Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00025 003581 20880555 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Bibuła - ebook/pdf
Bibuła - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 228
Wydawca: Biblioteka Analiz Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-61154-23-5 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> kultura, sztuka, media
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj
Bibuła', napisana w latach przynależności Piłsudskiego do PPS, stanowi pasjonujący opis funkcjonowania konspiracyjnych wydawnictw. Podczas lektury tego barwnego dzieła poznajemy tajniki redagowania i powielania zakazanych druków, zorganizowaną siatkę konspiracyjnych redakcji i kolporterów oraz ich metody przemycania pism przez granicę zaboru.
Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

BiBuła BiBuła Józef฀Piłsudski Jirafa Roja Warszawa 2009 © Copyright by Jirafa Roja, 2009 Redakcja: Łukasz Gołębiewski, Sylwia Mroczek-Zawadzka Korekta: Olgierd Małachowski Opracowanie graficzne serii: Grzegorz Zychowicz | Tatsu Zdjęcia na okładce: Mark Fairey | Dreamstime.com James Steidl | Dreamstime.com Łamanie: Tatsu tatsu@tatsu.pl Druk i oprawa: Drukarnia Naukowo-Techniczna – Oddział PAP S.A. ISBN 978-83-61154-23-5 Wydanie I Warszawa 2009 Spis฀treści Walka฀o฀wolność฀słowa฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ 7 Wstęp ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ 11 Trochę฀historii฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀14 Granica฀i฀zieloni฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀30 Trzecia฀linia฀graniczna฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀80 Tajne฀drukarnie฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀101 Cyrkulacja฀bibuły ฀Składy ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀ ฀ ฀฀134 Kolporterka฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀180 Zakończenie ฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ ฀฀฀ 217 Walka฀o฀wolność฀słowa „Bibułę”฀pisał฀Józef฀Piłsudski฀—฀nie฀marszałek฀i฀naczelnik฀pań- stwa,฀lecz฀młody฀konspirator฀i฀wydawca฀nielegalnego฀„Robot- nika”,฀działacz฀socjalistyczny฀okryty฀chwałą฀po฀udanej,฀brawu- rowej฀ucieczce฀w฀1901฀roku฀z฀petersburskiego฀szpitala,฀gdzie฀ został฀przewieziony฀z฀warszawskiej฀Cytadeli,฀po฀tym฀jak฀sku- tecznie฀symulował฀chorobę฀psychiczną Tekst฀„Bibuły”฀pisany฀był฀na฀zamówienie฀Ignacego฀Daszyń- skiego฀i฀redakcji฀czasopisma฀„Naprzód”,฀i฀nosił฀tytuł:฀„Walka฀ rewolucyjna฀pod฀zaborem฀rosyjskim ฀Wrażenia฀i฀fakty฀z฀ostat- nich฀lat฀dziesięciu ฀Bibuła” ฀Poszczególne฀fragmenty,฀uzupeł- nione฀później฀dla฀potrzeb฀wydania฀książkowego,฀ukazywały฀ się฀w฀odcinkach฀od฀sierpnia฀do฀grudnia฀1903฀roku ฀Dopiero฀ w฀ostatnim฀zamieszczono฀nazwisko฀autora฀—฀wówczas฀już฀ członka฀Centralnego฀Komitetu฀Robotniczego฀PPS,฀ścisłych฀ władz฀najprężniejszej฀w฀owym฀czasie฀niepodległościowej฀or- ganizacji฀działającej฀pod฀zaborami W฀„Bibule”฀Piłsudski฀niejako฀podsumował฀okres฀swojego฀ życia,฀w฀którym฀jego฀pasją฀było฀dziennikarstwo฀i฀wydawanie฀ głównego฀organu฀PPS฀—฀„Robotnika”฀(pracował฀wówczas฀pod฀ pseudonimem฀„Wiktor”) ฀Przejął฀redagowanie฀pisma฀od฀nume- ru฀siódmego฀(1894฀rok)฀i฀kontynuował฀je฀z฀dużym฀sukcesem฀do฀ aresztowania฀w฀lutym฀1900฀roku,฀kiedy฀drukowany฀był฀numer฀ 8 BiBuła 36 ฀Zasięg฀społeczny฀„Robotnika”฀w฀owym฀czasie฀był฀zdumie- wający,฀biorąc฀pod฀uwagę฀warunki,฀w฀jakich฀przyszło฀działać฀ konspiratorom ฀Nakład฀wzrósł฀z฀początkowych฀1200฀do฀1600฀ egz ฀(w฀1904฀roku,฀a฀więc฀już฀po฀rozstaniu฀się฀Piłsudskiego฀z฀re- dakcją,฀pismo฀miało฀44฀tys ฀egz ฀nakładu;฀warto฀tu฀może฀przy- pomnieć,฀że฀pomimo฀zakrętów฀dziejowych฀tytuł฀przetrwał฀lata฀ okupacji฀i฀emigracji,฀a฀zabił฀go฀dopiero฀wolny฀rynek฀—฀ostatni฀ numer฀ukazał฀się฀w฀2003฀roku) ฀Sam฀nakład฀jednak฀nie฀od- zwierciedlał฀zasięgu฀pisma,฀które฀podawane฀było฀z฀rąk฀do฀rąk฀ jako฀jeden฀z฀nielicznych฀druków฀ukazujących฀się฀poza฀cenzurą฀ na฀ziemiach฀zaboru฀rosyjskiego฀(inne฀publikacje฀najczęściej฀by- ły฀drukowane฀za฀granicą฀i฀przemycane฀do฀Polski,฀przez฀co฀nie฀ mogły฀zachować฀aktualności฀krajowego฀„Robotnika”) ฀W฀„Bibu- le”฀Piłsudski฀opisuje,฀jak฀zorganizowana฀była฀drukarnia฀i฀sieć฀ kolportażu,฀jak฀funkcjonowały฀nielegalne฀składy฀druków,฀ile฀po- mysłowości฀i฀brawury฀wymagało฀organizowanie฀punktów฀czy- telniczych,฀będących฀nie฀tylko฀zalążkami฀struktur฀partii,฀ale฀też฀ czymś฀na฀kształt฀tajnych฀bibliotek ฀Przemycanie฀nieobjętych฀cen- zurą฀druków฀w฀czasach,฀kiedy฀na฀ziemiach฀przynależnych฀Rosji฀ zabronione฀było฀niemal฀wszystko,฀czego฀nie฀oferują฀matuszka฀ Rossija฀i฀batiuszka฀car฀oraz฀ich฀poplecznicy฀(a฀już฀w฀szczególno- ści฀zabroniona฀była฀wolna฀myśl),฀mogło฀nawet฀oznaczać฀wyrok฀ śmierci,฀a฀na฀pewno฀zesłanie฀lub฀więzienie ฀Piłsudski฀w฀sposób฀ anegdotyczny,฀nieraz฀humorystyczny,฀opisuje฀koleje฀losów฀kol- porterów฀bibuły,฀ich฀pomysłowość฀i฀przebiegłość฀w฀ukrywaniu฀ się฀przed฀szpiclami,฀strażą฀graniczną฀i฀kontrolami฀policyjnymi ฀ Nielegalne฀składy฀druków฀organizowano,฀często฀wykorzystując฀ naiwność฀ludzi,฀nieświadomych,฀co฀przechowują฀w฀domach ฀Był฀ to฀najlepszy฀sposób,฀gdyż฀najczęściej฀wpadano฀ze฀strachu฀przed฀ rewizorem,฀zaś฀osoby฀nieświadome฀swych฀„zbrodni”฀lęku฀nie฀ odczuwały ฀Druki฀przewożono฀pociągami,฀furmankami,฀ukry- wano฀pod฀ubraniem,฀w฀specjalnych฀walizkach,฀pokonywały฀setki฀ Walka฀o฀Wolność฀słoWa 9 kilometrów,฀w฀ich฀kolportaż฀zaangażowano฀masę฀narażających฀ się฀ludzi ฀Walczących฀o฀niepodległą฀Polskę,฀ale฀także฀o฀wolność฀ słowa,฀na฀co฀bardzo฀wyraźnie฀w฀swojej฀książce฀zwracał฀uwagę฀ Piłsudski ฀„Rozwój฀swobodnego,฀nieskrępowanego฀pętami฀cen- zury฀słowa,฀to฀przede฀wszystkim฀nasze฀zwycięstwo”฀—฀pisał ฀Tej฀ idei฀wolności฀nie฀pozostał,฀niestety,฀wierny,฀współtworząc฀polity- kę฀wewnętrzną฀II฀Rzeczypospolitej,฀a฀na฀ironię฀zakrawać฀może฀ fakt,฀że฀w฀1938฀roku฀Sejm฀uchwalił฀specjalną฀ustawę,฀która฀pod฀ karą฀więzienia฀zakazywała฀szkalowania฀imienia฀Józefa฀Piłsud- skiego ฀Uchwalona฀wprawdzie฀wiele฀lat฀po฀śmierci฀autora฀„Bi- buły”฀i฀w฀specyficznych฀okolicznościach฀politycznych,฀w฀obliczu฀ zagrożenia฀niemiecką฀agresją,฀nie฀mniej฀ustawa฀ta฀była฀niejako฀ drwiną฀z฀poglądów฀głoszonych฀przez฀towarzysza฀„Wiktora” „Bibułę”฀warto฀przeczytać฀nie฀tylko฀po฀to,฀by฀poznać฀zmaga- nia฀o฀wolność฀słowa฀pod฀rosyjskim฀zaborem ฀Książka฀napisana฀ jest฀żywym฀językiem,฀opowiada฀pojedyncze฀historie฀zwykłych,฀ zaangażowanych฀w฀konspirację฀ludzi ฀Opowiada฀też฀koleje฀losu฀ samego฀Piłsudskiego,฀w฀szczególności฀okoliczności฀aresztowa- nia฀w฀nocy฀z฀21฀na฀22฀lutego฀1900฀roku,฀kiedy฀to฀w฀ręce฀żandar- mów฀wpadł฀częściowo฀wydrukowany฀36 ฀numer฀„Robotnika”฀ (numer฀36 -bis฀wydrukowano฀ostatecznie฀w฀Londynie) ฀Po฀kilku฀ wcześniejszych฀wpadkach฀Piłsudski฀postanowił฀zorganizować฀ tajną฀drukarnię฀na฀piętrze฀kamienicy฀przy฀ul ฀Wschodniej฀19฀ w฀Łodzi฀(budynek฀stoi฀do฀dziś฀a฀przed฀wejściem฀widnieje฀ta- blica฀upamiętniająca฀ze฀słowami฀„Być฀zwyciężonym฀i฀nie฀ulec฀ to฀zwycięstwo”) ฀Samo฀umieszczenie฀drukarni฀na฀piętrze฀było฀ nowatorstwem,฀gdyż฀należało฀całkowicie฀wytłumić฀hałasy฀pra- sy฀drukarskiej,฀mało฀tego฀—฀Piłsudski฀wraz฀z฀żoną฀Marią฀za- trudniali฀służące,฀które฀niczego฀się฀nie฀domyślały,฀posługując฀ w฀domu,฀w฀którym฀od฀rana฀do฀nocy฀trwały฀prace฀poligraficzne฀ i฀introligatorskie ฀Pomagał฀Piłsudskiemu฀doświadczony฀drukarz฀ Stanisław฀Rożnowski ฀Sam฀proces฀odbijania฀kartek฀zajmował฀ 10 BiBuła wiele฀czasu,฀a฀Piłsudski฀także฀redagował฀i฀składał฀teksty,฀po- sługując฀się฀wybrakowanymi฀zestawami฀czcionek ฀Policja฀długo฀ nie฀mogła฀trafić฀na฀ślad฀redakcji฀„Robotnika”,฀którego฀kolejne฀ numery฀niejako฀urągały฀carskiemu฀systemowi฀prewencji฀poli- tycznej ฀Aresztowanie฀redakcji฀i฀zajęcie฀drukarni฀nie฀na฀wiele฀ się฀zdało,฀w฀1900฀roku฀PPS฀dysponowała฀już฀tak฀silną฀siatką฀ kolportażu,฀że฀wznowienie฀prac฀redakcji฀w฀innym฀miejscu฀nie฀ zajęło฀wiele฀czasu *฀*฀* Obecne฀wydanie฀zostało฀ponownie฀zredagowane,฀język฀uwspół- cześniono,฀tak฀by฀odpowiadał฀dzisiejszym฀normom฀i฀terminolo- gii฀—฀choć฀w฀niektórych฀miejscach฀zachowana฀została฀pisow- nia฀oryginału,฀głównie฀w฀zapisach฀dialogów฀oraz฀w฀niektórych฀ przypadkach฀terminów฀związanych฀z฀konspiracją฀(np ฀okre- ślenie฀„zajazdy”฀jako฀miejsce฀nielegalnych฀spotkań) ฀Książka฀ ta฀miała฀w฀swoich฀dziejach฀kilka฀wydań,฀począwszy฀od฀druko- wania฀w฀odcinkach฀w฀„Naprzód”,฀przez฀broszurowe฀wydanie฀ z฀1903฀roku฀w฀krakowskiej฀Drukarni฀Teodorczuka฀i฀S-ki฀(któ- ra฀drukowała฀też฀„Naprzód”),฀monumentalne฀wydanie฀„dzieł”฀ Piłsudskiego฀z฀1937฀roku,฀liczne฀wydania฀emigracyjne฀(przede฀ wszystkim฀w฀londyńskiej฀oficynie฀Puls)฀oraz฀krajowe฀w฀drugim฀ obiegu฀(Nowa,฀Wydawnictwo฀Nieobecnych),฀a฀także฀wydania฀ po฀1989฀roku Łukasz฀Gołębiewski
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Bibuła
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: