Darmowy fragment publikacji:
• Kup książkę
• Poleć książkę
• Oceń książkę
• Księgarnia internetowa
• Lubię to! » Nasza społeczność
Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Rozdział 1 .
Czym jest fotografia zbliżeniowa? . . . . . . . . . 9
Rozdział 2 .
Ogniskowa i przysłona obiektywu
a własności obrazu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Odległość obiektu a wielkość obrazu . . . . . . . . . . . . 16
Ogniskowa obiektywu a wielkość obrazu . . . . . . . . . 17
Ogniskowa a kąt widzenia obiektywu . . . . . . . . . . . 20
Przysłona a własności obrazu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Zależność głębi ostrości od przysłony . . . . . . . . . . . 24
Zależność głębi ostrości od ogniskowej . . . . . . . . . . 24
Zależność głębi ostrości od odległości
przedmiotowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Przypadek szczególny — jednakowa głębia
ostrości przy różnych ogniskowych i różnych
odległościach przedmiotowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Rozdział 3 .
Skala odwzorowania oraz sposoby
jej zwiększania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Skala odwzorowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Sposoby zwiększania skali odwzorowania . . . . . . . . 37
Obiektyw makro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Odwrócenie zwykłego obiektywu . . . . . . . . . . . . . 42
Soczewki nasadkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Pierścienie pośrednie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Mieszek makrofotograficzny . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Rozdział 4 .
Obiektywy do zbliżeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Rozdział 5 .
Z ręki czy ze statywu? . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Rozdział 6 .
Problem poruszonych zdjęć . . . . . . . . . . . . . .73
Rozdział 7 .
Dodatkowe akcesoria do fotografii
zbliżeniowej i makrofotografii . . . . . . . . . . . .77
Unieruchamianie obiektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Modyfikacja oświetlenia w świetle zastanym
w plenerze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80
Sztuczne tła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Dodatkowe źródła światła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Lampy błyskowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Źródła światła ciągłego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
„Trzecia ręka” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Sanki nastawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Wężyki spustowe i piloty zdalnego
wyzwalania migawki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Wizjer kątowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Spis treści | 3
Poleć książkęKup książkę Rozdział 8 .
Świat zbliżeń — przykłady . . . . . . . . . . . . . . 91
Naczynia na stole. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Kryształowa szklanka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Pień drzewa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Stara deska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Piaskowe warkocze I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Piaskowe warkocze II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Piaskowy żuraw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Lilie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Zawilce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Dzwonki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Szczawik zajęczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Kosaciec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Przylaszczki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Wawrzynek wilczełyko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
Na brzegu rzeki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Białe kwiaty i drzewo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Odbicie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Maki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Mchy I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Mchy II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Mchy III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Żmijowiec i pszczoła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Szafirek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Świtezianka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
Muchówki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Karłątek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Gąsienica. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
Tygrzyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Pasikonik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Rozdział 9 .
Makrofotografia a fotografia zbliżeniowa . . 121
Rozdział 10 .
Obiektywy do makrofotografii . . . . . . . . . . .125
Rozdział 11 .
Makrofotografia ekstremalna . . . . . . . . . . . .129
Wybór obiektywu oraz sposób jego połączenia
z aparatem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Obiektywy korygowane na określoną
długość mechaniczną tubusu. . . . . . . . . . . . . . . . 130
Obiektywy korygowane na nieskończoność . . . 132
Problem wyjątkowo małej głębi ostrości . . . . . . . . 135
Rozdział 12 .
Świat makro — przykłady . . . . . . . . . . . . . . 137
Koniczyna biała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
Niezapominajka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Wrzos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140
Skrzyp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Oset . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Dalia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Koniczyna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Koniczyna polna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Przekwitnięty kwiat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Goździk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
Hortensja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
Grzyb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Szyszka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Melon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Komar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Ważka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
Muchówka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Krople . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Tarka do warzyw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Kieliszek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Wężyk hydrauliczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Zegar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Szczoteczka do zębów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
Rozdział 13 .
Zupełnie inny świat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
Rozdział 14 .
Mikroskop — eksplorator
mikrokosmosu . Szczypta historii . . . . . . . . . 175
Rozdział 15 .
Budowa mikroskopu oraz rola
poszczególnych elementów . . . . . . . . . . . . .181
Powstawanie obrazu w mikroskopie. . . . . . . . . . . . 182
Tubus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
4 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Obiektywy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Okulary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Kondensor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Rewolwer obiektywowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
Podstawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
Statyw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
Stolik przedmiotowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
Śruba makro- i mikrometryczna . . . . . . . . . . . . . . . 207
Rozdział 16.
Światło w mikrofotografii
— techniki oświetlania obiektów. . . . . . . . 209
Jasne pole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
Oświetlenie skośne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
Ciemne pole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
Oświetlenie Rheinberga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224
Światło spolaryzowane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227
Techniki łączone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
Rozdział 17.
Wybieramy mikroskop . . . . . . . . . . . . . . . . .231
Rozdział 18.
Dobrana para — mikroskop i aparat . . . . . .237
Aparat kompaktowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
Lustrzanka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
Rozdział 19.
Fotografujemy mikroorganizmy . . . . . . . . . 249
Mikroorganizmy roślinne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
Dinobryon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250
Synura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253
Micrasterias 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254
Micrasterias 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256
Cosmarium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
Netrium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
Spirogyra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260
Gomphonema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
Mikroorganizmy zwierzęce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
Arcella 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
Arcella 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
Arcella 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
Philodina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268
Vorticella . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
Difflugia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270
Polowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
Rozdział 20.
Fotografujemy tkanki roślinne . . . . . . . . . . .273
Torfowiec 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
Torfowiec 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
Moczarka kanadyjska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
Cebula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278
Kosaciec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
Szafirek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280
Pokrzywa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281
Dalia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281
Jabłoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282
Lubczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
Rozdział 21.
Fotografujemy formy mikrokrystaliczne . . 285
Rywanol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287
Wino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290
Maggi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291
Cukier i sól . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292
Cukier, sól i witamina B6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294
Kwasek cytrynowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295
Kwasek cytrynowy i rywanol . . . . . . . . . . . . . . . . 296
Kwas taninowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
Kwas askorbinowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298
Rywanol i Acatar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .300
Rywanol, sok żurawinowy i witamina B6 . . . . . . 301
Rozdział 22.
Inne tematy mikrofotograficzne. . . . . . . . . 303
Pęcherzyki powietrza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303
Brzeg szkiełka nakrywkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
Części ciała drobnych zwierząt bezkręgowych . . . 311
Skrzydła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Czułki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
Odnóża . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
Wnętrze ciała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314
Skorowidz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
Spis treści
| 5
Poleć książkęKup książkę 6 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Rozdział 12.
Świat makro — przykłady
Fascynująca podróż po świecie rzeczy małych, realizo-
wana dzięki fotografii zbliżeniowej, pozwala spojrzeć
na otaczający nas świat z zupełnie innej perspektywy.
Większe niż zwykle skale odwzorowania umożliwiają
niejako wniknięcie w przestrzeń małych — wielkich
światów. Choć fotografia zbliżeniowa rzeczywiście przy-
bliża nam to, co na pierwszy rzut oka niedostrzegalne, to
na ogół potrafimy rozpoznać i zidentyfikować przedmiot
konkretnego ujęcia. Z makrofotografią jest nieco inaczej.
Dużo większe skale odwzorowania oraz zdecydowanie
mniejsza głębia ostrości pozwalają wykonać zdjęcia,
których motyw nierzadko trudno w ogóle zidentyfiko-
wać. Wiele ujęć pozostawia również pewną swobodę dla
naszej indywidualnej interpretacji. Innymi słowy, znajo-
mość określonych zależności optycznych pozwala nam
dzięki makrofotografii wykreować zupełnie abstrakcyjne
i zagadkowe zdjęcia całkiem zwyczajnych obiektów.
Wybór tematów do makrofotografii jest prze-
ogromny. Za motywy mogą posłużyć zarówno obiekty
żywe, jak i całe mnóstwo różnorodnych przedmiotów
codziennego użytku. To, jak je potraktujemy, zależy
od naszej wrażliwości, wyobraźni i oczywiście foto-
graficznego warsztatu.
Koniczyna biała
Fotografia tego młodego i małego jeszcze kwiatu ko-
niczyny białej jest zdjęciem z rodzaju tzw. ujęć formal-
nych (fotografia 12.1). Z łatwością możemy bowiem
rozpoznać, co jest przedmiotem zdjęcia. Wprawdzie
widzimy go z dużo mniejszej odległości niż zwykle,
ale nie ma wątpliwości, z jaką rośliną mamy do czy-
nienia. Ponieważ kwiat otoczony był przez wiele mu
podobnych, poszukałem bardziej kontrastowego tła
w postaci innych polnych kwiatów. Wystarczyło zmienić
nieco kąt widzenia, aby atrakcyjniejsze kolorystycznie
tło uzupełniło kompozycję. Tło jest integralną częścią
każdej fotografii. Źle dobrane, może popsuć nawet naj-
lepiej zapowiadające się zdjęcie. W dolnej części zdjęcia
widoczny jest fragment jeszcze jednego, drobniejszego
kwiatka koniczyny, który równoważy całą kompozycję.
Ponieważ odwzorowany jest nieostro, nie przeszka-
dza w odbiorze głównego motywu. Aby zarówno ów
drobniejszy kwiatek, jak i tło, pozostały dostatecznie
rozmyte, dobrałem stosunkowo niedużą wartość licz-
bową przysłony. Skalę odwzorowania dobrałem tak, aby
główny motyw zajął odpowiednią ilość miejsca w ka-
drze. Zdjęcie zostało wykonane w łagodnym świetle,
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 137
Poleć książkęKup książkę zapewnionym przez jasne chmury
działające jak ogromny dyfuzor.
Bezpośrednie światło słoneczne
wytworzyłoby głębokie cienie,
zarówno w głębszych warstwach
kwiatu, jak i w obrębie samego tła.
Spowodowałoby również prześwie-
tlenie delikatnych białych płatków.
Niezapominajka
Fotografia bardzo małego kwiato-
stanu niezapominajki (fotografia
12.2), kolejne ujęcie formalne, jest
przykładem na to, że dysponując
statywem, jesteśmy w stanie wy-
konać udane zdjęcie w trudnych
warunkach oświetleniowych. Zdję-
cie zostało zrobione w kwietniu,
w późnych godzinach popołu-
dniowych, gdy na zewnątrz robiło
się już całkiem szaro. Wykonanie
zdjęcia z ręki, przy tej wartości ISO,
nie byłoby możliwe ze względu na
wymagany długi czas naświetla-
nia równy 2 sekundom. Aby mieć
pewność, że zdjęcie nie będzie
poruszone, łodyżkę niezapomi-
najki dodatkowo unieruchomiłem
Fotografia 12.1. Koniczyna biała. Skan
z diapozytywu 24 x 36 mm, aparat
analogowy — Pentax Super A, obiektyw
— Pentax Takumar 70 – 210 mm,
ogniskowa — 70 mm, mieszek
— dodatkowy wyciąg obiektywu około
100 mm, skala odwzorowania około 1,5:1,
statyw
138 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę „trzecią ręką”. Aby docenić rolę sta-
tywu w makrofotografii, wystarczy
wyobrazić sobie sytuację, w której
to zdjęcie postanowilibyśmy zro-
bić z ręki. Aby w tych warunkach
oświetleniowych uzyskać czas
naświetlania równy przynajmniej
1/30 sekundy, który dawałby jakąś
szansę na wykonanie nieporuszo-
nego zdjęcia, niezbędne byłoby
podwyższenie ISO do wartości aż
6400! Tak duże ISO skutkowałoby
niestety wyraźnym szumem, który
znacząco obniżyłby jakość zdjęcia.
Wykonałem kilka zdjęć, przy
różnych wartościach przysłon.
Najbardziej optymalną okazała się
przysłona o wartości 11. Mniejsze
wartości nie zapewniały dosta-
tecznej głębi ostrości, natomiast
większe zanadto uwidaczniały
elementy tła. Skala odwzorowania
1:1 umożliwiła wypełnienie całego
kadru maleńkim kwiatostanem.
Bardzo rozproszone, mało kontra-
stowe światło pozwoliło uniknąć
prześwietlenia niebieskich płat-
ków, które zostały zarejestrowane
jako intensywnie niebieskie, bez
niepożądanych odblasków.
Fotografia 12.2. Niezapominajka.
Aparat — Pentax K5, obiektyw
— Tamron 90 mm, ustawiony na
najmniejszą odległość ostrzenia,
przysłona — 11, czas naświetlania
— 2 s, ISO — 100, skala odwzorowania
1:1, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 139
Poleć książkęKup książkę Wrzos
Fotografia kwiatów wrzosu (fo-
tografia 12.3), choć jest również
ujęciem dość formalnym, to ze
względu na skalę odwzorowania
budzi na ogół spore zdziwienie
i zaskoczenie. Nieraz pytałem
oglądających to zdjęcie, co ono
przedstawia, lecz chyba nigdy
nie otrzymałem prawidłowej od-
powiedzi. W wielu przypadkach
roślinę widoczną na zdjęciu nazy-
wano storczykiem... Wszystkiemu
„winna” jest skala odwzorowania,
w jakiej zdjęcie zostało wykonane.
Na ogół kwiatów wrzosu nie oglą-
damy w tak dużym zbliżeniu.
A zatem, mimo że zdjęcie nie jest
ujęciem abstrakcyjnym, utrud-
niającym identyfikację obiektu,
znaczna skala odwzorowania
spowodowała, iż tę w sumie do-
brze znaną roślinę postrzegamy
zupełnie inaczej. Zdjęcie zostało
wykonane w pomieszczeniu. Aby
podkreślić barwę i kształt kwiatów
oraz nadać ujęciu bardziej gra-
ficzny charakter, zastosowałem
jednolite, czarne tło.
Fotografia 12.3. Wrzos. Skan
z diapozytywu 24 x 36 mm, aparat
analogowy — Pentax Super A,
obiektyw — Pentax 50 mm/1,7, mieszek
— dodatkowy wyciąg obiektywu około
130 mm, skala odwzorowania około
2,5:1, statyw
140 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Skrzyp
Jednym z najbardziej fotogenicz-
nych naturalnych motywów są
kropelki rosy. Choć najczęściej
pokrywają całe powierzchnie ro-
ślin, bywa, że „usadawiają się” je-
dynie na końcach ich delikatnych
pędów. Tak też było w przypadku
przedstawionego na fotografii
12.4 wiosennego pędu skrzypu.
Nieproporcjonalnie duże krople
utrzymywały się, jakby na przekór
sile ciążenia, zdobiąc niewielką zie-
loną roślinkę. Sam skrzyp jako taki
nie jest szczególnie interesującym
motywem. Jednak obecne na nim
lśniące kropelki, niczym bożona-
rodzeniowe bombki, sprawiły, że
zyskał nową jakość. Ponieważ w tle
znajdowały się rosnące za skrzy-
pem inne zielone rośliny zmniej-
szające kontrastowość całej sceny,
postanowiłem zastosować tło jed-
nolicie czarne, w postaci czarnej
torby fotograficznej. Przeniesienie
skrzypu w korzystniejsze miej-
sce nie wchodziło w rachubę ze
względu na to, że nawet najmniej-
szy wstrząs groził odpadnięciem
nabrzmiałych kropli.
Fotografia 12.4. Skrzyp. Skan
z diapozytywu 24 x 36 mm, aparat
analogowy — Pentax Super A, obiektyw
— Pentax Takumar 70 – 210 mm,
ogniskowa — 70 mm, mieszek —
dodatkowy wyciąg obiektywu = 70 mm,
skala odwzorowania 1:1, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 141
Poleć książkęKup książkę Oset
Poniższe ujęcie, zdecydowanie mniej formalne od
wszystkich poprzednich zdjęć, przedstawia fragment
młodego kwiatu ostu (fotografia 12.5) Celowo wpro-
wadzona nieostrość dalszych planów, uzyskana przez
zastosowanie małej wartości liczbowej przysłony,
sprawiła, że zdjęcie stało się mniej oczywiste, mniej
dokumentacyjne. Refleksy światła na wilgotnych płat-
kach kwiatu ożywiają kompozycję. Choć kwiat znajduje
się na tle nieba, to jednak jego udział w całym kadrze
nie jest na tyle duży, aby spowodować niedoświetle-
nie pierwszego planu. Ponadto promienie porannego
słońca, wprawdzie bezpośrednie, ale jeszcze bardzo
delikatne, dobrze oświetlają fotografowany motyw.
Fotografia 12.5. Oset. Skan z diapozytywu 24 x 36 mm, aparat analogowy — Pentax Super A, obiektyw
— Pentax 50 mm/1,7, mieszek — dodatkowy wyciąg obiektywu = 150 mm, skala odwzorowania — 3:1, statyw
142 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Fotografia 12.6. Dalia I. Aparat — Pentax K5, obiektyw — Tamron 90 mm, ustawiony na najmniejszą odległość ostrzenia,
przysłona — 5,6, czas naświetlania — 1/13 s, ISO — 100, skala odwzorowania — 1,5:1, mieszek — dodatkowy wyciąg
obiektywu = 45 mm, statyw
Dalia
Tak jak niemal każdy miłośnik fotografii zbliżeniowej
i makrofotografii robię zdjęcia konkretnym kwiatom
czy w ogóle roślinom, jednak najbardziej pociąga mnie
piękno ukryte w detalu. Fascynuje mnie zwłaszcza
odnajdywanie abstrakcyjnych układów linii, wzorów
i barw. Podczas fotografowania w skali makro prze-
staje mieć dla mnie znaczenie „co”, a najważniejsze
staje się „jak”.
Fotografia 12.6 przedstawia niewielki fragment
kwiatu dalii, ograniczony do kilkunastu mniejszych
i większych płatków.
Ich kształt, barwa oraz wzajemny układ były dla
mnie ważniejsze od bardziej ogólnego ujęcia, które
nazywa rzeczy niejako wprost, po imieniu. Jako tło
posłużył inny, granatowy kwiat, umocowany w chwy-
taku, tuż za dalią. Sama dalia przymocowana została
do „trzeciej ręki” znajdującej się na dodatkowym
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 143
Poleć książkęKup książkę statywie. Rozproszone przez
chmury światło pozwoliło
uniknąć nadmiernych kontra-
stów.
Zwiększenie skali odwzo-
rowania oraz wybór jednego
lub najwyżej kilku mniejszych
elementów kwiatu sprawia,
że możemy otrzymać inne
zdjęcie tego samego kwiatu,
mniej oczywiste, a tym sa-
mym bardziej abstrakcyjne
(fotografia 12.7).
Poza skalą odwzorowania
kluczowy jest dobór właściwej
przysłony. Powinna być tak do-
brana, aby pozostawić pewne
elementy kadru w nieostro-
ści, w swoistym niedopowie-
dzeniu. Gdybym zastosował
przysłonę o dużo większej
wartości liczbowej, np. 16 albo
22, niemal wszystko w kadrze
stałoby się ostre, a całe ujęcie
straciłoby swój klimat. Ostrość
ograniczona została jedynie do
bardzo niewielkich fragmen-
tów płatków.
Fotografia 12.7. Dalia II. Aparat
— Pentax K5, obiektyw — Tamron
90 mm, ustawiony na najmniejszą
odległość ostrzenia, przysłona — 4,
czas naświetlania — 1/5 s, skala
odwzorowania — 2:1, ISO — 100,
mieszek — dodatkowy wyciąg
obiektywu = 90 mm, statyw
144 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę W poszukiwaniu odpo-
wiednich form i barw można
nad pojedynczym kwiatem
spędzić długie godziny. Wy-
starczą bardzo niewielkie
zmiany kąta widzenia, skali
odwzorowania czy głębi ostro-
ści, aby co chwilę odnajdywać
zupełnie odmienne obrazy,
ukryte wciąż w tym samym
przecież obiekcie. Fotografia
12.8 ukazuje ten sam kwiat
dalii. Inne miejsce kwiatu,
większa skala odwzorowania
oraz minimalna głębia ostro-
ści pozwoliły na otrzymanie
całkowicie odmiennego zdję-
cia, zdecydowanie najbardziej
graficznego w wyrazie. W tak
dużych skalach odwzorowania
tło najczęściej stanowią inne
elementy tego samego obiektu
— w tym przypadku położone
głębiej płatki.
Fotografia 12.8. Dalia III. Aparat
— Pentax K10D, przysłona — 2,8,
ISO — 100, obiektyw — Tamron 90
mm, czas naświetlania — 1,3 s, skala
odwzorowania — 3:1, mieszek
— dodatkowy wyciąg obiektywu
= 180 mm, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 145
Poleć książkęKup książkę Poleć książkęKup książkę Koniczyna
Podczas fotografowania kwiatów naszą uwagę, co
wydaje się oczywiste, przyciągają przede wszystkim
te największe i najbardziej kolorowe. Trudno ich nie
zauważyć. Tymczasem istnieje całe mnóstwo bardzo
niepozornych i na pierwszy rzut oka mało atrakcyj-
nych kwiatów, które dopiero w znacznym zbliżeniu
ukazują swoje subtelne, ukryte piękno. Jako przy-
kład może posłużyć koniczyna. Jej kwiat, sfotogra-
fowany w sposób bardzo formalny, nie jest motywem
nazbyt atrakcyjnym. Wystarczy jednak spojrzeć nań
z zupełnie innej perspektywy, aby przekonać się, że
„małe jest piękne”... Fotografia 12.9 przedstawia takie
właśnie spojrzenie na bardzo pospolity w gruncie
rzeczy kwiat.
Ten sam kwiat możemy potraktować jeszcze swo-
bodniej i mniej dosłownie — tak, aby w istocie stał
się on całkowicie abstrakcyjnym układem subtelnych,
barwnych plam i ledwie dostrzegalnych, łagodnych
linii (fotografia 12.10).
Fotografia 12.10. Koniczyna II. Aparat — Pentax K5, obiektyw — Tamron 90 mm, ustawiony na najmniejszą odległość
ostrzenia, przysłona — 2,8, czas naświetlania — 1/10 s, skala odwzorowania — 3:1, ISO — 100, mieszek — dodatkowy
wyciąg obiektywu = 180 mm, statyw
Fotografia 12.9. Koniczyna I. Aparat — Pentax K5,
obiektyw — Tamron 90 mm, ustawiony na najmniejszą
odległość ostrzenia, przysłona — 2,8, czas naświetlania
— 1/25 s, skala odwzorowania — 2:1, ISO — 100, mieszek
— dodatkowy wyciąg obiektywu = 90 mm, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady | 147
Poleć książkęKup książkę Koniczyna polna
O ile koniczyna przedstawiona na
dwóch poprzednich fotografiach
ma kwiaty o dość intensywnym,
różowym zabarwieniu, to kwiaty
innego gatunku koniczyny (koni-
czyny polnej) prezentują się nad
wyraz niepozornie. Wyglądają jak
wydłużone, szare i kosmate kłębki.
Okazuje się jednak, że bardzo zy-
skują po przyjrzeniu się im z bli-
ska. Fotografia 12.11 ukazuje kwiat
koniczyny polnej sfotografowany
z zamierzoną nieostrością.
Gdybym miał wykonać zdjęcie
dokumentacyjne, postarałbym się
o możliwie największą głębię ostro-
ści. Mnie zależało jednak na zdję-
ciu o zupełnie innym charakterze.
W tym celu wprowadziłem znaczną
nieostrość, która umożliwiła otrzy-
manie dużo ciekawszego ujęcia.
Ostrość ograniczona jest jedynie
do niektórych drobnych, białych
wyrostków na obwodzie kwiatu.
Nitkowate, czerwone struktury,
rozchodzące się od osi kwiatu na
boki, zostały dzięki nieostrości
odwzorowane w postaci bardzo
Fotografia 12.11. Koniczyna II. Aparat
— Pentax K5, obiektyw — Tamron
90 mm, ustawiony na najmniejszą
odległość ostrzenia, przysłona — 2,8,
czas naświetlania — 1/30 s, skala
odwzorowania — 2:1, ISO — 100,
mieszek — dodatkowy wyciąg obiektywu
= 90 mm, statyw
148 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę wydłużonych, zachodzących na
siebie i niejako prześwitujących ró-
żowawych trójkątów. Dzięki temu
całość sprawia wrażenie pewnej
przeźroczystości i ulotności. Za tło,
podobnie jak w przypadku dwóch
poprzednich fotografii, posłużył
mi inny, niebieski kwiat, umiesz-
czony z tyłu. Dosłowne zdjęcie tego
kwiatu byłoby zupełnie nieciekawe.
Przekwitnięty kwiat
W poszukiwaniu ujęć nieoczywi-
stych natknąłem się na pewien
przekwitnięty kwiat. Nie miał już
żadnych płatków, ale moją uwagę
zwróciła ta jego część, z której
kiedyś wyrastały. Dość ciekawe,
zabarwione na żółto i czerwono
struktury zachęciły mnie do bliż-
szego przyjrzenia się im okiem
obiektywu. Po raz kolejny przeko-
nałem się, że wystarczy podejść
dostatecznie blisko, aby w rze-
czach z pozoru mało atrakcyjnych
dostrzec ich skrywane piękno (fo-
tografia 12.12). Rolę tła odegrał po
raz kolejny niebieski kwiat.
Fotografia 12.12. Przekwitnięty
kwiat. Aparat — Pentax K5, obiektyw
— Tamron 90 mm, ustawiony na
najmniejszą odległość ostrzenia,
przysłona — 2,8, czas naświetlania
— 1/125 s, skala odwzorowania — 1,5:1,
ISO — 100, mieszek — dodatkowy
wyciąg obiektywu = 45 mm, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 149
Poleć książkęKup książkę Goździk
Pojedynczy, drobny detal niejednokrotnie jest o wiele
ciekawszy i bardziej inspirujący od całego motywu
wybranego do sfotografowania. Tak było w przy-
padku niewielkiego, rosnącego w moim ogrodzie
goździka. Obejrzawszy uważnie cały kwiat, dosze-
dłem do przekonania, że o wiele ciekawszym moty-
wem może być malutki, pojedynczy pręcik, wystający
ponad krwistoczerwone płatki (fotografia 12.13) Aby
wybrany przeze mnie do sfotografowania motyw był
dobrze widoczny, zastosowałem odpowiednią skalę
odwzorowania równą 3:1. Cały zestaw do fotografo-
wania ustawiłem w taki sposób, aby pręcik znalazł
się w położeniu możliwie równoległym do matrycy
aparatu. O ile sama nitka pręcika rzeczywiście znalazła
się w położeniu równoległym do powierzchni matrycy,
to jego główka, obsypana ziarnami pyłku, ułożona była
ukośnie. Aby mieć pewność, że i ona w całości znaj-
dzie się w strefie głębi ostrości, wybrałem przysłonę
o wartości liczbowej 8. Ponieważ skala odwzorowania
była dość znaczna, wiedziałem, że mimo stosunkowo
dużej wartości przysłony, czerwone płatki goździka,
zarówno przed, jak i za pręcikiem, zostaną odwzoro-
wane z dostateczną nieostrością. Bardzo ważną rolę
w całej kompozycji odgrywa kilka czerwonych wło-
sków z prawej strony kadru.
Fotografia 12.13. Goździk. Aparat — Pentax K5, obiektyw — Tamron 90 mm, ustawiony na najmniejszą odległość ostrzenia,
przysłona — 8, czas naświetlania — 1/5 s, skala odwzorowania — 3:1, ISO — 100, mieszek — dodatkowy wyciąg obiektywu
= 180 mm, statyw
150 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Hortensja
Bez wątpienia wiosna i lato to
okresy, w których każdy miłośnik
fotografii zbliżeniowej i makrofo-
tografii fotografuje najintensyw-
niej. Tak jak z nadejściem jesieni
więdną kwiaty i opadają liście,
a cała przyroda stopniowo pogrąża
się w bezruchu i martwocie, tak
też wielu fotografujących odkłada
swój sprzęt na półkę, oczekując na
nadejście nowego sezonu. Tym-
czasem jest całkiem spora liczba
fotograficznych tematów, które
można realizować właśnie jesienią,
czy nawet zimą. Jednym z nich są
owoce, nasiona, czy też uschnięte
części różnych roślin. Fotografia
12.14 przedstawia naturalnie za-
suszone, dobrze zachowane, drob-
niutkie płatki hortensji.
Regularny układ trzech płat-
ków, z wyraźnym użyłkowaniem,
stanowi doskonały motyw do wy-
konania bardzo graficznego ujęcia.
Zdjęcie zostało zrobione w po-
mieszczeniu, na tle jasnego okna.
Gdybyśmy w takich warunkach
wykonanie zdjęcia powierzyli cał-
kowicie automatyce aparatu, płatki
zostałyby mocno niedoświetlone.
Fotografia 12.14. Hortensja. Aparat
— Pentax K5, obiektyw — Tamron
90 mm, ustawiony na najmniejszą
odległość ostrzenia, przysłona — 22,
czas naświetlania — 2,5 s, skala
odwzorowania — 1:1, ISO — 100, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 151
Poleć książkęKup książkę Jasne tło, zajmujące pokaźną część kadru, „wymusza”
bowiem na aparacie dobranie krótkiego czasu naświe-
tlania. W takich jak ta sytuacjach musimy sprawę wziąć
we własne ręce i naświetlać tak, aby prawidłową eks-
pozycję uzyskać dla głównego motywu, czyli samych
płatków. Musimy zatem znacząco wydłużyć czas na-
świetlania. W ten sposób tło, które i tak od początku
jest bardzo jasne, zostaje mocno prześwietlone, stając
się praktycznie białe. Łodyżkę, wraz z płatkami, unie-
ruchomiłem „trzecią ręką”. Ponieważ płatki nie były
całkiem płaskie, lecz nieco pozawijane, dobrałem dużą
wartość liczbową przysłony 22, aby możliwie powięk-
szyć głębię ostrości. Po przymknięciu przysłony do
zadanej wartości okazało się, że tło nie jest równomier-
nie oświetlone. Aby temu zaradzić, tuż za hortensją
umieściłem kalkę techniczną, która wyrównała jasność
tła w całym kadrze. W rezultacie otrzymałem równo-
miernie oświetlone, czysto białe tło.
Tego rodzaju zdjęcia, z białym tłem, możemy
równie dobrze (a może nawet lepiej) wykonywać,
kładąc fotografowany motyw na poziomą, przepusz-
czającą światło, ale nieprzeźroczystą powierzchnię,
podświetloną od spodu sztucznym źródłem światła.
Może to być np. szkło z umieszczoną pod spodem
kalką techniczną albo duży, odwrócony dnem do góry,
plastikowy pojemnik o mlecznych, nieprzeźroczystych
ściankach. Wykonywane w ten sposób zbliżenia, np.
całych roślin, ukazują je w zupełnie inny, bardzo cie-
kawy sposób.
Grzyb
Oglądając zdjęcia przeróżnych grzybów, najczęściej
możemy podziwiać ich owocniki w całej okazałości.
Warto jednak zajrzeć również pod spód ich kapelusza,
a następnie sfotografować jego fragment w powięk-
szeniu. Naszym oczom ukaże się świat głębokich wą-
wozów, urwisk, czy wreszcie form przypominających
jaskiniowe formy naciekowe — stalaktyty. Fotografia
12.15 ukazuje niewielki fragment spodniej części ta-
kiego owocnika. Dzięki znacznej skali odwzorowania
mało widoczne na pierwszy rzut oka struktury prezen-
tują się bardzo okazale, ukazując grzyby w zupełnie
innej odsłonie.
Fotografia 12.15. Grzyb. Skan
z diapozytywu 24 x 36 mm, aparat
analogowy — Pentax Super A,
obiektyw — Pentax 50 mm/1,7,
mieszek — dodatkowy wyciąg
obiektywu = 150 mm, skala
odwzorowania — 3:1, statyw
152 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Szyszka
Dla miłośnika makrofotografii in-
teresującym obiektem może być
świerkowa szyszka. Zwłaszcza
stosunkowo młoda, z nierozchy-
lonymi jeszcze na boki, barwnymi
łuskami, stanowi ciekawy motyw.
Ułożone w regularny sposób łu-
ski tworzą pewien rytm i powta-
rzający się, niemal graficzny wzór
(fotografia 12.16).
Aby wszystkie łuski widoczne
w kadrze zostały odwzorowane
ostro, konieczne było uzyskanie
wystarczająco dużej głębi ostro-
ści. W tym celu przymknąłem
przysłonę do wartości 16.
Mimo znacznego przybliżenia
motyw zdjęcia jest dość łatwo roz-
poznawalny. Postanowiłem więc,
korzystając z tej samej szyszki, uzy-
skać bardziej abstrakcyjne zdjęcie.
Ułożyłem szyszkę w poziomie, po
czym sfotografowałem kilka łusek
zupełnie z boku, w większej skali
odwzorowania i mniejszą warto-
ścią liczbową przysłony. Fotogra-
fia 12.17 przedstawia końcowy
efekt. Mimo że zdjęcie pierwot-
nie zostało zrobione w układzie
Fotografia 12.16. Szyszka I. Aparat —
Pentax K5, obiektyw — Tamron 90 mm,
ustawiony na najmniejszą odległość
ostrzenia, przysłona — 16, czas
naświetlania — 1 s, skala odwzorowania
— 1:1, ISO — 100, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 153
Poleć książkęKup książkę Fotografia 12.17. Szyszka II. Aparat — Pentax K5, obiektyw — Tamron 90 mm, ustawiony na
najmniejszą odległość ostrzenia, przysłona — 4, czas naświetlania — 8 s, skala odwzorowania
— 3:1, ISO — 100, mieszek — dodatkowy wyciąg obiektywu = 180 mm, statyw
Poleć książkęKup książkę poziomym, obróciłem je do pionu, gdyż uznałem, że
tak prezentuje się znacznie lepiej.
Ponieważ zdjęcie wykonywałem w niezbyt jasnym
pomieszczeniu, w naturalnym świetle wpadającym
przez okno, bez żadnych dodatkowych źródeł światła,
czas naświetlania niezbędny do właściwej ekspozycji
wyniósł aż 8 sekund.
Melon
Warzywa i owoce również mogą stanowić przed-
miot makrofotograficznych eksploracji. Robiąc kie-
dyś zakupy, zwróciłem uwagę na ciekawą fakturę
powierzchni owocu melona. Jaśniejsze od reszty
owocu, ułożone w siateczkowaty wzór struktury aż
prosiły się o ich sfotografowanie, co też niebawem
zrobiłem (fotografia 12.18).
Przeglądając powierzchnię owocu, starałem się wy-
brać do sfotografowania fragment możliwie czysty, bez
nadmiaru ciemnych, psujących kompozycję plamek.
Starałem się również, aby jaśniejsze struktury, poza
ogólnie zrównoważonym układem graficznym, przy-
pominały niektóre motywy z naszego normalnego,
wielkiego świata. Udało mi się wyszukać kadr wypeł-
niony całą menażerią... To, jaką menażerię miałem na
myśli, pozostawiam interpretacji Czytelnika.
Fotografia 12.18. Melon. Aparat — Pentax K5, obiektyw — Tamron 90 mm, ustawiony na najmniejszą odległość ostrzenia,
przysłona — 16, czas naświetlania — 1/3 s, skala odwzorowania — 1:1, ISO — 100, statyw
Rozdział 12. Świat makro — przykłady | 155
Poleć książkęKup książkę Komar
Owady, podobnie jak kwiaty, stanowią sztandarowy
temat fotografii zbliżeniowej i makrofotografii. Być
może nie ma w nich tyle piękna, ile oferują kwiaty, ale
zdjęcia owadów, wykonywane z bliska, zawsze cieszą
się dużym zainteresowaniem. Sfotografowane w du-
żym zbliżeniu wyglądają często jak przybysze z innej
planety. Fotografia 12.19 przedstawia portret komara,
który przysiadł na liściu trawy.
Choć zdjęcie wygląda, jakby zostało zrobione w nocy,
faktycznie zostało wykonane wczesnym rankiem,
kiedy było już całkiem jasno. Efekt „nocnego zdjęcia”
spowodowało użycie pierścieniowej lampy błyskowej.
Ponieważ w bezpośredniej bliskości za komarem nie
było niczego, co mogłoby służyć za tło, przestrzeń wo-
kół owada, poza zielonym liściem trawy, jest głęboko
czarna. Błysk lampy, odpowiednio dobrany dla prawi-
dłowej ekspozycji komara, jest równocześnie zbyt słaby,
aby doświetlić znajdujące się w znacznym oddaleniu tło.
W rezultacie otrzymujemy taki efekt, jak gdyby zdjęcie
rzeczywiście zostało zrobione w nocy. Akurat w przy-
padku komarów nie razi to tak bardzo, gdyż owady te
właśnie nocą są najbardziej aktywne. Zdjęcie ukazuje
więc, w sposób nieco przypadkowy, rzeczywistą naturę
tych owadów. Jest to jedno z nielicznych zdjęć, jakie
wykonałem w plenerze przy użyciu lampy błyskowej.
Fotografia 12.19. Komar. Skan z diapozytywu 24 x 36 mm, aparat analogowy — Pentax Super A, obiektyw — Pentax
Takumar 70 — 210 mm, ogniskowa — 70 mm, mieszek — dodatkowy wyciąg obiektywu = 140 mm, skala odwzorowania
— 2:1, statyw, pierścieniowa lampa błyskowa
156 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Fotografia 12.20. Ważka. Skan z diapozytywu 24 x 36 mm, aparat analogowy — Pentax Super A, obiektyw
— Pentax 28 mm/2,8, mieszek — dodatkowy wyciąg obiektywu = 140 mm, skala odwzorowania — 5:1, statyw,
pierścieniowa lampa błyskowa, nieco wykadrowane
Ważka
Odpowiednia skala odwzorowania w makrofoto-
grafii owadów pozwala pokazać je takimi, jakimi są
naprawdę. Zdjęcie ważki, z grupy łątek, wykonane
w skali odwzorowania 5:1, ukazuje niesamowity kształt
jej głowy, której dużą część zajmują niemal kuliste,
ogromne oczy (fotografia 12.20).
Ponieważ głębia ostrości przy tak dużych skalach od-
wzorowania jest niezmiernie mała, pewne części głowy
ważki zostały odwzorowane nieostro. Dotyczy to zwłasz-
cza górnej wargi, która jest wysunięta do przodu. W sy-
tuacji, kiedy nie mamy możliwości wykonania serii zdjęć,
aby je potem złożyć w jedno zdjęcie wynikowe o posze-
rzonej głębi ostrości, ostrość należy ustawiać przede
wszystkim na oczy owada. Tak też było w przypadku
zamieszczonego zdjęcia ważki. W czasach, kiedy wyko-
nałem to zdjęcie, czyli w erze fotografii analogowej, nie
było takich możliwości, jakie dziś daje fotografia cyfrowa.
Rozdział 12. Świat makro — przykłady
| 157
Poleć książkęKup książkę 316 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę Skorowidz
A
Abbe Ernst, 178
Abbego kondensor, Patrz: mikroskop kondensor Abbego
aberracja
chromatyczna, 46, 194, 195
sferyczna, 46, 194, 195
akcesoria, 77
aparat kompaktowy, 33, 36, 37, 237
matryca, 36
apertura, Patrz: mikroskop kondensor apertura,
obiektyw mikroskopowy apertura numeryczna
C
ciecz immersyjna, 192
crop, Patrz: współczynnik powiększenia
czas naświetlania, 65, 66, 98, 99, 253, 254
D
DIC, Patrz: kontrast różniczkowy interferencyjny
dioptria, 46
dyfuzor, 77, 80, 81, 83
epioświetlenie, Patrz: światło odbite
ISO, 65, 66
E
F
filtr polaryzacyjny, 228, 229
flesz, Patrz: lampa błyskowa
Jansen Hans, 177
Jansen Zacharias, 177
fotografia
wieloujęciowa, 135, 258, 260, 263, 264, 274
zbliżeniowa, 9, 10, 11, 13, 19, 30, 31, 34, 37, 40, 52,
121, 127
funkcja podglądu ostrości, 28
G
gaza młyńska, 250
głębia ostrości, 21, 23, 24, 25, 26, 34, 45, 60, 135, 259,
260, 274
kalkulator, 28
zależność
od odległości przedmiotowej, 18, 25
od ogniskowej, 25
od przysłony, 24
Helicon Focus, 135, 274
Hooke Robert, 177
immersja, 192
H
I
J
Skorowidz
| 317
Poleć książkęKup książkę K
Köhlera oświetlenie, Patrz: oświetlenie metodą Köhlera
kondensor, Patrz: mikroskop kondensor
kontrast
fazowy, 172, 173
różniczkowy, 172, 173
krążek
rozmycia, Patrz: krążek rozproszenia
rozproszenia, 22
wielkość dopuszczalna, 23
L
lampa
błyskowa, 83, 100
do fotografii zbliżeniowej i makrofotografii, 84
o kilku palnikach, 84
pierścieniowa, 84
mikroskopowa, 210
światła ciągłego, 86
Leeuwenhoek Antony, 177
Lippershey Hans, 177
lupa, 175, 176
lustrzanka, 28, 36, 242, 243, 244, 246
pełnoklatkowa, 33
M
makrofotografia, 13, 17, 30, 31, 38, 40, 52, 122, 123,
124, 125, 127
akcesoria, 77
aparat kompaktowy, 36
ekstremalna, 129
głębia ostrości, 135
matryca, 34
24 x 36 mm, 33
APS-C, 23, 33, 201
mieszek makrofotograficzny, 38, 49, 53, 54, 55, 56,
57, 126
mikrofotografia, 129, 171, 172
brzeg szkiełka nakrywkowego, 309
części ciała owada, 311, 313, 314
czułki owadów, 313
mikrokryształy, 285, 309
optycznie czynne, 292
mikroorganizmy, Patrz: mikroorganizmy
odnóża owadów, 313
oświetlenie, Patrz: oświetlenie w mikrofotografii
pęcherzyki powietrza, 303
skrzydła motyli, 311
tkanki roślinne, 273
mikroorganizmy, 249
roślinne, 249
zwierzęce, 263
mikroskop, 171, 172, 173, 175, 231, 237
budowa, 181
głębia ostrości, 201
głowica, 181, 186, 232
binokularowa, 186, 187, 229, 240
trinokularowa, 186, 232, 233, 241
kondensor, 201, 202, 203
Abbego, 201, 202
apertura, 203
metalograficzny, Patrz: obiektyw mikroskop
metalograficzny
noniusz, 205, 206
obiektyw, Patrz: obiektyw mikroskopowy
okular, 176, 181, 199, 238
pole widzenia, 200
powiększenie, 200
projekcyjny, 201
szerokokątny, 201
z odrzuconą źrenicą wyjściową, 199, 201
z wysokim punktem ocznym, 201
podstawa, 204
port świetlny, 204, 205
powiększenie, 187
puste, 200
użyteczne, 200
prosty, 176, 177
statyw, 205
stolik, 205
śruba
makrometryczna, 182, 207, 208
mikrometryczna, 182, 207, 208
zasada działania, 176, 182, 183, 184
złożony, 176, 177
mikrotom, 282
O
obiektyw
dyfrakcja, 39
jasność, 39
318 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę kąt widzenia, 20
makro, 35, 38, 41, 61, 62, 125
z ogniskowaniem wewnętrznym, 127
mikroskopowy, 129, 130, 176, 181, 186, 187, 188
achromatyczny, 194
apertura numeryczna, 187, 189, 193, 200, 252
apochromatyczny, 195
fluorytowy, 194
grubość szkiełka nakrywkowego, 187, 195, 196, 197
immersyjny, 192, 193
korygowany na nieskończoność, 130, 132, 182, 183,
184, 185, 195, 235
korygowany na określoną długość mechaniczną
tubusu, 130, 182, 184, 185, 195, 235
metalograficzny, 132, 185
odległość robocza, 134
olejowy, 193
parafokalność, 197, 198
planachromatyczny, 132, 194, 235
planapochromatyczny, 195
płaszczyzna oporowa, 130, 131
powiększenie, 187, 188
rozwartość optyczna, Patrz: obiektyw mikrosko-
powy apertura numeryczna
stopień korekcji wad optycznych, 187, 194
suchy, 193
obejma ze stopą, 40
odwracanie, 42, 52, 125
ogniskowa, Patrz: ogniskowa
przysłona, Patrz: przysłona
z mocowaniem
bagnetowym, 50, 51
gwintowanym, 50, 51
zmiennoogniskowy, 17
źrenica wyjściowa, 214, 218
odbłyśnik, 80, 119
odległość
obrazowa, 37, 52, 122
ostrzenia minimalna, 17, 19, 41, 47
przedmiotowa, 37, 40, 52, 126
robocza, 41, 58, 59, 63, 126, 134
ogniskowa, 15, 16, 17, 18, 20, 29, 39, 40, 122
dwukrotna, 17
olejek cedrowy, 192
ostrość
głębia, Patrz: głębia ostrości
podgląd, 28
oświetlenie, 67, 80, Patrz też: światło
błysk wypełniający, 100
metodą Köhlera, 200, 210, 214, 215
Rheinberga, 211, 212, 224, 225, 226
skośne, 211, 212, 219, 254, 293
sztuczne, 83
w mikrofotografii, 129, 209, 210, 211, 212, 233, 234
P
parafokalność, Patrz: obiektyw mikroskopowy para-
fokalność
pierścień pośredni, 38, 42, 49, 50, 126
mocowanie, 51
z przeniesieniem automatyki, 49, 50
pilot zdalnego wyzwalania migawki, 74, 88
płaszczyzna
obrazowa, 22
ostrości, Patrz: płaszczyzna przedmiotowa
przedmiotowa, 21, 25
pole
ciemne, 211, 212, 221, 267, 268, 274, 304
jasne, 211, 212, 253
powiększenie, 31
przysłona, 15, 21, 22, 23, 25
aperturowa kondensora, 211, 213, 214, 216, 217,
218, 219
kolektora, Patrz: przysłona polowa oświetlacza
polowa oświetlacza, 210
R
rewolwer obiektywowy, 187, 204
Rheinberga oświetlenie, Patrz: oświetlenie Rheinberga
S
samowyzwalacz, 74
tryb wstępnego podniesienia lustra, 74, 242
sanki nastawcze, 45, 53, 88
siatka planktonowa, 250
skala odwzorowania, 10, 11, 13, 18, 19, 24, 26, 29, 31,
32, 34, 35, 36, 37, 59, 60, 121, 122, 126, 171, 172
mikroskopu, Patrz: mikroskop powiększenie
pierwotna, 32
powiększanie, 37, 38
Skorowidz
| 319
Poleć książkęKup książkę soczewka nasadkowa, 38, 45, 46, 47, 48, 49, 125
moc, 46
stacking, Patrz: stakowanie
stakowanie, 135, 239
statyw, 65, 68, 73
głowica, 70
Ś
światło, Patrz też: oświetlenie
odbite, 209
przechodzące, 209
spolaryzowane, 227, 228, 252, 254, 255, 264,
274, 280, 304
T
telekonwerter, 125
tło
niedoświetlone, 84, 85
odwzorowanie, 18, 20, 21, 25, 60
sztuczne, 81, 82, 104
tubus, 181, 184
długość mechaniczna, 130, 187, 194
W
wężyk spustowy, 74, 88
winietowanie, 48, 237, 238, 242
wizjer kątowy, 89
współczynnik
powiększenia, 33, 36
załamania światła szkło-powietrze, 192
Z
Zerene Stacker, 135
320 |
Blisko, coraz bliżej. Od fotografii zbliżeniowej do mikrofotografii
Poleć książkęKup książkę
Pobierz darmowy fragment (pdf)
