Unia Europejska przykłada dużą wagę do wzrostu innowacyjności gospodarki europejskiej oraz do sektora MŚP jako motoru rozwoju przedsiębiorczości, kreatywności, w konsekwencji przekładającej się na tempo wzrostu gospodarczego krajów członkowskich. Znaczenie innowacyjności i sektora MŚP zostało przyjęte jako czynniki wzrostu konkurencyjności gospodarki europejskiej zapisane w dokumencie UE zwanym Strategia lizbońska. Między innymi z tego powodu nowe publikacje dotyczące rozwoju MŚP oraz innowacyjności stanowią ważne pozycje na rynku wydawniczym. W krąg takich tematycznych publikacji wpisuje się opracowanie M. Krawczyk obejmujące swym zakresem problematykę innowacyjności rozwoju sektora MŚP ze zwróceniem szczególnej uwagi na źródła finansowania działalności podmiotów tego sektora.
Darmowy fragment publikacji:
RECENZENT
Krystyna Brzozowska
REDAKTOR WYDAWNICTWA UŁ
Bogusław Pielat
SKŁAD I ŁAMANIE
ESUS – Agnieszka Buszewska
PROJEKT OKŁADKI
Barbara Grzejszczak
ISBN (wersja drukowana) 978-83-7525-719-9
ISBN (ebook) 978-83-7969-238-5
© Copyright by Uniwersytet Łódzki – Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2012
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
90-131 Łódź, ul. Lindleya 8
Spis treści
Wstęp
7
rozdział 1
MIKRO, MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA: ASPEKTY TEORETYCZNE,
SPECYFIKA, ZNACZENIE I POLITYKA UNII EUROPEJSKIEJ
WOBEC SEKTORA MŚP
1 1 Pojęcie przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo mikro, małe i średnie (MŚP)
1 2 rola i znaczenie firm z sektora MŚP
1 3 Bariery rozwoju sektora MŚP
1 4 Polityka Unii europejskiej wobec MŚP w świetle zapisów Strategii Lizbońskiej
Podsumowanie rozdziału 1
zagadnienia do omówienia
rozdział 2
INNOWACJE I INNOWACYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW –
ASPEKTY TEORETYCZNE
2 1 Pojęcie i źródła innowacji Innowacyjne przedsiębiorstwo
2 1 1 Definicja innowacji
2 1 2 Źródła innowacji
2 1 3 Innowacyjne przedsiębiorstwo
2 2 Sieci i systemy innowacji
2 2 1 Klastry – grona technologii
2 2 2 Parki naukowe
2 2 3 Inkubatory przedsiębiorczości
2 2 4 Specjalne strefy ekonomiczne
2 3 Polityka Unii europejskiej wobec innowacyjności
2 4 Systemy monitorowania innowacyjności – przegląd metodologii
Podsumowanie rozdziału 2
zagadnienia do omówienia
rozdział 3
FINANSOWANIE DZIAŁALNOŚCI INNOWACYJNEJ
MŚP – WYBRANE PROBLEMY
3 1 Istota uwarunkowań działalności innowacyjnej MŚP
3 2 Wybrane źródła finansowania działalności innowacyjnej mikro, małych i średnich
przedsiębiorstw
3 2 1 Finansowanie kapitałem własnym wewnętrznym
3 2 2 rynek wysokiego ryzyka
11
11
24
30
37
48
49
51
51
51
61
65
71
72
74
76
78
80
88
101
102
105
105
115
125
126
6
3 2 3 Wsparcie Unii europejskiej
3 2 4 Hierarchia wyboru źródeł finansowania
Podsumowanie rozdziału 3
zagadnienia do omówienia
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel
Spis wykresów
Spis schematów
133
140
143
145
147
149
165
165
165
Wstęp
Podczas spotkania grupy roboczej Organizacji Współpracy Gospodarczej
i rozwoju OecD w 2009 r stwierdzono:
MŚP są istotną częścią każdej gospodarki i są konieczne dla procesu odradzania się gospo-
darek Wsparcie MŚP pomaga całej gospodarce odzyskać siły (moc) i przywrócić ciągły wzrost
Dlatego, w dobie występującej recesji, MŚP wymagają szczególnej uwagi Przeciwdziałanie
obecnym trudnościom, jakie napotykają MŚP, wymaga podjęcia efektywnych działań krótkoter-
minowych, które, aby dały rezultat i przywróciły ich wzrost, powinny być jednocześnie skoordy-
nowane z długoterminowymi usprawnieniami otoczenia finansowego, w którym MŚP działają1
Podkreślono zatem, że systematyczne rozwiązywanie problemu firm zalicza-
nych do omawianego sektora wpływa na poprawę ogólnej kondycji ekonomicznej
poszczególnych państw, a same małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) uznano
oficjalnie za stymulator rozwoju gospodarek
traktowanie mikro, małych i średnich firm jako najistotniejszego ogniwa
w procesie przywracania stabilności i pobudzania wzrostu gospodarczego państw,
które odczuły negatywne skutki ostatniego kryzysu gospodarczego dowodzi, że
omawiany typ przedsiębiorstw jest nie tylko dostrzegany, ale i doceniany przez
otoczenie, w którym działa nie dziwi zatem fakt, że stanowią one przedmiot
zainteresowania władz, instytucji międzynarodowych, jak również środowisk na-
ukowych
zwiększonemu zainteresowaniu tym sektorem, dostrzeganiu jego istoty i roli
w gospodarce, towarzyszy obecnie rozszerzenie zakresu i eksploracja niemal
wszystkich aspektów działania wymienionej grupy firm Odzwierciedleniem po-
wyższego jest przeprowadzanie badań podejmujących tematykę MŚP w różnych
aspektach, w tym choćby związanych z innowacyjnością
1 tłumaczenie własne fragmentu dokumentu: Turin Round Table on the Impact of the Glo-
bal Crisis on SME Entrepreneurship Financing and Policy Responses held at Intesa Sanpaolo,
Palazzo turinetti, turin, Italy 26–27 March 2009, s 2 tekst w oryginale: „SMes are an important
part of all economies and they are essential for the economic recovery Helping SMes helps the
whole economy to regain strength and to return to sustainable growth SMes need special atten-
tion in the current economic recession Overcoming the present difficult conditions for SMes and
entrepreneurs requires effective short-term measures, that need, however, to be linked to structural
improvements in the SMe financial environment over the longer term in order to be successful and
to restore growth”
8
Innowacyjność jest kluczowym czynnikiem przyczyniającym się do wzrostu
dobrobytu ekonomicznego krajów, a zdolność gospodarki do tworzenia i adaptacji
innowacji jest jednym z głównych czynników wpływających na jej konkurencyj-
ność, zwłaszcza w długim okresie Dlatego ostatnimi laty podkreśla się konieczność
wspierania działalności innowacyjnej przedsiębiorstw i prowadzenia aktywnej poli-
tyki w tym zakresie Propaguje się przede wszystkim ułatwianie dostępu do kapitału,
edukowanie przedsiębiorców – innowatorów w kontekście podejmowanych przez
nich decyzji co do struktury finansowej i wyboru źródła finansowania przedsięwzię-
cia, uproszczenie regulacji prawno-organizacyjnych i otoczenia finansowego MŚP
Mając na uwadze ważkość tematu, celem niniejszego opracowania uczyniono:
1) przeprowadzenie dyskusji i próbę ujednolicenia terminów: „firma mikro,
mała i średnia”, „sektor MŚP”, „innowacja”, „innowacyjność”, „innowacyjne
przedsiębiorstwo”,
2) prezentację barier wpływających na działalność MŚP i wskazanie na ko-
nieczność ich eliminacji,
3) prezentację genezy i postulatów strategii lizbońskiej w kontekście znacze-
nia i rozwoju innowacyjności oraz roli mikro, małych i średnich przedsiębiorstw,
4) identyfikację i ocenę wybranych źródeł oraz form finansowania działalno-
ści innowacyjnej firm z sektora MŚP w kontekście specyfiki procesu finansowania
i problematyki dopasowania zidentyfikowanych form finansowania do potrzeb in-
nowacyjnych MŚP,
5) identyfikację, prezentację i analizę najważniejszych czynników mogą-
cych stymulować lub hamować rozwój innowacyjności firm z sektora MŚP
Opracowanie składa się z trzech rozdziałów rozdział pierwszy stanowi
dyskusję nad zakresem pojęć „mikro, małe i średnie przedsiębiorstwo”, „sektor
MŚP” i zasadnością definiowania MŚP przez pryzmat kryteriów jakościowych,
a więc cech wyróżniających omawiany sektor firm z ogółu przedsiębiorstw za-
akcentowano w nim rolę i znaczenie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw
w sferze gospodarczej i społecznej Przegląd barier funkcjonowania omawianej
grupy przedsiębiorstw pozwolił poznać napotykane przez nie przeciwności oraz
rozeznać potrzeby omawianej grupy W rozdziale tym zaakcentowano ponadto
znaczenie polityki wobec omawianego sektora firm
rozdział drugi, podobnie jak pierwszy, zaczyna się od dyskusji nad zakresem
i granicą pojęć, ale punktem odniesienia są tu terminy pokrewne hasłu „innowa-
cja” W tej części pracy zidentyfikowano i scharakteryzowano źródła innowacji,
akcentując rolę przedsiębiorstw jako zarzewia rozwiązań innowacyjnych i wska-
zując na znaczenie badań naukowych, a co za tym idzie współpracy pomiędzy
nauką i biznesem, w tworzeniu i wdrażaniu przedsięwzięć zarówno moderniza-
cyjnych, jak i nowatorskich Ponadto zaakcentowano znaczenie polityki innowa-
cyjnej i konieczność powiązania jej z innymi, priorytetowymi, działaniami zarów-
no na poziomie poszczególnych państw, jak i całej Unii europejskiej
9
rozdział trzeci poświęcono identyfikacji i omówieniu czynników warun-
kujących decyzje innowacyjne firm z sektora MŚP Mając na uwadze fakt, że
uwarunkowania innowacyjności przedsiębiorstw są zagadnieniem niezwykle sze-
rokim, przedstawiono argumentację za przypisaniem czynnikom związanym z fi-
nansowaniem największej roli w stymulowaniu działalności innowacyjnej mikro,
małych i średnich przedsiębiorstw
Każdy z rozdziałów został zakończony krótkim podsumowaniem informują-
cym o treściach w nim poruszanych i stanowiącym zbiór najważniejszych prze-
myśleń wysnutych z analizowanego materiału
Przy przygotowywaniu opracowania korzystano z literatury zarówno krajo-
wej, jak i zagranicznej, podejmującej tematykę finansowania MŚP oraz szeroko
rozumianej innowacyjności Przytoczona bibliografia zawiera przede wszystkim
wydawnictwa książkowe, ale i artykuły publikowane w specjalistycznych pis-
mach czy też stanowiące materiał pokonferencyjny
Europa jest dobra dla MŚP,
MŚP są dobre dla Europy.
Portal Unii europejskiej dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw
Rozdział 1
MIKRO, MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA:
ASPEKTY TEORETYCZNE, SPECYFIKA, ZNACZENIE
I POLITYKA UNII EUROPEJSKIEJ
WOBEC SEKTORA MŚP
Rozdział ma umożliwić czytelnikom poznanie i zrozumienie
następujących kwestii:
niu sektora MŚP
1 Klasyfikacja przedsiębiorstw na mikro, małe, średnie i duże
2 Definicja MŚP
3 znaczenie kryteriów ilościowych i kryteriów jakościowych w definiowa-
4 Heterogeniczność firm zaliczanych do sektora MŚP
5 rola MŚP w rozwoju gospodarek
6 MŚP jako realizatorzy koncepcji zrównoważonego rozwoju i społecznej
odpowiedzialności biznesu
7 Bariery powstawania i rozwoju firm zaliczanych do MŚP
8 Polityka Ue ukierunkowana na MŚP
1.1. Pojęcie przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo mikro, małe
i średnie (MŚP)
Przedsiębiorstwa, w tym mikro, małe i średnie, stanowią najszerszą grupę
adresatów europejskiego prawa gospodarczego W tym kontekście, a także celem
uniknięcia nieścisłości definicyjnych w toku dalszych rozważań, w pierwszej ko-
lejności przystąpiono do wskazania, co należy rozumieć pod terminem „przedsię-
biorstwo” Powołując się na słownik synonimów, w dalszej części pracy wymien-
nie z omawianym terminem będą używane frazy takie, jak firma lub jednostka1
1 www synonimy pl
Pobierz darmowy fragment (pdf)