poljanska cesta
sta
e
c
a
v
e
j
l
s
e
R
Lutkovno gledališče Ljubljana,
Šentjakobno gledališče
Poljanska cesta
Fontanna
Filharmonia
Trzech Rzek Krainy
Fontanna
Trzech Rzek Krainy
Prešernov trg
Pomnik
Prešerena
L j u
L j u
-
A d a m i č
Pogačarjev
trg
vo nabrežje
Pałac
Arcybiskupi
rje
a
Ribji
k
n
trg
a
C
Ratusz
žje
re
b
a
n
o
v
e
j
r
a
b
i
r
H
Galeria Miejska
Pizzeria
Ljubljanski Dvor
Galerija
Idrijska Čipke
Geo-Navtik
Wolfova
Šubičeva
Pomnik
obywatela
Emony
Szkolnictwa
Słoweńskiego
žje
re
Kolumna
b
a
Świętej Trójcy
n
o
v
e
j
r
a
b
i
r
H
Filharmonia
Antikvetete
Pizzeria
Ljubljanski Dvor
Uniwersytet
Lublański
Dvorni trg
g
r
ni t
t
s
e
Dvorni trg
M
Ž
i
d
o
v
s
k
a
Jurčičev
a
trg
v
o
g
e
V
Muzeum
Guiness
Teatru Słoweńskiego
Pub
Most
Szewców
Ž
i
d
o
v
s
k
a
Jurčičev
trg
Bikofe
Dom Valvasora
g
r
ni t
t
s
e
M
azgledna ste z a
Galeria Miejska
Galerija
Idrijska Čipke
Zamek
Lublański
azgledna ste z a
R
Na Stolbi
Ovinki
Na Stolbi
Ovinki
Zamek
Lublański
R
Muzeum
Teatru Słoweńskiego
Most
Szewców
G
r
a
j
s
G
r
a
j
s
Dom Valvasora
Galeria
Rustika
r
e
v
o
r
e
d
k
i
d
M
a
č
Dom Schweigera
a
z
a ste
ojn
s
O
Gyros Ati
Grajski
Grič
M
a
č
j
a
s
t
e
z
a
Galeria
Rustika
m
e
č
i
r
j
G
a
m
z
i
k
s
a
r
a ste
ojn
s
O
G
d
o
P
r
o
d
e
r
P
k
i
d
r
e
v
o
r
e
d
Grajski
Grič
m
e
č
i
r
G
m
i
k
s
j
a
r
G
d
o
P
r
o
d
e
r
P
j
a
s
t
e
z
a
S
t
a
r
i
t
r
g
R e b er
a
c
i
n
a
j
l
b
u
j
L
e
j
ž
e
r
Galeria
Fortuna
b
a
n
Zlata
Ladica
Turjaška
Novi trg
Biblioteka Narodowa
i Uniwersytecka (NUK)
Café Teater
Pomnik
Napoleona
Siedziba zakonu
g
e
r
B
Kościół
św. Marii
a
k
niš
v
e
riž
K
a
k
s
e
t
o
s
ZOISOVA CESTA
Piekarnia
Dunajska
a
k
s
o
p
s
o
G
Zlata
Ladica
Novi trg
Dom Schweigera
a
c
i
n
a
j
l
b
u
j
L
S
t
a
r
i
t
r
g
Gyros Ati
Salendrova
e
j
ž
e
r
b
a
n
o
v
o
s
u
Muzeum
Miejskie
Stiška
Križevniška
a
G
l
l
Pałac
Stiški
g
e
r
B
g
r
t
v
o
k
i
t
s
v
e
L
Šentjakobski most
Piekarnia
Dunajska
Kolumna NMP
Rožna ulica
Šentjakobski most
Scratch
Rock Bar
c
i
l
u
a
n
t
r
V
p
i
s
a
N
i
k
s
v
o
k
a
r
K
Krakovsk a ulica
e
j
ž
e
r
b
a
n
Scratch
Rock Bar
o
v
o
n
d
u
r
G
a
c
i
l
u
a
n
t
r
V
p
i
s
a
N
i
k
s
v
o
k
a
r
K
Rožna
Kup książkę
R e b er
Osojna pot
Galeria
Fortuna
Gornji trg
o
v
o
s
u
a
G
Gornji trg
l
l
Stiška
U
Pałac
Stiški
lica Na Grad
Gaj Zdravia
U
lica Na Grad
Gaj Zdravia
g
r
t
v
o
k
i
t
s
v
e
L
Kościół
św. Jakuba
Rožna
Kolumna NMP
j
e
KARLOVŠKA CESTA
Pałac
Grubera
b
a
n
ž
e
r
o
v
o
n
d
u
r
G
Rožna
G
o
r
Rožna ulica
nji tr
g
G
o
r
Kościół
Kościół
św. Floriana
św. Jakuba
Rožna
Lublana
Stare Miasto
50 m
KARLOVŠKA CESTA
0
Pałac
Grubera
nji tr
g
Lublana
Stare Miasto
50 m
0
a
k
o
w
K
.
D
.
c
a
r
p
O
Poleć książkę
C
Osojna pot
e
st
a Slo
v
e
n
s
kih K
C
e
st
a Slo
v
e
n
s
kih K
m
m
e
č
kih U
e
č
kih U
p
oro
v
p
oro
v
Kościół
św. Floriana
78
l
a
n
a
b
u
L
tylko kilka wydłużonych placów (często
przypominających szersze ulice): Mestni
trg z ratuszem, Ciril-Metodov trg, Stari trg
i Gornji trg na wschodnim brzegu rzeki,
ulice Trubarjeva, Wolfova i Gosposka po
zachodniej stronie oraz oczywiście ciąg
ulic nadrzecznych zwanych nabrzeżami
(nabrežje). Ulica Wolfova łączy dwa ważne,
śródmiejskie place – Prešernov trg z Kon-
gresnim trgiem. Z kolei dzielnica między
Slovenską cestą a parkiem Tivoli (oraz
zachodnią obwodnicą centrum – Tivolską
cestą) to najbardziej elegancka część mia-
sta oraz kwartał rządowy – tu znajdują się:
pałac prezydencki, budynek parlamentu,
siedziba rządu oraz liczne ambasady, naj-
ważniejsze muzea, teatr i opera. Od pół-
nocy centrum miasta ogranicza linia kole-
jowa z głównym dworcem, wzdłuż któ-
rej ciągnie się wydłużony Trg Osvobodil-
ne fronte oraz Masarykova cesta. Z kolei
od południa ograniczeniem interesują-
cego nas centrum miasta jest długa ulica
podzielona na kilka odcinków z różnymi
nazwami: Aškerčeva cesta, Zoisova cesta,
Karlovška cesta.
Od centrum miasta rozchodzą się w pię-
ciu kierunkach ważne arterie komunikacyj-
ne, wzdłuż których ciągną się dalsze dziel-
nice miasta. Są to kolejno: na południowy
zachód, wzdłuż Tržaškiej cesty (w kierun-
ku Postojnej, na wybrzeże i do Triestu) –
przedmieście Vič; na południowy wschód
przy Dolenjskiej cesty (kierunek na Novo
mesto i Zagrzeb) – Rakovnik i Rudnik; na
wschód – wzdłuż Zaloškiej cesty (ważny
szlak kolejowy Doliną Sawy w stronę Cel-
je i Mariboru) – dzielnica Moste; na pół-
noc – wielki bulwar Dunajska cesta (głów-
na szosa na Celje i Maribor) przechodzi
przez rozległy Bežigrad; na północny
zachód poprzez liczne osiedla dzielnicy
Šiška wiedzie Celovška cesta (do Kranja
i przez góry do Austrii).
Kup książkę
Ljubljana tourist card
Specjalna karta uprawniająca do bezpłat-
nych przejazdów autobusami miejskimi,
połączona z ofertą darmowych lub zniżko-
wych wejść do muzeów i galerii, bezpłatne-
go dostępu do internetu oraz różnymi raba-
tami na pamiątki, noclegi i posiłki w restau-
racjach w wybranych punktach, honorują-
cych Ljubljana tourist card. Można ją wy-
kupić na 24, 48 lub 72 godziny, koszt dla
osoby dorosłej to odpowiednio 20, 70, 27
i 31,50 EUR, dla dzieci w wieku 6–14 lat prze-
widziane są zniżki. Karta jest dostępna np.
w biurach informacji turystycznej, ale przy
zakupie przez internet można uzyskać do-
datkowe 10 rabatu.
Stare miasto w Lublanie jest dopraw-
dy miniaturowe – by przejść z jego jedne-
go krańca na drugi wystarczy 10–15 min.
Ale by zwiedzić kilka tutejszych kościo-
łów, zamek oraz muzea – potrzeba znacz-
nie więcej czasu.
Kongresni trg
Plac Kongresowy jest dobrym punktem
początkowym spaceru po lublańskiej sta-
rówce. Na skraju dużego skweru stoi kopia
pomnika obywatela Emony, znaleziona
tutaj w 1836 r. i początkowo błędnie roz-
poznana jako pomnik cesarza Konstanty-
na. Po drugiej stronie terenów zielonych,
w dolnej części placu, widzimy elegancki,
neobarokowy gmach – to lublańska fil-
harmonia, jedna z pierwszych w Euro-
pie. Tuż obok znajduje się główny budynek
Uniwersytetu Lublańskiego. Ten wielki
gmach wzniesiono w latach 1896–1902 jako
siedzibę Sejmu Krajowego Krainy. Niedale-
ko, przy zachodniej pierzei placu, wznosi
się jeden z najcenniejszych zabytków mia-
sta, kościół Świętej Trójcy.
Poleć książkę
79
l
a
n
a
b
u
L
Kościół Świętej Trójcy
Kościół Świętej Trójcy () codz. 6.30–7.30,
9.00–11.00, 16.00–19.00), przy którym znajduje
się klasztor Urszulanek, to jeden z najpięk-
niejszych barokowych obiektów sakralnych
w mieście. Budynek o niezwykłej fasadzie
zwieńczonej falistym, ostrołukowym szczy-
tem powstał w latach 1718–26, prawdopo-
dobnie wg projektu Carla Martinuzziego.
We wnętrzu możemy podziwiać wspaniały
główny ołtarz autorstwa Francesca Robby.
Malowidła w bocznych ołtarzach są dzie-
łem Valentina Metzingera i Mateusza Lan-
gusa. Przed kościołem stoi kolumna Świę-
tej Trójcy – drewnianą rzeźbę, ustawioną
w 1693 r. jako wotum wdzięczności za ura-
towanie miasta przed zarazą, zamieniono
w 1721 r. na kamienny monument wyrzeź-
biony przez F. Robbę.
Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka
Gmach Biblioteki Narodowej i Uniwersy-
teckiej (Narodna in univerzitetna knjižica –
NUK; ul. Turjaška 1) to oryginalna budowla
z fasadami wyróżniającymi się trójkątnymi,
niewielkimi wykuszami okien i ciekawymi
detalami architektonicznymi. Wzniesiono
ją w latach 1936–41 wg projektu wielkiego
słoweńskiego architekta Jožego Plečnika.
Jego autorstwa jest również stylowe wnę-
trza biblioteki. Dawniej w tym miejscu stał
pałac Ducal, należący do znanej rodziny
Turjak (Auersperg), zniszczony przez trzę-
sienie ziemi w 1895 r. Warto przyjrzeć się
głównej bramie biblioteki, z zachowanymi
oryginalnymi klamkami. Od strony zachod-
niej ustawiono pomniki słoweńskich slawi-
stów, a kawałek dalej – słoweńskich muzy-
ków. Warto zajrzeć na pobliski Novi trg
– wydłużony plac, przy którym swoje sie-
dziby miały miejscowe rody arystokratycz-
ne. Wszystkie budynki zachowały interesu-
jące barokowe fasady.
Trg francoske revolucije
Po południowej stronie biblioteki znajdu-
je się plac Rewolucji Francuskiej. Na środ-
ku stoi okazały obelisk – to pomnik cesa-
rza Napoleona Bonapartego, autorstwa
Jožego Plečnika, wzniesiony z wdzięczności
.
m
o
c
s
o
t
o
h
p
t
i
s
o
p
e
D
/
o
t
s
a
k
©
Kościół Świętej Trójcy w Lublanie
Kup książkę
Poleć książkę
Pobierz darmowy fragment (pdf)