Zakres tematów poruszonych w pierwszym tomie „100 porad GÓR”, który właśnie się ukazał, jest niezwykle szeroki. W 50 rozdziałach, na ponad 500 stronach, opisane zostały zagadnienia dotyczące wspinaczki skalnej, lodowej, drytoolowej, alpinizmu, bezpieczeństwa i higieny w górach (także tych najwyższych), skituringu, freeride, slackline, fotografii outdoorowej, przygotowania psychologicznego, prawidłowego odżywiania oraz właściwego doboru sprzętu i ubioru. Dopełnieniem porad są wywiady, w których poruszone zostały kwestie omawiane w poradach. Rozmówcami są: Łukasz Dudek, Simone Moro, Iker Pou, James Pearson i Jimmy Chin. Ogromnym atutem pierwszego tomu „100 porad GÓR” są autorzy – wybitni specjaliści w swoich dziedzinach. Wśród nich są topowi wspinacze i narciarze, przewodnicy górscy IVBV, instruktorzy PZA, ratownicy górscy i pracownicy naukowi. Są to m.in. Adam Pustelnik, Maciek Ciesielski, Marek Arcimowicz, Bogusław Kowalski, Jan Gałek, Andrzej Lesiewski, Fabrizio Zangrilli, Tomasz Ręgwelski, Robert Szymczak, Ola Piechnik, Marcin Bończa-Tomaszewski. Książka – jak również cały projekt – ma także charakter edukacyjny. Jednym z założeń, które przyświecały idei „100 porad GÓR” jest poprawa bezpieczeństwa osób przebywających w górach i uprawiających szeroko rozumiane sporty przestrzeni. Nie dziwi więc fakt ścisłej współpracy z ratownikami GOPR i TOPR, którzy są autorami części porad zawartych w pierwszym tomie „100 porad GÓR”, a także krótkich opisów wypadków, jakie mają miejsce w górach. Ponadto poradnik jest rekomendowany przez Komisję Szkolenia Polskiego Związku Alpinizmu. Wiele porad dotyczących wspinaczki (skalnej i górskiej) zostało napisanych przez długoletnich instruktorów PZA, ludzi o ogromnym doświadczeniu i cieszących się dobrą opinią w środowisku ludzi gór. Spis treści: 1. Prawie wszystko o karabinkach 2. O kostkach i mechanikach 3. Liny i uprzęże wspinaczkowe 4. Przyrządy asekuracyjne 5. Jak prowadzić, czyli 10 przykazań pierwszego na linie 6. Szkoła latania - jak latać i loty wyłapywać 7. Podstawy techniki wspinania 8. Rodzaje skał, czyli po czym się wspinamy 9. Wspinanie w rysach - technika i asekuracja 10. Stanowiska 11. Autoratownictwo podczas wspinaczki 12. Pięć ogólnych zasad treningu we wspinaniu 13. Planowanie treningu we wspinaczce 14. Rozciąganie 15. Ręka wspinacza - co jej dolega i dlaczego 16. Ręka wspinacza - o robić i czego nie robić, żeby nie zrobić sobie krzywdy 17. Taktyczny poradnik wspinacza - styl on-sight 18. Taktyczny poradnik wspinacza - styl red point 19. Trening mentalny - wsparcie psychologiczne w drodze na szczyt we wspinaczce sportowej i alpinizmie 20. Trening motywacji - skuteczne wyznaczanie celów we wspinaczce 21. Trening emocji, czyli radzenie sobie z lękiem przed lotem, ryzykiem, porażką 22. Trening pobudzenia - techniki relaksacyjne i koncentracja uwagi 23. Ponad odżywianie, czyli kilka wskazówek przyspieszających progres i pozwalających go utrzymać 24. W poszukiwaniu żywieniowego sukcesu 25. Osiem zasad transformacji 26. Maksimum praktyki czyli jak to ugryźć 27. Logistyka zagranicznych wyjazdów wspinaczkowych 28. W zgodzie z naturą w skałach, górach i nie tylko 29. Technologie outdoorowe 30. Co ubrać, by w górach czuć się komfortowo 31. Buty, plecaki, czapki i inne dodatki 32. Sprzęt skiturowy 33. Skituring - przygotowanie fizyczne do sezonu, planowanie i przebieg wycieczki 34. Skialpinizm - krótko o najwspanialszym ze sportów 35. Freeride - zabawa poza trasami 36. Bezpieczeństwo lawinowe 37. Zasady poruszania się po lodowcu 38. Wspinanie lodowe - historia, skala trudności, dobór sprzętu 39. ABC drytoolingu 40. Taktyka w górach typu alpejskiego i w górach najwyższych 41. Aklimatyzacja wysokogórska 42. Choroby wysokogórskie 43. Wychłodzenie i odmrożenia 44. Apteczka wyprawowa i tlen 45. Burze oraz inne zjawiska pogodowe w górach 46. Pierwsza pomoc w sportach górskich 47. ABC Slackline 48. Vademecum biegacza góskiego 49. Techniczne ABC fotografii outdoorowej 50. Górska biblioteka w pigułce
Darmowy fragment publikacji:
porad GÓR
tom1
WSTĘP
Typy zamków
Ramię
Typy zabezpieczeń w karabinkach zakręcanych
1. PRAWIE WSZYSTKO O KARABINKACH
RODZAJE KARABINKÓW I ICH WYTRZYMAŁOŚĆ
BUDOWA KARABINKA
•
•
•
FUNKCJONALNY PODZIAŁ KARABINKÓW
•
•
•
•
•
•
•
KONSERWACJA, INSPEKCJA I WYCOFANIE Z UŻYCIA
Karabinki do ekspresów
Karabinki pojedyncze
Karabinki zabezpieczane (zakręcane)
Karabinki sprzętowe
Karabinki owalne
Maillony
Karabinki pomocnicze
2. O KOSTKACH I MECHANIKACH
KRÓTKA HISTORIA
NORMY I RODZAJE KOSTEK
Kostki dwupozycyjne
•
Kostki wielopozycyjne
•
Pasywne kostki mimośrodowe
•
•
Aktywne kostki mimośrodowe (mechaniki)
•
Mechaniczne kostki klinowe
OSADZANIE KOSTEK
OSADZANIE MECHANIKÓW
WYCIĄGANIE KOŚCI I MECHANIKÓW
PRZECHOWYWANIE, KONSERWACJA I KASOWANIE
Historia
Podział lin wspinaczkowych
Producenci lin
Konserwacja i przechowywanie liny
3. LINY I UPRZĘŻE WSPINACZKOWE
LINA WSPINACZKOWA
•
•
•
•
UPRZĘŻE
•
•
•
•
•
Dobór odpowiedniej uprzęży
Uprząż skałkowa i do wspinaczki sportowej
W górach
Dla pań…
Kiedy uprząż musi przejść na emeryturę?
13
16
17
18
18
19
19
19
20
21
21
22
22
22
23
23
24
25
25
26
26
26
26
28
29
30
31
31
32
33
33
33
34
34
37
38
38
38
40
40
4. PRZYRZĄDY ASEKURACYJNE
42
PÓŁWYBLINKA NA KARABINKU (TZW. HAMULEC HMS) 43
ÓSEMKA
44
44
PŁYTKA STICHTA
KUBKI ORAZ PRZYRZĄDY „KUBKOPOCHODNE”
46
PRZYRZĄDY SAMOBLOKUJĄCE, CZYLI
TZW. AUTOMATY I PÓŁAUTOMATY
47
SPIS TREŚCI
5. JAK PROWADZIĆ, CZYLI 10 PRZYKAZAŃ
PIERWSZEGO NA LINIE
I. NIE SPADAJ
II. PRZYGOTUJ SIĘ
III. ZWIĄŻ SIĘ
IV. KONTROLA PODSTAWĄ ZAUFANIA
V. WPINAJ SIĘ
VI. PATRZ, GDZIE IDZIESZ
VII . NIE PRZEGINAJ… LINY
VIII. BĄDŹ W KONTAKCIE
IX. TROCHĘ POKORY
X. WYLUZUJ – WSPINANIE TO PRZYJEMNOŚĆ
50
51
52
53
54
55
57
57
58
59
59
6. SZKOŁA LATANIA – JAK LATAĆ I LOTY WYŁAPYWAĆ 60
61
FAZA PRZYGOTOWANIA
FAZA LOTU
62
62
Start
•
62
Lot
•
62
•
Lądowanie
SZTUKA LATANIA KROK PO KROKU
63
65
ASEKURUJĄCY
Chwyty podstawowe
Specyficzne chwyty wspinaczkowe
7. PODSTAWY TECHNIKI WSPINANIA
KRÓTKA HISTORIA TECHNIKI WSPINANIA
•
Od turystyki do wspinaczki
UŁOŻENIE DŁONI NA CHWYCIE
•
•
WŁAŚCIWE WYKORZYSTYWANIE CHWYTÓW
PRACA NÓG
•
Praca stóp, czyli ekonomika wspinania
USTAWIANIE CIAŁA PODCZAS WSPINACZKI
TRENING TECHNIKI WSPINANIA
•
•
Etapy nabywania nawyków ruchowych
Najważniejsze reguły
Skały osadowe
Skały magmowe
Skały metamorficzne
8. RODZAJE SKAŁ, CZYLI PO CZYM SIĘ WSPINAMY
PODSTAWOWY PODZIAŁ SKAŁ
•
•
•
RODZAJE SKAŁ
•
Wapień
Piaskowiec
•
Zlepieniec
•
Łupek
•
•
Granit
Granodioryt
•
Gnejs
•
Dolomit
•
•
Bazalt
68
69
69
70
70
70
72
74
76
76
77
77
78
80
81
81
81
81
81
82
83
84
84
86
86
87
87
88
5
SPIS TREŚCI
•
•
•
•
•
•
•
•
Pegmatyt
Hornfels
Gabro
Andezyt
Keratofir
Ryolit
Kwarcyt
Marmur
Generalne zasady wspinania i asekuracji
Zestaw do wspinania w rysach
9. WSPINANIE W RYSACH – TECHNIKA I ASEKURACJA
TECHNIKA WSPINANIA W RYSACH
•
•
RODZAJE RYS
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tips
Finger
Off finger
Thin hands
Hands
Off Hands
Fist
Off fist
Off width
Punkty stanowiskowe
Kąt stanowiskowy
Punkt centralny
Nieurywalność
Osłona przed kamieniami i wodą
Wygoda
Możliwość obserwacji prowadzącego
Uniwersalność
Optymalność
Przejrzystość
10. STANOWISKA
CECHY STANOWISKA ASEKURACYJNEGO
•
•
•
•
•
•
•
TECHNICZNE WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA
STANOWISKA
•
•
•
POZYCJA ASEKURUJĄCEGO NA STANOWISKU
TYPY STANOWISK – PODZIAŁ ZE WZGLĘDU
NA KONSTRUKCJĘ
STANOWISKO Z KONTRĄ
STANOWISKO ASEKURACYJNE NAZIEMNE
STANOWISKO ZMONTOWANE Z LINY
•
•
•
STANOWISKO GÓRNE NA DRODZE
JEDNOWYCIĄGOWEJ
STANOWISKO WĘDKOWE
STANOWISKO ZJAZDOWE
Klasyczne (angielskie)
Stanowisko z liny połówkowej
Stanowisko przesunięte
88
88
89
89
89
89
89
89
90
91
92
93
94
94
94
94
95
97
97
97
98
99
100
101
101
101
101
101
101
101
101
102
102
102
103
103
103
104
105
106
106
106
106
107
107
107
6
Węzeł flagowy na przyrządzie typu kubek
Węzeł flagowy na półwyblince
11. AUTORATOWNICTWO PODCZAS WSPINACZKI
WĘZEŁ FLAGOWY
•
•
ODBLOKOWANIE ASEKURACYJNEGO PRZYRZĄDU
WIELOFUNKCYJNEGO DZIAŁAJĄCEGO NA GÓRNYM
STANOWISKU
METODA U
PRZENIESIENIE CIĘŻARU NA STANOWISKO
•
•
Wariant I (łatwiejszy) – lina w zasięgu ręki
Wariant II (bardziej skomplikowany)
– lina poza zasięgiem
PODCHODZENIE PO LINIE – PRUSIKOWANIE
PRZECIWWAGA
FLASCHENZUG
ZJEŻDŻANIE Z RANNYM
108
109
109
111
111
112
113
113
114
114
116
117
119
120
12. PIĘĆ OGÓLNYCH ZASAD TRENINGU WE WSPINANIU
121
PO PIERWSZE: SPECYFICZNOŚĆ
PO DRUGIE: RÓŻNORODNOŚĆ
123
PO TRZECIE: PRZECIĄŻANIE I PROGRESJA OBCIĄŻEŃ 124
PO CZWARTE: CO MOJE, TO MOJE, CZYLI ZASADA
INDYWIDUALIZACJI
PO PIĄTE: NIC NIE MOŻE WIECZNIE TRWAĆ
(ZASADA ODWRACALNOŚCI EFEKTÓW)
127
127
13. PLANOWANIE TRENINGU WE WSPINACZCE
RUCH PIERWSZY – ZDEFINIUJ, CZEGO POTRZEBUJESZ,
BY TWOJE „CHCIEĆ” BYŁO NAJMNIEJ ODLEGŁE
OD TWOJEGO „MÓC”
RUCH DRUGI – DIAGNOZA MOŻLIWOŚCI
RUCH TRZECI – DIAGNOZA SYTUACJI
RUCH CZWARTY – USTAL PRIORYTETY
OSTATNI RUCH PRZED ZJAZDÓWKĄ – WYBÓR METOD
NAUCZANIA I DOSKONALENIA TECHNIKI ORAZ METOD
TRENOWANIA
ŁAŃCUCH ZJAZDOWY – ZAPLANOWANIE
TRENINGÓW I ICH TREŚCI
133
133
128
130
132
132
132
14. ROZCIĄGANIE
OD CZEGO ZALEŻY POZIOM GIBKOŚCI?
ROZCIĄGANIE BALISTYCZNE
ROZCIĄGANIE AKTYWNE (DYNAMICZNE)
METODA STATYCZNA (STRETCHING)
METODY PNF (PROPRIORECEPTYWNEGO
WSPOMAGANIA NERWOWO-MIĘŚNIOWEGO)
KILKA PRAKTYCZNYCH WSKAZÓWEK
WYWIAD – IKER POU O TRENINGU
136
138
138
140
140
141
142
144
15. RĘKA WSPINACZA – CO JEJ DOLEGA I DLACZEGO
NA POCZĄTEK JEDNAK O TYM, CO JA TUTAJ ROBIĘ
O PRZYCZYNACH BOLĄCZEK WSPINACZY RĄCZEK
•
•
Straszny słowniczek
Trzy najważniejsze błędy treningowe
zapominalskich
Wspinaczka – najmilsza z przyczyn
późniejszych problemów
Poszukajmy dziurki w całym i napnijmy łuczek
Kto i w jakim celu wymyślił sztuki piękne oraz
co to ma wspólnego z palcem (wspinacza)?
Jeśli chcesz zostać mistrzem olimpijskim,
dobrze wybierz sobie rodziców
•
•
•
•
146
147
147
147
148
148
149
150
POZNAJMY SIĘ BLIŻEJ
•
•
•
•
•
152
152
Zapalenie pochewek ścięgien zginaczy palców
152
Uszkodzenia w obrębie ścięgien zginaczy palców 152
152
Palec przeskakujący lub strzelający
Pogrubienia stawów palców
153
Uszkodzenia więzadeł pobocznych stawów
międzypaliczkowych palców
Torbiel galaretowata (ganglion)
Przeciążenia okolicy stawu łokciowego
154
154
154
•
•
Prawidłowy sposób chwytania
Refleksja społeczno – ekonomiczna
Praktyczne wskazówki dotyczące treningu
16. RĘKA WSPINACZA – CO ROBIĆ I CZEGO NIE ROBIĆ,
ŻEBY NIE ZROBIĆ SOBIE KRZYWDY
NA POCZĄTEK O DOBRYM SAMOPOCZUCIU
•
PRZYGOTOWANIE TKANEK
ROZMÓWKI Z BÓLEM, CZYLI KILKA PODSTAWOWYCH
ZWROTÓW W JĘZYKU TKANEK
TRENING
•
WSPINANIE
•
ROZGRZEWKA I ĆWICZENIA ROZCIĄGAJĄCE
PLASTROWANIE
PODSTAWOWE ZASADY WSPÓŁCZESNEGO
POSTĘPOWANIA W URAZACH Z PRZECIĄŻENIA
I ZESPOŁACH PRZECIĄŻENIOWYCH
PRZYKŁADOWY PROGRAM LECZENIA
USZKODZEŃ RĘKI
ŁOKCIE
UWAGA DZIECKO!
„GDY ROZUM ŚPI, BUDZĄ SIĘ DEMONY”
NA KONIEC ZASTANÓW SIĘ DLACZEGO I PO CO SIĘ
WSPINASZ?
156
157
157
158
158
159
159
160
161
161
162
162
165
165
165
166
166
17. TAKTYCZNY PORADNIK WSPINACZA – STYL ON-SIGHT 168
169
WEJŚCIE NA RING
169
ROZGRZEWKA
169
INFORMACJE O RYWALU
KOREKTY PLANU
170
SPIS TREŚCI
RESTY
SKUPIENIE I PRZERZUTNOŚĆ UWAGI
STAN POBUDZENIA
JESZCZE JEDEN PRZECHWYT
WALKA DO KOŃCA
NOKAUT TUŻ PRZED GONGIEM
TAKTYKA PODCZAS TRIPU
ZDOBYCZE TECHNIKI
NAUKA NA BŁĘDACH I MOC ZE ZWYCIĘSTW
170
172
173
173
175
175
175
175
175
18. TAKTYCZNY PORADNIK WSPINACZA – STYL RED POINT 176
177
DWA W JEDNYM – GIMNASTYK I LEKKOATLETA
177
SZYBKIE RP
177
WYBÓR TRUDNOŚCI DROGI
177
INSPIRACJA
ZACZNIJ OD ULUBIONYCH
177
177
DOBRZE WIEDZIEĆ…
178
PIERWSZY CEL
178
OTWARTY UMYSŁ
NA KILKA ODCINKÓW
178
178
ZACZNIJ OD KOŃCA
180
SZTUKA WPINANIA
181
NEED FOR SPEED
181
G-TOX I NIE TYLKO
RAZ ŁUCZEK, RAZ WYCIĄGNIĘTY
181
181
WIZUALIZACJA – NIECO TEORII I NIECO PRAKTYKI
183
CEL WIZUALIZAZCJI – „ZACYK”
PATENT-MAPA
183
STYMULATOR, CZYLI ODWZOROWANIE
RZECZYWISTOŚCI
RYTUAŁY
SŁOWA-KLUCZE
JEST ŹLE – SKUP SIĘ NA NOGACH
AKCEPTACJA BŁĘDÓW
JESTEM TU I TERAZ
LIGHT IS RIGHT
DOBRZE SIĘ BAW
183
183
183
183
184
184
184
185
WYWIAD – ŁUKASZ DUDEK O TAKTYCE WE WSPINACZCE
SKAŁKOWEJ
186
19. TRENING MENTALNY – WSPARCIE
PSYCHOLOGICZNE W DRODZE NA SZCZYT
WE WSPINACZCE SPORTOWEJ I ALPINIZMIE
TRENING MENTALNY – POCZĄTKI I DEFINICJE
BADANIA NAD MENTALNOŚCIĄ WSPINACZY
TRENING MENTALNY W PRAKTYCE
WSPINAM SIĘ, MYŚLĘ, CZUJĘ
20. TRENING MOTYWACJI
– SKUTECZNE WYZNACZANIE CELÓW WE WSPINACZCE
TRENING MOTYWACJI
190
191
192
193
196
198
199
7
SPIS TREŚCI
Oznaki słabej motywacji
Oznaki wysokiej motywacji
Siedem rad jak wzmocnić motywację
•
•
•
FORMUŁOWANIE CELÓW
Cele długoterminowe
•
•
Cele krótkoterminowe
Zasady tworzenia celów
•
•
10 zasad sukcesu we wspinaniu
200
200
200
201
201
201
202
203
204
205
205
205
21. TRENING EMOCJI, CZYLI RADZENIE SOBIE Z LĘKIEM
PRZED LOTEM, RYZYKIEM, PORAŻKĄ
CZYM SĄ EMOCJE I CZEMU SŁUŻĄ?
ROZPOZNAJ SWOJE EMOCJE, NAZWIJ JE,
A DOPIERO POTEM ZACZNIJ NIMI ZARZĄDZAĆ!
JAK EMOCJE WPŁYWAJĄ NA WSPINANIE?
CO JEST ISTOTNE W ZROZUMIENIU WŁASNYCH
207
EMOCJI I ZARZĄDZANIU NIMI?
207
JAK SOBIE RADZIĆ Z NEGATYWNYMI EMOCJAMI?
208
LĘK – TWÓJ WRÓG CZY PRZYJACIEL?
208
•
208
•
•
211
TECHNIKI MENTALNEGO RADZENIA SOBIE Z LĘKIEM 212
•
212
•
Podejmowanie ryzyka
Dwa oblicza lęku
Nie ma porażek, jest tylko informacja zwrotna
Metoda Centrowania Sekwencja „ANSWER”
Wizualizacja mająca na celu radzenie sobie
z lękiem
22. TRENING POBUDZENIA – TECHNIKI
RELAKSACYJNE I KONCENTRACJI UWAGI
RELAKS
•
Relaksacja metodą Jacobsona
(relaksacja progresywna)
Trening autogenny Schultza
Głębokie oddychanie
•
•
INNE SPOSOBY NA OSIĄGANIE STANU RELAKSU
•
•
•
•
Muzyka relaksacyjna
Biofeedback
Deprywacja sensoryczna
Medytacja, joga, tai-chi, czyli techniki pochodzące
ze Wschodu
KONCENTRACJA UWAGI
214
216
217
217
219
220
220
220
221
221
221
223
WYWIAD – JAMES PEARSON 0 TRENINGU MENTALNYM
224
23. PONAD ODŻYWIANIE, CZYLI KILKA WSKAZÓWEK
PRZYSPIESZAJĄCYCH PROGRES I POZWALAJĄCYCH
GO UTRZYMAĆ
ZAAKCEPTUJ RZECZYWISTOŚĆ
JA JUŻ TO WSZYSTKO WIEM
DOSTOSUJ ZACHOWANIA DO CELÓW
JEŚLI POTRZEBUJESZ, ZACZNIJ POWOLI,
228
229
229
229
230
8
ZACZNIJ OD PODSTAW, PÓŹNIEJ INDYWIDUALIZUJ
JEŚLI MASZ SPECYFICZNY CEL, RÓB JEGO POMIARY
SUKCES NIE ZAWSZE JEST TYM, CZEGO SIĘ
SPODZIEWASZ
UTRZYMANIE REZULTATÓW
NIE ZAWSZE MUSISZ BYĆ IDEALNY
DOKONUJ WYBORÓW ZGODNYCH Z CELAMI
STAWIĆ CZOŁO NIESKUTECZNYM NAWYKOM
ROZPOZNAWANIE DOBRYCH I ZŁYCH NAWYKÓW
ZWERYFIKOWANIE TEORII
21 DNI
WYMAZYWANIE NIESKUTECZNYCH NAWYKÓW
24. W POSZUKIWANIU ŻYWIENIOWEGO SUKCESU
POPRAWA KOMPOZYCJI CIAŁA
ZOPTYMALIZOWANIE PROFILU ZDROWOTNEGO
POPRAWA SPRAWNOŚCI
SAMODZIELNOŚĆ I SKUTECZNOŚĆ W DZIAŁANIU
DLACZEGO NIE DIETA
DIETY NISKOKALORYCZNE
DIETY SKRAJNIE NISKOWĘGLOWODANOWE
DIETY NISKOTŁUSZCZOWE /
WYSOKOWĘGLOWODANOWE
CZYSTE PRAWO TERMODYNAMIKI
STYL ŻYCIA
CO JEST SKUTECZNE?
25. OSIEM ZASAD TRANSFORMACJI
1. JEDZ 4–6 POSIŁKÓW CO 2–4 GODZINY,
NIEZALEŻNIE OD SYTUACJI
2. ZADBAJ, BY KAŻDY POSIŁEK ZAWIERAŁ
230
230
230
230
230
231
231
231
232
232
232
234
235
235
235
235
236
236
236
237
237
238
239
240
241
ŹRÓDŁO PEŁNOWARTOŚCIOWEGO BIAŁKA
241
243
3. ZA KAŻDYM RAZEM JEDZ WARZYWA
244
4. WYBIERZ SWOJE ŹRÓDŁO ENERGII
246
5. POKOCHAJ ZDROWE TŁUSZCZE.
6. PIJ JEDYNIE NAPOJE BEZKALORYCZNE
248
7. SKUP SIĘ NA POKARMACH NIEPRZETWORZONYCH 248
249
8 . STOSUJ SIĘ DO POWYŻSZYCH ZALECEŃ W 90
26. MAKSIMUM PRAKTYKI CZYLI JAK TO UGRYŹĆ
MAKSIMUM PRAKTYKI, CZYLI JAK TO UGRYŹĆ
AKCJA STAŁY LĄD
ZAWSZE W PEŁNEJ GOTOWOŚCI
ZAKUPY
SZYBKO I SMACZNIE
•
Jajka z patelni
Górska malinowa owsianka uderzeniowa
•
Kurczak z czerwoną fasolą
•
Patriotyczna sałatka dla opornych
•
Supershake
•
•
Warzywna zupa z indyjską nutą
250
251
251
251
251
253
254
255
257
257
258
RESTAURACYJNA GRA
SKLEPOWY TRIK
NIE MA NA CO CZEKAĆ
Bez samochodu
Większość, czyli zmotoryzowani
27. LOGISTYKA ZAGRANICZNYCH WYJAZDÓW
WSPINACZKOWYCH
PODRÓŻ NIEKONIECZNIE ZA JEDEN UŚMIECH
•
•
REJONY PRZYJAZNE DZIECIOM, A TYM SAMYM
ICH RODZICOM
POZIOM ZAAWANSOWANIA, CZYLI JAK TRUDNO
MA BYĆ, ŻEBY WSZYSCY BYLI ZADOWOLENI?
PORA ROKU, CZYLI POCIMY SIĘ ALBO MARZNIEMY
COŚ DLA UROZMAICENIA, CZYLI JAK SIĘ NIE
WYPALIĆ WSPINACZKOWO
258
258
259
260
261
261
262
265
266
267
270
„Na dziko”
Nieczystości w górach
28. W ZGODZIE Z NATURĄ W SKAŁACH, GÓRACH
I NIE TYLKO
DOJAZD I BIWAKOWANIE
•
•
PORUSZANIE SIĘ W TERENIE
WSPINACZKA
•
•
•
272
273
273
274
275
276
Otwieranie nowych dróg
276
Zalecenia dla osób powtarzających istniejące drogi 277
Wpływ niektórych odmian wspinaczki
na środowisko
Wspinanie w „piachach”
•
INNE SPORTY GÓRSKIE
PRZYDATNE STRONY INTERNETOWE
29. TECHNOLOGIE OUTDOOROWE
TROCHĘ HISTORII
BIELIZNA TERMOAKTYWNA
POKRYCIA WIATRO- I WODOODPORNE
SOFT SHELL I MATERIAŁY WIATROODPORNE
TKANINY OCIEPLAJĄCE
MATERIAŁY IZOLUJĄCE
30. CO UBRAĆ, BY W GÓRACH CZUĆ SIĘ
KOMFORTOWO
WARSTWA PIERWSZA – BIELIZNA
WARSTWA DRUGA – WEWNĘTRZNA
PIERWSZA WARSTWA ZEWNĘTRZNA – SOFT SHELL
•
•
DRUGA WARSTWA ZEWNĘTRZNA – HARD SHELL
•
•
KURTKI STANOWISKOWE
•
Bluza
Spodnie
Kurtki
Spodnie
Puch
279
279
280
281
282
283
283
283
286
286
286
288
289
289
290
290
291
292
294
294
294
294
SPIS TREŚCI
•
Sztuczne ociepliny
Letnie wspinaczki alpejskie
Wspinaczki jednodniowe
Wspinaczki wielodniowe
Ekspedycje wysokogórskie
Buty skiturowe we wspinaniu
Zimowe wspinanie sportowe – drytooling
31. BUTY, PLECAKI, CZAPKI I INNE DODATKI
BUTY
•
•
•
•
•
•
SKARPETY
RĘKAWICZKI
•
•
•
•
•
CZAPKA
PLECAKI
•
•
•
•
•
Rękawiczki na prowadzenie
Rękawiczki na drugiego
Rękawiczki stanowiskowe
Rękawiczki do wspinaczki w lodzie
Uwagi ogólne
Pojemność 10–15 litrów
Pojemność 30–35 litrów
Pojemność 40–45 litrów
Plecaki o większej pojemności (70–80 litrów)
Haulbag
32. SPRZĘT SKITUROWY
ZANIM KUPISZ...
WYBÓR NART SKITUROWYCH
WIĄZANIA SKITUROWE – NISKA WAGA,
NISKA WAGA I… JESZCZE RAZ NISKA WAGA
BUTY DO SKITURINGU – WYGODA
PRZEDE WSZYSTKIM
FOKI
KIJKI
PLECAK
UBRANIE
DODATKOWE WYPOSAŻENIE
WZGLĘDY BEZPIECZEŃSTWA
PRZYDATNE NAMIARY I ADRESY INTERNETOWE
Przygotowanie „bazy”
Ćwiczenia siłowe
33. SKITURING – PRZYGOTOWANIE FIZYCZNE
DO SEZONU, PLANOWANIE I PRZEBIEG WYCIECZKI
PRZYGOTOWANIE DO SEZONU
•
•
PLANOWANIE I PRZEBIEG WYCIECZKI SKITUROWEJ
•
•
•
Planowanie wycieczki i podejście
Zjazd
Zakończenie wycieczki
34. SKIALPINIZM – KRÓTKO O NAJWSPANIALSZYM
ZE SPORTÓW
295
298
299
299
300
301
301
302
302
303
303
303
303
303
303
303
304
304
304
304
305
305
306
308
309
309
311
313
314
314
314
316
316
317
317
318
319
319
319
320
320
324
328
330
9
SPIS TREŚCI
HISTORIA
SPRZĘT
TECHNIKA
REJONY
SKALE TRUDNOŚCI
DO DZIEŁA
35. FREERIDE – ZABAWA POZA TRASAMI
RYS HISTORYCZNY
FILOZOFIA „WOLNYCH ZJAZDÓW”
OBLICZA FREERIDE’U
SPRZĘT
•
•
•
•
•
•
•
•
BEZPIECZEŃSTWO POZA TRASĄ
TECHNIKA I TAKTYKA JAZDY
MIEJSCÓWKI FREERIDE’OWE
ZAWODY
Narty
Wiązania
Buty
Kije
Kask
Plecak
Zestaw lawinowy
Akcesoria
Mechanizm powstawania lawin
Przewidywanie zejścia lawiny
Sprzęt lawinowy
36. BEZPIECZEŃSTWO LAWINOWE
INFORMACJE OGÓLNE
•
•
•
PRZYGOTOWANIE DO DZIAŁANIA I TRYB OCENY
ZAGROŻENIA
OCENA ZAGROŻENIA W TERENIE
SZKOLENIE LAWINOWE
DZIEWIĘĆ PRZYKAZAŃ
Taktyka poruszania się po lodowcach
37. ZASADY PORUSZANIA SIĘ PO LODOWCU
DEFINICJE, PODZIAŁY I KLASYFIKACJE
•
SPRZĘT I WYPOSAŻENIE OSOBISTE
•
•
•
•
SPOSOBY WIĄZANIA SIĘ, SKRACANIA LINY
KILKA PODSTAWOWYCH ZASAD
Raki
Czekany
Uprzęże
Liny
38. WSPINANIE LODOWE – HISTORIA, SKALA
TRUDNOŚCI, DOBÓR SPRZĘTU
KRÓTKO O HISTORII
ETYKA I TRUDNOŚCI
Skala WI
10
331
331
332
335
337
341
344
345
345
346
350
350
351
351
351
352
352
352
352
352
352
356
357
358
359
359
360
360
361
363
364
365
366
367
367
370
370
370
371
371
372
375
376
377
378
378
UBIÓR I BUTY
CZEKANY
RAKI
ŚRUBY DO LODU
DODATKOWE PATENTY
ABAŁAKOW
378
380
382
383
384
384
39. ABC DRYTOOLINGU
HISTORIA
WYCENA TRUDNOŚCI
SPRZĘT
Rodzaje czekanów/dziabek
•
Ostrza
•
Buty
•
Raki
•
UBRANIE
•
PODSTAWY DRYTOOLINGU
•
•
386
387
387
387
387
388
388
388
388
388
389
Etyka i rejony, ostrogi, pętle nadgarstkowe, triki 389
Wyczucie dziabki na chwycie, stały kąt obciążania
i usztywnianie nadgarstka
Ruch ciałem – proste łokcie i odpoczywanie
Praca nóg – kontrolowanie środka ciężkości
i wykorzystanie stopni
Rękawiczki
•
•
Technika używania płaskich chwytów
Klinowanie w ryskach
Klinowanie całej dziaby
WYKORZYSTANIE CHWYTÓW
•
•
•
ZAAWANSOWANE TECHNIKI PORUSZANIA SIĘ
•
•
PRAKTYKA, CZYLI PROWADZENIE
•
•
„Czwórka”
„Dziewiątka”
Ryzyko i dobór sprzętu
Sekwencje chwytów i stopni na drodze,
miejsca restowe, do wpinek i potencjalnie
396
niebezpieczne
Tempo wspinania, odpoczynki i spokojny umysł
397
Przygotowanie drogi pod przejście RP, zbicie sopli 397
•
•
NIEBEZPIECZEŃSTWA ZWIĄZANE ZE WSPINANIEM
MIKSTOWYM I DRYTOOLOWYM
•
•
•
KILKA RAD NA KONIEC
Ryzyko lotu głową w dół
Ryzyko spadnięcia z soplem
Ryzyko związane z używanym sprzętem
389
390
390
391
393
393
393
396
396
396
396
396
399
399
399
399
399
400
401
401
403
404
404
40. TAKTYKA W GÓRACH TYPU ALPEJSKIEGO
I W GÓRACH NAJWYŻSZYCH
CZYM JEST STYL ALPEJSKI
PLAN NA ZEJŚCIE
KONDYCJA
PLAN I TAKTYKA
•
Pogoda
NIEZBĘDNY EKWIPUNEK
Sprzęt
Czołówka
Ubranie
Rękawiczki
•
•
•
•
•
SPANIE I ODPOCZYNEK
•
•
•
•
PORUSZANIE SIĘ W ŚCIANIE
•
•
•
Śpiwór i namiot
Biwak
Obóz bazowy
Jedzenie
Komunikacja
Umiejętności
Kontrola umysłu i pozostanie przy życiu
41. AKLIMATYZACJA WYSOKOGÓRSKA
PRZED WYPRAWĄ
ODDYCHAĆ TO NIE ZNACZY ZAWSZE TO SAMO
PROCES AKLIMATYZACJI
REGUŁY AKLIMATYZACJI DLA TYCH, KTÓRZY
PIERWSZY RAZ JADĄ W GÓRY WYSOKIE
REGUŁY AKLIMATYZACJI DLA OSÓB
Z DOŚWIADCZENIEM WYSOKOGÓRSKIIM
•
•
•
•
•
PREAKLIMATYZACJA
Styl oblężniczy
Styl szerpańsko-pakistański
Styl alpejski
Styl kombinowany
Aklimatyzacja na Evereście
404
404
405
405
406
406
406
406
406
407
407
407
407
408
412
413
415
417
418
419
419
420
421
423
423
423
Objawy
Leczenie
42. CHOROBY WYSOKOGÓRSKIE
OSTRA CHOROBA GÓRSKA (AMS)
•
•
WYSOKOGÓRSKI OBRZĘK PŁUC (HAPE)
•
•
•
WYSOKOGÓRSKI OBRZĘK MÓZGU (HACE)
•
•
424
425
425
427
428
428
Objawy
Leczenie
428
Przypadek medyczny z życia: Hidden Valley 2008 431
431
Przypadek medyczny z życia: Dhaulagiri 2008
432
Przypadek medyczny z życia: Nanga Parbat 2010 433
43. WYCHŁODZENIE I ODMROŻENIA
ŚRODOWISKO WYSOKOGÓRSKIE
PROFILAKTYKA
MECHANIZMY UTRATY CIEPŁA
WYCHŁODZENIE
•
•
•
•
•
Objawy i postępowanie
Wychłodzenie łagodne
Wychłodzenie umiarkowane
Wychłodzenie głębokie
Hipotermia a wysokościowy obrzęk mózgu
436
437
437
438
438
438
438
439
440
441
SPIS TREŚCI
•
Przypadek medyczny z życia: Broad Peak 2011
– wyprawa zimowa
ODMROŻENIA
•
•
•
•
LECZENIE ODMROŻENIA
System „merynos”
System „Justyny K.”
Objawy i postępowanie
Przypadek medyczny z życia: Dhaulagiri 2008
Apteczka grupowa/obozowa
44. APTECZKA WYPRAWOWA I TLEN
APTECZKA
•
DODATKOWE WYPOSAŻENIE MEDYCZNE
OSOBISTA APTECZKA RATUNKOWA
LEKI DO PODAWANIA W ZASTRZYKACH
DOMIĘŚNIOWYCH
TECHNIKA WYKONANIA ZASTRZYKU
DOMIĘŚNIOWEGO
PRZENOŚNY WOREK HIPERBARYCZNY
TLEN RATUNKOWY KONTRA WOREK
HIPERBARYCZNY
TLEN RATUNKOWY
ILE TLENU PODAWAĆ?
KORZYŚCI Z PODAWANIA TLENU
WYWIAD – SIMONE MORO O WYCHŁODZENIU
I CHOROBACH WYSOKOGÓRSKICH
441
441
442
442
442
443
443
446
447
447
451
452
452
452
452
456
456
456
456
458
Czynniki sprzyjające i mechanizm powstawania
Jak przewidywać – przesłanki
Rodzaje porażeń piorunem
Jak zachować się w czasie burzy
Postępowanie z poszkodowanym
45. BURZE ORAZ INNE ZJAWISKA POGODOWE W GÓRACH 460
461
BURZE
461
•
461
•
464
•
•
464
464
•
465
MGŁA
465
•
•
466
466
TEMPERATURA
467
WIATR
467
SŁOŃCE I KSIĘŻYC
•
467
•
Zjawiska
Prognozowanie pogody
Powstawanie
Zwiastuny pogodowe
46. PIERWSZA POMOC W SPORTACH GÓRSKICH
WYPADEK W GÓRACH
ŻYCIE
KRĘGOSŁUP
NAJCZĘSTSZE MECHANIZMY URAZÓW
KRWOTOKI
OBRAŻENIA MIĘŚNIOWO-SZKIELETOWE
•
Obrażenia kręgosłupa
472
473
473
475
476
477
478
478
11
478
480
480
480
482
483
483
483
483
484
484
484
485
485
485
486
487
487
489
492
492
492
493
493
494
494
495
495
495
496
497
497
499
499
500
502
502
502
502
503
503
503
503
Ubranie
•
CO ZABRAĆ NA 100-KILOMETROWY BIEG GÓRSKI?
TECHNIKA BIEGU
Krajobraz
Sport
Wspinaczka
Portret
49. TECHNICZNE ABC FOTOGRAFII OUTDOOROWEJ
JAKI WYBRAĆ SPRZĘT I CO DO CZEGO SIĘ NADAJE?
ILE MOŻEMY WYDAĆ NA CAŁY ZESTAW W CIĄGU
ROKU, DWÓCH LAT?
CO BĘDZIE GŁÓWNYM TEMATEM NASZYCH ZDJĘĆ?
•
•
•
•
JAK ZABEZPIECZYĆ SPRZĘT?
JAK DOBRAĆ „COŚ” DO NOSZENIA SPRZĘTU?
BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS ROBIENIA ZDJĘĆ
JAK SIĘ SPAKOWAĆ I CO ZABRAĆ NA WYJAZD?
Szkiełka
•
Niezbędnik, czyli zestaw do czyszczenia
•
Pod ręką
•
•
„Mniej sprzętu = więcej zdjęć”
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ZDJĘĆ?
504
504
505
506
507
507
507
507
508
508
509
511
511
513
514
514
515
515
515
515
WYWIAD – JIMMY CHIN O FOTOGRAFII OUTDOOROWEJ
516
50. GÓRSKA BIBLIOTEKA W PIGUŁCE
WYDAWNICTWA ENCYKLOPEDYCZNO-
-SŁOWNIKOWE
PORADNIKI OGÓLNE
PORADNIKI SPECJALISTYCZNE
•
•
•
•
•
LITERATURA PIĘKNA
Wspinaczka
Skituring/skialpinizm
Freeride
Jaskinie
Biegi górskie
NOTY O AUTORACH
AUTORZY ZDJĘĆ
BIBLIOGRAFIA I ZALECANA LITERATURA
518
519
520
520
520
521
521
522
522
523
524
534
535
SPIS TREŚCI
Obrażenia kończyn
Obrażenia głowy
Obrażenia oczu
Na świecie
W Europie i w Polsce
Slackline
Longline
Highline
Midline
Waterline
Rodeoline
•
•
•
HIPERTERMIA – PRZEGRZANIE (UDAR CIEPLNY)
47. ABC SLACKLINE
WPROWADZENIE
ODMIANY SLACKLINE
•
•
•
•
•
•
HISTORIA SLACKLINE
•
•
MONTAŻ – WSKAZÓWKI
System naciągowy
•
Taśma
•
•
Stanowiska
Urządzenia blokujące taśmę
•
Osłony stanowiskowe
•
•
Standardowy scenariusz montażu slackline
EWOLUCJA SPRZĘTU
SLACKLINE REKORDY
•
•
•
PRZYDATNE LINKI
Świat
Polska
Rekordy kobiece
48. VADEMECUM BIEGACZA GÓRSKIEGO
HISTORIA
BIEGI GÓRSKIE W POLSCE
TRENING
FIZJOLOGIA
NAWADNIANIE I ODWODNIENIE
REAKCJE FIZJOLOGICZNE PRZED, W TRAKCIE
I PO WYSIŁKU
•
•
•
TERMOREGULACJA
•
Aklimatyzacja
SPRZĘT
•
Przed wysiłkiem, czyli stany przedstartowe
W trakcie wysiłku
Po wysiłku
Buty
12
Wstęp
Drogi Czytelniku, krótko po oddaniu do druku niniejszego poradnika miesięcznik GÓRY będzie obchodził
dwudziestolecie istnienia. Jak na magazyn o tematyce górskiej, jest to – by użyć terminologii sportowej –
dobry wynik.
Jeśli dodamy do tego czasu żywot naszego protoplasty – aperiodyku „Taterniczek”, który ukazywał się, z prze-
rwami, niemal trzydzieści lat, tradycja, jaka stoi za naszym czasopismem musi robić wrażenie.
Oczywiście łatwo postawić zarzut, iż GÓR-ski jubileusz wypada blado na tle stulecia, jakie niedawno obcho-
dził startujący w 1907 roku kwartalnik „Taternik” – najstarsze ukazujące się w Polsce czasopismo o tematyce
sportowej. Trzeba jednak pamiętać, że biorąc pod uwagę liczbę zeszytów, a przede wszystkim – parametry li-
czone w arkuszach drukarskich, czy ilość i objętość opublikowanych artykułów, dysproporcja ta zanika.
Projekt 100 porad GÓR jest wynikiem i summą pozycji lidera, jaką zajmujemy na rynku prasy outdoorowej
od początku naszej działalności.
Chcąc nie chcąc, czuję się zobowiązany opowiedzieć o początkach tego pomysłu… Mogąc się poszczycić zre-
dagowaniem ponad połowy spośród 207 numerów GÓR, które dotychczas się ukazały, pewnego dnia pomy-
ślałem, że powinniśmy i niejako mamy obowiązek wykorzystać potencjał drzemiący w dziesiątkach tysięcy
zadrukowanych kart naszego magazynu. Nowa publikacja nie miała jednak polegać na stworzeniu antologii
drukowanych już tekstów – tego typu udane próby nasze wydawnictwo ma już na koncie. Tok rozumowania
był inny. Doszedłem do wniosku, że jeśli w ciągu dwudziestu lat na naszych łamach pisywali najlepsi polscy
i zagraniczni specjaliści we wszystkich możliwych dziedzinach sportów przestrzeni, to mamy niepowtarzal-
ną okazję stworzenia pod banderą GÓR unikalnego – być może nawet na skalę europejską – poradnika, w któ-
rym grupa kilkudziesięciu ekspertów zaprezentuje swoje doświadczenia i praktyczną wiedzę w obszernym
wydaniu książkowym. Od narodzin tego pomysłu do wykrystalizowania się ostatecznej wizji projektu w po-
staci dwóch pięćdziesięciorozdziałowych tomów oraz interaktywnej strony internetowej z filmami instruk-
tażowymi uzupełniającymi treść książki, dzieliło mnie już „zaledwie” kilka nieprzespanych nocy, a następnie
wielogodzinnych dyskusji i licznych konsultacji środowiskowych. Szybko okazało się, że idea trafiła na podat-
ny grunt i – nie przesadzając – każda osoba, z którą podzieliłem się tym pomysłem, reagowała nań entuzja-
stycznie. Nie pozostało nic innego, tylko zakasać rękawy i zabrać się do roboty.
Efekt pracy naszego zespołu trzymasz, Drogi Czytelniku, w ręku oraz możesz zobaczyć na stronie interneto-
wej www.100poradgor.pl. Trzydziestu specjalistów, wśród których są wybitni wspinacze i alpiniści, sportowcy
i trenerzy, instruktorzy i ratownicy górscy, pracownicy naukowi i dziennikarze, podzieliło się swoją wiedzą na
tematy związane ze sportami wspinaczkowymi (od wspinaczki sportowej, przez lodową i drytooling po alpi-
nizm i himalaizm), różnymi formami narciarstwa pozatrasowego (freeridem, skituringiem i skialpinizmem),
13
WSTĘP50
slackliningiem i biegami górskimi. Nasi autorzy są najlepszymi lub jednymi z najlepszych specjalistów w Pol-
sce, a osiągnięcia i doświadczenie niektórych z nich – na przykład Adama Pustelnika, Jana Gałka czy Fabrizio
Zangrilliego – pozwalają zaliczyć ich do czołówki światowej.
Naszym zamiarem było stworzenie poradnika, który traktowałby o większości spośród najpopularniej-
szych sportów przestrzeni, które uprawia się w środowisku górskim. Czyż nie jest tak, że jeśli zakosztuje
się jednego z nich, to zwykle nabiera się – prędzej czy później – ochoty, aby spróbować kolejnych? Nasze
redakcyjne ankiety dowodzą, że spory odsetek wspinaczy uprawia biegi terenowe, zimą para się freeri-
dem lub skituringiem, od czasu do czasu wybiera się na trekking, a coraz większa grupa w trakcie dni od-
poczynkowych lubi poćwiczyć balans na taśmie. Podobnie jest w innych środowiskach: rzadko kiedy ktoś
ogranicza swoje outdoorowe pasje do jednej tylko dyscypliny.
Nasz projekt adresowany jest zatem przede wszystkim do tej – jakże licznej – grupy osób, które nie są orto-
doksyjnymi wyznawcami jednej wąskiej dziedziny związanej z górami, ale preferuje wszechstronność i multi-
dyscyplinarność. Znajdą oni w tym poradniku informacje poszerzające lub porządkujące ich wiedzę na temat
ulubionych aktywności. Równocześnie jego lektura jest drogowskazem dla tych, którzy chcą się dowiedzieć,
jak wykonać pierwszy krok na nowych obszarach.
100 porad GÓR to oczywiście nie tylko podręcznik opisujący techniczne aspekty uprawiania sportów gór-
skich – sprzęt, technikę lub trening. Znalazły się tutaj także rozdziały podejmujące tematy uniwersalne –
„dla ciała i ducha” – czyli porady dotyczące odżywiania i psychologii sportów ekstremalnych. Chociaż ich
autorzy pisali je głównie pod kątem osób uprawiających wspinaczkę sportową, to mogą z nich z powodze-
niem skorzystać wszyscy miłośnicy sportów przestrzeni. Mocnym punktem „programu” 100 porad GÓR są
także rozdziały z zakresu medycyny wysokogórskiej oraz ubioru i wyposażenia sprzętowego – z pewnością
są one najlepszymi i najbardziej aktualnymi opracowaniami na ten temat, jakie ukazały się drukiem w Pol-
sce. Wśród pięćdziesięciu porad zamieszczonych w pierwszym tomie znalazły się również takie, które po-
dejmują tematykę, jakiej próżno szukać na kartach innych poradników. Przykładem są chociażby rozdziały:
Po czym się wspinamy, W zgodzie z naturą czy Logistyka zagranicznych wyjazdów wspinaczkowych. Miłym za-
skoczeniem będzie także rozdział poświęcony fotografii outdoorowej. Na tym jednak nie koniec… Czasopi-
smo GÓRY było pierwszym ogólnopolskim medium, które zaczęło na szeroką skalę propagować na swoich
łamach slacklining. Nie może więc dziwić, że zdecydowaliśmy się kontynuować tę misję także w ramach pro-
jektu 100 porad GÓR. Wreszcie, last but not least, szczególną rolę odgrywa temat bezpieczeństwa: w tym
tomie prezentujemy zagadnienia lawinoznawstwa, zjawisk atmosferycznych oraz chorób wysokogórskich,
a także analizę przyczyn różnych wypadków przedstawionych przez ratowników TOPR i GOPR w miniroz-
działach Okiem ratownika.
Mnogość podejmowanych tematów i duża liczba autorów, nierzadko wywodzących się z różnych środo-
wisk i mających diametralnie odmienny bagaż doświadczeń, sprawiły, że zrezygnowaliśmy – przyznaję: po
dyskusjach i namysłach – ze sprowadzania wszystkich rozdziałów do „wspólnego mianownika”, czyli nada-
wania im identycznej struktury i formy. Uznaliśmy, że pewien eklektyzm jest w tym przypadku zaletą, a nie
wadą. Przede wszystkim dlatego, że odzwierciedla on wielobarwność sportów przestrzeni, które – choć za-
zwyczaj mają ze sobą wiele wspólnego – zachowują unikalny charakter i uprawianie każdego z nich „sma-
kuje” nieco inaczej.
Ciekawym uzupełnieniem porad są wywiady z wybitnymi przedstawicielami środowiska ludzi gór. Zasię-
gnęliśmy języka u znakomitych wspinaczy sportowych. I tak wszechstronny Bask Iker Pou opowiada o tre-
ningu wspinaczkowym, a nasz czołowy wspinacz skałkowy Łukasz Dudek – o taktyce przejść w stylach RP
i OS. Specjalista od wspinaczki tradycyjnej James Pearson podzielił się z nami wyniesioną z praktyki wie-
dzą o mentalnych aspektach sportów wspinaczkowych, a jeden z najlepszych himalaistów świata – Simone
Moro odpowiedział na pytania o doświadczenia z subiektywnymi niebezpieczeństwami w górach wysokich:
wychłodzeniem i chorobami wysokościowymi. Ostatni wywiad uzupełnia poradę dotyczącą sprzętu foto-
graficznego, jaki nadaje się do zabrania w góry – swój praktyczny komentarz dodaje do niego świetny ame-
rykański fotografik Jimmy Chin, który uwiecznił na swoich zdjęciach tak spektakularne wydarzenia, jak
chociażby zjazd na nartach z Mount Everestu.
Od początku nie miałem wątpliwości, że projekt 100 porad GÓR powinien ukazać się w odpowiednim opra-
cowaniu graficznym, takim, które odbiegałoby in plus od standardowego poradnika outdoorowego. Rezultat
ten udało się nam – liczę, że również w ocenie Czytelników! – uzyskać z nawiązką... Wiele zdjęć otwierających
rozdziały i ilustrujących treść ma bezdyskusyjne walory artystyczne, a w całym tomie zamieściliśmy blisko
14
50 WSTĘP
siedemset (!) starannie wyselekcjonowanych fotografii. Część z nich została zrobiona specjalnie na potrzeby
tej pozycji, inne wyłowiliśmy z przepastnych archiwów – redakcyjnych lub współpracowników wydawnictwa.
Trudno nie wspomnieć o stronie internetowej www.100poradgor.pl, na której znajdują się uzupełniające
treść książki klipy instruktażowe nakręcone we współpracy z autorami – jest to dodatek do poszczególnych po-
rad. Portal ten ma charakter interaktywny i mamy nadzieję, że jego użytkownicy zaczną wkrótce zamieszczać
na nim także swoje filmiki, dzieląc się ciekawymi rozwiązaniami, patentami i doświadczeniami.
Premierowe filmy będziemy zamieszczać na stronie projektu regularnie przez wiele miesięcy. W tym czasie
będą trwały prace nad drugim tomem 100 porad GÓR, którego premierę planujemy na lato 2012 roku. W nim
kontynuację znajdzie wiele tematów poruszonych w pierwszej części poradnika – na przykład z dziedziny psy-
chologii, treningu i techniki wspinaczkowej, diety, fotografii outdoorowej i medycyny – ale pojawi się także
sporo nowych zagadnień oraz nieopisanych sportów i aktywności górskich, na przykład narciarstwo telemar-
kowe, trekking, canyoning, taternictwo jaskiniowe, buldering, highline czy… joga.
Już teraz zachęcam do uzupełnienia kolekcji o kolejne 50 porad i postawienie na półce dwóch opasłych to-
mów, które – mam nadzieję – staną się swoistą outdoorową biblią!
Miłych i bezpiecznych dróg z GÓR-skim drogowskazem.
Piotr Drożdż
PS Mimo starań mamy świadomość, że być może nie udało nam się wyczerpać tematów i uniknąć błędów.
Uwagi i sugestie po lekturze prosimy przesyłać na adres: redakcja@100poradgor.pl.
15
Pobierz darmowy fragment (pdf)