Tom 8 prezentuje bardzo szczegółowo zagadnienia z zakresu arbitrażu handlowego i jest na polskim rynku wydawniczym pierwszą tego typu publikacją, która w sposób kompleksowy i szeroki omawia tę problematykę.
Część pierwsza pt. Zagadnienia wprowadzające obejmuje pojęcie, rodzaje i charakter prawny arbitrażu handlowego, źródła prawa o arbitrażu handlowym – polskiego i międzynarodowego, modele krajowej regulacji prawnej prawa o arbitrażu handlowym w aspekcie prawno-porównawczym oraz zagadnienia kolizyjno-prawne w międzynarodowym arbitrażu handlowym.
Część druga dotyczy ogólnych zagadnień arbitrażu handlowego i zawiera szczegółowe omówienia dotyczące: zdatności arbitrażowej, umowy o arbitraż, arbitrów i składu orzekającego, postępowania arbitrażowego, wyroku i zasad wyrokowania, kosztów arbitrażu handlowego, postępowania postarbitrażowego.
Część trzecia dotyczy szczególnych dziedzin arbitrażu handlowego czyli arbitrażu: w umowach budowlanych, morskiego, korporacyjnego, przeprowadzanego w związku z upadłością, internetowego, w europejskich sporach antymonopolowych oraz arbitrażu sportowego. Część czwarta prezentuje arbitraż inwestycyjny, a piąta zagadnienia pozostałe czyli arbitraż a alternatywne formy rozstrzygania sporów (ADR).
Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii
Darmowy fragment publikacji:
SYSTEM PRAWA HANDLOWEGO
Pod redakcj¹
Profesora Stanis³awa W³odyki
TOM 8
ARBITRA¯ HANDLOWY
Wydawnictwo C. H. Beck
przy wspó³pracy
z Instytutem Prawa Spó³ek i Inwestycji Zagranicznych
w Krakowie
Seria
SYSTEM PRAWA HANDLOWEGO
Pod redakcj¹ Profesora Stanis³awa W³odyki
Tom 1. Prawo handlowe czêæ ogólna
Tom 2A. Prawo spó³ek handlowych
Tom 2B. Prawo spó³ek handlowych
Tom 3. Prawo w³asnoci przemys³owej
Tom 4. Prawo papierów wartociowych
Tom 5. Prawo umów handlowych
Tom 6. Prawo upad³ociowe i naprawcze
Tom 7. Postêpowanie s¹dowe w sprawach gospodarczych
Tom 8. Arbitra¿ handlowy
Tom 9. Prawo kontraktów miêdzynarodowych
Tom 10. Prawo karne gospodarcze
ARBITRA¯
HANDLOWY
TOM 8
Pod redakcj¹
Profesora Andrzeja Szumañskiego
Autorzy:
dr Maria Hauser-Morel, r. pr. Andrzej K¹kolecki, prof. AM w Gdyni dr hab.
Miros³aw H. Koziñski, adw. Maciej £aszczuk, adw. Piotr Nowaczyk, adw.
Sylwester Pieckowski, adw. Pawe³ Pietkiewicz, prof. dr hab. Jerzy Poczobut,
dr Pawe³ Podrecki, dr Marek Porzycki, adw. Justyna Szpara, prof. dr hab.
Andrzej Szumañski, dr Maciej Tomaszewski, prof. UW dr hab. Andrzej
Wach, dr Andrzej W. Winiewski, prof. Akademii Leona Komiñskiego
dr hab. Tadeusz Winiewski, dr Gabriel Wujek
Wydane we wspó³pracy z Instytutem Prawa Spó³ek
i Inwestycji Zagranicznych
Sp. z o.o. w Krakowie
Autorami poszczególnych czêœci s¹:
Maria Hauser-Morel
rozdzia³y: 9, 10
Andrzej K¹kolecki
rozdzia³ 2
Miros³aw H. Koziñski
rozdzia³y: 13, 18
Maciej £aszczuk
rozdzia³ 12
Piotr Nowaczyk
rozdzia³ 2
Sylwester Pieckowski
rozdzia³ 19
Pawe³ Pietkiewicz
rozdzia³ 11
Jerzy Poczobut
rozdzia³ 4
Pawe³ Podrecki
rozdzia³ 16
Marek Porzycki
rozdzia³ 5
Justyna Szpara
rozdzia³ 12
Andrzej Szumañski
rozdzia³y: 1, 8
Maciej Tomaszewski
rozdzia³ 7
Andrzej Wach
rozdzia³ 17
Andrzej W. Wiœniewski
rozdzia³y: 3, 6, 15
Tadeusz Wiœniewski
rozdzia³y: 9, 10
Gabriel Wujek
rozdzia³ 14
Redakcja: Iwona Duda
© Wydawnictwo C. H. Beck 2010
Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Sk³ad i ³amanie: Wydawnictwo C. H. Beck
Druk i oprawa: Poznañskie Zak³ady Graficzne
ISBN 978-83-255-1234-7
Spis tre(cid:286)ci
str.
Przedmowa ................................................................................................................ XXV
Wykaz skrótów .......................................................................................................... XXIX
Cz(cid:266)(cid:286)ć I. Zagadnienia wprowadzaj(cid:261)ce ..................................................................... 1
Rozdział 1. Poj(cid:266)cie, rodzaje i charakter prawny arbitra(cid:298)u handlowego ............. 3
1.1. Poj(cid:266)cie arbitra(cid:298)u handlowego ...................................................................... 6
1.1.1. Istota arbitra(cid:298)u handlowego ............................................................ 6
1.1.1.1. Defi nicja .............................................................................. 6
1.1.1.2. Handlowy charakter arbitra(cid:298)u ............................................. 10
1.1.1.3. Arbitra(cid:298) a s(cid:261)downictwo polubowne .................................... 12
1.1.2. Cechy charakterystyczne arbitra(cid:298)u handlowego .............................. 12
1.1.2.1. Cechy podstawowe a cechy technicznoprawne ................... 12
1.1.2.2. Działanie arbitra(cid:298)u handlowego z woli stron sporu ............ 13
1.1.2.3. Szybki i odformalizowany charakter post(cid:266)powania
arbitra(cid:298)owego ........................................................................ 14
1.1.2.4. „Ograniczone” stosowanie przepisów prawa materialnego
przez arbitra(cid:298) handlowy ........................................................ 17
1.1.2.5. Poufny charakter arbitra(cid:298)u handlowego .............................. 20
1.1.2.6. Cechy technicznoprawne arbitra(cid:298)u handlowego ................ 21
1.1.3. Odgraniczanie arbitra(cid:298)u handlowego od innych form rozstrzygania
sporów .............................................................................................. 22
1.1.3.1. Arbitra(cid:298) handlowy a s(cid:261)downictwo powszechne ................. 22
1.1.3.2. Arbitra(cid:298) handlowy a alternatywne formy rozstrzygania
sporów (ADR) ........................................................................ 23
1.1.3.3. Arbitra(cid:298) handlowy a mi(cid:266)dzynarodowy arbitra(cid:298)
inwestycyjny ........................................................................ 23
1.1.3.4. Arbitra(cid:298) handlowy a szczególne trybunały arbitra(cid:298)owe ...... 24
1.1.4. Zalety i wady arbitra(cid:298)u handlowego ................................................ 25
1.1.4.1. Zalety ................................................................................... 25
1.1.4.2. Wady ................................................................................... 27
1.2. Rodzaje arbitra(cid:298)u handlowego ..................................................................... 28
1.2.1. Arbitra(cid:298) handlowy krajowy i mi(cid:266)dzynarodowy ............................... 28
1.2.1.1. Wspólne cechy arbitra(cid:298)u handlowego krajowego
i mi(cid:266)dzynarodowego ............................................................. 28
1.2.1.2. Poj(cid:266)cie mi(cid:266)dzynarodowego arbitra(cid:298)u handlowego ............. 29
1.2.1.3. Specyfi ka mi(cid:266)dzynarodowego arbitra(cid:298)u handlowego ......... 31
1.2.2. Arbitra(cid:298) handlowy instytucjonalny, ad hoc, administrowany .......... 32
1.2.2.1. Arbitra(cid:298) instytucjonalny (stałe s(cid:261)dy polubowne) ................ 32
1.2.2.2. Arbitra(cid:298) ad hoc .................................................................... 35
1.2.2.3. Arbitra(cid:298) administrowany ..................................................... 37
1.2.3. Arbitra(cid:298) ogólny i specjalistyczny .................................................... 37
V
Spis tre(cid:286)ci
1.3. Charakter prawny arbitra(cid:298)u handlowego ..................................................... 39
1.3.1. Teorie doktrynalne arbitra(cid:298)u handlowego ........................................ 39
1.3.3.1. Uwagi ogólne ....................................................................... 39
1.3.1.2. Teoria kontraktowa ............................................................. 39
1.3.1.3. Teoria jurysdykcyjna .......................................................... 40
1.3.1.4. Teoria mieszana (hybrydowa) ............................................. 40
1.3.1.5. Teoria autonomiczna (sui generis) ...................................... 41
1.3.2. Prywatnoprawny czy publicznoprawny charakter arbitra(cid:298)u
handlowego ....................................................................................... 42
1.3.2.1. Cechy prywatnoprawne arbitra(cid:298)u handlowego ................... 42
1.3.2.2. Cechy publicznoprawne arbitra(cid:298)u handlowego ................... 42
1.3.2.3. Sposób regulacji prawa arbitra(cid:298)owego w systemie prawa
krajowego (odesłanie) – wnioski .......................................... 43
1.3.3. Krajowy czy ponadnarodowy charakter regulacji prawnej
mi(cid:266)dzynarodowego arbitra(cid:298)u handlowego (odesłanie) .................... 43
1.3.3.1. Zastosowanie norm prawa krajowego o arbitra(cid:298)u
handlowym ........................................................................... 43
1.3.3.2. Zastosowanie norm prawa jednolitego (konwencyjnego)
o arbitra(cid:298)u handlowym .......................................................... 44
1.3.4. Zastosowanie norm soft law do arbitra(cid:298)u handlowego .................... 45
1.3.4.1. Poj(cid:266)cie norm soft law .......................................................... 45
1.3.4.2. Normy soft law tworzone przez organizacje rz(cid:261)dowe ........ 46
1.3.4.3. Normy soft law tworzone przez organizacje pozarz(cid:261)dowe . 46
1.3.4.4. Regulaminy stałych s(cid:261)dów arbitra(cid:298)owych .......................... 46
1.3.5. Zastosowanie zasady praworz(cid:261)dno(cid:286)ci (porz(cid:261)dku publicznego) ....... 47
1.3.6. Konstytucyjne podstawy arbitra(cid:298)u handlowego w Polsce ............... 48
Rozdział 2. (cid:295)ródła prawa o arbitra(cid:298)u handlowym – polskiego
i mi(cid:266)dzynarodowego ................................................................................................. 51
2.1. Uwagi ogólne ............................................................................................... 53
2.2. Kodeks post(cid:266)powania cywilnego i inne przepisy prawa polskiego
odnosz(cid:261)ce si(cid:266) do arbitra(cid:298)u ........................................................................... 54
2.2.1. Przepisy innych ustaw odnosz(cid:261)ce si(cid:266) do arbitra(cid:298)u .......................... 61
2.3. Umowy mi(cid:266)dzynarodowe jako (cid:296)ródła prawa arbitra(cid:298)owego ...................... 63
2.3.1. Umowy mi(cid:266)dzynarodowe wielostronne .......................................... 63
2.3.2. Umowy mi(cid:266)dzynarodowe dwustronne ............................................ 66
2.3.3. Traktaty ............................................................................................. 67
2.4. Ustawa Modelowa UNCITRAL .................................................................... 68
2.5. Wytyczne, wskazówki i zalecenia wykorzystywane w arbitra(cid:298)u ............... 69
2.5.1. Wytyczne IBA dotycz(cid:261)ce konfl iktu interesów w mi(cid:266)dzynarodowym
arbitra(cid:298)u handlowym – IBA Guidelines on Confl ict of Interest
in International Arbitration .............................................................. 69
2.5.2. Wytyczne ICDR dla arbitrów dotycz(cid:261)ce wymiany informacji
w mi(cid:266)dzynarodowych arbitra(cid:298)ach handlowych – ICDR Guidlines
for Arbitrators concerning Exchange of Information ...................... 72
2.5.3. Zalecenia UNCITRAL dotycz(cid:261)ce pomocy instytucjom
arbitra(cid:298)owym i innym zainteresowanym organom w arbitra(cid:298)ach
według Regulaminu Arbitra(cid:298)owego UNCITRAL
– Recommendations to assist arbitral institutions and other
interested bodies with regard to arbitrations under the UNCITRAL
Arbitration Rules .............................................................................. 73
VI
Spis tre(cid:286)ci
2.5.4. Uwagi UNCITRAL dotycz(cid:261)ce organizacji post(cid:266)powania
arbitra(cid:298)owego (UNCITRAL Notes on Organizing Arbitral
Proceedings) ..................................................................................... 74
2.5.5. Techniki kontroli czasu i kosztów w arbitra(cid:298)u (Techniques
for Controlling Time and Costs in Arbitration) – dokument MIH .. 76
2.6. Regulaminy modelowe oraz regulaminy zagranicznych stałych s(cid:261)dów
(instytucji) arbitra(cid:298)owych ............................................................................ 78
2.6.1. Regulamin Arbitra(cid:298)owy UNCITRAL – UNCITRAL Arbitration
Rules ................................................................................................ 78
2.6.2. Regulamin IBA dotycz(cid:261)cy post(cid:266)powania dowodowego
w mi(cid:266)dzynarodowym arbitra(cid:298)u handlowym (IBA Rules on the
Taking of Evidence in International Commercial Arbitration) ....... 81
2.6.3. Regulamin Arbitra(cid:298)owy MIH (Rules of Arbitration of the
International Chamber of Commerce) ............................................ 83
2.6.4. Regulamin w sprawie rozwi(cid:261)zywania w drodze ekspertyzy
sporów w zakresie operacji dokumentowych [Rules for
Documentary Instruments Dispute Resolution Expertise
(DOCDEX)] ..................................................................................... 88
2.6.5. Regulamin w sprawie Ekspertyz Mi(cid:266)dzynarodowej Izby
Handlowej (Rules for Expertise of the International Chamber
of Commerce) .................................................................................. 88
2.6.6. Regulamin Przedarbitra(cid:298)owego Post(cid:266)powania Referendarskiego
(Rules for a Pre-Arbitral Referee Procedure) ................................. 88
2.6.7. Regulaminy Ameryka(cid:276)skiego Stowarzyszenia Arbitra(cid:298)owego
i Mi(cid:266)dzynarodowego Centrum Rozwi(cid:261)zywania Sporów ................. 89
2.6.8. Regulamin S(cid:261)du Mi(cid:266)dzynarodowego Arbitra(cid:298)u w Londynie
(London Court of International Arbitration Rules) z 1996 r.
– zwany dalej: LCIAReg ................................................................... 91
2.6.9. Regulamin Arbitra(cid:298)u i Koncyliacji Mi(cid:266)dzynarodowego Centrum
Arbitra(cid:298)owego Austriackiej Federalnej Izby Gospodarczej
(Regulamin Wiede(cid:276)ski) – VIAC Rules of Arbitration and
Conciliation (Vienna Rules) z 2006 r. ............................................... 92
2.6.10. Regulaminy Sztokholmskiej Izby Handlowej (Stockholm
Chamber of Commerce) odnosz(cid:261)ce si(cid:266) do arbitra(cid:298)u ........................ 93
2.6.11. Regulamin Arbitra(cid:298)owy DIS – DIS-Schiedsgerichtsordnung
z 1998 r. ............................................................................................ 95
2.6.12. Szwajcarski Regulamin Mi(cid:266)dzynarodowego Arbitra(cid:298)u (Regulamin
Szwajcarski) – Swiss Rules of International Arbitration
(Swiss Rules) z 2006 r. ...................................................................... 97
2.7. S(cid:261)dy Arbitra(cid:298)owe w Polsce, Regulamin S(cid:261)du Arbitra(cid:298)owego przy
Krajowej Izbie Gospodarczej, inne regulaminy .......................................... 99
2.7.1. Regulamin S(cid:261)du Arbitra(cid:298)owego przy Krajowej Izbie Gospodarczej 100
2.7.2. Regulamin S(cid:261)du Arbitra(cid:298)owego przy Polskiej Konfederacji
Pracodawców Prywatnych LEWIATAN .......................................... 104
2.7.3. Regulamin Stałego S(cid:261)du Arbitra(cid:298)owego przy Polsko-Niemieckiej
Izbie Przemysłowo-Handlowej – Gerichtsordnung des
Ständigen Schiedsgerichts bei der Deutsch-Polnischen
Industrie- und Handelskammer ....................................................... 105
2.7.4. Inne regulaminy ............................................................................... 105
2.8. Ustalone zwyczaje ....................................................................................... 106
VII
Spis tre(cid:286)ci
Rozdział 3. Modele krajowej regulacji prawa o arbitra(cid:298)u handlowym ............... 109
3.1. Wpływ rozwoju mi(cid:266)dzynarodowej regulacji arbitra(cid:298)u na krajowe
systemy prawne ............................................................................................ 111
3.1.1. Konwencje mi(cid:266)dzynarodowe ........................................................... 111
3.1.1.1. Krajowe prawo arbitra(cid:298)owe w okresie
przedkonwencyjnym ........................................................... 111
3.1.1.2. Pierwsze konwencje arbitra(cid:298)owe ........................................ 112
3.1.1.3. Konwencja Nowojorska ..................................................... 114
3.1.1.4. Europejska Konwencja Genewska ..................................... 117
3.1.2. Ustawa wzorcowa UNCITRAL z 1985 r. i jej recepcja ................... 119
3.1.3. Ewolucja krajowych przepisów o mi(cid:266)dzynarodowym arbitra(cid:298)u ...... 120
3.2. Modele krajowej regulacji arbitra(cid:298)u ........................................................... 121
3.2.1. Wprowadzenie .................................................................................. 121
3.2.2. Model szczególnej regulacji arbitra(cid:298)u mi(cid:266)dzynarodowego,
zwłaszcza handlowego ..................................................................... 122
3.2.2.1. Francja ................................................................................. 122
3.2.2.2. Szwajcaria ............................................................................ 124
3.2.3. Model zintegrowanej regulacji arbitra(cid:298)u .......................................... 126
3.2.3.1. Systemy prawne oparte na odr(cid:266)bnej ustawowej regulacji
arbitra(cid:298)u: Anglia i Szwecja ................................................. 126
3.2.3.2. Systemy „kodeksowe”: prawo niemieckie i austriackie ...... 127
3.2.4. Niektóre inne systemy prawne ......................................................... 128
Rozdział 4. Zagadnienia kolizyjnoprawne w mi(cid:266)dzynarodowym arbitra(cid:298)u
handlowym ................................................................................................................. 133
4.1. Uwagi ogólne ............................................................................................... 139
4.2. Umowa o arbitra(cid:298) ......................................................................................... 143
4.2.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 143
4.2.2. Statut podstawowy umowy o arbitra(cid:298) .............................................. 147
4.2.3. Zakres statutu podstawowego umowy o arbitra(cid:298) ............................. 155
4.2.4. Projekt regulacji statutu podstawowego umowy o arbitra(cid:298) .............. 157
4.2.5. Statut formy umowy o arbitra(cid:298) ......................................................... 161
4.2.6. Kwalifi kacja kolizyjnoprawna formy umowy o arbitra(cid:298) .................. 166
4.2.7. Zakres statutu formy umowy o arbitra(cid:298) ........................................... 168
4.2.8. Projekt regulacji statutu formy umowy o arbitra(cid:298) ............................ 168
4.3. Zdatno(cid:286)ć arbitra(cid:298)owa sprawy ...................................................................... 170
4.4. Zdolno(cid:286)ć arbitra(cid:298)owa stron umowy o arbitra(cid:298) ............................................ 173
4.5. Umowa stron sporu z arbitrem (arbitrami) .................................................. 175
4.6. Podstawy orzekania przez s(cid:261)d arbitra(cid:298)owyw przedmiocie sporu ................ 180
4.6.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 180
4.6.2. Przepisy prawa .................................................................................. 180
4.6.3. Ogólne zasady prawa ........................................................................ 181
4.6.4. Zasady słuszno(cid:286)ci ............................................................................. 183
4.6.5. Ponadnarodowe prawo kupieckie ..................................................... 185
4.7. Wybór przez strony prawa wła(cid:286)ciwego dla przedmiotu sporu .................... 186
4.7.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 186
4.7.2. Zasada nieograniczonego wyboru prawa wła(cid:286)ciwego przez strony . 187
4.7.3. Charakter prawny wyboru prawa wła(cid:286)ciwego przez strony ............. 189
4.8. Ustalenie przez s(cid:261)d arbitra(cid:298)owy prawa wła(cid:286)ciwego dla przedmiotu sporu .... 191
VIII
Spis tre(cid:286)ci
4.8.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 191
4.8.2. Ustalanie prawa wła(cid:286)ciwego na podstawie reguł prawa kolizyjnego ... 192
4.8.2.1. Stosowanie reguł kolizyjnych miejsca arbitra(cid:298)u ................. 192
4.8.2.2. Kumulatywne stosowanie reguł kolizyjnych ró(cid:298)nych
systemów prawnych ............................................................ 193
4.8.2.3. Stosowanie ogólnych zasad prawa kolizyjnego .................. 194
4.8.3. Ustalanie prawa wła(cid:286)ciwego bez uwzgl(cid:266)dnienia reguł prawa
kolizyjnego ....................................................................................... 194
4.9. Prawo wła(cid:286)ciwe dla post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego ....................................... 196
4.9.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 196
4.9.2. Powi(cid:261)zanie post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego z prawem okre(cid:286)lonego
pa(cid:276)stwa ............................................................................................. 197
4.9.3. Brak powi(cid:261)zania post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego z prawem
okre(cid:286)lonego pa(cid:276)stwa ........................................................................ 200
4.9.4. Teoria delokalizacji mi(cid:266)dzynarodowego arbitra(cid:298)u handlowego ...... 202
Rozdział 5. Upadło(cid:286)ć strony post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego ................................... 203
5.1. Uwagi wst(cid:266)pne – cele arbitra(cid:298)u a cele post(cid:266)powania upadło(cid:286)ciowego ....... 204
5.2. Wpływ upadło(cid:286)ci na post(cid:266)powanie arbitra(cid:298)owe w prawie polskim ............ 206
5.2.1. Utrata mocy przez zapis na s(cid:261)d polubowny i umorzenie tocz(cid:261)cych
si(cid:266) post(cid:266)powa(cid:276) .................................................................................. 206
5.2.2. Skutki wydania wyroku przez s(cid:261)d polubowny pomimo ogłoszenia
upadło(cid:286)ci strony ................................................................................ 209
5.2.3. Wpływ ogłoszenia upadło(cid:286)ci na post(cid:266)powania w przedmiocie
uznania albo stwierdzenia wykonalno(cid:286)ci s(cid:261)du polubownego .......... 210
5.2.4. Dopuszczalno(cid:286)ć dokonania zapisu na s(cid:261)d polubowny w toku
post(cid:266)powania upadło(cid:286)ciowego ......................................................... 212
5.2.4.1. Umowy zawierane w toku post(cid:266)powania upadło(cid:286)ciowego . 212
5.2.4.2. Stosunki prawne sprzed ogłoszenia upadło(cid:286)ci .................... 214
5.2.4.3. Spory wynikaj(cid:261)ce z zaskar(cid:298)enia b(cid:261)d(cid:296) bezskuteczno(cid:286)ci
czynno(cid:286)ci upadłego ............................................................. 214
5.3. Kwestie kolizyjnoprawne ............................................................................ 215
5.3.1. Kwestie kolizyjnoprawne w stosunkach mi(cid:266)dzy Polsk(cid:261) a innymi
pa(cid:276)stwami członkowskimi UE (z wyj(cid:261)tkiem Danii) ........................ 215
5.3.2. Kwestie kolizyjnoprawne w stosunkach z pa(cid:276)stwami spoza UE
oraz Dani(cid:261) ......................................................................................... 217
5.3.2.1. Wpływ zagranicznej upadło(cid:286)ci na tocz(cid:261)ce si(cid:266) w Polsce
post(cid:266)powanie arbitra(cid:298)owe .................................................. 217
5.3.2.2. Wpływ polskiego post(cid:266)powania upadło(cid:286)ciowego
na post(cid:266)powanie arbitra(cid:298)owe prowadzone poza UE albo
w Danii ................................................................................ 218
Cz(cid:266)(cid:286)ć II. Ogólne zagadnienia arbitra(cid:298)u handlowego ............................................ 221
Rozdział 6. Zdolno(cid:286)ć i zdatno(cid:286)ć arbitra(cid:298)owa ......................................................... 223
6.1. Poj(cid:266)cia zdolno(cid:286)ci i zdatno(cid:286)ci arbitra(cid:298)owej i ich funkcja ............................. 225
6.2. Zdolno(cid:286)ć stron do zawarcia umowy o arbitra(cid:298) ............................................ 225
6.3. Zdatno(cid:286)ć arbitra(cid:298)owa sporów ...................................................................... 229
6.3.1. Uwagi ogólne. Zdatno(cid:286)ć arbitra(cid:298)owa sporów w mi(cid:266)dzynarodowym
arbitra(cid:298)u handlowym i w uj(cid:266)ciu porównawczym ............................. 229
IX
Spis tre(cid:286)ci
6.3.2. Rozszerzenie zakresu zdatno(cid:286)ci arbitra(cid:298)owej sporów w prawie
polskim w ramach reformy z 2005 r. ................................................ 232
6.3.2.1. Stan prawa przed reform(cid:261) .................................................... 232
6.3.2.2. Regulacja zdatno(cid:286)ci arbitra(cid:298)owej sporów w nowej
Ksi(cid:266)dze V KPC ................................................................... 233
6.3.3. Zdatno(cid:286)ć ugodowa jako przesłanka zdatno(cid:286)ci arbitra(cid:298)owej ............. 235
6.3.3.1. Zdatno(cid:286)ć ugodowa i zdatno(cid:286)ć arbitra(cid:298)owa sporów
o prawa maj(cid:261)tkowe na tle porównawczym ......................... 235
6.3.3.2. Zdatno(cid:286)ć ugodowa sporów o prawa maj(cid:261)tkowe
w prawie polskim ................................................................ 237
6.3.3.3. Arbitra(cid:298) a osoby trzecie ....................................................... 243
6.3.3.4. Zdatno(cid:286)ć ugodowa i zdatno(cid:286)ć arbitra(cid:298)owa sporów o prawa
niemaj(cid:261)tkowe ...................................................................... 248
6.3.4. Inne przesłanki ograniczenia zdatno(cid:286)ci arbitra(cid:298)owej sporów .......... 250
6.3.4.1. Sprawa cywilna nale(cid:298)(cid:261)ca do drogi s(cid:261)dowej ........................ 250
6.3.4.2. Przepisy szczególne ............................................................ 253
6.3.5. Skutki braku zdatno(cid:286)ci arbitra(cid:298)owej sporu ....................................... 254
6.4. Konkluzje ..................................................................................................... 255
Rozdział 7. Umowa o arbitra(cid:298) .................................................................................. 259
7.1. Wprowadzenie ............................................................................................. 263
7.2. Poj(cid:266)cie umowy o arbitra(cid:298) (zapisu na s(cid:261)d polubowny) ................................ 266
7.3. Zapis na s(cid:261)d polubowny a niektóre inne umowy dotycz(cid:261)ce
rozwi(cid:261)zywania sporów ................................................................................ 268
7.3.1. Umowy prorogacyjne i derogacyjne ................................................ 268
7.3.2. Umowy prorogacyjno-arbitra(cid:298)owe ................................................... 268
7.3.3. Umowa o mediacj(cid:266) ........................................................................... 270
7.3.4. Umowy o dokonanie ustale(cid:276) faktycznych lub uzupełnienie
tre(cid:286)ci kontraktu przez osob(cid:266) trzeci(cid:261) ................................................. 271
7.3.5. Umowy z arbitrami (receptum arbitrii) ............................................ 271
7.3.6. Akt okre(cid:286)laj(cid:261)cy warunki arbitra(cid:298)u .................................................... 272
7.4. Rodzaje umów o arbitra(cid:298) ............................................................................. 273
7.4.1. Kompromis i klauzula arbitra(cid:298)owa .................................................. 273
7.4.2. Umowa o arbitra(cid:298) ad hoc i umowa o arbitra(cid:298) instytucjonalny ......... 274
7.4.3. Umowa o arbitra(cid:298) krajowy i umowa o arbitra(cid:298) zagraniczny ............ 274
7.4.4. Umowa o arbitra(cid:298) w sporach wielostronnych .................................. 275
7.5. Skutki prawne umowy o arbitra(cid:298) ................................................................. 276
7.5.1. Skutek pozytywny ............................................................................ 277
7.5.2. Skutek negatywny ............................................................................ 279
7.5.3. Inne skutki ........................................................................................ 282
7.6. Charakter prawny umowy o arbitra(cid:298) i jej odr(cid:266)bno(cid:286)ć ................................... 285
7.6.1. Kwalifi kacja systemowa ................................................................... 285
7.6.2. Odr(cid:266)bno(cid:286)ć zapisu na s(cid:261)d polubowny wobec kontraktu głównego ... 288
7.7. Zdolno(cid:286)ć do zawarcia umowy o arbitra(cid:298) ..................................................... 293
7.8. Tre(cid:286)ć zapisu na s(cid:261)d polubowny ................................................................... 295
7.8.1. Elementy niezb(cid:266)dne (konstytutywne) .............................................. 295
7.8.2. Zasada równo(cid:286)ci stron ...................................................................... 298
7.8.3. Elementy fakultatywne ..................................................................... 299
7.8.4. Uzgodnienia dotycz(cid:261)ce post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego ...................... 300
X
Spis tre(cid:286)ci
7.9. Forma umowy o arbitra(cid:298) .............................................................................. 301
7.9.1. Prawo krajowe .................................................................................. 301
7.9.2. Konwencje arbitra(cid:298)owe .................................................................... 311
7.10. Inne kwestie dotycz(cid:261)ce zawarcia umowy o arbitra(cid:298) .................................... 313
7.10.1. Konsens stron. Zgoda osoby trzeciej ................................................ 313
7.10.2. Zawarcie umowy o arbitra(cid:298) przez pełnomocnika ............................. 314
7.10.3. Uzupełnienie i zmiana zapisu na s(cid:261)d polubowny ............................. 318
7.11. Zakres zwi(cid:261)zania zapisem na s(cid:261)d polubowny ............................................... 318
7.11.1. Zakres podmiotowy (ratione personae) ........................................... 318
7.11.2. Zakres przedmiotowy (ratione materiae) ......................................... 324
7.11.3. Zakres czasowy (ratione temporis) .................................................. 329
7.12. Nieprawidłowo(cid:286)ci zawarcia umowy o arbitra(cid:298) oraz ich skutki .................... 331
7.12.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 331
7.12.2. Nieistnienie (brak) umowy o arbitra(cid:298) .............................................. 331
7.12.3. Niewa(cid:298)no(cid:286)ć i uniewa(cid:298)nialno(cid:286)ć ........................................................ 332
7.12.4. Bezskuteczno(cid:286)ć ................................................................................ 336
7.12.5. Niewykonalno(cid:286)ć, niemo(cid:298)liwo(cid:286)ć realizacji i patologiczny
charakter umowy o arbitra(cid:298) .............................................................. 337
7.13. Utrata mocy zapisu na s(cid:261)d polubowny ....................................................... 338
7.13.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 338
7.13.2. Przyczyny wskazane w KPC ........................................................... 339
7.13.3. Ogłoszenie upadło(cid:286)ci strony ............................................................ 341
7.13.4. Przyczyny przewidziane w KC ........................................................ 342
7.14. Zagadnienia kolizyjnoprawne umowy o arbitra(cid:298) ....................................... 344
7.14.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 344
7.14.2. Statut umowy o arbitra(cid:298) ................................................................... 345
7.14.3. Prawo wła(cid:286)ciwe dla formy umowy o arbitra(cid:298) ................................. 349
7.14.4. Prawo wła(cid:286)ciwe dla zdolno(cid:286)ci stron ................................................ 350
7.14.5. Prawo wła(cid:286)ciwe dla pełnomocnictwa do zawarcia umowy
o arbitra(cid:298) ........................................................................................... 351
7.14.6. Projektowane przepisy kolizyjne dotycz(cid:261)ce umowy o arbitra(cid:298) ....... 352
7.14.7. Ustalanie prawa wła(cid:286)ciwego dla umowy o arbitra(cid:298) przez
s(cid:261)d polubowny ................................................................................. 353
7.14.8. Odej(cid:286)cie od stosowania norm kolizyjnych do umowy
o arbitra(cid:298) we Francji ........................................................................ 354
Rozdział 8. Arbitrzy i zespół orzekaj(cid:261)cy ................................................................. 357
8.1. Zagadnienia ogólne ...................................................................................... 361
8.1.1. Poj(cid:266)cie arbitra, zespołu orzekaj(cid:261)cego i s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego ............ 361
8.1.1.1. Poj(cid:266)cie arbitra ...................................................................... 361
8.1.1.2. Arbiter a zespół orzekaj(cid:261)cy ................................................. 361
8.1.1.3. Zespół orzekaj(cid:261)cy a s(cid:261)d arbitra(cid:298)owy (polubowny) ............. 362
8.1.2. Status prawny arbitra i szczególny charakter jego funkcji
(mandatu) .......................................................................................... 363
8.1.3. Osoby uprawnione do podj(cid:266)cia i pełnienia funkcji arbitra ............... 365
8.1.3.1. Przesłanki ustawowe o charakterze obiektywnym .............. 365
8.1.3.2. Podstawowe cechy arbitra wymagane przez ustaw(cid:266)
– bezstronno(cid:286)ć i niezale(cid:298)no(cid:286)ć (odesłanie) ........................... 366
8.1.3.3. Dodatkowe cechy arbitra wymagane przez umow(cid:266)
o arbitra(cid:298) lub przez regulamin stałego s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego ... 367
XI
Spis tre(cid:286)ci
8.2. Bezstronno(cid:286)ć i niezale(cid:298)no(cid:286)ć arbitra ............................................................. 369
8.2.1. Zagadnienia poj(cid:266)ciowe ..................................................................... 369
8.2.1.1. Uwagi wprowadzaj(cid:261)ce ......................................................... 369
8.2.1.2. Poj(cid:266)cie „bezstronno(cid:286)ci” arbitra („impartiality”) ................. 372
8.2.1.3. Poj(cid:266)cie „niezale(cid:298)no(cid:286)ci” arbitra („independence”) .............. 374
8.2.2. Obowi(cid:261)zek ujawnienia okoliczno(cid:286)ci, które mog(cid:261) wywołać
w(cid:261)tpliwo(cid:286)ci co do bezstronno(cid:286)ci i niezale(cid:298)no(cid:286)ci arbitra .................. 375
8.2.3. Wytyczne IBA dotycz(cid:261)ce konfl iktu interesów w mi(cid:266)dzynarodowym
arbitra(cid:298)u z 2004 r. ............................................................................. 378
8.2.3.1. Tre(cid:286)ć i charakter prawny Wytycznych IBA ......................... 378
8.2.3.2. Lista czerwona ..................................................................... 379
8.2.3.3. Lista pomara(cid:276)czowa ............................................................ 380
8.2.3.4. Lista zielona ......................................................................... 381
8.2.4. Problem zachowania bezstronno(cid:286)ci i niezale(cid:298)no(cid:286)ci arbitra
powołanego przez stron(cid:266) sporu ........................................................ 381
8.3. Receptum arbitrii, prawa i obowi(cid:261)zki arbitra .............................................. 382
8.3.1. Receptum arbitrii .............................................................................. 382
8.3.1.1. Poj(cid:266)cie, konstrukcja prawna i forma recepti arbitrii ........... 382
8.3.1.2. Strony recepti arbitrii (zakres podmiotowy) ....................... 385
8.3.1.3. Zawarcie recepti arbitrii (powstanie stosunku prawnego
pomi(cid:266)dzy arbitrem a stronami sporu) ................................. 387
8.3.1.4. Tre(cid:286)ć recepti arbitrii (zakres przedmiotowy) ...................... 391
8.3.1.5. Receptum arbitrii a umowa o arbitra(cid:298) ................................. 393
8.3.1.6. Charakter prawny recepti arbitrii ........................................ 394
8.3.1.7. Wyga(cid:286)ni(cid:266)cie recepti arbitrii ................................................ 398
8.3.2. Obowi(cid:261)zki arbitra ............................................................................. 400
8.3.2.1. Obowi(cid:261)zek rozstrzygni(cid:266)cia sporu ....................................... 400
8.3.2.2. Obowi(cid:261)zek zachowania mandatu arbitra do czasu jego
ustawowego wyga(cid:286)ni(cid:266)cia ................................................... 402
8.3.2.3. Obowi(cid:261)zek zachowania bezstronno(cid:286)ci i niezale(cid:298)no(cid:286)ci ....... 402
8.3.2.4. Obowi(cid:261)zek prowadzenia post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego
uczciwie i bez zb(cid:266)dnej zwłoki ............................................. 403
8.3.2.5. Obowi(cid:261)zek zachowania poufno(cid:286)ci ...................................... 404
8.3.2.6. Obowi(cid:261)zek osobistego wykonywania funkcji arbitra .......... 405
8.3.3. Prawa arbitra ..................................................................................... 406
8.3.3.1. Prawo do wynagrodzenia ................................................... 406
8.3.3.2. Prawo do (cid:298)(cid:261)dania zwrotu poniesionych wydatków ............. 407
8.3.3.3. Problem prawa arbitra do jego immunitetu ......................... 408
8.3.4. Skutki niewykonania lub nienale(cid:298)ytego wykonania obowi(cid:261)zków
arbitra ................................................................................................ 410
8.3.4.1. Odwołanie arbitra (odesłanie) ............................................. 410
8.3.4.2. Uchylenie wyroku lub odmowa uznania albo stwierdzenia
wykonalno(cid:286)ci wyroku s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego (odesłanie) ...... 410
8.3.4.3. Odpowiedzialno(cid:286)ć odszkodowawcza arbitra wzgl(cid:266)dem
stron sporu ........................................................................... 411
8.3.4.4. Problem odpowiedzialno(cid:286)ć arbitra wobec stałego s(cid:261)du
arbitra(cid:298)owego ...................................................................... 413
8.4. Skład zespołu orzekaj(cid:261)cego i powołanie jego członków ............................. 413
8.4.1. Warianty liczbowe zespołu orzekaj(cid:261)cego ......................................... 413
8.4.1.1. Uwagi wprowadzaj(cid:261)ce ......................................................... 413
XII
Spis tre(cid:286)ci
8.4.1.2. Arbiter jedyny (zalety, wady) .............................................. 415
8.4.1.3. Trzyosobowy zespół orzekaj(cid:261)cy (zalety, wady) ................. 416
8.4.1.4. Parzysty zespół orzekaj(cid:261)cy .................................................. 417
8.4.1.5. Zespoły orzekaj(cid:261)ce o wi(cid:266)kszej liczbie arbitrów .................. 417
8.4.2. Problem kadłubowych zespołów orzekaj(cid:261)cych ................................ 418
8.4.2.1. Poj(cid:266)cie kadłubowego zespołu orzekaj(cid:261)cego i przyczyny
jego powstania .................................................................... 418
8.4.2.2. Spór wokół dopuszczalno(cid:286)ci wydania wyroku przez
kadłubowy zespół orzekaj(cid:261)cy ............................................. 419
8.4.3. Powołanie członków zespołu orzekaj(cid:261)cego (powstanie mandatu
arbitra) .............................................................................................. 421
8.4.3.1. Uwagi wprowadzaj(cid:261)ce ......................................................... 421
8.4.3.2. Powołanie przez strony sporu .............................................. 424
8.4.3.3. Powołanie przez organ nominacyjny .................................. 426
8.4.3.4. Specyfi ka powołania zespołu orzekaj(cid:261)cego w przypadku
arbitra(cid:298)u wielostronnego ..................................................... 429
8.4.3.5. Techniki wyłaniania arbitra ................................................. 430
8.4.3.6. Chwila powołania arbitra oraz zespołu orzekaj(cid:261)cego ......... 432
8.5. Ustanie mandatu arbitra ............................................................................... 433
8.5.1. Poj(cid:266)cie i rodzaje ustania mandatu arbitra ......................................... 433
8.5.1.1. Poj(cid:266)cie ustania mandatu arbitra ........................................... 433
8.5.1.2. Rodzaje ustania mandatu arbitra ......................................... 434
8.5.2. Wykonanie mandatu arbitra .............................................................. 435
8.5.2.1. Wydanie wyroku przez zespół orzekaj(cid:261)cy ........................... 435
8.5.2.2. Problem zachowania mandatu arbitra w post(cid:266)powaniu
remisyjnym (odesłanie) ....................................................... 436
8.5.2.3. Problem zachowania mandatu arbitra po uchyleniu
wyroku s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego (odesłanie) .............................. 436
8.5.3. Wył(cid:261)czenie arbitra ............................................................................ 437
8.5.3.1. Istota prawna wył(cid:261)czenia arbitra ......................................... 437
8.5.3.2. Sposób regulacji prawnej wył(cid:261)czenia arbitra ...................... 437
8.5.3.3. Terminy zwi(cid:261)zane z wył(cid:261)czeniem arbitra .......................... 438
8.5.3.4. Przyczyny wył(cid:261)czenia arbitra (zakres przedmiotowy) ........ 440
8.5.3.5. Osoby uprawnione do wniesienia wniosku o wył(cid:261)czenie
arbitra (zakres podmiotowy) ............................................... 441
8.5.3.6. Organ b(cid:261)d(cid:296) podmiot uprawniony do wył(cid:261)czenia arbitra .... 441
8.5.3.7. Post(cid:266)powanie zwi(cid:261)zane z wył(cid:261)czeniem arbitra ................... 442
8.5.3.8. Mo(cid:298)liwe zachowania arbitra, w odniesieniu do którego
skierowano wniosek o wył(cid:261)czenie ...................................... 444
8.5.4. Odwołanie arbitra ............................................................................. 444
8.5.4.1. Istota prawna odwołania arbitra (sensu largo) .................... 444
8.5.4.2. Odwołanie arbitra (sensu strico) ......................................... 445
8.5.4.3. Usuni(cid:266)cie arbitra .................................................................. 446
8.5.5. Ust(cid:261)pienie i (cid:286)mierć arbitra ................................................................ 447
8.5.5.1. Istota prawna ust(cid:261)pienia arbitra ........................................... 447
8.5.5.2. Powody rezygnacji arbitra ................................................... 448
8.5.6. Skutki procesowe przedterminowego wyga(cid:286)ni(cid:266)cia mandatu arbitra 449
8.5.6.1. Zast(cid:261)pienie arbitra ............................................................... 449
8.5.6.2. Problem obowi(cid:261)zku powtórzenia post(cid:266)powania
arbitra(cid:298)owego w cało(cid:286)ci lub cz(cid:266)(cid:286)ci z udziałem arbitra
zast(cid:266)pczego ......................................................................... 450
XIII
Spis tre(cid:286)ci
8.5.6.3. Wydanie wyroku przez „kadłubowy” zespół orzekaj(cid:261)cy
(odesłanie) ............................................................................. 451
Rozdział 9. Post(cid:266)powanie arbitra(cid:298)owe .................................................................... 453
9.1. Uwagi wst(cid:266)pne ............................................................................................. 455
9.2. Zasady ogólne post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego .............................................. 456
9.2.1. Autonomia stron ............................................................................... 457
9.2.2. Autonomia post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego a ingerencja s(cid:261)dów
krajowych ......................................................................................... 459
9.2.3. Prawo do sprawiedliwego (rzetelnego) procesu ............................... 460
9.2.4. Zasada szybko(cid:286)ci i efektywno(cid:286)ci ...................................................... 462
9.2.5. Poufno(cid:286)ć post(cid:266)powania ................................................................... 463
9.3. (cid:295)ródła reguł post(cid:266)powania ........................................................................... 464
9.3.1. Regulaminy arbitra(cid:298)owe ................................................................... 464
9.3.2. Prawo krajowe .................................................................................. 464
9.3.3. Postanowienie w sprawie reguł post(cid:266)powania ................................. 466
9.3.4. Uprawnienia trybunału arbitra(cid:298)owego w zakresie stanowienia reguł
post(cid:266)powania .................................................................................... 468
9.4. Pełnomocnicy ............................................................................................... 469
9.5. Terminy i dor(cid:266)czenia ................................................................................... 469
9.5.1. Rodzaje terminów i mo(cid:298)liwo(cid:286)ć ich przedłu(cid:298)enia ............................ 469
9.5.2. Kalendarz procedowania .................................................................. 471
9.5.3. Dor(cid:266)czenia ....................................................................................... 472
9.6. Wniosek o arbitra(cid:298), pozew i inne pisma procesowe w post(cid:266)powaniu
arbitra(cid:298)owym ............................................................................................... 473
9.6.1. Wniosek o arbitra(cid:298) i pozew .............................................................. 473
9.6.2. Odpowied(cid:296) na wniosek; pozew wzajemny ...................................... 476
9.6.2.1. Odpowied(cid:296) na wniosek ........................................................ 476
9.6.2.2. Zarzut braku wła(cid:286)ciwo(cid:286)ci .................................................... 476
9.6.2.3. Pozew wzajemny, zarzut potr(cid:261)cenia .................................... 477
9.6.3. Zmiana roszcze(cid:276) w toku post(cid:266)powania ............................................ 477
9.6.4. Inne pisma procesowe w toku post(cid:266)powania ................................... 478
9.7. Zarz(cid:261)dzenia i postanowienia wydawane w toku post(cid:266)powania
arbitra(cid:298)owego; decyzje administratora arbitra(cid:298)u ......................................... 479
9.7.1. Rodzaje zarz(cid:261)dze(cid:276) i postanowie(cid:276) ..................................................... 479
9.7.2. Uprawnienie trybunału arbitra(cid:298)owego do wydawania zarz(cid:261)dze(cid:276)
i postanowie(cid:276) .................................................................................... 480
9.7.3. Forma zarz(cid:261)dze(cid:276) oraz postanowie(cid:276) .................................................. 480
9.7.4. Decyzje administratora arbitra(cid:298)u ...................................................... 481
9.8. Post(cid:266)powanie zabezpieczaj(cid:261)ce .................................................................... 482
9.8.1. Przesłanki ......................................................................................... 483
9.8.2. Kompetencje trybunału arbitra(cid:298)owego a kompetencje s(cid:261)du
pa(cid:276)stwowego .................................................................................... 484
9.8.3. Forma orzecze(cid:276) i skutki .................................................................... 485
9.9. Podział (bifurkacja) post(cid:266)powania ............................................................... 485
9.10. Zawieszenie post(cid:266)powania ........................................................................ 487
9.10.1. Podstawy zawieszenia post(cid:266)powania .............................................. 487
9.10.2. Skutki zawieszenia post(cid:266)powania i przerwanie okresu
zawieszenia ..................................................................................... 489
XIV
Spis tre(cid:286)ci
9.10.3. Zawieszenie pracy trybunału ............................................................ 489
9.11. Post(cid:266)powanie dowodowe ............................................................................ 490
9.11.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 490
9.11.2. Ci(cid:266)(cid:298)ar dowodu .................................................................................. 490
9.11.3. Zbyteczno(cid:286)ć dowodzenia i ograniczenia dowodowe ....................... 491
9.11.4. Pomoc s(cid:261)dowa w post(cid:266)powaniu arbitra(cid:298)owym ................................ 491
9.11.5. Zasada bezpo(cid:286)rednio(cid:286)ci post(cid:266)powania dowodowego ...................... 492
9.11.6. Podstawowe (cid:286)rodki dowodowe ........................................................ 492
9.11.6.1. Dowody z dokumentów ..................................................... 492
9.11.6.2. Dowód z zezna(cid:276) (cid:286)wiadków .............................................. 493
9.11.6.3. Dowód z opinii biegłego .................................................... 494
9.12. Rozprawa .................................................................................................... 495
9.12.1. Konieczno(cid:286)ć przeprowadzenia rozprawy ......................................... 495
9.12.2. Przygotowanie rozprawy .................................................................. 496
9.12.3. Miejsce i j(cid:266)zyk rozprawy oraz protokół ........................................... 496
9.12.4. Poufno(cid:286)ć rozprawy ........................................................................... 497
9.12.5. Przebieg rozprawy .......................................................................... 497
Rozdział 10. Wyrok, zasady wyrokowania i inne sposoby zako(cid:276)czenia
post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego .................................................................................... 499
10.1. Poj(cid:266)cie wyroku w post(cid:266)powaniu arbitra(cid:298)owym ......................................... 500
10.2. Narada .......................................................................................................... 501
10.3. Przedmiot wyrokowania i zupełno(cid:286)ć wyroku .............................................. 502
10.4. Zwi(cid:261)zanie prawem materialnym, orzekanie ex aequo et bono .................... 503
10.4.1. Okre(cid:286)lenie prawa materialnego ....................................................... 503
10.4.2. Zasada iura novit curia .................................................................... 505
10.4.3. Orzekanie ex aequo et bono ............................................................. 506
10.4.4. Elementy konieczne i fakultatywne wyroku .................................... 507
10.4.5. Uzasadnienie wyroku ...................................................................... 508
10.4.6. Natychmiastowa wykonalno(cid:286)ć wyroku ........................................... 509
10.5. Rodzaje wyroków ........................................................................................ 510
10.5.1. Wyrok ko(cid:276)cowy, wst(cid:266)pny i cz(cid:266)(cid:286)ciowy ............................................ 510
10.5.2. Wyrok wydany na podstawie ugody ................................................ 512
10.5.3. Wyrok zaoczny ................................................................................. 513
10.6. Notyfi kacja wyroku ..................................................................................... 514
10.7. Sprostowanie i wykładnia wyroku, wyrok uzupełniaj(cid:261)cy ........................... 514
10.7.1. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................. 514
10.7.2. Uzupełnienie wyroku ....................................................................... 515
10.7.2. Sprostowanie i wykładnia ................................................................ 515
10.8. Inne sposoby zako(cid:276)czenia post(cid:266)powania arbitra(cid:298)owego ............................ 517
10.8.1. Zwrot wezwania na arbitra(cid:298) ............................................................ 517
10.8.2. Zwrot pozwu .................................................................................... 517
10.8.3. Umorzenie post(cid:266)powania ................................................................. 518
Rozdział 11. Koszty post(cid:266)powania przed s(cid:261)dem polubownym ............................. 521
11.1. Wst(cid:266)p ........................................................................................................... 523
11.2. Wynagrodzenie i zwrot wydatków arbitrów ................................................ 526
11.2.1. Zagadnienia ogólne .......................................................................... 526
11.2.2. Porozumienie arbitrów i stron post(cid:266)powania ................................... 527
XV
Spis tre(cid:286)ci
11.3. Orzeczenie s(cid:261)du powszechnego ................................................................... 531
11.4. Solidarna odpowiedzialno(cid:286)ć stron za wynagrodzenie i za zwrot
wydatków arbitrów ...................................................................................... 535
11.5. Zaliczka na koszty post(cid:266)powania przed s(cid:261)dem polubownym ..................... 537
11.6. Ustalenie i pobieranie zaliczki na koszty post(cid:266)powania .............................. 537
11.7. Skutki braku uiszczenia zaliczki .................................................................. 541
11.8. Rozstrzyganie o kosztach post(cid:266)powania przed s(cid:261)dem polubownym .......... 546
11.9. Zabezpieczenie kosztów procesu ................................................................. 557
Rozdział 12. Post(cid:266)powania postarbitra(cid:298)owe .......................................................... 559
12.1. Wprowadzenie ............................................................................................. 566
12.2. Uchylenie wyroku s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego ....................................................... 567
12.2.1. Zagadnienia wst(cid:266)pne ........................................................................ 567
12.2.2. Charakter prawny skargi o uchylenie wyroku s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego . 568
12.2.3. Przedmiot i zakres skargi ................................................................. 573
12.2.3.1. Wyrok s(cid:261)du polubownego jako przedmiot skargi
o uchylenie ........................................................................ 573
12.2.3.2. Zakres skargi ...................................................................... 583
12.2.3.3. Wył(cid:261)czenie przez strony skargi o uchylenie ..................... 583
12.2.4. Legitymacja w post(cid:266)powaniu ze skargi ........................................... 584
12.2.4.1. Poj(cid:266)cie legitymacji w sprawie o uchylenie wyroku
arbitra(cid:298)owego .................................................................... 584
12.2.4.2. (cid:295)ródło legitymacji ............................................................ 585
12.2.4.3. Podmioty legitymowane czynnie ...................................... 586
12.2.4.4. Podmioty legitymowane biernie ........................................ 587
12.2.5. Podstawy skargi ............................................................................... 588
12.2.5.1. Zagadnienia ogólne ........................................................... 588
12.2.5.2. Podstawy uwzgl(cid:266)dniane na zarzut strony .......................... 591
12.2.5.3. Podstawy uwzgl(cid:266)dniane z urz(cid:266)du ...................................... 607
12.2.6. Termin do wniesienia skargi ............................................................ 615
12.2.7. Jurysdykcja krajowa ........................................................................ 620
12.2.8. Post(cid:266)powanie ze skargi .................................................................... 620
12.2.8.1. S(cid:261)d wła(cid:286)ciwy ..................................................................... 620
12.2.8.2. Wymogi formalne skargi .................................................. 625
12.2.8.3. Przebieg post(cid:266)powania ...................................................... 627
12.2.8.4. Zwrot sprawy s(cid:261)dowi arbitra(cid:298)owemu w celu usuni(cid:266)cia
uchybie(cid:276) ............................................................................ 633
12.2.8.5. Wyrok s(cid:261)du w sprawie ze skargi. (cid:285)rodki zaskar(cid:298)enia ....... 637
12.2.9. Skutki uchylenia wyroku s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego ................................. 638
12.2.10. Uchylenie wyroku w arbitra(cid:298)u inwestycyjnym ............................. 642
12.3. Uznanie i stwierdzenie wykonalno(cid:286)ci wyroku s(cid:261)du arbitra(cid:298)owego
i ugody zawartej przed takim s(cid:261)dem ............................................................ 646
12.3.1. Zagadnienia wst(cid:266)pne ........................................................................ 646
12.3.2. Wyroki krajowe i ugody krajowe a wyroki i ugody zagraniczne
– kryterium rozró(cid:298)nienia .................................................................. 647
12.3.3. Istota i skutki uznania oraz stwierdzenia wykonalno(cid:286)ci .................. 650
12.3.3.1. Istota i skutki uznania oraz stwierdzenia wykonalno(cid:286)ci
krajowego wyroku arbitra(cid:298)owego ..................................... 650
XVI
12.3.3.2. Istota i skutki uznania oraz stwierdzenia wykonalno(cid:286)ci
ugody zawartej przed s(cid:261)dem polubownym ....................... 658
12.3.3.3. Istota i skutki uznania oraz stwierdzenia wykonalno(cid:286)ci
Spis tre(cid:286)ci
wyroków i ugód zagranicznych ........................................ 659
12.3.4. Przedmiot uznania i stwierdzenia wykonalno(cid:286)ci według KPC ......... 662
12.3.4.1. Wyrok s(cid:261)du polubownego ................................................. 662
12.3.4.2. Ugoda zawarta przed s(cid:261)dem polubownym ........................ 667
12.3.5. Podstawy odmowy uznania i stwierdzenia wykonalno(cid:286)ci ................ 668
12.3.5.1. Brak zdatno(cid:286)ci arbitra(cid:298)owej sporu .................................... 669
12.3.5.2. Klauzula porz(cid:261)dku publicznego ........................................ 670
12.3.6. Jurysdykcja krajowa .......................................................................... 671
12.3.7. Post(cid:266)powanie .................................................................................... 672
12.3.7.1. Charakter post(cid:266)powania .................................................... 672
12.3.7.2. S(cid:261)d wła(cid:286)ciwy ..................................................................... 674
12.3.7.3. Legitymacja czynna i bierna .............................................. 674
12.3.7.4. Wymogi formalne wniosku ............................................... 677
12.3.7.5. Przebieg post(cid:266)powania w sprawie o uznanie oraz
o stwierdzenie wykonalno(cid:286)ci krajowego wyroku lub
ugody; (cid:286)rodki zaskar(cid:298)enia .................................................. 679
12.3.7.6. Post(cid:266)powanie o uznanie albo stwierdzenie wykonalno(cid:286)ci
a post(cid:266)powanie ze skargi o uchylenie ............................... 680
12.3.8. Uznanie i stwierdzenie wykonalno(cid:286)ci zagranicznych wyroków
i ugód ................................................................................................ 682
12.3.8.1. Uznanie i stwierdzenie wykonalno(cid:286)ci według Konwencji
nowojorskiej ...................................................................... 682
12.3.8.2. Uznanie i stwierdzenie wykonalno(cid:286)ci według KPC .......... 709
12.3.8.3. Uznanie i stwierdzenie wykonalno(cid:286)ci według umów
dwustronnych .................................................................... 712
12.3.8.4. Uznanie i wykonanie zagranicznych wyroków
arbitra(cid:298)owych a Rozporz(cid:261)dzenie Rady (WE) Nr 44/2001 714
12.3.9. Uznanie i wykonanie wyroków wydanych w arbitra(cid:298)u
inwestycyjnym .................................................................................. 715
Cz(cid:266)(cid:286)ć III. Szczególne dziedziny arbitra(cid:298)u handlowego ......................................... 719
Rozdział 13. Arbitra(cid:298) morski ................................................................................... 721
13.1. Zagadnienia ogólne ...................................................................................... 722
13.1.1. Geneza morskiego arbitra(cid:298)u handlowego ........................................ 722
13.1.2. Wła(cid:286)ciwo(cid:286)ć morskiego arbitra(cid:298)u handlowego ................................. 724
13.1.3. Morski arbitra(cid:298) handlowy a morski arbitra(cid:298) mi(cid:266)dzynarodowy ....... 725
13.2. Rodzaje morskiego arbitra(cid:298)u handlowego ................................................... 728
13.2.1. Arbitra(cid:298) morski ad hoc ...................................................................... 728
13.2.2. Morskie s(cid:261)dy arbitra(cid:298)owe ................................................................. 729
13.2.2.1. Uwagi wst(cid:266)pne .................................................................. 729
13.2.2.2. Grupa anglosaska ............................................................... 730
13.2.2.3. Grupa europejska ............................................................... 734
13.2.2.4. Grupa wschodnia ............................................................... 738
13.2.3. Mediacja i inne alternatywne formy rozstrzygania sporów
morskich ........................................................................................... 743
13.3. Morskie klauzule arbitra(cid:298)owe ..................................................................... 744
13.3.1. Zjawisko forum shopping w morskim obrocie handlowym ............ 744
XVII
Spis tre(cid:286)ci
13.3.2. Standaryzacja umów w morskim obrocie handlowym ..................... 746
13.3.3. Przykłady morskich klauzul arbitra(cid:298)owych ...................................... 747
13.3.3.1. Umowy przewozowe ......................................................... 747
13.3.3.2. Inne umowy ....................................................................... 748
13.3.3.3. Standardowa klauzula BIMCO .......................................... 750
13.3.4. Skuteczno(cid:286)ć morskich klauzul arbitra(cid:298)owych .................................. 750
13.3.4.1. Uwagi ogólne ..................................................................... 750
13.3.4.2. Klauzule arbitra(cid:298)owe w czarterpartii i w konosamencie ... 752
13.3.4.3. Wybrane polskie orzecznictwo .......................................... 755
13.3.5. Klauzule arbitra(cid:298)owe w konwencjach przewozowych UNCITRAL . 757
13.4. Morski arbitra(cid:298) handlowy w Polsce .............................................................. 761
13.4.1. Uwagi ogólne .................................................................................... 761
13.4.2. Mi(cid:266)dzynarodowy S(cid:261)d Arbitra(cid:298)owy dla Spraw (cid:297)eglugi Morskiej
i (cid:285)ródl(cid:261)dowej ...........................................
Pobierz darmowy fragment (pdf)
Gdzie kupić całą publikację:
Opinie na temat publikacji:
Inne popularne pozycje z tej kategorii:
Czytaj również:
Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką :
