Darmowy fragment publikacji:
MONOGRAFIE PRAWNICZE
NIEPOCZYTALNOŚĆ
I PSYCHIATRYCZNE
ŚRODKI ZABEZPIECZAJĄCE
ZAGADNIENIA PRAWNO-MATERIALNE,
PROCESOWE, PSYCHIATRYCZNE
I PSYCHOLOGICZNE
JÓZEF K. GIEROWSKI
LECH K. PAPRZYCKI
Wydawnictwo C. H. Beck
MONOGRAFIE PRAWNICZE
JÓZEF K. GIEROWSKI, LECH K. PAPRZYCKI • NIEPOCZYTALNOŚĆ
I PSYCHIATRYCZNE ŚRODKI ZABEZPIECZAJĄCE.
ZAGADNIENIA PRAWNO-MATERIALNE, PROCESOWE, PSYCHIATRYCZNE
I PSYCHOLOGICZNE
Polecamy nasze publikacje z tej serii:
Paweł Łobacz
KONFRONTACJA. STUDIUM KARNOPRAWNE
I KRYMINALISTYCZNE
Lavinia Brâncuşi
WZÓR WSPÓLNOTOWY I JEGO ZAKRES OCHRONY
Rafał Sikorski
FUNKCJONOWANIE ZASOBÓW PATENTOWYCH W PRAWIE
KONKURENCJI UNII EUROPEJSKIEJ
Agata Harast
POSTĘPOWANIE W SPRAWIE EUROPEJSKIEGO
NAKAZU ZAPŁATY
Berenika Kaczmarek-Templin
DOWÓD Z DOKUMENTU ELEKTRONICZNEGO
W PROCESIE CYWILNYM
Marek Zalisko
INSTRUMENTY PRAWNE W OBSZARZE WSPÓŁPRACY
SĄDOWEJ W SPRAWACH CYWILNYCH I HANDLOWYCH
UNII EUROPEJSKIEJ
Piotr Wiatrowski
DYREKTYWY WYKŁADNI PRAWA KARNEGO MATERIALNEGO
W JUDYKATURZE SĄDU NAJWYŻSZEGO
www.ksiegarnia.beck.pl
NIEPOCZYTALNOŚĆ
I PSYCHIATRYCZNE
ŚRODKI ZABEZPIECZAJĄCE
ZAGADNIENIA PRAWNO-MATERIALNE,
PROCESOWE, PSYCHIATRYCZNE
I PSYCHOLOGICZNE
JÓZEF K. GIEROWSKI
LECH K. PAPRZYCKI
WYDAWNICTWO C. H. BECK
WARSZAWA 2013
Wydawca: Dagna Kordyasz
Recenzja naukowa:
Prof. nadzw. dr hab. Janusz Piotr Heitzman
Pozycja polecana przez:
Polskie Towarzystwo Psychiatrii Sądowej
Polskie Towarzystwo Psychologiczne
© Wydawnictwo C. H. Beck 2013
Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Skład i łamanie: Wydawnictwo C. H. Beck
Druk i oprawa: Elpil, Siedlce
ISBN 978-83-255-4919-0
ISBN e-book 978-83-255-4920-6
Spis treści
Wykaz skrótów.........................................................................................................................
IX
Bibliografia................................................................................................................................
XV
Wstęp.............................................................................................................................................. XLV
Rozdział I. Wprowadzenie.................................................................................................1
§.1..Zakres.opracowania...............................................................................................1
§.2..Okoliczności.wyłączające.albo.ograniczające.winę.................................2
§.3..Kary.i.środki.karne.a.środki.zabezpieczające..............................................4
§.4..Przymus.leczenia.i.terapii.w.psychiatrii,.seksuologii.i.psychologii...6
. I... Formy.i.rodzaje.terapii.zakłóceń.czynności.psychicznych.
o.podłożu.seksualnym.............................................................................
1..Zaburzenia.seksualne.z.perspektywy.środków.
leczniczo-zabezpieczających............................................................
2..Leczenie.sprawców.przestępstw.seksualnych.
oraz.skuteczność.wybranych.metod.
medyczno-psychoterapeutycznych...............................................
3..Standardy.i.sposoby.ewaluacji.działań.skierowanych.
na.sprawców.przestępstw.seksualnych.......................................
. II... Ochrona.praw.osób.chorych.psychicznie.......................................
Rozdział II. Niepoczytalność...........................................................................................
§.1..Wprowadzenie.........................................................................................................
§.2..Poczytalność.............................................................................................................
§.3..Niepoczytalność.....................................................................................................
. I... Metody.określenia.(definiowania).niepoczytalności..................
. II... Źródła.niepoczytalności.........................................................................
1..Choroba.psychiczna.............................................................................
A..Zaburzenia.psychotyczne.–.definicja,.jednostki.
diagnostyczne...................................................................................
B..Psychozy.schizofreniczne............................................................
a..Ewolucja.poglądów.na.schizofrenię.....................................
b..Etiologia.schizofrenii.................................................................
c..Modele.powstawania.schizofrenii........................................
C..Zaburzenia.urojeniowe,.paranoja.............................................
D..Zaburzenia.afektywne...................................................................
a..Zaburzenia.afektywne.a.naruszanie.porządku.
prawnego.......................................................................................
b..Samobójstwa.rozszerzone........................................................
E..Czynniki.ryzyka.przemocy.wśród.sprawców.
psychotycznych................................................................................
a..Czynniki.psychospołeczne......................................................
13
13
18
19
42
47
47
53
57
67
70
71
73
76
83
86
88
90
93
94
95
99
99
VV
b..Czynniki.kliniczne......................................................................
c..Urojenia,.omamy.oraz.interakcja.między.nimi................
d..Emocje,.stres.urojeniowy.........................................................
E...Zaburzenia.psychotyczne.a.współwystępowanie.
innych.zaburzeń.u.sprawców.zabójstw..................................
a...Antyspołeczne.zaburzenia.osobowości.............................
b...Zaburzenia.psychotyczne.a.współwystępowanie.
psychopatii....................................................................................
c...Nadużywanie.substancji.psychoaktywnych....................
2..Ostra.reakcja.na.stres.i.zespół.stresu.pourazowego................
3..Upośledzenie.umysłowe.....................................................................
4..Inne.zakłócenie.czynności.psychicznych...................................
A..Zaburzenia.osobowości.–.perspektywa.
psychiatryczna.i.psychologiczna...............................................
a...Osobowość.i.jej.zaburzenia....................................................
b...Osobowość.i.jej.zaburzenia.–.ujęcie.psychiatryczne.
(medyczne)....................................................................................
c...Zaburzenia.osobowości.–.w.poszukiwaniu.wspólnej.
perspektywy.psychiatryczno-psychologicznej..............
d...Kontrowersje.wokół.pojęcia.psychopatii.i.jego.
100
102
103
105
105
105
106
108
111
118
121
122
125
137
użyteczność.dla.psychopatologii.sądowej........................
140
e...Zaburzenia.osobowości.–.perspektywa.integracji.
podejść............................................................................................
B..Zaburzenia.psychoseksualne......................................................
a...Zaburzenia.preferencji.seksualnych.–.obraz.
kliniczny.i.geneza.......................................................................
b..Etiologia.parafilii.........................................................................
c..Typy.parafilii..................................................................................
d...Agresja.seksualna.–.próby.wyjaśnienia.
167
171
174
179
180
przyczynowego............................................................................
181
e...Klasyfikacje.sprawców.gwałtów,.pedofilów.
190
i.zabójców.na.tle.seksualnym.................................................
191
f..Klasyfikacje.gwałtów.i.ich.sprawców..................................
g..Klasyfikacje.pedofilów..............................................................
198
h..Seksualni.zabójcy........................................................................ 200
i... Czynniki.ryzyka.przemocy.seksualnej...............................
211
C..Stan.nietrzeźwości.jako.zakłócenie.czynności.
psychicznych.....................................................................................
§.4... Następstwa.źródeł.niepoczytalności...........................................................
§.5... Poczytalność.ograniczona...............................................................................
§.6... Stopniowanie.ograniczenia.poczytalności...............................................
§.7... Ustalenie.wystąpienia.zakłócenia.czynności.psychicznych.
w.czasie.czynu.......................................................................................................
. I... Ustalenie.wystąpienia.zakłócenia.czynności.psychicznych.....
. II... Ustalenie.wystąpienia.zakłócenia.czynności.psychicznych.
214
217
220
223
225
225
w.czasie.czynu.............................................................................................
232
VI
Spis treści§.8... Konsekwencje.prawnokarne.niepoczytalności.i.poczytalności.
ograniczonej..........................................................................................................
. I... Stosowanie.środków.zabezpieczających..........................................
. II....Nadzwyczajne.złagodzenie.kary..........................................................
§.9... Niepoczytalność.i.poczytalność.ograniczona.a.inne.okoliczności.
ograniczające.odpowiedzialność.karną......................................................
Rozdział III. Psychiatryczne środki zabezpieczające.......................................
§.1... Rodzaje.psychiatrycznych.środków.zabezpieczających.......................
. I... Charakter.prawny.umieszczenia.w.zakładzie.zamkniętym.
–.art..93–95a.KK.........................................................................................
. II... Odpowiedni.zakład.psychiatryczny.–.art..94.KK..........................
.III... Zakład.karny,.w.którym.stosuje.się.szczególne.środki.
238
238
239
240
248
248
248
257
lecznicze.lub.rehabilitacyjne.–.art..95.KK.......................................
264
.IV... Zakład.zamknięty,.w.którym.umieszczany.jest.sprawca.
przestępstwa.skierowanego.przeciwko.wolności.seksualnej,.
popełnionego.w.związku.z.zaburzeniami.preferencji.
seksualnych.i.leczenie.ambulatoryjne.–.art..95a.§.1.KK............
§.2... Zasady.orzekania..................................................................................................
. I... Zasada.niezbędności.(konieczności).................................................
. II... Zasada.proporcjonalności......................................................................
.III... Zasada.obligatoryjności...........................................................................
.IV... Zasada.wysłuchania.biegłych................................................................
§.3... Opiniowanie.biegłych.o.stanie.psychicznym.sprawcy.czynu.
zabronionego.........................................................................................................
. I... Opinia.biegłych..........................................................................................
. II... Błędy.w.opiniowaniu.sądowo-psychologicznym.w.świetle.
podstawowych.standardów.psychologii.sądowej........................
.III... Wysłuchanie.biegłych..............................................................................
.IV... Prognozowanie.ryzyka.przemocy.kryminalnej.............................
1...Zasady.prognozowania......................................................................
2...Czynniki.ryzyka.przemocy.–.pomiar.i.metody.........................
3...Czynniki.ryzyka.zachowań.agresywnych.według.
skali.HCR-20............................................................................................
A..Czynniki.historyczne.....................................................................
B..Czynniki.kliniczne..........................................................................
C..Czynniki.związane.z.przyszłym.ryzykiem.przemocy.......
§.4... Przesłanki.i.dyrektywy.orzekania.środka.zabezpieczającego.
umieszczenia.w.odpowiednim.zakładzie.psychiatrycznym.
(art..94.KK).............................................................................................................
§.5... Przesłanki.i.dyrektywy.orzekania.środka.zabezpieczającego.
umieszczenia.w.zakładzie.karnym.sprawcy.o.ograniczonej.
poczytalności.(art..95.KK)...............................................................................
§.6... Przesłanki.i.dyrektywy.orzekania.środka.zabezpieczającego.
umieszczenia.w.zakładzie.zamkniętym.sprawcy.przestępstwa.
skierowanego.przeciwko.wolności.seksualnej.albo.skierowania.
na.leczenie.ambulatoryjne.(art..95a.KK)....................................................
266
268
269
269
271
273
275
275
295
306
308
308
318
323
326
327
327
329
343
351
VII
Spis treściRozdział IV. Postępowanie karne w przedmiocie leczniczych
psychiatrycznych środków zabezpieczających.........................................
§.1... Orzekanie.w.przedmiocie.psychiatrycznego.środka.
377
zabezpieczającego.poza.rozprawą.główną................................................
380
§.2... Orzekanie.w.przedmiocie.psychiatrycznego.środka.
zabezpieczającego.na.rozprawie.głównej..................................................
§.3... Postępowanie.odwoławcze.i.kasacyjne......................................................
393
394
Rozdział V. Wykonanie psychiatrycznych środków
zabezpieczających.......................................................................................................
§.1... Zasady.wykonywania.psychiatrycznych.środków.
396
zabezpieczających...............................................................................................
399
§.2... Wykonywanie.środka.zabezpieczającego.umieszczenia.
w.zakładzie.karnym,.w.którym.stosuje.się.szczególne.środki.
lecznicze.i.rehabilitacyjne.–.art..95.KK......................................................
401
§.3... Wykonywanie.środka.zabezpieczającego.umieszczenia.
w.zakładzie.psychiatrycznym.–.art..94.KK................................................
407
§.4... Wykonanie.środków.zabezpieczających.umieszczenia.
w.zakładzie.zamkniętym.albo.skierowanie.na.leczenie.
ambulatoryjne.sprawcy.przestępstwa.skierowanego.przeciwko.
wolności.seksualnej.–.art..95a.KK................................................................
Rozdział VI. Zakończenie..................................................................................................
Indeks rzeczowy ....................................................................................................................
421
429
451
VIII
Spis treściWykaz skrótów
1. Akty prawne
KC ����������������������������������������������������� ustawa z 23�4�1964 r� – Kodeks cywilny (Dz�U� Nr 16,
poz� 93 ze zm�)
KK ���������������������������������������������������� ustawa z 6�6�1997 r� – Kodeks karny (Dz�U� Nr 88, poz� 553
ze zm�)
KK z 1932 r� ���������������������������������� rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 11�7�1932 r�
– Kodeks karny (Dz�U� Nr 60, poz� 571 ze zm�)
KK z 1969 r� ���������������������������������� ustawa z 1 9�4�1969 r� – Kodeks karny (Dz�U� Nr 13,
poz� 94 ze zm�)
KKS �������������������������������������������������� ustawa z 10�9�1999 r� – Kodeks karny skarbowy (tekst
jedn�: Dz�U� z 2007 r� Nr 111, poz� 765 ze zm�)
KKW ������������������������������������������������ ustawa z 6�6�1997 r� – Kodeks karny wykonawczy (Dz�U�
Nr 90, poz� 557 ze zm�)
KKW z 1969 r� ������������������������������ ustawa z 19�4�1969 r� – Kodeks karny wykonawczy (Dz�U�
Nr 13, poz� 98 ze zm�)
Konstytucja RP ���������������������������� Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2�4�1997 r� (Dz�U�
Nr 78, poz� 483 ze zm�)
KPC �������������������������������������������������� ustawa z 17�11�1964 r� – Kodeks postępowania cywilne-
go (Dz�U� Nr 43, poz� 296 ze zm�)
KPK ������������������������������������������������� ustawa z 6�6�1997 r� – Kodeks postępowania karnego
(Dz�U� Nr 89, poz� 555 ze zm�)
KPK z 1928 r� �������������������������������� rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 19�3�1928 r�
(tekst jedn�: Dz�U� z 1939 r� Nr 8, poz� 44 ze zm�)
KPK z 1969 r� �������������������������������� z 19�4�1969 r� – Kodeks postępowania karnego (Dz�U�
Nr 13, poz� 96 ze zm�)
KPSW ���������������������������������������������� ustawa z 24�8�2001 r� – Kodeks postępowania w spra-
wach o wykroczenia (tekst jedn�: Dz�U� z 2008 r� Nr 133,
poz� 848 ze zm�)
KRO ������������������������������������������������� ustawa z 25�2�1964 r� – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
(tekst jedn�: Dz�U� z 2012 r� poz� 788 ze zm�)
OchrZdrPsychU �������������������������� ustawa z 19�8�1994� o ochronie zdrowia psychicznego
(tekst jedn�: Dz�U� z 2011 r� Nr 231, poz� 1375 ze zm�)
PostNielU ���������������������������������������� ustawa z 26�10�1982 r� o postępowaniu w sprawach nie-
letnich (tekst jedn�: Dz�U� z 2010 r� Nr 33, poz� 178 ze zm�)
RegUSPR ���������������������������������������� rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 23�2�2007 r�
– Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz�U�
Nr 38, poz� 249 ze zm�)
IXIX
ZakłAmbR ������������������������������������������ rozporządzenie Ministra Zdrowia z 15�11�2010 r� w sprawie
wykazu zakładów ambulatoryjnych przeznaczonych do
wykonywania środków zabezpieczających orzeczonych
wobec skazanych za przestępstwa skierowane przeciwko
wolności seksualnej (Dz�U� Nr 230, poz� 1519)
ZakłPsychR ������������������������������������ rozporządzenie Ministra Zdrowia z 10�8�2004 r� w spra-
wie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów
leczenia odwykowego przeznaczonych do wykony-
wania środków zabezpieczających oraz składu, trybu
powoływania i zadań komisji psychiatrycznej do spraw
środków zabezpieczających (Dz�U� Nr 179, poz� 1854
ze zm�)
ZakłZamkR ������������������������������������ rozporządzenie Ministra Zdrowia z 15�11�2010 r� w spra-
wie wykazu zakładów zamkniętych przeznaczonych do
wykonywania środków za bez pieczających orzeczonych
wobec skazanych za przestępstwa skierowane przeci-
wko wolności seksualnej, a także ich pojemności i wa-
runków zabezpieczenia (Dz�U� Nr 230, poz� 1520)
2. Organy orzekające
SA ������������������������������������������������������ sąd apelacyjny
SN ����������������������������������������������������� Sąd Najwyższy
SO ����������������������������������������������������� sąd okręgowy
TK ����������������������������������������������������� Trybunał Konstytucyjny
3. Czasopisma i publikatory
AUMCS �������������������������������������������� Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska
BPK �������������������������������������������������� Biuletyn Prawa Karnego
CzPKiNP ���������������������������������������� Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych
Dz�U� ������������������������������������������������ Dziennik Ustaw
GSP��������������������������������������������������� Gdańskie Studia Prawnicze
KZS �������������������������������������������������� Krakowskie Zeszyty Sądowe
NP ����������������������������������������������������� Nowe Prawo
NKPK ���������������������������������������������� Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego
OSA �������������������������������������������������� Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych
OSNKW ������������������������������������������ Orzecznictwo Sądu Najwyższego – Izba Karna i Wojskowa
OSNPG �������������������������������������������� Orzecznictwo Sądu Najwyższego – Prokuratoria Ge ne-
ralna
OSNwSK ���������������������������������������� Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych
OSP �������������������������������������������������� Orzecznictwo Sądów Polskich
OSPiKA ������������������������������������������� Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbi trażowych
Pal� ���������������������������������������������������� Palestra
PiM ��������������������������������������������������� Prawo i Medycyna
X
Wykaz skrótówPiP ���������������������������������������������������� Państwo i Prawo
PPK �������������������������������������������������� Problemy Prawa Karnego
Prok� i Pr����������������������������������������� Prokuratura i Prawo
PS ������������������������������������������������������ Przegląd Sądowy
PWP ������������������������������������������������� Przegląd Więziennictwa Polskiego
PWS �������������������������������������������������� Problemy Wymiaru Sprawiedliwości
SP ������������������������������������������������������ Studia Prawnicze
ZNIBPS ������������������������������������������� Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądo wego
WPP ������������������������������������������������� Wojskowy Przegląd Prawniczy
4. Terminy fachowe z zakresu psychologii i psychiatrii
ADT ������������������������������������������������� terapia deprywacją androgenową (Androgen De pri
vation Therapy)
APD ������������������������������������������������� antyspołeczne zaburzenia osobowości (Antisocial
Personality Disorder)
ASD ������������������������������������������������� ostra reakcja na stres (Acute Stress Disorder)
BAS �������������������������������������������������� behawioralny system aktywacji (Behavioral Acti vation
System)
BIS ��������������������������������������������������� behawioralny system hamowania (Behavioral Inhibition
System)
CUN ������������������������������������������������� centralny układ nerwowy
DSM-IV ������������������������������������������� diagnostyczny i statystyczny podręcznik zaburzeń
psychicznych – IV edycja (Diagnostic and Sta tistical
Manual of Mental Disorders)
EBM ������������������������������������������������ medycyna oparta na dowodach (Evidence Based Medi
cine)
FAS ��������������������������������������������������� alkoholowy zespół płodowy (Fetal Alcohol Syn drome)
HCR-20 ������������������������������������������ skala czynników ryzyka przemocy (Historical, Clinical
Risk Management)
HIA �������������������������������������������������� hiperaktywność – impulsywność – uwaga (Hyper
activity – Impulsivity – Attention)
ICD10 ���������������������������������������������� międzynarodowa statystyczna klasyfikacja cho rób
i problemów zdrowotnych, 10� edycja (International
Statistical Classification of Diseases and Related Health
Problems)
ICT �������������������������������������������������� katalogi powtarzalnych klasyfikacji (Iteration Clas si
fication Trees)
LEDS ����������������������������������������������� skala ważnych trudności i wydarzeń życiowych (Life
Events and Difficulties Scale)
LSI-R ����������������������������������������������� kwestionariusz poziomu zagrożenia (the Level of Service
Inventory Revised)
MMD ����������������������������������������������� głebokie zaburzenia psychiczne (Major Mental Dis or
ders)
XI
Wykaz skrótówMMPI ���������������������������������������������� wielowymiarowy minnesocki inwentarz oso bowości
(Minnesota Multiphasic Personality Inventory)
OUN ������������������������������������������������ ośrodkowy układ nerwowy
PCL-R ��������������������������������������������� skala do diagnozowania psychopatii – zrewidowana
(Psychopathy Checklist – Revised)
PCL:SV ������������������������������������������ skala do diagnozowania psychopatii – krótka wersja
(Psychopathy Checklist – Short Version)
PD-NOS ������������������������������������������ zaburzenia osobowości bliżej nieokreślone (Personality
Disorder Non Otherwise Specified)
PDTS ����������������������������������������������� diagnoza jedynie poprzez cechy (Personality Disorders
Trait Specified)
PTSD ��������������������������������������������� zespół stresu pourazowego (Posttraumatic Stress Disor
der)
RRASOR ���������������������������������������� skrócona skala oceny ryzyka recydywy u sprawców
przestępstw o charakterze seksualnym (the Rapid Risk
Assessment for Sex Offender Recidivism)
RM ��������������������������������������������������� teoria modulacji reakcji (response modulation)
R-N-R ��������������������������������������������� ryzyko – potrzeba – oddziaływanie (Risk – Need –
Responsivity)
SAVRY �������������������������������������������� skala ryzyka przemocy u młodzieży (Structured Assess
ment of Violence Risk in Youth)
SVR-20 ������������������������������������������ skala ryzyka przemocy seksualnej (Sexual Violence Risk)
SORN ���������������������������������������������� policyjny oraz publiczny system rejestracji prze-
stępców seksualnych (Sex Offender Registration and
Notification)
SOTEP ������������������������������������������� program leczenia i oceny przestępców seksualnych (Sex
Offender Treatment and Evaluation Project)
STICS ���������������������������������������������� strategiczno-szkoleniowy program nadzoru społecznego
(Strategic Training Initiative in Community Super
vision)
TBS �������������������������������������������������� holenderski system środków leczniczo-za bez pieczających
(terbeschikkingstelling)
VRAG ���������������������������������������������� skala do oceny ryzyka przemocy (the Violence Risk Ap
prais al Guide)
5. Inne skróty
ad� ���������������������������������������������������� adnotacja
art� ��������������������������������������������������� artykuł
b�m�w� ��������������������������������������������� bez miejsca wydania
CM UJ ���������������������������������������������� Collegium Medicum Uniwersytetu Ja giel loń skiego
cyt� ��������������������������������������������������� cytowany
cz� ���������������������������������������������������� część
dr ����������������������������������������������������� doktor
XII
Wykaz skrótówin� ���������������������������������������������������� inni
itd� ��������������������������������������������������� i tak dalej
itp� ��������������������������������������������������� i temu podobne
lit� ���������������������������������������������������� litera
m�in� ������������������������������������������������ między innymi
nast� ������������������������������������������������ następny
np� ��������������������������������������������������� na przykład
Nr ���������������������������������������������������� numer
niepubl� ����������������������������������������� niepublikowany
ok� ��������������������������������������������������� około
oprac� ��������������������������������������������� opracowanie
pkt ��������������������������������������������������� punkt
por� �������������������������������������������������� porównaj
post� ������������������������������������������������� postanowienie
poz� ������������������������������������������������� pozycja
prof� ������������������������������������������������ profesor
przyp� ��������������������������������������������� przypis
r� ������������������������������������������������������� rok
red� �������������������������������������������������� redakcja
s� ������������������������������������������������������� strona
t� ������������������������������������������������������� tom
tekst jedn� ������������������������������������� tekst jednolity
tj� ������������������������������������������������������ to jest
tzw� �������������������������������������������������� tak zwany
vol� ��������������������������������������������������� volumin
vs ����������������������������������������������������� versus
uchw� ���������������������������������������������� uchwała
w� ����������������������������������������������������� wiek
ww� ������������������������������������������������� wyżej wymieniony
wyr� ������������������������������������������������� wyrok
z� ������������������������������������������������������ zeszyt
zd� ����������������������������������������������������� zdanie
ze zm� ���������������������������������������������� ze zmianami
zob� �������������������������������������������������� zobacz
XIII
Wykaz skrótówBibliografia
D. Abrahamsen, The psychopatology of crime, New York 1960;
M.J. Akerman, Podstawy psychologii sądowej, Gdańsk 2005;
J. Aleksandrowicz, Psychopatologia zaburzeń nerwicowych i osobowości, Kraków 1998;
J. Aleksandrowicz, Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych
(według ICD-10) – psychopatologia, diagnostyka, leczenie, Kraków 1997;
American Psychiatric Association: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Text
Revision. Washington DC 2000;
I. Andrejew, Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1986;
I. Andrejew, L. Lernell, J. Sawicki, Prawo karne Polski Ludowej. Zarys wykładu części ogól-
nej, Warszawa 1950;
I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973;
D. Andrews, J. Bonta, Rehabilitating criminal justice policy and practice, Psychology, Public
Policy Law, 2010, Nr 16(1);
D. Andrews, C. Dowden, Risk principle of case classification in correctional treatment,
International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology 2006, Nr 50;
K. Angerman, J. Nowotny, J. Przeworski, Komentarz do kodeksu postępowania karnego,
Warszawa 1930;
H.S. Akiskal, Przedmowa, w: M. Rosenbluth, S.H. Kennedy, R.M. Bagby (red.), Depression and
Personality. Conceptual and Clinical Challenges, Arlington 2005;
P. Appelbaum, P. Robbins, J. Monahan, Violence and Delusions: Data from the MacArthur
Violence Risk Assessment Study, American Journal of Psychiatry 2000, Nr 157;
A. Araszkiewicz, E. Pilecka, Samobójstwa rozszerzone na tle ogólnej liczny samobójstw
w Polsce w latach 1991–2006, Suicydologia 2006, t. 2, Nr 1;
Association for the Treatment of Sexual Abusers, Professional Issues Committee, Practice stan-
dards and guidelines for the evaluation, treatment, and management of adult male sexual
abusers, Beaverton 2005;
Association for the Treatment of Sexual Abusers. Statement Supporting the Use of Randomized
Control Trials for the Evaluation of Sexual Offender Treatment, http://www.atsa.com/state-
ment-supporting-use-randomized-control-trials-evaluation-sexual-offender-treatment (do-
stęp 2.2.2013 r.);
M. Augustyniuk, The risk of the occurrence of violence and the level of psychopathy in im-
prisoned persons, Problems of Forensic Sciences, 2009, vol. LXXIX;
J. Bafia, Polskie prawo karne, Warszawa 1989;
J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny. Komentarz, t. I, Warszawa 1987;
D. Bair, Jung. Biografia, Warszawa 2009;
A. Bales, K. Mann, T. Blomberg, G. Gaes, K. Barrick, K. Dhungana, B. McManus, A Quantitative
and Qualitative Assessment of Electronic Monitoring. Report Submitted to the Office of
Justice Program National Institute of Justice U.S. Department of Justice, www.criminology-
center.fsu.edu/p/pdf/EM 20Evaluation 20Final 20Report 20for 20NIJ.pdf (dostęp:
2.2.2013 r.);
XVXV
M. Balicki, Przymus w psychiatrii – regulacje i praktyka, PiM 1999, Nr 1;
M. Banasik, Ryzyko przemocy a psychopatia u sprawców czynów zabronionych, w: B. Gulla,
I. Niewiadomska, M. Wysocka-Pleczyk (red.), Białe plamy w psychologii sądowej, Kraków
2010;
M. Bańko, Inny słownik języka polskiego, t. I, t. II, Warszawa 2000;
H. Barbaree, A. Bogaert, M. Seto, Sexual reorientation therapy for pedophiles: Practices and
controversies, w: L. Diamant, R. McAnulty (red.), The psychology of sexual orientation,
behavior, and identity: A handbook, Westport 1995;
H. Barbaree, R. Blanchard, Sexual Deviance over the Lifespan: Reductions in Deviant Sexual
Behavior in the Aging Sex Offender, w: R. Laws, W. O’Donohue (red.), Sexual Deviance.
Theory, Assessment, and Treatment, New York–London 2008;
B. Barbaro, Podstawy psychoterapii, w: M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska (red.), Psychiatria.
Podręcznik dla studentów medycyny, Warszawa 2011;
Ł. Barwiński, J.K. Gierowski, Controversies around the concept of psychopathy and its use-
fulness in forensic psychological reporting adolescents, Problems of Forensic Science
2008, vol. LXXVI;
Ł. Barwiński, J.K. Gierowski, Psychopathy against risk factors of violence in juvenile boys and
girls, Problems of Forensic Science 2009, vol. LXXVII;
J.O. Beasley, Serial murder in America, Behavioral Sciences and the Law 2004, Nr 22;
M. Beisert, Kazirodztwo. Rodzice w roli sprawców, Warszawa 2005;
M. Beisert, Pedofilia. Geneza mechanizmu powstawania zaburzeń, Sopot 2012;
M. Beisert, Psychologia zaburzeń seksualnych, w: H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna, Warszawa
2005;
M. Beisert (red.), Seksualność w cyklu życia człowieka, Warszawa 2006;
M. Beisert, The importance of the “Abused abuser” hypothesis in explaining the aetiology of
paedophilia, Problems of Forensic Sciences 2010, vol. LXXXI;
H. Belfrage, G. Fransson, S. Strand, Management of violent behavior in the correctional sys-
tem using qualified risk assessments, Legal and Criminological Psychology 2004, vol. 9;
B. Białek, Współpraca prokuratora z biegłymi psychiatrami i psychologami w postępowaniu
przygotowawczym, Problemy Praworządności 1984, Nr 10;
A. Bielska-Brodzik, Z. Tabor, Słowniki a interpretacja tekstów prawnych, PiP 2007, Nr 7;
A. Bilikiewicz, Psychiatria, Warszawa 2007;
A. Bilikiewicz (red.), Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, War szawa 2006;
A. Bilikiewicz (red.), Psychiatria. Tom 2. Psychiatria kliniczna, Wrocław 2002;
M. Birchwood, Ch. Jackson, Schizofrenia, Gdańsk 2004;
S. Bjorkly, Psychotic symptoms and violence toward others – a literature review of some pre-
liminary findings. Part 1. Delusions, Aggression and violent behavior 2002, Nr 7;
S. Bjorkly, Psychotic symptoms and violence toward others – a literature review of some
preliminary findings. Part 2. Hallucinations, Aggression and violent behavior 2002, Nr 7;
R.J.R. Blair, Applying a cognitive neuroscience perspective to the disorder of psychopathy,
Development and Psychopathology 2005, Nr 17;
R.J.R. Blair, The amygdala and ventromedial prefrontal cortex in morality and psychopathy,
Trends in Cognitive Sciences 2007, vol. 11, Nr 9;
R.J.R. Blair, K.S. Peschardt, S. Budhani, D.G.V. Mitchell, D.S. Pine, The development of psycho-
pathy, Journal of child psychology and psychiatry 2006, Nr 47(3/4);
S. Błoński, Kodeks postępowania karnego, Złoczew 1928;
K. Bobińska, K. Eichstaedt, P. Gałecki, Aspekty prawa karnego i cywilnego dotyczące zagad-
nienia niepełnosprawności intelektualnej, Psychiatria i Psychologia Sądowa 2011, Nr 4;
XVI
BibliografiaK. Bobińska, T. Pietras, P. Gałecki (red.), Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza,
epidemiologia, diagnoza, terapia, Wrocław 2012;
M. Bock, Gegenwärtiger Stand der kriminologischen Prognoseforschung. Forensia-Jahrbuch,
Band 3, Berlin 1992;
D.P. Boer, S.D. Hart, P.R. Kropp, Ch.D. Webster, Manual for the Sexual Violence Risk – 20, The
mental Health Law Policy, Institute Simon Fraser University, Vancouver 1997;
O. Bogucki, M. Zieliński, Wykładnia prawa we współczesnym orzecznictwie Trybunału Kon-
stytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, w: O. Bogucki,
J. Ciapała, P. Mijal (red.), Standardy konstytucyjne a problemy władzy sądowniczej i sa-
morządu terytorialnego, Szczecin 2008;
M. Bojarski (red.), Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, War szawa 2004;
T. Bojarski (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2009; Warszawa 2012;
T. Bojarski, E. Skrętowicz, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Lublin 2002;
Warszawa 2007;
J. Bonta, G. Bourgon, T. Rugge, T. Scott, A. Yessine, L. Gutierrez, J. Li, The Strategic Training
Initiative in Community Supervision: Risk-Need-Responsivity in the Real World, Public
Safety Canada, http://www.publicsafety.gc.ca/res/cor/rep/_fl/2010-01-rnr-eng.pdf (do-
stęp: 2.2.2013 r.);
K.T. Boratyńska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Ważny, Kodeks postępowania karnego. Komentarz,
Warszawa 2009; Warszawa 2012;
R. Borum, P. Bartel, A. Forth, Manual for the Structured Assessment of Violence Risk in Youth,
Version 1, Consultation Edition, Florida 2002;
J. Bradford, N. Kaye, The Pharmacological Treatment of Sexual Offenders, American Academy
of Psychiatry and Law Newsletter 1999, Nr 24;
P. Bratkowski, Wykastrować Polańskiego, Newsweek z 19.11.2008 r.;
B. Brooks-Gordon, C. Bilby, H. Wells, A systematic review of psychological interventions for
sexual offenders I: Randomised control trials, Journal of Forensic Psychiatry Psychology
2006, Nr 17;
J. Brzeziński, Metodologia badań psychologicznych, Warszawa 1997;
K. Buchała, Prawo karne materialne, Warszawa 1989;
K. Buchała, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1–116, t. 1, Kraków 1998;
A. Buchanan, The investigation of acting on delusions as a tool for risk assessment in the men-
tally disordered, British Journal of Psychiatry 1997, Nr 170;
A. Buchanan, A. Reed, S. Wessely, P. Garety, P. Taylor, D. Grubin, G. Dunn, Acting on delusions,
II: the phenomenological correlates of acting on delusions, British Journal of Psychiatry
1993, Nr 163;
P.F. Buckley, D.R. Hrouda, L. Friedman, S.G. Noffsinge, P.J. Resinck, K. Camlin-Shingler, Insight
and its relationship to violent behavior in Patients with schizophrenia, American Journal
of Psychiatry 2004, vol. 161, Nr 9;
M. Budyn-Kulik, Zabójstwo tyrana domowego. Studium prawnokarne i wiktymologiczne,
Lublin 2005;
M. D. Buss, Ewolucja pożądania, Gdańsk 2003;
M.D. Buss, Morderca za ścianą, Gdańsk 2007;
M.D. Buss, Psychologia ewolucyjna, Gdańsk 2001;
W. Cahn, H.E. Hulshoff, M. Bongers, H.G. Schnack, R.C. Mandl, N.E. Van Haren, S. Durston,
H. Koning, J. A. Van Der Linden, R.S. Kahn, Brain morphology in antipsychotic naďve
schizophrenia: a study of multiple brain structures, British Journal of Psychiatry 2002,
vol. 181(l43);
XVII
BibliografiaM. Caldera, J. Fellner, R. Ehrenreich, Beyond Reason: The Death Penalty and Offenders with
Mental Retardation, March 2001, http://www.openisbn.org/free_ebooks/read_79290_Beyond_
Reason_The_Death_Penalty_And_Offenders_With_Mental_Retardation (dostęp: 2.2.2013 r.);
R. C. Carson, J. N. Butcher, S. Mineka, Psychologia zaburzeń, Gdańsk 2005;
Al. Ceder, Umorzenie postępowania przygotowawczego z powodu niepoczytalności sprawcy
i zastosowania środków zabezpieczających w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, w:
L. Bogunia (red.), Nowa Kodyfikacja Karna, t. XVI, Wrocław 2004;
Centralny Zarząd Służby Więziennej, Roczna Informacja Statystyczna za rok 2010, http://sw.
gov.pl/Data/Files/_public/rok-2010.pdf (dostęp: 2.2.2013 r.);
A. Chlebowska, Leczniczo-izolacyjne środki zabezpieczające a gwarancje ochrony wolności
i praw (w polskim i niemieckim prawie karnym), PiP 2009, Nr 7;
A. Choduń, Słownictwo tekstów aktów prawnych w zasobach leksykalnych współczesnej pol-
szczyzny, Warszawa 2007;
A. Choduń, M. Zieliński, W sprawie słowników w procesie interpretacji tekstów prawnych
raz jeszcze, PiP 2008, Nr 7;
J. Ciapała, P. Mijal (red.), Standardy konstytucyjne a problemy władzy sądowniczej i samorzą-
du terytorialnego, Szczecin 2008;
L. Cierpiałkowska, Zaburzenia osobowości w modelach medycznych i psychologicznych,
w: L. Cierpiałkowska (red.), Psychologia zaburzeń osobowości. Wybrane zagadnienia,
Poznań 2004;
L. Cierpiałkowska, H. Sęk, Psychologia kliniczna i psychopatologia – wzajemne zależności,
w: H. Sęk (red.), Psychologia kliniczna, t. I, Warszawa 2005;
M. Cieślak, Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1990;
M. Cieślak, K. Spett, A. Szymusik, W. Wolter, Psychiatria w procesie karnym, Warszawa 1991;
M. Cieślak, K. Spett, W. Wolter, Psychiatria w procesie karnym, Warszawa 1968;
M. Cieślak, K. Spett, W. Wolter, Psychiatria w procesie karnym, Warszawa 1977;
L. Ciszewski, Rejestracja i pomiar niebezpiecznych zachowań w oddziale psychiatrycznym –
przegląd narzędzi, Postępy Psychiatrii i Neurologii 1998, Nr 7;
H. Cleckley, The mask of sanity, St. Louis 1988;
C.R. Cloninger, A practical way to diagnosis personality disorder: a proposal, J Personal
Disorder 2000, Nr 14;
Collaborative Outcome Data Committee, Sexual offender treatment outcome research: CODC
Guidelines for evaluation, Part 1: Introduction and overview (Corrections Research User
Report No. 2007-02). Public Safety Canada, http://www.publicsafety.gc.ca/res/cor/rep/_fl/
CODC_07_e.pdf (dostęp: 2.2.2013 r.);
Collaborative Outcome Data Committee, The Collaborative Outcome Data Committee’s guide-
lines for the evaluation of sexual offender treatment outcome research, Part 2: CODC guide-
lines (Corrections Research User Report No. 2007-03). Public Safety;
R. Corrado, R. Roesch, S. Hart, J.K. Gierowski, Multi-Problem Violent Youth, Amsterdam 2002;
A.D. Crighton, G.J. Towl, Psychology in Prisons, The British Psychological Society and Blackwell
Publishing Ltd., London 2008;
A. Czabański, Społeczna charakterystyka samobójstw rozszerzonych, Poznańskie Zeszyty
Humanistyczne 2011, t. XVI;
M. Czajka, Wyłączna właściwość sądu w postępowaniu przygotowawczym w świetle nowe-
go KPK, Pal. 1998, Nr 3–4;
A. Czerederecka, Dyspozycje psychiczne a kompetencje wychowawcze rodziców rywalizują-
cych o sprawowanie opieki nad dziećmi po rozbiciu rodziny, Kraków 2008 (niepubliko-
wana rozprawa doktorska);
XVIII
BibliografiaA. Czerederecka, Test Rorschacha w psychologicznej ekspertyzie sądowej. Wykorzystanie sys-
temu Exnera, Kraków 2006;
A. Czerederecka, J. K. Gierowski, T. Jaśkiewicz-Obydzińska, Ekspertyza psychologiczna,
w: J. Wójcikiewcz (red.), Ekspertyza sądowa. Zagadnienia wybrane, Warszawa 2007;
S. Czerwiński, M. Przyjemski, Kodeks postępowania karnego, Warszawa 1930;
Czy należy kastrować pedofilów. Dwugłos: Andrzej Rzepliński – dobro dziecka ważniej-
sze od przestępcy, Magdalena Środa – prymitywna zemsta a nie kara, Rzeczpospolita
z 11.9.2008 r.;
A.M. Daderman, A.W. Meurling, J. Hallman, Different personality patterns in non-socialized
(juvenile delinquents) and socialized (air force pilot recruits) sensation seekers, European
Journal of Personality 2001, Nr 15;
A.R. Damasio, Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg, Poznań 2002;
K. Daszkiewicz, Dozór obligatoryjny i fakultatywny, Prok. i Pr. 2002, Nr 10;
K. Daszkiewicz, Poczytalność zmniejszona – kontrowersje i postulaty, w: R. Rutkowski, Z. Maj-
chrzyk (red.), Materiały VII Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej PTP. Teoria i praktyka
oceny poczytalności, Warszawa 1988;
K. Daszkiewicz, Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu. Rozdział XIX Kodeksu karnego.
Komentarz, Warszawa 2000;
K. Daszkiewicz, Przestępstwo z afektu w polskim prawie karnym, Warszawa 1982;
K. Daszkiewicz, S. Dąbrowski, E. Chróścielewski, Dzieciobójstwo jako zagadnienie prawne,
psychiatryczne i medyczno-sądowe, PiP 1967, Nr 2;
R.J. Davidson, Złożoność poszukiwania fizjologicznej specyficzności emocji, w: P. Ekaman,
R.J. Davidson (red.), Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, Gdańsk 2002;
R.J. Davidson, Biologiczne podstawy badań nad stylem afektywnym, w: P. Ekaman, R.J. Da -
vidson (red.), Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, Gdańsk 2002;
S. Dąbrowski, Co to jest zdrowie psychiczne?, w: S. Dąbrowski (red.), Zdrowie psychiczne,
Warszawa 1985;
S. Dąbrowski, Regulacja prawna ochrony zdrowia psychicznego, w: S. Dąbrowski, J. Jaro-
szyński, S. Pużyński (red.), Psychiatria, t. III, Warszawa 1989;
S. Dąbrowski, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego i jej realizacja, w: A. Bilikiewicz,
S. Pużyński, J. Robakowski, J. Wciórka (red.) Psychiatria, t. III, Wrocław 2003;
S. Dąbrowski, L. Kubicki, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Przegląd ważniejszych
zagadnień, Warszawa 1994;
S. Dąbrowski, J. Pietrzykowski, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, War-
szawa 1997;
L. E. DeLisi, M. Sakuma, W. Tew, M. Kushner, A.L. Hoff, R. Grimson, Schizo phrenia as a chro-
nic active brain process: a study of progressive brain structural change subsequent to the
onset of schizophrenia, Psychiatry Research: Neuroimaging 1997, vol. 74(3);
M. Derlatka, Czy leczenie dewiacji równa się torturom, Rzeczpospolita z 19.9.2008 r.;
V. Dittmann, Grundlagen und Technik der psychiatrischen Begutachtung im schweizerischen
Strafrecht, TW Neurologie Psychiatrie Schweiz 1991, vol. 2(5), s. 209–222;
J. Długosz, A. Chlebowska, Zasady stosowania środków zabezpieczających o charakterze lecz-
niczo-izolacyjnym w Polsce i Niemczech, Pal. 2010, Nr 9–10;
S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna,
Warszawa 2009;
V. Dobson, B. Sales, The science of infanticide and mental illness, Psychology, Public Policy
and Law 2000, vol. 6, Nr 4;
Z. Doda, Dowód z opinii biegłych psychiatrów w postępowaniu karnym, Prok. i Pr. 1995, Nr 6;
XIX
Bibliografia
Pobierz darmowy fragment (pdf)