Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00052 003963 24093719 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Microsoft Access 2013 Krok po kroku - ebook/pdf
Microsoft Access 2013 Krok po kroku - ebook/pdf
Autor: , Liczba stron:
Wydawca: Promise Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-7541-259-8 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> komputery i informatyka >> bazy danych
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Skuteczna nauka programu
Microsoft Access 2013
Przekonaj się, jak łatwo i szybko możesz się nauczyć tworzyć własne bazy danych przy użyciu Microsoft Access 2013. Korzystając z książek serii Krok po kroku sam określasz tempo nabywania i utrwalania niezbędnych umiejętności, po prostu wtedy, kiedy są one potrzebne!
• Budowanie niestandardowych baz danych od początku lub przy uży-ciu szablonów
• Tworzenie formularzy do wprowadzania, edycji i prezentowania da-nych
• Pisanie kwerend do wydobywania i manipulowania danymi
• Importowanie danych z innych baz i dokumentów
• Projektowanie, wykonywanie i drukowanie raportów oraz dołączanie raportów podrzędnych
• Zabezpieczanie się przed zniekształceniem danych i nieautoryzowa-nym dostępem

1. Wykonuj proste, numerowane instrukcje
2. Sprawdzaj swoją pracę, porównując ze zrzutami ekranowymi
3. Korzystaj z porad i wskazówek praktycznych
4. Rozwijaj umiejętności praktyczne, korzystając z gotowych plików do ćwiczeń
Buduj te umiejętności, których potrzebujesz
Ucz się we własnym tempie

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Joyce Cox Joan Lambert Microsoft® Access® 2013 Krok po kroku Przekład: Jakub Niedźwiedź APN Promise, Warszawa 2013 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Microsoft® Access® 2013 Krok po kroku © 2013 APN PROMISE SA Authorized Polish translation of the English edition Microsoft® Access® 2013 Step by Step, ISBN ISBN: 978-0-7356-6908-6 Copyright © 2013 by Joyce Cox and Joan Lambert This translation is published and sold by permission of O’Reilly Media, Inc., which owns or controls all rights to publish and sell the same. APN PROMISE SA, biuro: ul. Kryniczna 2, 03-934 Warszawa tel. +48 22 35 51 600, fax +48 22 35 51 699 e-mail: mspress@promise.pl Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (elektroniczny, mechaniczny), włącznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na taśmy lub przy użyciu innych systemów bez pisemnej zgody wydawcy. Książka ta przedstawia poglądy i opinie autorów. Przykłady firm, produktów, osób i wydarzeń opisane w niniejszej książce są fikcyjne i nie odnoszą się do żadnych konkretnych firm, produktów, osób i wydarzeń, chyba że zostanie jednoznacznie stwierdzone, że jest inaczej. Ewentualne podobieństwo do jakiejkolwiek rzeczywistej firmy, organizacji, produktu, nazwy domeny, adresu poczty elektronicznej, logo, osoby, miejsca lub zdarzenia jest przypadkowe i niezamierzone. Nazwa Microsoft oraz znaki towarowe wymienione na stronie http://www.microsoft.com/ about/legal/en/us/IntellectualProperty/Trademarks/EN-US.aspx są zastrzeżonymi znakami towarowymi grupy Microsoft. Wszystkie inne znaki towarowe są własnością ich odnośnych właścicieli. APN PROMISE SA dołożyła wszelkich starań, aby zapewnić najwyższą jakość tej publikacji. Jednakże nikomu nie udziela się rękojmi ani gwarancji. APN PROMISE SA nie jest w żadnym wypadku odpowiedzialna za jakiekolwiek szkody będące następstwem korzystania z informacji zawartych w niniejszej publikacji, nawet jeśli APN PROMISE została powiadomiona o możliwości wystąpienia szkód. ISBN: 978-83-7541-116-4 Przekład: Jakub Niedźwiedź Redakcja: Marek Włodarz Korekta: Ewa Swędrowska Skład i łamanie: MAWart Marek Włodarz ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Spis treści Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .vii Część I Proste techniki bazodanowe 1 Podstawy Microsoft Access 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Rozpoznawanie nowych funkcji programu Access 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Jeśli aktualizujemy program z wersji Access 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Jeśli aktualizujemy program z wersji Access 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Jeśli aktualizujemy program z wersji Access 2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Praca w interfejsie użytkownika programu Access 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Identyfikacja elementów okna programu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Praca ze wstążką . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Ramka: Kroki dostosowawcze dla ćwiczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Ramka: Uzyskiwanie pomocy dla programu Access 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Zrozumienie zagadnień bazodanowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Ramka: Włączanie makr i innej zawartości aktywnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Poznawanie tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Poznawanie formularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Poznawanie kwerend. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Poznawanie raportów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Podgląd i drukowanie obiektów bazodanowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 2 Tworzenie baz danych i prostych tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Tworzenie baz danych na podstawie szablonów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Ramka: Rozpoczęcie pracy z aplikacjami sieci Web programu Access . . . . . . . . 55 Ręczne tworzenie baz danych i tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Ramka: Projektowanie baz danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Manipulowanie kolumnami i wierszami tabeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Dostrajanie struktury tabeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Definiowanie relacji między tabelami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 3 Tworzenie prostych formularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Tworzenie formularzy przy użyciu narzędzia formularza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Formatowanie formularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Organizowanie układu formularza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== iii iv Spis treści 4 Wyświetlanie danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Sortowanie informacji w tabelach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Ramka: Jak Access sortuje dane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Filtrowanie informacji w tabelach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Filtrowanie informacji za pomocą formularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Znajdowanie informacji, które pasują do wielu kryteriów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Ramka: Symbole wieloznaczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Ramka: Zapisywanie filtrów jako kwerend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 5 Tworzenie prostych raportów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 Tworzenie raportów za pomocą kreatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Modyfikowanie projektu raportu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 Podgląd wydruku i drukowanie raportów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Część II Techniki relacyjnych baz danych 6 Utrzymywanie spójności danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Określanie typu danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Ustawianie rozmiaru pola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 Ograniczanie formatu danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 Ramka: Tworzenie formatów niestandardowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Sprawdzanie poprawności danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Ramka: Proste reguły sprawdzania poprawności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Zezwalanie tylko na wartości występujące na listach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Ramka: Wielokolumnowe listy odnośników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 Zezwalanie tylko na wartości z innych tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 Ramka: Pola wielowartościowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 7 Tworzenie kwerend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Tworzenie kwerend za pomocą kreatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Ręczne tworzenie kwerend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Podsumowywanie danych za pomocą kwerend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Wykonywanie obliczeń za pomocą kwerend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 Aktualizowanie rekordów za pomocą kwerend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 Usuwanie rekordów za pomocą kwerend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 8 Tworzenie niestandardowych formularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Modyfikowanie formularzy utworzonych za pomocą kreatora . . . . . . . . . . . . . . . . 206 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Spis treści v Ramka: Różne typy formularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 Dodawanie kontrolek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Wyświetlanie podformularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Ramka: Wybieranie pól dla formularzy głównych i podformularzy . . . . . . . . . 222 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 9 Tworzenie niestandardowych raportów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 Ręczne tworzenie raportów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230 Ramka: Dodawanie hiperłączy, wykresów i przycisków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231 Modyfikowanie zawartości raportu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236 Ramka: Układy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237 Dodawanie podraportów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 Część III Zarządzanie bazami danych i bezpieczeństwo 10 Importowanie i eksportowanie danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251 Importowanie informacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252 Importowanie z innych baz danych programu Access . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253 Importowanie z arkuszy programu Excel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254 Importowanie z plików tekstowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254 Importowanie z innych programów bazodanowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 Importowanie z folderów programu Outlook . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 Importowanie z list programu SharePoint . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 Importowanie z plików .html . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257 Importowanie z plików .xml . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 Eksportowanie informacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264 Ramka: Tworzenie łączy do informacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 Eksportowanie do innych baz danych programu Access . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266 Eksportowanie do arkuszy programu Excel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266 Eksportowanie do dokumentów programu Word . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 Eksportowanie do plików tekstowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 Eksportowanie do plików .pdf i .xps . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 Eksportowanie do listy programu SharePoint . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268 Eksportowanie do plików .html . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268 Eksportowanie do plików .xml . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269 Kopiowanie danych do i z innych programów pakietu Office . . . . . . . . . . . . . . . . . 275 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278 11 Bazy danych przyjazne dla użytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279 Projektowanie formularzy nawigacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280 Tworzenie niestandardowych kategorii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== vi Spis treści Kontrolowanie dostępności funkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293 12 Ochrona baz danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 295 Przypisywanie haseł do baz danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296 Dzielenie baz danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299 Zabezpieczanie baz danych do dystrybucji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302 Ramka: Pakowanie i podpisywanie baz danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 Zapobieganie problemom z bazą danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311 13 Wydajniejsza praca z programem Access . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313 Zmienianie domyślnych opcji programu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313 Ramka: Korzystanie z dodatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322 Dostosowywanie wstążki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323 Manipulowanie paskiem narzędzi Szybki dostęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329 Ramka: Dostosowywanie paska stanu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329 Najważniejsze punkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333 Skróty klawiszowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343 Skróty klawiszowe programu Access 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343 Nawigowanie po rekordach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350 Skróty klawiszowe dla aplikacji sieci web programu Access . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 Skróty klawiszowe pakietu Office 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356 Indeks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365 Informacje o autorkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Wprowadzenie Przez lata fi rma Microsoft wkładała dużo wysiłku, aby uczynić program Access nie tylko jednym z najbardziej zaawansowanych konsumenckich programów bazodano- wych, ale także jednym z najłatwiejszych do opanowania i użycia. Ze względu na to, że Access jest częścią pakietu Microsoft Offi ce 2013, można korzystać z wielu technik znanych z programu Microsoft Word i Microsoft Excel. Możemy na przykład korzystać ze znanych poleceń, przycisków i skrótów klawiszowych, aby otwierać i edytować dane w tabelach programu Access. Możemy również w prosty sposób udostępniać infor- macje pomiędzy programem Access a programami Word, Excel i innymi programami pakietu Offi ce. Microsoft Access 2013 krok po kroku oferuje kompleksowe spojrzenie na funkcje programu Access, z których większość ludzi będzie korzystać najczęściej. Dla kogo jest ta książka Microsoft Access 2013 krok po kroku i inne książki w serii krok po kroku są zaprojektowa- ne dla początkujących i średniozaawansowanych użytkowników komputerów. Książka ta pomoże zrozumieć wewnętrzne funkcje bazy danych osobom, do których zadań należy wprowadzanie danych lub przygotowywanie raportów z bazy danych opra- cowanej przez kogoś innego. Jeśli ktoś ma za zadanie utrzymywanie istniejącej bazy danych, to nauczy się technik ważnych dla zapewniania spójności danych. Chociaż nie omawiamy funkcjonalności makr i języka VBA, które umożliwiają programistom tworzenie profesjonalnych aplikacji baz danych, to poruszamy bardziej zaawansowane tematy, takie jak kontrola dostępu i zapobieganie występowaniu problemów. Przykłady zamieszczone w książce ogólnie odnoszą się do małych i średnich przedsiębiorstw, ale uczą umiejętności, które mogą być stosowane w fi rmach każdej wielkości. Bazy danych, które będziemy tworzyć i nad którymi będziemy pracować, są stacjonarnymi bazami danych przeznaczonymi do użycia w programie Access 2013 na komputerze lokalnym. Access 2013 ma nowe, zaawansowane możliwości, które umożliwiają bardziej zaawansowanym użytkownikom tworzenie aplikacji zwanych aplikacjami sieci web programu Access, które są przechowywane w bazach danych SQL na witrynie Microsoft SharePoint 2013 i mogą być następnie przeglądane i obra- biane za pomocą przeglądarki internetowej. Ze względu na wewnętrzne wymagania tych baz danych, krótko je opiszemy, ale nie omówimy ich dogłębnie. Ta książka zapewnia bezcenne doświadczenia praktyczne tak, żebyśmy mogli śmia- ło tworzyć i pracować z wieloma typami baz danych, niezależnie od tego, czy ktoś już swobodnie pracuje w programie Access i chce poznać nowe funkcje w programie Access 2013, czy jest nowicjuszem, jeśli chodzi o program Access. vii ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== viii Microsoft Access 2013 Krok po kroku Jak jest zorganizowana ta książka Ta książka jest podzielona na trzy części. Część 1 przedstawia, w jaki sposób umiesz- czać dane w bazie danych, albo bezpośrednio wprowadzając je do tabel, albo pośrednio za pomocą formularzy; i w jaki sposób uzyskiwać informacje z bazy danych, albo przez wyświetlanie ich na ekranie, albo przez drukowanie w raportach. Część 2 omawia sposoby zapewnienia, żeby dane w powiązanych tabelach były dokładne, jak korzy- stać z kwerend do pobierania danych z powiązanych ze sobą tabel oraz w jaki sposób tworzyć formularze i raporty, które korzystają z powiązanych tabel. Część 3 obejmuje bardziej zaawansowane techniki programu Access, w tym zabezpieczanie bazy danych i dostosowywanie programu do własnego sposobu pracy. Dzięki tej trzyczęściowej strukturze, czytelnicy, którzy są nowicjuszami w korzystaniu z tego programu, mogą nabyć podstawowe umiejętności, a następnie je rozbudowywać, natomiast czytelnicy, którzy swobodnie korzystają z podstawowych funkcji programu Access 2013, mogą skupić się na materiale, który jest dla nich najbardziej interesujący. Rozdział 1 zawiera wstępne informacje, które będą w pierwszej kolejności przed- miotem zainteresowania czytelników, którzy są nowicjuszami w korzystaniu z progra- mu Access albo dokonali aktualizacji programu z wersji Access 2003 lub wcześniej- szej. Jeśli ktoś miał do czynienia z nowszą wersją programu Access, to może przejść bezpośrednio do rozdziału 2. Ta książka została zaprojektowana w taki sposób, aby prowadzić czytelnika krok po kroku przez wszystkie zadania, które początkujący lub średniozaawansowany użytkownik chciałby najprawdopodobniej wykonać w programie Access 2013. Jeśli zaczniemy od początku i przejdziemy przez wszystkie ćwiczenia, to nabierzemy tyle biegłości, żeby móc tworzyć proste bazy danych i pracować z bardziej skomplikowany- mi bazami danych utworzonymi przez ekspertów. Niemniej jednak każdy rozdział jest samowystarczalny, dzięki czemu możemy przejść do dowolnego miejsca, aby uzyskać potrzebne umiejętności. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Wprowadzenie ix Pobieranie plików ćwiczeniowych Przed wykonaniem ćwiczeń w tej książce, konieczne jest pobranie plików ćwiczenio- wych dla tej książki na swój komputer. Te pliki ćwiczeniowe można pobrać z nastę- pującej strony internetowej: http://aka.ms/access2013sbs/fi les WAŻNE Program Access 2013 nie jest dostępny do pobrania z tej witryny internetowej. Należy zakupić i zainstalować ten program przed przystąpieniem do korzystania z tej książki. Poniższa tabela zawiera wykaz plików ćwiczeniowych do tej książki. Rozdział Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 Rozdział 2: Tworzenie baz danych i prostych tabel Rozdział 3: Tworzenie prostych formularzy Plik GardenCompany01.accdb Brak GardenCompany03.accdb Logo.png GardenCompany04.accdb Rozdział 4: Wyświetlanie danych GardenCompany05.accdb Rozdział 5: Tworzenie prostych raportów GardenCompany06.accdb Rozdział 6: Utrzymywanie spójności danych Rozdział 7: Tworzenie kwerend GardenCompany07.accdb Rozdział 8: Tworzenie niestandardowych formularzy GardenCompany08.accdb Hydrangeas.jpg GardenCompany09.accdb Rozdział 9: Tworzenie niestandardowych raportów Rozdział 10: Importowanie i eksportowanie danych Customers.xlsx Employees.txt GardenCompany10.accdb ProductsAndSuppliers.accdb Shippers.xlsx GardenCompany11.accdb Icon.ico Logo.png GardenCompany12.accdb GardenCompany13.accdb Rozdział 11: Bazy danych przyjazne dla użytkownika Rozdział 12: Ochrona baz danych Rozdział 13: Wydajniejsza praca z programem Access Chcąc mieć możliwość odwoływania się do gotowych wersji plików ćwiczeniowych później, należy zapisywać zmodyfi kowane pliki ćwiczeniowe pod koniec każdego ćwi- czenia. Chcąc powtarzać ćwiczenia, należy zapisywać zmodyfi kowane pliki ćwiczenio- we pod inną nazwą lub w innym folderze. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== x Microsoft Access 2013 Krok po kroku Pomoc techniczna i przekazywanie informacji zwrotnych Poniżej zawarto informacje na temat uzyskiwania pomocy dotyczącej tej książki i kon- taktowania się z nami w celu wyrażenia swojej opinii lub zgłoszenia błędów. Errata Dokonaliśmy wszelkich starań, aby zapewnić dokładność informacji w tej książce i jej materiałach towarzyszących. Wszystkie błędy, które zostały zgłoszone od opubliko- wania tej książki, są wymienione na naszej stronie Microsoft Press na witrynie oreilly. com pod adresem: http://aka.ms/Access2013sbs/errata W przypadku znalezienia błędu, który nie został jeszcze wymieniony na tej liście, można zgłosić go do nas za pośrednictwem tej samej strony. Gdyby potrzebna była dodatkowa pomoc, można wysłać wiadomość do działu Microsoft Press Book Support na adres mspinput@microsoft.com. Należy pamiętać, że pomoc techniczna dla oprogramowania fi rmy Microsoft nie jest oferowana pod powyższymi adresami. Chcemy mieć kontakt z Czytelnikami W wydawnictwie Microsoft Press zadowolenie Czytelnika jest naszym najwyższym priorytetem, a jego opinia najbardziej cennym kapitałem. Prosimy o podzielenie się swoimi uwagami na temat tej książki pod adresem: http://www.microsoft.com/learning/booksurvey Ankieta jest krótka, a czytamy wszystkie uwagi i pomysły naszych Czytelników. Dziękujemy z góry za wypełnienie ankiety! Bądźmy w kontakcie Możemy dalej podyskutować! Jesteśmy na Twitterze pod adresem: http://twitter.com/ MicrosoftPress. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== CZĘŚĆ I Proste techniki bazodanowe 1 Podstawy Microsoft Access 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2 Tworzenie baz danych i prostych tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 3 Tworzenie prostych formularzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81 4 Wyświetlanie danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101 5 Tworzenie prostych raportów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Podstawy Microsoft Access 2013 1 W tym rozdziale dowiemy się, jak ■ ■ ■ ■ ■ Rozpoznawać nowe funkcje programu Access 2013. Pracować w interfejsie użytkownika programu Access 2013. Rozumieć zagadnienia dotyczące baz danych. Zapoznać się z tabelami, formularzami, kwerendami i raportami. Podglądać przed wydrukiem i drukować obiekty bazodanowe. Rozdział ten stanowi wprowadzenie do programu Microsoft Access 2013 i ma służyć różnym czytelnikom do różnych celów, w zależności od wcześniejszej znajomości tego programu i innych programów pakietu Microsoft Offi ce 2013. ■ ■ ■ ■ Jeśli ktoś jest początkującym użytkownikiem programu Access, to może zechcieć pominąć listy nowych funkcji i zacząć od podrozdziału „Praca w interfejsie użyt- kownika programu Access 2013”. Jeśli ktoś korzystał z innych programów pakietu Offi ce 2007 lub Offi ce 2010, ale nie pracował wcześniej z programem Access, to może przejść do podrozdziału „Zrozumienie zagadnień bazodanowych”. Jeśli ktoś zaktualizował Access 2003 do wersji Access 2013, to może przeczytać wszystko aż do końca podrozdziału „Praca w interfejsie użytkownika programu Access 2013”, a następnie przejść do rozdziału 2: „Tworzenie baz danych i pro- stych tabel”. Jeśli ktoś zaktualizował program Access 2007 lub Access 2010 do wersji Access 2013, to może zainteresować się nowymi funkcjami, które zostały wprowadzone w tej wersji programu, ale raczej nie musi wykonywać ćwiczeń w pozostałej części tego rozdziału. W całej tej książce będziemy pracować z bazami danych, które zawierają infor- macje na temat pracowników, produktów, dostawców oraz klientów fi kcyjnej fi r- my. Po zakończeniu tych ćwiczeń będziemy mieli gotowy zestaw tabel, formularzy, 3 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 4 Microsoft Access 2013 Krok po kroku kwerend i raportów, które można będzie wykorzystywać do wprowadzania, edycji i manipulowania informacjami w bazie danych na wiele sposobów. W niniejszym rozdziale przyjrzymy się nowym funkcjom wprowadzonym w ostat- nich wersjach programu Access, co pozwoli łatwo zidentyfi kować zmiany osobom dokonującym uaktualnienia z poprzednich wersji. Zbadamy interfejs użytkownika programu, a także pojęcia i struktury związane z przechowywaniem danych w pro- gramie Access. Następnie przyjrzymy się obiektom bazodanowym, takim jak tabele, formularze, kwerendy i raporty poznając przy tym funkcje i możliwości programu Access, które zbadamy bardziej szczegółowo w kolejnych rozdziałach. Na koniec zaj- miemy się podglądem i drukowaniem obiektów bazodanowych. PLIKI ĆWICZENIOWE Do  ukończenia ćwiczeń z  tego rozdziału będziemy potrzebować plików ćwiczeniowych zawartych w folderze Chapter01. Więcej informacji można uzyskać w podroz- dziale „Pobieranie plików ćwiczeniowych” we wprowadzeniu do tej książki. Rozpoznawanie nowych funkcji programu Access 2013 Access 2013 opiera się na wcześniejszych wersjach zapewniając wszechstronne narzę- dzia na użytek wszystkich naszych potrzeb bazodanowych. W przypadku aktualizo- wania wcześniejszej wersji do programu Access 2013 będziemy najprawdopodobniej najbardziej zainteresowani różnicami między starą a nową wersją i zapewne będziemy chcieli się więcej o nich dowiedzieć w jak najszybszy sposób. Poniższe podrozdziały wymieniają listy nowych funkcji, które będziemy chcieli poznać w zależności od zna- nej dotąd wersji programu Access. Powinniśmy zacząć od pierwszego podrozdziału i podążać aż do podrozdziału dotyczącego poprzednio wykorzystywanej przez nas wersji, aby mieć pełny obraz zmian. Jeśli aktualizujemy program z wersji Access 2010 Jeśli ktoś korzystał z wersji Access 2010, to może się zastanawiać, w jaki sposób fi rma Microsoft mogła ulepszyć coś, co wydawało się w pełni rozbudowanym zestawem funkcji i narzędzi. Nowe funkcje wprowadzone pomiędzy wersją Access 2010 a wersją Access 2013 obejmują następujące elementy: ■ Aplikacje sieci web programu Access Nadal możemy tworzyć zaawansowane aplikacje bazodanowe, które są przechowywane lokalnie lub w lokalizacji central- nej. Jeśli jednak w fi rmie działa program Microsoft SharePoint z usługami Access Services, to możemy teraz utworzyć formularz internetowy dla bazy danych, który może być wyświetlany i edytowany z poziomu przeglądarki internetowej przez 1 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 1 Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 5 każdą osobę z odpowiednimi uprawnieniami. Sądząc po tym, jak wiele wysił- ku fi rma Microsoft włożyła w opracowanie aplikacji sieci web programu Access, to należy się spodziewać, że ten wspaniały rozwój funkcji internetowych rozpo- częty w wersji Access 2010 będzie kontynuowany w przyszłości. Funkcjonalność systemu Windows 8 Access 2013, podobnie jak wszystkie programy pakietu Offi ce 2013, to w pełni funkcjonalna aplikacja dla systemu Windows 8. Gdy działa w systemie operacyjnym Windows 8, nie tylko posiada nowy, elegancki wygląd systemu Windows 8, ale także wprowadza najnowsze technologie dotykowe zaprojektowane dla tabletów i urządzeń mobilnych. Ekran startowy Program Access otwiera się na ekranie, który zapewnia łatwy dostęp do nowych szablonów baz danych, ostatnio używanych baz danych oraz lokalizacji, gdzie mogą być przechowywane istniejące bazy danych. ■ ■ ■ Dostęp do chmury Po połączeniu swojej instalacji pakietu Offi ce lub progra- mu Access z kontem Microsoft (wcześniej znanym jako konto usługi Windows Live) lub kontem Microsoft Offi ce 365, uzyskujemy opcję zapisywania baz danych „w chmurze”, w bibliotece dokumentów SharePoint lub na witrynie Microsoft SkyDrive, tak aby była dostępna, gdy nie będziemy przy swoim biurku. Jeśli aktualizujemy program z wersji Access 2007 Oprócz funkcji wymienionych w poprzednim podrozdziale, jeśli aktualizujemy pro- gram z wersji Access 2007, to warto zwrócić uwagę na następujące funkcje, które zostały wprowadzone w wersji Access 2010: ■ Widok Backstage Wszystkie narzędzia potrzebne do pracy z plikami bazy danych, w przeciwieństwie do ich zawartości, są dostępne w jednym miejscu. Widok Backstage możemy wyświetlić klikając kartę Plik, która zastępuje przycisk Microsoft Offi ce po lewej stronie wstążki. ■ Modyfikowalna wstążka Możemy tworzyć swoje własne karty i grupy odpo- wiadające naszemu sposobowi pracy. ■ ■ Ujednolicanie motywów Możemy poprawiać wygląd obiektów bazodanowych, takich jak formularze i raporty poprzez zastosowanie profesjonalnych motywów z galerii opcji. Bazy danych sieci web Dzięki programowi Access 2010 fi rmy mające pracow- ników i klientów w różnych lokalizacjach geografi cznych mogą udostępniać swoje bazy danych przez Internet za pomocą przeglądarki sieci web (ta technologia jest wciąż dostępna w wersji Access 2013, ale została zastąpiona przez aplikacje sieci web programu Access; baza danych sieci web z programu Access 2010 nie może być przekonwertowana na aplikację sieci web programu Access). ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 6 Microsoft Access 2013 Krok po kroku 1 ■ Formularze nawigacyjne Oferując zaawansowane techniki przeglądania, do których ludzie są przyzwyczajeni przez korzystanie z witryn internetowych, formularze te stanowią podstawowe narzędzie nawigacyjne, które może zwiększyć użyteczność i bezpieczeństwo danych w dowolnej bazie danych. ■ Nowe szablony baz danych Tworzenie powszechnych typów baz danych jest łatwiejsze, gdy zaczynamy od szablonu. Szablony baz danych, które są dostar- czane z programem Access, są uzupełniane przez szablony udostępniane przez społeczność programistów baz danych za pośrednictwem witryny internetowej pakietu Offi ce. Części aplikacji Dodają predefi niowane obiekty bazodanowe do istniejącej bazy danych. Oprócz różnych rodzajów formularzy dostępnych jest kilka części szyb- kiego startu. Na przykład dodanie części Kontakty dodaje jedną tabelę i związane z nią kwerendy, formularze i raporty. ■ ■ Ulepszony widok układu i kontrolki układu Łatwiej jest dokonywać zmian ■ projektowych w widoku układu mając podgląd danych źródłowych. Rozbudowany Konstruktor wyrażeń Układ okna dialogowego Konstruktor wyrażeń został dopracowany tak, aby budowanie wyrażeń było bardziej intuicyj- ne. Ponadto wprowadzona została funkcja zwana IntelliSense wyświetlająca opcje na podstawie wprowadzanych informacji i zapewniająca wskazówki dotyczące składni wyrażenia. Poprawione formatowanie warunkowe Możemy skorzystać z pasków danych, aby dodać szybką wizualizację danych w polach liczbowych. ■ Możliwość eksportu do plików w formatach PDF i XPS Jeśli chcemy udo- stępnić innym raport lub inny obiekt bazodanowy, ale nie chcemy, aby mogli oni go modyfi kować, możemy wyeksportować obiekt w formacie PDF lub XPS. Możemy zoptymalizować rozmiar pliku do drukowania lub publikowania online. ■ Jeśli aktualizujemy program z wersji Access 2003 Oprócz funkcji wymienionych w poprzednich podrozdziałach, jeśli aktualizujemy program z wersji Access 2003, to warto zwrócić uwagę na następujące funkcje, które zostały wprowadzone w wersji Access 2007: ■ Wstążka Interfejs użytkownika organizuje najczęściej używane polecenia dla każdego obiektu bazodanowego w zakładki i grupy, tak by odpowiednie polecenia były natychmiast dostępne dla bieżącego obiektu. Pasek narzędzi Szybki dostęp Możemy dostosowywać ten pasek narzędzi, aby zawierał najczęściej wykorzystywane polecenia, bez względu na to, jaki obiekt jest aktualnie aktywny. ■ ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 7 ■ Okienko nawigacji Konfi gurowalne okienko nawigacji zastąpiło okno Baza danych z wersji Access 2003. Możemy wyświetlać lub ukrywać wszystkie tabele, kwerendy, formularze, raporty, makra i moduły, lub utworzyć niestandardową grupę, która wyświetla jedynie obiekty, z którymi chcemy pracować w tej właś- nie chwili. Możemy nawet ukryć okienko nawigacji, aby zrobić więcej miejsca na ekranie dla swojego obiektu bazodanowego. Pasek narzędzi Ten kontekstowy pasek narzędzi w prawym dolnym rogu okna programu pozwala na przełączanie się jednym kliknięciem pomiędzy obsługiwa- nymi widokami bieżącego obiektu bazodanowego. ■ ■ Dokumenty z kartami Możemy otwierać wiele obiektów bazodanowych i szyb- 1 ■ ■ ko przełączać się między nimi klikając ich karty na pasku kart. Biblioteka szablonów Możemy szybko odnaleźć i pobrać profesjonalnie zapro- jektowane szablony dla typowych projektów baz danych. Poprawione sortowanie i filtrowanie Możemy łatwo posortować wszystkie rekordy w tabeli na podstawie jednego lub kilku pól albo przefi ltrować tabelę lub formularz tak, aby wyświetlały lub ukrywały rekordy spełniające wiele kryteriów. ■ Widok układu Możemy zmieniać projekt formularza lub raportu podczas jego przeglądania. ■ Układ tabelaryczny i arkusza danych Możemy grupować kontrolki w ukła- dzie formularza lub raportu tak, aby łatwo dało się manipulować całą grupą jako jednym elementem. ■ Automatyczny kalendarz Typ danych Data/godzina zawiera opcjonalną kon- ■ ■ ■ ■ ■ trolkę kalendarza. Można kliknąć ten kalendarz i wybrać żądany dzień. Tekst sformatowany Pola długiego tekstu obsługują większość typowych opcji formatujących, w tym czcionki, kolory oraz formatowanie znaków. Formatowanie jest zapisywane w bazie danych. Karta Tworzenie Możemy szybko utworzyć nową tabelę, formularz, kwerendę, raport, makro, listę programu SharePoint lub inny obiekt programu Access. Funkcja Sumy Możemy dodać wiersz podsumowujący do kwerendy i wybrać coś z listy formuł do automatycznego obliczania wartości agregujących w formu- larzach i raportach. Lista pól Możemy przeciągać i upuszczać pola z jednej lub kilku powiązanych lub niepowiązanych tabel do tabeli aktywnej. Typ danych Załącznik Możemy dołączać zdjęcia i inne pliki do rekordu bazy danych. ■ Wbudowane makra Makra zawarte w formularzu lub raporcie oferują wyższy poziom zabezpieczeń w aplikacjach bazodanowych. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 8 Microsoft Access 2013 Krok po kroku ■ ■ ■ Pomoc programu Microsoft Access Możemy łatwo przeszukiwać zawartość systemu pomocy dla użytkowników końcowych i programistów z poziomu pro- gramu Access. Lepsza wymiana informacji Możemy łatwo importować i eksportować dane pomiędzy programem Access oraz innymi aplikacjami pakietu Offi ce albo pli- kami .xml, .html i .pdf; łączyć bazę danych z listą programu SharePoint; albo publikować swoje bazy danych w bibliotece programu SharePoint oraz pozwalać użytkownikom na aktualizowanie i pobieranie informacji. Poprawione projektowanie raportów Możemy szybko tworzyć profesjonalnie wyglądające raporty, wraz z logo, nagłówkiem i stopką oraz korzystać z widoku raportu w połączeniu z fi ltrami, żeby przeglądać tylko wybrane rekordy w raporcie. ■ Okienko Grupowanie, sortowanie i sumowanie Funkcja ta sprawia, że znacz- nie łatwiej jest grupować i sortować dane w raportach oraz dodawać sumy z roz- wijanej listy. Rozbudowane zabezpieczenia Dodanie ochrony hasłem do bazy danych powo- duje, że Access będzie automatycznie szyfrować bazę danych przy jej zamykaniu i odszyfrowywać ją przy otwieraniu. ■ Praca w interfejsie użytkownika programu Access 2013 Program, w którym pracujemy i który przedstawiamy na ilustracjach w tej książce, jest stacjonarną instalacją wersji Access 2013 zainstalowaną z płyty DVD w ramach pakietu programów Offi ce 2013. Użytkownik może mieć zainstalowany program Access 2013 jako samodzielny program lub jako część subskrypcji Offi ce 365, która pozwala użyt- kownikom na instalację programów stacjonarnych z Internetu. Niezależnie od tego, w jaki sposób zainstalowano program Access, ma on te same funkcje i działa w ten sam sposób. WSKAZÓWKA Office 365 jest rozwiązaniem opartym na  chmurze, które może być wykorzy- stywane przez małe, średnie i duże przedsiębiorstwa w celu zapewnienia szerokiego zakresu produktów i usług dla swoich pracowników poprzez program subskrypcji licencji. Tak jak w przypadku wszystkich programów w pakiecie Offi ce 2013, najbardziej popularnym sposobem uruchomienia programu Access jest ekran Start (Windows 8) lub menu Start (Windows 7) wyświetlane po kliknięciu lewej krawędzi paska zadań systemu Windows. Po uruchomieniu programu Access bez otwierania bazy danych pojawia się ekran startowy programu. Z poziomu tego ekranu można utworzyć nową bazę danych lub otworzyć istniejącą. Tak czy owak baza danych zostanie wyświet- lona w oknie programu, które zawiera wszystkie narzędzia potrzebne do tworzenia 1 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 9 obiektów bazodanowych oraz wprowadzania i modyfi kowania danych. Interfejs pro- gramu Access 2013 jest zaprojektowany tak, aby ściśle odzwierciedlać sposób, w jaki ludzie pracują zazwyczaj w bazie danych. Jeśli ktoś nie zna tego interfejsu, który został wprowadzony po raz pierwszy w wersji Access 2007, poniżej znajduje się krótki opis elementów okna programu. 1 Pasek tytułu Wstążka Okienko nawigacji Pasek stanu Nowa pusta tabela wyświetlana w oknie programu Access 2013 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 10 Microsoft Access 2013 Krok po kroku 1 Identyfikacja elementów okna programu Okno programu składa się z następujących elementów: ■ Pasek tytułu Ten pasek w górnej części okna programu wyświetla nazwę aktyw- nej bazy danych i domyślnie ścieżkę do folderu, w którym jest zapisana. Ponadto oferuje narzędzia do zarządzania programem i oknem programu. Ikona programu Przyciski zarządzające oknem Pasek narzędzi Szybki dostęp Przycisk Microsoft Access – Pomoc Możemy korzystać z narzędzi na pasku tytułu, aby przenosić i zmieniać rozmiar okna, cofać lub przywracać zmiany, zapisywać bazę danych i uzyskiwać pomoc dotyczącą programu. Po lewej stronie na pasku tytułu jest ikona programu, którą można kliknąć, aby wyświetlić polecenia służące do przywracania, przenoszenia, zmieniania rozmiaru, minimalizacji, maksymalizacji i zamykania okna programu. Na prawo od ikony programu Access jest pasek narzędzi Szybki dostęp. Domyślnie pasek narzędzi Szybki dostęp wyświetla przyciski Zapisz, Cofnij i Wykonaj ponownie, ale można dostosować go do wyświetlania dowolnych poleceń. Po prawej stronie paska tytułu znajdują się cztery przyciski: przycisk Pomoc otwierający okno Access  – Pomoc, w którym możemy korzystać ze standardo- wych technik do wyszukiwania informacji oraz znajome przyciski Minimalizuj, Maksymalizuj/Przywróć w dół i Zamknij. WSKAZÓWKA Możemy odkryć, że wydajniej będzie się nam pracować, gdy zorganizuje- my często używane polecenia na pasku narzędzi Szybki dostęp, a następnie wyświetlimy go  pod wstążką bezpośrednio nad obszarem roboczym. Więcej informacji na  ten temat można znaleźć w części „Manipulowanie paskiem narzędzi Szybki dostęp” w rozdziale 13 „Wydajniejsza praca z programem Access”. ZOBACZ TAKŻE Informacje na temat systemu pomocy programu Access można też znaleźć w notce „Uzyskiwanie pomocy dla programu Access 2013” w dalszej części tego rozdziału. ■ Wstążka Poniżej paska tytułowego wszystkie polecenia dotyczące pracy z bazą danych programu Access są przedstawione jako przyciski w tym centralnym miej- scu, co pozwala nam wydajnie pracować z programem. Karty Grupy Uruchamianie okna dialogowego Każda karta wstążki zawiera określoną kategorię poleceń. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 11 1 WSKAZÓWKA Jeśli wstążka jest wyświetlana jako szereg kart w górnej części obszaru ro- boczego, należy kliknąć kartę Narzędzia główne, aby wyświetlić przyciski należące do tej karty. Za chwilę powiemy, jak sterować wyświetlaniem wstążki. Nie ma się czego obawiać, jeśli wstążka wygląda inaczej niż przedstawiona na naszym ekranie. Zainstalowane progra- my mogą dodawać swoje własne karty do wstążki albo ustawienia ekranu mogą być inne. Więcej informacji można znaleźć pod nagłówkiem „Praca ze wstążką” w dalszej części tego tematu. W górnej części wstążki znajduje się zestaw kart. Kliknięcie karty wyświetla powiązany z nią zestaw poleceń. Polecenia związane z zarządzaniem programem Access i bazami danych pro- gramu Access (a nie ich treścią) są zgrupowane razem w widoku Backstage, który możemy wyświetlić klikając kolorową kartę Plik znajdującą się na lewym końcu wstążki. Polecenia dostępne w widoku Backstage są zorganizowane na stronach, które można wyświetlić klikając karty stron w kolorowym okienku po lewej stro- nie. Ponownie możemy wyświetlić bazę danych i wstążkę klikając strzałkę powro- tu znajdującą się nad kartami stron. Widok Backstage, w którym możemy zarządzać plikami i dostosowywać program. Polecenia związane z pracą z zawartością bazy danych są reprezentowane przez przyciski na pozostałych kartach wstążki. Gdy zaznaczony jest jakiś obiekt w bazie danych, jedna lub kilka kart narzędzi mogą pojawić się po prawej stronie wstąż- ki, żeby udostępnić polecenia związane z określonym obiektem. Karty narzędzi ponownie znikną, gdy związany z nimi obiekt nie będzie już aktywny lub gdy widok bieżący ich nie obsługuje. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 12 Microsoft Access 2013 Krok po kroku WSKAZÓWKA Niektóre starsze polecenia nie są już wyświetlane jako przyciski na wstążce, ale są nadal dostępne w programie. Istnieje możliwość udostępnienia tych poleceń poprzez dodanie ich do paska narzędzi Szybki dostęp. Więcej informacji na ten temat można zna- leźć w części „Manipulowanie paskiem narzędzi Szybki dostęp” w rozdziale 13 „Wydajniej- sza praca z programem Access”. W każdej zakładce przyciski odpowiadające poleceniom są zorganizowane w nazwane grupy. Możemy wskazać dowolny przycisk, aby wyświetlić etykietkę ekranową z nazwą polecenia i jego skrót klawiszowy (jeśli jest). ZOBACZ TAKŻE Więcej informacji na temat sterowania wyświetlaniem i zawartością etykietek ekranowych można znaleźć w części „Zmienianie domyślnych opcji programu” w rozdzia- le 13 „Wydajniejsza praca z programem Access”. Niektóre przyciski zawierają zintegrowaną lub osobną strzałkę. Jeśli przycisk jest zintegrowany ze strzałką, to kliknięcie przycisku wyświetla opcje uściślające dzia- łanie tego przycisku. Jeśli przycisk i strzałka są oddzielone od siebie, to kliknięcie przycisku wykonuje domyślne działanie wskazywane przez aktualną ikonę przy- cisku. Można zmienić domyślne działanie klikając strzałkę, a następnie klikając żądane działanie. Powiązane, ale rzadziej używane polecenia nie są przedstawiane jako przyci- ski w grupie. Zamiast tego są dostępne w oknie dialogowym lub okienku, które wyświetlamy klikając przycisk wywołujący okno dialogowe znajdujący się w pra- wym dolnym rogu danej grupy. Z prawej strony nazw grup wstążki znajduje się przycisk Zwiń Wstążkę. Kliknięcie tego przycisku ukrywa grupy poleceń, pozostawia jednak widoczne nazwy kart. Następnie możemy kliknąć nazwę dowolnej karty, aby tymczaso- wo wyświetlić jej polecenia. Kliknięcie w dowolnym miejscu innym niż wstąż- ka ponownie ukrywa polecenia. Gdy pełna wstążka jest tymczasowo widoczna, możemy kliknąć przycisk Przypnij wstążkę (z pinezką) po prawej stronie nazw grup, aby trwale wyświetlać wstążkę. SKRÓT KLAWISZOWY Naciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl+F1 minimalizuje lub rozwija wstążkę. Listę skrótów klawiszowych można znaleźć w części „Skróty klawiszowe” na końcu tej książki. ■ Okienko nawigacji Po lewej stronie okna programu okienko nawigacji wyświet- la listy obiektów bazodanowych. Domyślnie wyświetla wszystkie obiekty z bazy danych według typu obiektu, ale można przefi ltrować listę klikając pasek tytułu okienka, a następnie klikając kategorię lub grupę obiektów, które chcemy wyświet- lić. Możemy zwijać i rozwijać grupy na tej liście klikając przyciski z podwójną strzałką na paskach tytułowych poszczególnych części. Jeśli okienko nawigacji 1 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 13 nam przeszkadza, możemy kliknąć przycisk Zamknij/Otwórz pasek przegrody rucho- mej w jego prawym górnym rogu, aby je zminimalizować. Aby ponownie wyświet- lić okienko nawigacji, należy ponownie kliknąć przycisk Otwórz/Zamknij pasek przegrody ruchomej. Można przeciągać prawą krawędź okienka w lewo lub w pra- wo, aby je zwęzić lub poszerzyć. 1 SKRÓT KLAWISZOWY Możemy nacisnąć F11, aby wyświetlić lub ukryć okienko nawigacji. ■ Pasek stanu Umieszczony wzdłuż dolnej krawędzi okna programu, pasek ten wyświetla informacje o bieżącej bazie danych i zapewnia dostęp do niektórych funkcji programu. Na prawym końcu paska jest pasek narzędzi , który zapewnia wygodne w użyciu przyciski służące do przełączania widoku aktywnego obiektu bazodanowego. Pasek narzędzi Wyświetl skróty Informacje o bazie danych Informacje o klawiaturze Pasek stanu informuje nas o bieżącym widoku i stanie klawiatury. Celem tych wszystkich funkcji interfejsu użytkownika jest uczynienie pracy w bazie danych jak najbardziej intuicyjną. Polecenia dla często wykonywanych zadań są łatwo dostępne, a nawet te rzadziej wykorzystywane są łatwe do znalezienia. Praca ze wstążką Podobnie jak w przypadku wszystkich programów pakietu Offi ce 2013, wstążka programu Access jest dynamiczna, co oznacza, że przy zmianie jej szerokości przy- ciski dostosowują się do dostępnego miejsca. W wyniku tego przycisk może być duży lub mały, może mieć etykietę lub jej nie mieć, a nawet może stać się elementem dłuższej listy. ■ ■ Szerokość wstążki zależy od następujących trzech czynników: Szerokości okna programu Zmaksymalizowanie okna programu zapewnia naj- więcej miejsca dla wstążki. Rozdzielczości ekranu Rozdzielczość ekranu jest jego wielkością wyrażoną jako szerokość w pikselach × wysokość w pikselach. Im większa rozdzielczość ekranu, tym większa ilość informacji, które zmieszczą się na jednym ekranie. Opcje roz- dzielczości ekranu zależą od karty grafi cznej i monitora. Typowe rozdzielczości ekranu mieszczą się w zakresie od 800 × 600 do 2560 × 1600. Im większa sze- rokość w pikselach (pierwsza liczba), tym większa liczba przycisków, które mogą być wyświetlane na wstążce. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 14 Microsoft Access 2013 Krok po kroku 1 Aby zmienić rozdzielczość ekranu: 1 Otwórz element panelu sterowania Rozdzielczość ekranu korzystając z jednej z następujących metod: ❍ Kliknij prawym przyciskiem myszy pulpit systemu Windows, a następnie kliknij Rozdzielczość ekranu. ❍ Kliknij pusty obszar w górnej części ekranu Start systemu Windows 8 i wpisz tekst: rozdzielczość ekranu. Następnie w okienku Wyszukiwanie kliknij Ustawienia, a w wynikach wyszukiwania Ustawienia kliknij Dopasuj rozdzielczość ekranu. ❍ W Panelu sterowania otwórz element Ekran, a następnie kliknij Dopasuj roz- dzielczość (jeśli Panel sterowania jest ustawiony na widok Kategoria, kliknij Dopasuj rozdzielczość ekranu w kategorii Wygląd i personalizacja). 2 Na stronie Rozdzielczość ekranu kliknij strzałkę przy opcji Rozdzielczość, kliknij lub przeciągnij suwak do żądanej rozdzielczości ekranu, a następnie kliknij przycisk Zastosuj lub OK. Na stronie Rozdzielczość ekranu ustawiamy rozdzielczość przeciągając suwak. ■ Powiększenia elementów wyświetlanych na ekranie Jeśli zmienimy ustawie- nie powiększenia w systemie Windows, tekst i elementy interfejsu użytkownika staną się większe i bardziej czytelne, ale mniej elementów zmieści się na ekranie. Możemy ustawiać powiększenie pomiędzy 100 a 500 procent. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 15 Możemy zmienić powiększenie elementów ekranowych z poziomu opcji Ekran, którą możemy otworzyć w Panelu sterowania lub korzystając z jednej z następu- jących metod: ❐ Kliknij prawym przyciskiem myszy pulpit systemu Windows, kliknij Personalizuj, a następnie w lewym dolnym rogu strony Personalizacja kliknij opcję Ekran. ❐ Wpisz tekst ekran u góry ekranu Start systemu Windows 8, kliknij Ustawienia, a następnie kliknij Ekran w wynikach wyszukiwania Ustawienia. 1 Na stronie Ekran możemy wybrać jedną ze standardowych opcji powiększenia lub zmienić rozmiar tekstu dla poszczególnych elementów. Aby zmienić powiększenie elementów ekranowych do 125 lub 150 procent, nale- ży kliknąć tę opcję na stronie Ekran. Aby wybrać inny współczynnik powiększenia, trzeba kliknąć łącze Opcje roz- miaru niestandardowego, a następnie w oknie dialogowym Opcje rozmiaru niestan- dardowego kliknąć żądane powiększenie na liście rozwijanej lub zaznaczyć jeszcze większe powiększenie na linijce. Można ustawić współczynnik powiększenia nawet na 500 procent przeciągając linijkę w oknie dialogowym Opcje rozmiaru niestandardowego. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 16 Microsoft Access 2013 Krok po kroku 1 Po kliknięciu przycisku OK w oknie dialogowym Opcje rozmiaru niestandardo- wego, ustawiony współczynnik powiększenia będzie pokazywany na stronie Ekran wraz z wszelkimi ostrzeżeniami o możliwych problemach związanych z wybra- niem tego powiększenia. Kliknij Zastosuj na stronie Ekran, aby zastosować wybrane powiększenie. Kroki dostosowawcze dla ćwiczeń Zrzuty ekranowe zawarte w tej książce zostały przechwycone przy rozdzielczości ekranu 1280 × 800 pikseli, przy 100-procentowym powiększeniu. Przy innych ustawieniach wstążka na ekranie może nie wyglądać tak samo, jak pokazano w tej książce. W rezultacie instrukcje do ćwiczeń, które wiążą się z użyciem wstążki, mogą wymagać niewielkich zmian. Jeśli polecenie występuje na wstążce, nasze instrukcje wykorzystują format zaprezentowany w następującym przykładzie: ■ Na karcie Narzędzia główne w grupie Sortowanie i filtrowanie kliknij przycisk Rosnąco. Jeśli polecenie jest na liście, nasze instrukcje wykorzystują format pokazany w poniższym przykładzie: ■ Na karcie Narzędzia główne w grupie Rekordy kliknij przycisk Więcej, a następnie na liście kliknij Ukryj pola. Jeżeli inne ustawienia ekranu powodują pojawianie się przycisku w innym miej- scu na ekranie, niż jest to opisane w tej książce, możemy łatwo dostosować kroki, żeby znaleźć to polecenie. Najpierw kliknij podaną w instrukcji kartę, a następnie znajdźmy podaną grupę. Jeśli grupa została zmniejszona do listy lub przycisku grupy, trzeba kliknąć tę listę lub przycisk, aby wyświetlić polecenia tej grupy. Jeśli nie możemy natychmiast zidentyfi kować żądanego przycisku, możemy wskazywać myszą prawdopodobnych kandydatów, aby wyświetlać ich nazwy w etykietkach ekranowych. W tej książce zapewniamy instrukcje oparte na tradycyjnych metodach wej- ściowych wykorzystujących klawiaturę i myszkę. W razie korzystania z pro- gramu Access na urządzeniu obsługującym dotyk można wydawać polecenia dotykając ekranu palcem lub rysikiem. W takim przypadku wystarczy użyć puknięcia w ekran za każdym razem, gdy polecamy kliknąć element interfejsu użytkownika. Należy też zwrócić uwagę, że gdy nakazujemy wprowadzić jakieś informacje w programie Access, można to zrobić pisząc na klawiaturze, korzy- stając z klawiatury ekranowej lub nawet mówiąc do mikrofonu, w zależności od konfi guracji komputera i ustawień użytkownika. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 17 W tym ćwiczeniu uruchomimy program Access i zbadamy widok Backstage oraz wstążkę. 1 KONFIGURACJA Do  ukończenia tego ćwiczenia będzie nam potrzebna baza danych Garden- Company01 znajdująca się w  folderze Chapter01 z  plikami ćwiczeniowymi, ale nie należy jej jeszcze otwierać. Wykonaj następujące kroki. 1 Z ekranu Start (Windows 8) lub menu Start (Windows 7) uruchom program Access 2013. 2 Na stronie startowej programu Access, w dolnej części lewego okienka kliknij Otwórz inne pliki, aby wyświetlić stronę Otwórz w widoku Backstage. WSKAZÓWKA Z poziomu widoku Backstage możemy zarządzać swoimi plikami bazodano- wymi programu Access, ale nie pracujemy z zawartością baz danych. Na przykład możemy utworzyć bazę danych, ale nie obiekt bazodanowy. Zadania, które można wykonywać w wi- doku Backstage, omówimy w innych rozdziałach niniejszej książki. 3 W lewym okienku strony Otwórz kliknij Komputer, a w prawym okienku kliknij przycisk Przeglądaj. Następnie w oknie dialogowym Otwieranie przejdź do foldera Chapter01 z plikami ćwiczeniowymi i podwójnie kliknij GardenCompany01, aby otworzyć tę bazę danych. 4 Jeśli pojawi się ostrzeżenie o zabezpieczeniach, kliknij Włącz zawartość w pasku ostrzeżenia o zabezpieczeniach. WSKAZÓWKA Koniecznie trzeba przeczytać notatkę „Włączanie makr i innej zawartości ak- tywnej” w dalszej części tego rozdziału, aby poznać opcje zabezpieczeń programu Access. Zapisz bazę danych, abyś mógł się nią zajmować bez obawy nadpisania oryginal- nego pliku ćwiczeniowego. 5 Kliknij kartę Plik, aby wyświetlić widok Backstage, a następnie kliknij opcję Zapisz jako po lewej stronie. Następnie przy zaznaczonej opcji Zapisz bazę danych jako w lewym okienku na stronie Zapisz jako i zaznaczonej opcji Baza danych programu Access w obszarze Typy plików bazy danych w prawym okienku, kliknij przycisk Zapisz jako. 6 W oknie dialogowym Zapisywanie jako zapisz bazę danych pod inną nazwą, na przykład MyGardenCompany01. WSKAZÓWKA W tej książce zakładamy, że będziemy zapisywać pliki w folderach z plikami ćwiczeniowymi, ale można je zapisywać w dowolnym miejscu. Gdy odwołujemy się w in- strukcjach do  folderów z  plikami ćwiczeniowymi, wystarczy skorzystać z  wybranej przez siebie lokalizacji do zapisu plików. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 18 Microsoft Access 2013 Krok po kroku 1 7 Kliknij Włącz zawartość w pasku ostrzeżenia o zabezpieczeniach. Po lewej stronie okienko nawigacji wyświetla listę wszystkich obiektów w tej bazie danych. W górnej części okna wstążka zawiera pięć kart: Plik, Narzędzia głów- ne, Tworzenie, Dane zewnętrzne i Narzędzia bazy danych. Ponieważ żaden obiekt bazodanowy nie jest obecnie otwarty, to domyślnie aktywna jest karta Narzędzia główne, ale żaden z jej przycisków nie jest dostępny. WSKAZÓWKA Bazy danych utworzone w programie Access 2013 korzystają z formatu za- pisu plików wprowadzonego w  wersji Access 2007, a  ich pliki mają rozszerzenie .accdb. W  programie Access 2013 możemy otwierać pliki baz danych utworzone we  wcześniej- szych wersjach programu Access (które mają rozszerzenie .mdb). Możemy następnie pra- cować z nimi i zapisywać je w starym formacie lub zapisywać je w nowym formacie. Jeśli je przekonwertujemy, to nie będziemy mogli ich już otworzyć w wersjach wcześniejszych niż Access 2007. Aby uzyskać więcej informacji na temat formatu ACCDB, można wyszukać accdb w pomocy programu Access. 8 W pasku tytułu okienka nawigacji kliknij Wszystkie obiekty programu Access, a następnie w obszarze Filtruj według grup w menu kliknij Tabele, aby wyświetlać tylko tabele na liście okienka nawigacji. 9 W okienku nawigacji podwójnie kliknij tabelę Categories, aby otworzyć ją w osob- nej karcie. Należy zwrócić uwagę, że pasek nawigowania po rekordach u dołu stro- ny informuje nas, ile rekordów zawiera ta tabela i który z nich jest aktywny, oraz umożliwia przechodzenie pomiędzy rekordami. Zwróć też uwagę, że na wstążce pojawiły się karty narzędzi Pola i Tabela. Te karty narzędzi są wyświetlane tylko wtedy, gdy pracujesz z tabelą. WSKAZÓWKA Domyślnie Access 2013 wyświetla obiekty bazodanowe na  osobnych kar- tach. Możemy też wyświetlać każdy obiekt w osobnym oknie. W oknie dialogowym Opcje programu Access trzeba wyświetlić stronę Bieżąca baza danych, a następnie w obszarze Opcje aplikacji kliknąć opcję Nakładające się okna w grupie Opcje okna dokumentu. Okno każdego obiektu będzie miało wtedy swój własny zestaw przycisków Minimalizuj, Przywróć w dół/Maksymalizuj oraz Zamknij. Możemy przenosić okna przeciągając ich paski tytułów, możemy zmieniać ich rozmiar przeciągając ich obramowania, i możemy je układać klikając przycisk Przełącz okna w  grupie Okno oraz wybierając żądaną opcję (ta  grupa zostanie dodana do karty Narzędzia główne, gdy wybierzemy opcję Nakładające się okna w oknie dialogowym Opcje programu Access). ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 19 Karty narzędzi 1 Przefiltrowane okienko nawigacji Pasek nawigowania po rekordach Tabela wyświetlana w swojej karcie Przyciski odpowiadające poleceniom związanym z pracą nad zawartością bazy danych są zorganizowane w sześciu grupach karty Narzędzia główne: Widoki, Schowek, Sortowanie i filtrowanie, Rekordy, Znajdowanie oraz Formatowanie tekstu. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 20 Microsoft Access 2013 Krok po kroku 10 Na karcie Narzędzia główne kliknij przycisk wywołujący okno dialogowe w grupie Formatowanie tekstu, aby otworzyć okno dialogowe Formatowanie arkusza danych. 1 W oknie dialogowym Formatowanie arkusza danych mamy dostęp do ustawień, które nie są dostępne jako przyciski w grupie Formatowanie tekstu, takich jak Kolor linii siatki oraz Style krawędzi i linii. 11 Zamknij okno dialogowe Formatowanie arkusza danych. 12 Kliknij kartę Tworzenie. Przyciski odpowiadające poleceniom związanym z tworzeniem obiektów bazodanowych są zorganizowane w sześciu grupach karty Tworzenie: Szablony, Tabele, Kwerendy, Formularze, Raporty oraz Makra i kod. 13 Podwójnie kliknij kartę Tworzenie. Podwójne kliknięcie aktywnej karty ukrywa grupy przycisków na wstążce i zapewnia więcej miejsca dla bieżącego obiektu bazodanowego. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rozdział 1: Podstawy Microsoft Access 2013 21 14 Kliknij kartę Dane zewnętrzne, aby tymczasowo wyświetlić pełną wstążkę, która pojawi się nad tabelą. 1 Przyciski odpowiadające poleceniom związanym z przenoszeniem informacji pomiędzy bazą danych a innymi źródłami są zorganizowane w trzech grupach na karcie Dane zewnętrzne: Importowanie i łączenie, Eksportowanie oraz Listy połączone z siecią Web. 15 Kliknij w dowolnym miejscu w otwartej tabeli i zwróć uwagę, że wstążka ponow- nie zniknie. 16 Podwójnie kliknij kartę Narzędzia bazy danych, aby trwale wyświetlić wstążk
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Microsoft Access 2013 Krok po kroku
Autor: ,
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: