Cyfroteka.pl

Prostaczek (L’Ingénu) – utwór francuskiego filozofa Voltaire'a, napisany w 1767 r., zaliczany do jego powiastek filozoficznych, chociaż posiada też cechy apologu, satyry i powieści (zwłaszcza powieści rozwojowej i powieści sentymentalnej). Voltaire wydał Prostaczka anonimowo. Pełny tytuł dzieła brzmi L’Ingénu. Histoire véritable, tirée des manuscrits du père Quesnel, a w przekładzie polskim Tadeusza Boya-Żeleńskiego: Prostaczek. Historia prawdziwa, znaleziona w papierach ojca Quesnela. Wymieniony w tytule Pasquier Quesnel był w czasach Voltaire'a już nieżyjącym teologiem francuskim, jednym z przywódców ruchu jansenistycznego. Voltaire fikcyjnie przypisał mu autorstwo swojej książki, wskazując jednocześnie na jeden z głównych tematów dzieła: dużą część Prostaczka zajmują sprawy religii, w szczególności konflikt pomiędzy jezuitami a jansenistami. Tematyka Prostaczka obejmuje też jednak inne kwestie: powieść Voltaire'a jest krytyką sfer rządzących we Francji, a także etnocentryzmu, będąc jednym z dzieł odwołujących się do archetypu 'szlachetnego dzikusa' (le bon sauvage).