Sprawdzone sposoby migracji na Linuksa
Wdrożenie Linuksa do firmowej infrastruktury informatycznej
Udostępnianie usług pocztowych i katalogowych
Zarządzanie kontami użytkowników i zabezpieczeniami
Linux dawno już przestał być systemem operacyjnym przeznaczonym dla pasjonatów, którym niestraszne były setki stron dokumentacji, dziesiątki parametrów i enigmatycznie brzmiące polecenia konsoli tekstowej. Dziś Linux to poważna konkurencja dla komercyjnych systemów operacyjnych. Praktycznie wszystko, co do niedawna było domeną płatnych produktów, obecnie możemy zrealizować za pomocą Linuksa, co powoduje, że coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się na 'przesiadkę', kierując się już nie tylko względami finansowymi.
Książka 'Jak to się robi w Linuksie' to przewodnik dla tych, którzy zdecydowali się przenieść firmową infrastrukturę informatyczną na platformę Linux bądź kierują takim procesem jako informatycy. Krok po kroku przedstawia sposób zaplanowania i realizacji migracji, tak aby użytkownicy systemu mogli jak najszybciej osiągnąć pełną produktywność. Omawia konfigurację sprzętu, aplikacje użytkowe, zagadnienia współistnienia środowisk Linux i Windows i wiele innych kwestii. Opisano tu również projekt Linux Terminal Server, którego wdrożenie pozwala na ogromne uproszczenie infrastruktury informatycznej przedsiębiorstwa.
Instalacja różnych dystrybucji Linuksa
Korzystanie z KDE
Dostosowywanie pulpitu
Zarządzanie plikami za pomocą przeglądarki Konqueror
Instalowanie nowych aplikacji
Podłączanie nowych urządzeń
Konfigurowanie sieci i połączenia z internetem
Korzystanie z konsoli
Konfigurowanie usług poczty elektronicznej i wymiany plików
Zdalna administracja i połączenia szyfrowane
Aplikacje użytkowe dla Linuksa
Zobacz, o ile lepiej pracuje się w systemie Linux! Zobacz jak sprawnie można pracować w systemie Linux
Darmowy fragment publikacji:
IDZ DO
IDZ DO
PRZYK£ADOWY ROZDZIA£
PRZYK£ADOWY ROZDZIA£
SPIS TREŒCI
SPIS TREŒCI
KATALOG KSI¥¯EK
KATALOG KSI¥¯EK
KATALOG ONLINE
KATALOG ONLINE
ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG
ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG
TWÓJ KOSZYK
TWÓJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
CENNIK I INFORMACJE
ZAMÓW INFORMACJE
ZAMÓW INFORMACJE
O NOWOŒCIACH
O NOWOŒCIACH
ZAMÓW CENNIK
ZAMÓW CENNIK
CZYTELNIA
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE
FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl
Jak to siê robi
w Linuksie
Autor: Marcel Gagné
T³umaczenie: Grzegorz Kowalczyk (rozdz. 1–16),
Przemys³aw Szeremiota (rozdz. 17–32, dod. A, B)
ISBN: 83-246-0125-2
Tytu³ orygina³u: Moving to the Linux Business Desktop
Format: B5, stron: 640
Sprawdzone sposoby migracji na Linuksa
(cid:129) Wdro¿enie Linuksa do firmowej infrastruktury informatycznej
(cid:129) Udostêpnianie us³ug pocztowych i katalogowych
(cid:129) Zarz¹dzanie kontami u¿ytkowników i zabezpieczeniami
Linux dawno ju¿ przesta³ byæ systemem operacyjnym przeznaczonym dla pasjonatów,
którym niestraszne by³y setki stron dokumentacji, dziesi¹tki parametrów
i enigmatycznie brzmi¹ce polecenia konsoli tekstowej. Dziœ Linux to powa¿na
konkurencja dla komercyjnych systemów operacyjnych. Praktycznie wszystko,
co do niedawna by³o domen¹ p³atnych produktów, obecnie mo¿emy zrealizowaæ
za pomoc¹ Linuksa, co powoduje, ¿e coraz wiêcej przedsiêbiorstw decyduje siê
na „przesiadkê”, kieruj¹c siê ju¿ nie tylko wzglêdami finansowymi.
Ksi¹¿ka „Jak to siê robi w Linuksie” to przewodnik dla tych, którzy zdecydowali siê
przenieœæ firmow¹ infrastrukturê informatyczn¹ na platformê Linux b¹dŸ kieruj¹ takim
procesem jako informatycy. Krok po kroku przedstawia sposób zaplanowania
i realizacji migracji, tak aby u¿ytkownicy systemu mogli jak najszybciej osi¹gn¹æ
pe³n¹ produktywnoœæ. Omawia konfiguracjê sprzêtu, aplikacje u¿ytkowe, zagadnienia
wspó³istnienia œrodowisk Linux i Windows i wiele innych kwestii. Opisano tu równie¿
projekt Linux Terminal Server, którego wdro¿enie pozwala na ogromne uproszczenie
infrastruktury informatycznej przedsiêbiorstwa.
(cid:129) Instalacja ró¿nych dystrybucji Linuksa
(cid:129) Korzystanie z KDE
(cid:129) Dostosowywanie pulpitu
(cid:129) Zarz¹dzanie plikami za pomoc¹ przegl¹darki Konqueror
(cid:129) Instalowanie nowych aplikacji
(cid:129) Pod³¹czanie nowych urz¹dzeñ
(cid:129) Konfigurowanie sieci i po³¹czenia z internetem
(cid:129) Korzystanie z konsoli
(cid:129) Konfigurowanie us³ug poczty elektronicznej i wymiany plików
(cid:129) Zdalna administracja i po³¹czenia szyfrowane
(cid:129) Aplikacje u¿ytkowe dla Linuksa
Zobacz, o ile lepiej pracuje siê w systemie Linux!
Zobacz jak sprawnie mo¿na pracowaæ w systemie Linux
Spis treści
Część I Poznajemy Linuksa ........................................................17
Rozdział 1. Wprowadzenie ................................................................................ 19
Czym jest Linux? ........................................................................................................... 21
Czy Linux jest prawdziwie wolny? .......................................................................... 22
Licencja GPL ........................................................................................................... 23
Co można zyskać? .................................................................................................... 23
Co można stracić? .................................................................................................... 25
Słów parę o korzystaniu z niniejszej książki ............................................................ 26
Wskazówki i alternatywne sposoby wykonywania czynności ................................. 26
Oto Twoje biurko ........................................................................................................... 27
Znikąd pomocy? ............................................................................................................. 28
Linux Documentation Project .................................................................................. 28
Grupy użytkowników Linuksa ................................................................................. 29
Co na płycie CD? ........................................................................................................... 29
Linux na próbę ......................................................................................................... 30
Moja filozofia ................................................................................................................. 32
Warto zajrzeć ................................................................................................................. 32
Rozdział 2. Przegląd możliwości ........................................................................ 33
Jak zdobyć Linuksa? ...................................................................................................... 33
Jak zdobyć darmowego Linuksa? ................................................................................... 34
Zarządzanie pakietami i aktualizacje oprogramowania .................................................. 35
Rozruch selektywny ....................................................................................................... 36
Zabezpieczenie danych ................................................................................................... 36
Linux jako jedyny system ............................................................................................... 37
Windows w Linuksie ...................................................................................................... 37
VMware ................................................................................................................... 38
Win4Lin ................................................................................................................... 39
Słów parę o środowisku pracy ........................................................................................ 39
Łagodzenie przeprowadzki ...................................................................................... 40
Siła przyzwyczajeń ......................................................................................................... 41
Wyłam się! ..................................................................................................................... 42
Warto zajrzeć ................................................................................................................. 42
6
Jak to się robi w Linuksie
Rozdział 3. Instalacja ....................................................................................... 45
Przygotowanie do instalacji ............................................................................................ 45
Słów kilka o sprzęcie ...................................................................................................... 46
Jeszcze o konfiguracji dwusystemowej .......................................................................... 46
Przykładowa sesja programu FIPS ........................................................................... 47
Porównanie instalacji ..................................................................................................... 49
Instalacja typowa ...................................................................................................... 49
Instalacja dystrybucji Mandrake Linux .......................................................................... 50
Teraz Fedora ................................................................................................................... 53
Instalacja SUSE .............................................................................................................. 57
Prostota instalacji ........................................................................................................... 60
Uruchamianie i zamykanie systemu ............................................................................... 60
I już… Linux! ................................................................................................................. 62
Warto zajrzeć ................................................................................................................. 62
Rozdział 4. Do roboty ....................................................................................... 63
Sesja zapoznawcza z KDE ............................................................................................. 63
Parę słów o systemie X ............................................................................................ 64
Logowanie ................................................................................................................ 64
Kliknij tu! Kliknij tam! ............................................................................................ 68
Ogarnąć pulpit ................................................................................................................ 69
Uruchamianie pierwszej aplikacji .................................................................................. 70
Okna, menu, paski tytułowe ........................................................................................... 72
Pasek tytułowy ......................................................................................................... 72
Pasek menu .............................................................................................................. 74
Zmiana rozmiaru okien ............................................................................................ 74
Wydawanie poleceń ....................................................................................................... 75
Łagodne wprowadzenie do wiersza poleceń .................................................................. 75
Zmiana hasła .................................................................................................................. 77
Rozdział 5. Własny pulpit ................................................................................. 79
Pańskie oko konia tuczy ................................................................................................. 79
Zmiana tła ................................................................................................................ 80
Oszczędzaj monitor! ....................................................................................................... 82
Przesuwanie po ekranie .................................................................................................. 83
Jaki motyw, jaki styl? ..................................................................................................... 85
Dekoracje okien ....................................................................................................... 86
Style i motywy ......................................................................................................... 87
Własne ikony i skróty na pulpicie .................................................................................. 88
Inne ustawienia ........................................................................................................ 90
Warto zajrzeć ................................................................................................................. 90
Rozdział 6. Zarządzanie plikami — Konqueror ................................................... 91
Pliki i katalogi ................................................................................................................ 91
Dokądkolwiek podążasz… ............................................................................................. 94
Nawigowanie z użyciem panelu nawigacyjnego ...................................................... 95
Dodatkowe opcje przeglądarki Konqueror ............................................................... 96
Zaznaczanie plików i katalogów .............................................................................. 98
Tworzenie nowych katalogów ................................................................................. 99
„Zmieniłem zdanie” — zmiana nazw plików i katalogów ....................................... 99
Kopiowanie (i przenoszenie) plików i katalogów .................................................. 100
A może na skróty? .................................................................................................. 100
Spis treści
7
Właśnie — uprawnienia i prawa dostępu ..................................................................... 102
Usuwanie plików i katalogów ................................................................................ 104
Najlepiej po swojemu ............................................................................................. 105
Część II Administracja i rozbudowa systemu .............................107
Rozdział 7. Instalowanie nowych aplikacji ....................................................... 109
Linux a bezpieczeństwo ............................................................................................... 110
Identyfikowanie pakietów oprogramowania ................................................................ 110
Wiele twarzy procesu instalacji .................................................................................... 112
Instalowanie pakietów w SUSE ............................................................................. 112
Mandrake i jego urpmi ................................................................................................. 113
A można jeszcze prościej… ................................................................................... 115
A może jest narzędzie uniwersalne? ............................................................................. 115
KPackage ..................................................................................................................... 116
Instalowanie pakietów ............................................................................................ 117
Zależności, zależności ............................................................................................ 119
Jak to się robi w powłoce — RPM ............................................................................... 121
Kompilacja pakietu RPM ze źródeł ........................................................................ 123
Jak to się robi w powłoce — pakiety deb ..................................................................... 124
Skąd mam wiedzieć, co jest zainstalowane w systemie? ........................................ 124
Wyświetlanie numeru wydania pakietu .................................................................. 125
Cóż to za dziwaczny plik? ...................................................................................... 125
Instalowanie i aktualizacja oprogramowania poleceniem apt-get .......................... 126
Douczanie apt-get .................................................................................................. 127
Powrót do źródeł .......................................................................................................... 128
Rozpakowanie i kompilacja w pięciu krokach ............................................................. 129
Krok 1: rozpakowanie archiwum ........................................................................... 129
Kroki 2 – 5: kompilacja programu ......................................................................... 130
README, czyli przeczytaj mnie! .......................................................................... 131
Jak dobrać się do oprogramowania? ............................................................................. 131
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 132
Rozdział 8. Urządzenia i usługi ........................................................................ 133
Owszem, działa w Linuksie .......................................................................................... 133
Podłącz i korzystaj ....................................................................................................... 134
Poznaj swój sprzęt ........................................................................................................ 135
Urządzenia PCI ...................................................................................................... 136
Urządzenia USB ..................................................................................................... 137
Modemy a winmodemy ................................................................................................ 139
Winmodemy kontra linmodemy — podsumowanie ............................................... 140
Urządzenia a system ..................................................................................................... 141
Numer główny i podrzędny urządzenia .................................................................. 141
Wciąż te urządzenia? Ile można? ................................................................................. 143
Usługi i poziomy rozruchu ........................................................................................... 143
Nie straszne nam demony ...................................................................................... 143
Plik inittab .............................................................................................................. 144
Plik rc.local a poziomy rozruchu ............................................................................ 145
Przełączanie poziomów rozruchu ........................................................................... 146
Polecenie chkconfig ............................................................................................... 147
Konfiguracja poziomów w środowisku graficznym ..................................................... 148
Tworzenie własnych skryptów startowych ............................................................. 150
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 150
8
Jak to się robi w Linuksie
Rozdział 9. Sieci i połączenie z internetem ...................................................... 151
Zanim zaczniemy ......................................................................................................... 152
Dobieramy się do sieci ................................................................................................. 153
Dostęp do internetu za pośrednictwem modemu telefonicznego .................................. 153
Modemy kablowe i łącza DSL ............................................................................... 156
Garść szczegółów ................................................................................................... 158
Błyskawiczne wprowadzenie do TCP/IP — część I ..................................................... 158
Protokoły i stosy .................................................................................................... 159
Usługi i porty ......................................................................................................... 160
Adresy IP, sieci, podsieci… ................................................................................... 161
Adresy węzłów i sieci ............................................................................................ 163
Podsieci, maski i adresy rozgłoszeniowe ............................................................... 165
Przygrywka ............................................................................................................ 167
Konfigurowanie sieci ................................................................................................... 169
Sterowniki .............................................................................................................. 169
Ustawianie adresów IP ........................................................................................... 169
Routing ......................................................................................................................... 171
Stosowanie polecenia netstat .................................................................................. 172
System nazw domenowych (DNS) ............................................................................... 173
Plik /etc/hosts ......................................................................................................... 173
DNS, zgłoś się ........................................................................................................ 174
Własny serwer nazw ..................................................................................................... 175
Definiowanie własnej domeny ............................................................................... 176
Plik /etc/named.conf ............................................................................................... 176
/etc/named.conf — przykład .................................................................................. 177
Strefy ...................................................................................................................... 178
Własny plik strefy .................................................................................................. 180
A teraz strefa odwzorowania odwrotnego .............................................................. 181
Czy to aby działa? .................................................................................................. 182
Błędne delegacje .................................................................................................... 182
Jak reglamentować informacje? ............................................................................. 183
DNS — podsumowanie .......................................................................................... 184
Synchronizacja czasu ................................................................................................... 184
rdate ....................................................................................................................... 184
NTP ........................................................................................................................ 185
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 186
Rozdział 10. Z powłoką za pan brat .................................................................. 187
Polecenia linuksowe — na dobry początek .................................................................. 188
Praca z plikami ............................................................................................................. 189
Konwencje nazewnicze plików .............................................................................. 190
Precz z suchymi listingami! ................................................................................... 190
Czym są metaznaki? ..................................................................................................... 191
Prawa dostępu do plików w powłoce ........................................................................... 191
Wykrywanie plików ukrytych ................................................................................ 192
Dziwne pliki, których nie sposób się pozbyć ......................................................... 192
Ryzykowne rm, czyli „zrobiłem to przypadkiem!” ...................................................... 193
Ułatwianie życia za pomocą aliasów ............................................................................ 194
Wymuszanie operacji ............................................................................................. 195
Standardowe wejście i wyjście ..................................................................................... 196
Spis treści
9
Potoki ........................................................................................................................... 198
Potok bardzo szczególny — tee ............................................................................. 198
Wyjście diagnostyczne ........................................................................................... 199
Droga donikąd ........................................................................................................ 199
Polecenia linuksowe — praca z katalogami ................................................................. 200
Nie ma jak w… katalogu domowym ............................................................................ 202
Jeszcze o prawach dostępu ........................................................................................... 202
Własność i własność grupowa ...................................................................................... 203
Kto ma jakie prawa? ..................................................................................................... 204
Co kryje się za maską? ................................................................................................. 205
Bit setuid ................................................................................................................ 206
Atrybuty plików ........................................................................................................... 207
Skuteczne wyszukiwanie .............................................................................................. 209
Program grep ................................................................................................................ 211
Procesy ......................................................................................................................... 212
Drzewa i lasy .......................................................................................................... 214
Przerywanie, zawieszanie i wznawianie wykonania procesów .............................. 215
Zabijanie procesów ...................................................................................................... 217
Edytory plików tekstowych .......................................................................................... 218
Poznaj Kate .................................................................................................................. 219
Słynny i straszny vi ...................................................................................................... 221
:q, :w, :wq i ZZ ...................................................................................................... 221
Odzyskiwanie sesji vim .......................................................................................... 223
Opcje startowe vi ................................................................................................... 224
Inne edytory — Emacs, Pico i NEdit ............................................................................ 225
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 226
Rozdział 11. Administracja przez WWW ............................................................ 227
Wprowadzenie .............................................................................................................. 227
Uruchamianie interfejsu Webmin .......................................................................... 228
Modułowość interfejsu ................................................................................................. 230
Tworzenie kont użytkowników interfejsu .................................................................... 231
Aktualizowanie interfejsu i modułów ........................................................................... 232
Do zobaczenia .............................................................................................................. 234
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 234
Rozdział 12. Użytkownicy i grupy ...................................................................... 235
Kiedy nie warto posiadać przywilejów? ....................................................................... 235
Użytkownicy i ich konta ............................................................................................... 236
Zarządzanie grupami .................................................................................................... 240
Tworzenie grup ...................................................................................................... 241
Modyfikowanie grup .............................................................................................. 241
Usuwanie grup ....................................................................................................... 241
Dodawanie kont użytkowników ................................................................................... 241
Katalogi domowe ......................................................................................................... 243
Uczestnictwo w grupie ................................................................................................. 243
Konta pocztowe ............................................................................................................ 243
Regulowanie ustawień domyślnych dla kont ......................................................... 244
Modyfikowanie kont użytkowników ............................................................................ 244
Usuwanie konta użytkownika ....................................................................................... 245
Monitorowanie kont ..................................................................................................... 246
KUser ........................................................................................................................... 247
10
Jak to się robi w Linuksie
Inne narzędzia zarządzania użytkownikami ................................................................. 250
Co dalej? ...................................................................................................................... 251
Skąd się tu wziąłem? .............................................................................................. 251
Rozdział 13. Archiwizacja danych ..................................................................... 253
Czy archiwizować wszystko? I na czym to wszystko gromadzić? ............................... 254
Podstawowe narzędzia archiwizacji w Linuksie ........................................................... 254
cpio ........................................................................................................................ 255
tar ........................................................................................................................... 255
Archiwizacja danych ze stacji pracujących pod kontrolą Windows ....................... 256
Wybór nośnika dla kopii .............................................................................................. 257
Wygodne nagrywanie płyt — K3b ............................................................................... 259
K3b z bliska ........................................................................................................... 260
Gotowy do nagrania? ............................................................................................. 263
Synchronizacja archiwów — rsync .............................................................................. 264
rsync — z czym to jeść? ......................................................................................... 264
Niekoniecznie zdalnie ............................................................................................ 268
Archiwizowanie programem dump .............................................................................. 268
Odtwarzanie danych z kopii programem restore .................................................... 270
Inne implementacje mechanizmów archiwizacji .......................................................... 271
Przykazania .................................................................................................................. 272
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 272
Rozdział 14. Drukarki i drukowanie ................................................................... 273
Wybieranie drukarki dla Linuksa ................................................................................. 273
Co to jest LPD? ...................................................................................................... 274
CUPS ............................................................................................................................ 275
Kprinter ........................................................................................................................ 281
Inne narzędzia administrowania drukarkami ................................................................ 282
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 282
Rozdział 15. Poczta elektroniczna .................................................................... 285
Postfix .......................................................................................................................... 285
Konfiguracja Postfiksa ........................................................................................... 286
Zatrzymywanie i uruchamianie Postfiksa .............................................................. 287
Użytkownicy i aliasy .............................................................................................. 287
Słowo o formacie bazy danych .............................................................................. 288
Uruchamianie serwera POP3 lub IMAP ................................................................. 289
Garść postfiksowych sztuczek ...................................................................................... 289
Wiele domen, podobne adresy ............................................................................... 290
Zwielokrotnianie domeny ...................................................................................... 291
Niechcianej poczcie mówimy „nie”! ...................................................................... 291
Śledzenie wiadomości ............................................................................................ 292
Postfix a Webmin ......................................................................................................... 293
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 294
Rozdział 16. LDAP ............................................................................................ 295
Wprowadzenie do LDAP ............................................................................................. 295
KAddressBook ....................................................................................................... 300
LDAP z bliska ........................................................................................................ 301
GQ — graficzne narzędzie LDAP ................................................................................ 304
Inne graficzne klienty LDAP ........................................................................................ 306
Co dalej? ...................................................................................................................... 307
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 307
Spis treści
11
Rozdział 17. Usługi sieci WWW ........................................................................ 309
Apache — serwer WWW ............................................................................................. 310
Tworzenie serwera Apache poprzez kompilację kodu źródłowego .............................. 310
Krótka wizyta w krainie PHP ....................................................................................... 313
Podstawowa konfiguracja serwera Apache .................................................................. 314
Najbardziej popularne zmiany w konfiguracji ....................................................... 315
SquirrelMail ................................................................................................................. 316
Wtyczki, wtyczki i jeszcze raz wtyczki .................................................................. 319
Wprowadzenie do PostgreSQL .................................................................................... 321
Podnosimy poprzeczkę — eGroupWare ...................................................................... 324
I co dalej? ............................................................................................................... 328
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 329
Rozdział 18. Samba .......................................................................................... 331
Pobieranie i kompilacja kodu źródłowego pakietu Samba ........................................... 332
Tworzenie użytkowników serwera Samba ................................................................... 335
Konfiguracja serwera Samba ........................................................................................ 337
Po stronie komputera PC .............................................................................................. 338
Drukowanie z wykorzystaniem serwera Samba ........................................................... 340
Drukowanie z poziomu klienta Windows .............................................................. 342
Przeglądanie otoczenia sieciowego .............................................................................. 342
Zarządzanie serwerem Samba poprzez graficzny interfejs użytkownika (GUI) ........... 347
Tworzenie kopii bezpieczeństwa komputera pracującego pod systemem Windows .... 349
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 351
Rozdział 19. Udostępnianie plików w systemie Linux — NFS ............................. 353
Jak działa NFS? ............................................................................................................ 354
Udostępnianie zdalnego systemu plików ............................................................... 356
Montowanie partycji NFS ...................................................................................... 360
Definiowanie punktów montowania w pliku /etc/fstab .......................................... 361
Upraszczanie montowania zdalnych systemów plików przy użyciu mechanizmu autofs .....362
NIS — Network Information Service ........................................................................... 364
Konfiguracja podstawowa serwera NIS (ang. NIS Master Server) ........................ 365
Konfiguracja klienta NIS ....................................................................................... 368
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 370
Rozdział 20. Serwer uproszczonych klientów sieciowych ................................... 371
Jak działa uproszczony klient sieciowy? ...................................................................... 371
DHCP ........................................................................................................................... 372
Konfigurowanie serwera DHCP ............................................................................. 373
Przydzielanie stałych adresów sieciowych ............................................................. 375
TFTP ............................................................................................................................ 376
LTSP 4.0. Procedura instalacji ..................................................................................... 377
Konfiguracja LTSP 4 ............................................................................................. 379
XDMCP ........................................................................................................................ 382
Ile zmiennych SCREEN? ....................................................................................... 386
Ratunku! ....................................................................................................................... 387
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 387
Rozdział 21. Thin Client, czyli uproszczony klient sieciowy ................................ 389
Zmiana komputera w uproszczonego klienta sieciowego ............................................. 389
Alternatywny sprzęt uproszczonych klientów sieciowych ..................................... 391
Zaawansowana konfiguracja uproszczonego klienta sieciowego ................................. 392
12
Jak to się robi w Linuksie
Linuksowy uproszczony klient sieciowy w Windows .................................................. 394
Cygwin ................................................................................................................... 395
Porady dotyczące wydajności ....................................................................................... 398
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 398
Rozdział 22. Połączenia zdalne ......................................................................... 401
VNC, czyli połączenia zdalne dla każdego .................................................................. 401
Zdalny dostęp do pulpitu w środowisku KDE .............................................................. 405
Zdalne połączenia (rdesktop) dla systemu MS Windows ............................................. 410
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 410
Rozdział 23. Bezpieczeństwo ............................................................................ 413
OpenSSH ...................................................................................................................... 414
Kontrola dostępu do systemu ....................................................................................... 418
Kim jest Script Kiddie? .......................................................................................... 418
Podstawy — TCP wrapper ........................................................................................... 419
Zapora sieciowa iptables .............................................................................................. 420
Graficzne narzędzia do zarządzania zaporami sieciowymi .......................................... 423
Webmin .................................................................................................................. 424
KMyFirewall .......................................................................................................... 424
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 426
Część III Linux na Twoim biurku ................................................427
Rozdział 24. Klienty poczty elektronicznej ......................................................... 429
Przygotuj się ................................................................................................................. 430
Kmail ............................................................................................................................ 430
Dlaczego warto podłączyć się do sieci? ................................................................. 433
Zacznij się komunikować! ............................................................................................ 436
Odbieranie poczty .................................................................................................. 437
Mała, czarna książka .............................................................................................. 438
W załączeniu przesyłam... ...................................................................................... 439
Wysłać teraz czy później? ...................................................................................... 440
Evolution ...................................................................................................................... 441
Wysyłanie oraz odbieranie poczty ......................................................................... 444
Z jakiego programu pocztowego korzystać? .......................................................... 445
Inne opcje ..................................................................................................................... 446
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 446
Rozdział 25. Precz z bałaganem, czyli organizacja czasu i zadań ........................ 447
KOrganizer ................................................................................................................... 448
Definiowanie nowego zdarzenia ............................................................................ 450
Tak wiele do zrobienia… ....................................................................................... 452
Drukowanie kalendarza .......................................................................................... 454
O rany! Déjà-vu, czyli powtarzające się zdarzenia ................................................ 455
Zapraszanie innych użytkowników na spotkania ................................................... 457
Importowanie kalendarzy ....................................................................................... 458
Evolution ...................................................................................................................... 459
Tworzenie terminów .............................................................................................. 460
Zróbmy to jeszcze raz — powtarzanie zdefiniowanych terminów ......................... 462
Zwołujemy spotkanie ............................................................................................. 463
Zadania, które należy wykonać .............................................................................. 465
Inne narzędzia .............................................................................................................. 466
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 466
Spis treści
13
Rozdział 26. Wędrując przez internet ................................................................ 467
Konqueror .................................................................................................................... 468
Moja strona domowa .............................................................................................. 468
Konqueror — sztuczki i chwyty ................................................................................... 470
Dzielenie okna przeglądarki ................................................................................... 471
Błyskawiczne wyszukiwanie .................................................................................. 471
Tryb pełnoekranowy — to jest to ........................................................................... 472
Coś pysznego, czyli ciasteczka .............................................................................. 472
Blokowanie wyskakujących okienek ..................................................................... 473
Przeglądanie witryn w osobnych zakładkach ......................................................... 475
Mozilla Firefox ............................................................................................................. 476
Rozpoczynamy od strony domowej ....................................................................... 477
Mozilla Firefox lubi zakładki ................................................................................. 478
Ciągle nie lubisz wyskakujących okienek? ............................................................ 479
Kontrola nad ciasteczkami ..................................................................................... 479
Sidebar, czyli panel boczny Firefoksa .................................................................... 480
Podsumowanie ............................................................................................................. 481
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 482
Rozdział 27. Edycja tekstów („To była ciemna, burzliwa noc…”) ....................... 483
OpenOffice.org Writer ................................................................................................. 484
Zaczynamy pisanie ................................................................................................. 486
Polowanie na literówki ........................................................................................... 486
Jaki to język? .......................................................................................................... 487
Zapisywanie efektów pracy .................................................................................... 488
Drukowanie dokumentów ............................................................................................ 489
Wszelkie możliwe paski narzędzi… ...................................................................... 490
Pomocy! ....................................................................................................................... 491
Word czy nie Word — oto jest pytanie ........................................................................ 492
Dopasowywanie środowiska do własnych potrzeb ....................................................... 493
Czcionki ekranowe ................................................................................................. 495
Jazda z AutoPilotem ..................................................................................................... 496
Nawigacja pośród stylów ............................................................................................. 496
Nawigacja w morzu tekstów .................................................................................. 498
Mówiąc o elementach składowych dokumentu… ........................................................ 499
Bezpośrednie tworzenie plików PDF ........................................................................... 499
Więcej! Dajcie mi więcej! ............................................................................................ 500
Inne opcje ..................................................................................................................... 501
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 502
Rozdział 28. Arkusze kalkulacyjne — tabele, na które można liczyć ................... 503
Uruchamianie arkusza i wprowadzanie danych ............................................................ 504
Elementarna matematyka ....................................................................................... 505
Zapisywanie wyników swojej pracy ...................................................................... 508
Tworzenie wykresów ............................................................................................. 509
Magiczne sumowanie danych ....................................................................................... 510
Ładny, kolorowy, imponujący, dynamiczny wykres .................................................... 511
Ostatnie poprawki ........................................................................................................ 513
Piękne efekty Twojej pracy .................................................................................... 513
Alternatywy .................................................................................................................. 514
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 514
14
Jak to się robi w Linuksie
Rozdział 29. Prezentacje graficzne — dla tych, którzy nie potrzebują wstępu ..... 515
Rozpoczynamy pracę z programem Impress ................................................................ 516
Dodawanie slajdów ................................................................................................ 521
Dodawanie kolorów ............................................................................................... 522
Drukowanie prezentacji ......................................................................................... 524
Przygotowanie prezentacji dla sieci WWW ................................................................. 524
A co powiesz na trochę Flasha? Szokujące! ........................................................... 527
Co z tym pingwinem? ................................................................................................... 527
Ekstra! Ekstra! .............................................................................................................. 528
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 529
Rozdział 30. Biurowy artysta, czyli mów mi Leonardo! ....................................... 531
Pracujemy z aparatem cyfrowym ................................................................................. 532
Konqueror — obrazkowy perfekcjonista ...................................................................... 533
Skanowanie .................................................................................................................. 535
Udostępnianie skanera w sieci ...................................................................................... 537
Skanowanie w środowisku KDE — Kooka .................................................................. 537
Zapisywanie zeskanowanych dokumentów ............................................................ 540
Optyczne rozpoznawanie znaków — OCR .................................................................. 542
GIMP — witamy w krainie przetwarzania obrazu ....................................................... 544
Ten pierwszy raz .................................................................................................... 545
Tworzenie graficznego logo? Z GIMP-em to proste! ............................................. 547
Zapisywanie i otwieranie dokumentów .................................................................. 549
Drukowanie obrazów ............................................................................................. 550
Narzędzia, narzędzia i jeszcze raz narzędzia .......................................................... 551
A teraz czas na ikony narzędzi ............................................................................... 552
Retuszowanie zdjęć ...................................................................................................... 558
Script-Fu — co to jest u licha? ............................................................................... 560
Jak zostać guru GIMP-a? ....................................................................................... 560
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 561
Rozdział 31. Komunikatory internetowe ............................................................ 563
Jabber? A co to jest u licha? ......................................................................................... 564
Komunikator internetowy Kopete ................................................................................ 565
Dodawanie nowych kontaktów do Kopete ............................................................. 568
Komunikator internetowy GAIM ................................................................................. 570
A co z użytkownikami systemu MS Windows? ........................................................... 575
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 575
Rozdział 32. Wideokonferencje ......................................................................... 577
GnomeMeeting ............................................................................................................. 577
I co dalej? ............................................................................................................... 582
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 582
Dodatki ......................................................................................583
Dodatek A Powszechna Licencja Publiczna GNU ............................................. 585
Dodatek B Automatyzacja zadań i tworzenie skryptów powłoki ....................... 593
cron — zatrudniamy zegar do pracy ............................................................................. 594
Testowanie utworzonego zadania .......................................................................... 595
Edycja pliku crontab .............................................................................................. 596
Czy możemy to wypróbować? ............................................................................... 596
Spis treści
15
Uruchamianie zadań przy użyciu polecenia at ............................................................. 598
Kwestia uprawnień ....................................................................................................... 599
Wprowadzenie do tworzenia skryptów powłoki ........................................................... 600
Jak okiem sięgnąć, same powłoki… ............................................................................. 601
Polecenia, polecenia, wszędzie polecenia ..................................................................... 602
Przekazywanie parametrów do skryptów powłoki ................................................. 603
Słowo o zmiennych ................................................................................................ 604
Zmienne — idziemy dalej ...................................................................................... 604
Znaki specjalne ...................................................................................................... 605
Możesz mnie tu zacytować .................................................................................... 606
Prawdziwe programowanie powłoki ............................................................................ 608
Wybieranie powłoki ..................................................................................................... 610
Warto zajrzeć ............................................................................................................... 610
Skorowidz ..................................................................................... 611
Rozdział 3.
Instalacja
Dla potrzeb niniejszej książki będę wykorzystywał głównie środowisko KDE 3.4 (bardzo
zresztą podobne do KDE 3.2). Z perspektywy instalacji oznacza to, że powinieneś za-
opatrzyć się we w miarę nowoczesną dystrybucję — zapomnij o kilkuletnich dyskach
instalacyjnych walających się po szufladach. Najlepiej postarać się o jak najaktual-
niejszą wersję wybranej dystrybucji — jest mniej istotne czy będzie to Fedora, SUSE,
czy Mandrake.
Instalacja współczesnego Linuksa nie jest skomplikowana. Pozwolę sobie nawet na
stwierdzenie, że jest łatwiejsza niż instalacja systemów Windows. Całość sprowadza
się bowiem do rozruchu komputera z instalacyjnej płyty CD i kilkukrotnego kliknięcia
przycisku popędzającego instalator. No, może nie jest to aż tak proste, ale doprawdy
niewiele trudniejsze — Linux sam wykryje i skonfiguruje większość urządzeń zain-
stalowanych w komputerze.
Przygotowanie do instalacji
Jeśli na Twoim komputerze zainstalowany jest już system Windows i zdążyłeś zgro-
madzić w nim swoje dane (dokumenty, arkusze kalkulacyjne, pliki muzyczne itp.),
które chciałbyś zachować, to najlepszy moment na ich zarchiwizowanie — na przy-
kład nagranie na płytach CD. Wykonanie kopii zapasowej zalecałbym nawet wów-
czas, kiedy instalacja nowego systemu nie zamaże poprzedniego (tzn. w konfiguracji
dwusystemowej) — kiedy w planach są operacje na „żywym twardym dysku”, jak
partycjonowanie niezbędne przy instalacji nowego systemu, kopii zapasowych nigdy
dość. Można też skorzystać z roboty wykonanej przy poprzedniej instalacji systemu
Windows i sporządzić listę sprzętu zainstalowanego w komputerze — zwłaszcza typy
i modele kart sieciowych, kart graficznych itd. W tym celu należałoby zajrzeć do me-
nedżera sprzętu (Start, Panel Sterowania, ikona System). Najprawdopodobniej tak
sporządzone notatki okażą się zbędne, ale ostrożności nigdy za wiele.
Przeciętnie instalacja systemu Linux zajmuje od 30 do 60 minut, choć na naprawdę szyb-
kich komputerach można ją skrócić nawet do pięciu minut. Tylko tyle, a w zamian
dostajemy w pełni wyposażony i gotowy do pracy (również w sieci) system, którego
46
Część I ♦ Poznajemy Linuksa
nie trzeba będzie przeładowywać po każdej instalacji nowego sterownika. Trudno o coś
lepszego i łatwiejszego.
Mimo to polecałbym jednak dokończenie lektury niniejszego rozdziału jeszcze przed
przystąpieniem do właściwej instalacji — no chyba, że ktoś nie może się już doczekać.
Słów kilka o sprzęcie
Zanim przejdziemy dalej, zatrzymamy się na chwilę przy sprzęcie. Smutna prawda jest
taka, że nie każde urządzenie będzie działać pod kontrolą systemu Linux. Nie należy
jednak rozumieć tego jako dowodu słabości systemu w tej dziedzinie. Linux nie jest
w końcu jedynym systemem, w którym nie da się zainstalować jakiegoś urządzenia.
A jeśli wziąć pod uwagę liczbę obsługiwanych platform i ogólną ilość obsługiwanego
bezproblemowo sprzętu, to ciężko będzie o godnego rywala dla Linuksa. System ten
działa bowiem nie tylko na komputerach PC (platformie intelowskiej), ale obsługuje
również architektury Alpha, architektury RISC i Macintosh. Linux nadaje się do in-
stalacji na komputerach całej linii IBM, od prostych pecetów po wielkie systemy typu
mainframe, jak na przykład S/390. Do tego należy doliczyć architektury MIPS, SPARC
i StrongARM. No i jeszcze urządzenia wbudowane działające pod kontrolą systemu
Linux: wszelkiej maści odtwarzacze MP3, telefony komórkowe, PDA, a nawet zegarki.
To doprawdy imponująca lista obsługiwanego sprzętu!
Z perspektywy peceta jest wielce nieprawdopodobne, że nie uda się na nim zainstalo-
wać i pomyślnie uruchomić systemu Linux. Jeśli coś będzie nieobsługiwane, to będą
to urządzenia przeznaczone wyłącznie do pracy w systemie Windows; można się tego
spodziewać po niektórych skanerach, modemach i drukarkach. Dostępność linuksowych
sterowników dla konkretnego modelu takiego sprzętu należy sprawdzić na stronach
WWW jego producenta. W poszukiwaniu listy obsługiwanego pod Linuksem sprzętu warto
też zajrzeć do Hardware HOWTO. Najnowszą wersję tego dokum
Pobierz darmowy fragment (pdf)