Darmowy fragment publikacji:
Word 2007.
Nieoficjalny podrêcznik
Autor: Chris Grover
T³umaczenie: Julia Szajkowska, Ireneusz Jakóbik
ISBN: 978-83-246-1027-3
Tytu³ orygina³u: Word 2007: The Missing Manual
Format: B5, stron: 544
Poznaj najg³êbiej ukryte tajniki Worda 2007
(cid:129) Jak korzystaæ z nowego paska narzêdziowego?
(cid:129) Jak tworzyæ, formatowaæ i drukowaæ dokumenty tekstowe?
(cid:129) Jak spersonalizowaæ Worda za pomoc¹ makropoleceñ?
Czujesz siê zdezorientowany, gdy patrzysz na interfejs najnowszej wersji Worda?
Chcesz siê przekonaæ, czy Word 2007 jest faktycznie nowy, czy tylko odœwie¿ony?
Zastanawiasz siê, jak bardzo ta wersja mo¿e usprawniæ Twoj¹ pracê? Word 2007
zosta³ niemal ca³kowicie przekonstruowany w stosunku do swoich poprzedników.
Nowy interfejs u¿ytkownika, inna filozofia korzystania z narzêdzi, wiêcej zabezpieczeñ
i funkcji automatyzuj¹cych pracê — to wszystko sprawia, ¿e przesiadka z poprzedniej
wersji mo¿e okazaæ siê doœæ trudna. W takich przypadkach suchy opis zawarty
w dokumentacji nie zawsze jest najlepszym Ÿród³em informacji.
„Word 2007. Nieoficjalny podrêcznik” to omówienie mo¿liwoœci najnowszej wersji
najpopularniejszego edytora tekstu, znacznie wykraczaj¹ce poza instrukcjê obs³ugi.
Znajdziesz w nim informacje o zaletach i wadach Worda, zasadach korzystania
z nowych narzêdzi oraz opisy dzia³ania niemal wszystkich jego funkcji. Dowiesz siê,
jak tworzyæ dokumenty, formatowaæ tekst oraz dodawaæ do niego ilustracje, przypisy
i odnoœniki. Nauczysz siê korzystaæ z konspektu, tworzyæ spisy treœci i skorowidze,
drukowaæ dokumenty i publikowaæ je w internecie. Poznasz tak¿e sposoby
przyspieszania i automatyzowania najczêœciej wykonywanych zadañ za pomoc¹
makropoleceñ oraz jêzyka VBA.
(cid:129) Tworzenie nowego dokumentu
(cid:129) Praca z plikami
(cid:129) Wprowadzanie i formatowanie tekstu
(cid:129) Korzystanie z autokorekty i sprawdzania pisowni
(cid:129) Drukowanie dokumentów
(cid:129) Tworzenie d³ugich dokumentów
(cid:129) Konspekty, spisy treœci i skorowidze
(cid:129) Wstawianie do dokumentów grafiki i elementów multimedialnych
(cid:129) Korespondencja seryjna
(cid:129) Praca grupowa
(cid:129) Konfiguracja interfejsu u¿ytkownika
(cid:129) Tworzenie makropoleceñ i skryptów VBA
Poznaj Worda 2007 z ka¿dej strony
Wydawnictwo Helion
ul. Koœciuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Nieoficjalna czołówka ........................................................................................13
Wstęp .................................................................................................................. 17
Część I Podstawy tworzenia prostych dokumentów Worda ...... 25
Rozdział 1. Tworzenie, otwieranie i zapisywanie dokumentów ....................27
Uruchamianie programu Word ................................................................. 27
Tworzenie nowego dokumentu ................................................................ 28
Tworzenie nowego, pustego dokumentu .............................................. 30
Tworzenie nowego dokumentu na bazie już istniejącego ...................... 31
Tworzenie nowego dokumentu z szablonu .......................................... 34
Otwieranie istniejącego dokumentu ......................................................... 36
Różne widoki dokumentu ........................................................................ 37
Widoki dokumentu: pięć sposobów patrzenia na swój dokument ......... 38
Narzędzia grupy Pokazywanie/ukrywanie ............................................ 41
Powiększanie i zmniejszanie widoku ................................................... 41
Grupa Okno — wprowadzanie podziałów ............................................ 45
Zapisywanie i zamykanie dokumentu ...................................................... 48
Różne sposoby zapisywania dokumentu .............................................. 49
Rozdział 2. Wpisywanie i edytowanie tekstu ................................................. 55
Pisanie w edytorze Word .......................................................................... 55
Klikaj i pisz — funkcja Szybkiego formatowania ................................... 56
Zaznaczanie tekstu .................................................................................. 58
Zaznaczanie za pomocą myszy ............................................................ 60
Zaznaczanie za pomocą klawiatury ..................................................... 61
Rozszerzanie zaznaczenia ................................................................... 62
Zaznaczanie wielu fragmentów tekstu w różnych miejscach ................ 63
Nawigowanie w dokumencie .................................................................... 64
Poruszanie się przy użyciu klawiatury .................................................. 64
Poruszanie się za pomocą paska przewijania ........................................ 65
Przeglądanie według nagłówków i innych obiektów .............................. 66
Przeglądanie według zakładek .............................................................. 67
Wycinanie, kopiowanie i wklejanie ........................................................... 70
Edytowanie za pomocą wstążki ............................................................ 70
Edytowanie za pomocą skrótów klawiaturowych .................................. 71
Edytowanie za pomocą myszy .............................................................. 71
Przenoszenie tekstu pomiędzy dwoma dokumentami .......................... 73
Przeglądanie i wklejanie zawartości Schowka ....................................... 74
Znajdowanie i zamienianie tekstu ............................................................ 77
Oszczędzaj klawisze dzięki Szybkim częściom .......................................... 79
Rozdział 3. Ustawianie parametrów dokumentu:
marginesów, odstępów w tekście i innych ...................................................... 83
Dobieranie rozmiaru papieru i układu strony ............................................ 83
Zmiana rozmiaru papieru .................................................................... 85
Ustawianie orientacji papieru .............................................................. 86
Ustawianie marginesów dokumentu ......................................................... 86
Wybieranie marginesów predefiniowanych .......................................... 87
Ustawianie marginesów niestandardowych ......................................... 88
Ustawianie marginesów broszury ........................................................ 89
Dodawanie tła strony ................................................................................ 90
Dodawanie znaku wodnego ................................................................. 90
Wybieranie koloru strony .................................................................... 92
Wstawianie obramowania strony ......................................................... 94
Dodawanie nagłówków i stopek ................................................................ 97
Narzędzia nagłówka i stopki ................................................................ 97
Wstawianie i zmienianie nagłówka ...................................................... 97
Wstawianie odpowiedniej stopki ....................................................... 100
Tworzenie własnych nagłówków i stopek ........................................... 101
Usuwanie nagłówków, stopek i numerów stron ................................. 103
Praca z wieloma kolumnami ................................................................... 103
Kolumny niestandardowe .................................................................. 104
Numery wierszy ..................................................................................... 106
Dzielenie wyrazów ................................................................................. 108
Automatyczne dzielenie wyrazów ...................................................... 108
Ręczne dzielenie wyrazów ................................................................. 110
Usuwanie dzielenia wyrazów z dokumentu ........................................ 111
4
W O R D 2 0 0 7 . N I E O F I C J A L N Y P O D R Ę C Z N I K
Rozdział 4. Formatowanie tekstu, akapitów i nagłówków .......................... 113
Podstawy formatowania ......................................................................... 113
Formatowanie znaków ........................................................................... 114
Formatowanie za pomocą wstążki lub okna dialogowego Czcionka .... 115
Formatowanie za pomocą minipaska narzędzi ................................... 116
Formatowanie za pomocą skrótów klawiaturowych ........................... 117
Zmiana wielkich i małych liter .......................................................... 119
Formatowanie akapitów ......................................................................... 119
Wyrównywanie tekstu ....................................................................... 120
Ustawianie wcięcia w akapicie ........................................................... 122
Odstępy między akapitami ................................................................ 123
Odstępy pomiędzy wierszami ............................................................ 123
Wstawianie podziału strony i wiersza ................................................ 124
Tworzenie list wypunktowania i numerowania ...................................... 125
Ustawianie tabulatorów ......................................................................... 129
Jak działają pozycje tabulatora? ......................................................... 130
Podgląd znaczników tabulatora w tekście .......................................... 131
Usuwanie i edytowanie tabulatorów .................................................. 131
Rodzaje tabulatorów .......................................................................... 132
Znaki wiodące .................................................................................. 133
Linijki w edytorze Word ......................................................................... 133
Zarządzanie ustawieniami tabulatorów za pomocą linijki .................. 134
Ustawianie marginesów za pomocą linijki ......................................... 135
Ustawianie wcięć akapitu za pomocą linijki ....................................... 136
Szybkie formatowanie za pomocą Malarza formatów .............................. 137
Formatowanie za pomocą stylów ............................................................ 138
Stosowanie Szybkich stylów .............................................................. 139
Modyfikowanie stylów ........................................................................... 140
Zarządzanie zestawami stylów ............................................................... 142
Tworzenie własnego zestawu stylów .................................................. 143
Rozdział 5. Motywy i szablony ........................................................................147
Wybieranie motywu ............................................................................... 147
Gdzie znaleźć więcej motywów ......................................................... 152
Wybieranie szablonu .............................................................................. 156
Otwieranie dokumentu z szablonu .................................................... 159
Używanie zainstalowanych szablonów .............................................. 162
Rozdział 6. Pisownia, gramatyka i narzędzia sprawdzające ........................165
Włączanie sprawdzania pisowni i gramatyki ........................................... 166
Sprawdzanie pisowni .............................................................................. 169
Sprawdzanie pisowni w trakcie pisania .............................................. 169
Ręczne sprawdzanie pisowni ............................................................. 171
Zarządzanie słownikami niestandardowymi ...................................... 172
S P I S T R E Ś C I
5
Sprawdzanie gramatyki i poprawności stylistycznej ................................. 175
Kontrola autokorekty .............................................................................. 177
Jak działa autokorekta ....................................................................... 177
Dostosowywanie opcji autokorekty ................................................... 177
Autokorekta matematyczna, Autoformatowanie i Tagi inteligentne .. 179
Odkrywanie narzędzi do wyszukiwania edytora Word ............................. 181
Szukanie danych za pomocą panelu Poszukiwanie ............................. 183
Dostęp do tezaurusa w edytorze Word ..................................................... 184
Tłumaczenie tekstu ................................................................................ 185
Etykiety ekranowe tłumaczenia ......................................................... 187
Sprawdzanie statystyki dokumentu ........................................................ 187
Rozdział 7. Drukowanie dokumentu edytora Word ......................................189
Szybkie i łatwe drukowanie ..................................................................... 189
Podgląd wydruku .................................................................................... 191
Wybieranie drukarki ............................................................................... 194
Ustawianie drukarki domyślnej ......................................................... 195
Zgłębianie właściwości drukarki ........................................................ 195
Drukowanie do pliku Adobe PDF ............................................................ 198
Wysyłanie faksu z edytora Word ............................................................. 198
Zmiana ustawień drukowania ................................................................ 201
Drukowanie części dokumentu ......................................................... 201
Drukowanie i sortowanie wielu kopii ................................................. 202
Drukowanie po obu stronach kartki ................................................... 203
Drukowanie kopert ................................................................................ 204
Drukowanie etykiet ................................................................................ 205
Ustawianie opcji drukowania .................................................................. 206
Część II Tworzenie dłuższych
i bardziej złożonych dokumentów .............................................209
Rozdział 8. Tworzenie konspektu ....................................................................211
Przełączanie się na Widok konspektu ...................................................... 211
Podwyższanie i obniżanie poziomu nagłówków ....................................... 213
Kontrola podnagłówków w czasie podwyższania i obniżania ............... 216
Przenoszenie elementów konspektu ....................................................... 217
Pokazywanie poszczególnych części konspektu ....................................... 218
Rozwijanie i zwijanie poziomów ........................................................ 218
Pokazywanie i ukrywanie tekstu ........................................................ 218
Pokazywanie tylko pierwszego wiersza ............................................... 220
Pokazywanie formatowania tekstu .................................................... 220
6
W O R D 2 0 0 7 . N I E O F I C J A L N Y P O D R Ę C Z N I K
Rozdział 9. Praca z długimi dokumentami .....................................................221
Poruszanie się po dużym dokumencie .................................................... 221
Zrozumieć sekcje ................................................................................... 223
Wstawianie podziałów sekcji ............................................................. 225
Tworzenie spisu treści ............................................................................ 226
Aktualizowanie spisu treści ............................................................... 229
Ręczna zmiana zawartości spisu treści ............................................... 230
Formatowanie spisu treści ................................................................. 231
Usuwanie spisu treści ....................................................................... 233
Tworzenie indeksu ................................................................................. 233
Zaznaczanie pozycji indeksu ............................................................. 234
Budowanie indeksu ........................................................................... 237
Opcja Autozaznaczanie… i plik konkordancji .................................... 238
Aktualizacja indeksu ......................................................................... 240
Usuwanie indeksu ............................................................................ 240
Usuwanie hasła indeksu ................................................................... 241
Nawigacja za pomocą hiperłączy ............................................................. 241
Wstawianie zakładek ........................................................................ 245
Odsyłacze wewnątrz dokumentu ............................................................ 246
Usuwanie odsyłacza .......................................................................... 247
Odsyłanie do rysunków .......................................................................... 248
Tworzenie spisu ilustracji ................................................................. 249
Tworzenie przypisów dolnych i końcowych ............................................ 250
Wstawianie przypisów dolnych i końcowych ..................................... 251
Formatowanie przypisów dolnych i końcowych ................................. 251
Wstawianie cytatów i tworzenie bibliografii ............................................ 253
Wstawianie cytatu ............................................................................ 253
Wstawianie bibliografii ..................................................................... 255
Praca z dokumentem głównym ............................................................... 256
Tworzenie dokumentu głównego ....................................................... 258
Praca z dokumentami podrzędnymi .................................................. 259
Formatowanie dokumentu głównego ................................................. 260
Drukowanie dokumentu głównego .................................................... 260
Rozdział 10. Organizowanie informacji w tabelach ..................................... 263
Tworzenie tabeli .................................................................................... 264
Tworzenie tabeli ze wstążki ............................................................... 264
Korzystanie z okna dialogowego Wstawianie tabeli ............................ 265
Rysowanie tabeli ............................................................................... 266
Szybkie tabele ................................................................................... 268
Poruszanie się we wnętrzu tabeli ............................................................ 269
Zaznaczanie części tabeli ........................................................................ 270
S P I S T R E Ś C I
7
Scalanie i dzielenie komórek ................................................................... 272
Ustawianie szerokości kolumny i wysokości wiersza ............................... 272
Wstawianie kolumn i wierszy ............................................................ 273
Usuwanie komórek, kolumn, wierszy i tabel ...................................... 274
Formatowanie tabel ................................................................................ 276
Korzystanie ze stylów tabeli ............................................................... 277
Wyrównywanie tekstu, liczb i danych ................................................ 279
Cieniowanie i obramowanie .............................................................. 280
Obliczenia w tabeli ................................................................................. 282
Rozdział 11. Wstawianie do dokumentu grafiki, filmów i dźwięku ............ 285
Inicjały, pola tekstowe i obiekty WordArt ................................................ 285
Wstawianie inicjału w akapicie .......................................................... 287
Wstawianie pola tekstowego .............................................................. 289
Wyginanie napisów narzędziem WordArt .......................................... 293
Praca z obrazami i obiektami clipart ........................................................ 294
Wstawianie obrazów do dokumentu .................................................. 294
Znajdowanie i używanie obiektów clipart .......................................... 296
Praca z obiektami SmartArt .................................................................... 299
Wybieranie grafiki SmartArt .............................................................. 300
Wstawianie grafiki SmartArt do dokumentu ...................................... 301
Modyfikowanie obiektów SmartArt ................................................... 303
Praca z kształtami .................................................................................. 303
Wstawianie wykresów i diagramów ......................................................... 309
Wstawianie dźwięków, plików wideo i innych obiektów .......................... 312
Wstawianie podpisów i numeracji grafik ................................................. 315
Rozdział 12. Wysyłanie masowej korespondencji
za pomocą funkcji korespondencji seryjnej .................................................... 317
Podstawy korespondencji seryjnej ........................................................... 318
Najczęściej spotykane typy dokumentów korespondencji seryjnej ...... 318
Lista adresatów korespondencji seryjnej ............................................ 319
Sześć etapów tworzenia korespondencji seryjnej ................................ 319
Uruchomienie Kreatora korespondencji seryjnej ..................................... 321
Wybór rodzaju dokumentu ................................................................ 322
Wybór adresatów ............................................................................... 324
Napisanie listu .................................................................................. 325
Podgląd listu ..................................................................................... 327
Kończenie scalania ............................................................................ 328
Scalanie korespondencji seryjnej do poczty e-mail ................................... 330
Edytowanie listy adresatów ..................................................................... 333
Edytowanie listy adresatów ................................................................ 333
8
W O R D 2 0 0 7 . N I E O F I C J A L N Y P O D R Ę C Z N I K
Sortowanie listy adresatów ..................................................................... 335
Filtrowanie listy adresatów ................................................................ 336
Znajdowanie zduplikowanych rekordów ........................................... 338
Znajdowanie adresatów .................................................................... 339
Stosowanie reguł korespondencji seryjnej ............................................... 339
Część III Udostępnianie dokumentów
i współpraca z innymi osobami ..................................................343
Rozdział 13. Tworzenie stron WWW i blogów .............................................. 345
Zapisywanie dokumentów Worda w postaci stron WWW ....................... 345
Tworzenie od podstaw stron WWW ........................................................ 348
Tworzenie dokumentu ze stroną WWW ............................................ 349
Utwórz tabelę z układem strony ........................................................ 350
Dodaj pasek nawigacji ....................................................................... 352
Dodaj wiersz z prawami autorskimi .................................................. 354
Zapisz stronę jako szablon ................................................................ 355
Dodaj do swojej strony tekst i obrazy ................................................. 356
Wskazówki dotyczące projektowania stron WWW .................................. 357
Blogowanie za pomocą programu Word .................................................. 358
Zarządzanie kontem bloga ................................................................ 360
Publikowanie w blogu ....................................................................... 362
Ustawianie opcji sieci WWW ................................................................. 363
Rozdział 14. Tworzenie formularzy ............................................................... 365
Tworzenie formularza drukowanego ...................................................... 365
Projektowanie formularzy za pomocą tabel ........................................ 366
Tworzenie formularza elektronicznego ................................................... 370
Czym są formanty zawartości? .......................................................... 370
Wyświetlanie karty Deweloper .......................................................... 372
Dodawanie formantów zawartości do formularza .............................. 372
Ochrona formularza elektronicznego ................................................. 376
Ustawianie właściwości formantów zawartości ....................................... 379
Testowanie formularza .......................................................................... 381
Testowanie formularza drukowanego ................................................ 382
Testowanie formularza elektronicznego ............................................ 382
Rozdział 15. Język XML i program Word ........................................................ 383
Co to jest XML i dlaczego powinno mnie to interesować? ........................ 383
Jak działa XML? ................................................................................ 384
Zalety języka XML ............................................................................ 385
S P I S T R E Ś C I
9
XML i nowy format plików programu Word ............................................ 385
Czytanie znaczników XML ................................................................ 386
Pliki, które sprawiają, że XML działa ................................................. 389
Oznaczanie informacji za pomocą formantów zawartości ........................ 390
Dołączanie schematu XML do dokumentu ............................................. 391
Rozdział 16. Współpraca z innymi osobami .................................................. 395
Dodawanie komentarzy .......................................................................... 395
Dodawanie komentarzy głosowych .................................................... 398
Usuwanie komentarzy ...................................................................... 399
Wyróżnianie tekstu ........................................................................... 401
Śledzenie zmian podczas edycji ............................................................... 401
Śledzenie i przeglądanie zmian .......................................................... 402
Modyfikowanie widoku znaczników .................................................. 403
Drukowanie poprawek i znaczników ................................................. 406
Akceptowanie i odrzucanie zmian .......................................................... 407
Usuwanie wszystkich komentarzy i śledzonych zmian ............................ 408
Łączenie i porównywanie dokumentów ................................................... 411
Porównywanie dwóch dokumentów ................................................... 414
Zabezpieczanie dokumentu przed zmianami .......................................... 414
Stosowanie ograniczeń formatowania ................................................ 417
Zezwalanie na wprowadzanie zmian
w niektórych częściach dokumentu ................................................. 418
Część IV Dostosowywanie programu Word
za pomocą makr i innych narzędzi ............................................. 421
Rozdział 17. Dostosowywanie stanowiska pracy ......................................... 423
Dostosowywanie paska narzędzi Szybki dostęp ....................................... 423
Dodawanie poleceń do paska narzędzi Szybki dostęp .......................... 424
Tworzenie skrótów klawiaturowych ....................................................... 427
Personalizowanie opcji programu Word .................................................. 429
Zmiana sposobu wyświetlania ................................................................ 430
Opcje wyświetlania w ustawieniach Popularne .................................. 430
Zmiana ustawień wyświetlania ......................................................... 431
Zaawansowane opcje wyświetlania .................................................... 434
Dostosowywanie ustawień zapisywania dokumentów ............................. 437
Opcje zapisywania dokumentów ....................................................... 438
Opcje edycji w trybie offline ............................................................... 439
Opcje czcionek osadzonych ............................................................... 440
Zmiana opcji edycji ................................................................................ 441
Opcje edycji ....................................................................................... 441
Opcje wycinania, kopiowania i wklejania ........................................... 443
10
W O R D 2 0 0 7 . N I E O F I C J A L N Y P O D R Ę C Z N I K
Rozdział 18. Zmiana ustawień zabezpieczeń ................................................ 447
Używanie podpisów cyfrowych ............................................................... 448
Tworzenie podpisu cyfrowego ........................................................... 448
Podpisywanie dokumentu podpisem cyfrowym ................................. 450
Dodawanie wiersza podpisu pakietu Microsoft Office ........................ 451
Usuwanie podpisu cyfrowego ............................................................ 454
Uzyskiwanie podpisu cyfrowego od trzeciej strony ............................. 454
Sprawdzanie podpisu cyfrowego ........................................................ 454
Dostosowywanie ustawień Centrum zabezpieczeń ................................. 457
Zabezpieczanie dokumentów przed złośliwymi makrami .................. 457
Wybór zaufanych wydawców ............................................................. 458
Tworzenie zaufanej lokalizacji .......................................................... 459
Ustawianie działania dodatków ......................................................... 462
Ustawianie działania formantów ActiveX .......................................... 462
Ustawienia makr .............................................................................. 464
Wyświetlanie ostrzeżeń .......................................................................... 465
Usuwanie informacji osobistych ............................................................. 466
Rozdział 19. Wprowadzenie do makr i języka Visual Basic .......................... 469
Wyświetlanie karty Deweloper ............................................................... 469
Rejestrowanie makr ............................................................................... 470
Testowanie makra ............................................................................ 476
Uruchamianie makr ............................................................................... 477
Dodawanie makra do paska narzędzi Szybki dostęp ........................... 477
Uruchamianie makra z okna dialogowego Makra .............................. 478
Czytanie kodu języka Visual Basic .......................................................... 479
Uzyskiwanie pomocy na temat języka Visual Basic ............................ 481
Wprowadzanie prostych zmian w kodzie języka Visual Basic ............. 482
Używanie podpisów cyfrowych ............................................................... 484
Sygnowanie makra podpisem cyfrowym ............................................ 484
Rozdział 20. Tworzenie własnych motywów i szablonów .......................... 487
Projektowanie własnych motywów ......................................................... 487
Definiowanie kolorów motywu ......................................................... 488
Definiowanie czcionek motywu ........................................................ 492
Definiowanie efektów motywu .......................................................... 495
Modyfikowanie i zapisywanie motywów ............................................ 496
Projektowanie szablonów dokumentu .................................................... 496
Zapisywanie dokumentu programu Word jako szablonu .................... 498
Ustawienia dokumentu z szablonem ................................................. 499
Dodawanie tekstu stałego .................................................................. 500
Dodawanie formantów zawartości ..................................................... 501
S P I S T R E Ś C I
11
Dodawanie nagłówka ........................................................................ 505
Dodawanie pozycji autotekstu ........................................................... 508
Końcowe poprawki i zapisanie szablonu ............................................. 509
Testowanie szablonu notatki ............................................................. 509
Używanie szablonów globalnych ............................................................. 511
Tworzenie szablonu globalnego ......................................................... 512
Wczytywanie szablonu globalnego ..................................................... 513
Dodatki ......................................................................................... 515
Dodatek A Pomoc w programie Word i nie tylko ........................................... 517
Skorowidz .........................................................................................................527
12
W O R D 2 0 0 7 . N I E O F I C J A L N Y P O D R Ę C Z N I K
ROZDZIAŁ
ormatowanie jest sztuką, dzięki której Twój dokument wygląda efektownie
i atrakcyjnie. Poprawne formatowanie wyróżnia poszczególne partie Twojego
tekstu i pomaga czytelnikowi zrozumieć przekazywane treści. Formatować
można w zasadzie każdy element dokumentu, od pojedynczego znaku do całych
akapitów. Zawartość dokumentu musi być czytelna i łatwo wpadająca w oko.
Nagłówki powinny być zaznaczone większą, pogrubioną czcionką i zachowywać
stały format w całym dokumencie. Ważne słowa muszą wręcz rozbrzmiewać
intensywnością, a cycaty koniecznie muszą odcinać się na tle pozostałego tekstu.
Rozdział ten porusza najpierw zagadnienia podstawowe: w jaki sposób formatować
pojedyncze znaki i słowa — wybrać krój czcionki, pogrubić ją, ustalić styl „kursywa”,
podkreślić czy zamienić na kapitaliki. Dowiesz się, jak ustawiać wcięcia akapi-
towe i interlinie oraz jak kontrolować sposób łamania słów w wierszu i wierszy.
Wreszcie dowiesz się, jak kopiować i ponownie korzystać z formatowania, uży-
wając do tego takich narzędzi jak malarz formatów czy ustawień stylów.
Podstawy formatowania
Word dokonuje formatowania na trzech poziomach, od małych zmian do szero-
ko zakrojonych. Formatowanie może objąć pojedyncze znaki, akapity i całe sek-
cje tekstu. Formatowanie znaku rozpoczyna się od wyboru kroju czcionki, jej
rozmiaru, pogrubienia, pochylenia i tak dalej. Na poziomie akapitu ustala się
wcięcia, wypunktowanie i odstępy pomiędzy wierszami. Dla każdej sekcji do-
kumentu (nawet jeżeli jest tylko jedna) możesz ustalić rozmiar papieru, orienta-
cję strony i marginesy, zgodnie z radami, które pojawiły się w poprzednim roz-
dziale. Niektórym pomaga myślenie o poszczególnych częściach dokumentu jak
o lalkach rosyjskiej matrioszki — znaki wchodzą w skład akapitów, z których
zbudowane są sekcje, a te z kolei tworzą cały dokument.
Formatowanie znaków
Każdy rodzaj formatowania ma własne okno dialogowe, dające Ci dostęp do wszyst-
kich możliwych ustawień. Większość opcji formatowania możesz też ustawić,
korzystając ze wstążki, minipaska narzędziowego i skrótów klawiaturowych.
·
Znaki. Skorzystaj z okna dialogowego Czcionka (Alt+G, FN), jeżeli chcesz
zmienić formatowanie znaków. Litery, liczby i znaki interpunkcyjne zaliczają
się do znaków drukowalnych i jako takie podlegają opcjom formatowania.
Gdy już zaznaczysz znak lub grupę znaków, możesz zastosować do nich jedno
z poleceń grupy Czcionka z karty Narzędzia główne (Alt+G). Możesz usta-
wić dowolny krój czcionki i jej rozmiar dla każdego znaku w tekście. Możesz
pogrubić znaki, podkreślić je, przenieść do indeksu górnego lub ustalić dla
nich dowolny kolor.
Uwaga: Zanim nastała era komputerów, grupy liter, cyfr i znaków interpunkcyjnych o wspólnym
stylu, jak Helvetica czy Bodoni, nazywano krojem pisma. Termin czcionka odnosił się do konkretnych
odmian kroju, jak pogrubiony, zawężony czy kursywa. Dziś oba pojęcia używane są zamiennie.
Word operuje określeniem „czcionka” zapewne dlatego, że jest ono krótsze, dzięki czemu lepiej
pasuje do okna dialogowego.
·
Akapity. Okno dialogowe Akapit (Alt+G, PT) zawiera opcje formatowania
akapitu. Możesz w nim ustawić wyrównanie tekstu, wcięcia, odstępy między
wierszami, podziały wiersza i akapitu. Nie musisz wcześniej zaznaczać kon-
kretnego akapitu; po prostu ustaw kursor wstawiania w jego obszarze. Po-
nieważ znaki są częścią akapitu (miej na uwadze rosyjskie matrioszki), każ-
dy z nich ma określoną podstawową czcionkę. Gdy zmieniasz formatowanie
czcionek w akapicie, faktycznie zastępujesz domyślną czcionkę akapitu,
określoną w jego stylu.
·
Sekcje. Okno dialogowe Ustawienia Strony (Alt+A, SW) służy do formato-
wania sekcji. Kiedy zmieniasz marginesy, orientację strony, rozmiar papieru
i liczbę kolumn na stronie (dokładny opis tych działań znajduje się w roz-
dziale 3.), formatujesz sekcję. Wiele dokumentów składa się z tylko jednej
sekcji, więc wprowadzając zmiany w sekcji, zmieniasz cały dokument.
Uwaga: Rozdział ten wyjaśni Ci, jak formatować znaki i akapity. Formatowaniem sekcji zajmę się
w rozdziale 9., poczynając od strony 223.
Formatowanie znaków
Każdy znak pojawiający się w Twoim dokumencie jest sformatowany. Formato-
wanie określa krój pisma, rozmiar znaku, jego kolor oraz to, czy ma on zostać
podkreślony, pogrubiony czy zapisany kapitalikami. Zmiana formatowania jest
prosta, a Word jak zwykle pozwala to robić na kilka różnych sposobów. Z do-
stępnych metod najprostszą i najbardziej narzucającą się jest wykorzystanie na-
rzędzi wstążki (Narzędzia główne/Czcionka). Dalsze, bardziej subtelne poprawki
możesz wykonać z okna dialogowego Czcionka (Alt+G, FN).
Szybkie formatowanie zapewne nie będzie wymagać użycia narzędzi bardziej za-
awansowanych niż te oferowane przez minipasek narzędzi, pojawiający się po
C Z Ę Ś Ć I ¨ P O D S T A W Y T W O R Z E N I A P R O S T Y C H D O K U M E N T Ó W W O R D A
114
Formatowanie znaków
zaznaczeniu tekstu do formatowania. A gdy nabierzesz już wprawy, większość
formatowania będziesz wykonywać za pomocą skrótów klawiaturowych, nie
zwalniając wcale tempa pracy, aby sięgnąć po mysz.
Niezależnie od wyboru metody formatowanie zawsze przebiega dwuetapowo.
Najpierw informujesz edytor, który fragment tekstu będzie formatowany, zazna-
czając go. Potem przystępujesz do formatowania. Możesz też od razu na początku
ustawić opcje formatowania i dopiero wtedy zacząć wprowadzać tekst. W takim
razie wszystkie znaki będą pięknie sformatowane już w chwili powstania.
Formatowanie za pomocą wstążki
lub okna dialogowego Czcionka
Ponieważ formatowanie znaków jest jednym z częściej wykonywanych zadań,
firma Microsoft umieściła narzędzia do zmiany najpopularniejszych ustawień od
razu na karcie Narzędzia główne. Jeżeli nie ma tam potrzebnych Ci opcji, mu-
sisz udać się do okna dialogowego Czcionka. Okno to daje Ci jednoczesny dostęp
do wszystkich opcji formatowania znaku, dzięki czemu możesz szybko wprowadzić
kilka zmian naraz. W jednym miejscu zmienisz krój pisma i rozmiar czcionki
oraz dodasz podwójne różowe podkreślenie.
Oto co musisz w tym celu zrobić.
1.
Zaznacz tekst do formatowania, jak pokazuje to rysunek 4.1.
Rysunek 4.1. Grupa
Czcionka, należąca do
karty Narzędzia główne,
zawiera najczęściej uży-
wane polecenia forma-
towania znaku. Zmiany,
których tu dokonasz,
zostaną zastosowane do
wybranego przez Ciebie
tekstu (na przykład do
słowa „Niemiec”, jak po-
kazuje przykład). Jeśli nie
widzisz tu potrzebnego Ci
polecenia, kliknij przycisk
otwierający okno dialogo-
we Czcionka (rysunek 4.2)
Możesz w tym celu skorzystać z dowolnej metody opisanej w rozdziale 2.
Możesz przeciągnięciem zaznaczyć pojedynczy znak. Klikając dwukrotnie,
zaznaczysz słowo. Możesz też ustawić kursor po lewej stronie akapitu i klik-
nąć dwukrotnie, aby zaznaczyć go w całości.
Oczywiście, jeśli niczego jeszcze nie napisałeś, możesz zacząć od ustawienia
opcji formatowania, korzystając z narzędzi dostępnych na wstążce, a dopiero
potem zacząć wprowadzać tekst.
R O Z D Z I A Ł 4 . F O R M A T O W A N I E T E K S T U , A K A P I T Ó W I N A G Ł Ó W K Ó W
115
Formatowanie znaków
2.
Udaj się do grupy Narzędzia główne/Czcionka lub otwórz okno dialogowe
Czcionka (kliknij otwierający je mały przycisk pokazany na rysunku 4.1
lub użyj skrótu klawiaturowego Alt+G, FN) i zmień formatowanie.
Wiele z przycisków grupy Czcionka pełni funkcję przełączników. Gdy zazna-
czysz tekst i klikniesz przycisk Podkreślenie, edytor podkreśli wszystkie
znaki w obrębie zaznaczenia. Gdy klikniesz ten sam przycisk ponownie,
podkreślenie zniknie.
Jeśli na wstążce nie ma potrzebnego Ci polecenia albo gdy chcesz dokonać kilku
jednoczesnych zmian formatowania w zaznaczonym tekście, otwórz okno dialo-
gowe Czcionka (rysunek 4.2).
Rysunek 4.2. Żeby zmienić
krój pisma, styl, rozmiar, kolor
czcionki czy zastosować inne
efekty, otwórz okno dialogowe
Czcionka (Alt+G, FN). Jak więk-
szość okien dialogowych daje
dostęp do większej liczby poleceń,
niż możesz znaleźć na wstążce
Formatowanie za pomocą minipaska narzędzi
Minipasek narzędzi nie daje wprawdzie tyle radości co minibarek w pokoju ho-
telowym, ale są chwile, w których cieszysz się, że jest pod ręką. To nowe narzędzie
Worda pojawia się, gdy zaznaczysz jakiś fragment tekstu (rysunek 4.3). Na po-
czątku jest ledwie widoczny, ale jeśli przesuniesz w jego kierunku kursor myszy,
nabierze kolorów i udostępni zestaw poleceń, wśród których przeważają te od-
powiedzialne za formatowanie znaków. Po prostu kliknij jeden z przycisków, aby
sformatować zaznaczony tekst (albo przesuń kursor poza obszar paska, jeśli chcesz,
żeby zniknął).
116
C Z Ę Ś Ć I ¨ P O D S T A W Y T W O R Z E N I A P R O S T Y C H D O K U M E N T Ó W W O R D A
Formatowanie znaków
Rysunek 4.3. Dzięki minipaskowi narzę-
dzi masz zawsze dostęp do najczęściej
używanych poleceń. Tak się składa, że
większość z nich to narzędzia formato-
wania znaków
Formatowanie za pomocą skrótów klawiaturowych
Gdy akurat masz wenę twórczą i jesteś w trakcie pisania, to znacznie łatwiej będzie
Ci nacisnąć klawisze Ctrl+I, żeby zmienić czcionkę na kursywę, niż zdjąć rękę
z klawiatury i chwycić mysz. Ponieważ większość poleceń formatowania działa
jak przełączniki, takie opcje formatowania, jak pogrubienie, podkreślenie czy
kursywa, stają się drugą naturą autora. Na przykład przełączenie na kursywę
wymaga jedynie wciśnięcia klawiszy Ctrl+I przed wpisaniem tekstu i po jego
wpisaniu. W tabeli 4.1 znajdziesz podręczną ściągę wszystkich skrótów klawia-
turowych służących do formatowania.
K Ą C I K W S P O M N I E Ń
Gdzie podziała się karta Efekty tekstowe?
W swoim bezprecedensowym posunięciu Microsoft
zmniejszył liczbę opcji formatowania tekstu dostępnych
w edytorze Word 2007. Na szczęście zniknął element,
za którym mało kto będzie tęsknił: efekty tekstowe.
W edytorze Word 2003 skrót Alt+F, C, Alt+F otwierał
okno dialogowe Czcionka na karcie Efekty tekstowe.
Tam znajdowały się wszelkie animowane ozdobniki
tekstu, jak Iskrzący się tekst, Migające tło, Poblask,
Pochód czerwonych mrówek, Pochód czarnych mrówek
i Światła Las Vegas. (Oczywiście Microsoft planował, że
pojawią się one na stronach WWW, a nie na wydrukach).
Przypuszczalnie większość użytkowników na tyle wy-
kazała się zdrowym rozsądkiem i dobrym smakiem,
że unikała tych jakże denerwujących efektów, zatem
Microsoft odrzucił to formatowanie.
W każdym razie jeśli już koniecznie musisz umieścić
maszerujące mrówki na obwodzie tekstu, to jedynym
sposobem jest wyciąć sformatowany wcześniej tekst
ze starszej wersji edytora i wkleić go do Worda 2007.
R O Z D Z I A Ł 4 . F O R M A T O W A N I E T E K S T U , A K A P I T Ó W I N A G Ł Ó W K Ó W
117
Formatowanie znaków
Tabela 4.1. W wyniku ewolucji edytora Word prawie każde polecenie formatowania ma więcej niż
jeden skrót klawiaturowy. Nowe skróty klawiaturowe są wynikiem reorganizacji przeprowadzonej
w wersji 2007, związanej z wprowadzeniem wstążki. Ale jeżeli skróty Ctrl+B (pogrubienie) i Ctrl+U
(podkreślenie) na stałe wryły Ci się w pamięć, nie martw się — polecenia dostępne w poprzednich
wersjach programu Word nadal działają
Polecenie
Czcionka
Skrót
klawiaturowy
Stary skrót
klawiaturowy
Opis
Alt+G, FC;
klawisze strzałek;
Enter
Ctrl+Shift+F;
klawisze strzałek;
Enter
Rozmiar czcionki
Alt+G, FO;
klawisze strzałek;
Enter
Ctrl+Shift+P;
klawisze strzałek;
Enter
Skrót klawiaturowy Alt+G, FC
wybiera menu rozwijane kroju
pisma; klawisze strzałek
zaznaczają czcionkę; wciśnięcie
klawisza Enter akceptuje wybór.
Skrót klawiaturowy Alt+G, FO
wybiera menu rozwijane rozmiaru
czcionki; klawisze strzałek
zaznaczają rozmiar; wciśnięcie
klawisza Enter akceptuje wybór.
Zwiększ czcionkę
Alt+G, FW
Ctrl+Shift+.
Zwiększa rozmiar czcionki.
Zmniejsz czcionkę
Alt+G, FK
Ctrl+Shift+,
Zmniejsza rozmiar czcionki.
Pogrubienie
Kursywa
Alt+G, 1
Alt+G, 2
Ctrl+B
Ctrl+I
Włącza i wyłącza pogrubienie.
Włącza/wyłącza kursywę.
Podkreślenie
Alt+G, 3; Enter
Ctrl+U
Włącza/wyłącza podkreślenie.
Styl podkreślenia
Alt+G, 3;
klawisze strzałek;
Enter
Przekreślenie
Alt+G, 4
Skrót klawiaturowy Alt+G, 3
wybiera menu rozwijane stylu
podkreślenia; klawisze strzałek
zaznaczają styl; wciśnięcie
klawisza Enter akceptuje wybór.
Włącza/wyłącza przekreślenie.
Alt+G, 5
Alt+G, 6
Ctrl+=
Włącza/wyłącza indeksy dolne.
Ctrl+Shift+=
Włącza/wyłącza indeksy górne.
Indeks dolny
Indeks górny
Zmień
wielkość liter
Kolor czcionki
Alt+G, 7;
klawisze strzałek
Shift+F3
Alt+G, FX;
klawisze strzałek;
Enter
Kolor wyróżnienia
tekstu
Alt+G, R; Enter
Wyczyść
formatowanie
Alt+G, E
Ctrl+spacja
Przełącza pomiędzy pięcioma
opcjami: jak w zdaniu, małe litery,
WIELKIE LITERY, Jak Nazwy Własne,
zaMIANA nA mAŁE/wIELKIE.
Skrót klawiaturowy Alt+G, FX
wybiera menu rozwijane koloru
czcionki; klawisze strzałek
zaznaczają kolor; wciśnięcie
klawisza Enter akceptuje wybór.
Skrót klawiaturowy Alt+G, R
wybiera menu rozwijane
zaznaczenia; wciśnięcie klawisza
Enter akceptuje wybór.
Usuwa formatowanie tekstu
w zaznaczonym obszarze tekstu.
118
C Z Ę Ś Ć I ¨ P O D S T A W Y T W O R Z E N I A P R O S T Y C H D O K U M E N T Ó W W O R D A
Formatowanie akapitów
Zmiana wielkich i małych liter
Każda litera może pojawić się jako wielka lub mała, ale kiedy zaczniesz składać
razem słowa i zdania, napotkasz wszelkie ich kombinacje. Nie jest niczym dziw-
nym nazwa firmy czy tytuł wypisane wielkimi literami. Każde zdanie rozpoczyna
się wielką literą w pierwszym słowie, ale w niektórych językach wszystkie waż-
niejsze słowa tytułów pisane są w ten sposób. Microsoft stara się wprowadzić au-
tomatyzację wszędzie tam, gdzie jest ona możliwa, dlatego też wprowadził do
wstążki menu Zmień wielkość liter (Alt+G, 7) (rysunek 4.4).
Rysunek 4.4. Menu Zmień wielkość liter
oferuje Ci pięć różnych ustawień wielko-
ści liter. Aby je rozwinąć, kliknij przycisk,
który wygląda jak dwie litery Aa
Polecenie Zmień wielkość liter łamie zwyczajową regułę formatowania mówiącą
że przed zastosowaniem polecenia należy najpierw zaznaczyć tekst. Jeśli niczego
nie zaznaczysz, Word założy, że chcesz zastosować zmianę wielkości liter w sło-
wie, przy którym znajduje się punkt wstawiania. Jeśli wcześniej został zazna-
czony jakiś fragment tekstu, to polecenie zadziała, zgodnie z przewidywaniami,
tylko na zaznaczony obszar.
Kapitaliki w tytule
Kapitaliki (rysunek 4.5) to kolejna wariacja na temat pisania wielkimi literami.
Opcja ta nie jest dostępna w menu Zmień wielkość liter. Kapitaliki wybiera się
w oknie dialogowym Czcionka po prawej stronie grupy Efekty (tej samej, w któ-
rej znajdują się podkreślenie i przekreślenie). Kapitaliki doskonale sprawdzają
się w tytułach i nagłówkach listów (szczególnie cenią je sobie prawnicy i księgo-
wi), ale w ogóle nie nadają się do użycia w tekście głównym. Cały akapit zapisany
kapitalikami czyta się wyjątkowo nieprzyjemnie.
Formatowanie akapitów
Formatowanie akapitu wiąże się najczęściej ze zmianą jego kształtu. Możesz go
ściskać, wstawiając wcięcia, lub rozciągać dodatkowymi odstępami między wierszami.
Inne zmiany, które możesz wprowadzać, jak choćby dodawanie obramowania
R O Z D Z I A Ł 4 . F O R M A T O W A N I E T E K S T U , A K A P I T Ó W I N A G Ł Ó W K Ó W
119
Formatowanie akapitów
Rysunek 4.5. Kapitaliki są doskonałym
sposobem na wyróżnienie tytułów czy
podtytułów, jak „Rozdział Czwarty”
w pokazywanym przykładzie. Pierwsze
litery słów to wielkie litery normalnego
rozmiaru, a pozostałe są odrobinę niższe
czy tworzenie listy wypunktowania lub numerowania, wpływają już na format
całego akapitu. Grupa poleceń formatowania Akapit (Narzędzia główne/Akapit)
jest sąsiadem grupy Czcionka (rysunek 4.6). Nie musisz zaznaczać tekstu, aby
sformatować akapit, upewnij się jedynie, że punkt wstawiania znajduje się w jego
obrębie. Jednak jeśli zechcesz sformatować naraz więcej niż jeden akapit, to nie
obejdzie się bez zaznaczania.
Rysunek 4.6. Polecenia formatowania akapitu znajdują się w grupie Narzędzia główne/Akapit. Znajdziesz
w niej (od lewej) przyciski dodawania wypunktowania i numerowania, ustawiania wcięć, sortowania zawartości
akapitu, pokazywania znaczników akapitu, wyrównywania tekstu, dostosowywania interlinii, zmieniania koloru
tła i dodawania obramowania
Wyrównywanie tekstu
Wyrównywanie tekstu jest bardzo prostą czynnością. Ustaw punkt wstawiania
w obszarze akapitu, który chcesz sformatować, kliknij jeden z przycisków wyrów-
nywania znajdujących się w grupie Akapit na karcie Narzędzia główne. Na przykład
wybranie Narzędzia główne/Akapit/Wyrównaj tekst do lewej ustawia wyrównanie
120
C Z Ę Ś Ć I ¨ P O D S T A W Y T W O R Z E N I A P R O S T Y C H D O K U M E N T Ó W W O R D A
Formatowanie akapitów
w bieżącym akapicie. Jak pokazuje rysunek 4.7, masz do wyboru cztery ustawienia
wyrównania.
·
Wyrównaj tekst do lewej (Alt+G, AL). Wyrównuje wiersze do lewego mar-
ginesu, zostawiając postrzępioną prawą stronę wierszy. Wyrównanie to stosuje
się najczęściej w listach, raportach i wielu dokumentach służbowych.
·
Do środka w poziomie (Alt+G, AP). Wyśrodkowuje każdy z wierszy akapitu,
pozostawiając „postrzępione” marginesy prawy i lewy. Ustawienie to sprawdza
się w przypadku tytułów i krótkich fragmentów tekstu, na przykład w zapro-
szeniach czy materiałach reklamowych. Unikaj używania go w długich aka-
pitach, ponieważ czytelnikowi będzie ciężko znaleźć początek nowego wiersza,
jeżeli margines będzie nierówny.
·
Wyrównaj tekst do prawej (Alt+G, AR). Ustawia wiersze równo przy prawym
marginesie, a zostawia ich „poszarpane” początki po lewej stronie. Z tego
niezwykłego formatowania korzysta się głównie podczas wstawiania podpisów
lub cytatów, aby je oddzielić od tekstu podstawowego.
·
Wyjustuj (Alt+G, AJ). Zwiększa odstępy pomiędzy literami i słowami, aby
tekst był wyrównany tak przy lewym marginesie, jak przy prawym. Tekst
wyjustowany sprawia bardziej formalne wrażenie; często spotyka się go
w książkach czy materiałach naukowych. Jeśli wyjustowany fragment wygląda
dziwnie ze względu na dodatkowe odstępy pomiędzy znakami i wyrazami,
spróbuj zwiększyć długość wiersza, dzięki czemu w jednym wierszu zmieści
się więcej znaków. Osiągniesz to, zmniejszając marginesy (Alt+A, M) lub
zmieniając rozmiar czcionki (Alt+G, FO).
Rysunek 4.7. Ustaw wyrównanie
tekstu w akapicie, korzystając z przy-
cisków wstążki. Masz do wyboru
cztery ustawienia: Wyrównaj tekst
do lewej, Do środka w poziomie,
Wyrównaj tekst do prawej i Wyjustuj
R O Z D Z I A Ł 4 . F O R M A T O W A N I E T E K S T U , A K A P I T Ó W I N A G Ł Ó W K Ó W
121
Formatowanie akapitów
Ustawianie wcięcia w akapicie
Wcięcie w akapicie ustawia się najczęściej po to, aby oddzielić cytat od pozostałej
części dokumentu. Z reguły stosuje się wcięcie z lewej strony, przesuwając lewą
krawędź akapitu o około półtora centymetra od lewego marginesu. Ten sposób
tworzenia wcięć jest w Wordzie banalnie prosty. Skorzystaj z przycisku Zwiększ
wcięcie znajdującego się na wstążce (rysunek 4.6) albo użyj skrótu klawiaturo-
wego Alt+G, AI. Jeżeli potem się rozmyślisz, z pomocą przyjdzie Ci polecenie
Zmniejsz wcięcie (Alt+G, AW).
Przyciski wstążki pozwalają wykonać większość codziennej żmudnej pracy, ale
co zrobić, jeśli musisz użyć wcięcia niestandardowego? Aby je ustawić, otwórz
okno dialogowe Akapit na karcie Wcięcia i odstępy (Alt+G, PT) i posłuż się na-
rzędziami Wcięcia, znajdującymi się na jej środku (rysunek 4.8).
Rysunek 4.8. Okno dialogowe Akapit
zostało podzielone na cztery części.
Od góry widzisz Ogólne, Wcięcia, Od-
stępy i Podgląd. W czasie gdy dosto-
sowujesz formatowanie akapitu na-
rzędziami z pierwszych trzech grup,
możesz obserwować wprowadzane
zmiany w oknie podglądu czwartej
Narzędzia tworzenia wcięć dostępne w oknie dialogowym Akapit są znacznie
bardziej precyzyjne niż proste przyciski zwiększania i zmniejszania wcięcia.
Możesz chociażby ustawić wcięcie względem obu marginesów, korzystając z pól
tekstowych Z lewej i Z prawej. Wpisz w nich odpowiednie wartości lub ustal je
przyciskami strzałek. Sprawdź w oknie podglądu, jaki wpływ mają wprowadzone
zmiany.
122
C Z Ę Ś Ć I ¨ P O D S T A W Y T W O R Z E N I A P R O S T Y C H D O K U M E N T Ó W W O R D A
Formatowanie akapitów
W powieściach, opowiadaniach i innych tego typu dziełach często spotyka się
wcięcie w pierwszym wierszu każdego akapitu. Żeby osiągnąć taki efekt, wybierz
opcję Pierwszy wiersz z menu Specjalne. Podaj wartość wcięcia w centymetrach.
Trzy czwarte centymetra z reguły wystarczają, żeby utworzyć ładnie wyglądające
wcięcie.
Wskazówka: Tak przy okazji: nie twórz wcięcia akapitu za pomocą klawisza Tab. Po pierwsze,
otrzymasz wtedy amatorskie wcięcie o rozmiarze 1,25 cm, przypominające to z maszyny do pisa-
nia. Po drugie, stracisz wszystkie korzyści z właściwego formatowania akapitu. Na przykład, kiedy
wciskasz Enter, rozpoczynając tym samym następny akapit, Word automatycznie przenosi na nie-
go ustawienia, stosując dokładnie to samo wcięcie pierwszego wiersza co poprzednio. Gdy używasz
klawisza Tab, musisz pamiętać o nim na początku każdego nowego akapitu i ryzykujesz zniszczenie
wcięć, jeśli zmienisz ustawienia tabulacji (strona 129).
Odwrotnością wcięcia w pierwszym wierszu akapitu jest ustawienie Wysunięcie,
w którym pierwszy wiersz sięga do lewego marginesu, a pozostała część akapitu
jest wcięta. Rozmiar wcięcia ustawia się w polu Co. Takie formatowanie nadaje
się doskonale do słowników, bibliografii itp.
Odstępy między akapitami
Korespondencja firmowa i raporty mają z reguły akapity w postaci blokowej, roz-
dzielone niewielkimi odstępami. Możesz regulować te odstępy, żeby bardziej
wydzielić wybrany fragment tekstu.
Odstępy pomiędzy akapitami ustawia się w oknie dialogowym Akapit (rysunek 4.8).
Po lewej stronie znajdują się pola tekstowe, w których wpisujesz wartości okre-
ślające odstępy przed akapitem i po nim. W akapitach tekstu podstawowego war-
to zachować stałą, niewielką (na przykład 3 punkty) wartość odstępu przed i po
akapicie. W przypadku tytułów dobrze sprawdza się dodatkowy odstęp oddziela-
jący je od tekstu, który znajduje się powyżej. Dzięki temu nie ma wątpliwości,
którego fragmentu dotyczy dany tytuł. Ogólnie rzecz biorąc, im ważniejszy tytuł,
tym większe rozmiar czcionki i odstępy przed i po tytule.
Odstępy pomiędzy wierszami
W oknie dialogowym Akapit, po prawej stronie opcji ustawiania akapitu, znaj-
dują się narzędzia do pracy z wierszem: Interlinia. Dzięki nim wyregulujesz od-
stępy pomiędzy wierszami wewnątrz akapitu. Masz do wyboru trzy ustawienia
gotowe i trzy niestandardowe.
·
Pojedyncza. Wiersze są mocno przysunięte do siebie, odstęp jest minimalny.
Tekst z pojedynczym odstępem między wierszami czyta się łatwo, a przy
tym oszczędza się papier.
·
1,5 wiersza. Wiersze są trochę bardziej rozsunięte, a całość nadal wygląda
bardzo profesjonalnie.
R O Z D Z I A Ł 4 . F O R M A T O W A N I E T E K S T U , A K A P I T Ó W I N A G Ł Ó W K Ó W
123
Formatowanie akapitów
·
Podwójne. Tę opcję chętnie widzą nauczyciele i redaktorzy, ponieważ zostawia
dużo miejsca na ich jakże pomocne uwagi.
·
Co najmniej. To ustawienie sprawdza się rewelacyjnie, jeżeli używasz różnych
rozmiarów czcionek lub wstawiasz w tekście grafikę. Dzięki niemu wszystko
doskonale do siebie pasuje, co możesz zaobserwować na rysunku 4.9.
Rysunek 4.9. Interlinia
odpowiada za ustawia-
nie odstępu pomiędzy
wierszami. Przykłady te
pokazują ten sam akapit,
ale z różnymi ustawie-
niami interlinii. Wszyst-
kie znaki mają rozmiar
11 punktów, z wyjąt-
kiem słowa „po”, które
napisano czcionką
o rozmiarze 24 punkty.
Góra: Ustawienie opcji
Co najmniej i 12 punk-
tów w polu tekstowym
powoduje, że wyraz
napisany zbyt dużą
czcionką pasuje do tek-
stu. Dół: Opcja Dokład-
nie i 12 punktów w polu
tekstowym powodują,
że litery „p” i „o” są
obcięte z góry i z dołu
·
Dokładnie. Ta opcja daje Ci pełną kontrolę. W polu Co wpisz wartość, a edytor
posłusznie się do niej zastosuje.
·
Wielokrotnie. Ta opcja to zupełny odmieniec. Myśl o niej jak o ustawieniu
procentowym pojedynczego wiersza: 1 = 100 , 0,8 = 80 , 1,2 = 120
i tak dalej.
Wstawianie podziału strony i wiersza
Są rzeczy, które po prosu nie wyglądają dobrze, na przykład samotny nagłówek
na dole strony. Taki nagłówek powinien znaleźć się na górze następnej strony.
Oczywiście mógłbyś to wymusić, wstawiając przed nim podział strony (Ctrl+Enter),
ale okaże się to niewygodne, jeżeli potem wprowadzisz zmiany w tekście i nie-
które części dokumentu zmienią położenie. Może się okazać, że podział strony
124
C Z Ę Ś Ć I ¨ P O D S T A W Y T W O R Z E N I A P R O S T Y C H D O K U M E N T Ó W W O R D A
Listy wypunktowania
i numerowania
pojawi się w jakimś nieprzewidzianym miejscu. Rozwiązaniem tego problemu
jest takie ustawienie opcji Podział strony i Podział wiersza, żeby nagłówki i aka-
pity zachowywały się zgodnie z Twoim zamysłem.
Opcje z karty Podziały wiersza i strony okna Akapit (rysunek 4.10) pozwalają
ustawić zachowanie akapitu, gdy ten napotka podział. Ustawienie to jest częścią
formatowania akapitu i przemieszcza się wraz z nim przez cały tekst, bez wzglę-
du na to, gdzie się pojawia i gdzie występują przerwy. Skrót klawiaturowy pro-
wadzący do tej karty to Alt+G, PT, Alt+D. Masz do wyboru cztery opcje.
·
Kontrola bękartów i wdów. Pojedyncze wiersze opuszczone na górze strony
(wdowy) lub na dole (bękarty) wyglądają bardzo nie na miejscu. Zaznacz tę
opcję, a edytor postara się, aby rodzina eee… akapit pozostał w całości.
·
Razem z następnym. Niektóre akapity, a w zasadzie ich części, na przykład
tytuły, muszą koniecznie pozostać przy tekście, który po nich następuje.
Opcja Razem z następnym zastosowana do tytułów sprawi, że zawsze pojawią
się tuż przed akapitem, którego dotyczą.
·
Zachowaj wiersze razem. Czasami pojawia się akapit, który w żadnym razie
nie powinien podzielić się między dwie strony, jak choćby jednoakapito-
wy cytat czy sprostowanie. Dzięki tej opcji akapit pozostanie niepodzielną
jednostką.
·
Podział strony przed. Z tej opcji skorzystaj przy formatowaniu ważniejszych
tytułów, aby zawsze pojawiały się na nowej stronie.
Rysunek 4.10. Podziały wiersza
i strony ustalają wygląd tekstu i po-
zwalają uniknąć dziwnych przejść
między stronami
Tworzenie list wypunktowania i numerowania
Listy wypunktowania
i numerowania
Punktory i numeracja podkreślają istotne informacje i pomagają je dobrze zorgani-
zować. Wypunktowanie w poprzednim podrozdziale sprawia, że dostępne opcje
karty Podziały wiersza i strony są lepiej widoczne na tle tekstu, i sugeruje, że
elementy te są w jakiś sposób związane. Numeracja akapitów służy innym ce-
lom. Wskazuje ona na to, że istotna jest tu kolejność elementów listy lub wystę-
pują one w pewnej hierarchii. W tej książce numeracja akapitów pojawia się przy
instrukcjach prowadzących Cię krok po kroku do pewnych efektów. Protokoły
spotkań są z reguły numerowane, co określa kolejność poruszanych spraw.
R O Z D Z I A Ł 4 . F O R M A T O W A N I E T E K S T U , A K A P I T Ó W I N A G Ł Ó W K Ó W
125
Listy wypunktowania
i numerowania
I tym razem, tak jak w przypadku pozostałych opcji formatowania, nie musisz
zaznaczać akapitu, aby go sformatować. Wystarczy, że umieścisz w jego obrębie
punkt wstawiania. Kiedy decydujesz się na wypunktowanie lub numerowanie, to
z reguły stosujesz je do większej liczby akapitów. Zrób to, zaznaczając uprzednio
odpowiedni fragment tekstu.
Wypunktowanie akapitów
Przekształcenie normalnego akapitu w wypunktowany jest proste — Word wy-
konuje za Ciebie wszystkie nieprzyjemne czynności. W ten sposób możesz po-
święcić czas na wybieranie rodzaju wypunktowania, a nie na wprowadzanie go.
Oto jak przygotować listę wypunktowania.
1.
Na karcie N
Pobierz darmowy fragment (pdf)