Darmowy fragment publikacji:
IDŹ DO:
Spis treści
Przykładowy rozdział
KATALOG KSIĄŻEK:
Katalog online
Bestsellery
Nowe książki
Zapowiedzi
CENNIK I INFORMACJE:
Zamów informacje
o nowościach
Zamów cennik
CZYTELNIA:
Fragmenty książek
online
Do koszyka
Do przechowalni
Nowość
Promocja
Onepress.pl Helion SA
ul. Kościuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: onepress@onepress.pl
redakcja: redakcjawww@onepress.pl
informacje: o księgarni onepress.pl
ZUS, L4, PIT. Co powinieneś
wiedzieć o wynagrodzeniach
pracowniczych
Autor: Magdalena Skalska
ISBN: 978-83-246-3072-1
Format: 158 × 235, stron: 264
Płaca brutto i jej składniki
• Obliczanie płacy netto — wzór ogólny oraz poszczególne elementy
• Potrącenia z wynagrodzenia, w tym komornicze
• Koszty uzyskania przychodu w sytuacjach nietypowych
• Koszty pracodawcy
• Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe
• Urlop wypoczynkowy, bezpłatny, macierzyński, wychowawczy, okolicznościowy
• Składki ZUS od wynagrodzenia i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy
• Odprawy emerytalne, rentowe i inne
• Zasady nabywania uprawnień i obliczania nagrody jubileuszowej
• Wynagrodzenie za czas choroby płacone przez pracodawcę oraz zasiłki chorobowe
płacone przez ZUS
• „Umowa zlecenie” i „Umowa o dzieło”
• Odpis na Fundusz Socjalny i gospodarowanie funduszem
• Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru ZUS
• Przekroczenie progu podatkowego
• Niezbędne druki
Cała władza w ręce Kadr!
Laik wyobraża sobie pracę specjalisty ds. kadr następująco: siedzenie w cichym pokoju,
segregowanie dokumentów i wypełnianie formularzy. A do tego jeszcze władza, jaką daje
rozdzielanie wypłat dla wszystkich pracowników, zarządzanie urlopami i świadczeniami
socjalnymi! Rzeczywistość wcale nie wygląda jednak tak różowo. Wymagana jest tu wiedza
na wysokim poziomie, zdolność przeczesywania ustaw i rozporządzeń oraz umiejętność
wgryzania się w przepisy wykonawcze. Pożądana skrupulatność, cierpliwość oraz…
serce do liczb i ludzi.
Nie jest łatwo opanować wszystkie reguły narzucone przez prawo pracy i ubezpieczeń
społecznych. Dlatego w tej książce pojawia się tylko tyle odwołań do przepisów i ustaw,
ile naprawdę musi. Autorka w zrozumiały sposób opisuje zagadnienia związane z naliczaniem
płac, nie komplikując ich nazbyt fachowym nazewnictwem, a definicje i formułki zyskują
tu przystępną postać. Podręcznik zawiera także przydatne przykłady wyliczeń, pomagające
błyskawicznie zrozumieć temat, a dla początkujących w zawodzie będące także swoistą „ściągą”.
Spis treħci
WstÚp ..........................................................................................................................................5
Rozdziaï 1. Obliczamy pïacÚ pracownika .................................................................................7
Co to jest pïaca brutto i co siÚ na niÈ moĝe skïadaÊ ........................................................................... 7
Jak wyliczyÊ pïacÚ brutto, na którÈ skïada siÚ wiele skïadników ......................................................... 7
Co to jest pïaca netto i jak jÈ obliczyÊ — wzór ogólny oraz omówienie poszczególnych elementów ..........13
Zasady zaokrÈglania .......................................................................................................................... 21
PotrÈcenia od pïacy netto ................................................................................................................. 31
Kwota do wypïaty ............................................................................................................................. 33
Jak wyliczyÊ pïacÚ pracownika zatrudnionego tylko przez czÚĂÊ miesiÈca ........................................ 44
ObowiÈzek wypïaty minimalnego wynagrodzenia ............................................................................ 48
Koszty uzyskania przychodu w sytuacjach nietypowych ................................................................... 50
Szczególne zasady naliczania skïadki zdrowotnej ............................................................................. 51
Rozdziaï 2. Obliczamy koszty pracodawcy ............................................................................55
Skïadki ZUS ..................................................................................................................................... 55
Podsumowanie caïoĂci zagadnieñ omówionych w rozdziaïach 1. i 2. z przykïadem ......................... 68
Rozdziaï 3. Godziny nadliczbowe ...........................................................................................73
Wprowadzenie do tematyki godzin nadliczbowych .......................................................................... 73
Jak obliczyÊ wynagrodzenie za godziny nadliczbowe ....................................................................... 79
Godziny nadliczbowe a skïadki ZUS ............................................................................................... 89
Rozdziaï 4. Pracownik na urlopie ...........................................................................................91
Wprowadzenie do tematyki urlopów ................................................................................................ 91
Wynagrodzenie i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy ................................................................... 107
Rozdziaï 5. Odprawy emerytalne i rentowe .........................................................................145
Wprowadzenie do tematyki odpraw emerytalnych i rentowych ..................................................... 145
Jak obliczaÊ wysokoĂÊ odpraw. Zasady obliczania z przykïadem ................................................... 149
Odprawy a skïadki ZUS i podatek dochodowy .............................................................................. 159
Rozdziaï 6. Nagrody jubileuszowe ........................................................................................161
Kiedy pracownikom naleĝy siÚ nagroda jubileuszowa .................................................................... 161
Zasady nabywania uprawnieñ do nagrody jubileuszowej ................................................................ 162
Jak obliczyÊ nagrodÚ jubileuszowÈ. Zasady obliczania z przykïadem ............................................. 166
Nagrody jubileuszowe a skïadki ZUS ............................................................................................ 170
Nagrody jubileuszowe a podatek dochodowy ................................................................................ 170
Rozdziaï 7. Dodatkowe wynagrodzenie roczne, tzw. „trzynastka” ....................................173
Kiedy pracownikom naleĝy siÚ „trzynastka” ................................................................................... 173
Którzy pracownicy otrzymajÈ „trzynastkÚ” ..................................................................................... 173
Zasady obliczania dodatkowego wynagrodzenia rocznego ............................................................. 175
4
Z U S , L 4 , PI T
Rozdziaï 8. Pracownik na zwolnieniu lekarskim .................................................................179
Wprowadzenie do tematyki zwolnieñ lekarskich ............................................................................ 179
Okres wyczekiwania ....................................................................................................................... 179
Rodzaje Ăwiadczeñ chorobowych ................................................................................................... 180
WysokoĂÊ wynagrodzenia za czas choroby i zasiïków chorobowych ............................................... 186
Obliczanie Ăwiadczeñ chorobowych ............................................................................................... 187
Przykïady obliczania Ăwiadczeñ chorobowych ................................................................................ 198
Rozdziaï 9. Umowy cywilnoprawne, czyli umowy-zlecenia i umowy o dzieïo ...................213
Wprowadzenie do tematyki umów cywilnoprawnych ..................................................................... 213
Kiedy zawiera siÚ umowÚ-zlecenie ................................................................................................. 213
Kiedy zawiera siÚ umowÚ o dzieïo .................................................................................................. 214
Koszty uzyskania przychodu przy umowie-zleceniu ....................................................................... 214
Koszty uzyskania przychodu przy umowie o dzieïo ........................................................................ 215
Umowy cywilnoprawne z wïasnym pracownikiem a skïadki ZUS .................................................. 215
Umowy-zlecenia a skïadki ZUS ..................................................................................................... 217
Umowy-zlecenia i umowy o dzieïo do 200 zï ................................................................................. 220
Umowa o dzieïo z „osobÈ zagranicznÈ”,
czyli zameldowanÈ poza terytorium Polski, w tym druk IFT-1/IFT-1R ...................................... 221
Przykïady obliczania naleĝnoĂci z tytuïu umów cywilnoprawnych z omówieniem .......................... 222
Rozdziaï 10. Fundusz socjalny ..............................................................................................231
WiadomoĂci ogólne na temat funduszu socjalnego ........................................................................ 231
Regulamin zakïadowego funduszu Ăwiadczeñ socjalnych ............................................................... 231
Którzy pracodawcy tworzÈ fundusz socjalny .................................................................................. 232
WysokoĂÊ odpisu na fundusz socjalny ............................................................................................ 233
Jak wyliczyÊ odpis na fundusz socjalny ........................................................................................... 234
Kiedy naleĝy przelaÊ pieniÈdze na konto socjalne .......................................................................... 234
Wypïaty z funduszu socjalnego a skïadki ZUS ............................................................................... 234
Wypïaty z funduszu socjalnego a podatek dochodowy ................................................................... 235
¥wiadczenie urlopowe u pracodawców, którzy nie sÈ zobowiÈzani do tworzenia funduszu socjalnego ......237
Rozdziaï 11. Gdy przychody pracownika
przekroczyïy rocznÈ podstawÚ wymiaru skïadek ZUS ..............................................241
Co to jest roczna podstawa wymiaru skïadek ZUS ........................................................................ 241
Kto informuje o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru skïadek ZUS i co z tego wynika ......... 242
Jak wykonaÊ korektÚ skïadek. Omówienie na przykïadzie ............................................................. 243
Rozdziaï 12. Gdy przychody pracownika
przekroczyïy pierwszy próg skali podatkowej ............................................................251
Co zrobiÊ, kiedy zarobki pracownika przekroczÈ pierwszy próg podatkowy .................................. 252
Sytuacje wyjÈtkowe ........................................................................................................................ 252
Rozdziaï 13. Druki — jakie i kiedy .......................................................................................253
Deklaracje PIT ............................................................................................................................... 253
Zgïoszeniowe formularze ZUS pïatnika skïadek ............................................................................ 255
Formularze ZUS — informacje pïatnika skïadek ........................................................................... 256
Zgïoszeniowe formularze ZUS osoby ubezpieczonej ..................................................................... 256
Zmiana kodu tytuïu ubezpieczenia ................................................................................................ 257
Rozliczeniowe formularze ZUS sporzÈdzane przez pïatnika skïadek .........................................................257
Druki ZUS sporzÈdzane przez pïatnika skïadek ............................................................................. 258
Wykaz aktów prawnych .........................................................................................................261
Rozdziaã 6.
Nagrody jubileuszowe
Kiedy pracownikom naleijy siē nagroda jubileuszowa
Zasady nabywania uprawnieñ do nagrody jubileuszowej oraz jej wysokoĂÊ zaleĝÈ
od zapisów w ukïadzie zbiorowym pracy lub regulaminie wynagradzania. Zawarcie
takiego zapisu nie jest obowiÈzkowe, a co za tym idzie, ĝaden odgórny przepis
nie nakïada na pracodawcÚ obowiÈzku wypïaty tych nagród. Dopiero konkretne
regulacje dla poszczególnych sektorów, grup zawodowych lub u poszczególnych
pracodawców normujÈ tÚ kwestiÚ.
Dla pracowników sfery budĝetowej zasady wynagradzania i przyznawania
Ăwiadczeñ okreĂla Minister Pracy i Polityki Socjalnej w drodze
rozporzÈdzenia, chyba ĝe sÈ oni objÚci ponadzakïadowym ukïadem
zbiorowym pracy.
Dla pracowników poszczególnych branĝ lub sektorów gospodarki zasady
wynagradzania i przyznawania Ăwiadczeñ okreĂlajÈ ukïady zbiorowe pracy
zawierane miÚdzy pracodawcami a pracownikami reprezentowanymi przez
organizacje zwiÈzkowe.
Dla pozostaïych pracowników o zasadach wynagradzania i przyznawania
Ăwiadczeñ stanowiÈ zakïadowe regulaminy wynagradzania. Taki regulamin
zgodnie z art. 772 k.p. powinni stworzyÊ wszyscy pracodawcy zatrudniajÈcy
co najmniej 20 pracowników, którzy nie sÈ objÚci ukïadem zbiorowym
pracy.
Jest wprawdzie jeden przepis, który reguluje kwestie nagród jubileuszowych.
Minister Pracy i Polityki Socjalnej 23 grudnia 1989 r. wydaï rozporzÈdzenie
w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniajÈcych do
nagrody jubileuszowej oraz zasad jej obliczania i wypïacania. Pracodawcy
majÈ dowolnoĂÊ w stosowaniu przepisów tego rozporzÈdzenia, jednak czÚsto
opierajÈ siÚ na nim, tworzÈc ukïady zbiorowe pracy lub zakïadowe regulaminy
162
Z U S , L 4 , PI T
wynagradzania. Nie ma teĝ przeszkód, aby np. w regulaminie wynagradzania
umieszczony byï zapis, który w sprawie nagród jubileuszowych bezpoĂrednio
odwoïuje siÚ do tego rozporzÈdzenia.
JeĂli w zakïadach pracy nagrody jubileuszowe sÈ wypïacane, to zazwyczaj
odbywa siÚ to na doĂÊ podobnych zasadach. OmówiÚ te najczÚĂciej stosowane,
z zastrzeĝeniem, ĝe u kaĝdego pracodawcy przepisy w tym wzglÚdzie mogÈ siÚ róĝ-
niÊ, zarówno w kwestii przyznawania nagród jubileuszowych, jak i ich wysokoĂci.
Zasady nabywania uprawnieĝ do nagrody jubileuszowej
O uprawnieniu danego pracownika do nagrody jubileuszowej decydujÈ te same
wzglÚdy co przy uprawnieniach do dodatku staĝowego. Omawiaïam je w roz-
dziale 1. Teraz je przypomnÚ. O przyznaniu nagrody jubileuszowej decyduje staĝ
pracy, przy czym moĝe to byÊ ogólny staĝ lub lata przepracowane u konkretnego
pracodawcy bÈdě w danej branĝy.
Jeĝeli sÈ brane pod uwagÚ wszystkie przepracowane lata, to zalicza siÚ:
wszystkie lata przepracowane na podstawie umowy o pracÚ,
okresy przepracowane w gospodarstwie rolnym, równieĝ rodziców
i teĂciów,
okresy pobierania zasiïku dla bezrobotnych (tylko okresy pobierania
zasiïku; nie uwzglÚdnia siÚ okresów przebywania na bezrobociu bez
prawa do zasiïku), jak równieĝ okresy pobierania stypendiów przyznanych
bezrobotnym na czas przygotowania zawodowego oraz szkolenia
bezrobotnego (na podstawie skierowania wydanego przez starostÚ)
w celu podniesienia kwalifikacji lub odbycia staĝu,
okresy odbywania sïuĝby wojskowej,
okresy opieki nad dzieckiem do lat 4 i okresy opieki nad dzieckiem
lub dorosïym czïonkiem rodziny zaliczanym do I grupy inwalidzkiej
(zalicza siÚ do 3 lat na jedno dziecko lub dorosïego czïonka rodziny,
a przy wiÚcej niĝ jednym dziecku do 6 lat ïÈcznie na wszystkie dzieci
i dorosïego czïonka rodziny),
okresy pobierania zasiïków chorobowych z ZUS.
N a g r o dy j u b i l e u s z o w e
163
Podobnie jak w przypadku dodatku staĝowego, nie dolicza siÚ okresów pro-
wadzenia dziaïalnoĂci gospodarczej i wspóïpracy przy jej prowadzeniu, ale jeĂli
w tym czasie wïaĂciciel lub osoba wspóïpracujÈca pobierali zasiïek chorobowy
z ZUS, to okres pobierania tego zasiïku naleĝy doliczyÊ.
NastÚpne podobieñstwo do dodatku staĝowego jest takie, ĝe równieĝ w przy-
padku uprawnieñ do nagrody jubileuszowej zalicza siÚ tylko zakoñczone okresy
zatrudnienia, udokumentowane Ăwiadectwem pracy. Jednak do dodatku sta-
ĝowego dolicza siÚ wszystkie zakoñczone okresy pracy, niezaleĝnie od sposobu
rozwiÈzania umowy o pracÚ. W przypadku nagrody jubileuszowej moĝe byÊ
róĝnie. Pisaïam wczeĂniej o rozporzÈdzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z 23 grudnia 1989 r. Pracodawcy, którzy przyjÚli u siebie stosowanie przepisów
tego rozporzÈdzenia, nie zaliczÈ do okresu pracy uprawniajÈcego do nabycia
nagrody jubileuszowej zatrudnienia zakoñczonego rozwiÈzaniem umowy o pracÚ
bez wypowiedzenia z winy pracownika lub porzuceniem pracy. Np. pracownik
byï zatrudniony w firmie budowlanej przez 2 lata i 5 miesiÚcy, po czym porzuciï
pracÚ i ma to wpisane w Ăwiadectwie pracy. NastÚpnie podjÈï zatrudnienie u in-
nego pracodawcy, u którego wypïacane sÈ nagrody jubileuszowe zgodnie z zasa-
dami obowiÈzujÈcymi w myĂl wyĝej wymienionego rozporzÈdzenia. W dniu
1 kwietnia pracownik ten nabywa prawa do nagrody jubileuszowej za 20 lat pracy.
Nie bÚdzie jednak mógï jej otrzymaÊ w tym terminie, gdyĝ 2 lata i 5 miesiÚcy
zatrudnienia nie zostanÈ mu doliczone do staĝu pracy z powodu formy rozwiÈ-
zania umowy o pracÚ (porzucenie pracy).
W myĂl omawianego rozporzÈdzenia do okresu, od którego zaleĝÈ uprawnie-
nia do nagrody jubileuszowej, zaliczyÊ naleĝy takĝe wymienione poniĝej okresy.
Okresy odbywania sïuĝby wojskowej zostanÈ zaliczone do okresu
zatrudnienia, jeĂli pracownik w ciÈgu 30 dni od dnia zwolnienia ze sïuĝby
wojskowej zgïosi gotowoĂÊ podjÚcia pracy u pracodawcy, który zatrudniaï
go w dniu powoïania do sïuĝby.
Okresy nauki w szkole ponadpodstawowej odbywanej na podstawie
skierowania pracodawcy, pod warunkiem jej ukoñczenia.
Okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy
w takim gospodarstwie, przy speïnieniu innych warunków wymaganych
odrÚbnymi przepisami.
Okresy dziaïalnoĂci kombatanckiej.
164
Z U S , L 4 , PI T
Przypominam, ĝe nie ma obowiÈzku stosowania przepisów przywoïywanego
rozporzÈdzenia.
Kiedy naleijy wypãaciĄ nagrodē jubileuszowĎ
NagrodÚ jubileuszowÈ naleĝy wypïaciÊ niezwïocznie po nabyciu do niej prawa
przez pracownika, w pierwszym moĝliwym terminie.
Nowo zatrudniony pracownik
Moĝe zdarzyÊ siÚ sytuacja, ĝe w zakïadzie pracy, który przyjmuje nowego pra-
cownika, sÈ wypïacane nagrody jubileuszowe, a do staĝu pracy uprawniajÈcego
do tej nagrody wliczane sÈ wszystkie okresy zatrudnienia i przerwy w zatrudnie-
niu zgodnie z reguïami opisanymi w punkcie „Zasady nabywania uprawnieñ do
nagrody jubileuszowej”. Moĝe siÚ teĝ zdarzyÊ, ĝe taki pracownik nabywa prawo
do nagrody jubileuszowej na poczÈtku zatrudnienia. Wówczas naleĝy wypïaciÊ tÚ
nagrodÚ, jeĂli w dniu nabycia do niej uprawnieñ pracownik pozostawaï w zatrud-
nieniu. Np. firma zatrudnia nowego pracownika od dnia 15 czerwca. JeĂli nabywa
on prawo do nagrody jubileuszowej w dniu 15 czerwca lub póěniej, trzeba mu
jÈ wypïaciÊ, jeĂli nabyï prawo 14 czerwca, nie wypïacisz mu nagrody.
Prawo do nagrody jubileuszowej przysïuguje tylko pracownikom pozostajÈ-
cym w zatrudnieniu. Od tej reguïy sÈ jednak dwa wyjÈtki:
1. Osoby, z którymi rozwiÈzano stosunek pracy z powodu przejĂcia
na emeryturÚ lub rentÚ inwalidzkÈ wskutek choroby zawodowej
lub wypadku przy pracy albo rentÚ inwalidzkÈ I lub II grupy. JeĂli takim
osobom brakuje mniej niĝ 12 miesiÚcy do nabycia uprawnieñ do nagrody
jubileuszowej, liczÈc od dnia rozwiÈzania umowy o pracÚ, to naleĝy im
tÚ nagrodÚ wypïaciÊ najpóěniej w ostatnim dniu zatrudnienia.
2. Osoby, w których przypadku okres uprawniajÈcy do nagrody jubileuszowej
minÈï podczas pobierania zasiïku dla bezrobotnych. JeĂli osoba taka
po okresie przebywania na bezrobociu podejmie pracÚ u pracodawcy,
który wypïaca nagrody jubileuszowe, to takÈ nagrodÚ otrzyma. OczywiĂcie
nie otrzyma jej, jeĝeli zatrudni siÚ w zakïadzie pracy, w którym nagrody
jubileuszowe nie sÈ wypïacane.
N a g r o dy j u b i l e u s z o w e
165
Nagroda jubileuszowa a urlop wychowawczy
Jeszcze raz muszÚ zastrzec, ĝe omawiam stosowanie przepisów dotyczÈcych
nagród jubileuszowych na podstawie rozporzÈdzenia Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej. ChoÊ zasady wskazywane w tym rozporzÈdzeniu sÈ doĂÊ powszechnie
stosowane przez pracodawców, którzy te nagrody wypïacajÈ, to jednak ostatecznie
o wszystkim decydujÈ zapisy zawarte w ukïadach zbiorowych pracy i regulami-
nach wynagradzania.
Tak wiÚc w myĂl rozporzÈdzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, jeĂli okres
zatrudnienia uprawniajÈcy do otrzymania nagrody jubileuszowej upïywa w czasie
urlopu wychowawczego, to pracodawca jest zobowiÈzany wypïaciÊ tÚ nagrodÚ
zaraz po powrocie pracownika z tego urlopu, a co za tym idzie, zaliczyÊ czas prze-
bywania na urlopie wychowawczym do okresu zatrudnienia.
Przypadek zbiegu prawa do nagród
1. W przypadku zbiegu prawa do dwóch nagród jubileuszowych pracownikowi
wypïaca siÚ tylko jednÈ — wyĝszÈ nagrodÚ.
2. Moĝe siÚ zdarzyÊ, ĝe w dniu udokumentowania prawa do nagrody
pracownik posiada okres dïuĝszy niĝ wymagany do nagrody o danej
wysokoĂci, a wciÈgu 12 miesiÚcy uzyska prawo do nagrody wyĝszej. Trzeba
wówczas wypïaciÊ mu nagrodÚ niĝszÈ, a w momencie nabycia uprawnieñ
do wyĝszej nagrody naleĝy wypïaciÊ róĝnicÚ pomiÚdzy dwoma kwotami.
WysokoħĄ nagrody jubileuszowej
Praktykowane sÈ nagrody jubileuszowe za 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45 i 50 lat
pracy, z tym ĝe gratyfikacje za 5, 10, 15 i za 50 lat pracy otrzymujÈ stosunkowo
nieliczne grupy zawodowe. Nagroda jubileuszowa naliczana jest jako okreĂlony
procent podstawy wymiaru za poszczególne lata. NajczÚĂciej jest to od 75 do
400 (bywajÈ wyĝsze, ale sÈ to wyjÈtki).
Dla przykïadu podam wysokoĂÊ nagród jubileuszowych przysïugujÈcych pra-
cownikom urzÚdów pañstwowych:
za 20 lat pracy — 75 podstawy wymiaru,
za 25 lat pracy — 100 podstawy wymiaru,
166
Z U S , L 4 , PI T
za 30 lat pracy — 150 podstawy wymiaru,
za 35 lat pracy — 200 podstawy wymiaru,
za 40 lat pracy — 300 podstawy wymiaru,
za 45 lat pracy — 400 podstawy wymiaru.
WartoĂci, które wymieniïam, dotyczÈ gratyfikacji przysïugujÈcych pracowni-
kom naleĝÈcym do konkretnej grupy i jeszcze raz podkreĂlam, ĝe wszystko zaleĝy
od wewnÚtrznych rozstrzygniÚÊ w ukïadach zbiorowych pracy lub regulaminach
wynagradzania. W przytoczonym przeze mnie przykïadzie np. za 40 lat pracy
przysïuguje nagroda w wysokoĂci 300 , a za 45 lat 400 podstawy wymiaru.
Inne grupy zawodowe czy branĝe otrzymujÈ za 40 lat pracy 250 , a za 45 lat
pracy nie otrzymujÈ nic.
Jak obliczyĄ nagrodē jubileuszowĎ.
Zasady obliczania z przykãadem
Nagrody jubileuszowe oblicza siÚ wedïug zasad obowiÈzujÈcych przy wylicza-
niu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. PrzypomnÚ raz jeszcze, ĝe z zasad
stosowanych przy obliczaniu ekwiwalentu za urlop korzysta siÚ równieĝ przy
odprawach i nagrodach jubileuszowych, ale jedynie do okreĂlenia podstawy
ich wymiaru. Nie uĝywa siÚ wspóïczynnika ekwiwalentnego tam, gdzie nie ma
potrzeby wyliczania wynagrodzenia za jeden dzieñ, a tak jest przy wyliczaniu
odpraw, odszkodowañ i nagród jubileuszowych.
PrzypomnÚ zasady ustalania podstawy wymiaru, tym razem w odniesieniu do
nagród jubileuszowych.
Staãe skãadniki wynagrodzenia
Skïadniki te uwzglÚdnia siÚ w podstawie wymiaru nagrody jubileuszowej w wyso-
koĂci naleĝnej pracownikowi w dniu wypïaty nagrody lub w dniu nabycia do
niej prawa, jeĂli to jest dla pracownika korzystniejsze.
WyjaĂniÚ to na przykïadzie.
Pracownik zatrudniony byï do 30 kwietnia na caïy etat. Od 1 maja przeszedï na
¾ etatu. Nabyï prawo do nagrody jubileuszowe 1 kwietnia, a otrzymuje jÈ 15 maja.
N a g r o dy j u b i l e u s z o w e
167
W tym wypadku naleĝy do wyliczeñ przyjÈÊ wynagrodzenie z caïego etatu, czyli
wyĝsze, poniewaĝ prawo do nagrody pracownik nabyï, pracujÈc na caïy etat.
Gdyby je nabyï 2 maja, podstawa wyliczana byïaby z 3/4 etatu.
Zmienne skãadniki wynagrodzenia
PrzysïugujÈce za okresy nie dïuĝsze niĝ 1 miesiÈc przyjmujemy
do podstawy wymiaru nagrody jubileuszowej z 3 miesiÚcy poprzedzajÈcych
miesiÈc wypïaty nagrody lub nabycia do niej prawa, jeĂli jest to
dla pracownika korzystniejsze. Skïadniki te sumujemy i dzielimy przez 3.
PrzysïugujÈce za okresy dïuĝsze niĝ 1 miesiÈc (np. premie kwartalne)
przyjmujemy do podstawy wymiaru nagrody jubileuszowej z 12 miesiÚcy
poprzedzajÈcych miesiÈc wypïaty nagrody lub nabycia do niej prawa, jeĂli
jest to dla pracownika korzystniejsze. Skïadniki te sumujemy i dzielimy
przez 12. Skïadnik pïacy przysïugujÈcy jeden raz w roku, np. premia
roczna, powinien byÊ wliczony do podstawy w wysokoĂci 1/12 wypïaconej
kwoty. Tu znów podobnie jak w przypadku ekwiwalentu za urlop i odpraw
nie uwzglÚdnia siÚ dodatkowego wynagrodzenia rocznego, tzw. „trzynastki”.
Nagrodē jubileuszowĎ obliczamy, mnoijĎc podstawē wymiaru
przez wartoħĄ procentowĎ odpowiedniĎ dla przepracowanego okresu.
PrzypomnÚ, jakich elementów pïacy nie wlicza siÚ do podstawy wymiaru
ekwiwalentu za urlop, a tym samym nagrody jubileuszowej:
wynagrodzenia za pracÚ ĂwiadczonÈ w ramach umów cywilnoprawnych
(umów-zleceñ, umów o dzieïo),
jednorazowych nagród lub sporadycznych wypïat za zrealizowanie
okreĂlonego zadania,
nagród jubileuszowych,
odpraw i odszkodowañ,
dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. „trzynastki”),
ekwiwalentu pieniÚĝnego za urlop wypoczynkowy,
wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego oraz za czas innej
usprawiedliwionej nieobecnoĂci w pracy,
wynagrodzenia i zasiïku za czas niezdolnoĂci do pracy spowodowanej
chorobÈ.
168
Z U S , L 4 , PI T
Wynagrodzenie wymienione w dwóch ostatnich punktach, czyli otrzymywane
przez pracownika za czas urlopu wypoczynkowego lub za czas przebywania na
zwolnieniu lekarskim, naleĝy zastÈpiÊ wynagrodzeniem, jakie pracownik by otrzy-
maï, gdyby w tym czasie pracowaï.
PodstawÚ nagrody jubileuszowej obliczamy tak samo jak podstawÚ odprawy
czy odszkodowania, a nastÚpnie mnoĝymy przez odpowiedni procent.
Przykãad. Jak obliczyĄ kwotē nagrody jubileuszowej naleijnej pracownikowi
wynagradzanemu wedãug staãych i zmiennych skãadników wynagrodzenia.
Pracownik 15 kwietnia nabyï prawo do nagrody jubileuszowej za 30 lat pracy
i w kwietniu jÈ otrzyma. Zgodnie z regulaminem wynagradzania w tej firmie
pracownikowi, który udowodniï 30-letni okres zatrudnienia, przysïuguje
nagroda w wysokoĂci 150 podstawy jej wymiaru.
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokoĂci 1950,00 zï
oraz dodatek staĝowy w wysokoĂci 20 , czyli 390,00 zï, i dodatek funkcyjny
kwotowy, który wynosi 350,00 zï.
Poza tym pracownik otrzymuje miesiÚczne premie regulaminowe od 20
do 40 pïacy zasadniczej. W styczniu otrzymaï 40 premii, czyli 780,00 zï,
w lutym 35 premii, czyli 682,50 zï, oraz w marcu 40 premii,
czyli 780,00 zï.
Regulamin wynagradzania w tym zakïadzie pracy przewiduje równieĝ wypïatÚ
rocznej premii regulaminowej do koñca grudnia kaĝdego roku kalendarzowego.
Premia ta wynosi od 50 do 300 pïacy zasadniczej. Pracownik otrzymaï
230 premii, czyli 4485,00 zï.
Podstawa wymiaru nagrody jubileuszowej ze staïych skïadników
wynagrodzenia
1950,00 zï + 390,00 zï + 350,00 zï = 2690,00 zï
Wynagrodzenie zasadnicze + dodatek staĝowy + dodatek funkcyjny.
Podstawa wymiaru nagrody jubileuszowej ze zmiennych skïadników
wynagrodzenia
W tym przypadku mamy dwa rodzaje zmiennych skïadników pïacy.
SÈ to premie miesiÚczne i premia roczna. Tak wiÚc musimy podstawÚ
wyliczyÊ dla obu rodzajów premii.
N a g r o dy j u b i l e u s z o w e
169
Podstawa wymiaru nagrody jubileuszowej z premii miesiÚcznych
(780,00 zï + 682,50 zï + 780,00 zï) / 3 = 2242,50 zï / 3 = 747,50 zï
DodaliĂmy premie miesiÚczne wypïacone pracownikowi w okresie
3 miesiÚcy poprzedzajÈcych miesiÈc nabycia prawa do nagrody,
czyli ze stycznia, lutego i marca, a nastÚpnie wynik naleĝaïo podzieliÊ
przez 3 w celu wyciÈgniÚcia Ăredniej.
Podstawa wymiaru nagrody jubileuszowej z premii rocznej
4485,00 zï / 12 = 373,75 zï
OtrzymanÈ przez pracownika w grudniu premiÚ rocznÈ trzeba
podzieliÊ przez 12, aby uzyskaÊ ĂredniÈ z 12 miesiÚcy.
Przypominam: Skïadniki wynagrodzenia przysïugujÈce za okresy
dïuĝsze niĝ miesiÈc przyjmujemy do podstawy wymiaru nagrody
jubileuszowej z 12 miesiÚcy poprzedzajÈcych miesiÈc wypïaty nagrody
lub nabycia do niej prawa, jeĂli jest to dla pracownika korzystniejsze.
Skïadniki te sumujemy i dzielimy przez 12. Skïadnik pïacy przysïugujÈcy
jeden raz w roku, np. premia roczna, powinien byÊ wliczony do podstawy
w wysokoĂci 1/12 wypïaconej kwoty.
Moĝemy juĝ obliczyÊ podstawÚ wymiaru nagrody jubileuszowej
ze zmiennych skïadników wynagrodzenia.
747,50 zï + 373,75 zï = 1121,25 zï
PodsumowaliĂmy obie wyliczone wczeĂniej podstawy ze zmiennych
skïadników, a wiÚc z premii miesiÚcznych oraz premii rocznej.
Podstawa wymiaru nagrody jubileuszowej razem
2690,00 zï + 1121,25 zï = 3811,25 zï
DodaliĂmy dwie podstawy wymiaru nagrody jubileuszowej — ze staïych
i ze zmiennych skïadników wynagrodzenia.
Nagroda jubileuszowa brutto naleĝna pracownikowi
3811,25 zï × 150 = po zaokrÈgleniu 5716,88 zï
Pracownikowi przysïuguje nagroda jubileuszowa w wysokoĂci 150
podstawy jej wymiaru.
170
Z U S , L 4 , PI T
Nagrody jubileuszowe a skãadki ZUS
Od nagród jubileuszowych wypïacanych nie czÚĂciej niĝ co 5 lat nie nalicza siÚ
i nie odprowadza skïadek ZUS. Bardzo waĝne jest, aby w regulaminie wynagra-
dzania byïo wyraěnie napisane, ĝe nagrody te przysïugujÈ pracownikom raz na
5 lat, gdyĝ zapis ten jest warunkiem niezbÚdnym, uprawniajÈcym pracodawcÚ do
niepotrÈcania tych skïadek.
SÈ jednak sytuacje wyjÈtkowe, w których moĝna nie naliczaÊ skïadek ZUS
od nagród jubileuszowych wypïacanych czÚĂciej niĝ co 5 lat.
Ma to miejsce w nastÚpujÈcych przypadkach:
Pracownik nabywa prawo do kolejnej nagrody jubileuszowej w okresie
krótszym niĝ 5 lat z uwagi na to, ĝe w miÚdzyczasie przedstawia
dokumenty potwierdzajÈce zatrudnienie, które wczeĂniej nie byïo
uwzglÚdniane przy ustalaniu prawa do nagrody. (Pracownik dostarczy
np. Ăwiadectwo pracy z zakoñczonego juĝ, równolegle trwajÈcego
zatrudnienia, czyli pracowaï dodatkowo na 1/2 etatu; umowa ta ulegïa
rozwiÈzaniu i dostarczyï pracodawcy Ăwiadectwo pracy, bÚdÈce podstawÈ
doliczenia nowego okresu zatrudnienia).
Pracodawca wypïaciï nagrodÚ, zanim upïynÚïo 5 lat od poprzedniej
nagrody, poniewaĝ ulegïy u niego zmianie przepisy regulaminu dotyczÈce
nagród jubileuszowych. (Przypominam, ĝe oczywiĂcie nowe przepisy
nie mogÈ przewidywaÊ wypïat tych nagród czÚĂciej niĝ co 5 lat).
Pracodawca rozwiÈzaï stosunek pracy z emerytem lub rencistÈ, któremu
brakowaïo mniej niĝ 12 miesiÚcy do nabycia prawa do kolejnej nagrody
jubileuszowej. W takim przypadku pracodawca wypïaca tÚ nagrodÚ
w dniu rozwiÈzania umowy.
Nagrody jubileuszowe a podatek dochodowy
Nagrody jubileuszowe podobnie jak odprawy stanowiÈ przychód ze stosunku
pracy, dlatego — zgodnie z ustawÈ o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych — trzeba od nich potrÈciÊ zaliczkÚ na podatek dochodowy.
Obliczmy wiÚc zaliczkÚ na podatek dochodowy, którÈ naleĝy odprowadziÊ za
pracownika z naszego przykïadu.
N a g r o dy j u b i l e u s z o w e
171
5716,90 zï × 18 = po zaokrÈgleniu do peïnych zïotych 1029,00 zï
Nagroda jubileuszowa brutto × 18 podatku = kwota zaliczki, którÈ wpïacisz
do UrzÚdu Skarbowego za tego pracownika.
Nagroda jubileuszowa netto
5716,90 zï – 1029,00 zï = 4687,90 zï
Pobierz darmowy fragment (pdf)