Darmowy fragment publikacji:
Ewa Lipińska
UMIESZ?
ZDASZ!
Materiały przygotowujące
do egzaminu certyfikatowego
z języka polskiego jako obcego
na poziomie średnim ogólnym B2
2 CD
universitas
UMIESZ?
ZDASZ!
Materiały przygotowujące
do egzaminu certyfikatowego
z języka polskiego jako obcego
na poziomie średnim ogólnym B2
JÊZYK POLSKI DLA CUDZOZIEMCÓW
SERIA POD REDAKCJ¥
W£ADYS£AWA MIODUNKI
KATEDRA JÊZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO
UNIWERSYTETU JAGIELLOÑSKIEGO
Ewa Lipińska
UMIESZ?
ZDASZ!
Materiały przygotowujące
do egzaminu certyfikatowego
z języka polskiego jako obcego
na poziomie średnim ogólnym B2
poziom
B2
Kraków
© Copyright by Ewa Lipińska and Towarzystwo Autorów
i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2009
ISBN 97883-242-1472-3
TAiWPN UNIVERSITAS
Opracowanie redakcyjne
Izabella Sariusz-Skąpska
Projekt okładki i stron tytułowych
Sepielak
Przy nagrywaniu płyty CD swoich głosów użyczyli
Anna Bugajska, Wojciech Kowalski, Krzysztof Kramarz,
Hanna Marczyńska, Gabriela Oberbek, Przemysław Strzałkowski,
Adrian Wiśniewski
Realizacja dźwięku
Krzysztof Kramarz
Nagrania dokonano w Studio Fonowizja w Krakowie
Podziękowania dla Radio Kraków S.A. za udostępnienie fragmentu
audycji GLOBTROTER
www.universitas.com.pl
SPIS TREŚCI
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
I. GRAMATYKA
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zawartość części I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zadania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozwiązania zadań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13
14
15
71
II. CZYTANIE
85
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
87
Zawartość części II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Teksty i zadania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
89
Rozwiązania zadań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
III. SŁUCHANIE
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Zawartość części III . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Teksty i zadania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Rozwiązania zadań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Transkrypcje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
IV. PISANIE
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Przykładowe zestawy zadań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Przykładowe wypowiedzi pisemne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
V. MÓWIENIE
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
Przykładowe zestawy zadań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
WSTĘP
Decyzja o przystąpieniu do egzaminu biegłości na poziomie średnim ogólnym (B2) nie
może się opierać jedynie na przekonaniu kandydatów o tym, że „znają język polski”. Musi
być ona poparta dowodami, że rzeczywiście posiadają już dostateczną wiedzę i umiejętno-
ści przewidziane dla tego poziomu. Takich dowodów dostarczy poprawne wykonanie za-
dań zawartych w materiałach przygotowujących do zdania egzaminu certyfi katowego
Umiesz? Zdasz! Są one adresowane do potencjalnych zdających, którzy mogą je częścio-
wo wykonywać samodzielnie – szczególnie dotyczy to zadań zamieszczonych w części:
I (gramatyka), II (czytanie) oraz III (słuchanie), ponieważ na końcu każdej części zostały
zamieszczone ich rozwiązania. Jednak głównym przeznaczeniem Umiesz? Zdasz! są kur-
sy przygotowawcze, gdzie zadania powinny być wykonywane pod kontrolą nauczyciela –
zwłaszcza w przypadku pisania (część IV) i mówienia (część V). Prowadzący kursy przy-
gotowawcze mogą traktować ten zbiór jako podstawową pomoc dydaktyczną, ale także
mogą sami układać na ich podstawie inne zadania, testujące stopień opanowania kompe-
tencji lingwistycznej oraz sprawności językowych.
Niniejsze materiały* umożliwią kandydatom:
(cid:139) powtórzenie, ugruntowanie i posegregowanie materiału gramatycznego, przewi-
dzianego dla poziomu B2,
(cid:139) przypomnienie sobie różnych technik stosowanych w rozwijaniu sprawności recep-
tywnych (czytania i słuchania) lub zapoznanie się z nimi,
(cid:139) zapoznanie się z wymaganiami dotyczącymi sprawności produktywnych (pisania
i mówienia),
(cid:139) poprawną ocenę własnych możliwości (w tym upewnienie się, że wszystkie części
egzaminu potrafi ą zaliczyć na tym samym poziomie**),
* Zadania powstawały na przestrzeni ostatnich kilku lat, stanowiąc uzupełnienie pod-
ręcznika Kiedyś wrócisz tu... Cz. I w pracy z grupami średnio zaawansowanymi. Część z nich zo-
stała przygotowana specjalnie dla potrzeb kursów przygotowawczych i tego zbioru w celu zilu-
strowania różnorodności technik testujących oraz treści katalogu tematycznego przewidzianego
dla poziomu B2.
** Aby zdać egzamin, należy zaliczyć z wynikiem pozytywnym wszystkie jego części, a więc
uzyskać minimum 60 z każdej z nich.
WSTĘP
7
(cid:139) nabycie technicznych umiejętności rozwiązywania testów,
(cid:139) przygotowanie psychiczne.
Ważne jest, aby kandydaci mieli świadomość, że przystępując do sprawdzenia swoich
sił na egzaminie na poziomie dla średnio zaawansowanych, powinni startować z „wyższe-
go pułapu”, co oznacza, że przeszli już na poziom C1, a więc opanowali zakres wiedzy
i umiejętności przewidzianych dla poziomu B2. Stąd wiele zamieszczonych w niniejszych
materiałach zadań wykracza – zwłaszcza pod względem leksykalnym – poza poziom śred-
ni ogólny. Zaprezentowano tu także więcej technik testujących poszczególne sprawności,
niż obecnie przewiduje się na egzaminie biegłości, ale w ten sposób potencjalni zdający
nabędą szeroko pojęte kompetencje oraz – potrzebną podczas egzaminu – rutynę i pew-
ność siebie.
Praca z Umiesz? Zdasz! powinna być poprzedzona zapoznaniem się ze Standardami
wymagań egzaminacyjnych, gdzie zawarte są wymagania ogólne i szczegółowe dla poziomu
B2, wykaz funkcji i pojęć językowych oraz sytuacji komunikacyjnych, a także wykaz te-
matyczny i gramatyczny. Informacje dotyczące budowy testu i wymagań egzaminacyjnych
można znaleźć w Przewodniku po egzaminach certyfi katowych, w którym znajdują się rów-
nież przykłady zadań. Warto też rozwiązać testy z Przykładowych testów dla poziomu śred-
niego ogólnego, z książki Z Wrocławiem w tle oraz te zamieszczone w Internecie (zob.
Bibliografi a poniżej).
Umiesz? Zdasz! zgodnie z budową testu zawiera pięć części, które są jednak ułożone
w innej kolejności. Najpierw sprawdza się umiejętności gramatyczne (I), a potem stopień
opanowania sprawności receptywnych – czytania (II) oraz słuchania (III). Poprawność od-
powiedzi można sprawdzić w kluczu. Zamieszczenie części gramatycznej jako pierwszej
ma na celu przygotowanie kandydatów – zarówno pod względem leksykalnym, jak i struk-
turalnym – do odbioru tekstów, zawartych w dwu kolejnych komponentach. Poprzedze-
nie słuchania czytaniem jest zgodne z zasadą stopniowania trudności dydaktycznej: rozu-
mienie tekstów pisanych oparte na percepcji wzrokowej uważane jest bowiem za łatwiejsze
niż rozumienie ze słuchu.
Pozostałe części egzaminu, które kontrolują stopień opanowania sprawności produk-
tywnych – pisania (IV) i mówienia (V), zostały omówione i zilustrowane przykładami ze-
stawów zadań oraz wypowiedzi pisemnych. Każda część jest zaopatrzona w odrębny wstęp
oraz spis treści.
Zagadnienia gramatyczne umieszczone w Umiesz? Zdasz! odzwierciedlają program
zawarty w podręczniku do nauki języka polskiego dla średnio zaawansowanych Kiedyś wró-
cisz tu... Cz. I: Gdzie nadwiślański brzeg, a zadania sprawdzające stopień opanowania czy-
tania i słuchania powstały w oparciu o zamieszczone w ABC metodyki nauczania języka
polskiego jako obcego rozdziały: „Techniki nauczania rozumienia ze słuchu” i „Przykładowe
techniki pracy z tekstem” (s. 146–159) oraz „Techniki nauczania czytania w języku ob-
cym” i „Przykładowe techniki pracy z tekstem” (s. 200–226), a także artykuł Techniki roz-
wijające rozumienie tekstu.
8
WSTĘP
Poniżej znajduje się wykaz publikacji (Bibliografi a), o których była dotychczas mowa,
z pełnymi danymi oraz inne pozycje (Literatura zalecana), z którymi warto się zapoznać.
Zbiór zadań Umiesz? Zdasz! może również pełnić funkcję uzupełniającą w stosun-
ku do podręcznika kursowego na poziomie B2.
Niniejszym materiałom towarzyszą dwie płyty CD z nagranymi tekstami z części III –
słuchanie.
Autorka składa serdeczne podziękowania Recenzentce – Pani Profesor Annie
Dąbrowskiej – za przychylność oraz cenne rady i wskazówki, a także Panu Profesorowi
Władysławowi Miodunce za wsparcie oraz wszelkie sugestie i uwagi.
BIBLIOGRAFIA
Dąbrowska A., Burzyńska-Kamieniecka A., Dobesz U., Pasieka M. (2005) Z Wrocławiem w tle. Za-
dania testowe z języka polskiego dla cudzoziemców. Poziom podstawowy, średni i zaawansowany,
Wrocław.
Lipińska E., Dąmbska E.G. (2003), Kiedyś wrócisz tu... Cz. I: Gdzie nadwiślański brzeg. Podręcznik
do nauki języka polskiego dla średnio zaawansowanych, Universitas, Kraków.
Lipińska E., Seretny A. (2006), Techniki rozwijające rozumienie tekstu, „Języki Obce w Szkole” nr 4,
s. 45–57.
Przewodnik po egzaminach certyfi katowych, red. i oprac. A. Seretny, E. Lipińska, Universitas, Kraków,
2005.
Przykładowe testy dla poziomu średniego ogólnego, Państwowa Komisja Poświadczania Znajomości
Języka Polskiego jako Obcego, MENiS, 2003.
Przykładowe testy dla poziomu średniego ogólnego (2007) http://www.buwiwm.edu.pl/certyfi kacja/
Seretny A., Lipińska E. (2005), ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, Universitas,
Kraków.
Standardy wymagań egzaminacyjnych, Państwowa Komisja Poświadczania Znajomości Języka Polskie-
go jako Obcego, MENiS, 2003.
LITERATURA ZALECANA
Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie (ESOKJ), CODN, War-
szawa, 2003.
Lipińska E. (2006), Pisanie od podszewki, w: Polityka językowa a certyfi kacja. Materiały z polsko-nie-
mieckiej konferencji, Lipsk, 6–8 grudnia 2005, pod red. J. Tambor i D. Rytel-Kuc, Wyd. Gno-
me, Katowice–Leipzig, s. 105–110.
WSTĘP
9
Martyniuk W. (2004), Próbne testy certyfi katowe z języka polskiego jako obcego, w: Wrocławska dyskusja
o języku polskim jako obcym. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Stowarzyszenia „Bristol”,
pod red. A. Dąbrowskiej (s. 533–545).
Miodunka W. (2006), Certyfi kacja znajomości języka polskiego jako obcego w latach 2004–2005. Ocze-
kiwania i rezultaty, „Języki Obce w Szkole”, nr 6, s. 117–122.
Miodunka W., Lipińska E. (2004), Certyfi katowe testy biegłości w języku polskim jako obcym na pozio-
mie średnio zaawansowanym w Szkole Polskiej w Chicago, w: Wrocławska dyskusja o języku polskim
jako obcym. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Stowarzyszenia „Bristol”, pod red.
A. Dąbrowskiej, s. 527–531.
Miodunka W. (2006), Wartość języka polskiego na międzynarodowym rynku edukacyjnym i rynku pracy.
Uwagi po pierwszym roku certyfi kacji, w: Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego, pod
red. E. Lipińskiej i A. Seretny, s. 323–334.
Morcinek B. (2006) Sekrety mówienia [w:] Polityka językowa a certyfi kacja. Materiały z polsko-niemiec-
kiej konferencji, Lipsk, 6–8 grudnia 2005, pod red. J. Tambor i D. Rytel-Kuc, Wyd. Gnome, Ka-
towice–Leipzig, s. 111–116.
Opisywanie, rozwijanie i testowanie znajomości języka polskiego jako obcego, pod red. A. Seretny, W. Mar-
tyniuka i E. Lipińskiej, Universitas, Kraków, 2004.
Polityka językowa a certyfi kacja. Materiały z polsko-niemieckiej konferencji, Lipsk, 6–8 grudnia 2005,
pod red. J. Tambor i D. Rytel-Kuc, Wyd. Gnome, Katowice–Leipzig, 2006.
Seretny A., Lipińska E. (2003), Język polski językiem Unii Europejskiej – certyfi katowe testy znajomości
języka polskiego jako obcego, w: Polonia a Unia Europejska – nowa jakość współpracy. Materiały kon-
ferencyjne pod red. K. Gąsowskiej i M. Mazińskiej, s. 75–83.
Seretny A. (2006), Certyfi kacja znajomości jezyka polskiego jako obcego – polskie testy biegłości,
w: Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego, pod red. E. Lipińskiej i A. Seretny.
Seretny A. (2006), Testowanie sprawności receptywnych w polskich testach certyfi katowych. W poszukiwa-
niu nowych rozwiązań, w: Polityka językowa a certyfi kacja. Materiały z polsko-niemieckiej konfe-
rencji, Lipsk, 6–8 grudnia 2005, pod red. J. Tambor i D. Rytel-Kuc, Wyd. Gnome, Katowice–
Leipzig, s. 95–104.
Sprawności przede wszystkim. Materiały z konferencji Sekcji Glottodydaktycznej Stowarzyszenia „Bristol”
pod red. A. Seretny i E. Lipińskiej, Universitas, Kraków, 2006.
Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Stowa-
rzyszenia „Bristol”, pod red. A. Dąbrowskiej, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław,
2004.
Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego, pod red. E. Lipińskiej i A. Seretny, Universitas, Kra-
ków, 2006.
Żydek-Bednarczuk U. (2006), Opis poziomów kompetencji w polskim systemie certyfi katowym, w: Poli-
tyka językowa a certyfi kacja. Materiały z polsko-niemieckiej konferencji, Lipsk, 6–8 grudnia 2005,
pod red. J. Tambor i D. Rytel-Kuc, Wyd. Gnome, Katowice–Leipzig, s. 67–85.
10
WSTĘP
I. GRAMATYKA
WPROWADZENIE
Umiejętność rozpoznawania i tworzenia poprawnych form gramatycznych stano-
wi drugą część egzaminu biegłości (poprawność gramatyczna – część B)*, w której
można zdobyć 40 punktów. Na wykonanie 8–11 zadań przeznacza się 60 minut. Zda-
jący wykonują zadania w dowolnej (wybranej przez siebie) kolejności.
Wymagane operacje: wybór wielokrotny, transformacje i wypełnianie luk mają być
wykonywane głównie na tekstach ciągłych – autentycznych i opracowanych. Muszą
one odpowiadać wymogom katalogów: gramatyczno-syntaktycznego, tematycznego,
funkcji i pojęć oraz wykazu sytuacji komunikacyjnych zawartych w Standardach wy-
magań egzaminacyjnych.
W testach certyfi katowych stosuje się punktację: 0,25 / 0,5 / 0,75 / 1 p. za popraw-
nie wykonaną operację.
W części I niniejszych materiałów znajduje się blisko 80 zadań z gramatyki. Każ-
de z nich jest punktowane, ale dla uproszczenia zastosowano w większości przypad-
ków 1 punkt za operację (rzadziej 0,5 p.). Kandydaci mogą więc sami sprawdzić swo-
je wyniki (w poszczególnych zadaniach, zestawach z danego zagadnienia
gramatycznego i / lub całości); może także dokonać tego nauczyciel przygotowujący
kandydatów do egzaminu.
Mimo iż w testach egzaminacyjnych zdający dokonują większości operacji na teks-
tach ciągłych, w podręczniku Umiesz? Zdasz! część zadań należy wykonać na pojedyn-
czych zdaniach. Stanowią one odmianę „tekstów specjalnie opracowanych” (ESOKJ,
s. 127). Powodem zamieszczenia takich typów zadań była chęć zaprezentowania moż-
liwie dużego zasobu leksykalnego, wypełniającego obszary tematyczne przewidziane
dla B2, a także różne funkcje i pojęcia, wchodzące w skład poszczególnych katalogów.
* Stopień opanowania kompetencji lingwistycznej jest także testowany w częściach D – pi-
sanie oraz E – mówienie. Poprawność gramatyczna stanowi w nich bowiem jeden z elementów
kryteriów oceny wypowiedzi pisemnych i ustnych.
I. GRAMATYKA
I. GRAMATYKA
13
13
Teksty opracowywane (najczęściej krótkie historyjki), stanowiące podstawę wykonania
zadań gramatycznych, zazwyczaj je zawężają, a teksty autentyczne jeszcze bardziej
uszczuplają. Na końcu (Varia) znajdują się różne zadania, które pojawiają się na eg-
zaminach biegłości, a nie wchodzą w zakres programu gramatycznego B2 jako odręb-
ne zagadnienia.
Może się zdarzyć, że kandydaci będą musieli zajrzeć do słownika lub do podręcz-
ników, ale taki właśnie jest cel przygotowań do egzaminów: powtarzanie, uzupełnia-
nie oraz poszerzanie wiedzy i umiejętności. Jeśli wystąpią trudności w rozwiązywaniu
zamieszczonych tu zadań, należy sięgnąć do proponowanego we wstępnie podręczni-
ka Kiedyś wrócisz tu... Cz. I lub innych pomocy dydaktycznych.
Nauczyciel prowadzący kurs przygotowawczy może wybrać około 9–10 zadań z ca-
łej części gramatycznej i polecić kandydatom ich wykonanie w ciągu 60 minut. Po-
może mu to zorientować się w poziomie i możliwościach potencjalnych zdających.
Zabieg taki może być także zastosowany przez samego kandydata, gdyż na końcu
znajdują się rozwiązania zadań.
ZAWARTOŚĆ CZĘŚCI I
Zadania
1. Nazwy deminutywne (zdrobnienia) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2. Nazwy czynności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
3. Nazwy żeńskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
4. „Państwo” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
5. Nazwiska(państwo, nazwiska, formy żeńskie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
6. Nazwy abstrakcyjnych cech (nazwy właściwości) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
7. Przymiotniki odrzeczownikowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
8. Zaimek swój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
9. Imiesłów przymiotnikowy czynny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
10. Wyrazy złożone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
11. Deklinacja i składnia liczebników głównych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
12. Negacja wielokrotna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
13. Imiesłów przymiotnikowy bierny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
14. Strona bierna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
15. Tryb warunkowy (przypuszczający) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
16. Czasowniki prefiksalne; czasowniki ruchu; formy męskoosobowe
i niemęskoosobowe czasownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
17. Formy bezosobowe; trzeba, można, warto; powinien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
18. Imiesłowy przysłówkowe – współczesny i uprzedni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
19. Aspekt czasowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
20. Tryb rozkazujący . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
21. Varia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Rozwiązania zadań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
14
I. GRAMATYKA
ZADANIA
1. Nazwy deminutywne
(zdrobnienia)
I. Proszę zamienić wyrazy podane w nawiasach na formy deminutywne (zdrobniałe).
15 p.
Dorota: Cześć, co tu robisz?
Urszula: Cześć, Dorota! Szukam prezentu dla mojego siostrzeńca.
D: Dla (Pawła) ...Pawełka...0? Ile on już ma lat?
U: Jutro kończy trzy (lata)1 ............................................ .
D: Jak ten czas szybko leci! Co mu chcesz kupić?
U: Właśnie miałam oglądać (talerze)2 ........................... i (kubki)3 ................................ .
D: O, ten zestaw jest ładny!
U: Który – w (ślimaki)4 ................................. czy w (serca)5 ........................................ ?
D: Nie, ten obok – w (słońca)6 ............................................... .
U: Rzeczywiście jest śliczny! Wezmę go! Jeszcze kupię mu (piżamę)7 .............................. .
D: Ojej! Jaki wybór! Ja bym pewnie wzięła w (żaby)8 ............................................. .
U: Ładna, ale waham się między tą w (krowy)9 ............................................. i tamtą
w (kaczki)10 .......................................................... .
D: Popatrz na tę w (jeże)11 .................................................! Jest cudna!
U: Jest przecudna! Biorę! Chętnie kupiłabym taką dla siebie! A ty co kupujesz?
D: Prezent dla Radka. On zbiera małe świeczniki.
U: Może ten w (paski)12 ............................... w kształcie (słonia)13 .................................?
D: Już taki ma. O, ale ten w (kratkę)14 ........................................... jest ciekawy!
U: Dokup do tego świeczkę w kształcie (jabłka)15 ...........................................!
I. GRAMATYKA
15
II. Proszę zamienić podane w nawiasach wyrazy na formy deminutywne (zdrob-
niałe) i użyć ich w odpowiedniej formie
12 p.
Sabina: Jestem już tak zmęczona tą podróżą, że marzę o moim wygodnym (łóżko)
...łóżeczku...0, (koc)1 ...................................... i dobrej książce.
Agnieszka: Ja bym się napiła gorącej (herbata)2 ................................................ i zjadłabym
(fl aki)3 ....................................................... .
S: A co byś powiedziała na (twaróg)4 ....................................................... ze (śmietana)5
........................................ i chleb ze świeżym (masło)6 .............................................?
A: Cały miesiąc tęskniłam za kiszonymi ogórkami i wiejską (kiełbasa)7 .............................,
(śledzie)8 ..................................... i (galareta) ................................... z cielęcych (nogi)9
.......................................... .
S: Ciekawe, czy moja (papuga)10 ............................................. mnie pozna?
A: A kto się nią opiekował przez ten cały miesiąc?
S: Moja kuzynka (Teresa)11 .............................................. .
A: Stęskniłam się za moim przytulnym (mieszkanie)12 .........................................., a Ty?
III. Proszę zamienić podane w nawiasach wyrazy na formy deminutywne
(zdrobniałe) i użyć ich w odpowiedniej formie.
10 p.
Przykład: Gdzie twój (szalik) ...szaliczek...?
Chodź, (syn)1 .............................., ubierzemy się i pójdziemy na (spacer)2 .......................... .
(Mama)3 ............................... włoży ci nowe (buty)4 ................................, twój ulubiony
(płaszcz)5 ................................... i (czapka)6 ...................................... od babci. Nie, (koń)7
................................. na biegunach zostanie w domu. Będzie tu na nas czekał. Weźmiemy
(rower)8 .......................................... . Chcesz? Tak, wybierzemy się do parku i będziemy
karmić (ptaki)9 ............................... . Po powrocie zjemy (obiad)10 ................................ .
16
I. GRAMATYKA
2. Nazwy czynności
I. Proszę zamienić podane bezokoliczniki na nazwy czynności według wzoru.
10 p.
Przykład: Nie naklejać ogłoszeń! Zakaz ...naklejania... ogłoszeń!
1. Nie wchodzić z lodami! Zakaz ................................ z lodami!
2. Nie deptać trawników! Zakaz ................................. trawników!
3. Nie wychylać się! Zakaz ..........................................!
4. Nie parkować! Zakaz ...............................................!
5. Nie dotykać eksponatów! Zakaz ............................................... eksponatów!
6. Nie spożywać alkoholu! Zakaz .......................................... alkoholu!
7. Nie przechodzić przez tory! Zakaz ............................................. przez tory!
8. Nie wnosić dużych toreb i plecaków! Zakaz ........................................... dużych toreb
i plecaków!
9. Nie robić zdjęć! Zakaz ....................................... zdjęć!
10. Nie jeździć na rolkach! Zakaz ...................................... na rolkach!
II. Proszę zamienić podane czasowniki na nazwy czynności według wzoru.
5 p.
Zakład fryzjerski „Łucja” oferuje tanio, modnie i fachowo:
(Czeszemy)0 – ...czesanie...
(Strzyżemy)1 – ....................................... włosów.
(Farbujemy)2 – ....................................... włosów.
(Modelujemy)3 – ....................................... włosów.
(Prostujemy)4 – ....................................... włosów.
(Przedłużamy)5 – ....................................... włosów.
I. GRAMATYKA
17
III. Proszę zamienić podane czasowniki na nazwy czynności według wzoru.
Uwaga! Należy również zmienić przypadek rzeczowników
A: Nasza fi rma oferuje:
0. Naprawiamy dachy – ...naprawianie... dachów
1. Wywozimy śmieci – ..................................................................................
2. Remontujemy poddasza – ...........................................................................
3. Porządkujemy piwnice – ...........................................................................
4. Instalujemy domofony – .............................................................................
5. Uszczelniamy okna – ..................................................................................
10 p.
10 p.
B: Oferuję:
0. Maluję ogrodzenia – ...malowanie ogrodzeń...
1. Koszę trawę – .......................................................................
2. Zakładam ogrody – ................................................................
3. Wycinam drzewa – ................................................................
4. Podlewam rośliny – ................................................................
5. Dostarczam sadzonki – ...........................................................
IV. Proszę uzupełnić zdania nazwami czynności (w odpowiedniej formie grama-
tycznej) utworzonymi od podanych czasowników
10 p.
Przykład: (palić) ...palenie... szkodzi!
– No i co ci powiedział lekarz?
– Muszę unikać (jeść)1...................................... tłustych potraw i (pić)2..........................
alkoholu. Powinienem też pomagać ci w (sprzątać)3 ....................................................
i (gotować)4 ......................................, bo taki ruch podobno odchudza.
– Nie wiem, czy odchudza, ale na pewno nie powoduje tycia, jak ciągłe (leżeć)5
........................................... na kanapie, (czytać)6 ........................................... gazet
albo (spać)7 ................................................. .
– Lekarz prosił też o jak najszybsze (zrobić)8 ............................................. badań krwi,
(prześwietlić)9 ........................................ płuc i (dostarczyć)10 .....................................
mu wyników.
18
I. GRAMATYKA
3. Nazwy żeńskie
I. Od podanych rzeczowników rodzaju męskiego proszę utworzyć nazwy żeńskie.
20 p.
0. Szwed – ...Szwedka...
1. Węgier – ...........................................
2. Amerykanin – ..................................
3. Słowak – ...........................................
4. Norweg – . ........................................
5. Japończyk – ......................................
6. Brazylijczyk – ...................................
7. Estończyk – ......................................
8. Austriak – .........................................
9. Włoch – ...........................................
10. Czech – ............................................
11. Białorusin– ......................................
12. Belg – ...............................................
13. Duńczyk – ........................................
14. Australijczyk – ..................................
15. Anglik – ...........................................
16. Ukrainiec – ......................................
17. Grek – ..............................................
18. Rosjanin – ........................................
19. Bułgar – ...........................................
20. Słoweniec – ......................................
II. Proszę utworzyć nazwy żeńskie (o ile jest to możliwe) od podanych rzeczowni-
ków rodzaju męskiego i użyć ich w odpowiedniej formie.
10 p.
Przykład: Proszę tu zawołać tę nową (sekretarz) ...sekretarkę... .
1. Kaja jest (ulubieniec) ..................................................... dziadka.
2. (Doktor) .......................................... Kowal jest dzisiaj nieobecna.
3. (Zdobywca) ...................................................... drugiej nagrody pojedzie do Paryża.
4. Proszę wymienić nazwisko sławnej (pisarz) .................................. z rodziny Kossaków.
5. Ona jest naszym (gość) .......................................... i musisz być dla niej grzeczny.
6. Chociaż urodziła się w Dębicy, czuje się (krakowianin) ............................................ .
7. (Lew) ........................................ w naszym ZOO urodziła dwa lwiątka.
8. Podejdź lepiej do tamtej (sprzedawca) ..................................... – ta jest nieuprzejma.
9. Ela została (kierownik) ................................................... naszego działu.
10. Wszyscy strasznie plotkują o tej nowej (pracownik) ................................................ .
I. GRAMATYKA
19
II. Wyrazy w nawiasach proszę zamienić na formy żeńskie (o ile jest to możliwe)
i użyć ich w odpowiedniej formie.
10 p.
Przykład: Moja żona jest (nauczyciel) ...nauczycielką... .
Moja przyjaciółka, Beata, która była (świadek)1 ............................................. na naszym
ślubie, jest (dziennikarz)2 ...................................................., a jej siostra, okropna (gadu-
ła)3 ............................................. – (lekarz)4 ................................................. . Moja dru-
ga przyjaciółka, Helena, wybrała sobie niebezpieczny zawód, bo jest (policjant)5
....................................., mimo że jej rodzice bardzo ją namawiali, aby studiowała farma-
cję. Ja zostałam (dentysta)6 .........................................., choć moja babcia marzyła, że będę
(naukowiec)7 ................................................ . Kiedy się spotykamy i wspominamy daw-
ne czasy, śmiejemy się zawsze z naszych dziecięcych pragnień: Beata chciała być (krawiec)8
........................................., Helena – (pielęgniarz)9 ............................................., a ja –
(zakonnik)10 ...................................................!
20
I. GRAMATYKA
Pobierz darmowy fragment (pdf)