Opracowanie prezentuje zarówno teoretyczne, jak i empiryczne ujęcie różnorodnych problemów zarządzania w zakresie nowoczesnych koncepcji i metod zarządzania, z uwzględnieniem zagadnień o charakterze strategicznym, z którymi organizacje spotykają się w trakcie swojej działalności. Przedstawia osiągnięcia badawcze naukowców z różnych ośrodków naukowych. Zamieszczone w nim artykuły zawierają interesujące rozważania na temat aktualnych problemów zarządzania organizacjami dotyczące zarówno teorii, jak i praktyki. W artykułach zaprezentowane zostały sądy i opinie sformułowane na podstawie studiów literaturowych oraz wyniki badań własnych.
Darmowy fragment publikacji:
Wstęp
Poszukiwanie i wdrażanie nowych rozwiązań problemów z zakresu zarządzania or-
ganizacją niewątpliwie ma istotne znaczenie z punktu widzenia jej skutecznego funkcjo-
nowania w turbulentnym otoczeniu. Teoretycy i praktycy z zakresu zarządzania orga-
nizacjami zgodnie twierdzą, że obecna sytuacja rynkowa, z którą organizacje muszą się
zmierzyć, cechuje się dużą turbulentnością. Otoczenie rynkowe odznacza się dynamicz-
nością, gwałtownością oraz nieprzewidywalnością i nic nie wskazuje na to, że ta sytuacja
ulegnie zmianie. Raczej zjawiska te będą się nasilać. Zmiany stają się dzisiaj permanentną
cechą współczesnych organizacji. O sukcesie organizacji w danym otoczeniu decyduje
poszukiwanie i wdrażanie nowych rozwiązań problemów z zakresu zarządzania, z który-
mi spotyka się organizacja. Przyczynić się to może do wzrostu skuteczności i efektywno-
ści jej funkcjonowania w zmiennym otoczeniu.
Opracowanie prezentuje zarówno teoretyczne, jak i empiryczne ujęcie różnorod-
nych problemów zarządzania w zakresie nowoczesnych koncepcji i metod zarządzania,
z uwzględnieniem zagadnień o charakterze strategicznym, z którymi organizacje spo-
tykają się w trakcie swojej działalności. Przedstawia osiągnięcia badawcze naukowców
z różnych ośrodków naukowych. Zamieszczone w nim artykuły zawierają interesujące
rozważania na temat aktualnych problemów zarządzania organizacjami dotyczące zarów-
no teorii, jak i praktyki. W artykułach zaprezentowane zostały sądy i opinie sformułowa-
ne na podstawie studiów literaturowych oraz wyniki badań własnych.
Opracowanie rozpoczyna rozdział 1, który prezentuje analizę jednego z ważnych za-
gadnień w zarządzaniu – innowacji oraz ich rolę w procesie tworzenia oraz reorganizacji
modeli biznesowych przedsiębiorstwa. Autorka (A. Kabalska) przedstawiła najistotniej-
sze założenia koncepcji modelu biznesu oraz rolę innowacji w modelach biznesowych.
Rozdział obejmuje także studium przypadku przedsiębiorstwa działającego w sektorze
usługowym, którego działalność opiera się na wykorzystaniu innowacyjnego pomysłu.
Dla opisanego przypadku wykazano, jakie innowacyjne rozwiązania zastosowano w ana-
lizowanym modelu biznesu oraz przeanalizowano ich wpływ na budowanie przewagi
konkurencyjnej przez przedsiębiorstwo.
Kontynuacją wcześniejszych rozważań jest rozdział 2 (E. Markowska), który prezen-
tuje poziom innowacyjności polskich przedsiębiorstw jako czynnik konkurencyjności
regionu. W dobie globalizacji, wzrostu oczekiwań klientów, a także powiększającej się
konkurencji przedsiębiorstwa, które dążą do utrzymania się na rynku, ukierunkowane są
przede wszystkim na rozwój, bardzo często uwarunkowany czynnikami zewnętrznymi.
W związku z tym zmuszone są one podejmować aktywność innowacyjną. Statystyki oraz
badania prowadzone zarówno na poziomie przedsiębiorstw, krajowym oraz międzynaro-
dowym przedstawiają priorytetowy wpływ podejmowanej działalności innowacyjnej na
8
kondycję przedsiębiorstw, a także całych gospodarek. Wprowadzane przez przedsiębior-
stwa innowacje przynoszą im wiele wymiernych korzyści, do których należą między inny-
mi: wprowadzenie na rynki nowych produktów i usług, zastosowanie nowej technologii
produkcji, a w dłuższym okresie obniżkę kosztów, poszerzenie rynku zbytu, nadążanie za
coraz bardziej większymi wymaganiami konsumentów. W konsekwencji niezwykle istot-
ne jest, aby w każdym państwie funkcjonowały odpowiednie mechanizmy zachęcające
przedsiębiorców do zwiększania nakładów na działania badawczo-rozwojowe.
Aspekt innowacyjności przedsiębiorstw w Kieleckim Parku Technologicznym poru-
sza także kolejny rozdział 3, w którym Autorka (I. Samolak) zawarła opis funkcjonowania
tej instytucji, której wyznacznikiem działań jest misja. Niezwykle interesujące są, zapre-
zentowane w dalszej części rozdziału, wyniki badań własnych w zakresie procesów zwią-
zanych z działaniami innowacyjnymi, prowadzonych przez przedsiębiorstwa ulokowane
w Kieleckim Parku Technologicznym. Celem badań było określenie poziomu innowacyj-
ności przedsiębiorstw poprzez zbadanie częstotliwości wprowadzanych innowacji, powo-
dów oraz wpływu na kielecką gospodarkę – w opinii przedsiębiorców zlokalizowanych na
obszarze Kieleckiego Parku Technologicznego.
Rozdział 4 (J. Krot, A. Tkaczenko) prezentuje istotę modelu organizacji i zarządzania
przepływami gotówki. Zaprezentowano w nim podstawowe zasady zarządzania przepły-
wami środków pieniężnych w organizacji. W tym celu dokonano analizy źródeł nauko-
wych i skutków obowiązujących w tym zakresie aktów prawnych. Zbadano podstawowe
problemy organizacji i zarządzania przepływów pieniężnych w firmie.
Kolejne dwa rozdziały dotyczą zarządzania uczelniami wyższymi. W rozdziale 5 (I. Jo-
achimiak, M.E. Karpińska) wskazano, że z uwagi na niż demograficzny, migrację młodych
osób po wejściu Polski do Unii Europejskiej, jak również „przerost” ilości uczelni publicz-
nych i niepublicznych w stosunku do liczby kandydatów nasiliły się działania konkuren-
cyjne wśród uczelni wyższych w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej. W rozdziale
omówione zostały kwestie dotyczące potrzeby dostosowania szkolnictwa wyższego do po-
trzeb gospodarczych, ciągłego doskonalenia systemów związanych z zapewnieniem jakości
kształcenia oraz sposobów uzyskania funduszy na ten cel. Rozdział 6 (S. Cichoń) dotyczy
wybranych aspektów działań marketingowych w zarządzaniu uczelnią wyższą jako jednego
z kierunków jej funkcjonowania w celu pozyskiwania potencjalnych interesariuszy usług
edukacyjnych – studentów. Szkoła wyższa działająca na podobnych zasadach jak organiza-
cja biznesowa musi wybiegać w przyszłość i dostrzegać fakt, że bez skutecznego promowa-
nia swoich usług nie ma szansy istnieć w dłuższej perspektywie na wysoce konkurencyjnym
rynku. Zatem należy brać pod uwagę nie tylko tradycyjne, ale i nowoczesne techniki oraz
metody działań marketingowych, które są w stanie sprostać temu zadaniu.
Zachowania gospodarstw domowych na rynku finansowym są różnie uwarunkowa-
ne, jednak podlegają one pewnej powtarzalności. Powtarzalności w zachowaniach można
szukać w oparciu o pojedyncze zmienne lub ich grupy. W drugim przypadku prowadzone
badania mają na celu wyodrębnienie grup konsumentów o podobnych cechach zacho-
wań, jak i czynników leżących u ich podstaw. Ich wyniki prowadzą do zaprezentowania
Współczesne koncepcje zarządzania w organizacjach 9
segmentacji rynku lub typologii konsumentów. Kolejny rozdział 7 (J. Gola) podejmuje
problematykę typologii oraz segmentacji konsumentów na rynku finansowym w Polsce.
Rozdział 8 (P. Janulek) porusza wybrane zagadnienia bibliograficzne w kontekście
problematyki zarządzania. Problem dotyczy sformułowania polityki poszukiwań oraz
zarządzania źródłami. Stanowi próbę odpowiedzi na następujące pytania: Jak powinien
wyglądać warsztat – od wyboru paradygmatu przez przeszukiwanie źródeł do operacji
na problemie? Jak metodycznie szukać literatury z dyscypliny nauk o zarządzaniu? Jak
dobrać literaturę z pogranicza kilku dyscyplin? Jak przyspieszyć i porządkować studia
literatury? Dlaczego szukamy teorii w dyscyplinie rodem z praktyki? Gdzie i jak szukać
informacji? W zdyscyplinowanym cyfrowo środowisku – od menedżerów bibliografii do
baz danych pełnotekstowych – praca ze źródłami może być efektywniejsza. Wybrane po-
stulaty mogą się przyczynić do wiarygodnych i metodycznych badań przedmiotu.
W rozdziale 9 (R. Słoniec, H. Dębski) przybliżono dwa elementy sprawnego zarządza-
nia organizacją: systemy zarządzania jakością oraz zarządzania społeczną odpowiedzial-
nością (CSR). Ideę społecznej odpowiedzialności biznesu ukazano jako wciąż innowa-
cyjne narzędzie zarządzania przedsiębiorstwem. W rozdziale wskazano, iż efektywnym
narzędziem zarządczym dla pracodawcy jest umiejętność prowadzenia zakładowego dia-
logu społecznego i wdrożenie idei CSR do prowadzonego biznesu przy pomocy istnieją-
cego w firmie zintegrowanego systemu zarządzania jakością.
Z uwagi na fakt, że problematyka zarządzania strategicznego nabrała szczególnego
znaczenia w górnictwie i przemyśle energetycznym, zwłaszcza w świetle bezpieczeństwa
energetycznego i silnej konkurencji rynkowej w tej branży, rozdział 10 (M. Maślak) po-
dejmuje strategiczny aspekt zarządzania w branży górniczej oraz technologiach informa-
cyjnych. Podjęto w nim próbę scharakteryzowania wybranych problemów dotykających
strategicznego zarządzania przedsiębiorstw funkcjonujących w branży z uwzględnieniem
zarządzania technologiami informacyjnymi jako źródła strategicznej przewagi. Na pod-
stawie doświadczeń branżowych związanych z zarządzaniem w sektorze i przedsiębior-
stwie przedstawiono główne spostrzeżenia związane z problematyką zarządzania strate-
gicznego w tych obszarach. Wskazano podstawowe wnioski związane ze strategicznym
zarządzaniem technologiami informacyjnymi w przedsiębiorstwie branży górniczej.
W praktyce gospodarczej o sukcesie przedsiębiorstwa na rynku decyduje jego poziom
konkurencyjności w stosunku do pozostałych firm z danego sektora. Poziom przewagi
konkurencyjnej determinuje stosunek jakości produktu lub usługi do ceny oferowanej
konsumentom. Optymalna cena produktu lub usługi wiąże procesy wewnętrzne w przed-
siębiorstwie ze strategią marketingową, tym samym przekładając się na długookresowe
prawdopodobieństwo finansowej stabilności, wzrostu, a także bankructwa firmy. Jedno-
cześnie należy dodać, że na współczesne przedsiębiorstwa mają wpływ czynniki zewnętrz-
ne, niejednokrotnie decydujące o lokalizacji firmy oraz jej strategii. Jedną ze zmiennych,
która coraz mocniej zaznacza swoją obecność we współczesnej gospodarce, jest pogoda,
niejednokrotnie przybierająca postać katastroficznych zjawisk, oddziałujących punkto-
wo, oraz zjawisk niekatastroficznych, długookresowych, swym zasięgiem obejmujących
Wstęp 10
duże obszary. Rozdział 11 (A. Brożek, E. Pawłowska) podejmuje próbę identyfikacji roli
asymetrii informacji atmosferycznych i pogodowych oraz ich znaczenia w procesie po-
wstawania ryzyka utraty płynności finansowej przedsiębiorstw z szeroko pojętego sektora
energetycznego, a także możliwości zabezpieczenia się przed ryzykiem pogodowym.
Turbulentność otoczenia sprawia, że każde współczesne przedsiębiorstwo (także
małe) potrzebuje gruntownej wiedzy z zakresu zarządzania, ze szczególnym uwzględnie-
niem znajomości źródeł finansowania działalności gospodarczej. Przed sektorem mikro,
małych i średnich przedsiębiorstw stoi wiele możliwości korzystania z form finansowego
wspierania rozwoju; należą do nich np. kredyty, pożyczki, poręczenia kredytowe, leasing,
factoring, franchising itd. Rozdział 12 (S. Kowalska, S. Łęgowik-Świącik) przedstawia
wybrane źródła finansowania MMSP, skupiając się na kredycie i pożyczkach. Zwrócono
w nim uwagę na dostępność do wybranych form finansowania oraz wskazano najważniej-
sze problemy w pozyskiwaniu odpowiedniego kapitału.
Opracowanie kończy rozdział 13 (Z. Wacławski) poświęcony problematyce zrównowa-
żonego rozwoju, która stanowi optymalną alternatywę dla bezmyślnej, grabieżczej i desta-
bilizującej działalności człowieka w otoczeniu przyrodniczym. Przedstawiono w nim dwa
modele rozwoju zrównoważonego i trwałego: wyspy szans oraz niszy, które mają służyć
rozwojowi społeczno-gospodarczemu w oparciu o posiadany kapitał ludzki, ekonomicz-
ny i przyrodniczy. Spoiwem pomyślności tych działań jest partycypacja społeczeństwa
oparta na aksjomatach praw natury jako wyraz poszanowania środowiska przyrodnicze-
go w realizacji celów egzystencjalnych. Model wyspy szans urzeczywistnia wykorzystanie
potencjału zewnętrznego jako koła zamachowego do inicjacji działań na rzecz rozwoju
wewnętrznego. Model niszy jest stymulacją aktywizacji rezerw endogenicznych na rzecz
własnego środowiska oraz w interesie własnego środowiska. Ma zapewnić stały i trwały
rozwój swoim obywatelom.
Oddając niniejszą publikację do rąk Czytelników, wyrażam nadzieję, że siła różnorod-
ności i walory merytoryczne omawianych problemów wzbudzą refleksję naukową i przy-
czynią się do twórczej wymiany poglądów i dyskusji.
Małgorzata Smolarek
Współczesne koncepcje zarządzania w organizacjach
Pobierz darmowy fragment (pdf)
