Inspekcja Handlowa jest wyspecjalizowanym organem kontroli powołanym do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa. Do podstawowych jej zadań należy m.in. kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu w zakresie zgodności z wymaganiami określonymi w przepisach, podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów, organizowanie i prowadzenie stałych polubownych sądów konsumenckich, udzielanie porad konsumentom. Ważną częścią pracy organów Inspekcji są kontrole, których wyniki często służą nie tylko celom doraźnym, lecz także prowadzonym postępowaniom w sprawach o wykroczenia i przestępstwa.
Prezentowana publikacja zawiera komentarz do przepisów ustawy o Inspekcji Handlowej, a także omówienie wydanych na jej podstawie rozporządzeń wykonawczych . Wyjaśnia najistotniejsze zagadnienia, które pojawiają się lub mogą się pojawić przy stosowaniu tych przepisów w praktyce.
Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla pracowników Inspekcji Handlowej , którzy w ten sposób mogą zgłębić aspekty prawne prowadzonej przez siebie działalności. Także konsumenci odnajdą w niej rozwiązania swoich problemów , np. jaka jest procedura rozstrzygania spraw w sądach polubownych.
Bolesław Kurzępa – adwokat; doktor nauk prawnych, adiunkt na Wydziale Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej; autor ok. 300 artykułów, glos i recenzji z zakresu prawa karnego i innych dziedzin prawa oraz kilkunastu komentarzy do kodeksów i ustaw, m.in. „Ustawa o broni i amunicji. Komentarz”, „Ustawa o strażach gminnych z komentarzem”, „Kodeks wykroczeń. Komentarz”; redaktor naczelny miesięcznika „Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych”, redaktor „Orzecznictwa Sądów w Sprawach Gospodarczych”.
Elżbieta Kurzępa-Czopek – adwokat; absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, pracownik naukowo-dydaktyczny w Katedrze Prawa i Administracji Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej; autorka książki „Sytuacja administracyjnoprawna mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce” oraz kilkunastu artykułów głównie z zakresu prawa administracyjnego, a także współautorka książek „Ochrona własności intelektualnej. Zarys problematyki” oraz „Ustawa o strażach gminnych komentarzem”.
Darmowy fragment publikacji:
KOMENTARZ
Ustawa
o Inspekcji
Handlowej
Bolesław Kurzępa
Elżbieta Kurzępa-Czopek
WYDANIE 1
Stan prawny na 15 grudnia 2013 roku
Warszawa 2013
Poszczególne części komentarza opracowały:
Bolesław Kurzępa: art. 21a–45
Elżbieta Kurzępa-Czopek: art. 1–21
Redaktor prowadzący: Anna Dudzik
Opracowanie redakcyjne: Robert Stępień
Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski
Fotografi e na okładce: © iStock.com/Darren Platts
© iStock.com/Muralinath
© iStock.com/Andrew Johnson
© Copyright by Lexis Nexis Polska Sp. z o.o. 2013
Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana
ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych,
kopiujących, nagrywających i innych – bez pisemnej zgody Autorów i wydawcy.
ISBN 978-83-278-0463-1
Lexis Nexis Polska Sp. z o.o.
Ochota Offi ce Park 1, Al. Jerozolimskie 181, 02–222 Warszawa
tel. 22 572 95 00, faks 22 572 95 68
Infolinia: 22 572 99 99
Redakcja: tel. 22 572 83 26, 22 572 83 28, 22 572 83 11, faks 22 572 83 92
www.lexisnexis.pl, e -mail: biuro@lexisnexis.pl
Księgarnia Internetowa: dostępna ze strony www.lexisnexis.pl
Spis treści
Spis treści
Spis treści
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
USTAWA z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej
(tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) . . . . . . . 13
ROZDZIAŁ 1. Przepisy ogólne (art. 1–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
ROZDZIAŁ 2. Organizacja Inspekcji (art. 5–12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
ROZDZIAŁ 3. Postępowanie kontrolne (art. 13–22b) . . . . . . . . . . . . . . 96
ROZDZIAŁ 4. Postępowanie kontrolne uproszczone (art. 23–24) . . . . 153
ROZDZIAŁ 5. Zabezpieczenie dowodów (art. 25–26c) . . . . . . . . . . . . . 154
ROZDZIAŁ 6. Pobieranie i badanie próbek produktów (art. 27–31) . . . 166
ROZDZIAŁ 7. Postępowanie pokontrolne (art. 32–35) . . . . . . . . . . . . . 177
ROZDZIAŁ 8. Postępowanie mediacyjne (art. 36) . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
ROZDZIAŁ 9. Stałe polubowne sądy konsumenckie (art. 37) . . . . . . 191
ROZDZIAŁ 10. Przepisy karne (art. 38–39) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
ROZDZIAŁ 11. Przepisy przejściowe i końcowe (art. 40–45) . . . . . . . . 213
Bibliografi a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
5
Wykaz skrótów
Wykaz skrótów
Wykaz skrótów
CBOSA
dekret o PIH
ETS
k.c.
k.k.
k.p.
k.p.a.
k.p.c.
k.p.k.
k.w.
– Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
– dekret z 21 września 1950 r. o Państwowej Inspekcji Handlowej
(Dz.U. Nr 44, poz. 396 ze zm.; uchylony).
– Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Europejski Trybunał
Sprawiedliwości)
– ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93
ze zm.)
– ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553
ze zm.)
– ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U.
z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.)
– ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyj-
nego (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 267).
– ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
(Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.)
– ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U.
Nr 89, poz. 555 ze zm.)
– ustawa z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 482 ze zm.)
Konstytucja RP
– Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U.
LexisNexis
NSA
p.p.s.a.
SN
u.b.a.
u.f.p.
u.i.h.
Nr 78, poz. 483 ze zm.)
– lexis.pl – system prawniczy LexisNexis Polska
– Naczelny Sąd Administracyjny
– ustawa z 20 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.)
– Sąd Najwyższy
– ustawa z 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U.
Nr 79, poz. 666 ze zm.)
– ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych (tekst jedn.
Dz.U. z 2013 r., poz. 885 ze zm.)
– ustawa z 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jedn. Dz.U.
z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.)
u.j.h.a.r.s.
– ustawa z 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-
-spożywczych (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.)
7
Wykaz skrótów
u.o.b.p.
u.o.k.k.
u.p.e.
u.p.g.k.
u.s.d.g.
u.s.o.z.
– ustawa z 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów
(Dz.U. Nr 229, poz. 2275 ze zm.)
– ustawa z 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów
(Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.)
– ustawa z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz.U.
z 2012 r., poz. 1059 ze zm.)
– ustawa z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartografi czne (tekst
jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 ze zm.)
– ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst
jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.)
– ustawa z 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (tekst jedn.
Dz.U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935 ze zm.)
u.z.s.e.e.
– ustawa z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektro-
WSA
– wojewódzki sąd administracyjny
nicznym (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1155)
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Początki Inspekcji Handlowej w naszym kraju sięgają roku 1950, kiedy
to na mocy dekretu z 21 września 1950 r. powołano Państwową Inspek-
cję Handlową (Dz.U. Nr 44, poz. 396 ze zm.), który został zastąpiony
ustawą z 25 lutego 1958 r. o Państwowej Inspekcji Handlowej (tekst
pierwotny Dz.U. z 1958 r. Nr 11, poz. 39). Podlegała ona Ministerstwu
Handlu Wewnętrznego, a jej organami był Główny Inspektor Han-
dlowy oraz wojewódzcy inspektorzy. Do zakresu działania Inspekcji
należało: zwalczanie w obrocie handlowym spekulacji, oszustw, nie-
legalnego handlu, badanie jakości towarów i prowadzenie własnych
laboratoriów kontrolno -analitycznych, powoływanie rzeczoznawców
w zakresie przedmiotów kontroli, orzekanie o zniszczeniu lub odda-
niu do przerobu artykułów nienadających się do użytku, kontrolowa-
nie przedsiębiorstw handlowych oraz przemysłu gastronomicznego,
a także współpraca z organami sanitarnymi. W roku 1998, na mocy
ustawy z 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających
kompetencje organów administracji publicznej – w związku z reformą
ustrojową państwa (Dz.U. Nr 106, poz. 668 ze zm.), z dotychczasowej
nazwy Inspekcji wyeliminowano przymiotnik „państwowy”. Zmienia-
jące się realia polityczno -społeczne, a przede wszystkim gospodarcze
spowodowały, że w ustawie z 1958 r. kilkakrotnie wprowadzano wiele
zmian, aby ostatecznie 15 grudnia 2000 r. Sejm uchwalił nową usta-
wę o Inspekcji Handlowej. Zgodnie z zamysłem ustawodawcy jest ona
wyspecjalizowanym organem kontroli powołanym do ochrony inte-
resów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa.
Do bardziej szczegółowych jej zadań należy m.in.: kontrola legalno-
ści i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność
9
Wprowadzenie
gospodarczą w zakresie produkcji, handlu i usług; kontrola wyrobów
wprowadzonych do obrotu w zakresie zgodności z zasadniczymi lub
innymi wymaganiami określonymi w przepisach odrębnych z wyłą-
czeniem produktów podlegających nadzorowi innych właściwych or-
ganów; kontrola produktów w rozumieniu ustawy z 12 grudnia 2003 r.
o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz.U. Nr 229, poz. 2275
ze zm.) w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpie-
czeństwa; kontrola substancji chemicznych, ich mieszanin, wyrobów
i detergentów przeznaczonych dla konsumentów, w zakresie okreś-
lonym w przepisach o substancjach chemicznych i ich mieszaninach;
kontrola produktów wykorzystujących energię, wprowadzanych do
obrotu lub oddawanych do użytku; kontrola pojazdów, przedmiotów
wyposażenia lub części przeznaczonych dla konsumentów w zakre-
sie uzyskania przez producenta potwierdzenia spełnienia wymagań
technicznych, o których mowa w art. 70c ustawy z 20 czerwca 1997 r.
– Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137
ze zm.); kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym
lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym
w zakresie oznakowania i zafałszowań, oraz kontrola usług; kontrola
przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurto-
wych przepisów art. 41 pkt 2 i 3 ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym
sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r.,
poz. 1155); kontrola przestrzegania przez sprzedawców detalicznych
i sprzedawców hurtowych przepisów art. 8, 9, 10 ust. 1, art. 11, 31
ust. 3, art. 48–50, 53 oraz art. 54 ust. 1 i 2 ustawy z 24 kwietnia
2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U. Nr 79, poz. 666 ze zm.);
kontrola przestrzegania przez przedsiębiorców, których działalność
polega na sprzedaży odbiorników cyfrowych, przepisów art. 6 ust. 1,
2 i 5 ustawy z 30 czerwca 2011 r. o wdrożeniu naziemnej telewizji
cyfrowej (Dz.U. Nr 153, poz. 903 ze zm.); podejmowanie mediacji
w celu ochrony interesów i praw konsumentów; organizowanie i pro-
wadzenie stałych polubownych sądów konsumenckich; prowadzenie
poradnictwa konsumenckiego. Ponadto w ustawie określono zadania
i organizację Inspekcji, prawa i obowiązki przedsiębiorców, zasady po-
stępowania organów Inspekcji oraz prawa i obowiązki pracowników
Inspekcji. Jednak z zakresu jej kompetencji wyłączono zagadnienia
10
Wprowadzenie
jakości handlowej artykułów rolno -spożywczych, zarówno u produ-
centów, jak i w obrocie hurtowym (zajmuje się tym Inspekcja Jakości
Handlowej Artykułów Rolno -Spożywczych), a także kontrolę jakości
zdrowotnej środków spożywczych (należy to do kompetencji Państwo-
wej Inspekcji Sanitarnej oraz Inspekcji Weterynaryjnej).
Aktualnie zadania Inspekcji wykonują: Prezes Urzędu Ochrony Kon-
kurencji i Konsumentów oraz wojewoda działający przy pomocy wo-
jewódzkiego inspektora inspekcji handlowej, będącego kierownikiem
wojewódzkiej Inspekcji Handlowej. Prezes Urzędu swoje zadania
w zakresie określonym w ustawie o Inspekcji Handlowej wykonuje
przy pomocy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Organem
uprawnionym do powołania lub odwołania wojewódzkiego inspektora
Inspekcji Handlowej jest wojewoda, który może uczynić to za zgodą
Prezesa Urzędu. Jednym ze sposobów działania Inspekcji Handlowej
są kontrole, które szczegółowo zostały uregulowane w komentowa-
nej ustawie, a w szczególności wszczęcie tego rodzaju czynności, jej
przebieg, dokumentowanie poszczególnych czynności, uprawnienia
zarówno inspektora przeprowadzającego kontrolę, jak i podmiotu,
u którego jest ona dokonywana. Ważne miejsce w ustawie zajmują też
decyzje podejmowane na podstawie ustaleń kontrolnych oraz postę-
powanie pokontrolne. W bardzo ogólny sposób ustawa reguluje postę-
powanie mediacyjne, a także działalność stałych polubownych sądów
konsumenckich działających przy wojewódzkich inspektorach. Szcze-
gółowe regulacje odnoszące się do sądów polubownych zawarte zosta-
ły w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 25 września 2001 r.
w sprawie określenia regulaminu organizacji i działania stałych polu-
bownych sądów konsumenckich (Dz.U. Nr 113, poz. 1214).
Ustawa z 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej była już wielokrot-
nie nowelizowana. Celem tych zmian było przede wszystkim dosto-
sowanie zawartych w niej rozwiązań do wymogów Unii Europejskiej,
jak również zmieniającego się usytuowania i kompetencji Prezesa
Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz kierowanego przez
niego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wiele rozwią-
zań zawartych w ustawie ma bezpośredni wpływ na poziom ochrony
interesów i praw konsumentów w naszym kraju. Niestety, jak do tej
11
Wprowadzenie
pory – pomimo podejmowanych wielu wysiłków ze strony samego
Urzędu, jak też istniejących organizacji konsumenckich – problematy-
ka ta nie jest dobrze znana szerokim rzeszom konsumentów. Nie widać
też większego zainteresowania problematyką w niej poruszaną w śro-
dowisku prawniczym, czego dowodem jest mała liczba publikacji na
ten temat. Niewielka była też aktywność judykatury w tym zakresie.
USTAWA
z dnia 15 grudnia 2000 r.
o Inspekcji Handlowej
(tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219; zm.: Dz.U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1228;
z 2011 r. Nr 63, poz. 322; Nr 106, poz. 622; Nr 153, poz. 903; z 2012 r., poz. 1203;
poz. 1448; z 2013 r., poz. 984)
Ustawa o Inspekcji Handlowej
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Elżbieta Kurzępa-Czopek
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Inspekcja Handlowa, zwana dalej „Inspekcją”,
jest wyspecjalizowanym organem kontroli powołanym do ochro-
ny interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych
państwa.
2. Ustawa reguluje zadania i organizację Inspekcji, prawa i obo-
wiązki przedsiębiorców, zasady postępowania organów Inspekcji
oraz prawa i obowiązki pracowników Inspekcji.
3. Do postępowania przed organami Inspekcji w zakresie nieure-
gulowanym ustawą stosuje się przepisy Kodeksu postępowania
administracyjnego.
1. Ustawa z 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jedn.
Dz.U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) zastąpiła obowiązującą po-
przednio ustawę z 25 lutego 1958 r. o Państwowej Inspekcji Handlowej
(tekst jedn. Dz.U. z 1999 r. Nr 105, poz. 1205; uchylona), która z racji
13
Pobierz darmowy fragment (pdf)