Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
11150 027307 15017705 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Techniki i metody relaksacyjne w wychowaniu, edukacji i terapii. Scenariusze pracy z dziećmi i młodzieżą - ebook/pdf
Techniki i metody relaksacyjne w wychowaniu, edukacji i terapii. Scenariusze pracy z dziećmi i młodzieżą - ebook/pdf
Autor: , Liczba stron: 172
Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-8142-408-0 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> naukowe i akademickie
Porównaj ceny (książka, ebook (-20%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Przemiany społeczno-kulturowe, rozwój technologiczny, konsumpcjonizm oraz przeformułowanie hierarchii wartości może generować zagrożenia dla młodych ludzi. Pedagodzy, nauczyciele i rodzice borykają się z wieloma trudnościami, dylematami oraz wyzwaniami wychowawczymi. Autorki monografii prezentują bardzo cenne, ale niedoceniane dotąd rozwiązanie - relaksacyjne metody oddziaływań pedagogicznych.

Publikacja zawiera konspekty zajęć, które można wykorzystać m.in. w szkołach, przedszkolach, świetlicach, placówkach resocjalizacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych oraz podczas indywidualnej pracy w domu. Autorskie warsztaty dedykowane są dzieciom, młodzieży, a także osobom dorosłym. Mają zróżnicowany charakter: pierwszy typ stanowią ćwiczenia z relaksacji neuromięśniowej fizycznie aktywnej, drugi rodzaj jest ukierunkowany na wypracowanie obrony przed stresorami, pozostałe konspekty dotyczą dystansowania się od stresorów.

Przygotowane propozycje uwzględniają zarówno potrzeby i możliwości adresatów, jak i warunki oraz zasoby instytucji wychowawczych i edukacyjnych. Stanowią gotowy „przepis” do realizacji konkretnych oddziaływań w grupie uczniów/wychowanków, a także w pracy indywidualnej.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Gabriela Dobińska, Angelika Cieślikowska-Ryczko – Uniwersytet Łódzki Wydział Nauk o Wychowaniu, Pracownia Pedagogiki Specjalnej 91-433 Łódź, ul. Smugowa 10/12 RECENZENT Małgorzata Michel REDAKTOR INICJUJĄCY Monika Borowczyk OPRACOWANIE REDAKCYJNE Zuzanna Hejniak SKŁAD I ŁAMANIE AGENT PR RYSUNKI Miłosz Cieślikowski-Ryczko KOREKTA TECHNICZNA Leonora Gralka PROJEKT OKŁADKI Katarzyna Turkowska Zdjęcie wykorzystane na okładce: © Depositphotos.com/ArturVerkhovetskiy © Copyright by Authors, Łódź 2019 © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2019 Wydane przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego Wydanie I. W.08592.18.0.K Ark. wyd. 9,0; ark. druk. 10,75 ISBN 978-83-8142-407-3 e-ISBN 978-83-8142-408-0 Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 90-131 Łódź, ul. Lindleya 8 www.wydawnictwo.uni.lodz.pl e-mail: ksiegarnia@uni.lodz.pl tel. (42) 665 58 63 SpiS treści Wstęp ......................................................................................................... 9 Część i. wprowadzenie do problematyki 1. Stres, reakcja stresowa (źródła i konsekwencje) ............................... 15 1.1. Wyjaśnienie terminologiczne pojęcia stresu .......................... 15 1.2. Rodzaje stresu i strategie radzenia sobie ze stresem ............. 18 1.3. Style radzenia sobie ze stresem ................................................ 22 1.4. Przyczyny stresu. Klasyfikacja stresorów ................................ 26 2. Relaks i relaksacja (alternatywne metody samowychowania i samo- doskonalenia) .............................................................................................. 31 2.1. Pojęcie relaksu i relaksacji. Wstęp ........................................... 31 2.2. Korzyści płynące z relaksu ........................................................ 32 2.3. Techniki i metody relaksacyjne ................................................ 34 2.3.1. Historyczny rys relaksacji: procedura „relaksacji progre- sywnej” E. Jacobsona i „trening autogenny” J.H. Schultza 35 2.3.2. Praca z oddechem w redukcji nadmiernego stresu ..... 36 2.3.3. Metody oparte na doznaniach zmysłowych ............... 38 2.3.4. Relaks orientalny: medytacja, kontemplacja i wizuali - zacja ...................................................................................... ... 45 2.3.5. Geloterapia – śmiech to zdrowie .................................. 49 Część ii. trening Wstęp do warsztatów .............................................................................. 55 Ćwiczenia typu I („twarde”) ................................................................. 59 Konspekt 1 ................................................................................................ 59 Ćwiczenie 1. Odkształcona butelka ................................................. 59 Ćwiczenie 2. Zapieczona butelka ..................................................... 59 Ćwiczenie 3. Ja jako butelka .............................................................. 61 Ćwiczenie 4. Butelka w lustrze w parach ........................................ 62 Ćwiczenie 5. Ciecz w butelce ............................................................ 62 6 Spis treści Ćwiczenie 6. Jaką ty jesteś cieczą? .................................................... 63 Ćwiczenie 7. Kryjówka ...................................................................... 64 Konspekt 2. Drzewo................................................................................ 66 Ćwiczenie 1. Liść na wietrze ............................................................. 66 Ćwiczenie 2. Witalność ..................................................................... 66 Ćwiczenie 3. Zapach drzewa ............................................................. 67 Ćwiczenie 4. Mistyczna kraina ......................................................... 67 Ćwiczenie 5. Jakim jestem drzewem? .............................................. 69 Ćwiczenie 6. Cztery pory roku ......................................................... 69 Ćwiczenie 7. Jakim ty jesteś drzewem? ........................................... 71 Konspekt 3. Krzesło ................................................................................ 72 Ćwiczenie 1. Wprowadzenie w temat .............................................. 72 Ćwiczenie 2. Równoważnia grupowa .............................................. 74 Ćwiczenie 3. Samodzielna równoważnia ........................................ 75 Ćwiczenie 4. Rozluźnianie ................................................................ 76 Ćwiczenia typu II („sensoryczne”) ...................................................... 81 Konspekt 4. Notatnik ............................................................................. 81 Ćwiczenie 1. Wirująca gazeta ........................................................... 81 Ćwiczenie 2. Galimatias .................................................................... 82 Ćwiczenie 3. Uliczna gazeta .............................................................. 82 Ćwiczenie 4. Papierowy krąg ............................................................ 83 Ćwiczenie 5. Książka emocji ............................................................. 84 Ćwiczenie 6. Redaktor ....................................................................... 84 Konspekt 5. Pudełko czekoladek ......................................................... 85 Ćwiczenie 1. Koło fortuny ................................................................. 85 Ćwiczenie 2. Ulubiony smak czekoladki ......................................... 86 Ćwiczenie 3. Fabryka czekoladek ..................................................... 86 Ćwiczenie 4. Ja jako czekoladka ....................................................... 87 Ćwiczenie 5. Bombonierka ............................................................... 87 Ćwiczenie 5a. Książka kucharska ..................................................... 88 Ćwiczenie 6. Smaki świata ................................................................ 88 Ćwiczenie 7. Spróbuj mnie................................................................ 89 Konspekt 6. Parasol ................................................................................ 89 Ćwiczenie 1. Rozkładanie parasolki ................................................ 90 Ćwiczenie 2. Wirujący parasol ......................................................... 90 Ćwiczenie 3. Pada deszcz .................................................................. 90 Ćwiczenie 4. Kropla deszczu............................................................. 91 Ćwiczenie 5. Projektant ..................................................................... 92 Ćwiczenie 6. Wykałaczka .................................................................. 92 Spis treści 7 Ćwiczenia typu III („miękkie”) ............................................................ 95 Konspekt 7. Płaszcz ................................................................................ 95 Ćwiczenie 1. Wywoływanie wietrznej pogody – ćwiczenie odde - chowe ...................................................................................................... 96 Ćwiczenie 2. Koci płaszcz ................................................................. 96 Ćwiczenie 3. Bajka o krawcu ............................................................ 97 Ćwiczenie 4. Łaty na płaszczu .......................................................... 98 Ćwiczenie 5. Okrywanie płaszczem ................................................. 102 Konspekt 8. Gąbka .................................................................................. 102 Ćwiczenie 1. Oddech oczyszczający ................................................ 103 Ćwiczenie 2. Gąbka chłonie .............................................................. 104 Ćwiczenie 3. Wyciskanie gąbki ......................................................... 104 Ćwiczenie 4. Gąbka chłonie II .......................................................... 108 Konspekt 9. Torba ................................................................................... 111 Ćwiczenie 1. Dociążenie.................................................................... 112 Ćwiczenie 2. Podróżnik ..................................................................... 113 Ćwiczenie 3. Haiku lekkości ............................................................. 114 Ćwiczenie 4. Lekkie pozycje i koan ................................................. 114 Treningi indywidualne ........................................................................... 117 Ćwiczenie: 10 głasków ....................................................................... 118 Ćwiczenie: smakosz ........................................................................... 119 Ćwiczenie: magiczny piasek.............................................................. 120 Ćwiczenie: odkrywca ......................................................................... 120 Ćwiczenie: ogrody mandali .............................................................. 121 Ćwiczenie: bukiet bodźców .............................................................. 122 Ćwiczenie: stopklatka (oczyszczanie umysłu) ................................ 123 Ćwiczenie: joga na dobry dzień........................................................ 123 Ćwiczenie: wyobraź sobie ................................................................. 131 Ćwiczenie: latający dywan ................................................................ 131 Ćwiczenie: gimnastyka statyczna ..................................................... 136 Ćwiczenie: lustro ................................................................................ 137 Ćwiczenie: kołyska ............................................................................. 138 Ćwiczenie: masażyki jeżyki ............................................................... 139 Ćwiczenie: bazgrołek ......................................................................... 140 Ćwiczenie: żelka ................................................................................. 141 Bank bajek. Elementy biblioterapii w oddziaływaniach relaksa- cyjnych....................................................................................................... 143 Zakończenie ............................................................................................. 155 Bibliografia ............................................................................................... 157 Załączniki ................................................................................................. 161 Wstęp Obowiązujące we współczesnym świecie „normy, tenden- cje i mody” wymuszają na człowieku permanentne nadążanie za zmianami w obliczu fast life. Szybkie – a nawet pospieszne – tempo życia, nieograniczone możliwości rozwoju, doskonalenia, wzboga- cania kompetencji, kwalifikacji oraz wielowymiarowość doświad- czania świata niosą ze sobą niejednoznaczne konsekwencje. Mo- tywują i paraliżują, popędzają i wprawiają w kompleks „wiecznego zacofania”. Nadmiar wrażeń (bodźców i ofert) mających swe źró- dła m.in. w  społeczeństwie, kulturze i  technologii dekoncentru- je oraz rozprasza. Niemożność spełnienia wszystkich oczekiwań może skutkować złym samopoczuciem, które jest silnie sprzężone ze stresem. Współczesne społeczeństwo skupione na antycypacji przyszłości zatraca teraźniejszość. Przemiany społeczno-kulturo- we, niedościgniony rozwój technologiczny, konsumpcjonizm oraz przeformułowanie hierarchii wartości może generować zagrożenia dla młodych ludzi. Pedagodzy, nauczyciele, a także rodzice zako- rzenieni w  rzeczywistości wychowawczej borykają się z  wieloma trudnościami, dylematami oraz wyzwaniami tej codzienności. W poszukiwaniu właściwych rozwiązań sięgają po rozmaite kon- cepcje, metody i narzędzia swoich oddziaływań. Nasza publikacja jest jedną z odpowiedzi na te poszukiwania. Doświadczenie – za- równo w pracy badawczej jak i w praktyce pedagogicznej (praca z młodzieżą niedostosowaną społecznie) – pozwoliło stworzyć pu- blikację opartą na relaksacyjnych metodach oddziaływań wycho- wawczych. Założyłyśmy, że relaksacja jest bardzo ważnym, ale nie- stety niedocenianym i  pomijanym obszarem w  oddziaływaniach pedagogicznych. Higiena psychiczna niejako kłóci się z  obecnie pożądanym stylem życia – cenioną odpornością (często ponad siły i możliwości), wytrwałością czy wszechobecną rywalizacją. 10 Wstęp Książka składa się z  dwóch podstawowych części: teoretycz- nej oraz praktycznej. Rozdziały teoretyczne zawierają wyjaśnienie terminologiczne podstawowych pojęć związanych: 1) ze stresem (etiologią, typologią, skutkami chronicznego stresu) oraz 2) re- laksem (procesem relaksacji, walorami wynikającymi z  regular- nego odprężania się, ostatecznie, stanowią zbiorowy opistechnik relaksacyjnych utrwalonych w  piśmiennictwie psychologicznym i pedagogicznym). Zaproponowany wstęp teoretyczny ma na celu wzbogacenie profesjonalnej wiedzy pedagogów oraz – z  drugiej strony – umożliwenie rodzicom poznanie i zrozumienie specyfiki omawianych zagadnień. Druga, praktyczna część to zbiór konspektów zajęć, które można zrealizować m.in. w szkołach, przedszkolach, świetlicach, placów- kach resocjalizacyjnych, opiekuńczo-wychowawczych oraz innych instytucjach, a także w indywidualnej pracy w domu rodzinnym. Autorskie warsztaty przeznaczone są dla dzieci, młodzieży, a nawet osób dorosłych. Przygotowane propozycje uwzględniają zarówno potrzeby i możliwości adresatów, jak i warunki oraz zasoby instytu- cji wychowawczych i edukacyjnych (przestrzenne, czasowe, osobo- we). Zawarte propozycje stanowią „przepis” na realizację konkret- nych oddziaływań w grupie uczniów/wychowanków oraz w pracy indywidualnej. Konspekty zostały skatalogowane ze względu na cel, obejmując ponadto inspiracje metodyczne, które stanowią bazę opracowanych ćwiczeń. Propozycje z  pierwszego katalogu osa- dzają się na relaksacji neuromięśniowej fizycznie aktywnej. Mają najbardziej dynamiczny charakter spośród wszystkich propozycji. Drugi typ warsztatów jest zorientowany na wypracowanie obrony przed stresorami, a proponowane działania oparte są głównie na wizualizacjach oraz stymulacji sensorycznej. Ostatni katalog kon- spektów jest skoncentrowany na dystansowaniu się do stresorów. Proponowane warsztaty mają najmniej dynamiczny charakter, uczestnicy pracują przeważnie samodzielnie, podejmując próbę zmierzenia się ze stresem poprzez autorefleksję i  kontemplację. Celem nadrzędnym wszystkich propozycji jest osiągnięcie przez uczestników dobrego samopoczucia, samoakceptacji, podwyższe- nie motywacji do działania, a także uwolnienie się od negatywnych skutków długotrwałego stresu. Relaksacja w tym wydaniu angażuje ciało i umysł uczestnika warsztatów, dając mu szansę na poprawę własnej kondycji psychofizycznej. Konspekty zawierają pełną in- strukcję (wizualną oraz opisową) wraz z tekstami stymulacyjnymi/ bajkami relaksacyjnymi. Dodatkowym ułatwieniem w  realizacji Wstęp 11 treningów są tzw.  wskazówki metodyczne oraz załączniki, które z powodzeniem można wykorzystywać w ramach poszczególnych ćwiczeń. Szczególnie cenny wydaje się „Bank bajek”, tj. inspirator do budowania własnych konspektów. Naszym celem było stwo- rzenie przejrzystego i twórczego zestawu warsztatów o atrakcyjnej, niekonwencjonalnej tematyce oraz zróżnicowanych poziomach trudności i dominujących metodach pracy. Relaksacja to proces mający na celu ogólne rozluźnienie ciała i umysłu oraz uwolnienie go od napięć psychofizycznych. Prezen- towane zestawy ćwiczeń zakładają stymulację potencjału, wzno- szenie świadomości oraz motywacji. Holistyczne odprężenie psy- chofizyczne uczestnika warsztatu stanowi fundament do podjęcia dalszej współpracy (zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży zagrożo- nej niedostosowaniem społecznym). Prawidłowo i rzetelnie pro- wadzone zajęcia z  zakresu relaksacji z  uczniem/wychowankiem, szczególnie przejawiającym zachowania trudne, niezgodne z obo- wiązującymi w społeczeństwie normami, może stanowić uzupeł- nienie diagnozy oraz bazę do projektowania dalszych oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych. Zawarte w konspektach ćwi- czenia stanowią autorską propozycję opartą na doświadczeniach praktycznych, teorii relaksu i  relaksacji oraz własnej inwencji twórczej. Propozycje te mogą być elastycznie dostosowywane do preferencji uczestników i prowadzącego. Są wstępem do dalszych dyskusji i pomysłów rozwoju oraz promowania właściwych nawy- ków wśród dzieci i młodzieży. CZĘŚĆ I Wprowadzenie do problematyki 1. StreS, reAKcJA StreSOWA (ŹrÓDŁA i KONSeKWeNcJe) 1. 1.1. WyJAśNieNie termiNOlOgiczNe pOJęciA StreSu Pojęcie stresu budzi zainteresowanie przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Efektem badań nad kategorią „radzenia sobie ze stresem” są liczne koncepcje objaśniające proces reduk- cji napięcia. Należy zwrócić uwagę, że pojęcie stresu przestało być jedynie terminem dyskursu naukowego, stając się potocznym określeniem oceniającym nasze samopoczucie. Prekursorem teo- rii stresu był Hans Selye, który zakładał, że organizm reaguje na szkodliwe czynniki w formie ogólnego zespołu przystosowawcze- go. Analizując reakcję stresową, zwrócił uwagę, że wywołuje ona szereg nieswoistych zmian endokrynologicznych oraz biologicz- nych. W  konsekwencji niewłaściwy przebieg zespołu przystoso- wania może skutkować poważnymi zaburzeniami w  organizmie człowieka. Stres można zdefiniować również jako efekt dynamicz- nego niedopasowania uwarunkowań środowiskowych i zachowań jednostki. Z interakcyjnego punktu widzenia nie same okoliczności powstania stresu są negatywne w skutkach, ale asocjacja konkret- nej sytuacji oraz właściwości indywidualne warunkujące przebieg reakcji stresowych1. Janusz Reykowski traktuje stres jako zespół czynników zakłó- cających i  utrudniających aktywność zadaniową. Wyszczególnia trzy typy reakcji na stres, w tym pierwszy – adaptacyjny, utożsa- miany z mobilizacją oraz pozytywnym działaniem rozwiązującym problem. Kolejny wyodrębniony typ to tzw. obronny, który niejako 1 J.  Borkowski, Radzenie sobie ze stresem a  poczucie tożsamości, Warszawa 2001, s. 15–16. 16 CZĘŚĆ I. WproWadZenIe do problematykI zmusza do podjęcia ucieczki od sytuacji stresującej lub wpływa na odwlekanie decyzji o podjęciu działań. Ostatni typ – destrukcyjny, niebezpieczny dla zdrowia człowieka, wywołuje zaburzenia poznaw- cze, które w znaczny sposób zakłócają równowagę emocjonalną2. W  literaturze przedmiotu możemy wyróżnić trzy koncepcje stresu. Podział opiera się na zasadniczych źródłach: 1) skoncentrowany na bodźcach, sytuacji zewnętrznej; 2) skoncentrowany na korelacji z reakcją człowieka, szczególnie emocjonalną, wyzwalającą silne przeżycia; 3) skoncentrowany na relacji zewnętrznych czynników z indywi- dulanymi właściwościami człowieka3. W psychologicznym podejściu zakłada się, że stres to ekstre- malny stan organizmu, oparty na interakcji człowieka z otocze- niem, skutkujący zakłóceniem procesów przystosowawczych. Budzi potencjalne zagrożenie, postrzegane w sposób zsubiekty- wizowany4. Kategoria stresu jest nieustannie otwartą przestrzenią do eks- ploracji. Pomimo różnorodnych podejść, badacze zgadzają się w stwierdzeniu, że stres ma „dwie twarze”. Z jednej strony zaburza równowagę organizmu i wyrywa człowieka z poczucia codzienne- go komfortu, z drugiej potrafi wpływać mobilizująco i pobudzać do podjęcia działania. Stres wywołuje w społeczeństwie często pe- joratywne skojarzenia związane z napięciem, dyskomfortem, zde- nerwowaniem oraz niepokojem. W kontekście podjętej pracy wyróżniono trzy konteksty „wy- stępowania stresu i odpowiedzi na stres”. W szczególności skon- centrowano się na sytuacji dziecka w  środowisku szkolnym, odczuwaniu stresu w okresie adolescencji, a także reakcjach stre- sowych ujawniających się w warunkach izolacji społecznej i po- czuciu wykluczenia społecznego. Już Wincenty Okoń zauważył, że stres szkolny „pojawia się u  młodzieży pod wpływem typowych dla współczesnego syste- mu szkolnego stresorów, jak jednostronne metody nauczania, wielogodzinne zachowywanie ciszy na lekcjach, stałe domaganie się wysokich osiągnięć, częste klasówki i  kontrole wywołujące lęk […]. Stres szkolny prowadzi do nawarstwiania się obciążeń 2 J. Reykowski, Funkcjonowanie osobowości w warunkach stresu psychologicz- nego, Warszawa 1966, s. 22. 3 I. Heszen, H. Sęk, Psychologia zdrowia, Warszawa 2007, s. 143. 4 R.S. Lazarus, S. Folkman, Stress, Appraisal, and Coping, New York 1984. 1. Stres, reakcja stresowa (źródła i konsekwencje) 17 psychicznych i fizycznych”5. Skutki długotrwałego napięcia, a tak- że niewłaściwe radzenie sobie ze stresem, mogą prowadzić do de- stabilizacji i zaburzenia rozwoju. Ewa Marynowicz-Hetka zwraca uwagę na dychotomię w po- dejściu do kategorii rozwoju, którą powinno się postrzegać w dwu wymiarach. Z jednej strony o rozwoju mówimy w momencie gdy następuje (ilościowy) przyrost zmian, z drugiej zaś należy zauwa- żyć istotę jakościowych przemian. Są one możliwe dzięki świado- mej aktywności człowieka, ponadto polegają na optymalizowaniu oraz udoskonalaniu istniejącego stanu. Sensem rozwoju są zmia- ny prowadzące do intensyfikowania efektywności funkcjonowa- nia człowieka na wszystkich płaszczyznach życia6. Kategoria optymalnego rozwoju jest ściśle sprzężona z procesem wychowania. Młody człowiek kształtujący swoją tożsamość jest na- rażony na niepowodzenia, które wyzwalają silne reakcje emocjonal- ne, dlatego wymaga wyjątkowej uwagi i holistycznego traktowania, a wszystkie planowane działania pedagogiczne powinny być prze- myślane i przede wszystkim zrównoważone. Przełomowe momenty powiązane z rozwojem biologicznym, społecznym oraz kulturowym doprowadzają do tworzenia hierarchii wartości, które stanowią ka- tegorię integracji człowieka ze społeczeństwem. Długotrwałe i dy- namiczne zmiany wpisane w każdą sferę życia skutkują utratą po- czucia bezpieczeństwa, powodując zagubienie i niepewność7. Okres dorastania jest silnie związany z  odczuwaniem stresu i długotrwałym destabilizującym napięciem. Jest to efekt m.in. za- chodzących zmian hormonalnych, które towarzyszą okresowi doj- rzewania. Poddając analizie rzeczywistość wychowawczą, zauważa się, że kategoria stresu i relaksacji jest mało eksplorowana w kon- tekście pedagogiki. W sytuacji przeciążenia organizmu oraz zanie- chania neutralizacji napięć istnieje niebezpieczeństwo pojawienia się swoistej, niepożądanej reakcji redukcji stresu zależnej od indy- widualnych właściwości człowieka, tym samym takie zachowania są trudne do przewidzenia i przeciwdziałania. Irena Heszen oraz Halina Sęk zwracają uwagę na niedostatki w traktowaniu stresu jako reakcji wewnętrznej, ponieważ istotą stresu 5 W. Okoń, Stres, [w:] Słownik pedagogiczny, Warszawa 2007, s. 371–372. 6 E. Marynowicz-Hetka, Kategoria pomocy w rozwoju – analiza z punktu wi- dzenia pedagogiki społecznej, [w:] Rozwój i jego wspieranie w perspektywie nauk o człowieku – teoria i rozwiązania praktyczne, red. K. Baranowicz, A. Sobczak, M. Znajmiecka-Sikora, Łódź 2010, s. 10–11. 7 M. Herbert, Rozwój społeczny ucznia, Gdańsk 2004, s. 11–14. 18 CZĘŚĆ I. WproWadZenIe do problematykI psychologicznego jest przypisywanie przez człowieka znaczenia bodźcom lub sytuacji stresującej. Stres nie jest postrzegany jako auto- matyczna odpowiedź organizmu na działanie niebezpiecznych bodź- ców biologicznych. Współcześnie pojęcie stresu dotyczy określonej specyfiki relacji predyspozycji człowieka z narzuconymi jej wyma - ganiami. Istotą tej relacji jest zaburzenie równowagi między wymaganiami a zasobami i możliwościami ich spełnienia8. Podsumowując, wyjaśnienie terminologiczne pojęcia stresu ukazuje rozmaitość podejść w  rozumieniu oraz interpretowaniu omawianego terminu. Stres jest bardzo często utożsamiany z okre- śleniami, które odzwierciedlają indywidualne reakcje człowieka na napięcie. Obserwując rzeczywistość społeczną, nie trudno zauważyć, że stres jest integralną częścią życia ludzkiego. Szczególnie w obsza- rze działań edukacyjno-wychowawczych należy wziąć pod rozwagę istotę radzenia sobie ze stresem, umiejętności wyciszenia oraz świa- domości swoistych reakcji stresowych. W okresie dorastania i inten- syfikowania swojej obecności w społeczeństwie niezmiernie istotna jest pomoc oraz wsparcie nauczycieli i pedagogów poprzez tworze- nie uczniom przestrzeni do wyciszenia, relaksu, refleksji mających na celu harmonijny i prawidłowy rozwój młodych ludzi. 1.2. rODzAJe StreSu i StrAtegie rADzeNiA SObie ze StreSem Pojęcie stresu jest trudne do jednoznacznego określenia, dla- tego w literaturze można odnaleźć wiele odmiennych modeli oraz sposobów podejścia do specyfiki stresu oraz strategii radzenia so- bie z napięciem. Na gruncie psychologii wyróżnia się dwa pod- stawowe typy stresu, które często są ze sobą sprzężone i występują równocześnie pod wpływem stresorów. Selye, autor teorii stresu, zakładał, że organizm pod wpływem dostarczonego bodźca streso- gennego reaguje niespecyficznymi zmianami. Stereotypowe reakcje nie są tożsame z natężeniem czy wielkością zmian pojawiających się u każdego człowieka. W momencie pojawienia się bodźca, zo- staje on przechwycony przez drogi nerwowe sensoryczne. Wówczas następuje pobudzenie organizmu tj. przeniesienie do kory mózgo- wej z jednoczesnym przekazaniem pewnej części pobudzenia do układu limbicznego, który odpowiada za mechanizmy zachowania 8 I. Heszen, H. Sęk, Psychologia zdrowia…, s. 144.
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Techniki i metody relaksacyjne w wychowaniu, edukacji i terapii. Scenariusze pracy z dziećmi i młodzieżą
Autor: ,
Sklep
Format
Cena
Ebookpoint.pl Ebookpoint.pl
ebook/pdf
15,91 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: