Zasadniczą różnicą między nową ekonomią a ekonomią klasyczną (operującą kategorią trzech czynników wytwórczych - praca, ziemia, kapitał) jest założenie, że wiedza jest podstawowym czynnikiem wytwórczym w sensie jej decydowania o sposobie racjonalnego wykorzystania podstawowych czynników wytwórczych [Cytaty Miles.pl].
Monografia naukowa pt: „Gospodarka oparta na wiedzy” została stworzona z myślą o współczesnych etapach rozwoju gospodarki, gdzie wiedza stanowi i odgrywa decydującą rolę w stymulowaniu rozwoju gospodarczego oraz społecznego. W tym kontekście został ujęty przełom cywilizacyjny oznaczający wypieranie ery przemysłowej przez cywilizację postindustrialną. Książka została opracowana przez pracowników naukowych prezentująca teoretyczne i praktyczne aspekty, raporty, analizy, badania naukowe w zakresie Gospodarki opartej na wiedzy. Monografia jest adresowana do szerokiego grona odbiorców: pracowników świata nauki, praktyków życia gospodarczego, a w szczególności samorządów, studentów, polityków i publicystów oraz przedsiębiorców. Jej zasadniczym celem jest przybliżenie czytelnikowi zagadnień dotyczących aktualnych przemian, jakie zachodzą w gospodarce, zmian i kierunków w zarządzaniu współczesną organizacją, nowoczesnych technik stosowanych do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej, a w tym ujęty został także kierunek inwestycyjny dla podmiotów gospodarczych oraz władz samorządowych. Książka opisuje podstawową terminologię; wyjaśnia aspekty zarządzania wiedzą w organizacjach oraz objaśnia stosowanie specyficznych narzędzi wspomagających zarządzanie wiedzą, które zdecydowanie stanowią kierunek i strategie konkurencyjności dla przedsiębiorstw, organizacji non- profit oraz profit. Został ujęty, także audyt wiedzy, oznaczający analizę i ocenę organizacyjnej wiedzy z punktu widzenia jej użyteczności oraz możliwości osiągnięcia przewagi konkurencyjnej dzięki jej wykorzystaniu w organizacji.Na podstawie gotowych raportów i analiz została zaprezentowana pokrótce analiza aktualnych kierunków inwestycyjnych dla przedsiębiorstw oraz pozostałych. Inwestycje, jakimi są nowe technologie, które są motorem długoterminowych zysków w produktywności i zatrudnienia, ogólnie poprawiające 'bazę umiejętności' siły roboczej, zarówno w przemyśle i usługach.Ważnym aspektem tej książki jest nadmienienie o innowacjach oraz miejscach, czyli parkach naukowo – technologicznych, które kreują i komercjalizacją innowacje, które stanowią najistotniejszy przejaw nowoczesności i efektywności działania wszystkich organizacji.Nadmieniona została z Ministerstwa Gospodarki, polityka rozwoju tak zwana: Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska 2020” (SIEG), której celem jest stworzenie wysoce konkurencyjnej gospodarki (innowacyjnej i efektywnej) opartej na wiedzy i współpracy.Kolejny rozdział książki opisuje teorię oraz wykorzystanie wiedzy uzewnętrznionej i ukrytej, jako fundamentalną sprawę w procesie kreowania wiedzy przez przedsiębiorstwo. Opisuje zmiany zachodzące we współczesnej gospodarce, które rzutują na zastosowanie zmian w strukturach organizacji, które praktycznie oznaczają ciągłe doskonalenie organizacji, w tym także zarządzanie personelem i kapitałem ludzkim. Rozdział III skupia się na analizach i badaniach głównie wydatków oraz dochodów na przykładzie miasta Olsztyn. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem finansowym dochodów i wydatków, który jest rezultatem historycznego rozwoju różnych form ewidencji i planowania w publicznej gospodarce finansowej. Uznawany jest za kluczowe narzędzie realizacji polityki rozwoju społeczno-ekonomicznego gminy i miasta. Rozdział IV opisuje zjawisko urbanizacji, które jest ważną częścią procesów związanych z rozwojem gospodarczym. Niesie za sobą pozytywne zmiany i szanse dla części społeczeństwa, jednak z drugiej strony jest ogromnym i trudnym wyzwaniem nie tylko dla władz poszczególnych aglomeracji, ale przede wszystkim dla mieszkańców borykających się na co dzień z uciążliwymi konsekwencjami przeludnienia, zanieczyszczenia środowiska i spadku jakości życia. Kolejny rozdział ujmuje istotę zastosowania nowoczesnego factoringu dla podmiotów gospodarczych, który jest formą szybkiego finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa, a także na szeroko pojętym administrowaniu wierzytelnościami (monitorowaniu przebiegu spłat, inkasowaniu i rozliczaniu). Rozdział VI skupia się na problematyce wdrożenia specjalistycznych systemów informatycznych w przedsiębiorstwach wspomagającego zarządzanie w przedsiębiorstwie terytorialnie rozproszonym na przykładzie PHU „Lubinpex” Sp. z o.o. Należy sądzić, iż zamieszczone w monografii artykuły przyczyniają się do pogłębiania wiedzy czytelników i zainspirują do przemyśleń i dyskusji.
Darmowy fragment publikacji:
eBook
Naukowe Wydawnictwo IVG
Gospodarka
oparta na wiedzy
redaktor naukowy Jerzy Olszewski
Szczecin 2014
2 eBook
eBook
Tytuł książki:
Gospodarka oparta na wiedzy
Red. Naukowy: Prof. nadzw. dr hab. Jerzy Olszewski
Autorzy:
Mgr Aleksandra Fudali, Dr Krystyna Serafin, Dr Ilisio M. de Jesus, Dr Mirosława
Witkowska-Dąbrowska, Dr Agnieszka Napiórkowska- Baryła, Mgr Magdalena
Drouet, Mgr Justyna Miciuła, Dr inż. Ireneusz Miciuła, Mgr Paweł Serwiński
Recenzent Naukowy: Prof. zw. dr hab. Andrzej Wiatrak Uniwersytet Warszawski,
Prof. UZ dr hab. Arkadiusz Świadek Uniwersytet Zielonogórski, Prof. zw. dr hab.
Teresa Maria Łaguna Uniwersytet Warmińsko- Mazurski w Olsztynie
Projekt okładki: Mgr Piotr Gmajek
Korekta językowa, skład oraz druk: Mgr Jacek Storm
Komitet Naukowy:
Prof. UG dr hab. Sylwia Pangsy-Kania
Prof. dr hab. Włodzimierz Szpringer
Prof. zw. dr hab. Jerzy Kisielnicki
Prof. UW dr hab. Grzegorz Karasiewicz
Prof. UZ dr hab. Arkadiusz Świadek
Prof. zw. dr hab. Andrzej Wiatrak
Wydawca: Naukowe Wydawnictwo IVG
Miejsce i Rok Wydania: Szczecin 2014 rok
Format: B-5
ISBN 978-83-62062-35-5
Forma książki: eBook
www.wydawnictwoivg.pl, biuro@wydawnictwoivg.pl
© Copyright by Groupivg.com 2014
Printed in Poland by Naukowe Wydawnictwo IVG
Ark. druk. 6.59, Stron 146, Format B-5, ISBN 978-83-64286-35-5
3 eBook
eBook
Spis treści 4
Wstęp 7
Rozdział I
Istota i znaczenie Gospodarki opartej na wiedzy 10
Wstęp 10
1.1. Podstawowa terminologia 11
1.2. Systemy zarządzania wiedzą w organizacjach 17
1.3. Narzędzia zarządzania wiedzą 21
1.4. Audyt wiedzy w przedsiębiorstwie 37
1.5. Wzrost inwestycji w gospodarkach opartych na wiedzy 39
1.6. Innowacje a parki technologiczne 46
1.7. Działalność innowacyjna 49
1.8. Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki 56
Zakończenie 58
Bibliografia 59
Informacja o autorze: Mgr Aleksandra Fudali
Uniwersytet Szczeciński WNEiZ 61
Rozdział II
Zarządzanie wiedzą i kompetencjami we współczesnej organizacji
- konieczność czy moda 62
Wstęp 62
2.1. Wiedza i jej wartość dla współczesnej organizacji 63
2.1.1. Cechy wiedzy 65
2.1.2. Wiedza jako zasób przedsiębiorstwa 65
2.1.3. Zarządzanie wiedzą 66
2.2. Kompetencje jako narzędzie zarządzania zasobami ludzkimi 68
2.2.1. Kompetencje i ich rodzaje 70
2.2.2. Zarządzanie kompetencjami 75
Zakończenie 78
Bibliografia 79
Informacja o autorze: Dr Krystyna Serafin
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach WZ 80
Rozdział III
Dochody i wydatki budżetu miasta 81
Abstrakt 81
Wprowadzenie 81
3.1. Cel, zakres i metodyka badań 82
3.2. Charakterystyka terenu badań 83
3.3. Analiza dochodów i wydatków na przykładzie miasta Olsztyn 84
3.3. 1. Analiza dochodów na przykładzie miasta Olsztyn 84
3.3.2. Analiza wydatków miasta Olsztyn 89
Podsumowanie 93
4 eBook
eBook
Revenues and expenses of budgets of cities 94
Abstract 94
Bibliografia 94
Informacja o autorach: Dr Ilisio M. de Jesus, Dr Mirosława Witkowska-Dąbrowska,
Dr Agnieszka Napiórkowska- Baryła
Uniwersytet Warmińsko- Mazurski w Olsztynie WNE 95
Rozdział IV
Wielkie aglomeracje – zmiany w strukturze przestrzennej i gospodarczej 96
4.1. Efekty zewnętrzne powstania wielkich aglomeracji - obszary wzrostu i obszary stagnacji 98
4.2. Struktura wewnętrzna aglomeracji – segregacja przestrzenna 99
4.3. Przemiany w strukturze przestrzenno-funkcjonalnej 103
Podsumowanie 105
Bibliografia 106
Informacja o autorze: Mgr Magdalena Droet
Politechnika Warszawska Wydział Architektury 106
Rozdział V
Finansowa i księgowa istota faktoringu dla podmiotów gospodarczych 107
Wprowadzenie 107
5.1. Pojęcie faktoringu oraz jego rodzaje 108
5.2. Cele i funkcje factoringu 113
5.3. Ewidencja transakcji faktoringowych w księgowości 117
Zakończenie 120
Streszczenie 122
The financial and accounting the essence of factoring for economic operators 123
Summary 123
Bibliografia 123
Informacje o autorach: Mgr Justyna Miciuła, Dr inż. Ireneusz Miciuła
Uniwersytet Szczeciński WNEiZ 124
Rozdział VI
Organizacja prac przygotowawczych i wdrożeniowych systemu informatycznego
wspomagającego zarządzanie w przedsiębiorstwie terytorialnie rozproszonym na
przykładzie PHU „Lubinpex” Sp. z o.o. 125
Wstęp 125
6.1. Przygotowanie przedsiębiorstwa i organizacja prac 126
6.1.1. Przyczyny i motywy wyboru ZSI 126
6.1.2. Powołanie zespołu i wyznaczenie lidera 127
6.1.3. Uprawnienia i zadania zespołu 130
6.1.4. Kształtowanie budżetu wdrożenia 133
6.1.5. Znaczenie harmonogramu w procesie wdrożenia 134
6.1.6. Faza przygotowawcza wdrożenia systemu 135
6.1.7. Faza pilotażowa i wdrożenie systemu 137
5 eBook
eBook
Podsumowanie 138
Organizing the preparation and implementation activities for an enterprise management
support system in a territorially dispersed company on example PHU Lubinpex” Sp. z o.o. 139
Bibliografia 139
Informacja o autorze: Mgr Paweł Serwiński
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu WNE 140
Bibliografia 141
6 eBook
Wstęp
eBook
Zasadniczą różnicą między nową ekonomią a ekonomią klasyczną (operującą
kategorią trzech czynników wytwórczych - praca, ziemia, kapitał) jest założenie, że
wiedza jest podstawowym czynnikiem wytwórczym w sensie jej decydowania
o sposobie racjonalnego wykorzystania podstawowych czynników wytwórczych
[Cytaty Miles.pl].
Monografia naukowa pt: „Gospodarka oparta na wiedzy” została stworzona
z myślą o współczesnych etapach rozwoju gospodarki, gdzie wiedza stanowi
i odgrywa decydującą rolę w stymulowaniu rozwoju gospodarczego oraz społecznego.
W tym kontekście został ujęty przełom cywilizacyjny oznaczający wypieranie ery
przemysłowej przez cywilizację postindustrialną.
Książka została opracowana przez pracowników naukowych prezentująca
teoretyczne i praktyczne aspekty, raporty, analizy, badania naukowe w zakresie
Gospodarki opartej na wiedzy.
Monografia jest adresowana do szerokiego grona odbiorców: pracowników
świata nauki, praktyków życia gospodarczego, a w szczególności samorządów,
studentów, polityków i publicystów oraz przedsiębiorców. Jej zasadniczym celem jest
przybliżenie czytelnikowi zagadnień dotyczących aktualnych przemian,
jakie
zachodzą w gospodarce, zmian i kierunków w zarządzaniu współczesną organizacją,
nowoczesnych
technik stosowanych do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej,
a w tym ujęty został także kierunek inwestycyjny dla podmiotów gospodarczych oraz
władz samorządowych.
Książka opisuje podstawową terminologię; wyjaśnia aspekty zarządzania
wiedzą w organizacjach oraz objaśnia stosowanie specyficznych narzędzi
wspomagających zarządzanie wiedzą, które zdecydowanie stanowią kierunek
i strategie konkurencyjności dla przedsiębiorstw, organizacji non- profit oraz profit.
Został ujęty, także audyt wiedzy, oznaczający analizę i ocenę organizacyjnej wiedzy
7 eBook
eBook
z punktu widzenia
jej użyteczności oraz możliwości osiągnięcia przewagi
konkurencyjnej dzięki jej wykorzystaniu w organizacji.
Na podstawie gotowych raportów i analiz została zaprezentowana pokrótce
analiza aktualnych kierunków inwestycyjnych dla przedsiębiorstw oraz pozostałych.
Inwestycje, jakimi są nowe technologie, które są motorem długoterminowych zysków
w produktywności i zatrudnienia, ogólnie poprawiające bazę umiejętności siły
roboczej, zarówno w przemyśle i usługach.
Ważnym aspektem tej książki jest nadmienienie o innowacjach oraz miejscach,
czyli parkach naukowo – technologicznych, które kreują i komercjalizacją innowacje,
które stanowią najistotniejszy przejaw nowoczesności i efektywności działania
wszystkich organizacji.
Nadmieniona została z Ministerstwa Gospodarki, polityka rozwoju tak
zwana: Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska
2020” (SIEG), której celem jest stworzenie wysoce konkurencyjnej gospodarki
(innowacyjnej i efektywnej) opartej na wiedzy i współpracy.
Kolejny
rozdział książki opisuje
teorię oraz wykorzystanie wiedzy
uzewnętrznionej i ukrytej, jako fundamentalną sprawę w procesie kreowania wiedzy
przez przedsiębiorstwo. Opisuje zmiany zachodzące we współczesnej gospodarce,
które rzutują na zastosowanie zmian w strukturach organizacji, które praktycznie
oznaczają ciągłe doskonalenie organizacji, w tym także zarządzanie personelem
i kapitałem ludzkim.
Rozdział III skupia się na analizach
i badaniach głównie wydatków
oraz dochodów na przykładzie miasta Olsztyn. Budżet
jednostki samorządu
terytorialnego jest rocznym planem finansowym dochodów i wydatków, który jest
rezultatem historycznego
rozwoju
różnych
form ewidencji
i planowania
w publicznej gospodarce finansowej. Uznawany jest za kluczowe narzędzie realizacji
polityki rozwoju społeczno-ekonomicznego gminy i miasta.
Rozdział IV opisuje zjawisko urbanizacji, które jest ważną częścią procesów
8 eBook
eBook
związanych z rozwojem gospodarczym. Niesie za sobą pozytywne zmiany i szanse dla
części społeczeństwa, jednak z drugiej strony jest ogromnym i trudnym wyzwaniem
nie tylko dla władz poszczególnych aglomeracji, ale przede wszystkim dla
mieszkańców borykających się na co dzień z uciążliwymi konsekwencjami
przeludnienia, zanieczyszczenia środowiska i spadku jakości życia.
Kolejny rozdział ujmuje istotę zastosowania nowoczesnego factoringu dla
podmiotów gospodarczych, który jest formą szybkiego finansowania bieżącej
działalności przedsiębiorstwa, a
także na szeroko pojętym administrowaniu
wierzytelnościami (monitorowaniu przebiegu spłat, inkasowaniu i rozliczaniu).
Rozdział VI skupia się na problematyce wdrożenia specjalistycznych systemów
informatycznych
w
przedsiębiorstwach
wspomagającego
zarządzanie
w przedsiębiorstwie terytorialnie rozproszonym na przykładzie PHU „Lubinpex” Sp.
z o.o.
Należy sądzić, iż zamieszczone w monografii artykuły przyczyniają się do
pogłębiania wiedzy czytelników i zainspirują do przemyśleń i dyskusji.
9 eBook
eBook
Rozdział I
Istota i znaczenie Gospodarki opartej na wiedzy
Wstęp
Gospodarki są silnie uzależnione od produkcji, dystrybucji i wykorzystania
wiedzy niż kiedykolwiek wcześniej. Produkcja i zatrudnienie w przemyśle najszybciej
rozwija wysoką technologię, takie jak: komputery, elektronikę i przemysł lotniczy.
W ciągu ostatnich dziesięciu lat udział wysokich technologii w produkcji i eksporcie
ma ponad dwukrotny wzrost. Sektory usług oparte na wiedzy, takie jak edukacja,
komunikacja i informacja, rosną jeszcze szybciej [Cytaty.mfiles.pl].
W gospodarce opartej na wiedzy zasadniczym i urastającym do rangi
strategicznego zasobu staje się, więc wiedza. Jest ona podstawą zasobów
niematerialnych, ich głównym elementem, a także podstawą budowy wszystkich
składników kapitału intelektualnego, przy czym okazuje się, że dostęp do zasobów
finansowych i materialnych jest obecnie o wiele bardziej uproszczony, niż do zasobów
wiedzy. Sytuacja ta stawia organizacje przed nowymi wymaganiami. Zmuszone są one
poszukiwać efektywnych modeli uczenia się i zarządzania wiedzą [Cytaty.mfiles.pl].
Zmiany w otoczeniu
i oparcie się gospodarki światowej na wiedzy
spowodowało pojawienie się nowych idei i przekonań na temat tego, jak ma wyglądać
nowoczesne zarządzanie organizacjami i do jakich rezultatów powinno to prowadzić.
Celem niniejszego artykułu jest wprowadzenie czytelnika do lektury od
podstawowych zagadnień nowej ekonomii, począwszy od przytoczenia podstawowych
definicji
oraz
omówienia współczesnych
aspektów
zarządzania wiedzą
w organizacjach, także stosowanych narzędzi wspomagających zarządzanie wiedzą.
Został ujęty, także audyt wiedzy, oznaczający analizę i ocenę organizacyjnej wiedzy
z punktu widzenia
jej użyteczności oraz możliwości osiągnięcia przewagi
konkurencyjnej dzięki jej wykorzystaniu w organizacji. W dalszej kolejności na
podstawie gotowych raportów i analiz została zaprezentowana pokrótce analiza
aktualnych kierunków
inwestycyjnych dla przedsiębiorstw oraz pozostałych.
10 eBook
eBook
W artykule uwzględniono także aspekty o innowacjach oraz parkach naukowo –
technologicznych. Nadmieniona została z Ministerstwa Gospodarki, polityka rozwoju
tak zwana: Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska
2020”.
1.1 Podstawowa terminologia
Wprowadzając do powyższego tematu należałoby w pierwszej kolejności
wyjaśnić podstawową terminologię związaną z aspektami gospodarki. Zatem pojęcie
gospodarka jest definiowana, jako całokształt działalności gospodarczej prowadzonej
w danym regionie (gospodarka regionalna), kraju (gospodarka narodowa) lub na
całym świecie (gospodarka światowa). Działalność ta polega na wytwarzaniu dóbr
i świadczeniu usług zgodnie z potrzebami ludności [wilipedia.pl]. Najprostszy podział
gospodarki wyróżnia trzy sektory: usługi, przemysł, rolnictwo.
E-gospodarka to
wykorzystywanie
technologii
informatycznych
w procesach gospodarki rynkowej: produkcja, sprzedaż i dystrybucja produktów
poprzez
sieci
teleinformatyczne. Obejmuje między
innymi, przekazywanie
sformatowanych lub niesformatowanych informacji biznesowych, administracyjnych
i
innych,
za
pomocą
środków
elektronicznych
(takich
jak poczta
elektroniczna, internet, elektroniczne tablice informacyjne, elektroniczne operacje
finansowe, elektroniczny transfer funduszy
i elektroniczna wymiana danych)
pomiędzy dostawcami, odbiorcami, jednostkami rządowymi i innymi partnerami
w celu przeprowadzenia
i
realizacji
transakcji w biznesie, działalności
administracyjnej i usługowej [wikipedia.org].
Początki handlu elektronicznego sięgają lat 60., gdy duże międzynarodowe
firmy rozpoczęły tworzenie firmowych sieci informatycznych służących wymianie
informacji z partnerami handlowymi czy siedzibami koncernów w poszczególnych
krajach. Jednak jego rozwój na masową skalę był dopiero możliwy dzięki
popularyzacji Internetu w latach 90.
11 eBook
eBook
W dobie społeczeństwa informacyjnego, w której informacja jest traktowana
jako
szczególne dobro niematerialne, cenniejsze niejednokrotnie od dóbr
materialnych,
e-gospodarka udostępnia niezastąpione narzędzia
analityczne
wspomagające procesy decyzyjne w przedsiębiorstwie.
Gospodarka oparta na wiedzy – to gospodarka, która bezpośrednio opiera się
na produkcji, dystrybucji
i wykorzystaniu wiedzy oraz
informacji. Termin
gospodarka oparta na wiedzy wynika z szerszego uznania roli wiedzy i technologii
w rozwoju gospodarczym. Wiedza, która jest zawarta w człowieku, jako kapitał ludzki
i technologii, zawsze była kluczowa dla rozwoju gospodarczego. Ale tylko w ciągu
ostatnich kilku latach jej znaczenie zostało zdecydowanie uznane [wikipedia.org].
Istnieje wiele definicji, pojęcia, czym jest wiedza. W psychologii wiedza, to np.
ogół treści utrwalonych w umyśle ludzkim w wyniku kumulowania doświadczenia
oraz uczenia się. (...) W węższym znaczeniu wiedza stanowi osobisty stan poznania
człowieka w wyniku oddziaływania na niego obiektywnej rzeczywistości [Szaniawski
1987, s.244].
W Informatologii wiedza, to układ opisany wyrażeniem:
w= I, C, D , gdzie:
w – wiedza,
I – informacja,
C – kontekst,
D – doświadczenie [Przybyłowicz].
Zatem źródłem wiedzy odbiorcy jest tu informacja, na której odbiór ma wpływ
kontekst sytuacyjny oraz posiadane przez odbiorcę doświadczenie. Na gruncie
informatologii wiedza może być również wyrażona, jako zbiór zdań, które
z informacji I pozwalają wyciągać wnioski V. Można, zatem zapisać, że:
„w = {„jeżeli I (K, U, Q), to V”},
gdzie V oznacza wniosek, jaki doświadczony człowiek U jest gotów sformułować na
12 eBook
eBook
podstawie
informacji I (K) rozpatrywanej w kontekście (K) problemu Q”
[Kowalczyk 1981].
W podejściu systemowym, systemów socjo-kognitywnych, definicja wiedzy
została uściślona, odseparowana od pojęcia informacji i preferencji, i sformułowana
na gruncie kognitywistyki oraz podejścia systemowego w metateorii TOGA. Taka
perspektywa daje potencjalnie szerokie możliwości operacji na wiedzy i umożliwia
budowę nowych naukowych podstaw metawiedzy i inżynierii wiedzy. Tu, każda
wiedza odnosi się zawsze i wyłącznie do określonego źródła informacji, np. do
Układu Słonecznego, lub jakiejś dziedziny ludzkiego działania. Na przykład:
x=yz nie jest wiedzą, ale jeśli dostaniemy informację że: x to F (siła), y to m (masa)
i z to a (przyspieszenie), to wyrażenie staje się wiedzą, bo w ten sposób rozpoznaliśmy
fizykę jako dziedzinę jego zastosowania.
Syntetycznie mówiąc, wiedza jest tym, co przekształca informację w nową
informację, lub w nową wiedzę, czy nowe preferencje, a preferencje są tym, co
wskazuje - jaką wiedzę użyć. Relatywizm tak zdefiniowanej wiedzy polega na tym,
że to, co jest wiedzą w dziedzinie D1 może nie być wiedzą w dziedzinie D2, i co za
tym idzie, to co jest wiedzą dla pewnej osoby (lub grupy ludzi lub robota) nie jest
wiedzą dla
innej. Wymagane warunki na wiedzę spełniają np. prawdziwe
w określonej dziedzinie: reguły, procedury, instrukcje, modele i teorie. W ten sposób
informacje (z dziedziny D) są danymi dla wiedzy (określonej na dziedzinie D).
W ujęciu ekonomicznym wiedza traktowana jest dwojako: jako informacja oraz
jako aktywa (assets). W pierwszym ujęciu wiedza jest traktowana, jako informacje,
które mogą być przetwarzane i wykorzystywane do podejmowania racjonalnych
decyzji ekonomicznych. W drugim ujęciu stanowi ona dobro ekonomiczne, które
może być prywatną własnością i jako towar może być przedmiotem obrotu
rynkowego. W ekonomii przedstawia się stwierdzenie, że dotychczas ekonomiści
traktowali wiedzę, jako zasób firm potrzebny do wytwarzania zysku. Według tego
poglądu każda firma działa na podstawie posiadanej wiedzy – firma jako
13 eBook
przechowalnia wiedzy .
eBook
Więcej szczegółowych informacji dotyczących aspektów wiedzy ujęte są
w kolejnym rozdziale.
Z kolei pojęcie Informacja jest to termin interdyscyplinarny, definiowany
różnie w różnych dziedzinach nauki; najogólniej – jest to właściwość pewnych
obiektów, relacja między elementami zbiorów pewnych obiektów, której istotą jest
zmniejszanie niepewności (nieokreśloności) [Lissowski 2002, s. 126].
Można przytoczyć
jeszcze kolejną definicję „...informacja
(...)
jest
różnorodnością, jaką jeden obiekt zawiera o innym obiekcie, jest wzajemną
i względną różnorodnością. (...) informację można określić, jako odbitą różnorodność,
jako różnorodność, którą obiekt odbijający zawiera o obiekcie odbijanym...” [Ursuł
1971].
Pojęcie informacji stosuje również ekonomia informacji. Jednym z nurtów
w tej dziedzinie jest analiza zachowania graczy na rynku z uwzględnieniem
posiadanych przez nich informacji na temat oferowanych dóbr i innych cech rynku.
Szczególnie, gdy rozkład informacji wśród graczy jest asymetryczny. Można wyróżnić
dwa podstawowe punkty widzenia informacji [Przybyłowicz]:
1. obiektywny – informacja oznacza pewną właściwość fizyczną lub strukturalną
obiektów
(układów, systemów),
przy
czym
jest
kwestią
dyskusyjną
[Kowalczyk 1981], czy wszelkich obiektów, czy jedynie systemów samoregulujących
się (w tym organizmów żywych),
2. subiektywny –
informacja
istnieje
jedynie względem pewnego podmiotu,
najczęściej rozumianego, jako umysł, gdyż jedynie umysł jest w stanie nadać
elementom rzeczywistości znaczenie (sens) i wykorzystać je do własnych celów.
Informacja ma szczególne właściwości w porównaniu z innymi rodzajami
dóbr [Fazlagić]:
łatwa do wytworzenia i rozpowszechniania,
trudna do ochrony i kontroli,
14 eBook
ma wpływ na podejmowanie decyzji gospodarczych,
nie można dwa razy sprzedać tej samej informacji jednemu kupującemu,
eBook
nie można jej ocenić przed poznaniem.
Informacja ma cechy dobra publicznego:
wielkość konsumpcji jednego podmiotu w zasadzie nie wpływa na konsumpcję
innego,
wykluczenie kogokolwiek z korzyści związanych z posiadaniem informacji jest
trudne albo nieefektywne.
Ekonomiści, zajmujący się ekonomią informacji to m.in. George Akerlof, Michael
Spence i Joseph Stiglitz.
Warto zaznaczyć, iż informacja może być przenoszona w czasie i przestrzeni
[Mynarski 1979]. Przenoszenie w czasie informacji nazywamy magazynowaniem
lub zapamiętywaniem, z kolei przenoszenie w przestrzeni informacji – przekazem
lub komunikowaniem. Przenoszenie informacji odbywa się za pośrednictwem
obiektów fizycznych i zjawisk fizycznych, zwanych nośnikami informacji. Natomiast
magazynowanie związane
jest najczęściej ze stanami wyróżnionymi obiektu
fizycznego – podłoża zapisu, a przekaz ze stanami wyróżnionymi zjawiska
fizycznego – sygnałami. Problemami przetwarzania
informacji zajmuje się
informatyka.
Podejście kognitywistyczno- systemowe w meta-teorii TOGA
[Gadomski
1993] daje
nam
ścisłe
definicje
rozróżniające dane,
informację, wiedzę
i preferencję
jako podstawowe funkcjonalne elementy procesów myślowych
naturalnych i sztucznych. W tej systemowej interpretacji, informacja jest przetwarzana
przez naszą wiedzę i w wyniku daje inną informację lub nową wiedzę. W zależności
od tzw. indywidualnego systemu konceptualizacji, ten sam ciąg sygnałów/znaków
(danych) może być źródłem różnych informacji dla różnych osób lub robotów. Jeśli
15 eBook
Pobierz darmowy fragment (pdf)