Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00449 005722 18996078 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Wyroki sądu II instancji w postępowaniu cywilnym. Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa. Wzory orzeczeń sądu II instancji - ebook/pdf
Wyroki sądu II instancji w postępowaniu cywilnym. Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa. Wzory orzeczeń sądu II instancji - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 389
Wydawca: C. H. Beck Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-255-5579-5 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> wzory pism
Porównaj ceny (książka, ebook (-5%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Publikacja Wyroki sądu II instancji w postępowaniu cywilnym to publikacja praktyczna, która profesjonalnie, a jednocześnie w przystępny sposób, objaśniająca stosowanie prawa materialnego i funkcjonowanie procedur sądowych.

Autor w swojej publikacji zaczynając od dokładnego omówienia apelacji przechodzi do postępowania odwoławczego. Jest ono bardzo ważne, ponieważ jest to ostatni etap, w którym sąd II instancji swoim wyrokiem może, a jeżeli je dostrzeże – powinien, naprawić wszystkie naruszenia prawa materialnego i proceduralnego. Następnie Autor szczegółowo omawia rodzaje wyroków, których przykłady przedstawione są w części II publikacji, kończąc swój wywód na skutkach procesowych. Bardzo dużym atutem są odwołania zamieszczone w części komentarzowej do wzorów.

Niniejsza publikacja z Części I szczegółowo omawia następujące zagadnienia:

  1. apelacja – w szczególności legitymację do jej wniesienia, termin, wymagania formalne oraz skutki ich niezachowania;
  2. charakter postępowania apelacyjnego – omawiający apelację jako środek odwoławczy od merytorycznych orzeczeń sądu I instancji oraz postępowanie apelacyjne jako środek kontroli orzeczeń sądu I instancji;
  3. zakres orzekania przez sąd II instancji (podmiotowy i przedmiotowy);
  4. instytucja pytań prawnych – dokładniej wymagania i warunki dotyczące przedstawienia zagadnienia prawnego Sądowi Najwyższemu oraz zagadnień proceduralnych);
  5. rodzaje wyroków sądu odwoławczego i ich uzasadnienie (wyrok oddalający apelację, wyrok zmieniający zaskarżony wyrok i orzekający co do istoty sprawy, wyrok uchylający zaskarżany wyrok);
  6. skutki procesowe wyroków sądu odwoławczego (charakter wyroku uchylającego, moc wiążąca oceny prawnej i wskazań co do dalszego postępowania, skład sądu rozpoznający sprawę po jej uchyleniu, varia, związanie sądu II instancji wykładnią prawa dokonaną przez Sąd Najwyższy w wyroku kasatoryjnym);
  7. rektyfikację wyroków sądu odwoławczego (sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroku).

Każdy rozdział poszerzony jest dodatkowo o przegląd orzecznictwa, który dotyczy omawianego zagadnienia.

Część II. zawiera przykładowe wzory orzeczeń sądu II instancji przygotowane przez SSA Iwonę Wiszniewską takie jak:

Prezentowana książka zawiera również bezpłatny dostęp on-line do wybranych aktów prawnych przydatnych do korzystania z prezentowanej publikacji.

Niniejsza pozycja jest w szczególności pomocna dla sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych, aplikantów zawodów prawniczych, a także studentów kierunków prawniczych.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Andrzej Zieliƒski Wyroki sàdu II instancji w post´powaniu cywilnym Komentarz praktyczny z przeglàdem orzecznictwa Wzory orzeczeƒ sàdu II instancji k e w y a r d k l k o s p • • • a r a • z • r r k c j a a e z o s o e a j e w y e z c o r i p k c j a u a k f i y ó w o k t t r e r a n i ó w k o w e s P R A W O S Ñ D O W E P R A W O S Ñ D O W E P R A W O S Ñ D O W E strZielinskiWyroki 11/6/13 11:49 AM Page 1 P R A W O S Ñ D O W E Andrzej Zieliƒski Wyroki sàdu II instancji w post´powaniu cywilnym Komentarz praktyczny z przeglàdem orzecznictwa Wzory orzeczeƒ sàdu II instancji Wzory orzeczeƒ sàdu II instancji opracowała SSA Iwona Wiszniewska Wydawnictwo C.H.Beck Warszawa 2014 Wydawca: Wioleta Beczek Projekt okładki: GRAFOS © Wydawnictwo C.H.Beck 2014 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: IDENTIA Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-5578-8 ISBN e-book 978-83-255-5579-5 Spis treści Przedmowa ................................................................................... V Wykaz skrótów ............................................................................. VII Część I. Komentarz ..................................................................... Rozdział 1. Apelacja ................................................................... 1. Uwagi wprowadzające ......................................................... 2. Legitymacja do wniesienia apelacji ...................................... 3. Termin do wniesienia apelacji .............................................. 4. Wymagania formalne apelacji .............................................. 5. Skutki niezachowania wymagań formalnych apelacji .......... 6. Przegląd orzecznictwa ......................................................... Rozdział 2. Charakter postępowania apelacyjnego .................. 1. Apelacja jako środek odwoławczy od merytorycznych 1 3 3 6 9 13 37 48 67 orzeczeń sądu I instancji (zagadnienia wybrane) ................ 67 2. Postępowanie apelacyjne jako środek kontroli orzeczeń sądu I instancji .................................................................... 3. Przegląd orzecznictwa ......................................................... Rozdział 3. Zakres orzekania przez sąd II instancji ................. 1. Zakres podmiotowy orzekania ............................................. 2. Zakres przedmiotowy orzekania .......................................... 3. Przegląd orzecznictwa ......................................................... Rozdział 4. Instytucja pytań prawnych ..................................... 1. Uwagi wstępne ..................................................................... 2. Wymagania i warunki dotyczące przedstawienia 73 80 83 83 88 92 96 96 zagadnienia prawnego Sądowi Najwyższemu ..................... 101 3. Zagadnienia proceduralne .................................................... 111 4. Przegląd orzecznictwa ......................................................... 115 Rozdział 5. Rodzaje wyroków sądu odwoławczego i ich uzasadnienie ........................................................................... 144 1. Uwagi wstępne ..................................................................... 144 2. Rodzaje wyroków sądu II instancji ....................................... 147 3. Przegląd orzecznictwa ......................................................... 169 III S p i s t r e ś c i Rozdział 6. Skutki procesowe wyroków sądu odwoławczego ... 184 1. Prawomocność, wykonalność i skuteczność orzeczeń co do istoty sprawy .............................................................. 184 2. Skutki wyroku uchylającego wyrok sądu I instancji ............. 193 3. Związanie sądu II instancji wykładnią prawa dokonaną przez Sąd Najwyższy w wyroku kasatoryjnym ..................... 205 4. Przegląd orzecznictwa ......................................................... 209 Rozdział 7. Rektyfikacja wyroków sądu odwoławczego .......... 227 1. Uwagi wprowadzające ......................................................... 227 2. Sprostowanie wyroku ........................................................... 228 3. Uzupełnienie wyroku ........................................................... 230 4. Wykładnia wyroku ............................................................... 234 5. Przegląd orzecznictwa ......................................................... 236 Część II. Wzory orzeczeń sądu II instancji ................................ 245 1. Wyrok sądu odwoławczego oddalający apelację ..................... 247 2. Wyrok sądu odwoławczego zmieniający zaskarżony wyrok i oddalający powództwo w pozostałej części ................ 257 3. Wyrok sądu odwoławczego oddalający apelację i zmieniający zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie ......... 267 4. Wyrok sądu odwoławczego uwzględniający apelację i zmieniający zaskarżony wyrok ............................................. 294 5. Wyrok sądu odwoławczego zmieniający zaskarżony wyrok i oddalający apelację w pozostałej części ..................... 306 6. Wyrok sądu odwoławczego uchylający zaskarżony wyrok, znoszący postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazujący sprawę sądowi I instancji do ponownego rozpoznania ................................................... 325 7. Postanowienie sądu odwoławczego uchylające zaskarżony wyrok i odrzucające pozew .................................. 334 8. Postanowienie sądu odwoławczego uchylające zaskarżony wyrok i umarzające postępowanie ....................... 346 9. Wyrok sądu odwoławczego uchylający zaskarżony wyrok i przekazujący sprawę do ponownego rozpoznania, ponieważ wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości .................................... 349 10. Wyrok sądu odwoławczego uchylający zaskarżony wyrok i przekazujący sprawę do ponownego rozpoznania z powodu nierozpoznania przez sąd I instancji istoty sprawy .................................................................................... 362 Indeks ........................................................................................... 375 IV Przedmowa Problematyka wyroków sądu II instancji (sądów apelacyjnych i sądów okręgowych) ma istotne znaczenie w postępowaniu cywilnym ze względu na rolę, którą te wyroki spełniają. Wyroki sądów odwoławczych zyskały szczególne znaczenie po wprowadzeniu do postępowania cywilnego systemu apelacyjnego w miejsce dotychczasowego systemu rewizyjnego oraz wprowadzeniu, aktualnie nadzwyczajnego środka zaskarżenia – skargi kasacyjnej. System apelacyjny, odmiennie niż system rewizyjny, charaktery- zuje się tym, że postępowanie apelacyjne jest dalszym ciągiem mery- torycznego rozpoznania sprawy. Co za tym idzie, przepisy procesowe kładą nacisk na rozstrzygnięcie przez sądy II instancji przede wszystkim merytorycznie apelacji, a nie kasatoryjnie (art. 386 § 1 KPC). Wyjątkiem od tej zasady są wyroki kasatoryjne (art. 386 § 2 i 4 KPC). Ta regulacja prawna w sposób oczywisty wpływa na rodzaj i cha- rakter wyroków sądów II instancji. W związku ze zmianą stanu prawnego znakomita monografia Stanisławy Hanausek pt. „Orzeczenie sądu rewizyjnego w procesie cy- wilnym” wydana w 1966 r. w znacznym stopniu się zdezaktualizowała. Na rynku prawniczym brak kompleksowego opracowania dotyczą- cego wyroków sądów II instancji. Niniejsze opracowanie ma za zadanie przybliżenie tej problematyki prawnikom praktykom poprzez analizę zagadnień związanych z wyrokowaniem w postępowaniu apelacyjnym. Książka ta skierowana jest zarówno do sędziów, jak i adwokatów, radców prawnych oraz aplikantów tych zawodów, gdyż zwraca uwagę przede wszystkim na praktyczne aspekty związane z wyrokowaniem przez sądy II instancji. Autor będzie wdzięczny Czytelnikom za wszelkie uwagi dotyczące tej pracy. Szczecin, listopad 2013 r. Andrzej Zieliński V Wykaz skrótów ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) ustawa z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) ustawa z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opie- kuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.) ustawa z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) ustawa z 15.9.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 27.10.1933 r. – Kodeks zobowiązań (Dz.U. Nr 82, poz. 598 ze zm.) ustawa z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) ustawa z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądów po- wszechnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 427 ze zm.) ustawa z 28.2.2003 r. – Prawo upadłościowe i na- prawcze (t.j. Dz.U. 2012 r. poz. 1112 ze zm.) ustawa z 6.1.2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz.U. Nr 6, poz. 69 ze zm.) ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatel- skich (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) ustawa z 23.11.2002 r. o Sądzie Najwyższym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 499) 1. Źródła prawa KC KP KPC KRO KSCU KSH KZ PrBud PrUSP PrUpNapr RPDU RPO SNU VII W y k a z s k r ó t ó w TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wersja skonsolidowana (Dz.Urz. UE C z 2010 r. Nr 83, s. 47) 2. Organy, instytucje i organizacje TSUE EBC SA SN Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej Europejski Bank Centralny Sąd Apelacyjny Sąd Najwyższy 3. Publikatory i czasopisma Biul. SN Dz.U. Gł. Sąd. KZS MoP MoSp M.P. MPPr NP OSA OSA/Kat. OSAB OSN OSN-ZD Biuletyn Sądu Najwyższego Dziennik Ustaw Głos Sądownictwa Krakowskie Zeszyty Sądowe Monitor Prawniczy Monitor Spółdzielczy Monitor Polski Monitor Prawa Pracy Nowe Prawo Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach Orzecznictwo Sądów Apelacji Białostockiej Orzecznictwo Sądu Najwyższego Orzecznictwo Sądu Najwyższego – Zeszyty Dodat- kowe Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Izba Administra- cyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Izba Cywilna (od 1995 r.) Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Izba Cywilna – Zeszyty Dodatkowe Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Izba Cywilna i Pracy Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Prokuratura Generalna Orzecznictwo Sądów Polskich (od 1990 r.) Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażo- wych OSNAPiUS OSNC OSNC-ZD OSNCP OSNPG OSP OSPiKA VIII Pal. PiP PPC Prok. i Pr. PS Rej. R.Pr. Wok. Zb. Orz. Zb. Urz. 4. Inne skróty art. m.in. n. niepubl. np. Nr  orz. pkt por. post. poz. r. s. t.j. tzw. uchw. ust. w zw. z ww. wyr. zd. ze zm. Palestra Państwo i Prawo Polski Proces Cywilny Prokuratura i Prawo Przegląd Sądowy Rejent Radca Prawny Wokanda Zbiór Orzecznictwa Zbiór Urzędowy artykuł między innymi następny (-a, -e) niepublikowany (-a, -e) na przykład numer orzeczenie punkt porównaj postanowienie pozycja rok strona tekst jednolity tak zwany (-a, -e) uchwała ustęp w związku z wyżej wymienione wyrok zdanie ze zmianami W y k a z s k r ó t ó w IX Część I Komentarz Rozdział 1. Apelacja 1. Uwagi wprowadzające 2. Legitymacja do wniesienia apelacji 3. Termin do wniesienia apelacji 4. Wymagania formalne apelacji 5. Skutki niezachowania wymagań formalnych apelacji 6. Przegląd orzecznictwa Rozdział 2. Charakter postępowania apelacyjnego 1. Apelacja jako środek odwoławczy od merytorycznych orzeczeń sądu I instancji (zagadnienia wybrane) 2. Postępowanie apelacyjne jako środek kontroli orzeczeń sądu I instancji 3. Przegląd orzecznictwa Rozdział 3. Zakres orzekania przez sąd II instancji 1. Zakres podmiotowy orzekania 2. Zakres przedmiotowy orzekania 3. Przegląd orzecznictwa Rozdział 4. Instytucja pytań prawnych 1. Uwagi wstępne 2. Wymagania i warunki dotyczące przedstawienia zagadnienia prawnego Sądowi Najwyższemu 3. Zagadnienia proceduralne 4. Przegląd orzecznictwa Rozdział 5. Rodzaje wyroków sądu odwoławczego i ich uzasadnienie 1. Uwagi wstępne 2. Rodzaje wyroków sądu II instancji 3. Przegląd orzecznictwa Rozdział 6. Skutki procesowe wyroków sądu odwoławczego 1. Prawomocność, wykonalność i skuteczność orzeczeń co do istoty sprawy 2. Skutki wyroku uchylającego wyrok sądu I instancji 3. Związanie sądu II instancji wykładnią prawa dokonaną przez Sąd Najwyższy w wyroku kasatoryjnym 4. Przegląd orzecznictwa Rozdział 7. Rektyfikacja wyroków sądu odwoławczego 1. Uwagi wprowadzające 2. Sprostowanie wyroku 3. Uzupełnienie wyroku 4. Wykładnia wyroku 5. Przegląd orzecznictwa 2 Część I. Komentarz Rozdział 1. Apelacja 1. Uwagi wprowadzające Przepis art. 176 ust. 1 Konstytucji RP wprowadza fundamen- talną zasadę wymiaru sprawiedliwości w Polsce, a mianowicie za- sadę, że postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne. W polskim postępowaniu cywilnym od 6.2.2005 r. zlikwidowany został system trójinstancyjny tego postępowania, bowiem ustawą z 22.12.2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywil- nego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) postępowanie cywilne ograniczone zostało do dwóch instancji. W ten sposób skarga kasacyjna stała się ze zwy- czajnego – nadzwyczajnym środkiem odwoławczym, gdyż w myśl przepisu art. 3981 § 1 KPC skarga kasacyjna przysługuje od prawo- mocnych orzeczeń sądu drugiej instancji. Polski Kodeks postępowania cywilnego przyjął system apela- cji pełnej (cum beneficio novorum), który oznacza, oprócz kontroli i usunięcia błędów pierwszej instancji, również naprawienie błę- dów stron poprzez dopuszczenie możliwości powołania przez stro- ny nowych faktów i dowodów (A. Zieliński, Postępowanie cywilne, Rozdz. XI, § 38, pkt I). Apelację, podobnie jak zażalenie, cechuje dewolutywność i suspensywność. Zasada co najmniej dwuinstancyjnego postępowania cywilne- go (art. 176 ust. 1 Konstytucji RP) stanowi gwarancję naprawie- nia omyłek, błędów i innych uchybień sądowych, których przyczy- ny mogą być zróżnicowane (tak wyr. SN z 20.12.2001 r., II CKN 1440/00, Legalis). 3 Dwuinstancyjność postępowania Postępowanie apelacyjne – chociaż jest postępowaniem od- woławczym i kontrolnym – zachowuje charakter postępowania rozpoznawczego. Sąd drugiej instancji ma zatem pełną swobodę jurysdykcyjną, ograniczoną jedynie granicami zaskarżenia (tak wyr. SN z 15.2.2006 r., IV CK 384/05, Legalis; wyr. SN z 16.5.2006 r., I PK 210/05, MPPr 2006, Nr 11, s. 593). Oznacza to, że sąd odwo- ławczy może naprawić – w granicach zaskarżenia – wszystkie na- ruszenia prawa materialnego, niezależnie od tego, czy zostały wy- tknięte w apelacji (wyr. SN z 14.6.2012 r., I CSK 521/11, Legalis). Zgodnie z treścią art. 367 § 1 KPC w postępowaniu proceso- wym apelacja przysługuje od każdego wyroku sądu pierwszej in- stancji. W przypadku oddalenia powództwa (w całości lub w części) wyrokiem zaocznym apelacja przysługuje powodowi. W  postępowaniu nieprocesowym apelacja przysługuje od wszystkich postanowień sądu pierwszej instancji orzekających co do istoty sprawy (art. 518 KPC) oraz od postanowienia sądu okręgowego, jako sądu pierwszej instancji, w przedmiocie uznania zagranicznego wyroku (art. 11481 § 3 KPC). W świetle przytoczonych przepisów należy uznać, że nasz Kodeks postępowania cywilnego nie wprowadza żadnych ogra- niczeń dopuszczalności wnoszenia apelacji – ani pod względem podmiotowym, ani pod względem przedmiotowym. W przyjętym przez polskiego ustawodawcę systemie apelacji pełnej sąd drugiej instancji jest uprawniony do ponownego, w za- sadzie niczym nieograniczonego, badania sprawy, jako że w tym systemie postępowanie drugoinstancyjne (apelacyjne) jest dalszym stadium postępowania przed sądem pierwszej instancji [T. Ereciń- ski, Apelacja i kasacja w procesie cywilnym (według ustawy z dnia 1 marca 1996 r.), Warszawa 1996, s. 15; T. Wiśniewski, Apelacja i kasacja – nowe środki odwoławcze w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1996, s. 9]. Sąd Najwyższy stwierdził, że z treści art. 367 § 1 KPC wyni- ka, że apelacja przysługuje także od wyroków wstępnych (art. 318 § 1 KPC), wyroku częściowego (art. 317 § 1 i 2 KPC) i od wyro- ku uzupełniającego (art. 351 § 3 KPC). Od wyroku zaocznego oraz 4 Część I. KomentarzApelacja – charakter postępowaniaDopuszczalność apelacji R o z d z i a ł 1 . A p e l a c j a od wyroku końcowego apelacja przysługuje wyłącznie powodowi (art. 342 KPC). Warunkiem sine qua non dopuszczalności wniesienia apela- cji jest istnienie zaskarżonego wyroku (postanowienia co do istoty sprawy, sententia existens). Oznacza to, że niedopuszczalna jest ape- lacja od wyroku (postanowienia co do istoty sprawy w postępowa- niu nieprocesowym) nieistniejącego (sententia non existens). W przypadku kiedy sąd w sentencji orzeczenia nie rozstrzy- gnął o części roszczenia, powód może zgłosić wniosek o uzupeł- nienie wyroku (art. 351 § 1 KPC). W razie niezgłoszenia takiego wniosku strona może jedynie wytoczyć nowe powództwo o rosz- czenie, o którym sąd nie orzekł w wyroku (postanowieniu) [tak wyr. SN z 15.2.2006 r., IV CK 384/05, Legalis; podobnie wyr. SN z 16.5.2006 r., I PK 210/05, MPPr 2006, Nr 11, s. 593]. Nie może natomiast domagać się zmiany lub uchylenia orzeczenia nieistnieją- cego (por. orz. SN z 24.11.1971 r., I PR 75/71, OSNPG 1972, Nr 7, poz. 46). Wyrok bowiem może być zaskarżony tylko w takiej części, w jakiej istnieje (K. Piasecki, Wyrok pierwszej instancji w procesie cywilnym, Warszawa 1981, s. 103). Zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie sporne jest zagad- nienie tzw. gravamen (pokrzywdzenia). Ramy niniejszej pracy nie pozwalają na bliższą analizę tego problemu. Na użytek tego opra- cowania należy przyjąć, że apelację może wnieść ta strona proce- su (uczestnik postępowania nieprocesowego), która uznaje wyrok za niesłuszny w stosunku do niej, a więc uznaje się za skrzywdzoną tym wyrokiem (A. Zieliński, w: Kodeks postępowania cywilnego, ko- mentarz do art. 367). Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okrę- gowy, a od wyroku sądu okręgowego jako sądu pierwszej in- stancji – sąd apelacyjny (art. 367 § 2 KPC). To samo dotyczy postanowień co do istoty sprawy w postępo- waniu nieprocesowym. Rozpoznanie sprawy przez sąd drugiej instancji następuje w składzie trzech sędziów zawodowych (art. 367 § 3 KPC). W spra- wach rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym sąd rozpo- znaje apelację w składzie jednego sędziego (art. 50510 § 1 KPC). Sąd rozpoznaje sprawę na rozprawie (art. 375 KPC), jednak może 5 Wniosek o uzupełnienie wyrokuGravamenSąd właściwySkład sądu rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, jeżeli zachodzi nie- ważność postępowania (art. 374 KPC). Natomiast w sprawach prowadzonych w trybie postępowania uproszczonego, sąd – co do zasady – rozpoznaje apelację na po- siedzeniu niejawnym, chyba że strona w apelacji lub w odpowie- dzi na apelację zażądała przeprowadzenia rozprawy (art. 50510 § 2 KPC). Należy dodać, że o charakterze orzeczenia decyduje przed- miot rozstrzygnięcia. Jeżeli przedmiotem rozstrzygnięcia sądu w procesie jest istota sprawy, to orzeczenie takie jest wyrokiem i przysługuje od niego apelacja. Natomiast orzeczenie sądu roz- strzygające w innym przedmiocie, jak np. o dopuszczalności pro- cesu, jest z istoty swej postanowieniem, chociażby było zamiesz- czone w wyroku jako jeden z punków jego sentencji (tak post. SN z 21.4.1970 r., I PR 88/70, niepubl.). 2. Legitymacja do wniesienia apelacji Legitymację do wniesienia apelacji (legitymację czynną) po- siadają strony oraz inni uczestnicy procesu lub postępowania nie- procesowego. Wniesienie apelacji przez podmiot, który nie posiada le- gitymacji do jej wniesienia, jest bezwzględnie bezskuteczne. Brak legitymacji czynnej (do wniesienia apelacji) nie może zostać konwalidowany. Skutkiem wniesienia apelacji przez podmiot niele- gitymowany będzie jej odrzucenie (S. Cieślak, W kwestii możliwości przyjęcia odmiennych skutków procesowych niezachowania przez skarżącego wymagań prawnych apelacji, kasacji i zażalenia, MoP 2002, Nr 11, s. 495). W pierwszym rzędzie legitymacja do wniesienia apelacji przysługuje stronom (uczestnikom postępowania nieprocesowe- go). Jednak od wyroku zaocznego apelacja przysługuje wyłącznie powodowi (art. 342 KPC). Legitymacja do wniesienia apelacji od wyroku przysługuje tylko stronie, której dotyczy ten wyrok, przez co należy rozumieć, że wyrok zawiera rozstrzygnięcie (pozytywne lub negatywne) o żą- 6 Część I. KomentarzLegitymacja czynna R o z d z i a ł 1 . A p e l a c j a daniu, z którym ta strona wystąpiła (jako powód) lub które prze- ciwko niej zostało skierowane (jako pozwanemu) [tak post. SN z 5.9.1997 r., III CKN 152/97, Legalis]. W przypadkach współuczestnictwa procesowego, zarówno materialnego, jak i formalnego, legitymację do wniesienia apelacji ma każdy ze współuczestników samodzielnie, bez względu na to, czy chodzi o współuczestnictwo jednolite, konieczne czy zwykłe (tak też T. Ereciński, Apelacja i kasacja, s. 25; T. Wiśniewski, Nowe środki odwoławcze, s. 32). Jednak wniesienie apelacji przez jedne- go ze współuczestników jednolitych jest skuteczne (odnosi skutek) wobec pozostałych współuczestników (art. 73 § 2 KPC). Trzeba jednak podkreślić, że współuczestnik procesu nie posiada w żadnym wypadku legitymacji do zaskarżenia wyroku (w części lub w całości) przeciwko innym współuczestnikom wystę- pującym po tej samej stronie w procesie, nawet w sytuacji gdy orze- czenie sądu dotyczące innego współuczestnika oddziałuje na jego prawa lub obowiązki (por. wyr. SN z 4.9.1967 r., I PR 245/67, OSN 1968, Nr 4, poz. 70; uchw. SN z 22.4.1991 r., III CZP 34/91, OSN 1992, Nr 2, poz. 24; post. SN z 10.9.1997 r., II CKN 345/97, Lega- lis). Legitymację czynną (do wniesienia apelacji) posiadają rów- nież podmioty wezwane do udziału w sprawie na podstawie art. 194 § 1 i 3, a także art. 195 § 2 KPC. Natomiast podmioty wskazane w art. 195 § 1 i art. 196 § 1 KPC uzyskują legitymację do wniesienia apelacji z chwilą zawia- domienia ich przez sąd o toczącym się procesie. Jednak podmioty te tracą tę legitymację, jeżeli w ciągu dwóch tygodni od doręczenia zawiadomienia nie przystąpią do sprawy w charakterze powodów. Podmiot, w stosunku do którego z naruszeniem art. 194 i n. KPC został wydany wyrok, jest uprawniony (legitymowany) do jego zaskarżenia apelacją (por. uchw. SN z 25.4.1980 r., III CZP 21/80, OSN 1980, Nr 11, poz. 207 z glosą B. Bladowskiego, OSP 1981, Nr 3, poz. 44 i z glosą J. Rodziewicza, Pal. 1982, Nr 4–5, s. 84; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, PiP 1982, Nr 3–4, s. 90). Zaznaczyć należy, że legitymację do wniesienia apelacji po- siadają także następcy prawni stron i uczestników postępowania nieprocesowego. 7 Legitymacja przy współuczestnictwieInne podmioty uprawnione do wniesienia apelacji Do podmiotów legitymowanych do wniesienia apelacji na- leżą także interwenienci uboczni zarówno samoistni (art. 81 KPC), jak i niesamoistni (art. 79 KPC). Jeżeli jednak chodzi o in- terwenienta ubocznego, to jego czynności nie mogą pozostawać w sprzeczności z czynnościami strony, do której przystąpił (art. 79 in fine KPC). Oznacza to, że strona, do której interwenient uboczny przystąpił, może skutecznie cofnąć apelację tego interwenienta, je- żeli została ona złożona wbrew woli strony [W. Siedlecki, w: System prawa procesowego cywilnego. Zaskarżanie orzeczeń sądowych, (red. W. Siedlecki), t. III, Wrocław 1986, s. 12]. Do wniesienia apelacji legitymację posiadają prokurator (art. 7 i art. 60 § 2 KPC), Rzecznik Praw Obywatelskich (art. 14 pkt 4 RPOU w zw. z art. 60 § 2 KPC) oraz Rzecznik Praw Dziecka (art. 10 ust. 1 pkt 3 RPDU w zw. z art. 60 § 2 KPC) i to nawet, gdy nie brali udziału w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Legitymację do wniesienia apelacji posiadają również: orga- nizacje pozarządowe w sprawach o roszczenia alimentacyjne oraz w sprawach określonych w art. 61 § 1–3 KPC (art. 60 § 2 w zw. z art. 62 KPC), inspektor pracy w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy (art. 632 w zw. z art. 60 § 2 KPC) oraz powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w sprawach o ochronę intere- sów konsumentów (art. 634 w zw. z art. 60 § 2 KPC). W postępowaniu nieprocesowym legitymacja do wniesienia apelacji przysługuje wszystkim uczestnikom postępowania. Apela- cję może również wnieść zainteresowany, który nie brał dotychczas udziału w sprawie. W przypadku wniesienia apelacji przez takiego zainteresowanego staje się on uczestnikiem postępowania (art. 510 § 1 KPC). Jeżeli jednak sąd odmówił uprzednio danemu podmioto- wi wzięcia udziału w sprawie i postanowienie sądu w tym zakresie uprawomocniło się, to taki podmiot nie posiada legitymacji do wnie- sienia apelacji (tak słusznie T. Ereciński, Apelacja i kasacja, s. 25). Według przepisu art. 6261 § 2 KPC, który stanowi lex specialis w stosunku do art. 510 KPC, uczestnikami postępowania wieczy- stoksięgowego oprócz wnioskodawcy są tylko te osoby, których pra- wa zostały wykreślone lub obciążone bądź na rzecz których wpis ma nastąpić. W rezultacie tylko te osoby są legitymowane do wnie- sienia apelacji (tak post. SN z 19.4.2006 r., V CSK 27/06, Legalis). 8 Część I. KomentarzLegitymacja w postępowaniu nieprocesowym R o z d z i a ł 1 . A p e l a c j a Uczestnik postępowania nieprocesowego nie jest uprawniony do wniesienia apelacji wyłącznie na korzyść innego uczestnika po- stępowania (por. post. SN z 8.4.1997 r., I CKN 57/97, OSN 1997, Nr 11, poz. 166). Apelację w imieniu podmiotów postępowania cywilnego mogą wnosić należycie umocowani ich pełnomocnicy (art. 87 KPC). Jednak apelacja złożona przez pełnomocnika ustanowio- nego dla doręczeń (art. 1135 § 1 KPC), jako złożona przez oso- bę nieuprawnioną, podlega odrzuceniu na podstawie art. 373 KPC (tak post. SN z 19.3.1997 r., II UKN 36/97, OSN 1998, Nr 2, poz. 65). Do  innej kategorii, aczkolwiek związanej z  legitymacją do wnoszenia apelacji, należy problem zrzeczenia się apela- cji. Analiza przepisów Kodeksu postępowania cywilnego pozwala na uzasadnione stwierdzenie, że de lega lata zrzeczenie się apelacji pozbawione jest skutków prawnych, co oznacza, iż wniesienia ape- lacji nie można się zrzec ani w formie jednostronnego oświadcze- nia strony, ani w drodze porozumienia (umowy stron). W rezultacie strona, która złoży oświadczenie procesowe, że zrzeka się wniesie- nia apelacji, może w terminie ustawowym skutecznie taką apelację wnieść. Jedyny wyjątek od tej zasady przewiduje w postępowaniu uproszczonym przepis art. 5058 § 3 KPC, który stanowi, że strona obecna na posiedzeniu, na którym ogłoszono wyrok, może po jego ogłoszeniu w oświadczeniu złożonym do protokołu zrzec się prawa do wniesienia apelacji. 3. Termin do wniesienia apelacji Apelacja od wyroku, jak również od postanowienia co do isto- ty sprawy w postępowaniu nieprocesowym może być wniesiona w ściśle określonym terminie ustawowym. Termin ten wyznacza przepis art. 369 KPC, który brzmi: „§  1. Apelację wnosi się do  sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uza- sadnieniem. 9 PełnomocnicyZrzeczenie się apelacji
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Wyroki sądu II instancji w postępowaniu cywilnym. Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa. Wzory orzeczeń sądu II instancji
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: