Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00604 022317 16231646 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz - ebook/pdf
Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz - ebook/pdf
Autor: , , , , , , , Liczba stron: 868
Wydawca: Wolters Kluwer Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-8092-910-4 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj
W komentarzu zawarto szczegółowe i kompleksowe omówienie wszystkich zagadnień dotyczących zawodu lekarza i lekarza dentysty, uwzględniając najnowszy stan prawny, w tym zmiany ustawy, które wejdą w życie w dniu 1 maja 2017 r., a także zmiany wprowadzone m.in. ustawami o: zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw i zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw. Zaprezentowano również aktualne orzecznictwo sądowe oraz poglądy doktryny.

W publikacji położono szczególny nacisk na praktyczne ujęcie tematyki oraz omówienie procedur administracyjnych.

Opracowanie zostało przygotowane przez osoby pracujące w centralnej administracji rządowej oraz praktyków zajmujących się obsługą podmiotów wykonujących działalność leczniczą.

Książka przeznaczona jest dla sędziów, adwokatów, radców prawnych oraz pracowników służby zdrowia, lekarzy i samorządu zawodowego. Będzie pomocnym źródłem wiedzy dla osób przystępujących do egzaminów lekarskich i specjalizacyjnych.
Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty Komentarz redakcja naukowa Marcin Kopeć Elżbieta Buczek, Łukasz Caban, Łukasz Dziamski Wojciech Grecki, Marcin Kopeć, Agata Plichta Lidia Retkowska-Mika, Monika Urbańska KOMENTARZE PRAKTYCZNE WARSZAWA 2016 Stan prawny na 5 sierpnia 2016 r. Wydawca Izabella Małecka Redaktor prowadzący Kinga Zając Opracowanie redakcyjne Szymon Makuch Łamanie Wolters Kluwer Autorstwo poszczególnych części: Elżbieta Buczek – art. 15–16, 16c–16l, 50a, 52b, 57, 58 Łukasz Caban – art. 16t–19j, 31, 33, 36–38, 40–42, 44 Łukasz Caban i Monika Urbańska – art. 30, 32, 34–35 Łukasz Dziamski – art. 14a–14f Wojciech Grecki – art. 6b–9b Marcin Kopeć – art. 1–6a, 10–14, 21–29, 47–48, 59–69 Agata Plichta – art. 16a–16b, 16m–16s, 43, 49, 53, 57a Lidia Retkowska-Mika – 45–46 Monika Urbańska – art. 20–20b, 39 Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl POLSKA IZBA KSIĄŻKI © Copyright by Wolters Kluwer SA, 2016 ISBN: 978-83-8092-345-4 Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 19 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profi nfo.pl SPIS TREŚCI Wykaz skrótów .............................................................................. Wstęp ............................................................................................. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. – o zawodach lekarza i lekarza dentysty ........................................................................................... Rozdział 1. Przepisy ogólne ....................................................... Rozdział 2. Prawo wykonywania zawodu lekarza .................... 7 19 21 23 51 Rozdział 2a. Lekarski Egzamin Końcowy i Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy ........................................................................... 150 Rozdział 3. Kształcenie podyplomowe ...................................... 239 Rozdział 4. Eksperyment medyczny .......................................... 625 Rozdział 5. Zasady wykonywania zawodu lekarza ................... 657 Rozdział 6. Przepisy karne .......................................................... 823 Rozdział 7. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe ............................................................... 836 Bibliografia ..................................................................................... 843 Skorowidz przedmiotowy ............................................................. 853 Autorzy ........................................................................................... 865 5 WYKAZ SKRÓTÓW 1. Źródła prawa Prawo unijne i międzynarodowe dyrektywa 2001/83/WE dyrektywa 2005/36/WE TFUE – – – dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Euro‐ pejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszą‐ cego się do produktów leczniczych stosowa‐ nych u ludzi (Dz. Urz. WE L 311 z 28.11.2001, s. 67; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 27, s. 69, z późn. zm.) dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Euro‐ pejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodo‐ wych (Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, s. 22, z późn. zm.) Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana: Dz. Urz. UE C 202 z 7.06.2016, s. 47) 7 Wykaz skrótów Prawo polskie Ustawy k.c. k.k. Konstytucja RP k.p. k.p.a. k.p.c. k.p.k. k.r.o. k.s.h. k.w. 8 – – – – – – – – – – ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks kar‐ ny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1137 z późn. zm.) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 23 z późn. zm.) ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 101 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks po‐ stępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks ro‐ dzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2082 z późn. zm.) ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wy‐ kroczeń (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1094 z późn. zm.) nowelizacja z dnia 28 kwietnia 2011 r. – nowelizacja z dnia 9 października 2015 r. p.a.s.c. p.p.s.a. pr. adw. pr. farm. p.s.w. u.c.ch.z. u.d.i.p. u.d.l. u.f.p. – – – – – – – – – – Wykaz skrótów ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. Nr 113, poz. 658) ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmia‐ nie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1991 z późn. zm.) ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. poz. 1741 z późn. zm.) ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyj‐ nymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.) ustawa z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o ad‐ wokaturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 615 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo far‐ maceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.) ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkol‐ nictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.) ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmenta‐ rzach i chowaniu zmarłych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2126 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2058 z późn. zm.) ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działal‐ ności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 618 z późn. zm.) ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) 9 Wykaz skrótów u.i.d.p.r.z. u.i.l. u.o.d.o. u.p.o.o. u.p.p. u.s.d.g. u.s.i.o.z. u.s.n.t.n. ustawa o PRM – – – – – – – – – ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. – u.ś.o.z. – 10 ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informaty‐ zacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1114 z późn. zm.) ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach le‐ karskich (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 522) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 922) ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o po‐ wszechnym obowiązku obrony Rzeczypo‐ spolitej Polskiej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 827 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 186 z późn. zm.) ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 636 z późn. zm.) ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stop‐ niach i tytule w zakresie sztuki (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 882) ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwo‐ wym Ratownictwie Medycznym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 757 z późn. zm.) ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o systemie informa‐ cji w ochronie zdrowia oraz niektórych in‐ nych ustaw (Dz. U. poz. 580) ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadcze‐ niach opieki zdrowotnej finansowanych ze u.ś.p.u.s. u.w.m. u.z.l. u.z.p.p. u.z.u.k.z. Rozporządzenia r.d.p.k. r.k.l.o.s. r.l.e.k. – – – – – – – – Wykaz skrótów środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadcze‐ niach pieniężnych z ubezpieczenia społecz‐ nego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 372 z późn. zm.) ustawa z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 876 z późn. zm.) ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 464 z późn. zm.) ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1435 z późn. zm.) ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych naby‐ tych w państwach członkowskich Unii Euro‐ pejskiej (Dz. U. z 2016 r. poz. 65) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 maja 2012 r. w sprawie Dobrej Praktyki Kli‐ nicznej (Dz. U. poz. 489) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 lis‐ topada 2009 r. w sprawie komisji lekarskich orzekających o stopniu zdolności do czynnej służby wojskowej osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 735) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2012 r. w sprawie Lekarskiego Egza‐ minu Końcowego i Lekarsko-Dentystyczne‐ go Egzaminu Końcowego (Dz. U. poz. 903) 11 Wykaz skrótów r.n.l.w.z. r.r.l.s.s. r.r.p.p.k. r.r.z.w.d.m. r.s.d.o.d. r.s.l.l.d. r.s.p.l. 12 – – – – – – – szkolenie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lis‐ topada 2011 r. w sprawie trybu powoływania i sposobu działania komisji orzekającej w przedmiocie niezdolności lekarza do wy‐ konywania zawodu albo ograniczenia w wy‐ konywaniu ściśle określonych czynności me‐ dycznych oraz trybu orzekania o niezdolnoś‐ ci do wykonywania zawodu lekarza albo ograniczenia w wykonywaniu ściśle określo‐ nych czynności medycznych (Dz. U. Nr 246, poz. 1475) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie rejestru lekarzy odbywających specjalizacyjne (Dz. U. poz. 415) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 grudnia 2006 r. w sprawie rejestru podmio‐ tów prowadzących kształcenie podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. Nr 239, poz. 1739) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 lis‐ topada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz spo‐ sobu jej przetwarzania (Dz. U. poz. 2069) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 października 2004 r. w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku doskonalenia zawo‐ dowego lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. Nr 231, poz. 2326 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji le‐ karzy i lekarzy dentystów (Dz. U. poz. 26) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2012 r. w sprawie stażu podyp‐ r.s.s.z. r.s.t.u. r.t.s.o.s. r.z.t.p. r.z.w.s – – – – – Wykaz skrótów lomowego lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 474) rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 3 sierpnia 1961 r. w sprawie stwierdzenia zgonu i jego przyczyny (Dz. U. Nr 39, poz. 202) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 lutego 2009 r. w sprawie stażu adaptacyj‐ nego i testu umiejętności w toku postępowa‐ nia o uznanie kwalifikacji do wykonywania medycznych zawodów regulowanych (Dz. U. Nr 31, poz. 216) rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 15 marca 2013 r. w sprawie trybu i spo‐ sobu odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez lekarza będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej oraz pełniącego służbę lub zatrudnionego w podmiocie leczniczym utworzonym przez Ministra Obrony Naro‐ dowej (Dz. U. poz. 401) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 283) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 października 2011 r. w sprawie wysokości i sposobu uiszczania opłaty za zgłoszenie do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego (Dz. U. Nr 245, poz. 1464) Inne akty prawne KEL – Kodeks Etyki Lekarskiej (tekst jedn.: Biul. NRL 2004, nr 1, s. 1) 13 Wykaz skrótów o.w.d.ś. regulamin LEK i LDEK regulamin PES statut CEM statut CMKP 14 – – – – – obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wykazu dyplo‐ mów, świadectw i innych dokumentów po‐ świadczających formalne kwalifikacje do wy‐ konywania zawodu lekarza i lekarza dentysty przez obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Euro‐ pejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Ob‐ szarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej (M.P. poz. 567) Regulamin Porządkowy Lekarskiego Egza‐ minu Końcowego i Lekarsko-Dentystyczne‐ go Egzaminu Końcowego, załącznik do za‐ rządzenia nr 18/2012 Dyrektora Centrum Eg‐ zaminów Medycznych z dnia 31 października 2012 r. w sprawie Regulaminu Porządkowego Lekarskiego Egzaminu Końcowego i Lekar‐ sko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego, http:// www2. mz. gov. pl/ wwwfiles/ ma_ struktura/ docs/ regulaminlek_ ldek_ 20130204. pdf Regulamin przeprowadzania Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego, http:// cem. edu. pl/ legis/ regulamin_ PES_ luty2012. pdf załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Zdro‐ wia z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie Cen‐ trum Egzaminów Medycznych (Dz. Urz. MZ z 2010 r. Nr 9, poz. 55) załącznik do zarządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 października 2012 r. w sprawie na‐ dania statutu Centrum Medycznego Kształ‐ cenia Podyplomowego (Dz. Urz. MZ z 2012 r. poz. 79) u.sz.s.p.w. – Wykaz skrótów uchwała nr 7 Nadzwyczajnego XI Krajowego Zjazdu Lekarzy z dnia 25 lutego 2012 r. w sprawie szczegółowego sposobu przepro‐ wadzania wizytacji praktyki zawodowej leka‐ rza i lekarza dentysty oraz sposobu wyboru osób wykonujących czynności wizytacyjne, http:// www. nil. org. pl/ __ data/ assets/ word_ doc/ 0005/ 43286/ zu- 7- w- spr. - regulaminu- wizytacji. docx Projekty aktów prawnych projekt r.l.e.k. projekt r.s.l.l.d. projekt r.r.p.k. – – – projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie Lekarskiego Egzaminu Końcowe‐ go i Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego (druk nr 3763 Sejmu VII kaden‐ cji, cz. 2) projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy den‐ tystów (druk nr 3763 Sejmu VII kadencji, cz. 2) projekt rozporządzenia Ministra Obrony Na‐ rodowej w sprawie regulaminu postępowania kwalifikacyjnego oraz trybu i sposobu odby‐ wania szkolenia specjalizacyjnego przez leka‐ rza będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej, a także pełniącego służbę lub za‐ trudnionego w podmiocie leczniczym, dla którego podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej (druk nr 3763 Sejmu VII kadencji, cz. 2). 2. Czasopisma i publikatory Biul. NRL – Biuletyn Naczelnej Rady Lekarskiej 15 Wykaz skrótów Biul. SN CBOSA CzPKiNP Dz. Urz. MZ ECR EP KPP KPPubl. KZS NPN ONSA ONSAiWSA OSA OSNAPiUS OSNC OSNCP OSNKW OSNP OSNPG OSP OSPiKA 16 – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Biuletyn Sądu Najwyższego Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administra‐ cyjnych Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penal‐ nych Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia European Court Reports Edukacja Prawnicza Kwartalnik Prawa Prywatnego Kwartalnik Prawa Publicznego Krakowskie Zeszyty Sądowe Nowy Przegląd Notarialny Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administra‐ cyjnego Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administra‐ cyjnego i wojewódzkich sądów administra‐ cyjnych Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Ad‐ ministracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecz‐ nych Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cy‐ wilna Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izby Cywil‐ nej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna i Wojskowa Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicz‐ nych Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Wydaw‐ nictwo Prokuratury Generalnej Orzecznictwo Sądów Polskich Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Ar‐ bitrażowych PiM PiP PiZS PiŻ POSAG PPP Prok. i Pr. PS St. Iur. ZNSA Wykaz skrótów – – – – – – – – – – Prawo i Medycyna Państwo i Prawo Praca i Zabezpieczenie Społeczne Prawo i Życie Przegląd Orzecznictwa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Przegląd Prawa Publicznego Prokuratura i Prawo Przegląd Sądowy Studia Iuridica Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administra‐ cyjnego 3. Organy, instytucje CEM CMKP NRL NSA ORL RPO SKO TK TS WSA 4. Inne CRL EFTA EKS LDEK – – – – – – – – – – – – – – Centrum Egzaminów Medycznych Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomo‐ wego Naczelna Rada Lekarska Naczelny Sąd Administracyjny okręgowa rada lekarska Rzecznik Praw Obywatelskich Samorządowe Kolegium Odwoławcze Trybunał Konstytucyjny Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wojewódzki sąd administracyjny Centralny Rejestr Lekarzy i Lekarzy Dentys‐ tów Rzeczypospolitej Polskiej Europejskie Porozumienie o Wolnym Hand‐ lu elektroniczna karta szkolenia Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy 17 Wykaz skrótów LDEP LEK LEP PES PEU PKE SMK – – – – – – – Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Państwowy Lekarski Egzamin Końcowy Lekarski Egzamin Państwowy Państwowy Egzamin Specjalizacyjny Państwowy Egzamin Umiejętności Państwowa Komisja Egzaminacyjna System Monitorowania Kształcenia Pracow‐ ników Medycznych 18 WSTĘP Oddawany do rąk czytelnika komentarz do ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty został przygotowany przez praktyków wykonujących zawody prawnicze. Celem tak dobranego grona autorów było ukazanie komentowanej materii od jak najbardziej praktycznej strony, z uwzględ‐ nieniem dorobku teorii prawa, bogatej literatury przedmiotu oraz naj‐ bardziej aktualnego orzecznictwa sądowego. W niniejszym opracowaniu położono szczególny nacisk na omówienie przepisów ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, które mają charakter administracyjnoprawny. Wskutek licznych nowelizacji, wpro‐ wadzających zmiany w przepisach dotyczących egzaminów lekarskich i kształcenia podyplomowego, udział regulacji o charakterze admini‐ stracyjnoprawnym w komentowanym akcie prawnym uległ znacznemu zwiększeniu. Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty stanowi dziś, w swojej przeważającej części, element materialnego prawa administra‐ cyjnego. Takie usytuowanie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty upraw‐ nia do jej porównania z innymi ustawami, które regulują funkcjonowa‐ nie zawodów zaufania publicznego. Autorzy niniejszego komentarza z takiego zabiegu często korzystali, co okazało się w szczególności po‐ mocne przy prawnej kwalifikacji poszczególnych czynności organów samorządu zawodowego oraz innych podmiotów administrujących, których kompetencje zostały określone w ustawie. W opracowaniu pod‐ 19 Wstęp jęto próbę jednoznacznej kwalifikacji tych czynności umiejscowionych w różnych fragmentach ustawy. W komentarzu uwzględniono zmiany wprowadzone ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o systemie informacji w ochro‐ nie zdrowia oraz niektórych innych ustaw, która po raz kolejny dokonała obszernej nowelizacji w zasadach dotyczących egzaminów medycznych i kształcenia podyplomowego. W treści komentarza uwzględniono rów‐ nież zmiany, które wejdą w życie 1 maja 2017 r. 20 USTAWA z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty1 (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 464; zm.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1633, poz. 1893, poz. 1991, poz. 2199; z 2016 r. poz. 65, poz. 960, poz. 1070, poz. 1239) 1 Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwali‐ fikacji zawodowych (Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, s. 22, z późn. zm.). 21 ROZDZIAŁ 1 Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa określa zasady i warunki wykonywania zawo‐ dów lekarza i lekarza dentysty. 1. Artykuł 1 u.z.l., zgodnie z § 21 ust. 1 pkt 1 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz. U. Nr 100, poz. 908 z późn. zm.), określa krąg osób, których ustawa dotyczy (zakres podmiotowy ustawy) oraz zakres spraw regulowanych ustawą (zakres przedmiotowy ustawy). 2. Od strony podmiotowej komentowana ustawa dotyczy osób zamierza‐ jących wykonywać oraz wykonujących zawody lekarza i lekarza dentys‐ ty. 3. Zawód lekarza i lekarza dentysty kwalifikuje się do szerszej kategorii – zawodu medycznego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwiet‐ nia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 618 z późn. zm.) przez pojęcie osoby wykonującej zawód medyczny rozumie się osobę uprawnioną, na podstawie odrębnych przepisów, do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem facho‐ Marcin Kopeć 23 Art. 1 Rozdział 1. Przepisy ogólne wych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. 4. Zawód lekarza i lekarza dentysty przynależy do grupy tzw. zawodów zaufania publicznego, o których mowa w art. 17 Konstytucji RP. Pod‐ stawową cechą zawodów zaufania publicznego jest powierzenie im do‐ bra społecznego, jakim jest życie, zdrowie, bezpieczeństwo publiczne i ochrona praw (I. Sobieska, Status zawodu zaufania publicznego pod‐ stawą samorządności (w:) tejże, Doradztwo podatkowe. Funkcjonowanie i kierunki rozwoju, LEX/el. 2012). Hubert Izdebski od zawodów zaufania publicznego wymaga spełniania co najmniej takich kryteriów, jak: re‐ gulowany charakter, posiadanie zdolności do autoregulacji, określenie standardów postępowania, posiadanie kodeksu etycznego oraz rzeczy‐ wiste funkcjonowanie zawodu w praktyce (H. Izdebski, Sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu przez samorządy zawodo‐ we (w:) Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu, Warszawa 2002, s. 34–38). Zawód lekarza i lekarza dentysty powyższe kryteria spełnia, gdyż: 1) zgodnie z art. 16 ust. 1 u.d.l. działalność lecznicza jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.). Uprzednio kwestia ta była regulowana w art. 49a u.z.l. – przepis ten został jednakże uchylony na podstawie art. 148 pkt 7 u.d.l.; 2) zasady funkcjonowania samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów regulowane są ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 522); 3) po reaktywacji izb lekarskich w 1989 r., podczas Nadzwyczajnego II Krajowego Zjazdu Izb Lekarskich odbywającego się w 1991 r., przy‐ jęto Kodeks Etyki Lekarskiej, który znowelizowano dwa razy: w 1993 r. na III Krajowym Zjeździe Lekarzy oraz w 2003 r. na Nad‐ zwyczajnym VII Krajowym Zjeździe Lekarzy (tekst jedn.: Biul. NRL 2004, nr 1, s. 1). 24 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 2 5. Od strony przedmiotowej ustawa reguluje zasady i warunki wykonywa‐ nia zawodu. Jak zauważa E. Zielińska: „Zasady to kategoria norm praw‐ nych, które wyróżniają się doniosłością i szczególną rolą, jaką odgrywają w ramach wykonywania zawodu przez lekarza. Zasady wykonywania zawodu zawarte w ustawie mają charakter powszechny w tym sensie, że dotyczą wszystkich lekarzy wykonujących zawód, niezależnie od formy (sposobu) jego wykonywania oraz specjalności”. Do tej kategorii należy zaliczyć w szczególności normy usytuowane w rozdziale 1 i 5 u.z.l. Od‐ nośnie do norm określających warunki, cytowana wyżej autorka zauwa‐ ża, że „mają charakter bardziej szczegółowy i wymieniają konkretne okoliczności, które muszą wystąpić, aby dana osoba mogła wykonywać zawód w ogóle lub wykonywać określone czynności zawodowe w okreś‐ lonej formie” (E. Zielińska, Komentarz do art. 1 ustawy o zawodach le‐ karza i lekarza dentysty (w:) Ustawa o zawodach lekarza i lekarza den‐ tysty. Komentarz, red. E. Zielińska, LEX/el. 2014). Do tej kategorii należy zaliczyć w szczególności normy usytuowane w rozdziałach 2–3 u.z.l., przy czym zgodzić się należy z cytowaną wcześniej E. Zielińską, że usta‐ wodawca nie zawsze konsekwentnie przyporządkowuje zawarte w niej przepisy do kategorii zasad albo warunków. Komentowana ustawa wprowadza prawne ramy wykonywania zawodu, które równocześnie tworzą prawnie dopuszczalne warunki, w jakich mogą działać lekarz i lekarz dentysta (np. warunki eksperymentu medycznego). Art. 2. 1. Wykonywanie zawodu lekarza polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone od‐ powiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badaniu stanu zdrowia, rozpoznawaniu chorób i zapobieganiu im, leczeniu i rehabilitacji chorych, udzielaniu porad lekarskich, a także wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich. 2. Wykonywanie zawodu lekarza dentysty polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowied‐ nimi dokumentami, świadczeń określonych w ust. 1, w zakresie cho‐ rób zębów, jamy ustnej, części twarzowej czaszki oraz okolic przyleg‐ łych. 2a. (uchylony) Marcin Kopeć 25 Art. 2 Rozdział 1. Przepisy ogólne 3. Za wykonywanie zawodu lekarza uważa się także prowadzenie przez lekarza prac badawczych w dziedzinie nauk medycznych lub promocji zdrowia, nauczanie zawodu lekarza, kierowanie podmiotem leczni‐ czym, o którym mowa w art. 4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 217, z późn. zm.) lub zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świad‐ czeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu prze‐ pisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdro‐ wotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) lub urzędach te podmioty obsługują‐ cych, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygo‐ towywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świad‐ czeń opieki zdrowotnej. 4. Lekarz, lekarz dentysta może wykonywać czynności, o których mo‐ wa w ust. 1 i 2, także za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. 1. Wykonywanie zawodu lekarza może polegać na udzielaniu świadczeń medycznych oraz na realizacji innych czynności, wymienionych szcze‐ gółowo w ust. 3 komentowanego przepisu. Wprowadzenie przez usta‐ wodawcę form wykonywania zawodu jest charakterystyczne dla zawo‐ dów zaufania publicznego i zawodów regulowanych. 2. Katalog świadczeń medycznych udzielanych przez lekarza został okreś‐ lony przez ustawodawcę w sposób przykładowy. Potwierdzeniem tego jest użycie w tekście normy prawnej zwrotu „w szczególności”, właści‐ wego dla tych przypadków, w których ustawodawca w sposób świadomy wprowadza otwarty katalog. Do świadczeń medycznych ustawa przy‐ kładowo zalicza badanie stanu zdrowia, rozpoznawanie chorób i zapo‐ bieganie im, leczenie i rehabilitację chorych, udzielanie porad lekarskich, a także wydawanie opinii i orzeczeń lekarskich. Inne rodzaje aktywności lekarzy, które nie stanowią wprost świadczeń zdrowotnych, są ujęte w katalogu zamkniętym, a zatem uznać należy, że ich podjęcie jest je‐ dynie możliwe na podstawie wyraźnego przepisu rangi ustawowej. Przy‐ jęcie takiej konstrukcji jest właściwe dla ustaw regulujących funkcjono‐ 26 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 2 wanie zawodów zaufania publicznego w rozumieniu art. 17 ust. 1 Kon‐ stytucji RP, w których dla czynność ściśle związanych z wykonywanym zawodem przewiduje się katalog otwarty, a dla innych – wyraźne upo‐ ważnienie ustawowe (por. ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach praw‐ nych, tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 507 z późn. zm.; ustawa z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 615 z późn. zm.). 3. Pojęcie świadczenia zdrowotnego jest definiowane w art. 2 ust. 1 pkt 10 u.d.l., zgodnie z którym są to działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wy‐ nikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących za‐ sady ich wykonywania. Zdefiniowane od strony pozytywnej działania nakierowane są na szeroko pojętą ochronę zdrowia – podstawowym ce‐ lem świadczenia zdrowotnego jest bowiem zachowanie, ratowanie, przy‐ wracanie lub poprawa zdrowia, co świadczy o ścisłym związku z działa‐ niami medycznymi i procesem leczenia pacjenta (wyrok NSA z dnia 27 czerwca 2006 r., II FSK 1005/05, LEX nr 243005). 4. Jak zauważa M. Dercz, użycie alternatywy (spójnika „lub”) w art. 2 ust. 1 pkt 10 u.d.l. sprawia, że poprawianie stanu zdrowia nie jest warunkiem koniecznym dla uznania danego świadczenia za zdrowotne. Konieczne jest jednak, aby świadczenie zdrowotne prowadziło do zachowania, ra‐ towania i przywracania zdrowia. Poprawianie zdrowia przez świadcze‐ nie medyczne jest realizowane tylko wtedy, gdy są do tego odpowiednie możliwości i warunki medyczne (M. Dercz, Komentarz do art. 2 ustawy o działalności leczniczej (w:) M. Dercz, T. Rek, Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, LEX/el. 2014). Wspomniane cele (zachowanie, ratowanie i przywracanie zdrowia) będą przy tym stanowić podstawowy punkt odniesienia, swoistą klauzulę ge‐ neralną, pozwalającą na przesądzenie charakteru udzielonego świad‐ czenia (por. R. Kubiak, Prawo medyczne, Warszawa 2014, s. 21). Marcin Kopeć 27 Art. 2 Rozdział 1. Przepisy ogólne 5. Zbliżona, aczkolwiek szersza definicja świadczenia zdrowotnego została zamieszczona w art. 5 pkt 40 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świad‐ czeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.), gdzie określa się je jako działanie służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywraca‐ niu lub poprawie zdrowia oraz inne działanie medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich udzielania. 6. Świadczenia zdrowotne są działaniami o charakterze medycznym, a za‐ tem wyżywienie i zakwaterowanie zapewniane kuracjuszom podczas pobytu w sanatorium się do nich nie zaliczają. Jak wskazał NSA w wy‐ roku z dnia 27 czerwca 2006 r., II FSK 1005/05, świadczenia zdrowotne są jednym z rodzajów świadczeń zapewnianych pacjentom podczas ich pobytu w tych placówkach i są udzielane „obok” zapewnienia pomiesz‐ czenia i wyżywienia. Pojęcie świadczeń zdrowotnych ma zatem węższy zakres od pojęcia świadczeń opieki zdrowotnej, w którym mogą się rów‐ nież zawierać świadczenia towarzyszące (E. Zielińska, Komentarz do art. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (w:) Ustawa o zawo‐ dach..., red. E. Zielińska). 7. Ustawodawca zastrzega przy tym w art. 2 pkt 10 u.d.l., że za świadczenia zdrowotne mogą być także uznane inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania. Jak zauważa E. Zielińska, udzielanie świadczeń zdrowot‐ nych przez lekarza na podstawie przepisów odrębnych może nie mieć charakteru stricte leczniczego (E. Zielińska, Komentarz do art. 2...). Ty‐ tułem przykładu wspomniana autorka wskazuje świadczenia, które zo‐ stały określone m.in. w ustawie z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, prze‐ chowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 793 z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. Nr 17, poz. 78 z późn. zm.), w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) lub ustawie z dnia 17 listopada 28 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 2 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 101 z późn. zm.). Do takich świadczeń należy również zaliczyć te, które zostały wprowadzone ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności (Dz. U. poz. 1087). 8. W literaturze budzi wątpliwości kwestia, czy dla podjęcia innych czyn‐ ności niż działania medyczne wynikające z procesu leczenia konieczne jest istnienie przepisu, który do tego wyraźnie upoważnia. W szczegól‐ ności kwestia ta jest analizowana w kontekście odpowiedzialności praw‐ nokarnej lekarza (R. Kubiak, Odpowiedzialność karna za wykonywanie zabiegów kosmetycznych. Zagadnienia teorii i praktyki, Kraków 2012, s. 33–61). Zwolennicy poglądu o możliwości podejmowania takich dzia‐ łań mimo braku wyraźnych przepisów wskazują na możliwość sięgnięcia w tym wypadku do wykładni systemowej, a także wskazują na istnienie na poziomie krajowym i samorządowym programów, w których do‐ puszcza się współfinansowanie takich czynności (E. Zielińska, Komen‐ tarz do art. 2...). Przeciwnicy dopuszczalności takich czynności wskazują jednak – nie bez racji – na wyraźne sformułowanie ustawowe, w którym inne świadczenia niż wskazane w art. 2 pkt 10 są dopuszczalne na pod‐ stawie przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania. 9. Jak wskazuje SN w postanowieniu z dnia 24 maja 2007, I KZP 11/07, Biul. SN 2007 nr 6, s. 20, obowiązek prowadzenia indywidualnej doku‐ mentacji medycznej pacjenta przez lekarza wiąże się z wykonywaniem zawodu lekarza. Kolejnym z przejawów wykonywania zawodu lekarza jest wydawanie opinii i orzeczeń lekarskich. Lekarz może wydawać opi‐ nie zarówno na podstawie przepisów komentowanej ustawy (np. art. 34 ust. 7, art. 35 ust. 1), jak i na podstawie ustaw szczególnych. W tym pierwszym przypadku wydawanie opinii będzie związane z procesem udzielenia świadczenia zdrowotnego w warunkach podwyższonego ry‐ zyka dla pacjenta i bez jego zgody. Natomiast do wydawanych na pod‐ stawie przepisów szczególnych można zaliczyć opinie tworzone na pod‐ stawie art. 278 k.p.c., art. 193 k.p.k., art. 84 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 23 z późn. zm.), a więc opinie biegłego powołanego przez Marcin Kopeć 29 Art. 2 Rozdział 1. Przepisy ogólne sąd prowadzący postępowanie cywilne bądź karne, jak również przez organ administracji. Szczególny tryb wydawania orzeczeń przez lekarzy przewidziany jest np. w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 748 z późn. zm.). Zgodnie z przywołanym przepisem, głównym zadaniem lekarzy orzeczników jest wydawanie orzeczeń, w których dokonują oceny daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określony‐ mi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowe‐ go. W tym wypadku czynności lekarza przyjmują formę władczego „orzeczenia”, które stanowi następnie dla organu rentowego (art. 14 ust. 3 ustawy) podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń prze‐ widzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdze‐ nia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji. 10. Lekarz dentysta może udzielać świadczeń zdrowotnych w zakresie cho‐ rób zębów, jamy ustnej, części twarzowej czaszki oraz okolic przyległych. Jak zauważa L. Ogiegło, powyżej wymienione części obszarów głowy mogą stanowić również przedmiot świadczenia zdrowotnego lekarza niebędącego dentystą, na uzasadnienie czego wskazuje się na treść – nieobowiązującego już dziś – rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 265, poz. 2644 z późn. zm.), z którego wynika, że nie jest wykluczone „nachodzenie na siebie” kompetencji lekarza i lekarza den‐ tysty, czego najlepszym przykładem jest specjalność chirurgii szczęko‐ wo-twarzowej (L. Ogiegło (w:) Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, Warszawa 2010, s. 10). Powyższa uwaga pozostaje aktualna na gruncie obowiązującego rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji za‐ wodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowa‐ nia (Dz. U. poz. 1145). 30 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 2 11. Pojęcie lekarza dentysty podlegało licznym zmianom. Zgodnie z art. 4 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 czerwca 1927 r. o wykonywaniu praktyki dentystycznej (tekst jedn.: Dz. U. z 1934 r. Nr 4, poz. 32 z późn. zm.) osobom, które posiadały prawo wykonywania prak‐ tyki lekarsko-dentystycznej w myśl rozporządzenia, służyło prawo do używania tytułu „lekarz dentysta”. Zmiana tytułu „lekarz dentysta” na „lekarz stomatolog” nastąpiła na podstawie przepisów pierwotnej wersji komentowanej ustawy. Wobec konieczności dostosowania tytułu zawo‐ dowego do wymogów wynikających z prawa UE kolejny raz pojęcie le‐ karza dentysty zastąpiło wcześniej używane pojęcie lekarza stomatologa (zmiana wprowadzona art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza oraz ustawy o zmianie ustawy o za‐ wodzie lekarza oraz o zmianie innych ustaw, Dz. U. Nr 90, poz. 845). 12. W przypadku zabiegów kosmetycznych można wyróżnić dwa ich ro‐ dzaje: zabiegi kosmetyczne, które mają charakter leczniczy, oraz zabiegi kosmetyczne sensu stricto, które nie mają charakteru terapeutycznego (M. Żyła, Przesłanki legalności zabiegu kosmetycznego w świetle odpo‐ wiedzialności prawnej lekarza, PiM 2010, nr 1, s. 135). W przypadku lekarza wykonującego zabieg kosmetyczny konieczne jest poinformo‐ wanie pacjenta o jego istocie i skutkach, pozyskanie jego zgody, a także niewielkie ryzyko zachodzenia następstw ubocznych takiego zabiegu (M. Żyła, Przesłanki..., s. 135). 13. W ust. 3 komentowanego przepisu ustawodawca zamieścił czynności zawodowe lekarza, które nie przyjmują formy świadczeń zdrowotnych. Jak wskazuje E. Zielińska, celem wprowadzenia tego przepisu jest za‐ gwarantowanie lekarzom, którzy okresowo poświęcają się wyłącznie pracy naukowej, dydaktycznej czy promocji zdrowia, możliwości po‐ wrotu do udzielania świadczeń zdrowotnych bez odbycia przeszkolenia, o którym mowa w art. 10 ustawy (E. Zielińska, Komentarz do art. 2...). W doktrynie wskazuje się, że analizowany przepis jest nieprecyzyjny i prowadzi do wątpliwości interpretacyjnych (L. Ogiegło (w:) Ustawa o zawodach..., red. L. Ogiegło, 2010, s. 11; E. Zielińska, Komentarz do art. 2...). Marcin Kopeć 31 Art. 2 Rozdział 1. Przepisy ogólne 14. W stanowisku NRL nr 82/05/IV z dnia 4 listopada 2005 r. w sprawie interpretacji art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty w zakresie ustalania 5-letniego okresu niewy‐ konywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, została przedstawiona in‐ terpretacja art. 2 u.z.l. w kontekście wykonywania czynności zawodo‐ wych przez lekarzy. Niezależnie od oceny zawartości merytorycznej tego dokumentu (w sta‐ nowisku tym NRL odwołuje się jedynie do przepisów ustawy, doprecy‐ zowując, co uznaje się za wykonywanie zawodu lekarza), które w dok‐ trynie spotkało się głosami krytycznymi (L. Ogiegło (w:) Ustawa o za‐ wodach..., red. L. Ogiegło, 2010, s. 10; E. Zielińska, Komentarz do art. 2...), wskazać należy, że stanowisko NRL stanowi element tzw. sfery wewnętrznej działania samorządu zawodowego (wewnątrzkorporacyj‐ nego), które nie może precyzować, wiążąco interpretować, jak również uzupełniać porządku ustawowego (J. Zimmermann, Prawo administra‐ cyjne, Warszawa 2010, s. 76). 15. Za wykonywanie zawodu lekarza uważa się także prowadzenie przez le‐ karza prac badawczych w dziedzinie nauk medycznych lub promocji zdrowia, nauczanie zawodu lekarza, kierowanie podmiotem leczniczym, o którym mowa w art. 4 u.d.l. Jak zwraca uwagę E. Zielińska, w ustawie zaznacza się, że chodzi o nauczanie zawodu lekarza, a zatem – przykła‐ dowo – jeśli lekarz jest nauczycielem akademickim, ale naucza na wy‐ dziale pielęgniarstwa, to takiej jego działalności dydaktycznej nie można zakwalifikować jako wykonywania zawodu lekarza w rozumieniu art. 2 ust. 3 u.z.l. (E. Zielińska, Komentarz do art. 2...). 16. Za wykonywanie zawodu lekarza przyjmuje się również zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdro‐ wotnej ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicz‐ nych lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wy‐ konuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej. Zgodnie 32 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 2 z art. 14 u.ś.o.z. podmiotami zobowiązanymi do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych są właściwi ministrowie lub Fundusz. 17. Ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o systemie in‐ formacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1991 z późn. zm.) dodano do art. 2 u.z.l. nowy ust. 4. Dodana norma ma na celu wprowadzenie do porządku prawnego rozwiązań ułatwiają‐ cych wykonywanie zawodów lekarza i lekarza dentysty w modelu „tele‐ medycyny”. Model ten polega na świadczeniu usług medycznych i opieki zdrowotnej przez połączenie elementów telekomunikacji, informatyki oraz medycyny (P. Walecki, W. Lasoń, Telemedycyna – wprowadzenie (w:) Podstawy informatyki z elementami telemedycyny. Ćwiczenia dla studentów medycyny, red. J. Martyniak, Kraków 2005, s. 118). Zgodnie z uzasadnieniem projektu (druk nr 3763 Sejmu VII kadencji) zmiana ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochro‐ nie zdrowia (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 636 z późn. zm.) ma na celu „doprecyzowanie, a częściowo również stworzenie, ram prawnych niezbędnych do wdrożenia rozwiązań w zakresie systemu informacji w ochronie zdrowia”. Cele projektowanych zmian, zdaniem autorów projektu, wpisują się w cele wskazane w uzasadnieniu do u.s.i.o.z., tj. obejmują one w szczególności: stworzenie warunków informacyjnych umożliwiających podejmowanie w dłuższej perspektywie optymalnych decyzji w zakresie polityki zdrowotnej; stworzenie stabilnego systemu informacji w ochronie zdrowia; zmniejszenie luki informacyjnej w sek‐ torze ochrony zdrowia, uniemożliwiającej zbudowanie optymalnego modelu opieki zdrowotnej; uporządkowanie istniejącego systemu zbie‐ rania, przetwarzania i wykorzystywania informacji w ochronie zdrowia; poprawę funkcjonowania opieki zdrowotnej; optymalizację nakładów finansowych ponoszonych na informatyzację sektora ochrony zdrowia i rozwój społeczeństwa informacyjnego w obszarze zdrowia względem uzyskiwanych efektów; przywrócenie właściwych relacji pomiędzy wy‐ twórcą danych, gestorami systemów informacyjnych zbierających dane Marcin Kopeć 33 Art. 3 Rozdział 1. Przepisy ogólne a podmiotami wykorzystującymi i analizującymi informacje generowa‐ ne w systemach informacyjnych. Art. 3. 1. Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o lekarzu bez bliższego określenia, rozumie się przez to również lekarza dentystę. 1a. Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o recepcie, należy przez to rozumieć receptę w postaci elektronicznej albo w postaci papierowej. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o państwie członkowskim Unii Euro‐ pejskiej, należy przez to rozumieć również państwo członkowskie Eu‐ ropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umo‐ wy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederację Szwaj‐ carską. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o obywatelach państw członkowskich Unii Europejskiej, rozumie się przez to także: 1) członków ich rodzin w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Pol‐ skiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2014 r. poz. 1525 oraz z 2015 r. poz. 1274); 2) obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650, z późn. zm.); 3) cudzoziemców posiadających status uchodźcy lub objętych ochroną uzupełniającą; 4) cudzoziemców, którzy przybywają na terytorium Rzeczypo‐ spolitej Polskiej lub przebywają na tym terytorium w celu po‐ łączenia się z rodziną i są członkami rodziny cudzoziemca za‐ mieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy lub udzieleniem mu ochrony uzupełniającej; 5) obywateli państw trzecich, którzy ubiegają się o przyjęcie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, w rozumie‐ 34 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 3 niu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziem‐ cach; 6) obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na teryto‐ rium Rzeczypospolitej Polskiej w celach innych niż wykony‐ wanie pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym i mają prawo do wykonywania pracy oraz posiadają dokument pobytowy wydany zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającym jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 157 z 15.06.2002, s. 1, z późn. zm.), oraz obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na teryto‐ rium Rzeczypospolitej Polskiej w celu wykonywania pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym; 7) obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 151 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cu‐ dzoziemcach. 7) obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 151 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cu‐ dzoziemcach. 4. 2 Ilekroć w ustawie jest mowa o elektronicznej karcie szkolenia spe‐ cjalizacyjnego, zwanej dalej „EKS”, rozumie się przez to elektroniczne odwzorowanie karty szkolenia specjalizacyjnego, której wzór określają przepisy wydane na podstawie art. 16x ust. 1 pkt 10 i ust. 2–4, stano‐ wiące potwierdzenie realizacji programu specjalizacji i jego ukończe‐ nia. 5. 3 Konto w Systemie Monitorowania Kształcenia Pracowników Me‐ dycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2015 r. 2 Art. 3 ust. 4 dodany przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1991) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2017 r. 3 Art. 3 ust. 5 dodany przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1991) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2017 r. Marcin Kopeć 35 Art. 3 Rozdział 1. Przepisy ogólne poz. 636, z późn. zm.), zwanym dalej „SMK”, zakłada w celu dokony‐ wania czynności w tym systemie: 1) student 6. roku studiów na kierunku lekarskim albo student 5. roku studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym; 2) lekarz albo lekarz dentysta; 3) kierownik specjalizacji. 6. 4 Warunkiem dokonywania przez osoby określone w ust. 5 czynności za pomocą SMK jest uwierzytelnienie tożsamości osoby, która konto założyła i weryfikacja uprawnień tej osoby. 7. 5 Uwierzytelnienia, o którym mowa w ust. 6, dokonuje się przez: 1) złożenie bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu w rozumie‐ niu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2013 r. poz. 262, z 2014 r. poz. 1662 oraz z 2015 r. poz. 1893) lub podpisu potwierdzonego profilem zaufanym ePUAP w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o infor‐ matyzacji działalności podmiotów realizujących zadania pub‐ liczne (Dz. U. z 2014 r. poz. 1114) lub 2) potwierdzenie przez właściwą uczelnię medyczną tożsamości osoby, która konto założyła, lub 3) potwierdzenie przez właściwą okręgową izbę lekarską lub Na‐ czelną Izbę Lekarską tożsamości osoby, która konto założyła. 8. 6 Weryfikacji uprawnień, o których mowa w ust. 6, dokonuje w sto‐ sunku do: 1) studenta – właściwa uczelnia medyczna, na której odbywa stu‐ dia; 2) lekarza albo lekarza dentysty, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, właściwa miejscowo okręgowa izba lekarska, a jeżeli nie jest 4 Art. 3 ust. 6 dodany przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1991) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2017 r. 5 Art. 3 ust. 7 dodany przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1991) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2017 r. 6 Art. 3 ust. 8 dodany przez art. 4 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1991) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 maja 2017 r. 36 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 3 możliwe ustalenie właściwej okręgowej izby lekarskiej – Naczel‐ na Izba Lekarska; 3) kierownika specjalizacji – właściwa jednostka uprawniona do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego. 1. Komentowany przepis wprowadza wyjaśnienie pojęć, którymi w dalszej części posługuje się ustawa. 2. Użyte w tekście ustawy pojęcie lekarza bez dalszego sprecyzowania do‐ tyczy również lekarzy dentysty. 3. Zgodnie z ust. 1a, wprowadzonym nowelizacją z dnia 9 października 2015 r., recepta w rozumieniu u.z.l. może mieć obok postaci papierowej również postać elektroniczną. Zaznaczyć należy, że przywołana nowe‐ lizacja uchyliła art. 45 ust. 5 u.z.l., zawierający upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzenia w sprawie recept lekarskich. Wzmianko‐ wane upoważnienie zostało przeniesione do art. 96 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm.). Rozporządzenie to będzie regulowało kwestię zasad wystawiania i realizacji wszystkich recept, niezależnie od tego, jaka grupa zawodowa będzie je wystawiała. Będzie również obo‐ wiązywał ten sam wzór recepty dla wszystkich osób je wystawiających. Postać elektroniczna będzie postacią powszechnie obowiązującą, poza wyjątkami wskazanymi w pr. farm. (do 1 stycznia 2017 r. zachowuje moc obowiązującą rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 62). 4. Pojęcia państwa członkowskiego oraz obywateli państw członkowskich zostały wyeksponowane ze względu na dużą grupę przepisów odnoszą‐ cych się do uznawania uprawnień i kwalifikacji zawodowych, szczegól‐ nie istotnych w tzw. zawodach regulowanych (w rozumieniu dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, Dz. Urz. UE L 255 z 30.09.2005, s. 22, z późn. zm.). W związku z koniecznością wdrożenia wyżej przywołanej dyrektywy, komentowana ustawa została zmieniona Marcin Kopeć 37 Art. 3 Rozdział 1. Przepisy ogólne ustawą z dnia 12 marca 2008 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. Nr 58, poz. 351 z późn. zm.). 5. Zgodnie z komentowaną ustawą przez pojęcie państwa członkowskiego Unii Europejskiej należy rozumieć również państwo członkowskie Eu‐ ropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederację Szwajcarską. 6. Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (ang. European Free Tra‐ de Association, EFTA) – międzynarodowa organizacja powstała 3 maja 1960 r. na mocy konwencji sztokholmskiej z dnia 4 stycznia 1960 r. Aktualnie EFTA składa się z czterech państw: Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Szwajcarii, i funkcjonuje na podstawie wersji skonsolidowanej traktatu z dnia 1 czerwca 2013 r. 7. W odniesieniu do Szwajcarii (obok członkostwa w EFTA) zastosowanie przepisów komentowanej ustawy jest możliwe na podstawie umowy między WE i państwami członkowskimi a Konfederacją Szwajcarską w sprawie swobodnego przepływu osób z dnia 21 czerwca 1999 r. (Dz. Urz. WE L 114 z 30.04.2002, s. 6). 8. W art. 3 ust. 3 u.z.l. wskazano, jakie osoby mogą korzystać z praw i obo‐ wiązków przewidzianych na gruncie niniejszej ustawy dla obywateli państw członkowskich UE. Ustawa zalicza do nich członków rodzin obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej w rozumieniu prze‐ pisów ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczy‐ pospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1525 z późn. zm.), obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650 z późn. zm.), cudzoziemców posia‐ dających status uchodźcy lub objętych ochroną uzupełniającą, cudzo‐ ziemców, którzy przybywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywają na tym terytorium w celu połączenia się z rodziną i są człon‐ 38 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 3 kami rodziny cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypo‐ spolitej Polskiej w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy lub udzie‐ leniem mu ochrony uzupełniającej. Ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. poz. 65) katalog rozszerzono o: 1) cudzoziemców, którzy przybywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywają na tym terytorium w celu połączenia się z rodziną i są członkami rodziny cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z nadaniem mu sta‐ tusu uchodźcy lub udzieleniem mu ochrony uzupełniającej; 2) obywateli państw trzecich, którzy ubiegają się o przyjęcie na teryto‐ rium Rzeczypospolitej Polskiej w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, w rozumieniu przepisów usta‐ wy o cudzoziemcach; 3) obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na terytorium Rze‐ czypospolitej Polskiej w celach innych niż wykonywanie pracy zgod‐ nie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym i mają prawo wykonywania pracy oraz posiadają dokument pobytowy wydany zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającym jednolity wzór dokumentów po‐ bytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. WE L 157 z 15.06.2002, s. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 6, s. 3, z późn. zm.), oraz obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu wykonywa‐ nia pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajo‐ wym. 9. Jak słusznie zauważa K. Majcher (K. Majcher, Komentarz do art. 3 usta‐ wy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (w:) Ustawa o zawodach..., red. E. Zielińska), katalog cudzoziemców traktowanych od strony nor‐ matywnej na potrzeby komentowanej ustawy jako obywatele państw członkowskich należy rozszerzyć o podmioty wymienione w art. 28 dy‐ rektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako beneficjentów ochrony międzyna‐ Marcin Kopeć 39 Art. 3 Rozdział 1. Przepisy ogólne rodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony (Dz. Urz. UE L 337 z 20.12.2011, s. 9). Zgodnie z przywołaną dyrektywą państwa członkowskie zapewniają równe traktowanie beneficjentów ochrony międzynarodowej i własnych obywateli w zakresie obowiązu‐ jących procedur uznawania zagranicznych dyplomów, świadectw i in‐ nych dowodów formalnych kwalifikacji. Państwa członkowskie dążą do ułatwienia beneficjentom ochrony międzynarodowej, którzy nie mogą dostarczyć dokumentów potwierdzających ich kwalifikacje, pełnego do‐ stępu do odpowiednich systemów oceny, nostryfikowania i zaliczania ich wcześniejszego kształcenia. Wszystkie takie środki muszą być zgodne z art. 2 ust. 2 i art. 3 ust. 3 dyrektywy 2005/36/WE. 10. Nowelizacją z dnia 9 października 2015 r. słowniczek ustawowy został rozszerzony o ust. 4–8 (zmiany będą obowiązywać od dnia 1 maja 2017 r.). Elektroniczna karta szkolenia specjalizacyjnego (EKS) będzie stanowić potwierdzenie realizacji programu specjalizacji i jej ukończenia w Systemie Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych (SMK), regulowanej w art. 30 ust. 1 u.s.i.o.z. Jak zaznacza się w uzasad‐ nieniu projektu ustawy, dokonano nią korekty procedur funkcjonują‐ cych w procesie kształcenia lekarzy, lekarzy dentystów, diagnostów la‐ boratoryjnych, farmaceutów i ratowników medycznych, pozwalającej na informatyzację systemu kształcenia kadr medycznych. Wprowadzone zmiany mają na celu umożliwienie przepływu informacji i obrotu do‐ kumentacją, na każdym z etapów kształcenia, w postaci elektronicznej. 11. W art. 3 ust. 5 u.z.l. będzie określony krąg podmiotów objętych obo‐ wiązkiem założenia konta w SMK. Ustawa nakłada taki obowiązek na studenta 6. roku studiów na kierunku lekarskim albo studenta 5. roku studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym, lekarza albo lekarza den‐ tystę, kierownika specjalizacji. W ust. 6–8 wprowadzono obowiązek uwierzytelnienia tożsamości osoby, która założyła konto, oraz weryfi‐ kacji uprawnień, ze wskazaniem podmiotów obowiązanych do dokona‐ nia uwierzytelniania i weryfikacji osób wymienionych w art. 3 ust. 5 u.z.l. 40 Marcin Kopeć Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 4 12. Z punktu widzenia zasad techniki prawodawczej (§ 146 i r.z.t.p.) należy uznać za nieprawidłowe zamieszczenie w jednej podstawowej jednostce redakcyjnej tekstu ustawy (komentowany art. 3 u.z.l.) zarówno definicji w formie słowniczka ustawowego, jak i przepisów merytorycznych, re‐ gulujących funkcjonowanie SMK (przepisy ust. 5–8 komentowanego przepisu obowiązujące od 1 maja 2017 r.). Art. 4. Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością. 1. Komentowany przepis ustanawia podstawowe zasady wykonywania za‐ wodu lekarza. Wprowadzają one nie tylko ogólne dyrektywy postępo‐ wania, lecz stanowią także kluczowy punkt odniesienia przy ocenie ewentualnej odpowiedzialności cywilnoprawnej lub karnej lekarza. Świadczy o tym chociażby bogate orzecznictwo sądowe, w którym do‐ konywano wykładni, a następnie oceny ad casum, należytej staranności przy wykonywaniu zawodu lekarza. Stanowią więc one, mimo swoistej ogólności, normatywne wzorce postępowania (J. Ciechorski, glosa do wyroku SA Warszawie z dnia 9 lutego 2010 r., VI ACa 786/09, PiM 2014, nr 2, s. 158 i n.). 2. Obowiązek wykonywania zawodu lekarza zgodnie ze wskazaniami ak‐ tualnej wiedzy medycznej ma charakter fundamentalny. Podkreślany jest on również w innych aktach normatywnych. W myśl art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 186 z późn. zm.) pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom ak‐ tualnej wiedzy medycznej. Obowiązek działania zgodnie z wymogami aktualnej wiedzy podkreślany jest również w ustawach regulujących inne zawody medyczne (np. art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o za‐ wodach pielęgniarki i położnej, tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1435 z późn. zm.). Marcin Kopeć 41 Art. 4 Rozdział 1. Przepisy ogólne 3. Podkreślenia wymaga, że lekarz wykonujący zawód musi stosować re‐ guły wynikające z aktualnej wiedzy (a nie jakiejkolwiek). Jest rzeczą oczywistą, że medycyna podlega ciągłemu rozwojowi. Skutkiem tego jest obowiązek ciągłego doszkalania się lekarzy (zob. art. 18 ust. 1 u.z.l.), co jest charakterystyczne dla zawodów zaufania publicznego. W literaturze wskazuje się również, że powołanie się na stan wiedzy i zasadę ostroż‐ ności obowiązującą niegdyś nie zwolni z odpowiedzialności (M. Bora‐ tyńska, P. Konieczniak, Naruszenie zasad ostrożności jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej, karnej i zawodowej lekarza, PiM 1999, nr 3, s. 46). 4. Aktualny stan wiedzy ujmowany jest w standardy tworzone przez reno‐ mowane wyspecjalizowane podmioty (zarówno krajowe, jak i zagra‐ niczne). Z upoważnienia ustawowego, w formie rozporządzeń wyko‐ nawczych, mogą być tworzone standardy, które mają charakter formalny (np. na podstawie art. 22 ust. 5 u.d.l. minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia, standardy postępowania me‐ dycznego w wybranych dziedzinach medycyny lub w określonych pod‐ miotach wykonujących działalność leczniczą, kierując się potrzebą za‐ pewnienia odpowiedniej jakości świadczeń zdrowotnych). Standardy mogą być również ogłaszane w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” (art. 9 ust. 3 ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tka‐ nek i narządów). O standardach tych mówi się jako o „medycynie opartej na wiedzy obiektywnej”, której „standardy postępowania tworzy się na podstawie szerokich i medycznych przeglądów baz danych z doniesie‐ niami naukowymi, przy których eliminuje się doniesienia jednostkowe, niepotwierdzone, czy niewiarygodne z przyczyn metodologicznych” (P. Daniluk, Czynność lecznicza jako kontratyp, PiM 2008, nr 2, s. 35–36). Źródłem aktualnego stanu wiedzy pozostaje także literatura profesjo‐ nalna, w tym prace naukowe publikowane w renomowanych czasopi‐ smach. Pojęciu aktualnej wiedzy medycznej ustawodawca celowo nie przypisał jednego i precyzyjnego znaczenia. Pozwala to na sz
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz
Autor: , , , , , , ,
Sklep
Format
Cena
Nexto.pl Nexto.pl
ebook/pdf
149,00 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: