Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00031 011000 24121701 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej - ebook/pdf
Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej - ebook/pdf
Autor: , , Liczba stron: 408
Wydawca: C. H. Beck Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-255-0350-5 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> europejskie
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Rozszerzenie UE i pogłębienie procesu integracji europejskiej sprawia, że narasta konieczność umocnienia ochrony praw podstawowych w ramach Unii. Uchwalenie Karty Praw Podstawowych stało się kamieniem milowym na tej drodze. Ważnymi etapami były propozycje zawarte w Traktacie konstytucyjnym (który nie wszedł w życie), przejęte następnie przez Traktat z Lizbony.

Umocnienie ochrony praw podstawowych jest jednym z najważniejszych elementów reformy ustrojowej Unii zawartej w tym Traktacie. Chodzi zwłaszcza o nadanie charakteru prawnego Karcie i stworzenie podstawy prawnej dla przystąpienia Unii do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Problemy te są zasadniczym tematem rozważań w prezentowanej książce, przy czym szczególną uwagę poświęcono przebiegowi dyskusji w tej mierze w Polsce.

Książka wydana w ramach projektu wspieranego przez Trust for Civil Society In Central & Eastern Europe.ceetrust_logo.gif

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

ZARYS PRAWA Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej Polecamy nasze publikacje z zakresu prawa europejskiego: A. Nowak-Far (red.) PRAWO ŒWIATOWEJ ORGANIZACJI HANDLU A UNIA EUROPEJSKA Akademia Prawa A. £azowski (red.) PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ. TESTY. KAZUSY. TABLICE, wyd. 4 Podrêczniki Prawnicze B. KuŸniak ORGANIZACJE MIÊDZYNARODOWE. PYTANIA. TABLICE Æwiczenia Becka M. Fedorowicz, K. Nizio³ PRAWO FINANSOWE POLSKI I UNII EUROPEJSKIEJ Wyk³ady i Æwiczenia M. M. Kenig-Witkowska (red.) PRAWO INSTYTUCJONALNE UNII EUROPEJSKIEJ, wyd. 4 Podrêczniki Prawnicze A. £azowski, A. Zawidzka PRAWO MIÊDZYNARODOWE PUBLICZNE Podrêczniki Prawnicze E. Skibiñska PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ Z WPROWADZENIEM Teksty Ustaw Becka PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ Z WPROWADZENIEM, wyd. 10 Twoje Prawo www.sklep.beck.pl OCHRONA PRAW PODSTAWOWYCH W UNII EUROPEJSKIEJ Pod redakcj¹ JANA BARCZA Autorzy: JAN BARCZ, ADAM BODNAR, ANASTAZJA GAJDA, GÁBOR HALMAI, FILIP JASIÑSKI, ZDZIS£AW KÊDZIA, DAGMARA KORNOBIS-ROMANOWSKA, ZDENEK KÜHN, ADAM £AZOWSKI, HANNA MACHIÑSKA, CEZARY MIK, ESZTER POLGÁRI, RADOSLAV PROCHÁZKA, BALÁZS D. TÓTH, ROMAN WIERUSZEWSKI, ANDRZEJ WRÓBEL, ANNA WYROZUMSKA, MIROS£AW WYRZYKOWSKI J. Barcz (red.), Ochrona praw podstawowych, Warszawa 2008 Propozycja cytowania: Redakcja: Aleksandra Dró¿d¿ Ksi¹¿ka wydana w ramach projektu wspieranego przez T³umaczenie raportów krajowych Wêgier, Czech i S³owacji na jêzyk polski dr Agnieszka Grzelak Niezale¿ny Instytut Prawa Miêdzynarodowego i Europejskiego Kolegium Prawa Akademii Leona KoŸmiñskiego © Wydawnictwo C. H. Beck 2008 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Druk i oprawa: Bia³ostockie Zak³ady Graficzne S.A., Bia³ystok Sk³ad i ³amanie: DTP Art ISBN 978-83-255-0350-5 Autorzy Prof. dr hab. JAN BARCZ kierownik Katedry Prawa Mi(cid:266)dzynarodo- wego i Prawa UE w Kolegium Prawa Aka- demii Leona Ko(cid:296)mi(cid:276)skiego w Warszawie, do(cid:286)wiadczony dyplomata – m.in. ambasador RP w Wiedniu Dr ADAM BODNAR adiunkt w Zakładzie Praw Człowieka Wy- działu Prawa i Administracji UW, sekre- tarz Zarz(cid:261)du Helsi(cid:276)skiej Fundacji Praw Człowieka odpowiedzialny za nadzór nad działem prawnym Fundacji Dr ANASTAZJA GAJDA adiunkt w Katedrze Prawa Europejskiego Kolegium Ekonomiczno-Społecznego SGH Prof. dr GÁBOR HALMAI dyrektor Instytutu Studiów Politycznych i Mi(cid:266)dzynarodowych oraz Hungarian Human Rights Information and Documentation Centre (INDOK) w Budapeszcie, pracuje na Eötvös Lóránd University w Budapeszcie; wydawca w(cid:266)gierskiego kwartalnika praw człowieka (Fundamentum); członek Exe- cutive Committee of the European Masters Program in Human Rights and Democra- tization w Wenecji, wiceprzewodnicz(cid:261)cy w(cid:266)gierskiej Pa(cid:276)stwowej Komisji Wyborczej oraz członek zarz(cid:261)du Agencji Praw Podsta- wowych UE Dr FILIP JASI(cid:275)SKI I Sekretarz w Stałym Przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli; ekspert w dzie- dzinie Przestrzeni Wolno(cid:286)ci, Bezpiecze(cid:276)stwa i Sprawiedliwo(cid:286)ci UE Prof. dr hab. ZDZISŁAW K(cid:265)DZIA kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji UAM; uprzednio dyrektor Departamentu Bada(cid:276) i Prawa do Rozwoju Urz(cid:266)du Wysokiego Ko- misarza ds. Praw Człowieka ONZ; ostatnio wybrany do Komitetu Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych ONZ Dr hab. DAGMARA KORNOBIS-ROMANOWSKA adiunkt w Katedrze Prawa Mi(cid:266)dzynarodo- wego i Europejskiego Wydziału Prawa i Ad- ministracji Uniwersytetu Wrocławskiego Prof. (Associate Professor) ZDEN(cid:414)K KüHN Wydział Prawa Uniwersytetu Karola; s(cid:266)dzia w Najwy(cid:298)szym S(cid:261)dzie Administracyjnym Republiki Czeskiej; s(cid:266)dzia ad hoc w Euro- pejskim Trybunale Praw Człowieka Dr ADAM ŁAZOWSKI starszy wykładowca w School of Law, Uni- versity of Westminster w Londynie Dr HANNA MACHI(cid:275)SKA dyrektor Biura Informacyjnego Rady Europy w Warszawie, pracownik naukowy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu War- szawskiego Prof. dr hab. CEZARy MIK Dyrektor Instytutu Prawa Mi(cid:266)dzynarodo- wego, Prawa UE i Stosunków Mi(cid:266)dzynaro- dowych oraz kierownik Katedry Prawa Mi(cid:266)- dzynarodowego i Europejskiego Wydziału Prawa i Administracji UKSW Dr ESZTER POLGÁRI pracuje w Katedrze Studiów Prawnych na Uniwersytecie (cid:285)rodkowej Europy w Buda- peszcie; wykładowca w Eötvös Lóránd Uni- versity oraz działa w Open Society Justice Initiative‘s Fellowship Program V Autorzy Prof. RADOSLAV PROCHáZKA Katedra Teorii Prawa Wydziału Prawa na Uniwersytecie w Trnavie, doradca w S(cid:261)dzie Konstytucyjnym Republiki Słowacji Dr BALÁZS D. TÓTH doradca w w(cid:266)gierskim S(cid:261)dzie Konstytu- cyjnym, wydawca w(cid:266)gierskiego kwartalnika praw człowieka (Fundamentum) Prof. dr hab. ROMAN WIERUSZEWSKI kierownik Pozna(cid:276)skiego Centrum Praw Człowieka Instytutu Nauk Prawnych PAN, były członek i wiceprzewodnicz(cid:261)cy Komi- tetu Praw Człowieka ONZ, s(cid:266)dzia ad hoc w Europejskim Trybunale Praw Człowieka Prof. dr hab. ANDRZEJ WRóBEL kierownik Zespołu Prawa Mi(cid:266)dzynarodo- wego i Prawa Europejskiego Instytutu Nauk Prawnych PAN, s(cid:266)dzia S(cid:261)du Najwy(cid:298)szego, redaktor naczelny Europejskiego Przegl(cid:261)du S(cid:261)dowego Prof. dr hab. ANNA WyROZUMSKA kierownik Katedry Prawa Europejskiego Instytucjonalnego Wydziału Prawa i Admi- nistracji UŁ Prof. dr hab. MIROSŁAW WyRZyKOWSKI profesor Wydziału Prawa i Administracji UW, s(cid:266)dzia Trybunału Konstytucyjnego VI Spis tre(cid:286)ci Autorzy ......................................................................................................... V Wykaz skrótów ............................................................................................ XV Wst(cid:266)p (Jan Barcz) ........................................................................................ I. Uwarunkowania polityczno-prawne .................................................. II. Punkt wyj(cid:286)cia – postanowienia TUE i TFUE .................................... III. Karta Praw Podstawowych w toku dyskusji nad ratyfikacj(cid:261) 1 1 4 Traktatu z Lizbony ............................................................................. IV. Struktura i główne problemy badawcze ............................................. Zał(cid:261)czniki ........................................................................................... Cz(cid:266)(cid:286)ć I. Karta Praw Podstawowych.  Znaczenie dla umocnienia ochrony jednostki w  UE Rozdział I.  Wprowadzenie: granice władzy i  granice  interpretacji (Mirosław Wyrzykowski) ......................................................... § 1. Mandat parlamentarny ...................................................................... § 2. Typologia argumentacji uzasadniaj(cid:261)cej negacj(cid:266) postanowie(cid:276) Karty Praw Podstawowych i przyst(cid:261)pienie do Protokołu Nr 7 w sprawie stosowania Karty do Polski ............... § 3. Próba obja(cid:286)nienia istoty i funkcji Protokołu polsko-brytyjskiego w (cid:286)wietle Deklaracji Nr 62 .............................. § 4. Cele przeciwników Karty w (cid:286)wietle Konstytucji RP ........................ Rozdział II.  Karta Praw Podstawowych: struktura, zakres  regulacyjny i  dotychczasowe znaczenie w praktyce (Filip Jasi(cid:276)ski) ....... § 5. Uwagi wst(cid:266)pne .................................................................................. § 6. Przebieg prac nad koncepcj(cid:261) i tre(cid:286)ci(cid:261) KPP ....................................... I. Pocz(cid:261)tki ..................................................................................... II. Pierwsze próby skatalogowania praw podstawowych ............... III. Efekty prac I Konwentu Europejskiego ..................................... IV. Od Traktatu konstytucyjnego do Traktatu z Lizbony ................ § 7. Struktura i zakres regulacyjny KPP .................................................. I. Adresaci KPP ............................................................................. II. Relacja KPP z EKPCz w (cid:286)wietle art. 52 ust. 3 KPP .................. III. Kategoria specyficzna: prawa nowoczesne ............................... § 8. Znaczenie KPP w praktyce ............................................................... I. Znaczenie legislacyjne i interpretacyjne .................................... II. Znaczenie dyplomatyczne i instytucjonalne ............................... § 9. Podsumowanie .................................................................................. 8 10 12 25 25 28 33 36 38 38 38 38 40 41 42 44 46 48 48 49 54 56 59 VII Spis tre(cid:286)ci Rozdział III. Karta Praw Podstawowych: wyznaczniki  standardów ochronnych (Cezary Mik) ....................................................... § 10. Wst(cid:266)p .............................................................................................. § 11. Karta Praw Podstawowych UE z 2007 r. – uwagi ogólne .............. § 12. Normatywne postaci praw podstawowych ..................................... I. Uwagi wprowadzaj(cid:261)ce ............................................................. II. Prawa, wolno(cid:286)ci i zasady – znaczenie rozró(cid:298)nienia ................ III. Struktura normatywna praw ..................................................... IV. Struktura normatywna zasad .................................................... § 13. Prawa podstawowe z KPP a prawa podstawowe jako zasady ogólne prawa ................................................................................... § 14. Zasady korzystania z praw podstawowych i ich ochrony .............. I. Korzystanie z praw podstawowych ............................................ II. Zasady ochrony praw podstawowych ....................................... § 15. Zobowi(cid:261)zania wynikaj(cid:261)ce dla Polski z KPP w (cid:286)wietle wyznaczników standardów ochronnych ......................................... Rozdział IV. Inkorporacja Karty Praw Podstawowych do  prawa UE: status Karty w  prawie UE, zakres obowi(cid:261)zywania  i  stosowania, główne problemy interpretacyjne  z  uwzgl(cid:266)dnieniem stanowiska polskiego (Anna Wyrozumska) .................. § 16. Status Karty Praw Podstawowych w prawie UE ............................ § 17. Zakres zastosowania Karty Praw Podstawowych ........................... § 18. Protokół w sprawie stosowania Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej w stosunku do Polski i Zjednoczonego Królestwa ............................................................ § 19. Polskie deklaracje w sprawie Karty Praw Podstawowych i Protokołu polsko-brytyjskiego ..................................................... § 20. Deklaracja czeska ............................................................................ § 21. Przyczyny zwi(cid:261)zania Polski Protokołem w sprawie 61 61 62 65 65 66 68 72 73 74 74 75 77 80 80 84 88 97 99 stosowania Karty oraz niektóre dalsze jego skutki ......................... 100 I. Kwestie moralno(cid:286)ci i obyczajno(cid:286)ci ......................................... 100 II. Standardy socjalne ................................................................... 106 III. Roszczenia maj(cid:261)tkowe zwi(cid:261)zane z drug(cid:261) wojn(cid:261) (cid:286)wiatow(cid:261) i cezur(cid:261) temporaln(cid:261) .................................................. 109 § 22. Podsumowanie ................................................................................ 111 Rozdział V. Postanowienia Karty Praw Podstawowych  w  (cid:286)wietle wi(cid:261)(cid:298)(cid:261)cych Polsk(cid:266) umów mi(cid:266)dzynarodowych  i  postanowie(cid:276) Konstytucji RP z  1997 r. (Roman Wieruszewski) ............... 113 § 23. Wst(cid:266)p .............................................................................................. 113 § 24. Tytuł I KPP – Godno(cid:286)ć człowieka .................................................. 114 I. Godno(cid:286)ć człowieka ................................................................. 114 II. Prawo do (cid:298)ycia ........................................................................ 115 III. Prawo człowieka do integralno(cid:286)ci ........................................... 116 IV. Zakaz tortur i nieludzkiego lub poni(cid:298)aj(cid:261)cego karania albo traktowania ...................................................................... 117 V. Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej ............................... 117 VIII Spis tre(cid:286)ci § 25. Tytuł II KPP – Wolno(cid:286)ci ................................................................. 118 I. Prawo do wolno(cid:286)ci i bezpiecze(cid:276)stwa osobistego ................ 118 II. Poszanowanie (cid:298)ycia prywatnego i rodzinnego .................... 119 III. Ochrona danych osobowych ................................................ 120 IV. Prawo do zawarcia mał(cid:298)e(cid:276)stwa i zało(cid:298)enia rodziny ............ 120 V. Wolno(cid:286)ć my(cid:286)li, sumienia i religii ........................................ 121 VI. Wolno(cid:286)ć wypowiedzi i informacji ........................................ 122 VII. Wolno(cid:286)ć zgromadzania si(cid:266) i stowarzyszania si(cid:266) ................. 122 VIII. Wolno(cid:286)ć sztuki i nauki ........................................................ 123 IX. Prawo do nauki .................................................................... 123 X. Wolno(cid:286)ć wyboru zawodu i prawo do podejmowania pracy .................................................................................... 124 XI. Wolno(cid:286)ć prowadzenia działalno(cid:286)ci gospodarczej ............... 125 XII. Prawo własno(cid:286)ci .................................................................. 126 XIII. Prawo do azylu .................................................................... 127 XIV. Ochrona w przypadku usuni(cid:266)cia z terytorium pa(cid:276)stwa, wydalenia lub ekstradycji ..................................... 127 § 26. Tytuł III KPP – Równo(cid:286)ć ................................................................ 128 I. Równo(cid:286)ć wobec prawa ......................................................... 128 II. Niedyskryminacja ................................................................. 128 III. Ró(cid:298)norodno(cid:286)ć kulturowa, religijna i j(cid:266)zykowa .................... 129 IV. Równo(cid:286)ć kobiet i m(cid:266)(cid:298)czyzn .................................................. 130 V. Prawa dziecka ........................................................................ 130 VI. Prawa osób w podeszłym wieku ........................................... 131 VII. Integracja osób niepełnosprawnych ...................................... 131 § 27. Tytuł IV KPP – Solidarno(cid:286)ć ............................................................ 131 I. Prawo pracowników do informacji i konsultacji w ramach przedsi(cid:266)biorstwa .................................................... 132 II. Prawo do rokowa(cid:276) i działa(cid:276) zbiorowych .............................. 132 III. Prawo dost(cid:266)pu do słu(cid:298)b po(cid:286)rednictwa pracy ........................ 132 IV. Ochrona w przypadku nieuzasadnionego zwolnienia z pracy ... 133 V. Nale(cid:298)yte i sprawiedliwie warunki pracy ............................... 133 VI. Zakaz pracy dzieci i ochrona młodocianych w pracy .......... 133 VII. (cid:297)ycie rodzinne i zawodowe ................................................ 134 VIII. Zabezpieczenie społeczne i pomoc społeczna .................... 134 IX. Ochrona zdrowia ................................................................. 135 X. Dost(cid:266)p do usług (cid:286)wiadczonych w ogólnym interesie gospodarczym ...................................................................... 135 XI. Ochrona (cid:286)rodowiska ............................................................. 136 XII. Ochrona konsumentów ......................................................... 136 § 28. Tytuł V KPP – Prawa obywateli .................................................... 136 I. Prawo głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego .................................................... 137 II. Prawo głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych .............................................................................. 137 III. Prawo do dobrej administracji .............................................. 137 IV. Prawo dost(cid:266)pu do dokumentów ............................................ 138 IX Spis tre(cid:286)ci V. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich ........................... 138 VI. Prawo petycji ........................................................................ 138 VII. Swoboda przemieszczania si(cid:266) i pobytu ................................ 138 VIII. Ochrona dyplomatyczna i konsularna .................................. 139 § 29. Tytuł VI KPP – Wymiar sprawiedliwo(cid:286)ci ...................................... 139 I. Prawo do skutecznego (cid:286)rodka prawnego i dost(cid:266)pu do bezstronnego s(cid:261)du ................................................................... 139 II. Domniemanie niewinno(cid:286)ci i prawo do obrony ...................... 140 III. Zasady legalno(cid:286)ci oraz proporcjonalno(cid:286)ci kar do czynów zabronionych pod gro(cid:296)b(cid:261) kary .............................. 140 IV. Zakaz ponownego s(cid:261)dzenia lub karania w post(cid:266)powaniu karnym za ten sam czyn zabroniony pod gro(cid:296)b(cid:261) kary ...................................................................... 141 § 30. Tytuł VII KPP – Postanowienia ogólne .......................................... 141 I. Zakres zastosowania ................................................................ 141 II. Zakres i wykładnia praw i zasad ............................................. 142 III. Poziom ochrony ...................................................................... 142 IV. Zakaz nadu(cid:298)ywania praw ........................................................ 143 § 31. Uwagi ko(cid:276)cowe .............................................................................. 143 Rozdział VI. Karta Praw Podstawowych: zró(cid:298)nicowany  charakter prawny postanowie(cid:276) Karty i ich skutki dla  jednostek, s(cid:261)dów oraz ustawodawcy (Adam Bodnar) ............................... 144 § 32. Wst(cid:266)p – zarys systemu ochrony praw podstawowych w UE ......... 144 § 33. Klasyfikacja postanowie(cid:276) materialnych KPP pod wzgl(cid:266)dem ich charakteru normatywnego ......................................................... 147 I. Uwagi ogólne .......................................................................... 147 II. Prawa i wolno(cid:286)ci, które mog(cid:261) być bezpo(cid:286)rednio stosowane ................................................................................ 148 III. Prawa i wolno(cid:286)ci odwołuj(cid:261)ce si(cid:266) do prawa unijnego lub prawa krajowego ............................................................... 151 IV. Zasady („Unia uznaje i szanuje”) ............................................ 154 V. Postanowienia programowe lub aspiracyjne („unijne polityki powinny zapewniać”) .............................................................. 157 VI. Prawa zwi(cid:261)zane z obywatelstwem Unii .................................. 158 § 34. Znaczenie KPP dla jednostek, s(cid:261)dów i ustawodawcy polskiego .... 159 I. Uwagi ogólne ........................................................................... 159 II. Powoływanie si(cid:266) przez jednostk(cid:266) na bezpo(cid:286)rednio stosowalne postanowienia KPP przed s(cid:261)dami krajowymi i wspólnotowymi ..................................................................... 161 III. Uwzgl(cid:266)dnianie postanowie(cid:276) KPP w procesie stanowienia prawa krajowego ................................................. 164 § 35. Podsumowanie ................................................................................ 166 Rozdział VII. Rola Agencji Praw Podstawowych jako podmiotu  wspieraj(cid:261)cego stosowanie Karty Praw Podstawowych (Adam Łazowski) .... 167 § 36. Uwagi wprowadzaj(cid:261)ce .................................................................... 167 X Spis tre(cid:286)ci § 37. Dyskusja nad utworzeniem Agencji Praw Podstawowych ............. 168 § 38. Rozporz(cid:261)dzenie 168/2007 – ramy prawne dla działalno(cid:286)ci Agencji Praw Podstawowych ......................................................... 172 I. Uwagi wprowadzaj(cid:261)ce ............................................................ 172 II. Cele i mandat kompetencyjny Agencji Praw Podstawowych ......................................................................... 174 III. Zakres terytorialny działalno(cid:286)ci Agencji Praw Podstawowych ......................................................................... 177 IV. Zadania Agencji Praw Podstawowych oraz mechanizmy ich realizacji ....................................................... 178 § 39. Wieloletnie ramy prac Agencji Praw Podstawowych na lata 2007–2012 ........................................................................... 182 § 40. Podsumowanie ................................................................................ 184 Cz(cid:266)(cid:286)ć II. Konsekwencje przyst(cid:261)pienia UE do EKPCz  dla umocnienia ochrony jednostki w  UE i  dla umocnienia  europejskiego systemu ochrony praw człowieka  Wprowadzenie (Andrzej Wróbel ) ................................................................ 189 Rozdział VIII. Znaczenie postanowie(cid:276) EKPCz dla ochrony praw  podstawowych jako ogólnych zasad prawa w  UE (Cezary Mik) ............. 204 § 41. Wprowadzenie ................................................................................ 204 § 42. System ochronny EKPCz – charakterystyka ogólna ...................... 204 § 43. Ewolucja powi(cid:261)zania praw podstawowych jako zasad ogólnych prawa z EKPCz ............................................................... 207 § 44. Czynniki okre(cid:286)laj(cid:261)ce pozycj(cid:266) EKPCz w odniesieniu do praw podstawowych jako zasad ogólnych prawa UE ..................... 213 § 45. Zakres, sposoby i cele wykorzystywania EKPCz w sferze ochrony praw podstawowych jako zasad ogólnych prawa UE ....... 218 § 46. Zako(cid:276)czenie .................................................................................... 223 Rozdział IX. Relacje mi(cid:266)dzy Europejsk(cid:261) Konwencj(cid:261) Praw Człowieka  a  Kart(cid:261) Praw Podstawowych po przyst(cid:261)pieniu Unii Europejskiej  do Konwencji (Zdzisław K(cid:266)dzia) ................................................................. 224 § 47. Diagnoza obecnej sytuacji .............................................................. 224 § 48. Komplementarno(cid:286)ć inkorporacji KPP do prawa traktatowego i akcesji UE do EKPCz ................................................................... 229 § 49. Relacja mi(cid:266)dzy KPP a EKPCz co do tre(cid:286)ci .................................... 233 § 50. Relacje mi(cid:266)dzy KPP a EKPCz jako (cid:296)ródłami prawa ...................... 234 I. Perspektywa prawa krajowego ................................................ 234 II. Perspektywa prawa unijnego ................................................... 236 III. Perspektywa EKPCz ................................................................ 238 § 51. Konsekwencje przyst(cid:261)pienia UE jako organizacji mi(cid:266)dzynarodowej do EKPCz .......................................................... 238 § 52. Wpływ przyst(cid:261)pienia UE do EKPCz na ochron(cid:266) praw człowieka w Europie ........................................................................................ 244 XI Spis tre(cid:286)ci Rozdział X. Przyst(cid:261)pienie UE do EKPCz. Relacje  instytucjonalno-prawne Unii Europejskiej i  Rady Europy  (Hanna Machi(cid:276)ska) ...................................................................................... 247 § 53. Wst(cid:266)p .............................................................................................. 247 § 54. Przebieg debaty dotycz(cid:261)cej przyst(cid:261)pienia WE/UE do EKPCz ....... 248 § 55. Podstawa traktatowa przyst(cid:261)pienia UE do EKPCz ......................... 254 § 56. Ku spójno(cid:286)ci ochrony praw człowieka w Europie ......................... 256 § 57. Instytucjonalne relacje WE/UE z Rad(cid:261) Europy .............................. 258 § 58. Uwagi ko(cid:276)cowe .............................................................................. 262 Rozdział XI. Przyst(cid:261)pienie UE do EKPCz i  inkorporacja Karty Praw  Podstawowych do prawa UE a  umocnienie ochrony praw  podstawowych w  III filarze UE (Anastazja Gajda) ................................... 264 § 59. Ochrona praw jednostki w III filarze UE ....................................... 264 § 60. Wzmocnienie ochrony praw podstawowych we współpracy policyjnej i s(cid:261)dowej w sprawach karnych na mocy Traktatu z Lizbony .......................................................................... 275 § 61. Wpływ KPP oraz przyst(cid:261)pienia UE do EKPCz na prawo karne UE w (cid:286)wietle Traktatu z Lizbony ................................................... 280 § 62. Wnioski ........................................................................................... 287 Rozdział XII. Umocnienie statusu jednostek w  UE po przyst(cid:261)pieniu  UE do EKPCz. Konsekwencje dla ustawodawcy i  s(cid:261)dów krajowych  – nast(cid:266)pstwa praktyczne (Dagmara Kornobis-Romanowska) ................... 290 § 63. Umocnienie ochrony praw jednostek w Traktacie z Lizbony ........ 290 § 64. Wykonywanie kompetencji w dziedzinie ochrony praw podstawowych w Unii Europejskiej ............................................... 294 § 65. Skuteczna ochrona praw jednostek w UE ...................................... 298 I. Spójno(cid:286)ć uprawnie(cid:276) jednostek w EKPCz i w KPP .................. 299 II. Prawo do efektywnej ochrony s(cid:261)dowej .................................... 300 § 66. Odpowiedzialno(cid:286)ć za naruszenie EKPCz w wyniku stosowania prawa UE jako konieczny element ochrony praw podstawowych ... 307 § 67. Konkluzje ........................................................................................ 312 Cz(cid:266)(cid:286)ć III. Raporty krajowe  Rozdział XIII. Raport krajowy – W(cid:266)gry (Gábor Halmai, Eszter Polgári, Balázs D. Tóth) ............................................................................................. 319 § 68. Ocena propozycji inkorporacji KPP do prawa UE ......................... 319 I. Konsensus polityczny ............................................................... 319 II. Dyskusje eksperckie ................................................................. 321 § 69. Ocena propozycji przyst(cid:261)pienia UE do EKPCz .............................. 323 § 70. Podstawowe problemy wynikaj(cid:261)ce z inkorporacji KPP do prawa UE w (cid:286)wietle prawa krajowego ...................................... 324 I. W(cid:266)gierska „klauzula europejska” oraz krajowa kontrola konstytucyjno(cid:286)ci prawa UE ..................................................... 324 II. Prawa socjalne ......................................................................... 334 III. Nullum crimen sine lege .......................................................... 336 XII Spis tre(cid:286)ci IV. Podburzanie do nienawi(cid:286)ci (ang. hate speech) ........................ 341 V. Pozytywna dyskryminacja ....................................................... 346 Rozdział XIV. Raport krajowy – Czechy (Zdenk(cid:415)k K(cid:294)hn) ........................ 349 § 71. Uwagi wst(cid:266)pne ................................................................................ 349 § 72. Czy KPP stanie si(cid:266) cz(cid:266)(cid:286)ci(cid:261) czeskiego porz(cid:261)dku konstytucyjnego? ............................................................................ 350 I. Czeski porz(cid:261)dek konstytucyjny, status umów mi(cid:266)dzynarodowych dotycz(cid:261)cych praw człowieka w prawie czeskim oraz orzecznictwo S(cid:261)du Konstytucyjnego ................ 350 II. Europoprawka do Konstytucji i orzecznictwo S(cid:261)du Konstytucyjnego ..................................................................... 352 III. Status KPP w prawie czeskim ................................................. 356 IV. Czy KPP mo(cid:298)e wywierać wpływ na czeskie krajowe prawo konstytucyjne? ......................................................................... 358 § 73. Potencjalne sprzeczno(cid:286)ci mi(cid:266)dzy KPP a konstytucj(cid:261) krajow(cid:261) ....... 360 I. Aktualne stanowisko CSK w sprawie badania zgodno(cid:286)ci prawa UE z Konstytucj(cid:261) ........................................................... 360 II. Sprzeczno(cid:286)ci mi(cid:266)dzy KPP a krajow(cid:261) Kart(cid:261) Praw Podstawowych i Wolno(cid:286)ci ........................................................ 362 § 74. KPP w debacie naukowej ............................................................... 366 § 75. KPP w dyskusji politycznej ............................................................ 367 § 76. Skarga Senatu w sprawie Traktatu z Lizbony do S(cid:261)du Konstytucyjnego ............................................................................. 371 § 77. Wnioski: KPP jako kozioł ofiarny? ................................................. 373 Rozdział XV. Raport krajowy – Słowacja (Radoslav Procházka) ............. 374 § 78. Ocena nadania Karcie mocy wi(cid:261)(cid:298)(cid:261)cej ............................................ 374 I. Pogl(cid:261)dy polityczne .................................................................. 374 II. Dyskusja akademicka .............................................................. 375 III. Relacje w mediach .................................................................. 377 § 79. Ocena przyst(cid:261)pienia do EKPCz ...................................................... 377 I. Forum publiczne ....................................................................... 377 II. Forum akademickie .................................................................. 378 § 80. Spodziewane trudno(cid:286)ci ................................................................... 379 § 81. Podsumowanie ................................................................................ 381 Indeks rzeczowy .......................................................................................... 383 XIII Wykaz skrótów 1. (cid:295)ródła prawa EKPCz ............................. Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolno(cid:286)ci podpisana 4.11.1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) JAE .................................. Jednolity Akt Europejski (Single European Act) podpisany 17.2.1986 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/5 ze zm.) Konstytucja RP ............... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) KPP ................................. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej z 7.12.2000 r. (Dz.Urz. UE 2007 C 303/1) MPPGSiK ....................... Mi(cid:266)dzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecz- nych i Kulturalnych z 19.12.1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 169) MPPOP ............................ Mi(cid:266)dzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 19.12.1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167) PCA ................................. Partnership and Cooperation Agreement (Umowa o Partnerstwie i Współpracy) TEWEA ........................... Traktat Ustanawiaj(cid:261)cy Europejsk(cid:261) Wspólnot(cid:266) Energii Atomowej podpisany 25.3.1957 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/3 ze zm.) TEWG ............................. Traktat ustanawiaj(cid:261)cy Europejsk(cid:261) Wspólnot(cid:266) Gospo- darcz(cid:261) podpisany 25.3.1957 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) TEWWiS ......................... Traktat ustanawiaj(cid:261)cy Europejsk(cid:261) Wspólnot(cid:266) W(cid:266)gla TFUE ............................... Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z 9.5.2008 r. i Stali podpisany 18.4.1951 r. (Dz.Urz. UE 2008 C 115/47) TL ...................................... Traktat z Lizbony zmieniaj(cid:261)cy Traktat o Unii Europej- skiej i Traktat Ustanawiaj(cid:261)cy Wspólnot(cid:266) Europejsk(cid:261) podpisany 13.12.2007 r. (Dz.Urz. UE 2007 C 306/1) TUE ................................. Traktat o Unii Europejskiej podpisany 7.2.1992 r. TWE ................................ Traktat ustanawiaj(cid:261)cy Wspólnot(cid:266) Europejsk(cid:261) (Dz.U. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/30) UMi(cid:266)dzU ......................... ustawa z 14.4.2000 r. o umowach mi(cid:266)dzynarodowych z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) (Dz.U. Nr 39, poz. 443 ze zm.) XV Wykaz skrótów WKSPPP ......................... Wspólnotowa Karta Socjalnych Praw Podstawowych Pracowników (Dz.Urz. UE 2007 C 303/2) 2. Organy, organizacje i instytucje APP ................................. Agencja Praw Podstawowych COREPER ....................... Comité de Representants Permanents (Komitet Stałych Przedstawicieli) CSK ................................. Czeski S(cid:261)d Konstytucyjny DG ................................... Dyrekcja Generalna EBC/ (ECB) ....................... Europejski Bank Centralny (European Central Bank) EBI/(EIB) ........................ Europejski Bank Inwestycyjny (European Investment EFTA ............................... European Free Trade Association (Europejskie Stowa- Bank) rzyszenie Wolnego Handlu) EMCRX .......................... European Monitoring Centre on Racism and Xenofobia (Europejskie Centrum Monitorowania Rasizmu i Kse- nofobii) ETPCz ............................. Europejski Trybunał Praw Człowieka ETS ................................ Europejski Trybunał Sprawiedliwo(cid:286)ci (Trybunał Sprawiedliwo(cid:286)ci WE; po wej(cid:286)ciu w (cid:298)ycie Traktatu z Lizbony –Trybunał Sprawiedliwo(cid:286)ci Unii Europej- skiej) EWEA ............................. Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom) EWWiS ........................... Europejska Wspólnota W(cid:266)gla i Stali GOs ................................. Governemental Organizations (organizacje mi(cid:266)dzyrz(cid:261)- IGC .................................. Intergovernmental Conference (Konferencja Mi(cid:266)dzy- KE ................................... Komisja Europejska KES ................................. Komitet Ekonomiczno-Społeczny KR ................................... Komitet Regionów MOP ................................ Mi(cid:266)dzynarodowa Organizacja Pracy NBP ................................. Narodowy Bank Polski NGOs .............................. Non-Governmental Organizations (organizacje poza- dowe) rz(cid:261)dowa) rz(cid:261)dowe) NSA ................................. Najwy(cid:298)szy S(cid:261)d Administracyjny (Czechy) ODS ................................. Obywatelska Partia Demokratyczna (Czechy) ONZ ................................ Organizacja Narodów Zjednoczonych PE .................................... Parlament Europejski RPO ................................. Rzecznik Praw Obywatelskich RUE ................................. Rada Unii Europejskiej SPI ................................... S(cid:261)d Pierwszej Instancji TK ................................... Trybunał Konstytucyjny UE ................................... Unia Europejska UZE ................................. Unia Zachodnioeuropejska XVI Wykaz skrótów WE .................................. Wspólnota Europejska lub Wspólnoty Europejskie WNP ................................ Wspólnota Niepodległych Pa(cid:276)stw (w zale(cid:298)no(cid:286)ci od kontekstu) 3. Publikatory i czasopisma Biul. WE .......................... Biuletyn Wspólnot Europejskich Dz.Urz. UE ...................... Dziennik Urz(cid:266)dowy Unii Europejskiej (Official Journal of the European Union) ELR ................................. European Law Review EPS .................................. Europejski Przegl(cid:261)d S(cid:261)dowy GSP ................................. Gda(cid:276)skie Studia Prawnicze GW .................................. Gazeta Wyborcza OTK ................................ Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego PiP ................................... Pa(cid:276)stwo i Prawo Rzeczp. ............................ Rzeczpospolita Sb. ................................... Sbírka zakon(cid:292) – Dziennik Urz(cid:266)dowy (Czechy) Sł. Cyw. ........................... Słu(cid:298)ba Cywilna SM ................................... Sprawy Mi(cid:266)dzynarodowe Zb. Orz. ........................... Zbiór Orzecznictwa Trybunału Europejskiego 4. Inne AKP ................................. Pa(cid:276)stwa Afryki, Karaibów i Pacyfiku ang. .................................. angielski art. ................................... artykuł Benelux ........................... Belgia, Holandia, Luksemburg CJTF ................................ Combined Joint Task Forces (Poł(cid:261)czone Siły do Zada(cid:276) EFS .................................. European Social Fund (Europejski Fundusz Spo- Specjalnych) łeczny) S(cid:261)siedztwa) Area) ENA ................................. Europejski Nakaz Aresztowania ENP ................................. European Neighbourhood Policy (Europejska Polityka EOG ................................ Europejski Obszar Gospodarczy (European Economic EPS .................................. Europejska Polityka S(cid:261)siedztwa ESBC ............................... Europejski System Banków Centralnych (European System of Central Banks) E(cid:285)iW ............................... Europa (cid:285)rodkowa i Wschodnia fr. ..................................... francuski in. .................................... inny (-a, -e) lit. .................................... litera m.in. ................................ mi(cid:266)dzy innymi n. ...................................... nast(cid:266)pny (-a, -e) pkt ................................... punkt poz. .................................. pozycja XVII Wykaz skrótów przyp. aut. ........................ przypis autora PWBiS ............................. Przestrze(cid:276) Wolno(cid:286)ci, Bezpiecze(cid:276)stwa i Sprawiedli- QMW .............................. Qualified Majority Voting (głosowanie wi(cid:266)kszo(cid:286)ci(cid:261) wo(cid:286)ci kwalifikowan(cid:261)) SAA ................................. Stabilisation and Association Agreements (Umowy o Stabilizacji i Stowarzyszeniu) SIS ................................... System Informacyjny Schengen t. ...................................... tom tj. ..................................... to jest UGiW .............................. Unia Gospodarcza i Walutowa WPBiO ............................ Wspólna Polityka Bezpiecze(cid:276)stwa i Obrony WPH ................................ Wspólna Polityka Handlowa WPZiB ............................ Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpiecze(cid:276)stwa zd. .................................... zdanie zwł. .................................. zwłaszcza XVIII Wst(cid:266)p I.  Uwarunkowania polityczno-prawne Materiały opublikowane w niniejszej ksi(cid:261)(cid:298)ce powstały w ramach projektu naukowego – „Umocnienie ochrony praw podstawowych na podstawie Traktatu reformuj(cid:261)cego UE. Wnioski dla Polski oraz innych pa(cid:276)stw Grupy Wyszehradzkiej”, wspieranego przez Trust for Civil Society in Central Eastern Europe. Zało(cid:298)enia tego projektu powstawały latem 2007 r., a wi(cid:266)c w czasie, gdy odbywała si(cid:266) Konferencja Mi(cid:266)dzyrz(cid:261)dowa 2007, której agenda została przyj(cid:266)ta podczas spotkania Rady Europejskiej 21–23.6.2007 r. Z tego powodu, (cid:298)e mandat Konferencji ustalony przez Pa(cid:276)stwa Członkowskie był bardzo szczegółowy,1 wiadome było, (cid:298)e jednym z zasadniczych, nowych elementów Traktatu Reformuj(cid:261)cego (przyszłego Traktatu z Lizbony) ma być umocnienie legitymacji demokratycznej Unii Europejskiej, w tym istotne wzmocnienie i konsolidacja systemu ochrony praw podstawowych. Wyra(cid:298)ać si(cid:266) to miało przede wszystkim w przyst(cid:261)pieniu Unii (ju(cid:298) jako jednolitej organizacji mi(cid:266)dzynarodowej) do Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolno(cid:286)ci oraz w nadaniu Karcie Praw Podstawowych – obecnie dokumen- towi o charakterze politycznym – charakteru wi(cid:261)(cid:298)(cid:261)cego: nie planowano jednak inkorporowania Karty do tekstu traktatów stanowi(cid:261)cych Uni(cid:266) (jak to proponował Traktat konstytucyjny, wł(cid:261)czaj(cid:261)c Kart(cid:266) jako cz(cid:266)(cid:286)ć II do swojej tre(cid:286)ci), lecz – w ramach „dekonstytucjonalizacji” reformy Unii – Karta Praw Podstawowych miała mieć „tak(cid:261) sam(cid:261) moc prawn(cid:261) jak Traktaty” (art. 6 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej w brzmieniu nadanym przez Traktat z Lizbony), a wi(cid:266)c zostać wł(cid:261)czona do prawa pierwotnego Unii. Jak wiemy, tak si(cid:266) te(cid:298) stało. Podpisany 13.12.2007 r. w Lizbonie traktat rewizyjny (Traktat z Lizbony)2 wprowadził do nowego Traktatu o Unii Europejskiej oraz do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stosowne postanowienia.   Załącznik I do Konkluzji Prezydencji przyjętych podczas spotkania Rady Europej- skiej 2–23.6.2007 r. Konkluzje – Bruksela, 23.6.2007 r., dokument Nr 77/07 (pkt 9).   Por. Traktat reformujący Unię Europejską. Mandat Konferencji Międzyrządowej: analiza  prawno-polityczna. Wnioski dla Polski, Kozminski Law School Papers 2007, Nr 5; F. C. Mayer,  Die Rückkehr der Europäischen Verfassung? Ein Leitfaden zum Reformvertrag, Zeitschrift  für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht 2007, Nr 4, s.  i n. 2   Dz.Urz. UE 2007 C 306/. Jan Barcz 1
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej
Autor: , ,
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: