Współczesne przedsiębiorstwa na coraz większą skalę korzystają z nowoczesnych technologii. Nowe technologie informatyczne oznaczają radykalne zmiany w sposobie prowadzenia rachunkowości - ogromne bazy dostępnych danych, coraz bardziej przyjazne aplikacje, szybko generowane sprawozdania i raporty, łatwy i zdalny dostęp do wyników analiz stanowią widoczne efekty tych zmian. Dzięki rozwojowi Internetu dane rachunkowe przesyłane są błyskawiczne na ogromne odległości do centrów rozliczeniowych lub bezpośrednio do użytkowników informacji.
Zmiany we współczesnych przedsiębiorstwach i ich systemach rachunkowości nie zachodzą jedynie pod wpływem nowych technologii informatycznych. Nowe otoczenie i oczekiwania klientów wymagają od przedsiębiorstw elastyczności postępowania i szybkiej reakcji na działania konkurentów. Coraz więcej działań realizowanych w przedsiębiorstwach ma charakter działań projektowych, jednorazowych unikalnych, tworzonych przez specjalnie powoływane zespoły projektowe.
Książka prezentuje różnorodne aspekty, wpływy zmian technologicznych w otoczeniu współczesnych organizacji na systemy rachunkowości finansowej i zarządczej. Autorzy książki reprezentują ważne polskie i zagraniczne ośrodki badawcze.
Najważniejsze problemy poruszane w książce dotyczą:
wpływu Internetu na społeczną role rachunkowości,
zastosowań systemów informatycznych wspomagających rachunkowość,
standardu sprawozdawczości elektronicznej XBRL,
systemu elektronicznego obiegu dokumentów,
ryzyka jako zjawiska ujmowanego w rachunkowości,
współczesnej rachunkowości zarządczej projektów,
nowoczesnych metod oceny projektów i portfeli projektów,
projektów konstruowania systemów pomiaru osiągnięć organizacji.
Darmowy fragment publikacji:
RACHUNKOWOÂå
RACHUNKOWOÂå
W OTOCZENIU NOWYCH
W OTOCZENIU NOWYCH
TECHNOLOGII
TECHNOLOGII
ksià˝ka pod redakcjà
Moniki ¸ada
i Aliny Kozarkiewicz
RACHUNKOWOÂå
W OTOCZENIU NOWYCH
TECHNOLOGII
RACHUNKOWOÂå
W OTOCZENIU NOWYCH
TECHNOLOGII
ksià˝ka pod redakcjà
Moniki ¸ada
i Aliny Kozarkiewicz
WYDAWNICTWO C.H.BECK
WARSZAWA 2008
Redakcja: Agnieszka Bereźnicka-Serai n
Projekt okładki i stron tytułowych: Maryna Wiśniewska
Ilustracja na okładce: © 2008 iStock International Inc.
© Wydawnictwo C. H. Beck 2008
Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Skład i łamanie: DTP Service
Druk i oprawa: Cyfrowe Centrum Druku, Bydgoszcz
ISBN 978-83-255-0378-9
Spis treści
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII
Część I
Rachunkowość i nowe technologie, Monika Łada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
h e possibilities of accounting in the global context : critical rel ections
on accounting and the internet as a new technology of communication,
Sonja Gallhofer, Jim Haslam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
XBRL – nowy standard sprawozdawczości elektronicznej,
Anna Surowiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Wymogi jakościowe informatycznego programu i nansowo-księgowego,
Halina Buk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Praktyczne aspekty wykorzystania systemów informatycznych
w rachunkowości, Joanna Sawicka, Elżbieta Marcinkowska . . . . . . . . . . . . . . 61
Rola informacji z rachunkowości w ocenie niepewności i ryzyka
działalności, Edward Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Opcje menedżerskie w spółkach informatycznych notowanych na
Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., Anna Karmańska . . 79
Rachunkowość niezakończonych kontraktów długoterminowych
w usługach informatycznych, Angelika Sadłoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Rachunek kosztów działań w procesach logistycznych
przedsiębiorstwa, Marta Kołodziej-Hajdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Część II
Projects and accounting – relations, requirements and challenges,
Alina Kozarkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
V
Spis treści
When management accounting becomes project management and
vice versa. A study of a project based company, Henrik CJ Linderoth . . . . . 125
Helping the management accountant evolve? A Case Study of a Change
Project in the Corrugated Container Sector, Martin J. Quinn . . . . . . . . . . . 139
Ocena portfeli projektów, Alina Kozarkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
Real options as the dynamic method to determine the fair-market value
of investment property in energy sector, Alicja Byrska-Rapala . . . . . . . . . . . 179
In search for project value, Monika Łada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Methodology of Performance Measures Design:
A Conceptual Framework, Bartłomiej Nita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
VI
Wprowadzenie
Trudno sobie wyobrazić współczesny świat bez komputerów, Internetu czy te-
lefonów komórkowych. Rozwój technologii komunikacyjnych, a przede wszystkim
technologii informatycznych, zmienił sposoby naszej komunikacji z innymi – ko-
munikujemy się szybciej i częściej, łatwiej i szybciej docieramy do potrzebnych nam
informacji, przekazujemy informacje innym indywidualnym odbiorcom lub ano-
nimowym czytelnikom blogów i stron internetowych, korzystamy z internetowych
banków, sklepów oraz bibliotek. Istotnie zmienia się także sposób funkcjonowania
współczesnych przedsiębiorstw i organizacji non-proi t, zmienia się handel, nauka,
oświata oraz rozrywka.
Przedsiębiorstwa rozmaitych branż i o różnej wielkości korzystają z technologii
informatycznych na coraz większą skalę. Technologie informatyczne nie tylko sta-
nowią podstawę nowoczesnych systemów sterowania produkcją, ale także wspierają
wszystkie inne sfery, w tym rachunkowość. Nowe technologie oznaczają przede
wszystkim ułatwienie w prowadzeniu rachunkowości przedsiębiorstw – coraz
bardziej przyjazne systemy księgowe, szybko generowane sprawozdania i raporty,
sprawna kontrola budżetów stanowią widoczne efekty tych zmian. Dzięki rozwojowi
Internetu dane rachunkowe przesyłane są błyskawicznie na ogromne odległości,
mogą być tworzone centra rozliczeniowe w dowolnym punkcie na świecie, dostęp
do informacji jest możliwy w czasie wymaganym przez użytkownika, a coraz więcej
użytkowników może też korzystać z przywileju dostępu do danych rachunkowych.
Nadal wprawdzie debet równa się kredytowi, pasywa aktywom, a ujemny wynik
i nansowy spędza sen z powiek menedżerom, jednak bez wątpienia współczesna
rachunkowość przeobraża się wraz ze zmianami w jej otoczeniu technologicznym.
Problematyka zmian, jakie zachodzą w rachunkowości pod wpływem nowego
otoczenia technologicznego, stanowi temat rozważań podjętych przez autorów
w pierwszej części tego opracowania.
Zmiany we współczesnych przedsiębiorstwach i ich systemach rachunkowości nie
zachodzą jedynie pod wpływem nowych technologii. Nowe otoczenie wymaga od
przedsiębiorstw elastyczności działania, szybkiej reakcji na działania konkurentów
VII
Wprowadzenie
i coraz to nowe oczekiwania klientów. Zwiększa się liczba działań realizowanych
w przedsiębiorstwach, które mają charakter działań projektowych, jednorazowych,
unikalnych, tworzonych przez specjalnie powoływane zespoły projektowe. Rozwój
organizacji projektowych, zarządzania projektami i przez projekty nie pozostaje
bez wpływu na rozwój systemów rachunkowości. Druga część książki poświęcona
jest problematyce z pogranicza rachunkowości i projektów – zgromadzone tu prace
analizują zmiany w rachunkowości pod wpływem projektów i pokazują projekty
związane z wdrażaniem nowych rozwiązań w systemach rachunkowości.
Analiza wpływu Internetu i nowoczesnych możliwości przetwarzania informacji
oraz wpływu zarządzania przez projekty na zmiany w systemach rachunkowości
i nansowej i zarządczej to ogromnie istotne problemy. Na temat każdego z nich
pewnie można by przygotować ogromne, kompleksowe opracowanie. Poruszana
w książce problematyka często stanowi przyczynek do dyskusji i pokazuje wybrane
aspekty rozważanej problematyki. Mamy jednak nadzieję, że stanie się interesującą
lekturą dla Czytelników, cennym materiałem dydaktycznym w nauczaniu współ-
czesnej rachunkowości, a także inspiracją do dalszych badań naukowych.
Książka ta jest efektem wysiłku wielu osób. Nie powstałaby przede wszystkim
bez zaangażowania autorów poszczególnych rozdziałów, recenzentów, sponsorów
oraz Wydawnictwa C. H. Beck. Serdecznie dziękujemy wszystkim autorom, którzy
zechcieli się podzielić swoimi przemyśleniami dotyczącymi zmian we współczesnej
rachunkowości. Słowa podziękowania kierujemy także do recenzentów, których
cenne uwagi wpłynęły na ostateczny kształt tej książki. Dziękujemy za wsparcie ze
strony i rm Browar Żywiec SA oraz Comarch SA, które od lat aktywnie wspomagają
działalność naukową polskich ośrodków akademickich. Szczególne podziękowania
składamy Wydawnictwu C.H. Beck, które nadało tej pracy i nalną formę.
Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tej pracy.
Życzymy miłej i inspirującej lektury.
Monika Łada i Alina Kozarkiewicz
VIII
Część
RACHUNKOWOŚĆ
I NOWE TECHNOLOGIE I
Monika Łada
Wydział Zarządzania,
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Rachunkowość i nowe technologie
1. Wprowadzenie
Dynamiczny rozwój nowych technologii i wynikające z niego zmiany
społeczno-gospodarcze nie pozostają bez wpływu na kierunki ewolucji
rachunkowości. Transformacja głównych gospodarek światowych z orien-
tacji przemysłowej w kierunku gospodarki opartej na wiedzy przejawia
się rozwojem zupełnie nowych modeli biznesowych adaptowanych przez
współczesne organizacje. W procesie nieustannego dążenia do poprawy
efektywności oraz zapewnienia odpowiedniej elastyczności – czynników
niezbędnych, by przetrwać i odnieść sukces w dynamicznie zmieniającym
się otoczeniu – organizacje poszukują coraz to nowszych i bardziej zaawan-
sowanych metod przetwarzania informacji wykorzystywanej do podejmo-
wania decyzji. Tendencje te wpływają na obraz współczesnej rachunkowości
wielokierunkowo i wielopłaszczyznowo.
Z perspektywy rachunkowości, jako kluczowego systemu informacyjnego
niezbędnego dla efektywnego funkcjonowania zarówno pojedynczych orga-
nizacji, jak i całych systemów gospodarczych, niewątpliwie najistotniejszą
tendencją jest powszechne wykorzystywanie technologii informatycznych.
Trend ten odnotowywany na świecie od kilku dziesięcioleci w Polsce nabrał
szczególnej dynamiki w ostatnich 2 dekadach. Systematyczne zwiększanie
parametrów technicznych sprzętu komputerowego i rozpowszechnienie
zestandaryzowanego oprogramowania oraz relatywnie szybko obniżające
się koszty pozyskania i wykorzystania całych systemów sprawiły, że syste-
my informatyczne rachunkowości na stałe zagościły również w polskich
przedsiębiorstwach. W ostatnim okresie dodatkowej dynamiki w zakresie
3
Monika Łada
zastosowania systemów informatycznych rachunkowości nadaje rozwój
i upowszechnienie Internetu, otwierając nowe pole dla rozwiązań w zakresie
wymiany informacji pomiędzy organizacjami gospodarczymi.
2. Technologie informatyczne a kierunki zmian
w rachunkowości
Technologie informatyczne przeobraziły bardzo radykalnie sposób funk-
cjonowania rachunkowości w praktyce i – jak się wydaje – będą jednym
z podstawowych czynników nadających kierunek zmianom w najbliższej
przyszłości. Na rysunku 1 zestawiono podstawowe 4 kierunki oddziaływa-
nia technologii informatycznych na rozwój rachunkowości. Wyróżniono
następujące kierunki zmian:
1) zmiany w sposobie ewidencjonowania i udostępniania informacji rachun-
kowej w relacjach między organizacjami a otoczeniem gospodarczym
(rachunkowość i nansowa),
2) zmiany w zakresie wykorzystania informacji rachunkowej na potrzeby
zarządzania organizacjami (rachunkowość zarządcza),
3) zmiany w podejściach i metodach stosowanych w badaniach naukowych
w obszarze rachunkowości,
4) zmiany zakresu i metod nauczania rachunkowości.
Rys. 1. Wpływ technologii informatycznych na rachunkowość
Rachunkowość i nansowa
Badania naukowe
w zakresie rachunkowości
Technologie
informatyczne
Rachunkowość zarządcza
Edukacja rachunkowości
Źródło: Opracowanie własne.
Coraz bardziej powszechne zastosowanie informatycznych systemów
rachunkowości oraz możliwość ich włączania w ogólnodostępną sieć Inter-
netu otwierają zupełnie nowe możliwości wymiany informacji rachunko-
wej między pojedynczymi organizacjami a ich otoczeniem gospodarczym.
Z technicznego punktu widzenia zanikają tradycyjnie bariery dostępu in-
teresariuszy zewnętrznych do danych z ewidencji rachunkowej, stwarzając
4
Rachunkowość i nowe technologie
możliwości zapewniania większej przejrzystości działalności danego pod-
miotu oraz lepszego dostosowania zakresu udostępnianych informacji do
indywidualnych potrzeb. Niebagatelne znaczenie mają przy tym malejące
krańcowe koszty uzyskania i przekazania informacji stwarzające szanse
na znaczne poszerzenie zakresu, częstotliwości i szybkości przekazywania
informacji otoczeniu. Prawidłowe pełnienie przez rachunkowości swoich
funkcji w tych nowych uwarunkowaniach technologicznych wymaga wielu
dodatkowych działań skierowanych na zapewnienie odpowiedniego poziomu
bezpieczeństwa oraz prawidłowości merytorycznej stosowanych systemów
informatycznych.
Zmniejszające się bariery techniczne w dostępie do danych o działalności
organizacji sprzyjają również poszerzeniu zakresu informacji wykorzysty-
wanej na potrzeby zarządzania. Niższe koszty dostępu do danych wpływają
pozytywnie na efektywność wykorzystania coraz to bardziej szczegółowych
analiz zarządczych. Ponadto rosnąca ilość danych przetwarzanych w syste-
mach informatycznych, dotycząca nie tylko i nansowej strony funkcjonowa-
nia organizacji, stwarza dogodne warunki do łączenia analiz o charakterze
ilościowym, jakościowym z analizami tradycyjnie skoncentrowanymi na
i nansowym aspekcie działalności. Prowadzone analizy zarządcze, dzięki
łatwiejszemu dostępowi do informacji, coraz częściej wykraczają poza granice
działalności pojedynczego podmiotu i obejmują wiele współpracujących lub
rywalizujących ze sobą podmiotów. We współczesnej rachunkowości zarząd-
czej nastąpił bardzo radykalny zwrot od tradycyjnego podejścia – zgodnie
z którym podstawową barierą rozwoju i zastosowania nowych metod były
wysoka pracochłonność oraz koszty przygotowania informacji – do warun-
ków, w których głównym problemem jest nadmiar informacji i występuje
przede wszystkim potrzeba jej odpowiedniego doboru oraz przetworzenia
adekwatnie do oczekiwań osób zarządzających.
Zmiany obserwowane w praktyce rachunkowości przekładają się na
kształcenie oraz prowadzenie badań naukowych w zakresie rachunkowo-
ści. W programach kształcenia profesjonalistów z zakresu rachunkowości
technologie informatyczne zajmują coraz więcej miejsca, nie tylko w for-
mie odrębnych przedmiotów lub kursów z zakresu informatyki, ale przede
wszystkim poprzez nauczanie rachunkowości przy wykorzystaniu systemów
informatycznych stosowanych w praktyce. Komputery są więc obecne na
co dzień nie tylko na biurkach rachunkowców-praktyków, ale również na
ławkach studentów rachunkowości. Są one również nieodzownym narzę-
dziem badaczy prowadzących badania naukowe w ośrodkach akademickich.
Zastosowanie nowych technologii to nie tylko nowy obszar badań nad
5
Monika Łada
rachunkowością, które przyczyniają się do lepszej weryi kacji istniejących
teorii oraz stymulują opracowanie nowych. Komputery i Internet to również
podstawowe sposoby pozyskiwania wiedzy o rachunkowości, jej przetwa-
rzania i udostępniania szerokiemu gronu odbiorców.
3. Nowe technologie a rachunkowość
Cel pierwszej części książki to przedstawienie, jak złożona i wieloaspek-
towa jest problematyka wpływu wykorzystania nowych technologii na teorię
oraz praktykę rachunkowości. Zaprezentowane w kolejnych rozdziałach
artykuły i podejmowana przez autorów problematyka potwierdzają, że od-
działywanie nowych technologii obejmuje nie tylko wykorzystanie systemów
informatycznych w przetwarzaniu i udostępnianiu danych prezentujących
sytuację i nansową podmiotów gospodarczych, ale również jest związane
z transformacją współczesnych organizacji gospodarczych i stosowaniem
nowych modeli biznesowych.
W artykule zamieszczonych w rozdziale 2 pod tytułem Możliwości rachun-
kowości w kontekście globalnym. Krytyczne rel eksje na temat rachunkowości
i Internetu jako nowej technologii komunikowania Sonja Galhof er i Jim
Haslam poddają dyskusji społeczne znaczenie możliwych zmian, jakie otwiera
przed rachunkowością coraz bardziej powszechne wykorzystanie Internetu.
W tej bardzo wnikliwej analizie szans i zagrożeń związanych z zastosowa-
niem nowych, tańszych technologii umożliwiających globalne dostarczanie
informacji o sytuacji podmiotów gospodarczych autorzy przyjmują podej-
ście krytyczne, koncentrując się na czynnikach istotnych z perspektywy
możliwości zwiększenia dobrobytu społecznego. W podsumowaniu debaty
autorzy stwierdzają, że rozwój Internetu stwarza możliwości zapewnienia
powszechnego i równoprawnego dostępu do informacji nie tylko specjalistom,
ale również przeciętnym obywatelom, a tym samym rachunkowość może od-
grywać potencjalnie znacznie większą rolę w procesie zmiany świata na lepszy.
Kolejne 3 artykuły stanowią kontynuację problematyki wykorzystania
technologii informatycznych dla potrzeb rachunkowości. Ich autorzy kon-
centrują się na praktycznej stronie tego zagadnienia. W rozdziale 3 zapre-
zentowano artykuł pod tytułem XBRL – nowy standard sprawozdawczości
elektronicznej, w którym Anna Surowiec przedstawia podstawowe założenia,
cele oraz elementy standardu pozwalającego zapisywać, a także przesyłać
informacje zawarte w sprawozdaniach i nansowych w postaci elektronicz-
nej. Dopracowanie i powszechne wprowadzenie standardu XBRL stanowi
punkt wyjścia do swobodnego transferu informacji rachunkowej między
nadawcami a odbiorcami przy wykorzystaniu sieci komputerowej.
6
Rachunkowość i nowe technologie
W rozdziale 4 problematyka systemów informatycznych rachunkowości
przedstawiona została z punktu widzenia kryteriów oceny przydatności
i efektywności systemu informatycznego. Halina Buk w artykule pt. Wymogi
jakościowe informatycznego programu i nansowo-księgowego przedstawiła
różne kryteria oceny przydatności i efektywności systemów informatycznych
prowadzone w momencie podejmowania decyzji o wprowadzeniu nowego
oprogramowania. Autorka zwróciła szczególną uwagę na wyzwanie, jakim
jest konieczność odpowiedniego przełożenia technicznych aspektów na
kategorie merytoryczne, ekonomiczne i bezpieczeństwa funkcjonowania
programów komputerowych rachunkowości.
Warunkom i korzyściom z zastosowania systemów komputerowych
w obszarze rachunkowości i nansowej poświęcony jest również rozdział 5
pod tytułem Praktyczne aspekty wykorzystania systemów informatycznych
w rachunkowości. Joanna Sawicka i Elżbieta Marcinkowska przedstawiają ak-
tualne regulacje prawne dotyczące wykorzystania systemów informatycznych
w polskich przedsiębiorstwach oraz omawiają możliwości dalszej poprawy
efektywności systemów rachunkowości poprzez zastosowanie elektronicznej
wymiany danych (EDI). Autorki – po przedstawieniu podstawowych korzy-
ści związanych z zastosowaniem systemów EDI – stwierdzają, że mają one
głównie charakter jakościowy, co stanowi wyzwanie przy ocenie i nansowej
efektywności tych systemów.
Kolejne rozdziały dotyczą problematyki rachunkowości i nansowej i za-
rządczej we współczesnych organizacjach gospodarczych. Rozwój i wykorzy-
stanie nowych technologii, w tym szczególnie technologii informatycznych,
w warunkach ciągłego dążenia do poprawy efektywności i umocnienia
pozycji strategicznej daje efekt w postaci nowych modeli biznesowych, we-
dług których funkcjonują największe przedsiębiorstwa światowe. Modele te
rozpowszechniane poprzez liczne opracowania – wzorce najlepszych praktyk
– znajdują naśladowców na całym świecie, przyczyniając się do popularyzacji
nowych form działalności i dostosowanych do nich metod zarządzania.
Działalność współczesnych podmiotów działających w branżach nowych
technologii charakteryzuje przede wszystkim wysoki poziom ryzyka. Prob-
lematyki tej dotyczy rozdział 6 pod tytułem Rola informacji z rachunkowości
w ocenie niepewności i ryzyka działalności. W rozdziale tym Edward Nowak
wskazuje, jak istotna dla współczesnych organizacji jest umiejętność od-
powiednio szybkiego rozpoznania ryzyka oraz uwzględnienia go w podej-
mowanych decyzjach. Przytoczone w opracowaniu argumenty i przykłady
potwierdzają kluczową rolę informacji pochodzącej z systemu rachunko-
7
Monika Łada
wości, zarówno do oceny skali ryzyka, jak również rozpoznania sposobów
zabezpieczenia się przed ryzykiem.
Kolejny rozdział autorstwa Anny Karmańskiej pod tytułem Opcje me-
nedżerskie w spółkach informatycznych notowanych na giełdzie papierów
wartościowych dotyczy już znacznie węższego zagadnienia rachunkowości
w i rmach nowych technologii. Autorka wskazuje na kluczowe znaczenie,
jakie mają dla i rm nowych sektorów pracownicy – ich wiedza oraz za-
angażowanie w działalność organizacji. W opracowaniu przedstawiono opcje
menedżerskie jako jeden ze stosowanych aktualnie instrumentów mających
na celu motywowanie pracowników do zwiększania zaangażowania w osią-
ganie oczekiwanych wyników i nansowych.
Kolejny przykład wpływu specyi ki działalności i rm nowych technologii
na stosowane rozwiązania w zakresie rachunkowości zawarty jest w roz-
dziale 8 pt. Rachunkowość niezakończonych kontraktów długoterminowych
w usługach informatycznych. Angelika Sadłoń przedstawiła obowiązujące
aktualnie w rachunkowości i nansowej zasady wyceny przychodów i kosztów
kontraktów długoterminowych oraz przeanalizowała skalę tej problematyki
w wybranych dużych polskich i rmach informatycznych. Uzyskane wyniki
potwierdzają, że problematyka wyceny długoterminowych kontraktów in-
formatycznych realizowanych przy wykorzystaniu metod rachunkowości
zarządczej ma istotne znaczenie z perspektywy zapewnienia prawidłowego
obrazu sytuacji i nansowej realizujących je i rm.
Kwestia wiarygodnego obrazu sytuacji i nansowej organizacji to prob-
lem kluczowy z punktu widzenia użytkowników informacji. W rozdziale 9
Małgorzata Białas omawia problematykę wpływu zastosowania MSSF na
ocenę zdolności kredytowej podmiotów gospodarczych. Autorka, analizując
procedurę oceny zdolności kredytowej stosowanej przez banki, wskazu-
je na kluczową rolę sprawozdań i nansowych jako podstawowego źródła
wykorzystywanej informacji. Wpływ różnic w zasadach rachunkowości
ujętych w polskim prawodawstwie oraz w międzynarodowych standardach
na możliwość wiarygodnej oceny zdolności kredytowej autorka zilustrowa-
ła przykładem i rmy Bioton, zajmującej się produkcją leków i preparatów
farmaceutycznych.
Wpływ metod, tym razem rachunkowości zarządczej, na efektywność
funkcjonowania współczesnych organizacji to temat kolejnego rozdzia-
łu. Rachunek kosztów działań należy aktualnie do najpopularniejszych
i najchętniej wprowadzanych instrumentów rachunkowości zarządczej.
Zastosowanie tego instrumentu związane jest zwykle z aplikacją nowego
modułu oprogramowania integrującego dane z systemu rachunkowości
8
Rachunkowość i nowe technologie
z danymi pochodzącymi z innych ewidencji ilościowych. W rozdziale 10
Marta Kołodziej-Hajdo przedstawiła zastosowanie rachunku kosztów działań
do kontroli i efektywnego podejmowania decyzji w procesach logistycznych
przedsiębiorstwa, wskazując, jak istotny jest obszar logistyki dla sprawnego
funkcjonowania współczesnych organizacji.
Cześć pierwszą niniejszej książki kończy rozdział 11 pt. Systemy infor-
matyczne w przedsiębiorstwie. W rozdziale tym Tomasz Rutkowski omawia
podstawowe rodzaje systemów informatycznych wykorzystywanych do
wspomagania zarządzanie organizacjami gospodarczymi, wskazując na
wyraźnie obserwowaną w praktyce tendencję do integracji różnych syste-
mów w jednolity. Omawiane systemy ilustrowane są przykładami rozwiązań
oferowanych przez i rmę Comarch.
9
Sonja Gallhofer and Jim Haslam
School of Accounting and Finance,
University of Dundee
h e possibilities of accounting in the global
context : critical rel ections on accounting
and the internet as a new technology of
communication
h e emergence of the Internet as a new technology of communication
constituted a new possibility or dimension in the provision and accessibility
of information globally. Information that previously had been costly and time
consuming to disseminate might now be made available to a global audi-
ence at a fraction of the cost and time. Information might now be cheaply
and quickly accessed globally. h is new technology revolutionised the way
people were able to communicate and engage as citizens. Of interest to us
here is how the availability of the Internet has af ected the provision and
usage as well as the content and form of accounting information and how
the accounting/Internet interrelationship has impacted upon the ability
of individuals, groups and organisations (including notably not-for-proi t
organisations or NGOs) to participate in the democratic process through
active citizenship. Further, it is of interest to consider the opportunities
that such an active citizenship opens up in terms of attempts to enhance
well-being globally. In our paper we address these issues through a critical
social analysis. h e structure of our paper is as follows: brief summary of
our theoretical approach; discussion of key consequences of the accounting/
Internet interrelationship; concluding comments.
11
Pobierz darmowy fragment (pdf)