Darmowy fragment publikacji:
Nauk a malucha
• powtarzanie, rozpoznawanie
i czytanie samogłosek
Dzięki połączeniu dźwięku samo-
głoski z ruchem (np. wypowiadając
samogłoskę A, łączymy dłonie nad
głową) informację taką przetwarza
prawa półkula. Taką funkcję pełni
też zabawa ruchowa kolorowymi
kartonikami z zapisanymi literami,
np. „podaj mi… E”.
• czytanie globalne wyrażeń
dźwiękonaśladowczych
Pokazujemy dziecku obrazek
przedstawiający np. kurę, krowę,
kota, a na odwrocie kartonika zapis
dźwięku, jaki wydaje: KO, KO, KO;
MU; MIAU.
• powtarzanie, rozpoznawanie
i czytanie sylab otwartych
Ta czynność wymaga aktywności
lewej półkuli, odczytania ciągu
dźwięków. Dziecko powtarza i ukła-
da sylaby, np. MA MO ME MI MU,
uczymy je odczytywać je globalnie.
• globalne rozpoznawanie wyrazów
Koniecznie trzeba zapoznać dziecko
ze znaczeniem wyrazów – to uaktyw-
nia działanie prawej półkuli. Naj-
pierw są to rzeczowniki konkretne,
które dziecko zna, np. imiona, nazwy
przedmiotów, których używa. Zdjęcia
członków rodziny, obrazki postaci
z bajek, przedmiotów opatrujemy
etykietką z nazwą. Dziecko powtarza
nazwę, wskazuje obrazek, a następ-
nie dopasowuje etykietki do ilustra-
cji. W kolejnym etapie nauki próbuje
już samo czytać słowa.
WIEK 5(cid:129)8
Dzieci w tym wieku również wymagają
treningu mózgu. Aktywność ‹ zyczna
kształtuje rozwój zdolności umysło-
wych dziecka. Najlepszym sposobem
są zabawy wspomagające koordyna-
cję ruchową. Ich efekty to:
• poprawa koncentracji
• zwiększenie re© eksu
• wzrost pewności siebie
• zdolność radzenia sobie z trud-
nymi zadaniami.
Zabawy stymulujące rozwój mózgu
dla pięciolatków:
• kręcenie się wokół własnej osi
• skakanie przez skakankę
• balansowanie i chodzenie po
równoważni
• przewroty, turlanie się
• wspinanie się, np. na drabinki
• jazda na łyżwach.
Ćwiczenia wspierające rozwój umy-
słowy dziecka do lat ośmiu:
CZYNNOŚĆ
EFEKTY
pełzanie, cho-
dzenie, sięganie,
chwytanie, doty-
kanie, obracanie,
machanie rękami,
nogami, pchanie,
ciągnięcie
obracanie się
w kółko, huśtanie
się i balansowa-
nie, turlanie się,
padanie, tańczenie,
słuchanie
zdolności moto-
ryczne, koordyna-
cja wzrokowo-
-ruchowa, przygo-
towanie do pisania
umiejętność
pisania i czytania,
dobra koordynacja
ruchowa, zmysł
równowagi
25
Pamięć doskonała
budowanie z za-
bawek piramidy,
układanki, rozpo-
znawanie i tworze-
nie wzorów, gry
słowne i powtórze-
niowe, słuchanie
muzyki
logiczne myślenie,
dobra pamięć,
zdolności matema-
tyczne, rozwiązy-
wanie problemów,
płynne czytanie,
literowanie, bogate
słownictwo, zdol-
ności muzyczne
WIEK SZKOLNY
Informacje, które przyjmie dziecko,
zanim skończy osiem lat, powinny być
prawdziwe i wartościowe – najpraw-
dopodobniej zostaną już one w pa-
mięci na lata. Po ukończeniu osiem
lat zdolność dziecka do przyswajania
nowego materiału maleje, sprawia
mu to więcej trudu. Kiedy dziecko
skończy dziesięć lat, cząstki komór-
ki nerwowej, które nie wytworzyły
połączeń, obumierają. Od tego czasu
rośnie jednak zdolność oceny otacza-
jącej rzeczywistości. W każdym wieku
należy wykorzystać okazję do nauki
za pomocą wielu zmysłów i sprawić,
by była ona przyjemna, połączona
z zabawą, interesująca dla dziecka.
Wówczas jest ono w stanie zapamięty-
wać i uczyć się szybciej i więcej.
Podstawowe zasady:
1. Dzieci uczą się za pomocą
wszystkich zmysłów – trzeba za-
pewnić im urozmaicone otocze-
nie i odpowiednio stymulować.
2. Ćwiczenia ‹ zyczne, nawet bardzo
proste, wspomagają zdolności
małego dziecka do uczenia się.
3. Nauka powinna być zabawą,
26
zajęciem przyjemnym zarówno
dla dziecka, jak i rodzica.
4. Zachęcaj, unikając sformułowań
typu: „Nie rób tak”, „Nie wyszło
ci to”. Negatywne komentarze
zastąp zachętą: „Zrób to tak”,
„Spróbuj jeszcze raz”. Kładziemy
nacisk na to, co dziecko ma robić,
a nie – czego nie ma robić.
5. Nauka stanie się łatwa i przy-
jemna, kiedy mózg zapamiętuje
dzięki skojarzeniom i powtarzal-
nym wzorcom.
KSZTAŁTY – odnajdywanie po-
szczególnych kształtów w otacza-
jącym świecie, np. koła – balon,
słońce, okulary, piłka, talerz, zegar;
prostokąty – okno, książka, drzwi,
łóżko itd.
PRZECIWIEŃSTWA – naukę nie-
których słów można rozpocząć od
stworzenia skojarzeń, np. światło
włączamy i wyłączamy, drzwi otwiera
się i zamyka, huśtawka unosi się
w górę i opada w dół.
LICZENIE – nauka liczenia będzie
szybka i prosta, jeśli zacznie się od
liczenia prawdziwych przedmiotów,
np. nakrywanie w kuchni: ile sztuć-
ców i talerzy trzeba położyć; zgady-
wanki typu: „Masz jedne usta, a ile
masz oczu?”.
GRUPOWANIE – na co dzień można
trenować, np. prosząc dziecko o po-
moc w segregacji ubrań do prania na
ciemne i jasne partie, można też mu
zlecić parowanie skarpetek.
M etody doskonalenia pamięci
Metody dosko-
nalenia pamięci
PRZYGOTUJ SIĘ!
Zanim przystąpisz do pamięciowego
opanowania materiału, nauki lub
efektywnego czytania, spraw, aby
twój umysł był jak najlepiej do tego
przygotowany:
• zrelaksuj się i bądź w dobrym
nastroju
• pomyśl przez chwilę, jakie
korzyści będziesz miał ze swojej
pracy umysłowej (np. poznam
nowe słówka, usprawnię pamięć,
poszerzę swoją wiedzę, będę do-
brze przygotowany na egzamin)
• wprowadź się w stan aktywnego
czuwania (gotowości i odpręże-
nia), zastosuj odpowiednią mu-
zykę czy też ćwiczenia ‹ zyczne
lub medytację, by mózg zaczął
pracę na poziomie fal alfa
• skup swoją uwagę i skoncentruj
się – można to osiągnąć, patrząc
długo w jeden punkt, powtarza-
jąc te same słowa lub wizualizu-
jąc swoje cele, czyli to, do czego
zmierzam.
PODSTAWOWE TECHNIKI
ZAPAMIĘTYWANIA
Uczenie się i zapamiętywanie jest dla
naszego umysłu czynnością zupełnie
naturalną i podstawową. Stosując
techniki pamięciowe, sprawimy, że bę-
dzie ona przyjemną i twórczą zabawą
z własną wyobraźnią i umysłem.
Techniki mnemoniczne (pamięciowe)
polegają na wykorzystaniu poten-
cjału prawej półkuli naszego mózgu
poprzez stworzenie w wyobraźni
obrazów przedmiotów lub symbolu
informacji, dzięki czemu są one trwa-
le zapamiętywane.
Dlaczego warto stosować techniki
pamięciowe?
• efektywność – zapamiętując
przy wykorzystaniu specjalnych
metod zapamiętywania, jeste-
śmy w stanie przyswoić więcej
informacji niż osoby, które uczą
się w tradycyjny sposób
• skuteczność – to, co raz zacho-
wamy w pamięci, w każdej chwili
można bez trudu odtworzyć
• uniwersalność – każdy może za
ich pomocą zapamiętywać treści
o różnym stopniu organizacji:
od ciągów liczb, liter, łańcuchów
pojęć i słówek, do konspektów
przemówień, referatów oraz
treści czytanych książek
• ekonomiczność – wykorzy-
stanie technik pamięciowych
w codziennym życiu pozwoli
zaoszczędzić mnóstwo czasu, jaki
musielibyśmy przeznaczyć na za-
pamiętywanie i przypominanie,
nie stosując żadnej z metod
• codzienne korzystanie z technik
mnemonicznych znacznie popra-
wia pamięć i zwiększa możli-
wości umysłowe człowieka, a to
z kolei doda nam pewności siebie
i wiary we własne możliwości.
27
Pamięć doskonała
Regularne i solidne stosowanie
metod efektywnego zapamiętywa-
nia i treningu umysłu stopniowo
pomaga wrócić do stanu pamięci
doskonałej, spontanicznego zapa-
miętywania dowolnych informacji.
Podstawowe zasady:
• Kojarzenie elementów, które
chcemy zapamiętać, w sposób
jak najbardziej nietypowy, nowy,
zaskakujący, a nawet szokują-
cy. To, co niezwykłe, nierealne
i śmieszne zostaje najlepiej
zapamiętane.
• Możemy kojarzyć te elementy
między sobą lub przypisywać je
w ten sposób do rzeczy, które
dobrze znamy.
obraz + ruch + uczucia = pamięć
Jak dobrze kojarzyć obrazy?
• nowe informacje łączymy z ob-
razami, które już znamy i istnieją
w naszej pamięci
• powiązanie elementów za pomo-
cą zastępowania jednego drugim
• nienaturalne proporcje
• duże, przesadne ilości
• karykatura i przejaskrawienie
• elementy wyobrażone w działa-
niu – towarzyszy im szybki ruch,
dramatyczna akcja, ból, zapach
(ładny bądź nieprzyjemny, lecz
na pewno intensywny)
• umiejętność tworzenia skojarzeń
trzeba trenować
28
• automatyczne skojarzenia po-
zwolą zaoszczędzić w przyszłości
wiele czasu i wysiłku.
SKUTECZNE TECHNIKI
ZAPAMIĘTYWANIA
O skutecznych technikach zapa-
miętywania, takich jak:
• metoda łańcuchowa
• metoda zakładkowa
• technika słów zastępczych
• notatki
• mapy myśli (mapy pamięci,
skojarzeń)
czytaj w książce Pamięć.
Zapamiętywanie
numerów i dat
Czasem zdarza się, że ktoś podaje
nam ważny numer telefonu, lecz nie-
stety nie mamy na czym go zapisać.
Czy możliwe jest zapamiętanie go
niemalże natychmiast?
Pobierz darmowy fragment (pdf)
