Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00563 007482 16394387 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Ustawa o kontroli niektórych inwestycji. Komentarz - ebook/pdf
Ustawa o kontroli niektórych inwestycji. Komentarz - ebook/pdf
Autor: , , Liczba stron:
Wydawca: Wolters Kluwer Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-8107-031-7 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> gospodarcze i handlowe
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj
Opracowanie stanowi pierwszy na rynku wydawniczym komentarz do ustawy o kontroli niektórych inwestycji. Zostało przygotowane przez zespół autorski mający unikatowe doświadczenie zarówno praktyczne, jak i naukowe w omawianej problematyce.
Ustawa wprowadza nowe i daleko idące ograniczenia nie tylko przejęć spółek w zakresie jej zastosowania, ale również restrukturyzacji grup kapitałowych. Autorzy zwracają uwagę na kontekst międzynarodowy obowiązywania ustawy, w szczególności wynikający z członkostwa Polski w Unii Europejskiej i zawartych przez Rzeczpospolitą dwustronnych umów o ochronie inwestycji.
Książka jest skierowana przede wszystkim do praktyków - adwokatów, radców prawnych, sędziów, pracowników administracji państwowej oraz spółek objętych uregulowaniami komentowanej ustawy, a także do pracowników naukowych specjalizujących się w prezentowanej tematyce.
Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

ustawa o kontroli niektórych inwestycji Komentarz redakcja naukowa Maciej Mataczyński Ewelina Kochowska, Adam Krzywoń Maciej Mataczyński, Maksymilian Saczywko Robert Zawłocki KOMENTARZE PRAKTYCZNE WARSZAWA 2016 Publikacja została sfi nansowana ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji nr DEC-2013/09/B/HS5/00068 Stan prawny na 1 września 2016 r. Recenzent Dr hab. Andrzej Herbet, prof. KUL Wydawca Monika Pawłowska Redaktor prowadzący Adam Choiński Opracowanie redakcyjne Szymon Makuch Łamanie JustLuk Komentarze do poszczególnych artykułów napisali: Ewelina Kochowska – art. 1 pkt VII i VIII, art. 2, art. 4 (z wyjątkiem pkt IV), art. 7–10, 17, 18 Adam Krzywoń – art. 1 pkt V, art. 4 pkt IV (z wyjątkiem nb 22) Maciej Mataczyński – art. 1 pkt I–III, art. 19 Maksymilian Saczywko – art. 1 pkt IV, art. 3, art. 4 pkt IV nb 22, art. 5, 6, 12–14 Robert Zawłocki – art. 15 i 16 Maciej Mataczyński, Maksymilian Saczywko – art. 1 pkt VI Maciej Mataczyński, Ewelina Kochowska – art. 11 Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl POLSKA IZBA KSIĄŻKI © Copyright by Wolters Kluwer SA, 2016 ISBN: 978-83-8092-827-5 Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 19 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profi nfo.pl Spis treści Spis treści Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 980) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 13 [Zakres przedmiotowy] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Art . 1 . 69 [Kontrola] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Art . 2 . 72 [Objaśnienie pojęć]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Art. 3.  91 [Podmiot objęty ochroną, wykaz podmiotów]  . . . . . . . . Art. 4.  [Zawiadomienie o zamiarze nabycia]  . . . . . . . . . . . . . . . 106 Art. 5.  [Treść zawiadomienia]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Art. 6.  [Tłumaczenie dokumentów]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Art. 7.  [Pełnomocnik do doręczeń]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 Art. 8.  Art. 9.  [Wszczęcie postępowania]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Art. 10.  [Rekomendacje, dodatkowe wyjaśnienia]  . . . . . . . . . . . . 146 Art. 11.  [Sprzeciw wobec nabycia udziałów albo akcji  lub praw z udziałów albo akcji]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 170 Art. 12.  [Nieważność czynności]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Art. 13.  [Komitet Konsultacyjny]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Art. 14.  [Kierowanie pracami Komitetu Konsultacyjnego]  . . . . . 183 Art. 15.  [Przestępstwo nieuprawnionego nabycia dominacji]  . . . 185 Art. 16.  [Przestępstwa niezłożenia zawiadomienia oraz  wykonywania praw bez złożenia zawiadomienia]  . . . . . 193 Art. 17.  [Zmiany w ustawie o swobodzie działalności  gospodarczej]  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 5 Spis treści Art. 18.  [Zmiany w ustawie – Prawo geologiczne i górnicze]  . . . 206 Art. 19.  [Wejście w życie]   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 Autorzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 6 Wykaz skrótów Wykaz skrótów Akty prawne AußWG  AWG  AWV GATS  k.c.  – austriacka ustawa z dnia 30 sierpnia 2011 r. o stosunkach gospodarczych z zagranicą – Außenwirtschaf tsgesetz (BGBl.I Nr 26/2011) – niemiecka ustawa z dnia 6 czerwca 2013 r. o stosunkach gospodarczych z zagranicą – Außenwirtschaftsgesetz (BGBl. I S. 1482) – niemieckie rozporządzenie z dnia 2 sierp‑ nia 2013 r. o stosunkach gospodarczych z  zagranicą – Außenwirtschaftsverord‑ nung (BGBl. I S. 2865) – Układ ogólny w sprawie handlu usługami (General Agreement on Trade in Services), z dnia 15 kwietnia 1994 r., stanowiący za‑ łącznik 1B do Obwieszczenia Ministra Spraw Zagranicznych z  dnia 23 lutego 1998 r. w sprawie ogłoszenia załączników do Porozumienia ustanawiającego Świato‑ wą Organizację Handlu (WTO) (Dz. U. z 1998 r. Nr 34, poz. 195 z późn. zm.) – ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Ko‑ deks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.) 7 Wykaz skrótów k .k . Konstytucja RP  Konwencja haska  k .p .a . k.p.c.  k.s.h.  nowelizacja z dnia 29 stycznia 2016 r. pr . bank . TFUE TWE 8 – ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (tekst jedn.: Dz. U. z  2016 r. poz. 1137) – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) – konwencja znosząca wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędo‑ wych, sporządzona w Hadze dnia 5 paź‑ dziernika 1961 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 112, poz. 938) – ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Ko‑ deks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z  2016 r. poz.  23 z późn. zm.) – ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Ko‑ deks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z  2014 r. poz.  101 z późn. zm.) – ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Ko‑ deks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) – ustawa z dnia 29 stycznia 2016 r. o zmia‑ nie ustawy o kontroli niektórych inwe‑ stycji (Dz. U. poz. 149) – ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z  2015 r. poz. 128 z późn. zm.) – Traktat o funkcjonowaniu Unii Europej‑ skiej (wersja skonsolidowana: Dz. Urz. UE C 202 z 7.06.2016, s. 47) – Traktat ustanawiający Wspólnotę Euro‑ pejską skonsolidowana: Dz. Urz. UE C 321E z 29.12.2006, s. 37) (wersja u.o.p.  ustawa  ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. ustawa z dnia 18 marca 2010 r. Wykaz skrótów – ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i  warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorgani‑ zowanego systemu obrotu oraz o spół‑ kach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1382 z późn. zm.) – ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 980) – ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. o szcze‑ gólnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapi‑ tałowych o istotnym znaczeniu dla po‑ rządku publicznego i  bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. Nr  132, poz.  1108 z późn. zm.) – ustawa z dnia 18 marca 2010 r. o szczegól‑ nych uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wyko‑ nywaniu w niektórych spółkach kapitało‑ wych lub grupach kapitałowych prowadzą‑ cych działalność w  sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw ga‑ zowych (Dz. U. Nr 65, poz. 404 z późn. zm.) Czasopisma i publikatory Dz . U . Dz . Urz . UE/WE OSNC OTK OTK-A – Dziennik Ustaw – Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej/ Wspólnot Europejskich – Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego – Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Zbiór Urzędowy, Seria A – Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna 9 – dwustronna umowa w zakresie popiera‑ nia i ochrony inwestycji (ang. bilateral in­ vestment treaty) – Europejski Obszar Gospodarczy – Komisja Europejska – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ang. Organisation for Econo‑ mic Co‑operation and Development) World Trade Organization) – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europej‑ skiej (dawniej ETS – Europejski Trybu‑ nał Sprawiedliwości) – uzasadnienie projektu ustawy o kontroli niektórych inwestycji (druk nr 3454 Sej‑ mu VII kadencji) – Światowa Organizacja Handlu (ang. Wykaz skrótów Inne BIT EOG  KE OECD TSUE uzasadnienie projektu ustawy WTO 10 USTAWA z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 980) Zakres przedmiotowy Art. 1 Art. 1. [Zakres przedmiotowy] Ustawa określa: 1) zasady i tryb kontroli niektórych inwestycji polegających na nabywaniu: a) udziałów albo akcji, b) ogółu praw i obowiązków wspólnika, mającego prawo pro- wadzenia spraw spółki lub prawo reprezentacji spółki oso- bowej, c) przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części – skutkującym nabyciem lub osiągnięciem istotnego uczestni- ctwa albo nabyciem dominacji nad spółką, będącą podmiotem podlegającym ochronie; 2) sankcje za naruszenie obowiązków wynikających z ustawy. I. Uwagi ogólne 1. Władztwo Skarbu Państwa w spółkach prawa handlowego opiera się na posiadaniu określonego udziału w ogólnej liczbie głosów na wal‑ nym zgromadzeniu. Przeważająca większość spółek prowadzących działalność gospodarczą w obszarach uznawanych za strategiczne kontynuuje po 1989 r. w nowej formie prawnej działalność dawnych przedsiębiorstw państwowych. Podmioty te zostały skomercjalizo‑ wane, tj. przekształcone w spółki prawa handlowego, a następnie podlegały – w mniejszym lub większym stopniu – procesowi pry‑ watyzacji. Maciej Mataczyński Maciej Mataczyński 13 Art. 1 Zakres przedmiotowy 2. W odniesieniu do znacznej grupy spółek podjęto decyzję o dyskon‑ tynuacji procesu prywatyzacji. Są to spółki działające w sektorze wy‑ twarzania, przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej (PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., Enea S.A., TAURON Polska Energia S.A., Energa S.A.), wydobycia, przetwarzania, przesyłu i sprzedaży paliw węglowodorowych (Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A., Polski Koncern Naftowy Orlen S.A., Grupa Lotos S.A., Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz ‑System S.A., Przedsiębiorstwo Eks‑ ploatacji Rurociągów Naftowych „Przyjaźń” S.A., Przedsiębiorstwo Przeładunku Paliw Płynnych Naftoport sp. z o.o.), wydobycia miedzi i srebra (KGHM Polska Miedź S.A.), wydobycia węgla kamiennego (Kompania Węglowa S.A.), ubezpieczeń (Powszechny Zakład Ubez‑ pieczeń S.A.) i bankowości (Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.). 3. W myśl doktryny polityczno‑ekonomicznej tzw. narodowych czempio‑ nów doświadczenia kryzysu finansowego z 2009 r. pokazują, że pań‑ stwo powinno pozostać akcjonariuszem kontrolującym strategiczne branże gospodarki (banki, ubezpieczenia, wydobycie i przetwarzanie ropy naftowej i gazu, produkcję i przesył energii elektrycznej, porty, wydobycie metali szlachetnych). Decyzja o dyskontynuacji prywatyza‑ cji została podjęta jednak wobec wielu z wymienionych spółek wów‑ czas, gdy Skarb Państwa był już jedynie ich akcjonariuszem mniej‑ szościowym1. Równocześnie Skarb Państwa nie miał ani środków, ani podstawy prawnej do zwiększenia zaangażowania kapitałowego. Sta‑ tus akcjonariusza formalnie mniejszościowego nie uniemożliwiał spra‑ wowania faktycznej kontroli w tych spółkach. Pakiet akcji posiadany przez Skarb Państwa pozwalał – w sytuacji znacznego rozproszenia akcjonariatu – na uzyskiwanie stabilnej większości głosów na walnym zgromadzeniu tych spółek. Jednakże taki stan rodzi ryzyko utraty kon‑ troli w wyniku tzw. wrogiego przejęcia, tj. nabycia takiej liczby akcji, która pozwoli na wybór większości członków rady nadzorczej i powo‑ 1 Na przykład w PKN Orlen S.A. ma 27,52 ogólnej liczby głosów; w KGHM Polska Miedź S.A. – 31,79 ; w PZU S.A. – 34,19 . Ostatnie znaczące pakiety akcji Skarbu Państwa w spółkach strategicznych minister właściwy do spraw Skarbu Państwa zbywał jeszcze w 2012 r. 14 Maciej Mataczyński Zakres przedmiotowy Art. 1 łanie zarządu kontrolowanego przez nowego akcjonariusza. Ryzyko w szczególności dotyka spółek publicznych, których akcje są przedmio‑ tem obrotu na giełdzie papierów wartościowych. Aby zapobiec takie‑ mu stanowi rzeczy, polski ustawodawca podejmował próby ustawowej regulacji, a zainteresowane spółki same wprowadzały w swoich regu‑ lacjach wewnętrznych postanowienia mające chronić je przed wrogim przejęciem. II. Ochrona na podstawie ustaw szczególnych 4. Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 980) jest kolejną inicjatywą polskiego ustawodawcy zmierzającą do zapewnienia kontroli nad spółkami uznawanymi za strategiczne. Pierwszym aktem prawnym tego typu była ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego (Dz. U. Nr  132, poz.  1108)2. Oparta była na mecha‑ nizmie wyrażania przez organ administracji (ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa) sprzeciwu wobec określonych w ustawie czynności organów spółek (np. rozwiązanie spółki, przeniesienie siedziby spółki za granicę, zbycie mienia o strategicznym znacze‑ niu). Ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. w art. 8 wskazywała obszary działalności spółek uznawanych za strategiczne. Na podstawie de‑ legacji zawartej w art. 8 ust. 2 Rada Ministrów wydała rozporzą‑ dzenie z dnia 30 września 2008 r. w sprawie listy spółek o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publiczne‑ go (Dz. U. Nr 192, poz. 1184) zawierające wykaz 13 spółek podle‑ gających zakresowi zastosowania ustawy. W związku z wszczęciem przez Komisję Europejską przeciwko Polsce procedury w  try‑ bie art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana: Dz. Urz. UE C 202 z 7.06.2016, s. 47) o narusze‑ nie zobowiązań traktatowych polski ustawodawca uchylił przed‑ 2 Por. M. Mataczyński, Swoboda przepływu kapitału a złota akcja Skarbu Państwa, War‑ szawa 2007, s. 185–237. Maciej Mataczyński 15 Art. 1 Zakres przedmiotowy miotową ustawę w całości3. Komisja Europejska przedstawiła wiele zarzutów wobec ustawy. Podstawowym było zakwalifikowanie jej jako niedopuszczalnego ograniczenia swobody przepływu kapitału w rozumieniu art. 63 ust. 1 TFUE. Według Komisji nietrafne były przywoływane przez polski rząd argumenty wskazujące, że jakkol‑ wiek ustawa stanowi ograniczenie swobody, mieści się jednak w za‑ kresie dopuszczalnych ograniczeń przewidzianych w art. 65 ust. 1 lit. b in fine TFUE. Polski rząd podnosił, że jest to środek, które‑ go celem jest ochrona porządku publicznego i bezpieczeństwa pub‑ licznego, w szczególności bezpieczeństwa energetycznego. Władze polskie powoływały się na korzystne judykaty Trybunału Sprawied‑ liwości Unii Europejskiej, zwłaszcza sprawę C‑503/99 Komisja Eu­ ropejska v. Belgia4, i sprawę 72/83 Campus Oil5. Zdaniem Komisji Europejskiej zaskarżony akt był jednak nieproporcjonalnym ograni‑ czeniem swobody, a ponadto regulował obszary całkowicie niezwią‑ zane z bezpieczeństwem energetycznym państwa, jak np. wydobycie miedzi. 5. Z  omawianą tematyką związana była też ustawa z  dnia 18 marca 2010 r. o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w niektórych spółkach ka‑ pitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych (Dz. U. Nr 65, poz. 404). Celem tej ustawy jest objęcie ochroną in‑ frastruktury krytycznej znajdującej się we władaniu spółek prawa handlowego, z jednoczesnym uwzględnieniem zastrzeżeń Komisji Europejskiej sformułowanych w postępowaniu, o którym mowa wy‑ żej. Mechanizm kontroli wprowadzony przez ustawę z dnia 18 mar‑ ca 2010 r. nie jest adresowany do spółek prawa handlowego (aspekt podmiotowy), lecz dotyczy poszczególnych składników mienia nale‑ 3 Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. 4 Wyrok TSUE z dnia 4 czerwca 2002 r. w sprawie C‑503/99 Komisja Europejska v. Belgia, EU:C:2002:328. 5 Wyrok TSUE z dnia 10 lipca 1984 r. w sprawie 72/83 Campus Oil Limited i inni v. Ministre pour l’Industrie i l’Energie i inni, EU:C:1984:256. 16 Maciej Mataczyński Zakres przedmiotowy Art. 1 żącego do tych spółek (aspekt przedmiotowy). W myśl art. 1 ust. 2 tej ustawy mienie to obejmuje: 1) w sektorze energii elektrycznej – infrastrukturę służącą do wytwa‑ rzania albo przesyłania energii elektrycznej; 2) w sektorze ropy naftowej – infrastrukturę służącą do wydobycia, rafinacji, przetwarzania ropy naftowej oraz magazynowania i prze‑ syłania rurociągami ropy naftowej oraz produktów ropopochod‑ nych, jak również terminale portowe do przeładunku tych produk‑ tów i ropy naftowej; 3) w sektorze paliw gazowych – infrastrukturę służącą do produk‑ cji, wydobycia, rafinacji, przetwarzania, magazynowania, przesyła‑ nia paliw gazowych gazociągami oraz terminale skroplonego gazu ziemnego (LNG). 6. Na podstawie przepisów ustawy doszło do sporządzenia wykazu infra‑ struktury krytycznej. Działania władcze ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, przede wszystkim sprzeciw wobec zbycia (art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 18 marca 2010 r.), mogą dotyczyć jedynie poszczegól‑ nych, indywidualnych składników majątku znajdujących się we wspo‑ mnianym wykazie. Ustawa z  dnia 18 marca 2010 r. weszła w  życie 1 kwietnia 2010 r. (por. art. 10 ustawy). Faktyczne jednak rozpoczęcie obowiązywania jej postanowień nastąpiło znacznie później, gdyż po‑ nad rok opracowywano wykaz infrastruktury krytycznej, bez którego postanowienia ustawy nie mogły być stosowane. Ustawa z dnia 18 mar‑ ca 2010 r. obowiązuje nadal. III. Ochrona na podstawie postanowień statutowych 7. Postanowienia statutowe mające na celu zabezpieczenie spółek kon‑ trolowanych przez Skarb Państwa przed wrogim przejęciem opie‑ rają się zasadniczo na postanowieniach ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.), w szczególności art. 411 § 3–4. Poniżej omó‑ wione zostaną pokrótce rozwiązania przyjęte w statucie Polskiego Koncernu Naftowego Orlen S.A., gdyż zostały one powielone w sta‑ tutach wielu innych spółek strategicznych. Zgodnie z treścią § 11 Maciej Mataczyński 17 Art. 1 Zakres przedmiotowy ust. 1 Statutu PKN Orlen S.A. „prawo głosowania akcjonariuszy zo‑ staje ograniczone w ten sposób, że żaden z nich nie może wykony‑ wać na Walnym Zgromadzeniu więcej niż 10 ogólnej liczby głosów istniejących w Spółce w dniu odbywania Walnego Zgromadzenia, z zastrzeżeniem, że dla potrzeb ustalania obowiązków nabywców znacznych pakietów akcji przewidzianych w ustawach, o których mowa w pkt 3 i 5 poniżej, takie ograniczenie prawa głosowania nie istnieje. Ograniczenie prawa głosowania, o którym mowa w zdaniu poprzednim, nie dotyczy Skarbu Państwa oraz banku depozytowe‑ go, który na podstawie umowy ze Spółką wyemitował kwity depo‑ zytowe w związku z akcjami Spółki (w przypadku wykonywania przez ten podmiot prawa głosu z tych akcji Spółki). Na potrzeby niniejszego ustępu wykonywanie prawa głosu przez podmiot za‑ leżny uważa się za jego wykonywanie przez podmiot dominujący w rozumieniu ustaw, o których mowa w pkt 3 i 5 poniżej, oraz dla obliczania liczby głosów przysługujących akcjonariuszowi sumuje się liczbę głosów z akcji i liczbę głosów, które uzyskałby ten akcjo‑ nariusz w przypadku zamiany posiadanych przez siebie kwitów de‑ pozytowych na akcje”6. 8. Postanowienie to spotkało się z krytycznymi komentarzami w li‑ teraturze7. Jak widać, akcjonariusze wykorzystali przewidzianą w art. 411 § 3 k.s.h. kompetencję do wprowadzenia ograniczenia wykonywania prawa głosu (ang. voting cap), z tym zastrzeżeniem, że wyłączyli z zakresu tego ograniczenia Skarb Państwa oraz bank de‑ pozytowy, który na podstawie umowy ze spółką wyemitował kwity depozytowe w związku z akcjami spółki. Ze względu na zakończe‑ nie programu emisji kwitów depozytowych (ang. global depositary receipts – GDR) postanowienie to ma w tym zakresie jedynie walor historyczny. 6 Statut Polskiego Koncernu Naftowego Orlen S.A. dostępny na stronie internetowej: http://www.orlen.pl/PL/OFirmie/Documents/PKN 20Orlen 20Statut 202015.pdf (dostęp: 21 marca 2016 r.). Por. analogiczne rozwiązania w § 9 ust. 3–10 statutu Giełdy Papierów Wartościowych S.A. 7 K. Oplustil, M. Bobrzyński, Wyrok TSUE w sprawie Volkswagena i jego znaczenie dla prawa polskiego, Glosa 2008, nr 2, s. 42–52. 18 Maciej Mataczyński Zakres przedmiotowy Art. 1 IV. Przyczyny uchwalenia ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji. Regulacje niemiecka i austriacka 9. Stan prawny ukształtowany przez uchwalenie ustawy z dnia 18 mar‑ ca 2010 r. i jednoczesne uchylenie ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r., a także obowiązywanie w niektórych spółkach środków obronnych na podstawie art. 411 § 3 k.s.h., uznawany był za niechroniący w satysfak‑ cjonujący sposób kontroli Skarbu Państwa nad strategicznymi spółka‑ mi. Przekonanie to utrwaliło się w związku z próbą przejęcia kontroli nad Zakładami Azotowymi Puławy S.A. przez rosyjską spółkę Acron w 2012 r. Przeszkodą jednak do uchwalenia ustawy, która w sposób adekwatny adresowałaby istniejące wyzwania, były stanowisko TSUE i doświadczenia z postępowania wszczętego przez Komisję Europejską wobec ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r. W tym okresie doszło do istot‑ nych zmian w stanie prawnym niektórych państw członkowskich Unii Europejskiej. W szczególności za istotne uznawano uchwalenie ustaw przez ustawodawcę niemieckiego i ustawodawcę austriackiego. Maksymilian Saczywko 10. Niemiecka ustawa z dnia 6 czerwca 2013 r. o stosunkach gospodarczych z zagranicą – Außenwirtschaftsgesetz (BGBl. I S. 1482) reguluje ogra‑ niczenia związane z obrotem gospodarczym między Republiką Fede‑ ralną Niemiec a innymi państwami. Zgodnie z zasadą wyrażoną w § 1 ust. 1 AWG „przepływ dóbr, usług, kapitału, płatności i inny obrót gospodarczy z zagranicą, jak również obrót dobrami zagranicznymi oraz złotem między podmiotami krajowymi jest zasadniczo swobod‑ ny. Podlega on ograniczeniom wynikającym z AWG albo z rozporzą‑ dzenia wykonawczego wydanego na podstawie AWG”. Na podstawie § 12 ust. 1 AWG federalna rada ministrów (Bundesregierung) została upoważniona do wydawania rozporządzeń wykonawczych. Głównym rozporządzeniem wykonawczym wydanym na podstawie ww. delegacji jest rozporządzenie z dnia 2 sierpnia 2013 r. o stosunkach gospodar‑ czych z zagranicą – Außenwirtschaftsverordnung (BGBl. I S 2865). Rozporządzenie to zawiera rozdział 6 – „Ograniczenia przepływu ka‑ pitału”, którego podrozdział 2 zatytułowany jest „Prüfung von Un‑ ternehmenserwerben (Kontrola przejęć przedsiębiorstw)”. Podrozdział Maksymilian Saczywko 19 Art. 1 Zakres przedmiotowy ten podzielony jest na dwa oddziały, które dotyczą kontroli ponad‑ sektorowej (§ 55–59 AWV) oraz kontroli sektorowej (§ 60–65 AWV). Kontrola ponadsektorowa, o której mowa w § 55 ust. 1 AWV, obej‑ muje kompetencję niemieckiego Ministerstwa Gospodarki i Energety‑ ki (Bundesministerium für Wirtschaft und Energie) do badania, czy nabycie przez podmiot spoza UE (Unionsfremder) przedsiębiorstwa albo bezpośrednie lub pośrednie nabycie istotnego udziału w danym przedsiębiorstwie krajowym może zagrażać porządkowi publicznemu lub bezpieczeństwu Niemiec („die öffentliche Ordnung oder Sicherheit der Bundesrepublik Deutschland gefährdet”). Taka kontrola może być przeprowadzona również w odniesieniu do transakcji, w której nabyw‑ cą jest podmiot z UE (Unionsansässige), jeżeli tylko istnieją przesłanki, że do założenia przedsiębiorstwa lub podjęcia działalności gospodar‑ czej w UE doszło w celu uniknięcia badania inwestycji przez niemie‑ cki organ kontroli (§ 55 ust. 2 AWV). Organ kontroli może zrealizo‑ wać swoją kompetencję do przeprowadzenia badania wyłącznie wtedy, gdy zachowa 3‑miesięczny termin zawiadomienia nabywcy (z zastrze‑ żeniem, że zawiadomienie o wszczęciu postępowania powinno być niezwłoczne). Termin ten liczy się od dnia zawarcia umowy zobo‑ wiązaniowej w celu nabycia, a w przypadku transakcji na rynku kapi‑ tałowym – od dnia ujawnienia informacji poufnej lub bieżącej o zło‑ żeniu oferty lub uzyskaniu kontroli (§ 55 ust. 3 AWV). Progi określone dla istotności nabytego udziału w przedsiębiorstwie krajowym zosta‑ ły opisane w § 56 AWV. Zgodnie z ust. 1 pośredni albo bezpośredni udział nabywcy w ogólnej liczbie głosów przedsiębiorstwa musi wyno‑ sić co najmniej 25 . Do udziału tego doliczane są głosy podmiotów, w których nabywca posiada co najmniej 25 udziału w ogólnej liczbie głosów, oraz udziały tych podmiotów, z którymi nabywca pozosta‑ je w porozumieniu co do zgodnego wykonywania prawa głosu (§ 56 ust. 2 AWV). Próg 25 udziału w ogólnej liczbie głosów jest właściwy również dla nabycia pośredniego (§ 56 ust. 3 AWV). Zgodnie z § 57 AWV bezpośredni nabywca jest zobowiązany do przedstawienia orga‑ nowi kontroli niezbędnych dokumentów w celu przeprowadzenia ba‑ dania, o którym mowa w § 55 AWV. Listę takich dokumentów określa okólnik (Allgemeinverfügung) wydany przez organ kontroli, który to organ może jednak w konkretnych przypadkach żądać od kontrolo‑ 20 Maksymilian Saczywko Zakres przedmiotowy Art. 1 wanego podmiotu przedstawienia dodatkowych dokumentów. Zgodnie z § 58 ust. 1 AWV organ kontroli poświadcza nabywcy na piśmie zgod‑ ność nabycia z podstawowymi zasadami porządku publicznego i bez‑ pieczeństwa publicznego Niemiec (Unbedenklichkeitsbescheinigung). Poświadczenie takie uzyskuje moc prawną pod warunkiem, że organ kontroli nie doprowadzi do wszczęcia z urzędu, w terminie 1 miesiąca od złożenia wniosku o wydanie poświadczenia, postępowania kontrol‑ nego, o którym mowa w § 55 AWV. 11. Zgodnie z § 59 ust. 1 AWV organ kontroli może wydać decyzję zaka‑ zującą bezpośredniego nabycia w terminie 2 miesięcy od otrzymania pełnej dokumentacji w rozumieniu § 57 AWV w przypadku stwierdze‑ nia zagrożenia dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa Niemiec. Do wydania decyzji zakazującej wymagane jest zatwierdzenie przez federalną radę ministrów. W celu urzeczywistnienia zakazu organ kon‑ troli może w szczególności: 1) zakazać wykonywania praw głosu, które przysługują lub mogą być przypisane adresatowi decyzji, lub je ograniczyć; 2) wyznaczyć kuratora w celu odwrócenia skutków transakcji, co do której wydano decyzję zakazującą (§ 59 ust. 2 AWV). 12. Kontrola sektorowa jest przeprowadzana również przez niemieckie Ministerstwo Gospodarki i Energetyki w wypadku transakcji oma‑ wianych w § 56 AWV, których przedmiotem są udziały w krajowym przedsiębiorstwie nabywane przez podmiot zagraniczny i które mogą stanowić poważne zagrożenie dla interesów bezpieczeństwa (Sicher­ heitsinteressen) Niemiec. Kontrola sektorowa obejmuje przedsiębior‑ stwa (§ 60 ust. 1 AWV), które: 1) produkują lub przerabiają dobra wymienione pod lit. B listy Kriegs­ waffenliste (lista broni); 2) produkują lub przerabiają silniki i skrzynie biegów lub inne pod‑ zespoły do czołgów oraz gąsienicowych pojazdów opancerzonych (Kampfpanzern oder anderen gepanzerten militärischen Kettenfahr­ zeugen); 3) zajmują się oprogramowaniem wykorzystywanym przez państwo do ochrony informacji niejawnych. Maksymilian Saczywko 21
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Ustawa o kontroli niektórych inwestycji. Komentarz
Autor: , ,
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: