Darmowy fragment publikacji:
1. podstawowe pojęcia i źródła prawa pracy
ćwiczenie nr 1
Wskaż, który z.niżej wymienionych podmiotów ma status pracownika w.rozumieniu
art..2 k.p. Uzasadnij swój wybór.
Podmioty:
1) Jan K. – zatrudniony na podstawie umowy o.pracę na okres próbny,
2) Alina G. – szyjąca garnitur na podstawie umowy o.dzieło,
3) Paweł W. – prowadzący wykłady z.prawa pracy na podstawie umowy zlecenia,
4) Mariusz S. – zarządzający przedsiębiorstwem na podstawie kontraktu menedżer-
skiego – umowy nienazwanej,
5) Łukasz L. – powołany na stanowisko dyrektora przedsiębiorstwa państwowego,
6) Wiktor K. – prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą i.świadczący usługi
porządkowe dla firmy BCD na podstawie umowy outsourcingu,
7) Janina K. – zatrudniona na podstawie umowy na czas wykonywania określonej
pracy.
Zaznacz, które z.poniższych zdań są prawdziwe, a.które fałszywe.
ćwiczenie nr 2
1. Spółka jawna „Albatros” zatrudniająca jedynie dwie osoby na podstawie umowy
zlecenia ma status pracodawcy w.rozumieniu art..3.k.p.
PRAWDA
FAŁSZ
2. Pracodawcą w.rozumieniu kodeksu pracy jest osoba fizyczna, osoba prawna
i.jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli zatrudniają pra-
cowników.
PRAWDA
FAŁSZ
3. Jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczegól-
ne, przepisy kodeksu pracy stosuje się w.zakresie nieuregulowanym tymi przepisami.
PRAWDA
FAŁSZ
4. Pracownikiem może być jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości
prawnej.
PRAWDA
FAŁSZ
13
Część I. Ćwiczenia
5. Za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w.sprawach z.zakresu
prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona
do tego osoba.
PRAWDA
FAŁSZ
6..W.zakresie nieuregulowanym w.kodeksie pracy do stosunku pracy stosuje się
wprost przepisy kodeksu cywilnego.
PRAWDA
FAŁSZ
ćwiczenie nr 3 [kazus]
W regulaminie zakładu pracy „Albatros” zostało zawarte unormowanie, zgodnie
z.którym pracownikowi, który pracuje co najmniej 6 godzin na dobę, przysługuje prawo do
dziesięciominutowej przerwy w.pracy. Jeden z.pracowników zakwestionował powyższe
unormowanie, gdyż w.jego ocenie jest ono mniej korzystne niż przepisy kodeksu pracy,
a.tym samym narusza ono dyspozycję art..9.§.2 k.p. Ponadto pracownik ten poinformował
pracodawcę, że w.tym zakresie będzie stosował się do kodeksu pracy, a.nie do regulaminu
zakładu pracy, ponieważ kodeks gwarantuje mu prawo do minimum piętnastominutowej
przerwy w.pracy.
Oceń, czy pracownik zakładu pracy „Albatros” ma rację?
2. zasady prawa pracy
ćwiczenie nr 4
Zaznacz, które z.poniższych zdań są prawdziwe, a.które fałszywe.
1. Zasady prawa pracy zawarte są tylko w.kodeksie pracy.
PRAWDA
FAŁSZ
2. Do nawiązania stosunku pracy wystarczające jest oświadczenie woli pracodawcy.
PRAWDA
FAŁSZ
3. Pracownicy mają równe prawa z.tytułu wypełniania takich samych obowiązków.
PRAWDA
FAŁSZ
4. Postanowienia umowy o.pracę mogą być mniej korzystne dla pracownika niż
przepisy kodeksu pracy.
PRAWDA
FAŁSZ
5. Pracodawca ma obowiązek ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji za-
wodowych.
PRAWDA
FAŁSZ
6. Pracodawca ma prawo szanować godność i.inne dobra osobiste pracownika.
PRAWDA
FAŁSZ
14
3. Stosunek pracy i jego konstytutywne cechy
ćwiczenie nr 5
Wskaż, które z.poniższych zasad i.praw są zasadami i.prawami prawa pracy:
1) zasada swobody umów,
2) zasada uprzywilejowania pracownika,
3) zasada praworządności,
4) zasada równego traktowania pracowników,
5) zasada wolności pracy,
6) zasada prawdy obiektywnej,
7) zasada poszanowania minimum egzystencji pracownika,
8) prawo do godziwego wynagrodzenia,
9) zasada lojalności pracownika wobec pracodawcy,
10) zasada nominalizmu,
11) prawo do wypoczynku,
12) zasada proporcjonalności.
ćwiczenie nr 6 [kazus]
W dniu 1 marca 2012.r. Jan B. zawarł ze Stowarzyszeniem „Patriota” umowę o.pracę
na okres próbny w.wymiarze dwóch miesięcy. W.jednym z.jej paragrafów strony ustaliły,
że z.chwilą zakończenia umowy o.pracę na okres próbny staje się ona umową o.pracę na
czas nieokreślony. Ponadto w.umowie o.pracę na okres próbny zawarto postanowienie,
zgodnie z.którym w.okresie trwania okresu próbnego Janowi B. będzie przysługiwać
wynagrodzenie w.wysokości 2500 brutto, a.po upływie tego okresu – 3500 zł brutto.
Oceń, czy w.świetle przepisów prawa pracy, w.tym jego zasad, dopuszczalne było
w.przedmiotowej sprawie zawarcie w.umowie o.pracę na okres próbny regulacji, zgodnie
z.którą po jej zakończeniu umowa ta staje się umową na czas nieokreślony.
3. Stosunek pracy i jego konstytutywne cechy
ćwiczenie nr 7
Wskaż, która z.niżej wymienionych cech ma charakter konstytutywny dla stosunku
pracy. Uzasadnij swój wybór.
1) elastyczny czas pracy,
2) kierownictwo pracodawcy,
3) praca może być wykonywana bez wynagrodzenia,
4) praca jest wykonywana na „ryzyko pracodawcy”,
5) praca może być czynnością jednorazową,
6) praca jest wykonywana zawsze za wynagrodzeniem,
7) istnieje możliwość wykonywania pracy przez inną osobę fizyczną niż pracownik,
8) praca jest wykonywana czynnościowo,
1
Część I. Ćwiczenia
9) pracownik zapewnia sobie miejsce i.narzędzia do pracy,
10) praca jest wykonywana osobiście przez pracownika.
ćwiczenie nr 8
Jakich danych osobowych może żądać pracodawca od osoby ubiegającej się o.za-
trudnienie? Czy wobec zatrudnionego pracownika pracodawca ma prawo żądać od niego
innych danych osobowych niż te, które uzyskał w.trakcie przeprowadzania naboru?
ćwiczenie nr 9 [kazus]
„Play” Sp. z.o.o. zamieściła w.prasie ogłoszenie, że poszukuje do współpracy informa-
tyka w.celu stworzenia programu komputerowego dla firmy. Na ogłoszenie odpowiedział
Łukasz B., wyrażając zgodę na współpracę i.proponując wynagrodzenie w.kwocie 9000 zł
miesięcznie. Należy przy tym podkreślić, że Łukasz B. prowadzi jednoosobową działalność
gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i.Informacji o.Działalności
Gospodarczej i.w.tym charakterze występował, zgłaszając swoją ofertę spółce.
W trakcie spotkania strony ustaliły, że przez dwa miesiące Łukaszowi B. będzie wy-
płacany ryczałt w.kwocie 9000 zł miesięcznie, a.sam Łukasz B. będzie wystawiać rachunki
VAT na własną firmę i.przedstawiać je spółce do akceptacji. Jako miejsce wykonywania
czynności przez Łukasza B. wskazano siedzibę spółki.
Z uwagi na niedostarczenie spółce przez Łukasza B. wszystkich wymaganych do-
kumentów nie doszło do podpisania umowy. Jednak Łukasz B. stworzył wstępną wersję
przedmiotowego programu i.wystawił za pierwszy miesiąc swojej pracy rachunek w.wy-
sokości 4500 zł. Spółka „Play” nie była jednak zadowolona z.przygotowanego programu
komputerowego i.oświadczyła Łukaszowi B., że rezygnuje ze współpracy. Mimo to Łu-
kaszowi B. zostało wypłacone ustalone wynagrodzenie za miesiąc pracy.
Oceń, czy w.przedmiotowej sprawie doszło do nawiązania umownego stosunku
pracy.
4. Umowa o pracę i jej rodzaje
ćwiczenie nr 10
Odpowiedz na poniższe pytania testowe jednokrotnego wyboru.
1..Umowa.o.pracę na okres próbny może być zawarta:
a) bezterminowo,
b) na cztery miesiące,
c) na miesiąc,
d) na sześć miesięcy.
1
4. Umowa o pracę i jej rodzaje
2..Umowa.o.pracę powinna być zawarta:
a) w.sposób konkludentny,
b) w.formie pisemnej,
c) ustnie,
d) w.formie aktu notarialnego.
3..W.świetle kodeksu pracy:
a) umowa o.pracę na czas określony może być zawarta maksymalnie na okres 2 lat,
b) umowa o.pracę na czas określony może być zawarta na minimum 6 miesięcy,
c) długość umowy o.pracę na czas określony jest uzależniona od stażu pracownika,
d) strony w.umowie o.pracę na czas określony określają jej długość.
4. Stosunek pracy nawiązuje się w.terminie:
a) ustalonym jednostronnie przez pracodawcę,
b) ustalonym jednostronnie przez pracownika,
c) określonym w.regulaminie organizacyjnym zakładu,
d) określonym w.umowie jako dzień rozpoczęcia pracy.
5..Umowa.o.pracę na okres próbny może poprzedzać:
a) tylko umowę o.pracę na czas określony,
b) tylko umowę o.pracę na czas wykonywania określonej pracy,
c) każdą z.wyżej wymienionych,
d) umowę zlecenia.
6. Zmiana warunków umowy o.pracę wymaga:
a) formy pisemnej,
b) formy pisemnej pod rygorem nieważności,
c) formy aktu notarialnego,
d) formy ustnej.
ćwiczenie nr 11
Które z.niżej wymienionych elementów umowy o.pracę ma charakter składników
przedmiotowo istotnych (essentialia negotii)? Uzasadnij swój wybór.
1) wynagrodzenie,
2) system czasu pracy,
3) rodzaj pracy,
4) długość urlopu wypoczynkowego,
5) rodzaj terminowej umowy o.pracę,
6) termin rozpoczęcia pracy,
7) wymiar czasu pracy,
8) miejsce wykonywania pracy,
9) nagrody jubileuszowe,
10) prawa pracownika.
1
Część I. Ćwiczenia
ćwiczenie nr 12 [kazus]
Krzysztof B. podpisał w.dniu 1 grudnia 2011.r. ze spółką z.o.o. „Transport” umowę
o.pracę na okres próbny, na podstawie której został zatrudniony na stanowisku kierow-
cy samochodu dostawczego od 1 stycznia 2012.r. do 29 lutego 2012.r. Następnie w.dniu .
1 marca 2012.r. strony podpisały umowę o.pracę, na podstawie której Krzysztof B. został
zatrudniony na tym samym stanowisku na czas określony do dnia 1 marca 2020.r. Stro-
ny ustaliły przy tym wynagrodzenie w.wysokości 5000 zł brutto, a.także przewidziały
możliwość wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym okresem wy-
powiedzenia.
Jaki jest cel i.istota umowy o.pracę na czas określony?
Czy w.świetle kodeksu pracy dopuszczalne jest zawieranie długotrwałej umowy
o.pracę na czas określony?
Czy zawarcie w.przedmiotowej sprawie długotrwałej umowy o.pracę na czas okre-
ślony jest dopuszczalne ze względu na społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa do
zatrudnienia na czas określony i.zasady współżycia społecznego?
ćwiczenie nr 13 [kazus]
Jadwiga S. negocjuje z.fundacją „Uśmiech” warunki pracy i.płacy umowy pracę
na czas określony. Strony doszły do porozumienia co do wynagrodzenia, miejsca pracy
i.innych warunków zatrudnienia, natomiast ich zdania różnią się co do daty ustania
umowy o.pracę na czas określony. Jadwiga S. proponowała bowiem określić tę datę na .
31 stycznia 2012.r. Z.kolei przyszły pracodawca skłaniał się ku dacie ustania stosunku
pracy – 31 stycznia 2013.r. Strony jednak porozumiały się i.uzgodniły datę ustania sto-
sunku pracy na 30 czerwca 2012.r. W.dniu 30 grudnia 2011.r. strony podpisały umowę
o.pracę, nie określając jednak rodzaju tej umowy ani nie wskazując daty ustania stosunku
pracy. W.ocenie Jadwigi S. nieokreślenie tych elementów w.umowie oznacza, że umowa
o.pracę została zawarta na czas nieokreślony, natomiast jej pracodawca uważa, że jest
to.umowa.o.pracę na czas określony, na co wskazuje całokształt okoliczności związany
z.negocjowaniem umowy.
Która ze stron umowy o.pracę ma rację i.dlaczego?
1
5. rozwiązywanie umów o pracę
5. Rozwiązywanie umów o pracę
ćwiczenie nr 14
Zaznacz, które z.poniższych zdań są prawdziwe, a.które fałszywe.
1. Porozumieniem stron można rozwiązać każdą umowę o.pracę.
PRAWDA
FAŁSZ
2. Oświadczenie każdej ze stron o.wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o.pracę
bez wypowiedzenia może nastąpić na piśmie albo ustnie.
PRAWDA
FAŁSZ
3..W.oświadczeniu pracownika lub pracodawcy o.wypowiedzeniu umowy o.pracę
zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypo-
wiedzenie tej umowy.
PRAWDA
FAŁSZ
4. Okres wypowiedzenia umowy o.pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich
wielokrotność kończy się odpowiednio w.sobotę lub w.ostatnim dniu miesiąca.
PRAWDA
FAŁSZ
5..Umowa.o.pracę na okres próbny rozwiązuje się z.reguły z.upływem tego okresu.
PRAWDA
FAŁSZ
6..W.świetle kodeksu pracy umowę o.pracę bez wypowiedzenia może rozwiązać
tylko pracodawca.
PRAWDA
FAŁSZ
7. Okres wypowiedzenia umowy o.pracę na czas nieokreślony jest uzależniony
od okresu zatrudnienia u.danego pracodawcy i.wynosi miesiąc, jeżeli pracownik był
zatrudniony krócej niż 6 miesięcy.
PRAWDA
FAŁSZ
8. Okres wypowiedzenia umowy o.pracę zawartej na okres próbny w.wymiarze
miesiąca wynosi tydzień.
PRAWDA
FAŁSZ
ćwiczenie nr 15
Co to jest porozumienie stron i.jakie elementy powinno zawierać? Czym różni się
rozwiązanie umowy pracy na mocy porozumienia stron od wypowiedzenia umowy
o.pracę?
ćwiczenie nr 16 [kazus]
Marcin S. zgłosił dyrektorowi generalnemu państwowej jednostki budżetowej swoją
kandydaturę na stanowisko naczelnika w.wydziale organizacyjnym Departamentu Admi-
nistracyjno-Finansowego. Po przeprowadzeniu postępowania konkursowego Marcin S. .
1
Część I. Ćwiczenia
prowadził z.Dyrektorem Generalnym negocjacje co do warunków pracy i.płacy. W.ich
toku ustalono, że strony podpiszą umowę o.pracę na czas określony w.wymiarze roku
z.tzw. kodeksowym okresem wypowiedzenia. W.dniu 1 marca 2012.r. strony zawarły
umowę o.pracę na czas określony od 1 marca 2012.r. do 1 marca 2013.r., w.której jednak
nie zamieszczono postanowienia o.możliwości rozwiązania tej umowy przez którąś ze
stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem. W.dniu 3 marca 2012.r. Marcin S. otrzymał
od pracodawcy pismo informujące o.warunkach umowy o.pracę na czas określony, które
on podpisał. W.piśmie tym została wskazana m.in. długość okresu wypowiedzenia umo-
wy o.pracę na czas określony – 2 tygodnie. W.dniu 1 sierpnia 2012.r. dyrektor generalny
(pracodawca) złożył Marcinowi S. oświadczenie w.przedmiocie rozwiązania umowy
o.pracę na czas określony do dnia 1 marca 2013.r., z.zachowaniem dwutygodniowego
okresu wypowiedzenia. Marcin S. wniósł natomiast odwołanie do sądu pracy o.uznanie
wypowiedzenia umowy o.pracę za bezskuteczne. W.jego ocenie pracodawca nie mógł
rozwiązać umowy o.pracę na czas określony za wypowiedzeniem, gdyż umowa ta nie
zawierała klauzuli o.możliwości jej rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Ponadto Marcin S. uważa, że w.trakcie negocjacji warunków umowy o.pracę na czas
określony nie poinformowano go o.okresie wypowiedzenia tej umowy.
Jakie warunki muszą być spełnione, aby dopuszczalne było rozwiązanie za wypo-
wiedzeniem umowy o.pracę zawartej na czas określony?
Oceń zasadność powództwa Marcina S.
ćwiczenie nr 17 [kazus]
Alina G jest zatrudniona w.spółce z o.o. „XL” na podstawie umowy o.pracę na czas
nieokreślony. W.dniu 20 marca 2012.r. otrzymała zaświadczenie lekarskie stwierdzające jej
niezdolność do pracy w.okresie od 20 marca 2012.r. do 4 kwietnia 2012.r., nie informując
o.tym fakcie swojego bezpośredniego przełożonego. Dnia 21 marca 2012.r. stawiła się
w.siedzibie pracodawcy na corocznym spotkaniu organizowanym przez pracodawcę.
Podczas tego spotkania bezpośredni przełożony Aliny G. wręczył jej wypowiedzenie
umowy o.pracę. Oświadczenie pracodawcy o.wypowiedzeniu umowy o.pracę na czas
nieokreślony było uzasadnione przyczynami finansowo-organizacyjnymi zakładu pracy.
Natomiast zwolnienie lekarskie Alina G. przesłała pracodawcy dopiero listem poleconym
w.dniu 25 marca 2012.r.
Jakie sytuacje obejmuje zakaz wypowiadania umowy o.pracę, o.którym mowa
w.art..41 k.p.?
Oceń, czy w.przedmiotowej sprawie wypowiedzenie Alinie G. umowy o.pracę na
czas nieokreślony nie narusza dyspozycji art..41.k.p.
ćwiczenie nr 18
Z niżej wymienionych sytuacji wybierz te, które twoim zdaniem mogą uzasadniać
rozwiązanie przez pracodawcę umowy o.pracę bez wypowiedzenia z.winy pracownika:
20
6. Wygaśnięcie umowy o pracę
1) restrukturyzacja zakładu pracy,
2) pracownik jednorazowo spóźnił się godzinę do pracy, nie informując o.tym swojego
bezpośredniego przełożonego,
3) spożycie przez pracownika alkoholu w.czasie przeznaczonym na wykonywanie
pracy,
4) niewykonywanie przez pracownika obowiązku z.należytą starannością,
5) otwarta krytyka unormowań regulaminu pracy,
6) opuszczenie stanowiska pracy bez usprawiedliwienia,
7) zawiniona utrata przez pracownika uprawnień do wykonywania pracy na zajmo-
wanym stanowisku,
8) częste przebywanie pracownika na zwolnieniach lekarskich,
9) poważne zakłócenie porządku i.spokoju.w.miejscu pracy,
10) niepodnoszenie kwalifikacji zawodowych.
6. wygaśnięcie umowy o pracę
ćwiczenie nr 19
Zaznacz, które z.poniższych zdań są prawdziwe, a.które fałszywe.
1..Umowa.o.pracę wygasa tylko w.przypadkach określonych w.kodeksie pracy.
PRAWDA
FAŁSZ
2..Z.dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa.
PRAWDA
FAŁSZ
3..Umowa.o.pracę wygasa co do zasady z.upływem 2 miesięcy nieobecności pra-
cownika w.pracy z.powodu tymczasowego aresztowania.
PRAWDA
FAŁSZ
4..Z.dniem śmierci pracodawcy umowy o.pracę z.pracownikami co do zasady wy-
gasają.
PRAWDA
FAŁSZ
5..W.razie naruszenia przez pracodawcę przepisów dotyczących wygaśnięcia umowy
o.pracę, pracownikowi nie przysługuje prawo odwołania do sądu pracy.
PRAWDA
FAŁSZ
Czym różni się instytucja wygaśnięcia umowy o.pracę od rozwiązania umowy
o.pracę? Podaj cztery przypadki, które będą skutkować wygaśnięciem umowy o.pracę.
ćwiczenie nr 20
21
Część I. Ćwiczenia
7. Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania
oraz spółdzielczej umowy o pracę
ćwiczenie nr 21
Odpowiedz na poniższe pytania testowe jednokrotnego wyboru.
1. Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się w.przypadkach określo-
nych:
a) w.przepisach odrębnych,
b) w.przepisach kodeksu pracy,
c) w.aktach wykonawczych do kodeksu pracy,
d) w.ratyfikowanych umowach międzynarodowych.
2. Powołanie co do zasady:
a) musi być poprzedzone konkursem,
b) może być poprzedzone konkursem,
c) powinno być poprzedzone testem z.wiedzy o.państwie i.prawie,
d) musi być poprzedzone badaniem psychologicznym przyszłego pracownika.
3. Powołanie powinno być dokonane w.formie:
a) ustnej,
b) aktu notarialnego,
c) pisemnej,
d) konkludentnej.
4. Odwołanie ze stanowiska jest równoznaczne z:
a) wygaśnięciem umowy o.pracę,
b) wypowiedzeniem umowy o.pracę,
c) rozwiązaniem umowy o.pracę na mocy porozumienia stron,
d) zakończeniem umowy o.pracę.
5. Stosunek pracy z.wyboru rozwiązuje się z.wygaśnięciem:
a) mandatu,
b) umowy o.pracę,
c) decyzji administracyjnej o.wyborze,
d) kontraktu o.wyborze.
6. Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie mianowania w.przypadkach okre-
ślonych w:
a) Konstytucji RP,
b) aktach wykonawczych do kodeksu pracy,
c) odrębnych przepisach,
d) regulaminach pracy.
22
8. Wynagrodzenie za pracę oraz inne świadczenia
ćwiczenie nr 22 [kazus]
Leszek S. jest inspektorem kontroli skarbowej zatrudnionym w.Urzędzie Kontroli
Skarbowej. Z.dniem 1 lipca 2012.r. został powołany przez Generalnego Inspektora Kontro-.
li Skarbowej na stanowisko wicedyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej. Podstawą powo-
łania był przepis art..10.ust..2.pkt.4 ustawy z.dnia 28 września 1991.r. o.kontroli skarbowej
(tekst jedn.: Dz..U. z.2011.r. Nr.41, poz..214 z.późn. zm.).
Czym charakteryzuje się nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania w.ro-
zumieniu art..68 k.p.?
Czy w.przedmiotowej sprawie doszło do nawiązania stosunku pracy na podstawie
powołania, o.którym mowa w.art..68 k.p.?
8. wynagrodzenie za pracę oraz inne świadczenia
ćwiczenie nr 23
Zaznacz, które z.poniższych zdań są prawdziwe, a.które fałszywe.
1. Pracodawca zatrudniający co najmniej 15 pracowników, nieobjętych zakładowym
układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy, odpowia-
dającym wymaganiom określonym w.art..772.§.3 k.p., ustala warunki wynagradzania za
pracę w.regulaminie wynagradzania.
FAŁSZ
PRAWDA
2. Regulamin wynagradzania ustala pracodawca w.porozumieniu z.pracownikami.
PRAWDA
FAŁSZ
3. Regulamin wynagradzania wchodzi w.życie po upływie dwóch tygodni od dnia
podania go do wiadomości pracowników.
PRAWDA
FAŁSZ
4. Zgodnie z.kodeksem pracy wynagrodzenie przysługuje co do zasady zarówno za
wykonaną pracę, jak i.za czas niewykonywania pracy.
PRAWDA
FAŁSZ
5. Pracownik może zrzec się prawa do wynagrodzenia.
PRAWDA
FAŁSZ
6. Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w.miesiącu, w.sta-
łym i.ustalonym z.góry terminie.
PRAWDA
FAŁSZ
7. Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w.formie pieniężnej albo w.innej formie
określonej w.umowie o.pracę bądź innym akcie kreującym stosunek pracy.
PRAWDA
FAŁSZ
23
Część I. Ćwiczenia
8. Obowiązek wypłaty wynagrodzenia może być spełniony w.inny sposób niż do
rąk pracownika, jeżeli tak stanowi układ zbiorowy pracy lub pracownik uprzednio wyrazi
na to zgodę na piśmie.
PRAWDA
FAŁSZ
9. Za czas niezdolności do pracy pracownika wskutek wypadku w.drodze do pracy lub
z.pracy albo choroby przypadającej w.czasie ciąży, trwającej łącznie do 33 dni w.ciągu roku
kalendarzowego, pracownik zachowuje co do zasady prawo do 100 wynagrodzenia.
PRAWDA
FAŁSZ
ćwiczenie nr 24 [kazus]
Marcin S. jest zatrudniony na podstawie umowy o.pracę na czas nieokreślony
w.zakładzie pracy, który nie jest objęty układem zbiorowym pracy. Wynagrodzenie za
pracę odbiera on w.zakładowej kasie. W.dniu 1 czerwca 2012.r. pracodawca oświadczył
Marcinowi S., że zakładowa kasa zostanie zlikwidowana ze względów ekonomiczno-.
-organizacyjnych. Jednocześnie powiadomił go o.konieczności podania numeru rachunku
bankowego, na który ma być przelewane wynagrodzenie. Z.dniem likwidacji zakładowej
kasy nie będą bowiem wypłacane wynagrodzenia do rąk pracowników.
Oceń przedstawiony stan faktyczny.
ćwiczenie nr 25
Jakie są przesłanki nabycia odprawy rentowej oraz emerytalnej? Jaka jest wysokość
tej odprawy?
9. Obowiązki pracodawcy i pracownika
ćwiczenie nr 26
Odpowiedz na poniższe pytania testowe jednokrotnego wyboru.
1. Do obowiązków pracodawcy nie należy:
a) ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
b) stosowanie obiektywnych i.sprawiedliwych kryteriów oceniania pracowników,
c) zapewnianie bezpiecznych i.higienicznych warunków pracy,
d) przestrzeganie czasu pracy ustalonego w.zakładzie pracy.
2. Obowiązkiem pracownika jest:
a) terminowe wypłacanie wynagrodzeń,
b) przestrzeganie regulaminu pracy i.ustalonego w.zakładzie pracy porządku,
c) przechowywanie dokumentacji w.sprawach związanych ze stosunkiem pracy,
d) organizowanie pracy w.sposób zmniejszający uciążliwości pracy.
24
9. Obowiązki pracodawcy i pracownika
3. Pracownik:
prawa pracy,
a) może stosować się do poleceń przełożonych,
b) zawsze musi stosować się do poleceń przełożonych,
c) może stosować się do poleceń przełożonych, o.ile nie są sprzeczne z.przepisami
d) ma obowiązek stosować się do poleceń przełożonych, jeżeli nie są one sprzeczne
z.przepisami prawa lub umową o.pracę.
4..W.świadectwie pracy nie podaje się informacji dotyczących:
a) okresu i.rodzaju wykonywanej pracy,
b) zajmowanych stanowisk,
c) trybu rozwiązania umowy o.pracę,
d) zatrudnienia pracownika na innej podstawie niż stosunek pracy.
5. Pracownik może wystąpić z.wnioskiem do pracodawcy o.sprostowanie świadec-
twa pracy w.terminie:
a) 3 dni od otrzymania świadectwa,
b) 5 dni od otrzymania świadectwa,
c) 7 dni od otrzymania świadectwa,
d) 14 dni od otrzymania świadectwa.
6. Pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani
też świadczyć pracy w.ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu
prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji) w.zakresie określonym:
a) w.regulaminie pracy,
b) w.umowie o.pracę,
c) w.odrębnej umowie,
d) jednostronnie przez pracodawcę.
ćwiczenie nr 27 [kazus]
Wiktor S. jest zatrudniony na podstawie umowy o.pracę na czas określony na stano-
wisku magazyniera. W.dniu 12 kwietnia 2012.r. dyrektor zakładu pracy wydał mu ustne
polecenie, zgodnie z.którym Wiktor S. miał umyć samochód służbowy dyrektora. Wiktor S. .
odmówił jednak wykonania polecenia, argumentując to tym, że jest ono niezgodne z.treś-
cią umowy o.pracę na czas określony, a.ponadto.w.zakresie swoich obowiązków nie ma
wpisanego zadania polegającego „na sprzątaniu samochodów służbowych”. Dyrektor
zakładu pracy stwierdził natomiast, że Wiktor S. ma wpisane w.zakresie swoich obowiąz-
ków „wykonywanie innych poleceń przełożonych”, a.tym samym winien on niezwłocznie
wykonać przedmiotowe polecenie.
W jakich przypadkach pracownik może odmówić wykonania polecenia przełożo-
nego?
Oceń, która ze stron stosunku pracy miała rację w.przedmiotowej sprawie.
2
Część I. Ćwiczenia
ćwiczenie nr 28
W jakich przypadkach pracodawca może stosować karę upomnienia i.nagany, a.w.ja-
kich karę pieniężną?
10. Odpowiedzialność materialna pracowników
ćwiczenie nr 29
Zaznacz, które z.poniższych zdań są prawdziwe, a.które fałszywe.
1. Pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w.granicach rzeczywistej straty
poniesionej przez pracodawcę i.tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania,
z.którego wynikła szkoda.
PRAWDA
FAŁSZ
2. Pracodawca ma prawo wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność
pracownika oraz wysokość powstałej szkody.
PRAWDA
FAŁSZ
3. Pracownik ponosi ryzyko związane z.działalnością pracodawcy.
PRAWDA
FAŁSZ
4. Odszkodowanie nie może przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia
przysługującego pracownikowi w.dniu wyrządzenia szkody.
PRAWDA
FAŁSZ
5..W.razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obo-
wiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązani do naprawienia szkody są
solidarnie pracodawca i.pracownik.
PRAWDA
FAŁSZ
6. W przypadku gdy pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest on obowiązany do
jej naprawienia w.pełnej wysokości.
PRAWDA
FAŁSZ
7. Pracownik, któremu powierzono z.obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się
pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności, odpowiada w.pełnej wysokości za
szkodę powstałą w.tym mieniu.
PRAWDA
FAŁSZ
ćwiczenie nr 30 [kazus]
Anna K. została zatrudniona od dnia 1 września 2012.r. w.agencji reklamowej „Space”
Sp. z.o.o. na stanowisku asystenta dyrektora działu sprzedaży na podstawie umowy pracę
na czas określony, tj. do dnia 12 września 2014.r. W.dniu 2 września 2012.r. bezpośredni
2
11. Czas pracy
przełożony zobowiązał Annę K. do złożenia pisemnego oświadczenia, w.którym miała
ona oświadczyć, że w.okresie od dnia jego podpisania do końca drugiego roku, licząc od.
daty rozwiązania umowy o.pracę na czas określony, nie udostępni innym podmiotom
informacji handlowych uzyskanych w.związku ze świadczeniem pracy w.agencji rekla-
mowej. Jednocześnie Anna K. miała oświadczyć, że w.razie naruszenia tych warunków
zobowiązuje się do zapłaty kary umownej w.wysokości 12.000 zł. Anna K. odmówiła
jednak złożenia przedmiotowego oświadczenia, gdyż w.jej ocenie kara umowna nie jest
instytucją prawa pracy. W.związku z.tym, w.jej ocenie, ewentualne naprawienie szkody
wyrządzonej pracodawcy na skutek potencjalnego udostępnienia przez pracownika infor-
macji handlowych innym podmiotom odbywa się na zasadach i.warunkach określonych
w.regulacjach rozdziału I.w.dziale piątym kodeksu pracy.
Czy dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej na wypadek wyrządzenia praco-
dawcy przez pracownika szkody na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania
obowiązków pracowniczych?
Oceń, czy Anna K. ma rację w.przedmiotowej sprawie.
11. czas pracy
ćwiczenie nr 31
Odpowiedz na poniższe pytania testowe jednokrotnego wyboru.
1. Ogólny wymiar czasu pracy nie może przekraczać:
a) 8 godzin na dobę i.przeciętnie 45 godzin w.przeciętnie pięciodniowym tygodniu
pracy w.przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy,
b) 8 godzin na dobę i.przeciętnie 40 godzin w.przeciętnie pięciodniowym tygod-.
niu pracy w.przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy,
c) 8 godzin na dobę i.przeciętnie 35 godzin w.przeciętnie pięciodniowym tygodniu
pracy w.przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy,
d) 8 godzin na dobę i.przeciętnie 35 godzin w.przeciętnie pięciodniowym tygod-.
niu pracy w.przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 3 miesięcy.
2. Każde święto występujące w.okresie rozliczeniowym i.przypadające w.innym
dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o:
a) 6 godzin,
b) 7 godzin,
c) 8 godzin,
d) 12 godzin.
3. Pracownikowi przysługuje co do zasady w.każdej dobie prawo do co najmniej:
a) 8 godzin nieprzerwanego odpoczynku,
b) 10 godzin nieprzerwanego odpoczynku,
2
Część I. Ćwiczenia
c) 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku,
d) 14 godzin nieprzerwanego odpoczynku.
4. Pracownikowi przysługuje w.każdym tygodniu prawo do co najmniej:
a) 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nie-
przerwanego odpoczynku dobowego,
b) 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 10 godzin .
nieprzerwanego odpoczynku dobowego,
c) 30 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 10 godzin nie-
przerwanego odpoczynku dobowego,
d) 30 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin .
nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
5. Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin,
pracownik ma prawo do przerwy w.pracy trwającej:
a) 10 minut, wliczanej do czasu pracy,
b) 15 minut, wliczanej do czasu pracy,
c) 20 minut, wliczanej do czasu pracy,
d) 10 minut, niewliczanej do czasu pracy.
6..W.systemie równoważnego czasu pracy jest dopuszczalne co do zasady przedłu-
żenie dobowego wymiaru czasu pracy nie więcej niż do:
a) 10 godzin w.okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca,
b) 12 godzin w.okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca,
c) 14 godzin w.okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca,
d) 16 godzin w.okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca.
7. Indywidualny rozkład czasu pracy pracownika w.ramach systemu czasu pracy:
a) ustala pracodawca na pisemny wniosek pracownika,
b) może ustalić pracodawca na pisemny wniosek pracownika,
c) ustala Państwowa Inspekcja Pracy na pisemny wniosek pracownika i.pracodawcy,
d) może ustalić Państwowa Inspekcja Pracy na pisemny wniosek pracownika i.praco-
dawcy.
8. Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w.związku ze szczególnymi
potrzebami pracodawcy nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika:
a) 140 godzin w.roku kalendarzowym,
b) 150 godzin w.roku kalendarzowym,
c) 160 godzin w.roku kalendarzowym,
d) 180 godzin w.roku kalendarzowym.
9..W.świetle kodeksu pracy pora nocna obejmuje:
a) 6 godzin między godzinami 23.00 a.7.00,
b) 7 godzin między godzinami 22.00 a.7.00,
c) 8 godzin między godzinami 22.00 a.8.00,
d) 8 godzin między godzinami 21.00 a.7.00.
2
11. Czas pracy
ćwiczenie nr 32
Wskaż, który z.niżej wymienionych przypadków umożliwia, w.świetle kodeksu
pracy, pracę w.niedziele i.święta:
1) praca przy pilnowaniu parkingu,
2) praca w.sklepie spożywczym,
3) praca w.ruchu ciągłym,
4) praca kierowcy w.autobusie miejskim,
5) praca na stanowisku urzędniczym w.państwowej jednostce budżetowej,
6) praca w.pogotowiu na stanowisku ratownika medycznego,
7) praca polegająca na sprzątaniu hipermarketów,
8) praca w.rolnictwie i.hodowli.
ćwiczenie nr 33 [kazus]
Zgodnie z.regulaminem pracy zakładu „BCD” pracownik pracuje od poniedziałku
do piątku po 8 godzin. Jego bezpośredni przełożony wezwał go do pracy w.sobotę (dzień
wolny od pracy). Pracownik w.sobotę przepracował 9 godzin. Przełożony chce mu oddać
czas wolny przez kolejne 3 dni, tak aby pracował 5 godzin dziennie.
Oceń, czy propozycja bezpośredniego przełożonego jest zgodna z.przepisami ko-
deksu pracy.
ćwiczenie nr 34 [kazus]
Katarzyna W. jest zatrudniona na podstawie umowy o.pracę na czas określony na sta-
nowisku pełniącej obowiązki kierownika działu RTV hipermarketu „XXXL”. Z.dniem 1 lipca
2012.r. Katarzyna W. została zatrudniona na stanowisku kierownika działu RTV na podsta-
wie umowy o.pracę na czas nieokreślony. W.umowie tej zawarto postanowienie, zgodnie
z.którym będzie ją obowiązywać zadaniowy czas pracy. W.lipcu i.sierpniu Katarzyna W. .
nadzorowała pracę około 50 pracowników, a.powierzone jej obowiązki wymagały od niej
świadczenia pracy ponad 8 godzin dziennie. Co do zasady stale pracowała w.tym okresie
od godz. 8.00 do 18.00, w.niektórych dniach nawet do godz. 21.00.
Czym charakteryzuje się zadaniowy czas pracy?
Oceń, czy w.przedmiotowej sprawie dopuszczalne było ustalenie zadaniowego
czasu pracy?
2
Część I. Ćwiczenia
ćwiczenie nr 35
12. Urlopy pracownicze
Zaznacz, które z.poniższych zdań są prawdziwe, a.które fałszywe.
1. Pracownik może zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego.
PRAWDA
FAŁSZ
2. Wymiar urlopu wypoczynkowego dla pracownika o.sześcioletnim stażu pracy
wynosi 20 dni.
PRAWDA
FAŁSZ
3. Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w.roku kalendarzowym, w.którym
podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z.upływem każdego miesiąca pracy, w.wymiarze
1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.
PRAWDA
FAŁSZ
4. Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z.tytułu ukończenia
szkoły policealnej 7 lat.
PRAWDA
FAŁSZ
5. Pracodawca ma prawo udzielić pracownikowi urlopu w.tym roku kalendarzowym,
w.którym pracownik uzyskał do niego prawo.
PRAWDA
FAŁSZ
6. Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części.
PRAWDA
FAŁSZ
7. Urlopy wypoczynkowe co do zasady powinny być udzielane zgodnie z.planem
urlopów.
PRAWDA
FAŁSZ
8. Pracodawca jest zobowiązany odwołać pracownika z.urlopu tylko wówczas, gdy
jego obecności w.zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w.chwili rozpoczy-
nania urlopu.
PRAWDA
FAŁSZ
9. Na pisemny wniosek pracownika pracodawca jest obowiązany udzielić mu urlopu
bezpłatnego.
PRAWDA
FAŁSZ
10. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą
uprawnienia pracownicze.
PRAWDA
FAŁSZ
ćwiczenie nr 36
W jakich przypadkach możliwe jest przesunięcie urlopu wypoczynkowego? Kiedy
następuje obligatoryjne przesunięcie urlopu wypoczynkowego?
30
Pobierz darmowy fragment (pdf)