Seria SKYDIVING to kompletny zestaw nowoczesnych poradników spadochronowych. Od skoku w tandemie, kurs AFF, poprzez szkolenie do licencji, naukę układania i obsługi spadochronu, kontrowersyjne sytuacje awaryjne i przydatne sugestie dla instruktorów spadochronowych. Przystępny język i poczucie humoru. Solidna porcja wiedzy, oparta na ciągle zdoebywanej wiedzy i wieloletnim doświadczeniu ponad 10 000 skoków autora. W tej części serii zapoznasz się z kompletnym przebiegiem Kursu Spadochronowego AFF (Accelerated Free Fall). Autor przeprowadzi się przez wszystkie etapy kursu, od szkolenia teoretycznego, ćwiczeń naziemnych, zapoznania z Twoim sprzętem, po dokładny opis poszczególnych poziomów Kursu AFF. Podpowiedzi, sugestie, informacje dotyczące Twojego bezpieczeństwa, testowane na tysiącach wyszkolonych skoczków. Wreszcie poradnik, dzięki któremu będziesz mógł lepiej przygotować się do kursu, będziesz wiedział, czego się spodziewać, ba! czego wymagać od Twojego instruktora spadochronowego! Kurs AFF bez tajemnic! 282 strony intensywnej i emocjonującej lektury. Poczujesz się tak, jakbyś już latał! Od Autora: Przez ponad dwa lata czytelnicy zainteresowani szkoleniem spadochronowym mogli korzystać z mojej publikacji „Zanim zaczniesz kurs spadochronowy', która miała przybliżać niektóre zagadnienia związane z polskim rynkiem szkoleń spadochroniarzy. W moim zamyśle e-book ten miał być krótkim informatorem, swego rodzaju zarysem, czy też wprowadzeniem w tematykę spadochronową dla osób planujących lub choćby rozważających możliwość wykonania swojego pierwszego skoku. Teraz jednak, na bazie tegoż niewielkiego poradnika, postanowiłem zbudować dużo bardziej użyteczne narzędzie przeznaczone również do szkolenia spadochronowego. Co mnie do tego skłoniło? Brak oficjalnego podręcznika do szkolenia spadochronowego Oto jest jeden z najważniejszych powodów. Wynikiem różnych perturbacji, także o charakterze politycznym (sic!), Aeroklub Polski niemal całkowicie utracił znaczenie organizacji nadzorującej aktywność spadochronową. Amatorskie spadochroniarstwo trafiło więc pod nadzór Urzędu Lotnictwa Cywilnego, który raczej winien zajmować się uprawnieniami zawodowymi, czyli kadrą instruktorską. W pierwszych latach tej dziwnej przemiany doszło do znacznego zdecentralizowania nadzoru szkoleń. Każdy ośrodek funkcjonował w oparciu o program szkolenia spadochronowego napisany na własny użytek. Programy różniły się między sobą niekiedy znacznie, nie zostały bowiem przygotowane żadne ramy ani wytyczne dotyczące tworzenia tej, jakże istotnej dla szkolenia, dokumentacji. W takiej sytuacji stworzenie jednego podręcznika dla wielu różnych programów szkolenia wydawało się trudne, co gorsza żadna organizacja nie miała obowiązku i chęci zlecenia przygotowania takiego opracowania. Obecnie Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC) standaryzuje szkolenie w certyfikowanych ośrodkach szkolenia i powstanie podręcznika byłoby już możliwe i sensowne, nadal jednak nie da się zauważyć takiej inicjatywy. Kandydaci i uczniowie pozostają więc pozbawieni spójnego i wyczerpującego istotne zagadnienia podręcznika, co w przypadku aktywności podwyższonego ryzyka - jaką jest spadochroniarstwo - może stanowić dodatkową okoliczność dla niektórych zdarzeń i wypadków lotniczych.
• To nie jest podręcznik!
Nie mam zamiaru wypisywać formuł mających zdejmować odpowiedzialności za każde słowo zawarte w tym opracowaniu. Chciałbym jednak sprawę postawić jasno: to nie jest podręcznik do szkolenia spadochronowego. Nie ukrywam, że mógłbym takowy również przygotować, ale tylko w oparciu o oficjalne wytyczne organizacji odpowiedzialnej za nadzór szkolenia. Bez tego, w mojej opinii, nie da się opracować oficjalnego podręcznika. To, co macie, szanowni czytelnicy przed sobą, to jest poradnik. I choć nie jest i prawdopodobnie w tej postaci nie będzie to oficjalny podręcznik do szkolenia spadochronowego, to nic nie stoi na przeszkodzie, abym nie mógł zawrzeć w nim większości materiałów potrzebnych do prawidłowo realizowanego kursu spadochronowego. Poniższe opracowanie wkomponowuje się w dotychczas przygotowane przeze mnie poradniki, stanowiąc pierwszy element procesu szkolenia. Przeznaczony jest dla tych, którzy planują rozpoczęcie skoków spadochronowych. Po zakończeniu szkolenia podstawowego czeka już na szanownych czytelników „Co dalej po AFF', czyli szkolenie zaawansowane, „Sytuacje awaryjne' oraz „Poznaj SIM'. W niedługim czasie uzupełnię tą serię o ostatnią pozycję: „Obsługa spadochronu' opisującą szczegółowo układanie czaszy głównej oraz zasady konserwacji i eksploatacji zestawów spadochronowych. W ten sposób, na każdym etapie kariery spadochroniarz będzie miał możliwość sięgnięcia do uporządkowanej i zaprezentowanej w jasny sposób wiedzy. W moim przekonaniu jest to niezwykle istotne dla zachowania bezpieczeństwa i profesjonalnego podejścia do uprawiania skoków spadochronowych. Poradnik szkolenia spadochronowego, m.in metodą AFF Drogi czytelniku, opierając się na własnych doświadczeniach zgromadzonych podczas szkoleń spadochronowych, organizowanych przez wiele lat w Polsce, oraz czerpiąc z wzorców największych federacji spadochronowych na świecie, przedstawiam ten poradnik spadochronowy. Piszę go z myślą o wszystkich osobach rozważających możliwość przystąpienia do kursu spadochronowego oraz z myślą o studentach, którzy są w trakcie takiegoż szkolenia. Dla tych pierwszych będzie to nieocenione źródło wiedzy dotyczącej nowoczesnego spadochroniarstwa. Dla tych drugich, już uczestniczących w szkoleniu, nawet pomimo możliwych, niewielkich rozbieżności będzie to wspaniałe narzędzie do utrwalania wiedzy zdobywanej bezpośrednio od instruktorów. Nie mogę też wykluczyć, że sami instruktorzy, szczególnie ci młodzi, dopiero wkraczający na polski rynek szkoleń spadochronowych, nie zaczną używać poniższego poradnika do prowadzenia swoich szkoleń. Wydaje się być to dość prawdopodobne biorąc pod uwagę, jak bardzo mają utrudnioną pracę bez oficjalnego podręcznika. Zapraszam więc do lektury życząc jednocześnie wielu przemyślanych i bezpiecznych skoków.
Darmowy fragment publikacji:
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Kurs Spadochronowy
szkolenie podstawowe
Autor: Grzegorz Kucharczyk „Iwan”
Projekt okładki: Urszula Kucharczyk
Copyright: Atmosfera Sp. z o.o. © 2017
ISBN 978-83-63524-09-8
Wydanie pierwsze
Liczba stron 282
strona z 2 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
....................................................................................................
Wstęp
Co warto wiedzieć przed pierwszym skokiem?
Kto odpowiada za bezpieczeństwo w skokach?
Obowiązki instruktora w skoku tandemowym
11
19
6
System uprząż - pokrowiec
Sylwetka podczas swobodnego spadania - szkolenie
Przygotowanie do lądowania tandemu
Stan zdrowia pasażera tandemu
„Sprytne tricki” tandemowe
.............................................................
....................
..........................................
.....................................................
.............................................................
.............................
................................
21
23
26
28
31
Skok tandemowy vs szkolenie spadochronowe
Krótka specyfika polskiego rynku spadochronowego
.............................
...................
34
40
Weekendowy charakter działalności spadochronowej
Etyka zawodowa
Panie na kursach spadochronowych
....................
.............................................................................
..............................................
41
42
44
Ubezpieczenie skoczka
Rodzaje szkolenia spadochronowego
.....................................................................
.............................................
46
52
Podstawowe szkolenie metodą AFF
Podstawowe szkolenie na linę SL
...............................................
52
...................................................
55
Kurs spadochronowy - szkolenie teoretyczne
Zapoznanie ze sprzętem spadochronowym
Zestaw spadochronowy
Wysokościomierz
Kask, kombinezon, gogle i inne
..................................................................
............................................................................
......................................................
....................................
62
74
75
............................................................................
79
81
................................................................................................
.................................................................................
Wiatr
Zachmurzenie
Pogoda do skoków
62
79
Teoria i technika skoku
.....................................................................
85
Wiatr relatywny
Exit weight oraz Wing Load
Siła nośna i przeciągnięcie
Szybowanie spadochronu i jego stożek zasięgu
................................................................................
.............................................................
..............................................................
.............................
85
91
94
97
Lotnisko i samolot
.............................................................................
99
Podchodzenie do samolotu
Zajmowanie miejsc w samolocie
Bezpieczeństwo na pokładzie samolotu
.............................................................
...................................................
.......................................
Sprawdzenie zestawu spadochronowego przed skokiem
99
102
104
...........
109
strona z 3 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Trening naziemny przed pierwszym skokiem
115
Sterowanie i lądowanie spadochronem szybującym
Plan szkolenia praktycznego
Plan skoków w kursie AFF
Plan skoków konsolidujących
Plan skoków treningowych do licencji A USPA
Otwarcie, napełnienie i kontrola spadochronu głównego
Otwarcie spadochronu głównego
Kontrola spadochronu głównego
..................................................
...................................................
Na początku dnia skoków
Przed każdym skokiem!
.............................................................
.................................................................
.........................................................
...................................
..........................................................
............................................................
..................................
.............................................
...............................................................
Trening procedury awaryjnej
Trening sylwetki do swobodnego spadania
Trening wyrzucania pilocika
Trening sterowania czaszą
Trening bezpiecznej sylwetki do lądowania
Trening oddzielania się od samolotu
Trening przebiegu skoku
109
112
...............................
116
117
119
122
125
126
127
..........................................................
............................................................
131
........................................................
157
175
..............................
...........
181
185
...................
191
196
200
204
........................
208
Procedura awaryjna w kursie podstawowym
Sytuacje awaryjne w szkoleniu podstawowym
211
Awarie spadochronu głównego, które mogą same ustąpić, lub można
222
je naprawić
Postępowanie z dwoma spadochronami
229
238
Lądowanie na przeszkodach terenowych
..............................................................................
247
249
251
251
.............................
................................................................
...................................................................
.................
Zdrowie kandydata na skoki
Adrenalina
Alkohol i substancje psychoaktywne
Wpływ zmian ciśnienia powietrza
..........................................................
.....................................................................................
.............................................
..................................................
Plan lotu i ścieżka podejścia do lądowania
Zasady bezpiecznego szybowania
Hamowanie do lądowania
Zasady bezpiecznego lądowania
...................................
...............................................
.............................................................
..................................................
....................................................................................
.......................................
.....................................
Kamera, wingsuit i BASE - dla skoczków 200+
Licencje spadochronowe
Tunele aerodynamiczne
Inne ważne informacje dla nowicjusza lub kandydata
Procedura awaryjna oraz sytuacje niebezpieczne
................................
..............................
Zdrowie skoczka
129
180
190
208
247
253
255
262
265
strona z 4 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
...........
...............................................
265
266
Kontynuowanie rozpoczętego szkolenia w innym ośrodku
Kiedy kupować swój własny sprzęt
Wykaz polskich ośrodków szkolenia spadochronowego
certyfikowanych w ULC do szkolenia PJ
Jak przygotować się do szkolenia spadochronowego
268
274
..........................................................................................
.......................................
..................
Od autora
278
strona z 5 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Wstęp
Przez ponad dwa lata czytelnicy zainteresowani
szkoleniem spadochronowym mogli korzystać z mojej
publikacji „Zanim zaczniesz kurs spadochronowy”, która
miała przybliżać niektóre zagadnienia związane z polskim
rynkiem szkoleń spadochroniarzy. W moim zamyśle e-book
ten miał być krótkim informatorem, swego rodzaju zarysem,
czy też wprowadzeniem w tematykę spadochronową dla
osób planujących lub choćby rozważających możliwość
wykonania swojego pierwszego skoku. Teraz jednak, na
bazie tegoż niewielkiego poradnika, postanowiłem
zbudować dużo bardziej użyteczne narzędzie przeznaczone
również do szkolenia spadochronowego. Co mnie do tego
skłoniło?
Brak oficjalnego podręcznika do szkolenia
spadochronowego
Oto jest jeden z najważniejszych powodów. Wynikiem
różnych perturbacji, także o charakterze politycznym (sic!),
Aeroklub Polski niemal całkowicie utracił znaczenie
organizacji nadzorującej aktywność spadochronową.
Amatorskie spadochroniarstwo trafiło więc pod nadzór
Urzędu Lotnictwa Cywilnego, który raczej winien zajmować
się uprawnieniami zawodowymi, czyli kadrą instruktorską. W
pierwszych latach tej dziwnej przemiany doszło do
znacznego zdecentralizowania nadzoru szkoleń. Każdy
ośrodek funkcjonował w oparciu o program szkolenia
spadochronowego napisany na własny użytek. Programy
strona z 6 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
różniły się między sobą niekiedy znacznie, nie zostały
bowiem przygotowane żadne ramy ani wytyczne dotyczące
tworzenia tej, jakże istotnej dla szkolenia, dokumentacji.
W takiej sytuacji stworzenie jednego podręcznika dla
wielu różnych programów szkolenia wydawało się trudne, co
gorsza żadna organizacja nie miała obowiązku i chęci
zlecenia przygotowania takiego opracowania.
Obecnie Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC) standaryzuje
szkolenie w certyfikowanych ośrodkach szkolenia i
powstanie podręcznika byłoby już możliwe i sensowne,
nadal jednak nie da się zauważyć takiej inicjatywy.
i wyczerpującego
Kandydaci i uczniowie pozostają więc pozbawieni
spójnego
istotne zagadnienia
podręcznika, co w przypadku aktywności podwyższonego
ryzyka - jaką jest spadochroniarstwo - może stanowić
dodatkową okoliczność dla niektórych zdarzeń i wypadków
lotniczych.
To nie jest podręcznik!
Nie mam zamiaru wypisywać
formuł mających
zdejmować odpowiedzialności za każde słowo zawarte w
tym opracowaniu. Chciałbym jednak sprawę postawić jasno:
to nie jest podręcznik do szkolenia spadochronowego. Nie
ukrywam, że mógłbym takowy również przygotować, ale
tylko w oparciu o oficjalne wytyczne organizacji
odpowiedzialnej za nadzór szkolenia. Bez tego, w mojej
opinii, nie da się opracować oficjalnego podręcznika. To, co
macie, szanowni czytelnicy przed sobą, to jest poradnik. I
choć nie jest i prawdopodobnie w tej postaci nie będzie to
oficjalny podręcznik do szkolenia spadochronowego, to nic
strona z 7 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
nie stoi na przeszkodzie, abym nie mógł zawrzeć w nim
większości materiałów potrzebnych do prawidłowo
realizowanego kursu spadochronowego.
Poniższe opracowanie wkomponowuje się w dotychczas
przygotowane przeze mnie poradniki, stanowiąc pierwszy
element procesu szkolenia. Przeznaczony jest dla tych,
którzy planują rozpoczęcie skoków spadochronowych. Po
zakończeniu szkolenia podstawowego czeka już na
szanownych czytelników „Co dalej po AFF”, czyli szkolenie
zaawansowane, „Sytuacje awaryjne” oraz „Poznaj SIM”. W
niedługim czasie uzupełnię tą serię o ostatnią pozycję:
„Obsługa spadochronu” opisującą szczegółowo układanie
czaszy głównej oraz zasady konserwacji i eksploatacji
zestawów spadochronowych. W ten sposób, na każdym
etapie kariery spadochroniarz będzie miał możliwość
sięgnięcia do uporządkowanej i zaprezentowanej w jasny
sposób wiedzy. W moim przekonaniu jest to niezwykle
istotne dla zachowania bezpieczeństwa i profesjonalnego
podejścia do uprawiania skoków spadochronowych.
Poradnik podstawowego szkolenia
spadochronowego
Drogi czytelniku, opierając się na własnych
doświadczeniach zgromadzonych podczas szkoleń
spadochronowych, organizowanych przez wiele lat w
Polsce, oraz czerpiąc z wzorców największych federacji
spadochronowych na świecie, przedstawiam ten poradnik
spadochronowy.
Piszę go z myślą o wszystkich osobach rozważających
możliwość przystąpienia do kursu spadochronowego oraz z
strona z 8 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
myślą o studentach, którzy są w trakcie takiegoż szkolenia.
Dla tych pierwszych będzie to nieocenione źródło wiedzy
dotyczącej nowoczesnego spadochroniarstwa. Dla tych
drugich, już uczestniczących w szkoleniu, nawet pomimo
możliwych, niewielkich rozbieżności będzie to wspaniałe
narzędzie do utrwalania wiedzy zdobywanej bezpośrednio
od instruktorów.
Nie mogę też wykluczyć, że sami instruktorzy,
szczególnie ci młodzi, dopiero wkraczający na polski rynek
szkoleń spadochronowych, nie zaczną używać poniższego
poradnika do prowadzenia swoich szkoleń. Wydaje się być
to dość prawdopodobne biorąc pod uwagę, jak bardzo mają
utrudnioną pracę bez oficjalnego podręcznika.
Zapraszam więc do lektury życząc jednocześnie wielu
przemyślanych i bezpiecznych skoków.
strona z 9 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Co warto wiedzieć
przed pierwszym
skokiem?
strona
10 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Kto odpowiada za
bezpieczeństwo w skokach?
Każdy jest kowalem swojego losu
Kłamliwa rzeczywistość wokół nas odbiera ludziom prawo
do decydowania o swoim losie. Wychowani przez reklamy i
zabiegi o charakterze sprzedażowym, żyjemy w ułudzie
bycia bardzo ważnymi klientami. Świat ma klękać przed
nami, bo oto zamierzamy pozyskane środki finansowe
przekazać komuś w zamian za oferowaną usługę.
Ta błędna droga rozumowania prowadzi nas do
uzależnienia się od przerzucania odpowiedzialności za
swoje własne życie i zdrowie na inne osoby lub instytucje.
Prawda wydaje się być dużo prostsza, choć czasem
boleśnie w nas uderza.
To uczeń odpowiada za swoje życie i zdrowie. To
uczeń ryzykuje swoje życie lub zdrowie. Instruktor w
żadnym przypadku nie może być traktowany jako
osoba odpowiedzialna za życie, czy też zdrowie
ucznia.
Czasem wydawać się może, iż bezpieczniej byłoby
powierzyć własne życie w ręce osoby lepiej wyszkolonej i
dużo bardziej doświadczonej w danej aktywności. Dla
całkowitych laików w dziedzinie skoków spadochronowych,
pozornie sprytnym rozwiązaniem byłoby przekazanie tego
największego daru, jakim jest własne życie, w ręce
strona
11 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
doświadczonego instruktora. Nie jest to jednak dobre
rozwiązanie pomimo pozorów atrakcyjności, tak jak i pozory
bezpieczeństwa nikogo nie są w stanie ochronić.
Istnieje przynajmniej kilka „ale” dla kuszącego pomysłu
powierzania swojego bezpieczeństwa obcym osobom.
Przede wszystkim opieramy się na naszej życzeniowej
ocenie rzeczywistości. Przecież może nam się tylko
wydawać, że szkoleniowiec
i bardzo
doświadczony, szczególnie trudno to wiarygodnie ocenić
będąc laikiem w danej dziedzinie. Być może tylko wydaje
nam się, że jest profesjonalistą godnym naszego zaufania,
a swoją pobieżną ocenę
zbudowaliśmy na podstawie
informacji pozyskanych z internetowych witryn, które mają
charakter reklamowy.
jest dobry
Bardziej rozsądne wydawałoby się więc zastosowanie
zasady ograniczonego zaufania. Słuchamy, szanujemy, ale
myślimy i weryfikujemy. Co jednak najważniejsze, stosujemy
zasadę: ten, kto coś robi, ten ponosi odpowiedzialność za
swoje czyny.
Ponoszenie odpowiedzialności oraz obawy, przed
skutkami popełnionego błędu stanowią naturalną motywację
do gromadzenia wiedzy i umiejętności a także budowania
świadomości. Świadomość zaś jest najważniejszym filarem
bezpieczeństwa.
W tym momencie wystarczy prosty przykład z życia.
Zauważyłem olbrzymią zmianę nastawienia uczniów w
trakcie szkolenia teoretycznego zaczynając wykłady od
uświadomienia
odpowiedzialność. Dodatkową motywacją do pobudzenia
zainteresowania szkoleniem było przedstawienie im
poniższej, prostej prawdy:
to właśnie oni ponoszą
im, że
strona
12 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Podczas skoków spadochronowych można się zabić,
skoki mogą doprowadzić do trwałego kalectwa. Teraz
będę Wam tłumaczyć, jak się nie zabić podczas
skoków i jak nie stracić zdrowia. To są dla Was
bardzo ważne informacje!
I to działa. Świadomość poniesienia skutków błędów,
oraz uszanowanie zagrożeń powodują, że kandydaci
pochylają się do przodu, aby lepiej słyszeć i lepiej widzieć,
są zmotywowani do koncentracji.
Szanowny czytelniku, zanim jeszcze zrobisz pierwszy
krok w stronę ośrodka szkolenia spadochronowego,
uświadom sobie, że to właśnie Ty możesz zrobić sobie
krzywdę podczas skoków, a wtedy żaden słodki marketing i
obietnice bycia “najlepszym” nie przyniesie ulgi w cierpieniu.
Być może mając świadomość ciężaru odpowiedzialności
za swoje wybory dokładniej przyjrzysz się, dłużej
porozmawiasz i dogłębniej rozważysz, w którym z ośrodków
szkolenia i z jakim instruktorem będziesz się szkolić.
Instruktor to też człowiek
Potraktujmy więc swojego przyszłego instruktora z
należytym szacunkiem i nie róbmy z niego boga, bo może
nie starczyć mu umiejętności do sprostania takiemu właśnie
oczekiwaniu.
jedynie człowiek, który w wyniku odbycia
długotrwałego szkolenia spadochronowego uzyskał
uprawnienia do przekazywania wiedzy i nadzorowania
procesu jej przejmowania przez ucznia.
To
strona
13 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Nikt przy zdrowych zmysłach nie odważy się wziąć
odpowiedzialności za kogoś, kto wyskakuje z samolotu.
Taka osoba jest bowiem zupełnie nieprzewidywalna w
swoich zachowaniach, biorąc pod uwagę choćby skrajne
emocje towarzyszące pierwszym skokom.
Jednak jakieś obowiązki instruktora wobec jego ucznia
muszą istnieć. To nie może być wolna amerykanka i chaos
bez zasad. Następne rozdziały przybliżą te zagadnienia,
zarówno dotyczące skoków tandemowych, jak i szkoleń
spadochronowych.
Spadochroniarstwo to jedna z dyscyplin, w której
relatywnie szybko można osiągnąć poziom „eksperta”.
Uprawnienia instruktora są dość łatwe do zdobycia.
Wystarczy tylko 500 skoków, aby ubiegać się o tytuł
instruktora spadochronowego!
Dla kogoś, kto jeszcze nie ma ani jednego skoku, pięćset
wydaje się być dużą liczbą. Faktycznie parędziesiąt lat temu
zgromadzenie takiego dorobku wymagało wielu lat, obecnie
mając wystarczające środki finansowe i wolny czas
wystarczy mocno przyłożyć się przez jeden tylko rok, aby
osiągnąć ten próg.
Spadochroniarstwo zmienia się dynamicznie,
komercjalizacja i moda na skoki doprowadziły do powstania
stref zrzutu, na których jedynie długość dnia, warunki
atmosferyczne i środki finansowe stanowią ograniczenia
liczby wykonanych skoków.
500+ w jeden dzień? W 2003 roku, w Lake Elsinore USA
Jay Stokes w ciągu 24 godzin wykonał 534 skoki. Trzy
z
strona
14 282
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
lata później w Greensburg USA pobił własny rekord
skacząc w przeciągu 24 godzin 640 razy!
Nasuwa się więc pytanie, czy przez jeden rok i 500
skoków można nabrać wystarczająco dużo doświadczenia
na polu nie tylko samego spadochroniarstwa, ale również w
zakresie porządkowania zgromadzonej wiedzy oraz
umiejętności przekazywania swoich doświadczeń
nowicjuszom. Obawiam się, że jest to bardzo trudne. Co
wcale nie znaczy, że instruktor z dorobkiem 15 lat w sporcie
jest już z założenia dobry i godny polecenia. Tak niestety
też nie jest.
Na przełomie XX i XXI skoki spadochronowe w Polsce
zaczęły diametralnie zmieniać swój charakter. Finansowane
przez podatnika szkolenia młodzieży w wieku
przedpoborowym zaczęły ustępować pola usługom o
charakterze komercyjnym. Skoczkowie za własne środki
finansowe kończyli kursy spadochronowe, aby się bawić, a
nie stanowić podwaliny kadr instruktorskich wojsk
powietrzno-desantowych.
Przeobrażenia spadochroniarstwa pozostawiły wielu
instruktorów i skoczków na ślepym torze. Pseudo wojskowy
sposób traktowania kursantów w jakimś niewielkim stopniu
uzasadniony w czasach darmowych szkoleń zaczął
drastycznie odbiegać od nowych wzorów obsługi klienta. W
bardzo dużym uproszczeniu (czasem może nawet
niesprawiedliwym), w aeroklubach pozostało szkolenie
nacechowane post-militarnym brakiem szacunku dla młodej
fali, zaś na strefach zrzutu, czyli w przedsiębiorstwach
nastawionych na maksymalizację zysków, zaczęło
strona
15 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
funkcjonować szkolenie czysto komercyjne oparte na
zasadzie „płać i skacz”.
Śmiem dziś twierdzić, że obie te postawy nie były
prawidłowe, a forma i jakość szkolenia w Polsce nadal jest
rozchwiana, choć zdecydowanie się normuje i nabiera
zdrowych zasad. Aby wszystko funkcjonowało prawidłowo,
potrzeba jednak świadomego swych oczekiwań klienta,
posiadającego pewną progową wiedzę, szanującego reguły,
ale jednocześnie wymagającego odpowiedniej jakości. Bez
takiego klienta rynek długo
jeszcze pozostanie
rozregulowany. Na zasadzie związku popytu i podaży
można by ująć to w taki sposób:
Dopóki kandydatom na skoczków wystarczy do
podjęcia decyzji o szkoleniu w danym ośrodku tylko
wiedza, że są tam spadochrony, jest samolot i jest
jakiś instruktor - dopóty instruktorzy nie mają
żadnego bodźca do stałego poprawiania jakości
swoich usług.
Taka sytuacja raczej pozostanie niezmienioną, ponieważ
środowisko spadochronowe pozostaje hermetyczne.
Rzetelne informacje, które media mogłyby podawać
potencjalnym klientom nie są
jak
marketingowy, kolorowy bełkot. Wszyscy są najlepsi,
wszyscy są najbardziej doświadczeni i wszyscy są
pasjonatami.
tak atrakcyjne
Kandydat na szkolenie nie ma potrzeby poświęcenia
czasu na zweryfikowanie marketingowego przekazu oferty.
Nie ma takiej potrzeby, gdyż nie ma żadnej wiedzy na temat
skoków spadochronowych. Jedynie może mieć rozbuchane
16 282
strona
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
oczekiwania dotyczące przebiegu własnej kariery oparte na
atrakcyjnych wizualnie, niezwykle karkołomnych wyczynach
skoczków propagowanych w mediach społecznościowych.
Tak też się dzieje obecnie, kandydaci na skoczków, chcą jak
najszybciej przeskoczyć szkolenie podstawowe, mając w
planach skoki BASE lub latanie w kombinezonach wingsuit.
Jest to oczywiście bardzo wygodne dla prowadzących
szkolenia, ale patrząc z dalszej perspektywy prowadzi to do
olbrzymiego spadku wyszkolenia i bezpieczeństwa.
Nie bez znaczenia pozostaje fakt braku podręczników do
szkolenia kadry instruktorskiej. W mojej ocenie niedostatki
fachowej literatury dostępnej w języku polskim również
wydłużają czas stabilizowania się rynku szkoleń
spadochronowych.
Zdaję sobie sprawę, że takie nieprawidłowości mogą
występować w innych aktywnościach określanych jako
ekstremalne. Mam
jednak możliwość nakreślenia
problemów dotyczących spadochroniarstwa wierząc, że
otworzy to oczy kandydatów i ochroni przed bezkrytycznym
podejściem do szkolenia.
Rozważny wybór ośrodka, oczekiwanie wysokiej jakości
szkolenia (a nie gwarancji bezpieczeństwa) czy zgłaszanie
swoich wątpliwości może prowadzić w dalszej perspektywie
do coraz bardziej profesjonalnych zachowań instruktorów.
Gra jest warta świeczki, bo od jakości podstawowego
szkolenia bardzo mocno zależy bezpieczeństwo podczas
całej przygody spadochronowej. Nie da się odmówić racji
Horacemu:
„Czym nasiąknie świeży dzban, tym długo pachnie”
strona
17 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Nie pozostaje więc nic innego jak umówić się na
rozmowę z instruktorem. Popytać, posłuchać, zobaczyć jaką
prezentuje postawę, czy - prostymi słowami mówiąc - jest
między kandydatem i instruktorem jakaś nić zrozumienia i
szacunku. I dopiero po takiej rozmowie zdecydować o
rozpoczęciu szkolenia.
strona
18 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Obowiązki instruktora w
skoku tandemowym
Na wstępie trzeba
w y j aśn ić, że s k o k
tandemowy jest różnie
i n t e r p r e t o w a n y w
różnych krajach. W
Polsce taki skok nie jest
elementem szkolenia
spadochronowego. To
s z c z e g ó l n a u słu g a
l o t n i c z a , w k t ó r e j
przewożony pasażer
umawia się ze swoim
pilotem tandemowym, że zostanie wywieziony statkiem
powietrznym do góry, a następnie bezpiecznie odbędzie
skok spadochronowy na zestawie tandemowym.
Otwarcie spadochronu tandemowego
Osoba zainteresowana skokiem tandemowym bez
problemu może zobaczyć w internecie, jak taki skok
przebiega. Zamieszczane w sieci zdjęcia i filmy wydają się
być gwarancją świetnej zabawy. Łatwo też sobie wyobrazić,
co będzie się działo podczas takiego skoku. Stosunkowo
prosto jest również ustalić cenę takiego skoku. Cała reszta
jest jakby spowita mgłą niedomówień. Jaki jest trening?
Jakie przebiega szkolenie? Kto może, a kto nie może
skoczyć? Jaką gwarancję bezpieczeństwa daje pilot
tandemu?
strona
19 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Unikam, jak tylko mogę złośliwości, ale jeśli ktoś
potrzebuje gwarancji, to powinien udać się do sklepu i kupić
sobie mikrofalówkę. Przecież nikt przy zdrowych zmysłach
nie zagwarantuje drugiej osobie bezpieczeństwa. Można
stworzyć pewne warunki bezpieczeństwa, można dopełnić
swoich obowiązków, można posiadać kwalifikacje i
u p r a w n i e n i a - a l e n i e d a s ię z a g w a r a n t o w ać
bezpieczeństwa.
Czego więc możemy oczekiwać, a może nawet czego
powinniśmy wymagać od swojego instruktora w zakresie
zachowania bezpieczeństwa? Jakie przeszkolenie należy
się każdemu pasażerowi tandemowemu? Wyjaśniam to
poniżej:
Spadochron tandemowy - informacje
i n f o r m a c j e n a
Co powinniśmy dowiedzieć się o zestawie
tandemowym?
P o d s t a w o w e
t e m a t z e s t a w u
spadochronowego mogą zostać przedstawione przez
instruktora w sposób bardzo lakoniczny. Uważam, że
wiedza ta podawana tuż przed skokiem może bardziej
namącić w głowie, niż pomóc. Niektórzy jednak lubią
wiedzieć i rozumieć. Wiedzcie więc, że instruktor nie może
„nie mieć czasu” na choćby krótkie wytłumaczenie, co gdzie
się znajduje i do czego służy.
Podczas tej krótkiej prezentacji kandydat powinien
dowiedzieć się, gdzie rozmieszczone są spadochrony w
zestawie, gdzie jest i do czego służy stabilizator hamujący,
gdzie jest automat spadochronowy, gdzie umieszczone są
strona
20 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
punkty podpięcia jego pasażerskiej uprzęży do zestawu
spadochronów. Nic więcej nie trzeba, to zajmie kilkadziesiąt
sekund. To niewiele dla instruktora, ale dla kogoś, kto
skacze pierwszy raz, to mogą być ważne informacje.
Żywię nadzieję, że osoby, które zaplanowały sobie skok
tandemowy dowiedzą się tego wszystkiego od swoich
instruktorów, ale nie zaszkodzi przeczytać już teraz kilku
rzeczy dotyczących budowy systemu tandemowego.
Obecnie najbardziej prężnym producentem sprzętu
spadochronowego jest amerykańskie przedsiębiorstwo
United Parachute Technology (UPT), a ich systemy
tandemowe należą do najbardziej popularnych - także w
Polsce. Pozwolę więc sobie wytłumaczyć budowę zestawu
w oparciu o instrukcję tandemu Sigma UPT. Pełny, obszerny
dokument w języku angielskim znajduje się na stronie
producenta
Maunal UPT Sigma tandem, format PDF (8,6 Mb)
System uprząż - pokrowiec
System uprząż - pokrowiec łączy funkcjonalność obu
spadochronów, głównego i zapasowego. Odpowiada za
przenoszenie sił wytwarzanych przez płat aerodynamiczny
szybującego spadochronu na umieszczone w uprzęży ciało
instruktora. Umożliwia otwieranie
i sterowanie
spadochronami, posiada specjalny stabilizator stosowany
podczas swobodnego spadania, który w końcowej fazie
tegoż spadania inicjuje otwarcie czaszy głównej. Obejmuje
również systemy zabezpieczeń RSL oraz AAD.
strona
21 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
System uprząż - pokrowiec typu Sigma firmy UPT
A. Okienko kontrolne automatu spadochronowego
B. Okienko kontrolne zawleczki spadochronu
(AAD),
zapasowego,
C. Okrycie taśm nośnych (zamykane na magnesy),
D. Uchwyt stabilizatora (hamulca i jednocześnie pilocika
czaszy głównej),
E. Główny wyzwalacz stabilizatora (odłącza hamulec,
który inicjuje otwarcie czaszy głównej),
F. Dodatkowy wyzwalacz stabilizatora (używany przez
ucznia, lub gdy instruktor nie może użyć wyzwalacza
głównego),
G. Uchwyt odłączania czaszy głównej od uprzęży w razie
procedury awaryjnej,
H. Uchwyt otwierania czaszy zapasowej,
I. Regulacja rozmiaru uprzęży pilota tandemu,
strona
22 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
J. Górne mocowania uprzęży pasażera,
K. Trójpierścieniowe zamki mocowania taśm nośnych
głównego spadochronu,
L. Dolne mocowania uprzęży pasażera.
Uprząż pasażera
Uprząż pasażera systemu tandemowego Sigma firmy UPT
A. Regulowana i przesuwana taśma piersiowa,
B. Dolne mocowania uprzęży do systemu,
C. Taśma brzuszna,
D. Regulowane taśmy udowe,
E. Górne mocowania uprzęży pasażera do systemu,
F. Przekątne, tylne, regulowane taśmy,
G. Tylna, pozioma, regulowana taśma,
H. Paski zabezpieczające.
Sylwetka podczas swobodnego
spadania - szkolenie
strona
23 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
Ten etap szkolenia
raczej nie powinien
z o s t ać p o m i n ięt y.
Ubolewam nad tym, że
jednak może tak się
zdarzyć, szczególnie
jeśli chętnych
jest
bardzo dużo, a czas od
wschodu, do zachodu
słońca nie daje się
rozciągać jak guma.
Sezon w Polsce trwa krótko, pogoda nie rozpieszcza, może
więc się zdarzyć, że wraz z nastaniem dogodnej aury
zacznie kręcić się młyn, w którym dla pasażera pozostanie
niewiele czasu.
Sylwetka podczas swobodnego spadania
Zazwyczaj tandempilot lub osoba wyznaczona przez
organizatora skoków, prowadzi instruktaż postępowania
podczas swobodnego spadania. W Polsce nie zostało
doprecyzowane, kto może prowadzić przygotowanie
pasażera do skoku. Amerykańskie stowarzyszenie
spadochronowe USPA, na które niejednokrotnie będę się
powoływał z racji najlepiej przygotowanego programu
szkolenia, bardzo precyzyjnie wyraża się w tej kwestii. Tylko
instruktor z uprawnieniami tandemowymi może prowadzić
przygotowanie teoretyczne i praktyczne na ziemi.
No cóż, w Polsce tego obowiązku nie ma, o ile nie
zostało to zapisane w Instrukcji Wykonywania Skoków. Na
pewno bezpieczniejsze i bardziej profesjonalne jest, gdy
pasażer przygotowany zostaje przez swojego instruktora.
Dzięki temu następuje już między nimi jakiś kontakt.
Instruktor może zobaczyć zachowanie pasażera, a pasażer
24 282
strona
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
dzięki temu szkoleniu może zbudować swoje poczucie
zaufania.
Opuszczanie samolotu przez zespół tandemowy jest
dość newralgicznym momentem całego skoku. Trening
naziemny obejmuje więc prawidłową sylwetkę, jaką
powinien przyjąć pasażer w drzwiach samolotu oraz
sylwetkę na czas swobodnego spadania. Szkolenie może
się nieco różnić w zależności od wytycznych producentów
systemów tandemowych i doświadczeń nabytych przez
instruktorów. Niemal zawsze ramiona pasażera są wąsko i
symetrycznie rozmieszczone tak, aby maksymalnie
zredukować opór aerodynamiczny.
Czasem pasażer musi zawisnąć w uprzęży, podwinąć
nogi do tyłu, wygiąć ciało jak do wykonania mostka i
odchylić głowę do tyłu. Dopiero po ustabilizowaniu lotu i
wyrzuceniu hamulca pasażer dostaje sygnał rozłożenia
ramion.
Szkolenie - w tym praktyczne - powinno
obejmować:
zasady bezpiecznego podchodzenia do samolotu
- zawsze podchodzimy od tyłu unikając śmigieł,
nawet jeśli silniki nie są włączone,
sposób zajmowania miejsca w samolocie,
sposób zachowania się na pokładzie samolotu,
kiedy, czy i jak pomóc instruktorowi z
dociągnięciem taśm łączących zestaw
spadochronowy z uprzężą pasażera,
jak dostać się do drzwi samolotu i jaką pozycję
przyjąć do wyskoku,
strona
25 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
jak będzie wyglądała komunikacja z instruktorem
podczas swobodnego spadania,
co trzeba, co można, a czego nie można robić
podczas swobodnego spadania,
czy i jaki jest sygnał instruktora przed
otwieraniem spadochronu tandemowego.
Przygotowanie do lądowania
tandemu
Tego szkolenia nie można ominąć! Tego szkolenia
pasażerowi nie wolno zignorować. Trzeba nalegać na
możliwość przetrenowania prawidłowej pozycji do lądowania
tandemem.
Podczas lądowania może dojść do poważnych urazów
nóg. Odpowiedni trening naziemny w sposób
znaczący obniża ryzyko popełnienia błędów przez
pasażera. Ten trening jest obowiązkowy i zapisany w
instrukcji wykonywania skoków tandemowych!
Instruktor nie może „nie mieć czasu” na to.
Prawidłowa pozycja do lądowania to podniesienie obu
nóg tak, aby nie dotykały powierzchni lądowiska podczas
fazy przyziemienia. Nogi powinny zostać uniesione tuż
przed lądowaniem, jednak wcześniej i na większej
wysokości pasażer powinien zaprezentować instruktorowi
swoją zdolność do prawidłowego przyziemienia.
Spadochron szybujący może osiągać znaczne prędkości
poziome, w fazie lądowania wystawione w dół nogi
strona
26 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
o s o b y
pasażera mogą zostać
u s z k o d z o n e p r z e z
inercję całego tandemu
( d w i e
i
kilkanaście kilogramów
s p r zęt u ) . O s o b y o
b u d o w i e
c i ała
wskazującej na gorszą
k o n d y c ję
f i z y c z ną,
powinny zaprezentować
umiejętność unoszenia
nóg w podwieszonej na
ziemi uprzęży. Odstający
brzuch, otyłość, słabe mięśnie brzucha mogą powodować,
że ta pozornie prosta czynność w rzeczywistości będzie
zbyt trudna. Trzeba też brać pod uwagę, że podniesienie
nóg może być trudniejsze w końcowej fazie emocjonującego
skoku.
Pasażer trzyma swoje nogi pod kolanami, może
dotknąć stopami ziemi, dopiero po całkowitym
zatrzymaniu tandemu
Moim zdaniem lepiej zrezygnować ze skoku, niż
narażać się niepotrzebnie na kontuzję. Jeśli skok
tandemowy jest dla kogoś szczególnie ważny, to nic
nie stoi na przeszkodzie, aby zadbać o swoją tężyznę
i wrócić na lotnisko w lepszej formie.
Pasażer powinien wiedzieć m.in.:
jak bezpiecznie poprawić się w uprzęży po
otwarciu spadochronu,
jak odetkać uszy (wyrównać ciśnienie),
strona
27 282
z
kurs spadochronowy - szkolenie podstawowe
jak sterować spadochronem, o ile instruktor
dopuszcza taką możliwość,
jaką komendę otrzyma od instruktora przed
lądowaniem,
czy i kiedy będzie próba przyjęcia sylwetki do
lądowania,
jak trzymać swoje nogi dłońmi,
kiedy wolno opuścić nogi (podpowiadam: po
całkowitym zatrzymaniu tandemu).
Stan zdrowia pasażera tandemu
Nie ma obowiązku wykonywania badań lekarskich przed
wykonaniem skoku tandemowego. Obecnie nie ma takiego
obowiązku nawet wobec planujących rozpoczęcie kursu
spadochronowego. Wydaje się jednak bardzo rozsądne
skonsultowanie się z lekarzem rodzinnym, jeśli stan zdrowia
odbiega nieco od idealnego.
Ponieważ wraz z upływem upływem czasu nasze zdrowie
robi się coraz delikatniejsze, można założyć, że z
dorobkiem ponad 40 lat, wizyta u internisty zdecydowanie
nie zaszkodzi.
Niektóre schorzenia wykluczające możliwość
wykonania skoku tandemowego:
niewydolność układu krążeniowo - oddechowego,
ciężkie schorzenia kręgosłupa,
strona
28 282
z
Pobierz darmowy fragment (pdf)