Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00033 003533 22429061 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Rada nadzorcza w spółce akcyjnej - ebook/pdf
Rada nadzorcza w spółce akcyjnej - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 594
Wydawca: C. H. Beck Język publikacji: polski
ISBN: 83-7483-443-9 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> gospodarcze i handlowe
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Książka stanowi pierwsze w polskiej literaturze kompleksowe opracowanie monograficzne poświęcone radzie nadzorczej w spółce akcyjnej. Zawiera pogłębioną analizę funkcji oraz sposobu działania tego organu.
Przedstawione zagadnienia uwzględniają postulaty najnowszych reform zmierzających do poprawy ładu korporacyjnego spółek publicznych, biorąc również pod uwagę inicjatywy podejmowane przez ustawodawcę europejskiego. Publikacja dotyka ważnej z perspektywy stosowania prawa kwestii relacji unormowań Kodeksu spółek handlowych do postulatów dobrych praktyk korporacyjnych, inspirowanych tendencjami zagranicznymi. Autor omawia luki w obszarze interpretacji tak podstawowych kwestii, jak: prawne standardy sprawowania nadzoru nad zarządem, obowiązek lojalności członków rady, zasada kolegialnego działania rady czy funkcjonowanie komitetów.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

PRAWO GOSPODARCZE I HANDLOWE Rada nadzorcza w spó³ce akcyjnej Polecamy nastêpuj¹ce publikacje: S. So³tysiñski, A. Szajkowski, A. Szumañski, J. Szwaja KODEKS SPÓ£EK HANDLOWYCH. KOMENTARZ. Tom I–V Du¿e Komentarze Becka Pod red. Stanis³awa W³odyki PRAWO UMÓW HANDLOWYCH. Tom 5, wyd. 2 System Prawa Handlowego Robert Pabis SPÓ£KA AKCYJNA. £¥CZENIE, PODZIA£, PRZEKSZTA£CANIE SPÓ£EK, Tom. 4, wyd. 2 Pisma Spó³ek Handlowych Beata Merlewska-Budzik SPÓ£KA Z O.O. PRAWO SPÓ£EK HANDLOWYCH. Tom 9, wyd. 2 Warszawski Zbiór Pism Robert Pabis SPÓ£KA Z O.O. Tom 3 Pisma Spó³ek Handlowych Andrzej Kidyba PRAWO HANDLOWE, wyd. 6 Studia Prawnicze Ewa Skibiñska KODEKS SPÓ£EK HANDLOWYCH. EDYCJA TRZECIA Kodeks System KODEKS SPÓ£EK HANDLOWYCH, POLISH COMMERCIAL COMPANIES CODE, wyd. 3 Literatura Obcojêzyczna KODEKS SPÓ£EK HANDLOWYCH. POLNISHES HGGB, wyd. 3 Literatura Obcojêzyczna KODEKS SPÓ£EK HANDLOWYCH, wyd. 13 Z wprowadzeniem Andrzeja Szajkowskiego Teksty Ustaw Becka www.sklep.beck.pl Adam Opalski ¨ Rada nadzorcza w spó³ce akcyjnej Seria Prawo Gospodarcze i Handlowe pod redakcj¹ Profesora Stanis³awa W³odyki Wydane we wspó³pracy z Instytutem Prawa Spó³ek i Inwestycji Zagranicznych, Sp. z o.o. w Krakowie Redakcja: Joanna Cybulska © Wydawnictwo C. H. Beck 2006 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Gen. Zaj¹czka 9, 01-518 Warszawa Sk³ad i ³amanie: Krzysztof Biesaga Druk i oprawa: Zak³ady Graficzne im. KEN S.A., Bydgoszcz ISBN 83-7387-443-9 ISBN 978-83-443-8 Przegl¹d treœci Przegl¹d treœci Przegl¹d treœci Spis treœci....................................................................................................... VII Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów ................................................................... XV Wprowadzenie .............................................................................................. XIX Literatura ......................................................................................................XXIII Czêœæ I. Zagadnienia systemowe................................................................. 1 Rozdzia³ I. Rada nadzorcza w systemie organizacyjnym spó³ki akcyjnej.......................................................................................................... I. Systematyka rozwa¿añ................................................................................ II. Za³o¿enia systemu organizacyjnego spó³ki akcyjnej................................ III. Funkcja rady nadzorczej w systemie organizacyjnym spó³ki akcyjnej .. IV. Geneza i ewolucja rady nadzorczej.......................................................... V. Rada nadzorcza jako element systemu korporacyjnych uprawnieñ informacyjno-kontrolnych ....................................................................... VI. Kontrola i nadzór jako funkcje organizacyjne ........................................ VII. Rada nadzorcza jako organ spó³ki akcyjnej ........................................... Czêœæ II. Cz³onkostwo w radzie nadzorczej i jej organizacja ................. Rozdzia³ II. Sk³ad i zasady wyboru rady nadzorczej............................... I. Ustawowy model powo³ywania cz³onków rady nadzorczej i jego 3 3 4 19 31 45 55 75 87 89 statutowe modyfikacje ............................................................................. 89 II. Odwo³ywanie cz³onków rady nadzorczej ................................................. 126 Rozdzia³ III. Obowi¹zki i prawa cz³onka rady nadzorczej ................... 134 I. Charakter prawny stosunku cz³onkostwa w radzie nadzorczej ................ 134 II. Obowi¹zki cz³onka rady nadzorczej ........................................................ 136 III. Prawa cz³onka rady nadzorczej ............................................................... 201 Rozdzia³ IV. Niezale¿noœæ rady nadzorczej ............................................... 212 I. Przegl¹d instrumentów zapewniaj¹cych niezale¿noœæ rady nadzorczej ..... 212 II. Zakaz ³¹czenia stanowisk ......................................................................... 216 III. Niezale¿ni cz³onkowie rady nadzorczej ................................................. 233 Rozdzia³ V. Organizacja rady nadzorczej ................................................. 258 I. Za³o¿enia struktury rady nadzorczej .......................................................... 258 II. Posiedzenia rady nadzorczej ..................................................................... 284 III. Uchwa³y rady nadzorczej......................................................................... 291 IV. Wadliwoœæ uchwa³ rady nadzorczej ......................................................... 311 V Przegl¹d treœci Czêœæ III. Kompetencje rady nadzorczej................................................... 329 Rozdzia³ VI. Sprawowanie kontroli ........................................................... 331 I. Systematyka analizy funkcji nadzorczej rady ............................................ 331 II. Zasady wykonywania kontroli ................................................................. 333 III. Kontrola rocznych sprawozdañ zarz¹du ................................................. 359 IV. Uprawnienia rady nadzorczej wobec bieg³ego rewidenta ...................... 368 V. Komitet audytu .......................................................................................... 372 Rozdzia³ VII. Kszta³towanie sk³adu zarz¹du ............................................ 391 I. Uprawnienia wyborcze rady nadzorczej w uk³adzie kompetencyjnym spó³ki akcyjnej ......................................................................................... 391 II. Powo³ywanie cz³onków zarz¹du ............................................................... 402 III. Odwo³ywanie cz³onków zarz¹du ............................................................ 406 IV. Zawieszanie cz³onków zarz¹du ............................................................... 410 V. Delegowanie cz³onków rady nadzorczej do czasowego wykonywania czynnoœci cz³onków zarz¹du .................................................................. 415 Rozdzia³ VIII. Wyra¿anie zgody na czynnoœci zarz¹du........................... 424 I. Miejsce uprawnieñ rady nadzorczej w uk³adzie kompetencyjnym spó³ki akcyjnej ......................................................................................... 424 II. Przedmiotowy zakres prawa wyra¿ania zgody ........................................ 442 III. Tryb udzielania zgody ............................................................................. 447 Rozdzia³ IX. Wystêpowanie w stosunkach z cz³onkami zarz¹du............ 452 I. Funkcja kompetencji rady nadzorczej do wystêpowania wobec cz³onków zarz¹du .................................................................................... 452 II. Zasiêg kompetencji rady nadzorczej w stosunkach z cz³onkami zarz¹du .................................................................................................... 464 III. Realizacja uprawnieñ rady nadzorczej ................................................... 479 IV. Szczegó³owe kompetencje rady nadzorczej w stosunkach z cz³onkami zarz¹du .................................................................................................... 492 Rozdzia³ X. Kompetencje w stosunkach korporacyjnych ...................... 497 I. Uchwalanie regulaminu zarz¹du ............................................................... 497 II. Zwo³ywanie walnego zgromadzenia ........................................................ 499 III. Zaskar¿anie uchwa³ walnego zgromadzenia .......................................... 503 IV. Kompetencje zwi¹zane z podzia³em zysku i emisj¹ kapita³u – wzmianka ............................................................................................. 504 Uwagi koñcowe ............................................................................................ 507 I. Postulaty nowoczesnego ³adu korporacyjnego wobec rady nadzorczej.... 507 II. Propozycje de lege ferenda pod adresem polskiego ustawodawcy ......... 512 III. Rada nadzorcza a rada dyrektorów (rada administracyjna) ................... 523 Zakoñczenie................................................................................................... 530 Aneks – Propozycja zmian „Dobrych praktyk w spó³kach publicznych 2005” .............................................................................................................. 533 Indeks............................................................................................................. 549 VI Spis treœci Przegl¹d treœci............................................................................................... V Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów ................................................................... XV Wprowadzenie .............................................................................................. XIX Literatura ......................................................................................................XXIII Spis treœci Spis treœci Czêœæ I. Zagadnienia systemowe................................................................. Rozdzia³ I. Rada nadzorcza w systemie organizacyjnym spó³ki akcyjnej.......................................................................................................... I. Systematyka rozwa¿añ................................................................................ II. Za³o¿enia systemu organizacyjnego spó³ki akcyjnej................................ 1. Pojêcie systemu organizacyjnego i ³adu korporacyjnego ................. 2. Stosunek funkcji w³aœcicielskich i kierowniczych jako kryterium oceny systemu organizacyjnego ........................................................ 3. Wp³yw struktury w³asnoœci na system organizacyjny spó³ki akcyjnej .............................................................................................. a. System „otwarty” i „zamkniêty” ................................................... b. Specyfika polskich spó³ek akcyjnych ........................................... 4. Konflikty interesów w spó³kach akcyjnych ...................................... III. Funkcja rady nadzorczej w systemie organizacyjnym spó³ki akcyjnej .................................................................................................... 1. Rada jako instrument ochrony ogó³u akcjonariuszy, mniejszoœci i interesariuszy ................................................................................... 2. Rada a inne instrumenty ochronne .................................................... 3. Wzmocnienie roli rady w za³o¿eniach nowoczesnego ³adu korporacyjnego ................................................................................. IV. Geneza i ewolucja rady nadzorczej.......................................................... 1. Rozwój rady nadzorczej w prawie niemieckim................................. 2. Recepcja modelu rady nadzorczej w prawie polskim ....................... 3. Rada dyrektorów i rada administracyjna ........................................... 4. Porównanie podstawowych cech rady nadzorczej i rady dyrektorów ......................................................................................... V. Rada nadzorcza jako element systemu korporacyjnych uprawnieñ informacyjno-kontrolnych ....................................................................... 1. Systematyka uprawnieñ ..................................................................... 2. Spó³ka z o.o.: po³¹czenie instrumentów kontroli indywidualnej i instytucjonalnej ............................................................................... 3. Spó³ka akcyjna: przewaga kontroli instytucjonalnej......................... 1 3 3 4 4 7 10 10 15 16 19 19 25 29 31 31 34 38 43 45 45 47 50 VII Spis treœci 4. Podsumowanie ................................................................................... VI. Kontrola i nadzór jako funkcje organizacyjne ........................................ 1. Systematyzacja pojêæ kontroli i nadzoru w uk³adach organizacyjnych ................................................................................. a. Wprowadzenie ............................................................................... b. Kontrola jako funkcja procesu kierowania ................................... c. Kontrola jako sk³adnik nadzoru..................................................... 2. Kontrola jako element procesu prowadzenia spraw spó³ki............... a. Decentralizacja zadañ kierowniczych ........................................... b. Podzia³ kompetencji w zarz¹dzie .................................................. Granice podzia³u kompetencji...................................................... Kontrola w zwi¹zku z podzia³em kompetencji.............................. c. Powierzenie wykonywania kompetencji personelowi kierowniczemu.............................................................................. d. Systemy wewnêtrznej kontroli i wewnêtrznego audytu ............... Wewnêtrzna kontrola .................................................................... Wewnêtrzny audyt ......................................................................... Systemy kontroli wewnêtrznej w prawie obcym ........................... e. Stosunek funkcji kontrolnej zarz¹dzania do funkcji rady............. VII. Rada nadzorcza jako organ spó³ki akcyjnej........................................... 1. Organ jako element porz¹dku instytucjonalnego spó³ki ................... 2. Rodzaje organów................................................................................ 3. Przypisanie dzia³añ organu spó³ce..................................................... 4. Ustawa i statut jako podstawa tworzenia organów............................ Czêœæ II. Cz³onkostwo w radzie nadzorczej i jej organizacja ................. Rozdzia³ II. Sk³ad i zasady wyboru rady nadzorczej............................... I. Ustawowy model powo³ywania cz³onków rady nadzorczej i jego 53 55 55 55 56 58 61 61 63 63 65 67 68 68 71 72 74 75 75 79 81 84 87 89 statutowe modyfikacje ............................................................................. 1. Zasady ogólne .................................................................................... 2. Prawa mniejszoœci w zwi¹zku z wyborem cz³onków rady ............... a. Zalety i wady korporacyjnej reprezentacji mniejszoœci ............... b. Ukszta³towanie i realizacja uprawnieñ mniejszoœci .................... 89 89 90 90 95 3. Udzia³ przedstawicieli pracowników w radzie ................................. 100 a. Wprowadzenie .............................................................................. 100 b. Konsekwencje uczestnictwa przedstawicieli pracowników w radzie ........................................................................................ 104 c. Udzia³ przedstawicieli pracowników w radzie a nowoczesny ³ad korporacyjny .......................................................................... 109 114 4. Statutowe modyfikowanie zasad powo³ywania cz³onków rady ....... 114 a. Podstawowe dyrektywy interpretacyjne ....................................... b. Uprawnienia akcjonariuszy .......................................................... 116 c. Uprawnienia osób trzecich ........................................................... 121 d. Kooptacja ...................................................................................... 124 II. Odwo³ywanie cz³onków rady nadzorczej ................................................. 126 VIII Spis treœci 1. Systematyka kompetencji w przedmiocie odwo³ywania cz³onków rady ................................................................................... 126 2. Cz³onkowie rady wybrani w trybie grupowym ................................ 127 3. Przedstawiciele pracowników............................................................ 129 4. Cz³onkowie rady nominowani przez akcjonariusza i osobê trzeci¹ ................................................................................................ 130 5. Ograniczenie prawa odwo³ywania do wa¿nych powodów .............. 130 Rozdzia³ III. Obowi¹zki i prawa cz³onka rady nadzorczej ................... 134 I. Charakter prawny stosunku cz³onkostwa w radzie nadzorczej ................ 134 II. Obowi¹zki cz³onka rady nadzorczej ........................................................ 136 1. Obowi¹zek nale¿ytej starannoœci i obowi¹zek lojalnoœci ................ 136 2. Podstawowe dyrektywy determinuj¹ce obowi¹zki cz³onka rady ..... 141 3. Kwalifikacje cz³onka rady ................................................................ 143 4. Obowi¹zek osobistego sprawowania mandatu a pomoc ekspertów i obs³uga organizacyjna .................................................................... 146 5. Obowi¹zek funkcjonariuszy dzia³ania w interesie spó³ki i jego konkretyzacja .................................................................................... 150 a. Pojêcie interesu spó³ki .................................................................. 150 b. Próba zdefiniowania interesu polskiej spó³ki akcyjnej ................ 152 c. Interes wiêkszoœci akcjonariuszy, a korporacyjna reprezentacja odrêbnych interesów ............................................. 157 6. Obowi¹zek nale¿ytej starannoœci ...................................................... 160 a. Obowi¹zek wspó³dzia³ania ........................................................... 160 b. Miernik starannoœci ...................................................................... 162 c. Obowi¹zek uczestnictwa w walnych zgromadzeniach ................ 163 7. Obowi¹zek lojalnoœci ........................................................................ 166 a. Obowi¹zek zachowania tajemnicy ............................................... 166 Poufnoœæ jako wspólny obowi¹zek funkcjonariuszy spó³ki akcyjnej ........................................................................................ 166 Zakres obowi¹zku zachowania tajemnicy ................................... 168 b. Konflikty interesów ....................................................................... 171 Systematyka rozwa¿añ ................................................................. 171 Zasady dokonywania czynnoœci z cz³onkami rady ...................... 171 Obowi¹zek ujawnienia konfliktu interesów i powstrzymania siê od udzia³u w rozstrzyganiu sprawy ............................................. 174 Obowi¹zek ukszta³towania transakcji na warunkach rynkowych .................................................................................... 178 Us³ugi doradcze na rzecz spó³ki .................................................. 180 c. Konflikty obowi¹zków ................................................................. 181 Przegl¹d wybranych sytuacji rodz¹cych konflikty obowi¹zków .................................................................................. 181 Zasada podzia³u ról ..................................................................... 183 Obowi¹zek powstrzymania siê od rozstrzygania sprawy i z³o¿enia rezygnacji ..................................................................... 186 d. Zakaz konkurencji ........................................................................ 188 IX Spis treœci Przegl¹d ustawowych zakazów prowadzenia dzia³alnoœci konkurencyjnej ............................................................................. 188 Obowi¹zek powstrzymania siê od rozstrzygania sprawy i z³o¿enia rezygnacji ..................................................................... 191 e. Zakaz uzyskiwania bezpodstawnych korzyœci z tytu³u sprawowania mandatu ................................................................. 193 Uwagi ogólne ............................................................................... 193 Za³o¿enia doktryny corporate opportunity i jej implementacja w prawie polskim ......................................................................... 194 Stosowanie doktryny corporate opportunity do cz³onków rady .............................................................................................. 198 Przyjêcie korzyœci maj¹tkowej od osoby trzeciej ........................ 199 f. Obowi¹zek powstrzymania siê od rezygnacji sprzecznej z interesem spó³ki ........................................................................ 200 III. Prawa cz³onka rady nadzorczej ............................................................... 201 1. Wynagrodzenie .................................................................................. 201 a. Za³o¿enia ogólne ........................................................................... 201 b. Ukszta³towanie wynagrodzenia .................................................... 204 Wysokoœæ wynagrodzenia ............................................................ 204 Sk³adniki wynagrodzenia ............................................................. 206 c. Jawnoœæ wynagrodzeñ .................................................................. 208 2. Zwrot kosztów poniesionych w zwi¹zku z wykonywaniem funkcji ............................................................................................... 210 Rozdzia³ IV. Niezale¿noœæ rady nadzorczej ............................................... 212 I. Przegl¹d instrumentów zapewniaj¹cych niezale¿noœæ rady nadzorczej ............................................................................................... 212 II. Zakaz ³¹czenia stanowisk ......................................................................... 216 1. Zakres zakazu .................................................................................... 216 a. Ewolucja zakazu ³¹czenia stanowisk w prawie polskim .............. 216 b. Problem selektywnego objêcia zakazem pracowników ............... 217 c. Stosowanie zakazu do zleceniobiorców spó³ki ............................ 219 d. Problematyka objêcia zakazem funkcjonariuszy spó³ek zale¿nych ...................................................................................... 222 2. Skutki naruszenia zakazu .................................................................. 225 3. Zakaz ³¹czenia stanowisk a delegowanie cz³onka rady do zarz¹du .............................................................................................. 232 III. Niezale¿ni cz³onkowie rady nadzorczej ................................................. 233 1. Za³o¿enia postulatu niezale¿noœci .................................................... 233 2. Podstawowe uwarunkowania postulatu niezale¿noœci ..................... 235 3. Pojêcie niezale¿nego cz³onka rady ................................................... 240 4. Ujawnianie statusu niezale¿nego cz³onka rady ................................ 245 5. Struktura rady – liczba cz³onków niezale¿nych ............................... 246 6. Uprawnienia cz³onków niezale¿nych ............................................... 250 a. Charakter uprawnieñ ..................................................................... 250 b. Realizacja postulatu „dobrych praktyk” ....................................... 252 X Spis treœci 7. Wybór cz³onków niezale¿nych ......................................................... 254 Rozdzia³ V. Organizacja rady nadzorczej ................................................. 258 I. Za³o¿enia struktury rady nadzorczej .......................................................... 258 1. Kród³a unormowania organizacji rady .............................................. 258 2. Zasada kolegialnoœci ......................................................................... 261 3. Powierzenie wykonania czynnoœci kontrolnych i przyznanie prawa indywidualnej kontroli ........................................................... 264 a. Istota operacji opisanych w art. 390 KSH .................................... 264 b. Artyku³ 390 KSH w orzecznictwie i pogl¹dach doktryny ........... 267 4. Komitety rady .................................................................................... 270 a. Ratio tworzenia komitetów............................................................ 270 b. Umiejscowienie komitetów w strukturze rady ............................. 274 c. Prezydium rady ............................................................................. 279 5. Przewodnicz¹cy rady ........................................................................ 280 a. Uwagi ogólne ................................................................................ 280 b. Kompetencje przewodnicz¹cego .................................................. 281 c. Zastêpca przewodnicz¹cego ......................................................... 284 II. Posiedzenia rady nadzorczej ..................................................................... 284 1. Zwo³ywanie posiedzeñ....................................................................... 284 2. Uczestnictwo w posiedzeniach ......................................................... 289 III. Uchwa³y rady nadzorczej......................................................................... 291 1. Zdolnoœæ do podejmowania uchwa³ ................................................. 291 2. Wiêkszoœæ potrzebna do podejmowania uchwa³ .............................. 292 a. Model kodeksowy ......................................................................... 292 b. Modyfikowanie zasad kodeksowych ........................................... 295 3. Uchwa³y podejmowane na posiedzeniach ........................................ 296 4. Uchwa³y podejmowane poza posiedzeniami .................................... 298 5. Tajnoœæ g³osowania ........................................................................... 303 6. Protoko³y ........................................................................................... 306 311 IV. Wadliwoœæ uchwa³ rady nadzorczej ........................................................ 311 1. Rodzaje wadliwoœci i jej skutki ........................................................ a. Sprzecznoœæ z prawem .................................................................. 311 b. Sprzecznoœæ ze statutem i regulaminem rady .............................. 316 2. Œrodki prawne przeciwko wadliwym uchwa³om ............................. 320 a. Przedmiotowy i podmiotowy zakres ochrony na podstawie art. 189 KPC ................................................................................. 320 b. Problem braku ograniczeñ czasowych powództwa na podstawie art. 189 KPC ............................................................... 324 c. Rozszerzona skutecznoœæ wyroku ................................................ 327 Czêœæ III. Kompetencje rady nadzorczej................................................... 329 Rozdzia³ VI. Sprawowanie kontroli ........................................................... 331 I. Systematyka analizy funkcji nadzorczej rady ............................................ 331 II. Zasady wykonywania kontroli ................................................................. 333 XI Spis treœci 1. Przedmiot kontroli ............................................................................. 333 a. Kontrola najwa¿niejszych przejawów prowadzenia spraw spó³ki............................................................................................. 333 b. Kontrola w zgrupowaniu spó³ek ................................................... 337 c. Kontrola wstêpna, bie¿¹ca i koñcowa .......................................... 339 2. Kryteria kontroli ................................................................................ 342 3. Obowi¹zek sta³ego sprawowania kontroli ........................................ 344 4. Prawo rady do informacji .................................................................. 346 a. Funkcja i systematyka prawa do informacji ................................. 346 b. Metody pozyskiwania informacji ................................................. 348 c. Sprawozdania zarz¹du .................................................................. 354 d. Nadu¿ycie prawa do informacji ................................................... 355 5. Wnioski kontrolne ............................................................................. 357 III. Kontrola rocznych sprawozdañ zarz¹du ................................................. 359 1. Funkcja, przedmiot i kryteria kontroli .............................................. 359 2. Wspó³praca rady z bieg³ym rewidentem .......................................... 361 3. Realizacja obowi¹zku kontroli rocznych sprawozdañ ..................... 365 IV. Uprawnienia rady nadzorczej wobec bieg³ego rewidenta ...................... 368 V. Komitet audytu .......................................................................................... 372 1. Wprowadzenie ................................................................................... 372 2. Kompetencje i dzia³anie komitetu audytu w œwietle prawa wspólnotowego i Combined Code..................................................... 375 3. Komitet audytu jako instrument poprawy funkcji nadzorczej rady..................................................................................................... 378 4. Komitet audytu w uwarunkowaniach prawnych polskiej rady ........ 380 5. Sk³ad komitetu audytu i kwalifikacje jego cz³onków ....................... 385 Rozdzia³ VII. Kszta³towanie sk³adu zarz¹du ............................................ 391 I. Uprawnienia wyborcze rady nadzorczej w uk³adzie kompetencyjnym spó³ki akcyjnej ......................................................................................... 391 1. Wybór zarz¹du jako kompetencja strategiczna ................................ 391 2. Alokacja kompetencji wyborczych ................................................... 392 3. Kompetencje wyborcze a kadencyjnoœæ zarz¹du ............................. 397 a. Zasada kadencyjnoœci zarz¹du ...................................................... 397 b. Kompetencja do okreœlenia d³ugoœci kadencji ............................. 398 4. Komitet nominacji ............................................................................. 399 II. Powo³ywanie cz³onków zarz¹du ............................................................... 402 III. Odwo³ywanie cz³onków zarz¹du ............................................................ 406 IV. Zawieszanie cz³onków zarz¹du ............................................................... 410 1. Przyczyny zawieszenia ..................................................................... 410 2. Okres zawieszenia.............................................................................. 412 3. Zawieszenie przez walne zgromadzenie............................................ 414 V. Delegowanie cz³onków rady nadzorczej do czasowego wykonywania czynnoœci cz³onków zarz¹du .................................................................. 415 1. Funkcja i znaczenie delegowania ...................................................... 415 XII Spis treœci 2. Przeszkoda w funkcjonowaniu zarz¹du jako przes³anka delegowania ...................................................................................... 416 3. Zgoda delegowanego i podmiotowe ograniczenia delegowania....... 418 4. Skutki delegowania dla delegowanego, rady i zarz¹du..................... 419 a. Pozycja prawna delegowanego ..................................................... 419 b. Wp³yw delegowania na funkcjonowanie rady i zarz¹du ............. 421 5. Okres delegacji................................................................................... 422 Rozdzia³ VIII. Wyra¿anie zgody na czynnoœci zarz¹du........................... 424 I. Miejsce uprawnieñ rady nadzorczej w uk³adzie kompetencyjnym spó³ki akcyjnej ......................................................................................... 424 1. Uczestnictwo w prowadzeniu spraw spó³ki a zakaz wydawania poleceñ zarz¹dowi ............................................................................ 424 a. Prawne granice zakazu ingerencji w prowadzenie spraw spó³ki ............................................................................................ 424 b. Zakaz ingerencji w prowadzenie spraw spó³ki w praktyce relacji miêdzy rad¹ a zarz¹dem ................................................... 429 2. Podstawa uprawnieñ stanowi¹cych rady .......................................... 435 a. Uwagi prawnoporównawcze ........................................................ 435 b. Uprawnienia stanowi¹ce rady jako przejaw zbli¿enia systemów dualistycznego i monistycznego .................................................. 437 c. Wnioski de lege ferenda ................................................................ 439 II. Przedmiotowy zakres prawa wyra¿ania zgody ........................................ 442 1. Czynnoœci wewnêtrzne i zewnêtrzne ................................................ 442 2. Czynnoœci w zgrupowaniu spó³ek .................................................... 444 3. Czynnoœci w warunkach konfliktu interesów ................................... 446 III. Tryb udzielania zgody ............................................................................. 447 1. Chwila udzielenia zgody ................................................................... 447 2. Zgoda i skutki jej braku .................................................................... 448 3. Prawo odwo³ania do walnego zgromadzenia ................................... 450 Rozdzia³ IX. Wystêpowanie w stosunkach z cz³onkami zarz¹du............ 452 I. Funkcja kompetencji rady nadzorczej do wystêpowania wobec cz³onków zarz¹du .................................................................................... 452 1. Przegl¹d kompetencji rady ................................................................ 452 2. Dobre praktyki korporacyjne w stosunkach z cz³onkami zarz¹du .............................................................................................. 454 3. Metody zapobiegania konfliktom interesu z udzia³em funkcjonariuszy w ujêciu porównawczym ....................................... 457 a. Rada nadzorcza ............................................................................. 457 b. Zakaz czynnoœci z funkcjonariuszami .......................................... 458 c. Obowi¹zek lojalnoœci .................................................................... 460 d. Metody „proceduralne” ................................................................ 460 e. Jawnoœæ czynnoœci dotkniêtych konfliktem interesów ................ 463 II. Zasiêg kompetencji rady nadzorczej w stosunkach z cz³onkami zarz¹du .................................................................................................... 464 XIII Spis treœci 1. Stosunek kompetencji rady i walnego zgromadzenia ...................... 465 2. Podmiotowy zasiêg kompetencji rady .............................................. 467 a. Osoby powi¹zane z cz³onkami zarz¹du ........................................ 467 b. Przyszli i byli cz³onkowie zarz¹du ............................................... 468 c. Cz³onek zarz¹du jako mocodawca i pe³nomocnik ....................... 472 d. Cz³onek zarz¹du jako jedyny akcjonariusz .................................. 472 3. Przedmiotowy zasiêg kompetencji rady ........................................... 473 a. Sprawy zwi¹zane z mandatem cz³onka zarz¹du i pozosta³e ........ 473 b. Czynnoœci z zakresu prawa pracy ................................................ 475 c. Czynnoœci poza zakresem art. 379 § 1 KSH ................................ 476 d. Transakcje dnia codziennego ........................................................ 478 III. Realizacja uprawnieñ rady nadzorczej ................................................... 479 1. Uchwa³a i akt reprezentacji ............................................................... 479 2. Zasady reprezentacji spó³ki .............................................................. 481 a. Sposób reprezentacji ..................................................................... 481 b. Uchwa³a jako podstawa umocowania .......................................... 484 c. Zakres prawa reprezentacji, skutki dzia³ania bez umocowania i z przekroczeniem umocowania ................................................. 485 d. Reprezentacja bierna ..................................................................... 490 IV. Szczegó³owe kompetencje rady nadzorczej w stosunkach z cz³onkami zarz¹du .................................................................................................... 492 1. Ustalanie wynagrodzenia .................................................................. 492 a. Problematyka kompetencyjna ....................................................... 492 b. Komitet wynagrodzeñ ................................................................... 495 2. Udzielanie zgody na prowadzenie dzia³alnoœci konkurencyjnej ...... 496 Rozdzia³ X. Kompetencje w stosunkach korporacyjnych ...................... 497 I. Uchwalanie regulaminu zarz¹du ............................................................... 497 II. Zwo³ywanie walnego zgromadzenia ........................................................ 499 III. Zaskar¿anie uchwa³ walnego zgromadzenia .......................................... 503 IV. Kompetencje zwi¹zane z podzia³em zysku i emisj¹ kapita³u – wzmianka ............................................................................................. 504 Uwagi koñcowe ............................................................................................ 507 I. Postulaty nowoczesnego ³adu korporacyjnego wobec rady ...................... 507 II. Propozycje de lege ferenda pod adresem polskiego ustawodawcy ......... 512 III. Rada nadzorcza a rada dyrektorów (rada administracyjna) ................... 523 Zakoñczenie................................................................................................... 530 Aneks – Propozycja zmian „Dobrych praktyk w spó³kach publicznych 2005” .............................................................................................................. Indeks............................................................................................................. 533 549 XIV Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów 1. Akty prawne Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów Prawo polskie – Rozporz¹dzenie Prezydenta RP z 22.3.1928 r. – Prawo o spó³kach akcyjnych, Dz.U. R.P. Nr 39, poz. 383, – Rozporz¹dzenie Prezydenta RP z 27.6.1934 r. – Kodeks handlowy, Dz.U. R.P. Nr 57, poz. 502 ze zm., – Ustawa z 15.9.2000 r. – Kodeks spó³ek handlowych, Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm., – Ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny, Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm., – Ustawa z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze S¹dowym, tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 17, poz. 209 ze zm., – Ustawa z 29.9.1994 r. o rachunkowoœci, tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm., – Ustawa z 30.8.1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, tekst jednolity Dz.U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 ze zm., – Ustawa z 29.7.2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instru- mentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spó³kach publicznych, Dz.U. Nr 184, poz. 1539, – Ustawa z 4.3.2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spó³ce europejskiej, Dz.U. Nr 62, poz. 551 ze zm., – Ustawa z 16.9.1982 r. – Prawo spó³dzielcze, tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 ze zm., – Ustawa z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe, tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm., – Ustawa z 22.5.2003 r. o dzia³alnoœci ubezpieczeniowej, Dz.U. Nr 124, poz. 1151 ze zm. Prawo europejskie – Rozporz¹dzenie Rady (WE) Nr 2157/2001 z 8.10.2001 r. w sprawie statutu spó³ki europejskiej (SE), Dz.Urz. WE z 10.11.2001, Nr L 294/1, – Dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17.5.2006 r. w sprawie ustawowych badañ rocznych sprawozdañ finansowych i skon- solidowanych sprawozdañ finansowych, zmieniaj¹ca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylaj¹ca dyrektywê Rady 84/253/EWG, Dz.Urz. WE z 9.6.2006, Nr L 157/87 (cyt.: „Ósma Dyrektywa”), – Zalecenie Komisji Europejskiej z 15.2.2005 r. o roli dyrektorów niewykonaw- czych i cz³onków rad nadzorczych spó³ek publicznych oraz o komitetach rady (2005/162/WE), Dz.Urz. UE z 25.2.2005, Nr L 52/51 (cyt.: „Zalecenie Komisji XV Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów Europejskiej o roli dyrektorów niewykonawczych i cz³onków rad nadzor- czych”), – Zalecenie Komisji Europejskiej z 14.12.2004 r. w sprawie wspierania odpo- wiedniego systemu wynagradzania funkcjonariuszy spó³ek publicznych (2004/913/WE), Dz.Urz. UE z 29.12.2004, Nr L 385/55 (cyt.: „Zalecenie Ko- misji Europejskiej w sprawie wspierania odpowiedniego systemu wynagra- dzania funkcjonariuszy”), – Zalecenie Komisji Europejskiej z 16.5.2002 r. w sprawie niezale¿noœci bie- g³ego rewidenta w Unii Europejskiej – zasady podstawowe (2002/590/EC), Dz.Urz. WE z 19.7.2002, Nr L 191/22. 2. Zbiory dobrych praktyk korporacyjnych – Dobre praktyki w spó³kach publicznych 2005, Warszawa 2004, www.gpw.com.pl (cyt.: „dobre praktyki”), – Dobre praktyki w spó³kach publicznych w 2002, Warszawa 2002, www.gpw.com.pl, – Kodeks Nadzoru Korporacyjnego – Polskie Forum Corporate Governance, Gdañsk 2002, www.pfcg.org.pl (cyt.: „kodeks ‹‹gdañski››”). 3. Dokumenty zwi¹zane z prawodawstwem Unii Europejskiej – Communication from the Commission to the Council and the European Parlia- ment: Modernising Company Law and Enhancing Corporate Governance in the European Union – A Plan to Move Forward, 21.5.2003 r. COM (2003) 284 final (cyt.: „Plan modernizacji prawa spó³ek i poprawy ³adu korporacyjnego w Unii Europejskiej”), – Komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie zapobie- gania i zwalczania niew³aœciwych praktyk korporacyjnych i nadu¿yæ finanso- wych, 27.9.2004, COM (2004) 611, – Projekt Pi¹tej Dyrektywy o strukturze spó³ki akcyjnej z 20.11.1991 r., Dz.Urz. WE z 12.12.1991, Nr C 321/9. 4. Kród³a obce OECD – OECD Principles of Corporate Governance, Pary¿ 2004 (cyt.: „Zasady £adu Korporacyjnego OECD”) Stany Zjednoczone – Model Business Corporation Act 1984 (cyt. „ustawa modelowa”) – Sarbanes-Oxley Act of 2002, H. R. 3763 (Pub. L. 107-204, 116 Stat. 745 [2002]) (cyt.: „ustawa Sarbanes-Oxley”) – Corporate Governance Rules of the New York Stock Exchange (3.11.2004), www.nyse.com Wielka Brytania – Companies Act 1985 [1985 c. 6.] XVI Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów – The Combined Code on Corporate Governance, Londyn 2003 (cyt.: Combined Code) – Report of the Committee on the Financial Aspects of Corporate Governance, Londyn 1992 (cyt.: Cadbury Code) Niemcy – Aktiengesetz vom 6. September 1965, BGBl. I S. 1089 (cyt.: „niemiecka ustawa akcyjna”) – Aktiengesetz vom 30. Januar 1937, RGBl. I S. 107 (cyt.: „niemiecka ustawa ak- cyjna z 1937 r.”) – Handelsgesetzbuch vom 10. Mai 1897, RGBl. S. 219 (cyt.: „niemiecki Kodeks handlowy”) – Deutscher Corporate Governance Kodex (2.6.2005), www.ecgi.org (cyt.: „nie- miecki kodeks ³adu korporacyjnego”) Francja – Ordonnance n° 2000-912 du 18 septembre 2000 relative à la partie Législative du code de commerce, J.O. du 21/09/2000, p. 14783 (cyt.: „francuski Kodeks handlowy”) – Loi n° 66-537 du juillet 1966 sur les sociétés commerciales, J.O. 25/26.07.1966, p. 6402 (cyt.: „francuska ustawa o spó³kach handlowych z 1966 r.”) Holandia – Burgerlijk Wetboek (Boek 2, Rechtspersonen, Stb. 1976, 320) (cyt.: „holender- ski Kodeks cywilny”) Austria – Bundesgesetz vom 31. März 1965 über Aktiengesellschaften (BGBl. Nr 98/1965) (cyt.: „austriacka ustawa akcyjna”) 5. Czasopisma MP. . . . . . . . . . . . . . Monitor Prawniczy NP . . . . . . . . . . . . . . Nowe Prawo OiK . . . . . . . . . . . . . Organizacja i Kierowanie Pal. . . . . . . . . . . . . . Palestra PiP . . . . . . . . . . . . . . Pañstwo i Prawo PiZS. . . . . . . . . . . . . Praca i Zabezpieczenie Spo³eczne PPH . . . . . . . . . . . . . Przegl¹d Prawa Handlowego PPW . . . . . . . . . . . . Prawo Papierów Wartoœciowych Pr. Sp. . . . . . . . . . . . Prawo Spó³ek PrSpó³dz.. . . . . . . . . Prawo Spó³dzielcze Prz. Pod. . . . . . . . . . Przegl¹d Podatkowy Prz. S¹d. . . . . . . . . . Przegl¹d S¹dowy PUG. . . . . . . . . . . . . Przegl¹d Ustawodawstwa Gospodarczego RPEiS . . . . . . . . . . . Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny XVII Wykaz Ÿróde³ prawa i skrótów SP . . . . . . . . . . . . . . Studia Prawnicze TPP . . . . . . . . . . . . . Transformacje Prawa Prywatnego 6. Zbiory orzecznictwa ONSA . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Naczelnego S¹du Administracyjnego OSA. . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹dów Apelacyjnych OSG. . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹dów Gospodarczych OSN. . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego OSNAPiUS . . . . . . . Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego, Izba Pracy i Ubezpieczeñ Spo³ecznych OSNC . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego, Izba Cywilna OSNCP . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego, Izba Cywilna i Pracy OSNP . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Sadu Najwy¿szego, Izba Pracy OSP . . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹dów Polskich OSPiKA . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹dów Polskich i Komisji Arbitra¿owych 7. Inne skróty art. . . . . . . . . . . . . . . artyku³ cz. . . . . . . . . . . . . . . czêœæ jw. . . . . . . . . . . . . . . jak wy¿ej m.in. . . . . . . . . . . . . miêdzy innymi Nr . . . . . . . . . . . . . . numer poz. . . . . . . . . . . . . . pozycja red. . . . . . . . . . . . . . redakcja tekst jedn. . . . . . . . . tekst jednolity tzn.. . . . . . . . . . . . . . to znaczy tzw. . . . . . . . . . . . . . tak zwane ust.. . . . . . . . . . . . . . ustêp wyr. . . . . . . . . . . . . . wyrok zob... . . . . . . . . . . . . zobacz XVIII Wprowadzenie Wprowadzenie Wprowadzenie Spoœród organów spó³ki akcyjnej rada nadzorcza jest cia³em najbardziej z³o¿onym, je¿eli uwzglêdniæ zró¿nicowanie ogniskuj¹cych siê w niej interesów i bogactwo korporacyjnych zachowañ. W radzie ujawniaj¹ siê wp³ywy poszcze- gólnych grup akcjonariuszy oraz zarz¹du, a niekiedy tak¿e osób trzecich, zw³asz- cza wierzycieli i pracowników spó³ek. Rada zrodzi³a siê z potrzeby zapewnienia nadzoru nad zarz¹dcami, którym powierzono kierowanie spó³kami akcyjnymi. Zadanie to jest z³o¿one, zarówno z perspektywy zidentyfikowania prawnych stan- dardów tego procesu, jak i wymagañ stawianych przez naukê i praktykê zarz¹dza- nia. Rada jest nie tylko kontrolerem zarz¹du, ale tak¿e jego doradc¹. W spó³kach gie³dowych rady zyskuj¹ szczególn¹ rolê jako gremia dzia³aj¹ce do pewnego stopnia w interesie publicznym, poniewa¿ stoj¹ na stra¿y wartoœci kapita³ów, po- wierzonych przez szeroki kr¹g inwestorów. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat daje siê zaobserwowaæ znacz¹cy wzrost zainteresowania problematyk¹ struktury organizacyjnej spó³ek akcyjnych. Zrozu- miano bowiem, ¿e nowoczesne struktury, wsparte odpowiednimi regulacjami prawnymi, mog¹ stanowiæ Ÿród³o konkurencyjnej przewagi. Podejmowane na ca³ym œwiecie dzia³ania, zmierzaj¹ce do poprawy zarz¹dzania spó³kami akcyjny- mi i nadzoru nad tym procesem, zaowocowa³y reformami ustawodawczymi i two- rzeniem kodeksów ³adu korporacyjnego, bêd¹cych przejawem miêkkiego prawa. Znacz¹ce inicjatywy podjê³a Unia Europejska. Presja wywierana na systemy kra- jowe, by przyjmowa³y wzorce dobrych praktyk korporacyjnych, doprowadzi³a do ujawnienia zbie¿noœci miêdzy porz¹dkami prawnymi, postrzeganymi dotychczas jako odleg³e. Problematyka rady stanowi centralny obszar dzia³añ reformator- skich, a ona sama jest uwa¿ana za kluczowe ogniwo nowoczesnego ³adu kor- poracyjnego. Rada w zasadzie wszêdzie zyskuje na znaczeniu. W Polsce wiele postulatów wobec rady formu³uj¹ „Dobre praktyki w spó³kach publicznych”, ad- resowane do podmiotów notowanych na warszawskiej gie³dzie. Zadaniem opracowania jest kompleksowa analiza funkcji rady nadzorczej w systemie organizacyjnym polskich spó³ek akcyjnych, zw³aszcza spó³ek pu- blicznych. Z punktu widzenia obecnego stanu literatury potrzeba przedstawienia tej problematyki nie budzi w¹tpliwoœci. Nie doczeka³a siê ona bowiem ca³oœcio- wego opracowania monograficznego. Istotne wydaje siê ukazanie rady w per- spektywie najnowszych reform zmierzaj¹cych do poprawy ³adu korporacyjnego. W tym celu konieczne jest przedstawienie interakcji miêdzy regulacj¹ Ko- deksu spó³ek handlowych a postulatami dobrych praktyk korporacyjnych oraz uwzglêdnienie tendencji zagranicznych, stanowi¹cych inspiracjê dla tych postu- latów. Ambicj¹ autora jest ponadto podjêcie próby uzupe³nienia luk w obszarze interpretacji tak podstawowych kwestii, jak obowi¹zek lojalnoœci cz³onków rady XIX
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Rada nadzorcza w spółce akcyjnej
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: