Darmowy fragment publikacji:
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu
niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.
Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na
nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich
niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź
towarowymi ich właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce
informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za
ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub
autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności
za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.
Redaktor prowadzący: Joanna Gubernat
Projekt okładki: Agata Augustynik
Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: sensus@sensus.pl
WWW: http://sensus.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://sensus.pl/user/opinie/jedzib
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
ISBN: 978-83-246-8961-3
Copyright © Helion 2015
Printed in Poland.
• Kup książkę
• Poleć książkę
• Oceń książkę
• Księgarnia internetowa
• Lubię to! » Nasza społeczność
Spis tre(cid:258)ci
Cz(cid:218)(cid:258)(cid:202) I
A Ty jak rozumiesz to przykazanie?
Co nagle, to po diable!
Powtórka z lekcji biologii
Dlaczego to takie wa(cid:285)ne?
To nie moda, to konieczno(cid:258)(cid:202)
Jak trwoga, to do... dr D(cid:200)browskiej
Czym jest od(cid:285)ywianie endogenne?
Jak du(cid:285)o? Czy na pewno?
Je(cid:258)li nie kalorie, to co?
Co z produktami typu light?
Czy pieczywo chrupkie rzeczywi(cid:258)cie pomaga schudn(cid:200)(cid:202)?
T(cid:239)uszcz — wróg czy przyjaciel?
Bez niego ani rusz!
Czy(cid:285)by jednak eliksir?
Bo tu przecie(cid:285) chodzi o Ciebie!
Prawda, (cid:285)e pi(cid:218)kne przes(cid:239)anie?
Cz(cid:218)(cid:258)(cid:202) II
Dlaczego a(cid:285) tyle jad(cid:239)ospisów?
Rozdzia(cid:239) 1. Wiosna
Jad(cid:239)ospis dla rodziny
Przepisy
Jad(cid:239)ospisy dla poszczególnych grup krwi
15
16
17
30
34
41
43
54
60
70
74
76
83
94
98
107
113
117
117
125
127
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
Przepisy grupa 0
Przepisy grupa A
Przepisy grupa B
Przepisy grupa AB
Jad(cid:239)ospis bez glutenu, jajek, mleka i dro(cid:285)d(cid:285)y
Przepisy
Rozdzia(cid:239) 2. Lato
Jad(cid:239)ospis dla rodziny
Przepisy
Jad(cid:239)ospisy dla poszczególnych grup krwi
Przepisy grupa 0
Przepisy grupa A
Przepisy grupa B
Przepisy grupa AB
Jad(cid:239)ospis bez glutenu, jajek, mleka i dro(cid:285)d(cid:285)y
Przepisy
Rozdzia(cid:239) 3.
Jesie(cid:241)
Jad(cid:239)ospis dla rodziny
Przepisy
Jad(cid:239)ospisy dla poszczególnych grup krwi
Przepisy grupa 0
Przepisy grupa A
Przepisy grupa B
Przepisy grupa AB
Jad(cid:239)ospis bez glutenu, mleka, jajek i dro(cid:285)d(cid:285)y
Przepisy
Rozdzia(cid:239) 4. Zima
Jad(cid:239)ospis dla rodziny
Przepisy
Jad(cid:239)ospisy dla poszczególnych grup krwi
Przepisy grupa 0
Przepisy grupa A
141
142
143
144
145
152
155
155
163
165
179
180
181
182
183
190
193
193
201
203
217
218
219
220
221
228
231
231
239
241
255
256
. Spis tre(cid:258)ci
Przepisy grupa B
Przepisy grupa AB
Jad(cid:239)ospis bez glutenu, mleka, jajek i dro(cid:285)d(cid:285)y
Przepisy
Dodatek A Tabela produktów bezglutenowych
Dodatek B Tabela produktów zasadotwórczych i kwasotwórczych
z indeksem glikemicznym i kaloriami
Bibliografia
257
258
259
266
269
271
279
9
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
Czy pieczywo chrupkie
rzeczywi(cid:258)cie pomaga schudn(cid:200)(cid:202)?
Kolejnym artyku(cid:239)em (cid:285)ywno(cid:258)ciowym, który wielu osobom kojarzy
si(cid:218) z odchudzaniem, jest niew(cid:200)tpliwie chrupkie pieczywo. Skoro
chcesz wiedzie(cid:202), jak si(cid:218) od(cid:285)ywia(cid:202), by w parze z urod(cid:200) sz(cid:239)o zdrowie,
zapraszam Ci(cid:218) do zapoznania si(cid:218) ze stanowiskiem naszego eks-
perta równie(cid:285) w sprawie tego wyrobu.
Nie ma chyba lepszego symbolu diety odchudzaj(cid:200)cej ni(cid:285) chrupkie
pieczywo. Pierwsze, co robi wiele osób przy zmianie sposobu
od(cid:285)ywiania, to wprowadzenie w(cid:239)a(cid:258)nie tego produktu. Bo taki lekki,
bo taki niskokaloryczny, bo... — powodów jest mnóstwo. Z regu(cid:239)y
jednak na pierwszym miejscu wymienia si(cid:218) nisk(cid:200) warto(cid:258)(cid:202) kalo-
ryczn(cid:200). Zgodnie z dietami opartymi na ograniczaniu kalorii im
mniej energii dostarcza produkt, tym lepiej. Niew(cid:200)tpliwie pieczywo
chrupkie mo(cid:285)na zaliczy(cid:202) do artyku(cid:239)ów niskokalorycznych. Czy
jednak faktycznie pomaga schudn(cid:200)(cid:202)?
Chleb chrupki jest reprezentantem licznej grupy produktów spo-
(cid:285)ywczych, jakimi s(cid:200) ekstrudaty. Proces ekstrudowania przebiega
w specjalnie przeznaczonych do tego urz(cid:200)dzeniach, w których np.
m(cid:200)k(cid:218) poddaje si(cid:218) wysokiemu ci(cid:258)nieniu i temperaturze. Kiedy m(cid:200)ka
zaczyna si(cid:218) lepi(cid:202), mo(cid:285)na z niej formowa(cid:202) dowolne kszta(cid:239)ty. Po
wypchni(cid:218)ciu jej z maszyny, w wyniku nag(cid:239)ego spadku ci(cid:258)nienia
i temperatury, produkt prawie dziesi(cid:218)ciokrotnie zwi(cid:218)ksza swoj(cid:200)
obj(cid:218)to(cid:258)(cid:202). Charakterystyczn(cid:200) cech(cid:200) ekstrudatów jest to, (cid:285)e s(cid:200)
chrupkie, (cid:239)atwo mi(cid:218)kn(cid:200) w ustach i maj(cid:200) specyficzny smak. Z (cid:285)ywie-
niowego punktu widzenia najwa(cid:285)niejsza jest druga z wymienio-
nych cech. Co to oznacza, (cid:285)e „(cid:239)atwo mi(cid:218)knie w ustach”? Ni mniej,
ni wi(cid:218)cej tylko to, (cid:285)e bardzo szybko ulega strawieniu. Mo(cid:285)esz zro-
bi(cid:202) ma(cid:239)y eksperyment. Spróbuj doprowadzi(cid:202) w ustach do konsy-
stencji papki k(cid:218)s chleba tradycyjnego i chleba chrupkiego. Od razu
wida(cid:202), jak pod wp(cid:239)ywem (cid:258)liny szybko rozpuszcza si(cid:218) ten drugi.
Praktycznie, by powsta(cid:239)a papka, wcale nie trzeba si(cid:218) napracowa(cid:202).
74
Czy pieczywo chrupkie rzeczywi(cid:258)cie pomaga schudn(cid:200)(cid:202)?
Efekt jest taki, (cid:285)e chleb chrupki bardzo szybko si(cid:218) trawi, a pro-
dukty tego procesu zostaj(cid:200) równie b(cid:239)yskawicznie wch(cid:239)oni(cid:218)te.
Skutkuje to... gwa(cid:239)townym wzrostem st(cid:218)(cid:285)enia glukozy we krwi.
Glukoza jest jedynym (cid:283)ród(cid:239)em energii dla czerwonych krwinek
i podstawowym dla mózgu. W skrócie mo(cid:285)na powiedzie(cid:202), (cid:285)e Twój
organizm kocha (cid:258)wie(cid:285)(cid:200) glukoz(cid:218) — t(cid:218), któr(cid:200) dostarczasz mu wraz
z po(cid:285)ywieniem, dlatego (cid:285)e jest mu niezb(cid:218)dna do prawid(cid:239)owego
funkcjonowania. Jednak zbyt szybki i zbyt du(cid:285)y wzrost st(cid:218)(cid:285)enia
tego cukru we krwi uruchamia mechanizm obronny — wyrzut
insuliny. Koniecznie trzeba pami(cid:218)ta(cid:202), (cid:285)e nadmiar glukozy jest dla
organizmu zabójczy. Tak jak zosta(cid:239)o to ju(cid:285) wcze(cid:258)niej powiedziane
i w zabawny sposób zilustrowane, insulina produkowana jest przez
trzustk(cid:218), a jej zadaniem jest wprowadzenie glukozy do komórek.
Problem tkwi w tym, (cid:285)e insulina odk(cid:239)ada równie(cid:285) tkank(cid:218) t(cid:239)usz-
czow(cid:200), szczególnie t(cid:218) na wysoko(cid:258)ci p(cid:218)pka. Ze wzgl(cid:218)du na to, (cid:285)e
po spo(cid:285)yciu chrupkiego pieczywa, na skutek wysokiego st(cid:218)(cid:285)enia
glukozy, nast(cid:218)puje du(cid:285)y wyrzut tego hormonu, paradoksalnie pro-
dukt uznawany za sprzyjaj(cid:200)cy odchudzaniu powoduje tycie!
Ale to jeszcze nie koniec problemów. Kiedy poziom glukozy jest
wysoki, insulina nigdy nie „(cid:258)ci(cid:200)ga” go do poziomu wyj(cid:258)ciowego.
Sprowadza go znacznie ni(cid:285)ej, co skutkuje stanem hipoglikemii.
W tym momencie pojawia si(cid:218)... g(cid:239)ód, który musisz natychmiast
zaspokoi(cid:202). Chlebem chrupkim nie mo(cid:285)na si(cid:218) naje(cid:258)(cid:202). Najgorsze
jest to, (cid:285)e ci(cid:200)g(cid:239)e si(cid:218)ganie po ten produkt powoduje gwa(cid:239)towne
wzrosty i spadki st(cid:218)(cid:285)enia glukozy we krwi. Trzustka jest obci(cid:200)(cid:285)ona
ci(cid:200)g(cid:239)(cid:200) produkcj(cid:200) insuliny i jej du(cid:285)ymi wyrzutami, a Ty nie(cid:258)wia-
domie pracujesz w ten sposób na kilka do(cid:258)(cid:202) gro(cid:283)nych chorób. Jak
to si(cid:218) dzieje?
Wró(cid:202)my jeszcze do funkcji insuliny. Jak ju(cid:285) wspomnia(cid:239)am (i jak
by(cid:239)o to wyja(cid:258)nione w jednym z poprzednich rozdzia(cid:239)ów), wpro-
wadza ona cz(cid:200)steczki glukozy do komórek. Wyobra(cid:283) sobie tak(cid:200)
sytuacj(cid:218): Kto(cid:258) stoi za Twoimi plecami i ca(cid:239)y czas mówi. Mówi
i mówi. W pierwszym momencie nawet przejmujesz si(cid:218) tym, co ma
do powiedzenia. Po jakim(cid:258) czasie przestajesz zwraca(cid:202) na niego
75
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
uwag(cid:218). Wy(cid:239)(cid:200)czasz si(cid:218). Tracisz na niego wra(cid:285)liwo(cid:258)(cid:202). Przestajesz go
zauwa(cid:285)a(cid:202). To samo dzieje si(cid:218) z komórkami, które ci(cid:200)gle bombar-
dowane przez insulin(cid:218) trac(cid:200) wra(cid:285)liwo(cid:258)(cid:202) na ni(cid:200). Jest to tzw. insuli-
nooporno(cid:258)(cid:202) komórek. Stan ten odpowiada za powstawanie oty(cid:239)o(cid:258)ci
brzusznej, cukrzycy typu II, nadci(cid:258)nienia, mia(cid:285)d(cid:285)ycy, choroby nie-
dokrwiennej serca — zespo(cid:239)u metabolicznego, z którym boryka
si(cid:218) coraz wi(cid:218)cej osób. Do tego stanu mo(cid:285)e w(cid:239)a(cid:258)nie przyczyni(cid:202) si(cid:218)
spo(cid:285)ywanie niskokalorycznego, tak powszechnie rekomendowa-
nego chleba chrupkiego!
Czy oznacza to, (cid:285)e produkt ten jest na wskro(cid:258) z(cid:239)y? Nie. Nale(cid:285)y
jednak mie(cid:202) (cid:258)wiadomo(cid:258)(cid:202) tego, (cid:285)e to, co promowane jest jako light,
nie zawsze sprzyja odchudzaniu, a warto(cid:258)(cid:202) energetyczna nie jest
jedynym czynnikiem, który wp(cid:239)ywa na to, czy uda Ci si(cid:218) spali(cid:202)
tkank(cid:218) t(cid:239)uszczow(cid:200).
— Ewa Mirkowicz
T(cid:239)uszcz — wróg czy przyjaciel?
Wiesz ju(cid:285), czym s(cid:200) produkty typu light. Potrafisz podj(cid:200)(cid:202) decyzj(cid:218),
czy w trosce o (cid:239)adn(cid:200) sylwetk(cid:218) warto si(cid:218)ga(cid:202) po chrupkie pieczywo.
A co z t(cid:239)uszczem? O wyja(cid:258)nienie tego, co ma on do zrobienia
w Twoim organizmie, poprosi(cid:239)am zaprzyja(cid:283)nion(cid:200) pani(cid:200) psycho-
log, absolutn(cid:200) fank(cid:218) ludzkiego mózgu.
To Agata Górska, osoba specjalizuj(cid:200)ca si(cid:218) w rehabilitacji neurop-
sychologicznej.
Czy Ty te(cid:285) znasz ten rytm? Bezsenna noc, przem(cid:218)czenie i poja-
wiaj(cid:200)cy si(cid:218) nagle kryzys. Byle by go przetrwa(cid:202). Pó(cid:283)niej jako(cid:258) to b(cid:218)-
dzie. Niepostrze(cid:285)enie ro(cid:258)nie lista nieza(cid:239)atwionych spraw. Pojawiaj(cid:200)
si(cid:218) trudno(cid:258)ci z organizacj(cid:200) dnia. Codzienne obowi(cid:200)zki, które do
niedawna nie stanowi(cid:239)y problemu, zaczynaj(cid:200) Ci(cid:218) przerasta(cid:202). Do
tego ta niezno(cid:258)na dekoncentracja! Zauwa(cid:285)asz drobne, ale jednak
coraz cz(cid:218)stsze k(cid:239)opoty z pami(cid:218)ci(cid:200). Przecie(cid:285) jeszcze dwa miesi(cid:200)ce
temu by(cid:239)o ca(cid:239)kiem dobrze. Zastanawiasz si(cid:218), co za tym stoi. Mo(cid:285)e
76
T(cid:239)uszcz — wróg czy przyjaciel?
nawet przez chwil(cid:218) zdarza Ci si(cid:218) pomy(cid:258)le(cid:202): „No tak, przecie(cid:285)
lat mi nie ubywa. Prawd(cid:200) jest, (cid:285)e to, co wcze(cid:258)niej sprawia(cid:239)o tyle
przyjemno(cid:258)ci, dzi(cid:258) bez wi(cid:218)kszego (cid:285)alu zamieniam na drzemk(cid:218).
Wypad za miasto? Ch(cid:218)tnie, gdyby nie podró(cid:285), któr(cid:200) ostatnio ja-
ko(cid:258) (cid:283)le znosz(cid:218). (cid:146)atwiej ni(cid:285) kiedy(cid:258) wpadam w z(cid:239)o(cid:258)(cid:202). Irytuj(cid:218) si(cid:218), gdy
trzeba na co(cid:258) czeka(cid:202). Eliksir m(cid:239)odo(cid:258)ci? Chyba tylko w bajkach!
W realnym (cid:258)wiecie nie istnieje”.
Je(cid:258)li to te(cid:285) Twoja rzeczywisto(cid:258)(cid:202), zachowaj spokój. Odczuwanie
takiego stanu da si(cid:218) wyt(cid:239)umaczy(cid:202). Wiele wskazuje na to, (cid:285)e prze-
grza(cid:239) si(cid:218) mechanizm zawiaduj(cid:200)cy ca(cid:239)ym Twoim organizmem. Prze-
staje dawa(cid:202) rad(cid:218), bo (z pewno(cid:258)ci(cid:200) niechc(cid:200)cy) zosta(cid:239) przez Ciebie...
zag(cid:239)odzony. Od dawna ju(cid:285) jedzie na rezerwach rezerw. Dlatego
zanim zasiad(cid:239)szy w fotelu, zaczniesz rozmy(cid:258)la(cid:202) o tym, co z Tob(cid:200)
nie tak, i mo(cid:285)e nawet zacz(cid:200)(cid:202) (cid:285)egna(cid:202) si(cid:218) z m(cid:239)odo(cid:258)ci(cid:200), mam dla
Ciebie dobr(cid:200) wiadomo(cid:258)(cid:202). To si(cid:218) da naprawi(cid:202). Najpierw jednak
u(cid:258)miechnij si(cid:218) do niezwyk(cid:239)ego skarbu, którym wci(cid:200)(cid:285) dysponujesz.
Mam na my(cid:258)li nie co innego, jak w(cid:239)a(cid:258)nie Twój mózg. A mnie
pozwól pokaza(cid:202) Ci, jak mo(cid:285)e by(cid:202) dobrze, gdy ju(cid:285) bardziej (cid:258)wia-
domie zaczniesz traktowa(cid:202) go we w(cid:239)a(cid:258)ciwy sposób. Nie wiesz,
czego od Ciebie potrzebuje? To mo(cid:285)na wywnioskowa(cid:202) w(cid:239)a(cid:258)nie
z Twojego samopoczucia i nastroju. To dlatego, (cid:285)e ten absolutnie
wyj(cid:200)tkowy narz(cid:200)d kryje odpowiedzi na wi(cid:218)kszo(cid:258)(cid:202) pyta(cid:241) dotycz(cid:200)-
cych Twoich emocji, kondycji psychicznej i zdrowia. I cho(cid:202) nie
masz mo(cid:285)liwo(cid:258)ci, by zajrze(cid:202) do jego wn(cid:218)trza, przynajmniej
pobie(cid:285)ne poznanie budowy tego niezwyk(cid:239)ego organu pozwoli Ci
nie dopuszcza(cid:202) do jego os(cid:239)abiania. A je(cid:258)li ju(cid:285) takowe si(cid:218) zdarzy,
b(cid:218)dziesz w stanie wystarczaj(cid:200)co szybko w(cid:239)a(cid:258)ciwie zareagowa(cid:202).
Mózg potrzebuje energii. Uzyskuje j(cid:200) dzi(cid:218)ki naczyniom krwio-
no(cid:258)nym dostarczaj(cid:200)cym komórkom tlen i glukoz(cid:218). Jednak swoje
istnienie zawdzi(cid:218)cza wodzie i... t(cid:239)uszczowi. W 80 mózg zbu-
dowany jest z wody. Natomiast a(cid:285) 60 jego suchej masy to
w(cid:239)a(cid:258)nie lipidy. Tak, tak, mózg to prawdziwy t(cid:239)u(cid:258)cioch! Pokrywa-
j(cid:200)ca obie jego pó(cid:239)kule pofa(cid:239)dowana kora, która po wyg(cid:239)adzeniu
i rozprostowaniu zaj(cid:218)(cid:239)aby powierzchni(cid:218) 2 m², zbudowana jest
77
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
przede wszystkim z t(cid:239)uszczu. Podzielona na cztery p(cid:239)aty zarz(cid:200)dza
mnóstwem funkcji. Mi(cid:218)dzy innymi odbiera i przetwarza wra(cid:285)enia
zmys(cid:239)owe: w(cid:218)ch, wzrok, s(cid:239)uch i dotyk. Odpowiada za planowanie
(cho(cid:202)by zakupów). Zawiaduje wykonywaniem ruchów, czyli
wszystkim, co robisz ze swoim cia(cid:239)em. To w(cid:239)a(cid:258)nie ona ma wp(cid:239)yw
na to, w jaki sposób w tej chwili trzymasz ksi(cid:200)(cid:285)k(cid:218). Jej zadaniem
jest kierowanie procesami poznawczymi, takimi jak my(cid:258)lenie,
pami(cid:218)(cid:202), uwaga i koncentracja (np. na tek(cid:258)cie, który w(cid:239)a(cid:258)nie czy-
tasz). Odpowiada równie(cid:285) za funkcje j(cid:218)zykowe, czyli zdolno(cid:258)(cid:202)
mówienia, rozumienia mowy i pisma. Mimo (cid:285)e trudno sobie to
wyobrazi(cid:202), jeden galaretowaty organ ma wp(cid:239)yw na Twoje samo-
poczucie, kondycj(cid:218) fizyczn(cid:200), mo(cid:285)liwo(cid:258)ci intelektualne i wygl(cid:200)d.
Reguluje Twoje emocje (te adekwatne i nieadekwatne) i motywacje.
Jak to si(cid:218) dzieje?
W mózgu znajduj(cid:200) si(cid:218) substancje chemiczne zwane neurotrans-
miterami. Dzia(cid:239)aj(cid:200)c w ró(cid:285)nych jego miejscach, s(cid:239)u(cid:285)(cid:200) do przeno-
szenia informacji. Dzi(cid:218)ki ich obecno(cid:258)ci organizm dzia(cid:239)a, jak nale(cid:285)y.
Dwa spo(cid:258)ród najwa(cid:285)niejszych z nich to powszechnie znane jako
hormony szcz(cid:218)(cid:258)cia serotonina i dopamina. W(cid:239)a(cid:258)ciwy ich poziom
sprawia, (cid:285)e nie ga(cid:258)nie motywacja i zaanga(cid:285)owanie. Dzi(cid:218)ki nim
(hormonom) odczuwasz przyjemno(cid:258)(cid:202) i satysfakcj(cid:218). Dbasz o zdro-
wie i wygl(cid:200)d. Porz(cid:200)dnie si(cid:218) wysypiasz i kontrolujesz emocje.
Pogoda ducha, nieschodz(cid:200)cy z twarzy u(cid:258)miech, wiara we w(cid:239)asne
mo(cid:285)liwo(cid:258)ci, gotowo(cid:258)(cid:202) do podejmowania wyzwa(cid:241) — wszystko to
drzemie w Tobie. Bywa jednak, (cid:285)e Twój potencja(cid:239) jest wygaszany.
S(cid:239)abnie koncentracja i pami(cid:218)(cid:202). Pojawiaj(cid:200) si(cid:218) zaburzenia rytmu snu
i czuwania. Te, jak nietrudno si(cid:218) domy(cid:258)li(cid:202), wp(cid:239)ywaj(cid:200) na pogorsze-
nie kondycji, zarówno fizycznej, jak i w sferze psyche. Wkrada si(cid:218)
niepokój. (cid:146)atwiej o rozdra(cid:285)nienie. Co wi(cid:218)cej, dokonywanie wybo-
rów i podejmowanie najprostszych decyzji okazuje si(cid:218) niema(cid:239)ym
wysi(cid:239)kiem. To wtedy rezygnujesz z dawno obranych celów. Przez
spadek motywacji tracisz nadziej(cid:218) i wiar(cid:218). Jakby tego by(cid:239)o ma(cid:239)o,
zaburzenia poziomu dopaminy i serotoniny wp(cid:239)ywaj(cid:200) tak(cid:285)e na
apetyt. Poniewa(cid:285) podjadanie mi(cid:218)dzy g(cid:239)ównymi posi(cid:239)kami to sztu-
78
T(cid:239)uszcz — wróg czy przyjaciel?
czny sposób pobudzania mózgowych o(cid:258)rodków przyjemno(cid:258)ci
i nagrody, przybierasz na wadze. Kiedy jest Ci smutno, ch(cid:218)tniej
si(cid:218)gasz po bogate w cukier produkty powoduj(cid:200)ce „w(cid:218)glowoda-
nowy haj”. Niestety, zaraz po nim nast(cid:218)puje gwa(cid:239)towny spadek
serotoniny, hormonu odpowiadaj(cid:200)cego za t(cid:218) chwilow(cid:200) ulg(cid:218) i ulotne
szcz(cid:218)(cid:258)cie. To sprawia, (cid:285)e smutek si(cid:218) pog(cid:239)(cid:218)bia. Obni(cid:285)ony nap(cid:218)d
przek(cid:239)ada si(cid:218) na przyrost wagi lub jej drastyczny spadek. Problemy
z (cid:239)aknieniem wywo(cid:239)uj(cid:200) lawin(cid:218) zmian, które do(cid:258)(cid:202) szybko odbijaj(cid:200)
si(cid:218) na urodzie. Wkrada si(cid:218) apatia i spadek libido. Kiedy brakuje si(cid:239),
zrozumienie przyczyny do(cid:258)wiadczanych trudno(cid:258)ci nie jest (cid:239)atwe.
Nie sprzyja temu przed(cid:239)u(cid:285)aj(cid:200)cy si(cid:218) stan kiepskiej formy. Nie
pomagaj(cid:200) te(cid:285) drastycznie s(cid:239)abn(cid:200)ce zdolno(cid:258)ci poznawcze i inte-
lektualne. Kiedy wszystko idzie nie tak, jak sobie (cid:285)yczysz, cichn(cid:200)
emocje. Pojawia si(cid:218) oboj(cid:218)tno(cid:258)(cid:202). Warto wiedzie(cid:202), (cid:285)e to ju(cid:285) istotny
objaw depresji, choroby, której rozwój bardzo cz(cid:218)sto jest masko-
wany i d(cid:239)ugo przebiega niezauwa(cid:285)ony. Poprawa nie zale(cid:285)y od tego,
czy we(cid:283)miesz si(cid:218) w gar(cid:258)(cid:202), ale od tego, czy organ zawiaduj(cid:200)cy Tob(cid:200)
przywrócisz do pracy na w(cid:239)a(cid:258)ciwym mu poziomie. Chcesz wie-
dzie(cid:202), jak to zrobi(cid:202)?
Popraw kondycj(cid:218) swojego mózgu. Jak ju(cid:285) zosta(cid:239)o powiedziane, ma
ona zwi(cid:200)zek z poziomem konkretnych hormonów. Pojawi(cid:239)a si(cid:218) te(cid:285)
informacja, (cid:285)e du(cid:285)a cz(cid:218)(cid:258)(cid:202) tego arcywa(cid:285)nego organu to, prócz
wody, t(cid:239)uszcz. A skoro tak, mózg potrzebuje wody i t(cid:239)uszczu. To
w(cid:239)a(cid:258)nie z niego powstaj(cid:200) wspomniane neurotransmitery. To rów-
nie(cid:285) dzi(cid:218)ki niemu wyst(cid:218)puj(cid:200) one w odpowiednich proporcjach.
Zapewne zdajesz sobie spraw(cid:218), (cid:285)e jak woda wodzie, tak i t(cid:239)uszcz
t(cid:239)uszczowi nierówny. W takim razie jaki jest dla Twojego mózgu
najlepszy?
Ta najwa(cid:285)niejsza z zainstalowanych w Tobie maszyn potrzebuje
niezak(cid:239)óconego dost(cid:218)pu do kwasów t(cid:239)uszczowych, które w swojej
nazwie maj(cid:200) dwa wa(cid:285)ne okre(cid:258)lenia: nienasycone i niezb(cid:218)dne (Nie-
zb(cid:218)dne Nienasycone Kwasy T(cid:239)uszczowe). To w(cid:239)a(cid:258)nie te terminy
pomog(cid:200) Ci odró(cid:285)ni(cid:202) t(cid:239)uszcze korzystne dla zdrowia od tych, które
Ci nie sprzyjaj(cid:200). (cid:189)ród(cid:239)em tych, które powinny zainteresowa(cid:202) Ci(cid:218)
79
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
najbardziej, jest t(cid:239)uszcz pokarmowy. Chodzi o kwasy omega-3
i omega-6. O pozyskanie tych drugich specjalnie stara(cid:202) si(cid:218) nie
musisz. W Twojej diecie i bez szczególnego wysi(cid:239)ku jest ich zwy-
kle zbyt du(cid:285)o i w(cid:239)a(cid:258)nie ten nadmiar bywa problematyczny. Skon-
centrujmy si(cid:218) zatem na tych, których zazwyczaj jest o wiele za
ma(cid:239)o, czyli omega-3. Ich reprezentantami s(cid:200) kwasy DHA (deko-
zaheksaenowy) i EPA (eikozapentaenowy). To w(cid:239)a(cid:258)nie z nimi
warto nie tylko solidnie si(cid:218) zaznajomi(cid:202), ale i zaprzyja(cid:283)ni(cid:202). Najle-
piej na zawsze. Nie bez powodu w pe(cid:239)nej nazwie kwasów omega-3
wyst(cid:218)puje przymiotnik „niezb(cid:218)dne”. Organizm nie potrafi sam
wytworzy(cid:202) ich w wystarczaj(cid:200)cej ilo(cid:258)ci, a skoro tak, nie masz innego
wyj(cid:258)cia, jak zadba(cid:202) o ich regularn(cid:200) dostaw(cid:218). Mo(cid:285)esz pozyska(cid:202) je
z produktów spo(cid:285)ywczych. Mo(cid:285)esz te(cid:285) rozwa(cid:285)y(cid:202) alternatywny
sposób ich dostarczania w postaci wysokiej jako(cid:258)ci suplementu.
To, czego dokonuj(cid:200) kwasy omega-3, jest w stanie zadowoli(cid:202) ka(cid:285)-
dego. W(cid:239)a(cid:258)nie one stanowi(cid:200) 50 wszystkich t(cid:239)uszczów buduj(cid:200)cych
mózg. To t(cid:239)umaczy ich bezpo(cid:258)redni wp(cid:239)yw na popraw(cid:218) nastroju,
kontrol(cid:218) zachowania i dobry humor. NNKT nie tylko usprawniaj(cid:200)
prac(cid:218) mózgu, ale tak(cid:285)e poprawiaj(cid:200) wygl(cid:200)d. To prawdziwi stra(cid:285)nicy
Twojego zdrowia i urody. We krwi osób choruj(cid:200)cych na depresj(cid:218)
i inne zaburzenia emocjonalne odnotowuje si(cid:218) bardzo niski poziom
omega-3. Nic wi(cid:218)c dziwnego, (cid:285)e w czasach antycznych lekarstwem
na depresj(cid:218) by(cid:239)a potrawka ze zwierz(cid:218)cego... mózgu. Wyj(cid:200)tkowo
niskie poziomy kwasu DHA we krwi wyst(cid:218)puj(cid:200) u matek, które
dotyka depresja po urodzeniu dziecka. Je(cid:258)li podczas ci(cid:200)(cid:285)y kobieta
obok niezb(cid:218)dnego kwasu foliowego i (cid:285)elaza nie przyjmuje kwasów
t(cid:239)uszczowych omega-3, bez w(cid:200)tpienia nara(cid:285)a na niepotrzebne
ryzyko siebie, ale przede wszystkim dziecko. To dlatego, (cid:285)e kwasy,
o których mowa, wp(cid:239)ywaj(cid:200) na prawid(cid:239)owy rozwój uk(cid:239)adu nerwo-
wego, poznawczego, emocjonalnego oraz zmys(cid:239)u wzroku. Przyj-
mowane przez mam(cid:218) podczas ci(cid:200)(cid:285)y wspomagaj(cid:200) dojrzewaj(cid:200)cy
mózg i serce malucha. Równie(cid:285) karmi(cid:200)c piersi(cid:200), matka ma szans(cid:218)
uzupe(cid:239)nia(cid:202) kwasy omega-3 w organizmie dziecka.
80
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
a
n
s
o
W
i
B
A
i
w
r
k
a
p
u
r
G
B
i
w
r
k
a
p
u
r
G
A
i
w
r
k
a
p
u
r
G
0
i
w
r
k
a
p
u
r
G
(cid:148)
E
Z
D
I
.
7
m
e
r
i
b
m
i
i
m
e
n
o
m
a
d
r
a
k
,
m
e
s
o
r
p
z
(cid:285)
y
r
i
k
d
o
S
(cid:239)
m
e
r
i
b
m
i
i
m
e
n
o
m
a
d
r
a
k
,
m
e
s
o
r
p
z
(cid:285)
y
r
i
k
d
o
S
(cid:239)
m
e
r
i
b
m
i
i
m
e
n
o
m
a
d
r
a
k
,
m
e
s
o
r
p
z
(cid:285)
y
r
i
k
d
o
S
(cid:239)
m
e
r
i
b
m
i
i
m
e
n
o
m
a
d
r
a
k
,
m
e
s
o
r
p
z
(cid:285)
y
r
i
k
d
o
S
(cid:239)
i
)
u
n
e
z
d
u
b
e
z
r
p
o
p
(
.
0
0
8
–
0
0
7
.
I
E
N
A
D
A
N
(cid:165)
I
m
y
n
(cid:258)
a
w
k
z
y
n
r
e
c
u
l
i
k
(cid:239)
e
K
i
l
j
m
e
e
o
i
(cid:200)
i
r
o
k
y
c
,
i
m
e
k
(cid:239)
b
a
j
m
y
w
o
m
a
z
e
s
m
y
n
(cid:258)
a
w
k
z
y
n
r
e
c
u
l
i
k
(cid:239)
e
K
i
l
j
m
e
e
o
i
(cid:200)
i
r
o
k
y
c
,
i
m
e
k
(cid:239)
b
a
j
m
y
w
o
m
a
z
e
s
m
y
n
(cid:258)
a
w
k
z
y
n
r
e
c
u
l
i
k
(cid:239)
e
K
i
l
j
m
e
e
o
i
(cid:200)
i
r
o
k
y
c
,
i
m
e
k
(cid:239)
b
a
j
m
y
w
o
m
a
z
e
s
m
y
n
(cid:258)
a
w
k
z
e
w
o
o
s
i
k
(cid:239)
e
K
j
i
l
j
m
e
e
o
i
(cid:200)
i
r
o
k
y
c
,
i
m
e
k
(cid:239)
b
a
j
m
y
w
o
m
a
z
e
s
.
0
0
1
1
(cid:285)
i
n
j
e
n
(cid:283)
ó
p
e
N
i
i
I
E
N
A
D
A
N
(cid:165)
I
I
I
l
j
y
w
o
o
s
z
s
a
u
g
y
n
z
c
y
t
a
m
o
r
A
a
z
s
a
k
,
i
m
a
w
y
z
r
a
w
z
i
a
(cid:239)
k
w
(cid:202)
,
a
n
n
e
m
z
c
(cid:218)
i
j
m
e
n
a
z
r
h
c
z
i
w
ó
k
a
n
z
c
o
b
z
z
s
a
u
G
l
a
z
s
a
k
,
i
m
a
w
y
z
r
a
w
z
i
a
(cid:239)
k
w
(cid:202)
,
a
n
n
e
m
z
c
(cid:218)
i
j
m
e
n
a
z
r
h
c
z
l
j
y
w
o
o
s
z
s
a
u
g
y
n
z
c
y
t
a
m
o
r
A
l
j
y
w
o
o
s
z
s
a
u
g
y
n
z
c
y
t
a
m
o
r
A
m
e
n
a
z
r
h
c
z
a
(cid:239)
k
w
(cid:202)
,
a
n
a
z
c
y
r
g
i
m
e
n
a
z
r
h
c
z
a
(cid:239)
k
w
(cid:202)
,
a
n
a
z
c
y
r
g
i
a
z
s
a
k
,
i
m
a
w
y
z
r
a
w
z
a
z
s
a
k
,
i
m
a
w
y
z
r
a
w
z
m
y
n
o
e
m
i
l
i
i
,
(cid:200)
n
k
u
c
,
m
y
n
a
n
l
i
(cid:239)
w
ó
u
k
o
r
b
i
m
a
k
(cid:239)
e
k
z
i
l
i
(cid:200)
k
u
b
e
c
(cid:200)
n
o
w
r
e
z
c
i
i
m
e
n
e
m
e
s
m
y
t
o
(cid:239)
z
i
i
k
w
e
h
c
r
a
m
z
a
k
w
ó
r
u
S
m
y
n
o
e
m
i
l
i
i
,
(cid:200)
n
k
u
c
,
m
y
n
a
n
l
i
(cid:239)
w
ó
u
k
o
r
b
i
m
a
k
(cid:239)
e
k
z
i
l
i
(cid:200)
k
u
b
e
c
(cid:200)
n
o
w
r
e
z
c
i
i
m
e
n
e
m
e
s
m
y
t
o
(cid:239)
z
i
i
k
w
e
h
c
r
a
m
z
a
k
w
ó
r
u
S
m
y
n
o
e
m
i
l
i
i
,
(cid:200)
n
k
u
c
,
m
y
n
a
n
l
i
(cid:239)
w
ó
u
k
o
r
b
i
m
a
k
(cid:239)
e
k
z
i
l
i
(cid:200)
k
u
b
e
c
(cid:200)
n
o
w
r
e
z
c
i
i
m
e
n
e
m
e
s
m
y
t
o
(cid:239)
z
i
i
k
w
e
h
c
r
a
m
z
a
k
w
ó
r
u
S
m
y
n
o
e
m
i
l
i
i
,
(cid:200)
n
k
u
c
,
m
y
n
a
n
l
i
(cid:239)
w
ó
u
k
o
r
b
i
m
a
k
(cid:239)
e
k
z
i
l
i
(cid:200)
k
u
b
e
c
(cid:200)
n
o
w
r
e
z
c
i
i
m
e
n
e
m
e
s
m
y
t
o
(cid:239)
z
i
i
k
w
e
h
c
r
a
m
z
a
k
w
ó
r
u
S
j
i
e
w
o
z
s
k
r
o
i
k
(cid:200)
m
i
z
i
k
n
(cid:258)
e
a
N
l
i
m
y
w
o
k
w
i
l
(cid:258)
i
i
(cid:239)
m
a
d
w
o
p
z
m
y
w
o
(cid:285)
y
r
u
k
e
m
a
n
l
j
i
e
w
o
z
s
k
r
o
i
k
(cid:200)
m
i
z
i
k
n
(cid:258)
e
a
N
l
i
m
y
w
o
k
w
i
l
(cid:258)
i
i
(cid:239)
m
a
d
w
o
p
z
m
y
w
o
(cid:285)
y
r
u
k
e
m
a
n
l
j
i
e
w
o
z
s
k
r
o
i
k
(cid:200)
m
i
z
i
k
n
(cid:258)
e
a
N
l
i
m
y
w
o
k
w
i
l
(cid:258)
i
i
(cid:239)
m
a
d
w
o
p
z
m
y
w
o
(cid:285)
y
r
u
k
e
m
a
n
l
j
i
e
w
o
z
s
k
r
o
i
k
(cid:200)
m
i
z
i
k
n
(cid:258)
e
a
N
l
i
m
y
w
o
k
w
i
l
(cid:258)
i
i
(cid:239)
m
a
d
w
o
p
z
m
y
w
o
(cid:285)
y
r
u
k
e
m
a
n
l
K
E
R
O
Z
C
E
W
D
O
P
I
0
0
.
6
1
–
0
0
.
5
1
A
J
C
A
L
O
K
0
0
.
8
1
.
0
0
3
1
o
o
k
O
(cid:239)
D
A
B
O
I
124
1. Wiosna
Przepisy
Sa(cid:239)atka z gotowanych buraków
DLA GRUP: 0, A, B, AB
Sk(cid:239)adniki:
(cid:120) 1 du(cid:285)y burak
(cid:120) 60 g koziego sera
(cid:120) 30 g p(cid:239)atków migda(cid:239)ów
(cid:120) 2 (cid:239)y(cid:285)ki oliwy z oliwek
(cid:120) kilka listków bazylii
(cid:120) sól, czosnek
Sposób wykonania:
Dzie(cid:241) wcze(cid:258)niej ugotuj buraka w skórce (1 burak na osob(cid:218)).
Wystudzonego buraka obierz i pokrój w kostk(cid:218). Ser kozi pokrój
w plastry. Wymieszaj oliw(cid:218) z siekan(cid:200) bazyli(cid:200), sol(cid:200) i gniecionym
z(cid:200)bkiem czosnku, dodaj do buraczków i p(cid:239)atków migda(cid:239)owych.
Podawaj ze zrumienionymi w tosterze grzankami z chleba orki-
szowego.
Smacznego!
125
Jedz i b(cid:200)d(cid:283) pi(cid:218)kna! Zdrowa dieta na ka(cid:285)d(cid:200) por(cid:218) roku
278
Pobierz darmowy fragment (pdf)