Seria ta stanowi kanon wiedzy niezbędnej każdemu studentowi prawa do zdania egzaminu.
W podręczniku „Organy ochrony prawnej RP” przedstawione zostały zagadnienia dotyczące m.in.:
• kompetencji sadów powszechnych i Sadu Najwyższego,
• organizacji Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu,
• ewolucji instytucji policji i prokuratury,
• funkcji Instytutu Pamięci Narodowej,
• adwokatury i radców prawnych.
Książka uwzględnia literaturę z omawianego przedmiotu, stanowiąc cenne kompendium wiedzy dla studentów prawa oraz innych osób zainteresowanych geneza, ustrojem i kompetencjami organów ochrony prawnej w Polsce.
Drugie wydanie zostało zaktualizowne, uzupełnione oraz wzbogacone o omówienie inspekcji kontroli legalności.
Darmowy fragment publikacji:
Podręczniki Prawnicze
Seria ta stanowi kanon wiedzy niezbędnej każdemu studentowi prawa do zda-
nia egzaminu.
W podręczniku „Organy ochrony prawnej RP” przedstawione zostały zagad-
nienia dotyczące m.in.:
kompetencji sądów powszechnych i Sądu Najwyższego,
organizacji Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu,
ewolucji instytucji policji i prokuratury,
funkcji Instytutu Pamięci Narodowej,
adwokatury i radców prawnych.
Książka uwzględnia literaturę z omawianego przedmiotu, stanowiąc cenne kom-
pendium wiedzy dla studentów prawa oraz innych osób zainteresowanych gene-
zą, ustrojem i kompetencjami organów ochrony prawnej w Polsce.
Drugie wydanie zostało zaktualizowne, uzupełnione oraz wzbogacone o omó-
wienie inspekcji kontroli legalności.
Dr Sławomir Serafin – pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubel-
skiego Jana Pawła II. Doktor nauk prawnych (KUL). Autor wielu publikacji z za-
kresu problematyki planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz prawa
budowlanego. Dziedzinę zainteresowań autora stanowi prawo i postępowanie
administracyjne.
Dr hab. Bogumił Szmulik – profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyń-
skiego, pracownik naukowy Wydziału Prawa i Administracji tej uczelni. Odbył sta-
że naukowe na Uniwersytecie w Kolonii i w Instytucie Maxa Planca we Freiburgu.
Autor licznych publikacji z zakresu organów władzy sądowniczej. Dziedzinę zain-
teresowań autora stanowi prawo konstytucyjne.
www.sklep.beck.pl, e-mail: dz.handlowy@beck.pl
tel.: 22 31 12 222, fax: 22 33 77 601
ISBN 978-83-255-1249-1
Podręczniki Prawnicze
poleca
i
k
i
n
z
c
ę
r
d
o
P
e
z
c
i
n
w
a
r
P
.
d
y
w
.
2
P
R
j
e
n
w
a
r
p
y
n
o
r
h
c
o
y
n
a
g
r
O
•
k
i
l
u
m
z
S
/
n
i
f
a
r
e
S
Podręczniki Prawnicze
Organy ochrony
prawnej RP
Sławomir Serafin
Bogumił Szmulik
2. wydanie
Cena 45,00 zł
C•H•BECK
C. H. Beck
PODRĘCZNIKI PRAWNICZE
S. Sera(cid:222) n/B. Szmulik (cid:149) Organy ochrony prawnej RP
W sprzedaży:
P. Sarnecki (red.)
PRAWO KONSTYTUCYJNE RP, wyd. 8
Podręczniki Prawnicze
B. Banaszak
PRAWO KONSTYTUCYJNE RP, wyd. 5
Studia Prawnicze
B. Banaszak
KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Komentarze Becka
A. Świczewska
ORGANY OCHRONY PRAWNEJ
Aplikacje Prawnicze
A. Szmyt (red.)
LEKSYKON PRAWA KONSTYTUCYJNEGO
Encyklopedie i Leksykony
KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ, wyd. 10
Twoje Prawo
www.sklep.beck.pl
Organy ochrony
prawnej RP
Sławomir Sera(cid:222) n
dr nauk prawnych
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
Bogumił Szmulik
dr hab. nauk prawnych
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
2. wydanie
WYDAWNICTWO C. H. BECK
WARSZAWA 2010
Poszczeg(cid:243)lne rozdziały opracowali:
S. Sera(cid:222) n: V(cid:150)VI, IX, XIV, XVI(cid:150)XVII, XXI(cid:150)XXII, XXV(cid:150)XXXIII,
XXXV(cid:150)XXXIX
B. Szmulik: I(cid:150)IV, VII(cid:150)VIII, X(cid:150)XIII, XV, XVIII(cid:150)XX, XXIII(cid:150)XXIV, XXXIV
Redakcja: Katarzyna Iwaniuk
Wydawnictwo C. H. Beck 2010
Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Skład i łamanie: TiM-Print, Warszawa
Druk i oprawa: P.W.P. INTERDRUK, Warszawa
ISBN 978-83-255-1249-1
Przedmowa
Problematyka organ(cid:243)w ochrony prawnej obejmuje szereg zagadnień będących
przedmiotem zainteresowania licznych dyscyplin prawniczych. Dlatego też przed-
stawienie ich całokształtu nie byłoby ani proste ze względu na rozmiar materii, ani
tym bardziej celowe w związku z ideą podręcznika, będącego w tym wypadku ni-
czym innym przecież jak tylko pewną formą wykładu, a więc przekazu ograniczo-
nego do treści niezbędnych w procesie dydaktyki. Chociaż (cid:150) być może (cid:150) pewne za-
mieszczone w nim fragmenty będą bardziej rozbudowane, np. zaopatrzone w część
poświęconą kwestiom genezy i ewolucji instytucji. Zwykle kształt taki zawdzię-
czają dłuższej swej historii. Dorobek np. Trybunału Konstytucyjnego jest bowiem
z przyczyn oczywistych większy aniżeli Centralnego Biura Antykorupcyjnego, po-
wołanego ustawą, kt(cid:243)ra weszła w życie 24.7.2006 r.
Organy ochrony prawnej doczekały się już kilku podręcznik(cid:243)w i skrypt(cid:243)w,
a jednak zainteresowanie nimi jest nadal żywe. Dlaczego? Ot(cid:243)ż nie stanowią one
zamkniętego segmentu, ale ciągle rozwijają się, zar(cid:243)wno w przypadku instytucji
istniejących, jak i tych, kt(cid:243)re pojawiają się co kilka lat jako organy nowe, czy wręcz
dotąd nieznane. Wiele spośr(cid:243)d nich posiada bogatą historię, sięgającą II Rzeczy-
pospolitej. Zapomniane w okresie ostatnich pięćdziesięciu lat obecnie powracają,
stając się integralnym elementem wsp(cid:243)łczesnego życia prawnego.
Rola organ(cid:243)w ochrony prawnej jest przy tym nie do przecenienia. Stoją one na
straży ochrony prawnej obywatela, są integralną częścią każdego nowoczesnego pań-
stwa prawnego. Stąd też znajomość zasad ich funkcjonowania oraz kompetencji, kt(cid:243)-
rymi opatrzył je ustawodawca, staje się coraz bardziej nieodzowna dla normalnego
funkcjonowania w nowoczesnym państwie, jakim ma ambicję być przecież Polska.
Opisane w podręczniku instytucje uszeregowane zostały w oparciu o kryteria
wypracowane przez prof. S. Włodykę. Pomimo upływu przeszło czterdziestu lat ak-
tualność dokonanej w(cid:243)wczas klasy(cid:222) kacji nie uległa zmianie i z powodzeniem może
być stosowana nadal.
Autorzy mają nadzieję, że oddany do rąk Czytelnik(cid:243)w podręcznik sprosta ich
oczekiwaniom.
Lublin, czerwiec 2010 r.
Autorzy
Spis treści
Przedmowa ................................................................................................................ V
Wykaz skr(cid:243)t(cid:243)w ......................................................................................................... XV
Str. Nb.
Część I. Zagadnienia og(cid:243)lne .................................................................................
Rozdział I. Czym są organy ochrony prawnej? .................................................
§ 1. Ochrona prawna i jej rodzaje .......................................................................
§ 2. Klasy(cid:222) kacja organ(cid:243)w państwowych ............................................................
§ 3. Organy ochrony prawnej ..............................................................................
1
3
3
5
6
Część II. Organy rozstrzygające ..........................................................................
9
Rozdział II. Sąd Najwyższy .................................................................................. 11
§ 4. Wprowadzenie ............................................................................................. 12
I. Geneza ................................................................................................ 12
II. Dwudziestolecie międzywojenne ....................................................... 12
III. Okres Polski Ludowej ........................................................................ 14
§ 5. Sąd Najwyższy w okresie przekształceń ustrojowych ................................ 17
I. Normatywne podstawy funkcjonowania Sądu Najwyższego ........... 17
II. Kompetencje Sądu Najwyższego....................................................... 17
III. Skład i organizacja Sądu Najwyższego ........................................... 18
IV. Obowiązki i prawa sędzi(cid:243)w Sądu Najwyższego............................... 24
V. Niezawisłość sędziowska i odpowiedzialność dyscyplinarna ........... 25
§ 6. Sąd Najwyższy w świetle ustawy z 23.11.2002 r. o Sądzie Najwyższym.... 27
I. Uwagi wstępne ................................................................................... 27
II. Kompetencje Sądu Najwyższego....................................................... 27
III. Skład i organizacja Sądu Najwyższego ............................................. 28
IV. Obowiązki i prawa sędzi(cid:243)w Sądu Najwyższego ............................. 30
V. Niezawisłość sędziowska i odpowiedzialność dyscyplinarna ........... 31
1
1
9
11
19
19
19
20
24
33
33
34
36
57
61
63
63
64
65
73
76
Rozdział III. Sądy powszechne ............................................................................. 33
79
§ 7. Uwagi wstępne .............................................................................................. 33
79
§ 8. Organizacja i organy sąd(cid:243)w powszechnych ................................................ 35
84
§ 9. Nadz(cid:243)r nad działalnością administracyjną sąd(cid:243)w ....................................... 44 104
§ 10. Sędziowie i niezawisłość sędziowska ........................................................ 45 108
I. Spos(cid:243)b powoływania sędzi(cid:243)w ........................................................... 46 109
II. Opr(cid:243)żnianie stanowiska sędziego ...................................................... 49 116
III. Niedopuszczalność przeniesienia ....................................................... 51 121
Spis treści
VIII
Str. Nb.
IV. Immunitet sędziowski ........................................................................ 53 125
V. Status materialny sędziego................................................................. 54 126
VI. Apolityczność i niepołączalność stanowiska sędziego ..................... 55 130
VII. Samorząd sędziowski ......................................................................... 55 131
§ 11. Obowiązki i prawa sędzi(cid:243)w ........................................................................ 57 139
§ 12. Odpowiedzialność dyscyplinarna sędzi(cid:243)w ................................................. 61 149
§ 13. Aplikanci .................................................................................................... 65 160
§ 14. Referendarze sądowi ................................................................................... 67 166
§ 15. Asystenci sędzi(cid:243)w ....................................................................................... 69 171
§ 16. Ławnicy ....................................................................................................... 70 174
§ 17. Finansowanie działalności sąd(cid:243)w powszechnych...................................... 74 188
Rozdział IV. Sądy administracyjne ...................................................................... 76 189
§ 18. Wprowadzenie ............................................................................................. 76 189
I. Geneza sądownictwa administracyjnego ........................................... 76 189
II. Naczelny Sąd Administracyjny w świetle ustawy z 11.5.1995 r. ..... 79 198
III. Właściwość i zakres działania Naczelnego Sądu Administracyjnego 84 211
IV. Podmioty uprawnione i tryb wnoszenia skargi ................................. 88 218
V. Postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym ........... 91 226
§ 19. Sądy administracyjne w obowiązującym stanie prawnym ........................ 95 238
I. Uwagi wstępne ................................................................................... 95 238
II. Organizacja sąd(cid:243)w administracyjnych .............................................. 97 243
III. Postępowanie przed wojew(cid:243)dzkim sądem administracyjnym .......... 100 251
IV. Postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (cid:150) środki
odwoławcze ........................................................................................ 102 256
Rozdział V. Sądy wojskowe ................................................................................... 104 261
§ 20. Pozycja ustrojowa i organizacja sądownictwa wojskowego ..................... 104 261
§ 21. Sędziowie sąd(cid:243)w wojskowych ................................................................... 107 271
Rozdział VI. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsument(cid:243)w ................................. 110 277
§ 22. Geneza i ewolucja sądu antymonopolowego w Polsce ............................ 110 277
§ 23. Właściwość sądu ......................................................................................... 114 283
§ 24. Charakter i przedmiot postępowania .......................................................... 114 284
§ 25. Tryb postępowania ...................................................................................... 116 287
§ 26. Sprawy o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone .......... 118 291
§ 27. Sprawy z zakresu regulacji energetyki, telekomunikacji i transportu
kolejowego .................................................................................................. 120 298
Rozdział VII. Krajowa Rada Sądownictwa ........................................................ 122 302
§ 28. Wprowadzenie ............................................................................................. 122 302
§ 29. Kompetencje ............................................................................................... 124 305
§ 30. Skład i organizacja ...................................................................................... 127 310
Rozdział VIII. Trybunał Konstytucyjny .............................................................. 133 323
§ 31. Wprowadzenie ............................................................................................. 134 323
Spis treści
IX
Str. Nb.
I. Istota oraz początki kontroli konstytucyjności prawa ...................... 134 323
II. Geneza kontroli konstytucyjności prawa w Polsce ........................... 135 326
III. Kontrola konstytucyjności w Polsce w świetle ustawy z 29.4.1985 r.
o Trybunale Konstytucyjnym ............................................................. 138 338
1. Kompetencje ................................................................................. 138 338
1.1. Orzekanie o zgodności z Konstytucją RP akt(cid:243)w
normatywnych........................................................................ 140 340
1.2. Ustalanie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw ....... 140 341
1.3. Funkcja sygnalizacyjna ......................................................... 140 342
1.4. Pytania prawne ...................................................................... 141 343
1.5. Orzekanie o sprzeczności cel(cid:243)w lub działalności partii
politycznych z Konstytucją RP ............................................. 142 344
2. Organizacja ................................................................................... 142 345
§ 32. Trybunał Konstytucyjny w obowiązującym stanie prawnym .................... 144 349
I. Uwagi wstępne ................................................................................... 144 349
II. Kompetencje ....................................................................................... 145 350
1. Kontrola konstytucyjności akt(cid:243)w prawnych ................................. 145 350
2. Kontrola legalności ustaw z raty(cid:222) kowanymi umowami
międzynarodowymi........................................................................ 147 355
3. Badanie zgodności przepis(cid:243)w prawnych wydanych przez
centralne organy państwa z Konstytucją RP, raty(cid:222) kowanymi
umowami międzynarodowymi i ustawami ................................... 149 357
4. Skarga konstytucyjna ..................................................................... 150 360
5. Pytania prawne ............................................................................... 154 372
6. Orzekanie Trybunału Konstytucyjnego w sprawach zgodności
z Konstytucją RP cel(cid:243)w lub zasad działalności partii
politycznych określonych w statucie lub programie partii .......... 156 384
7. Rozstrzyganie spor(cid:243)w kompetencyjnych ...................................... 157 387
8. Rozstrzyganie w sprawie stwierdzenia przeszkody
w sprawowaniu urzędu Prezydenta RP ......................................... 158 392
9. Funkcja sygnalizacyjna Trybunału Konstytucyjnego ................... 159 393
III. Organizacja ......................................................................................... 159 394
Rozdział IX. Trybunał Stanu ................................................................................ 163 405
§ 33. Istota, geneza i rozw(cid:243)j instytucji odpowiedzialności konstytucyjnej ...... 163 405
§ 34. Pozycja ustrojowa, skład i organizacja Trybunału Stanu .......................... 170 421
§ 35. Zakres odpowiedzialności konstytucyjnej .................................................. 173 427
§ 36. Tryb postępowania w sprawie odpowiedzialności konstytucyjnej ............ 176 433
Rozdział X. Quasi-sądowe organy orzekające .................................................... 183 445
§ 37. Wprowadzenie ............................................................................................. 183 445
§ 38. Izby morskie ............................................................................................... 184 447
I. Kompetencje i właściwość izb morskich .......................................... 184 447
II. Ustr(cid:243)j izb morskich ............................................................................ 185 451
III. Postępowanie przed izbami morskimi ............................................... 187 457
§ 39. Sądy polubowne .......................................................................................... 188 461
I. Istota i rodzaje sąd(cid:243)w polubownych ................................................. 188 461
§ 40. Arbitraż społeczny ...................................................................................... 189 462
X
Spis treści
Str. Nb.
I. Istota arbitrażu społecznego............................................................... 189 462
II. Właściwość i organizacja kolegium arbitrażu społecznego .............. 190 463
III. Postępowanie ...................................................................................... 190 465
§ 41. Samorządowe Kolegia Odwoławcze .......................................................... 191 466
I. Istota i właściwość ............................................................................. 191 466
II. Organizacja ......................................................................................... 192 468
III. Odpowiedzialność dyscyplinarna ....................................................... 194 474
Część III. Organy kontroli legalności .................................................................. 197
Rozdział XI. Najwyższa Izba Kontroli ................................................................ 199 476
§ 42. Pojęcie (cid:132)kontrola(cid:148) i (cid:132)nadz(cid:243)r(cid:148) ..................................................................... 200 476
§ 43. Geneza instytucji Najwyższej Izby Kontroli ............................................. 201 480
§ 44. Ewolucja kontroli państwowej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
do 1976 r. ..................................................................................................... 203 481
§ 45. Najwyższa Izba Kontroli w świetle ustawy z 8.10.1980 r. ....................... 206 484
§ 46. Najwyższa Izba Kontroli w obowiązującym stanie prawnym .................. 209 490
I. Pozycja ustrojowa Najwyższej Izby Kontroli ................................. 209 490
II. Kryteria i zakres kontroli .................................................................. 210 491
III. Organizacja ........................................................................................ 213 496
IV. Postępowanie kontrolne ..................................................................... 218 502
Rozdział XII. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji .......................................... 222 507
§ 47. Uwagi wstępne ............................................................................................ 222 507
§ 48. Kompetencje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji ................................ 225 510
§ 49. Powoływanie, skład oraz organizacja Krajowej Rady Radiofonii
i Telewizji .................................................................................................... 228 517
Rozdział XIII. Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa ................................ 232 523
§ 50. Geneza ......................................................................................................... 232 523
§ 51. Zakres działania .......................................................................................... 234 525
§ 52. Organizacja .................................................................................................. 238 532
§ 53. Radcowie i starsi radcowie ......................................................................... 240 537
§ 54. Odpowiedzialność dyscyplinarna ............................................................... 244 546
Rozdział XIV. Prokuratura ................................................................................... 246 549
§ 55. Ewolucja instytucji prokuratury w Polsce ................................................. 246 549
§ 56. Struktura organizacyjna prokuratury .......................................................... 251 555
§ 57. Zakres zadań i kompetencji prokuratury .................................................... 260 584
Rozdział XV. Instytut Pamięci Narodowej ......................................................... 263 588
§ 58. Geneza ......................................................................................................... 263 588
§ 59. Funkcje Instytutu Pamięci Narodowej ....................................................... 265 590
I. Gromadzenie dokument(cid:243)w ................................................................ 265 590
II. Udostępnianie dokument(cid:243)w ............................................................... 267 595
III. Funkcje śledcze .................................................................................. 268 597
Spis treści
XI
Str. Nb.
IV. Funkcje lustracyjne ............................................................................ 269 599
V. Funkcje edukacyjne ............................................................................ 270 600
VI. Przepisy karne .................................................................................... 271 601
§ 60. Organizacja Instytutu Pamięci Narodowej ............................................... 271 602
Rozdział XVI. Policja ............................................................................................ 275 607
§ 61. Geneza i rozw(cid:243)j Policji w Polsce ............................................................... 275 607
§ 62. Struktura organizacyjna Policji .................................................................. 278 611
I. Uwagi wstępne ................................................................................... 278 611
II. Komendant Gł(cid:243)wny Policji ............................................................... 281 616
III. Organy Policji w terenie .................................................................... 283 621
IV. Policja sądowa .................................................................................... 288 631
§ 63. Zadania i kompetencje Policji .................................................................... 288 632
Rozdział XVII. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencja Wywiadu . 294 638
§ 64. Uwagi wstępne ............................................................................................ 294 638
§ 65. Zakres zadań i kompetencji ........................................................................ 295 640
§ 66. Organizacja .................................................................................................. 298 644
§ 67. Kolegium do spraw Służb Specjalnych ..................................................... 299 647
Rozdział XVIII. Centralne Biuro Antykorupcyjne ............................................ 302 650
§ 68. Wprowadzenie ............................................................................................. 302 650
§ 69. Podstawowe zadania .................................................................................. 303 651
§ 70. Organizacja .................................................................................................. 305 652
§ 71. Uprawnienia funkcjonariuszy ..................................................................... 307 657
§ 72. Czynności kontrolne ................................................................................... 309 659
§ 73. Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego ........................... 310 660
I. Służba w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym ............................. 310 660
II. Obowiązki i prawa funkcjonariuszy .................................................. 312 662
III. Odpowiedzialność dyscyplinarna funkcjonariuszy ........................... 313 666
Rozdział XIX. Straż Graniczna ............................................................................ 316 670
§ 74. Geneza ......................................................................................................... 316 670
§ 75. Straż Graniczna w obowiązującym stanie prawnym ................................. 318 676
I. Kompetencje Straży Granicznej ........................................................ 318 676
II. Zakres uprawnień funkcjonariuszy Straży Granicznej ..................... 320 677
III. Organizacja ........................................................................................ 326 686
IV. Służba w Straży Granicznej ............................................................. 328 688
V. Korpusy i stopnie w Straży Granicznej ............................................. 331 691
VI. Obowiązki i prawa funkcjonariuszy ................................................. 332 692
VII. Odpowiedzialność dyscyplinarna i karna funkcjonariuszy ............... 334 700
Rozdział XX. Żandarmeria Wojskowa ................................................................ 339 706
§ 76. Geneza ......................................................................................................... 339 706
I. Żandarmeria jako formacja w XIX w. .............................................. 339 706
II. Żandarmeria w II Rzeczypospolitej ................................................... 340 709
Spis treści
XII
Str. Nb.
§ 77. Żandarmeria Wojskowa po 1990 r. ........................................................... 341 710
I. Uwagi wstępne ................................................................................... 341 710
II. Zakres działania ................................................................................. 342 711
III. Organizacja ......................................................................................... 349 720
IV. Żołnierze zawodowi, żołnierze i pracownicy Żandarmerii
Wojskowej .......................................................................................... 350 723
Rozdział XXI. Straże gminne (miejskie) ............................................................. 352 724
§ 78. Uwagi wstępne ............................................................................................ 352 724
§ 79. Struktura organizacyjna i zakres kompetencji .......................................... 354 727
§ 80. Status prawny strażnika ............................................................................ 356 730
Rozdział XXII. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsument(cid:243)w .......... 359 734
§ 81. Geneza i ewolucja ustawodawstwa antymonopolowego ........................... 359 734
§ 82. Pozycja ustrojowa ....................................................................................... 363 740
§ 83. Zadania i kompetencje ................................................................................ 365 744
§ 84. Rodzaje postępowań przed Prezesem UOKiK ......................................... 369 745
I. Uwagi og(cid:243)lne ..................................................................................... 369 745
II. Postępowanie wyjaśniające ................................................................ 371 749
III. Postępowanie w sprawach praktyk ograniczających konkurencję ... 371 750
IV. Postępowanie w sprawach kontroli koncentracji .............................. 374 751
V. Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe
interesy konsument(cid:243)w ........................................................................ 376 752
Rozdział XXIII. Inspekcja Transportu Drogowego ........................................... 378 753
§ 85. Geneza ....................................................................................................... 378 753
§ 86. Kompetencje Inspekcji Transportu Drogowego ....................................... 379 754
§ 87. Organizacja ................................................................................................ 380 755
§ 88. Uprawnienia i obowiązki pracownik(cid:243)w Inspekcji Transportu
Drogowego ................................................................................................. 385 764
Rozdział XXIV. Państwowa Inspekcja Sanitarna .............................................. 390 771
§ 89. Geneza ....................................................................................................... 390 771
§ 90. Kompetencje Państwowej Inspekcji Sanitarnej ....................................... 392 773
§ 91. Organizacja ................................................................................................ 395 775
§ 92. Uprawnienia Państwowej Inspekcji Sanitarnej ........................................ 398 785
Rozdział XXV. Inspekcja Pracy ........................................................................... 401 789
Rozdział XXVI. Inspekcja Handlowa .................................................................. 404 795
Rozdział XXVII. Inspekcja Kontroli Skarbowej ................................................. 407 801
Rozdział XXVIII. Inspekcja Ochrony Środowiska ............................................. 410 808
Rozdział XXIX. Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna .................................. 413 814
Spis treści
XIII
Str. Nb.
Rozdział XXX. Inspekcja Weterynaryjna ........................................................... 416 822
Rozdział XXXI. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych ............. 420 834
§ 93. Uwagi og(cid:243)lne ............................................................................................. 420 834
§ 94. Pozycja ustrojowa organu ochrony danych osobowych .......................... 421 836
§ 95. Zakres zadań i kompetencji ...................................................................... 423 840
§ 96. Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych ................. 425 842
Rozdział XXXII. Organy nadzoru budowlanego ............................................... 426 846
§ 97. Geneza i rozw(cid:243)j instytucji nadzoru budowlanego .................................... 426 846
§ 98. Struktura organizacyjna nadzoru budowlanego......................................... 429 848
§ 99. Zakres kompetencji .................................................................................... 431 850
Część IV. Rzecznicy i organy obsługi prawnej .................................................... 435
Rozdział XXXIII. Rzecznik Praw Obywatelskich ............................................... 437 853
§ 100. Geneza i rozw(cid:243)j instytucji ombudsmana ................................................ 437 853
§ 101. Pozycja ustrojowa ..................................................................................... 440 856
Rozdział XXXIV. Rzecznik Praw Dziecka .......................................................... 444 863
§ 102. Wprowadzenie ......................................................................................... 444 863
§ 103. Kompetencje ............................................................................................ 445 865
§ 104. Pozycja ustrojowa ................................................................................... 446 867
Rozdział XXXV. Rzecznicy patentowi ................................................................. 449 870
§ 105. Zarys historii rzecznictwa patentowego w Polsce ................................. 449 870
§ 106. Wykonywanie zawodu rzecznika patentowego ...................................... 452 879
§ 107. Samorząd zawodowy .............................................................................. 456 885
§ 108. Odpowiedzialność dyscyplinarna ........................................................... 459 893
Rozdział XXXVI. Adwokatura ............................................................................. 462 898
§ 109. Zarys historii adwokatury polskiej ......................................................... 462 898
§ 110. Wykonywanie zawodu adwokata ............................................................ 465 904
§ 111. Izby adwokackie ...................................................................................... 469 912
§ 112. Organy adwokatury ................................................................................. 471 917
§ 113. Odpowiedzialność dyscyplinarna ............................................................ 474 922
Rozdział XXXVII. Radcowie prawni ................................................................... 477 930
§ 114. Powstanie korporacji radc(cid:243)w prawnych ................................................. 477 930
§ 115. Zasady wykonywania zawodu radcy prawnego .................................... 479 935
§ 116. Samorząd radc(cid:243)w prawnych ................................................................... 482 943
§ 117. Odpowiedzialność dyscyplinarna ............................................................ 485 950
XIV
Spis treści
Str. Nb.
Rozdział XXXVIII. Notariat ................................................................................. 489 960
§ 118. Zarys historii notariatu ............................................................................ 489 960
§ 119. Wykonywanie zawodu notariusza .......................................................... 493 969
§ 120. Samorząd notarialny ............................................................................... 496 977
§ 121. Odpowiedzialność dyscyplinarna notariusza .......................................... 498 982
Rozdział XXXIX. Doradcy podatkowi ................................................................ 501 992
§ 122. Uwagi og(cid:243)lne .......................................................................................... 501 992
§ 123. Zasady wykonywania zawodu doradcy podatkowego ........................... 502 993
§ 124. Samorząd zawodowy .............................................................................. 505 1000
§ 125. Odpowiedzialność dyscyplinarna ........................................................... 507 1005
Indeks rzeczowy ..................................................................................................... 511
Wykaz skr(cid:243)t(cid:243)w
1. Akty normatywne
ABWU .......................... ustawa z 24.5.2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. Nr 74, poz. 676 ze zm.)
CBAU ........................... ustawa z 9.6.2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz.U.
DorPodU ....................... ustawa z 5.7.1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jedn. Dz.U.
d.NIKU .......................... ustawa z 8.10.1980 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz.U. Nr 22,
d.SNU ............................ ustawa z 20.9.1984 r. o Sądzie Najwyższym (tekst jedn. Dz.U.
Nr 104, poz. 708 ze zm.)
z 2008 r. Nr 73, poz. 443 ze zm.)
poz. 82 ze zm.)
z 2002 r. Nr 101, poz. 924 ze zm.)
d.TKU ........................... ustawa z 29.4.1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (tekst jedn.
Dz.U. z 1991 r. Nr 104, poz. 470 ze zm.)
EKPC ............................ Europejska Konwencja Praw Człowieka
IHU ............................... ustawa z 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jedn. Dz.U.
z 2009 r. Nr 151, poz. 1219)
IPNU ............................. ustawa z 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej (cid:150) Komi-
sji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu (tekst jedn.
Dz.U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 ze zm.)
KC ................................. Kodeks cywilny
KKS ............................... Kodeks karny skarbowy
Konstytucja RP ............. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
KPA ............................... Kodeks postępowania administracyjnego
KPC ............................... Kodeks postępowania cywilnego
KPK ............................... Kodeks postępowania karnego
KRRiTU ........................ ustawa z 29.12.2001 r. o radiofonii i telewizji (tekst jedn. Dz.U.
KrRSU ........................... ustawa z 27.7.2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U.
z 2004 r. Nr 253, poz. 2531 ze zm.)
Nr 100, poz. 1082 ze zm.)
KSH ............................... Kodeks sp(cid:243)łek handlowych
KW ................................ Kodeks wykroczeń
NIKU ............................. ustawa z 3.12.1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (tekst jedn.
NSAU ............................ ustawa z 11.5.1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U.
Dz.U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.)
Nr 74, poz. 368 ze zm.)
OchrDanychU ............... ustawa z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.
Dz.U z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.)
XVI
OchrKonkU ................... ustawa z 16.2.2007 r. o ochronie konkurencji i konsument(cid:243)w (Dz.U.
Wykaz skr(cid:243)t(cid:243)w
PGU ............................... ustawa z 8.7.2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa
Nr 50, poz. 331 ze zm.)
(Dz.U. Nr 169, poz. 1417 ze zm.)
poz. 277 ze zm.)
z 2009 r. Nr 148, poz. 1188 ze zm.)
z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.)
Nr 7, poz. 39 ze zm.)
Nr 153, poz. 1269 ze zm.)
(Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.)
Nr 177, poz. 753 ze zm.)
PolU .............................. ustawa z 6.4.1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 43,
PrAdw ........................... ustawa z 26.5.1982 r. (cid:150) Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U.
PrNot ............................. ustawa z 14.2.1991 r. (cid:150) Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz.U.
ProkU ............................ ustawa z 20.6.1985 r. o prokuraturze (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r.
PrUSA ........................... ustawa z 25.7.2002 r. o ustroju sąd(cid:243)w administracyjnych (Dz.U.
PrUSP ............................ ustawa z 27.7.2001 r. (cid:150) Prawo o ustroju sąd(cid:243)w powszechnych
PrUSW .......................... ustawa z 21.8.1997 r. (cid:150) Prawo o ustroju sąd(cid:243)w wojskowych (Dz.U.
RadPrU .......................... ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r.
RPDU ............................ ustawa z 6.1.2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz.U. Nr 6,
Nr 10, poz. 65)
poz. 69 ze zm.)
ze zm.)
poz. 643 ze zm.)
SGU ............................... ustawa z 12.10.1990 r. o Straży Granicznej (tekst jedn. Dz.U.
StrGmU ......................... ustawa z 29.8.1997 r. o strażach gminnych (Dz.U. Nr 123, poz. 779
z 2005 r. Nr 234, poz. 1997 ze zm.)
TKU .............................. ustawa z 1.8.1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102,
TransportDrogU ............ ustawa z 6.9.2001 r. o transporcie drogowym (tekst jedn. Dz.U.
TSU ............................... ustawa z 26.3.1982 r. o Trybunale Stanu (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r.
z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.)
Nr 101, poz. 925 ze zm.)
ŻWU ............................. ustawa z 24.8.2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych or-
ganach porządkowych (Dz.U. Nr 123, poz. 1353 ze zm.)
2. Czasopisma i publikatory
AUMCS ........................ Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska
Dz.P.P.P. ......................... Dziennik Praw Państwa Polskiego
Dz.U. ............................. Dziennik Ustaw
Dz.Urz. .......................... Dziennik Urzędowy
GP .................................. Gazeta Prawna
GS ................................. Gazeta Sądowa
Jur. ................................. Jurysta
MoP ............................... Monitor Prawniczy
MoPod ........................... Monitor Podatkowy
M.P. ............................... Monitor Polski
Wykaz skr(cid:243)t(cid:243)w
XVII
NP .................................. Nowe Prawo
OSNAPiUS ................... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych
OSNC ............................ Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna
OSP ............................... Orzecznictwo Sąd(cid:243)w Polskich
OTK-A .......................... Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego seria A
Pal. ................................ Palestra
PiP ................................. Państwo i Prawo
PiŻ ................................. Prawo i Życie
PP .................................. Przegląd Podatkowy
Prok. i Pr. ....................... Prokuratura i Prawo
Prz. Sejm. ....................... Przegląd Sejmowy
PS .................................. Przegląd Sądowy
PUG ............................... Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
Rej. ................................ Rejent
RzZN ............................. Rzeszowskie Zeszyty Naukowe
SI ................................... Studia Iuridica
WPP .............................. Wojskowy Przegląd Prawniczy
3. Organy ochrony prawnej i inne organy, organizacje i instytucje
ABW .............................. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
AW ................................. Agencja Wywiadu
BOR ............................... Biuro Ochrony Rządu
CBA................................ Centralne Biuro Antykorupcyjne
ETPCz ............................ Europejski Trybunał Praw Człowieka
IP .................................... Inspekcja Pracy
IPN ................................. Instytut Pamięci Narodowej
KC .................................. Komitet Centralny
KOP ................................ Korpus Ochrony Pogranicza
KRdS .............................. Krajowa Rada Sądownictwa
KRRiT ............................ Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
MBP ............................... Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
MO ................................. Milicja Obywatelska
MSW .............................. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
NBP ................................ Narodowy Bank Polski
NIK ................................ Najwyższa Izba Kontroli
NKWD ........................... Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych
NSA ................................ Naczelny Sąd Administracyjny
NTA ................................ Najwyższy Trybunał Administracyjny
PG .................................. Prokuratura Generalna
PKWN ............................ Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
PO .................................. Platforma Obywatelska
PRL ................................ Polska Rzeczypospolita Ludowa
PZPR .............................. Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
RFN ................................ Republika Federalna Niemiec
RP ................................... Rzeczypospolita Polska
RPD ................................ Rzecznik Praw Dziecka
Wykaz skr(cid:243)t(cid:243)w
XVIII
RPO ................................ Rzecznik Praw Obywatelskich
SB ................................... Służba Bezpieczeństwa
SD .................................. Stronnictwo Demokratyczne
SG .................................. Straż Graniczna
SLD ................................ Sojusz Lewicy Demokratycznej
SN .................................. Sąd Najwyższy
SP ................................... Skarb Państwa
SS ................................... Eskadra Ochronna (niem. Waffen-Schutzstaffel)
STASI ............................. policja polityczna w Niemieckiej Republice Demokratycznej (niem.
Staatssicherheitsdienst)
TK .................................. Trybunał Konstytucyjny
TS ................................... Trybunał Stanu
UB .................................. Urząd Bezpieczeństwa
UBP ................................ Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
UE .................................. Unia Europejska
UOKiK ........................... Urząd Ochrony Konkurencji i Konsument(cid:243)w
UOP ................................ Urząd Ochrony Państwa
WOP ............................... Wojska Ochrony Pogranicza
WP .................................. Wojsko Polskie
ZSL ................................. Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
ŻW ................................. Żandarmeria Wojskowa
4. Inne skr(cid:243)ty
art. ................................. artykuł
franc. ............................. francuski (-a, -e)
m.in. .............................. między innymi
m.st. ............................... miasto stołeczne
nast. ............................... następny (-a, -e)
niepubl. .......................... niepublikowane (-a, -y)
Nr .................................. numer
orz. ................................ orzeczenie
pkt ................................. punkt
post. ............................... postanowienie
rozdz. ............................. rozdział
s. .................................... strona
S.A. ............................... sp(cid:243)łka akcyjna
t. .................................... tom
tekst jedn. ...................... tekst jednolity
tzn. ................................. to znaczy
uchw. ............................. uchwała
ust. ................................. ustęp
wyd. ............................... wydanie
wyr. ................................ wyrok
z. .................................... zeszyt
zd. .................................. zdanie
ze zm. ............................ ze zmianami
zob. ................................ zobacz
Część I. Zagadnienia og(cid:243)lne
Pobierz darmowy fragment (pdf)
