Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00146 002929 22418073 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Regulamin prokuratury. Komentarz do § 121-272 i 329-345 - ebook/pdf
Regulamin prokuratury. Komentarz do § 121-272 i 329-345 - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 425
Wydawca: Wolters Kluwer Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-264-5459-2 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> karne
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Prezentowany komentarz do obszernej części rozporządzenia - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury stanowi omówienie szeregu istotnych problemów w pracy prokuratorów, związanych ze stosowaniem przepisów kodeksu postępowania karnego oraz wewnętrznej pragmatyki prokuratorskiej, w tym m.in. zagadnień odnoszących się do:

Autor powołuje się na bogaty dorobek doktryny i orzecznictwa oraz własne doświadczenia z praktyki zawodowej, nie unikając przy tym wskazania największych mankamentów nowego regulaminu.

Adresaci:
 Książka jest adresowana do szerokiego kręgu odbiorców, którzy w codziennej pracy zajmują się przedstawiana problematyka - prokuratorów, sędziów, adwokatów oraz aplikantów zawodów prawniczych, a także przedstawicieli świata nauki.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

REGULAMIN PROKURATURY KOMENTARZ DO § 121–272 I 329–345 Michał Gabriel-Węglowski Warszawa 2013 Stan prawny na 31 grudnia 2012 r. Wydawca Monika Pawłowska Redaktor prowadzący Adam Choiński Opracowanie redakcyjne Szymon Makuch Łamanie JustLuk Łukasz Drzewiecki, Justyna Szumieł, Stanisław Drzewiecki Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl POLSKA IZBA KSIĄŻKI © Copyright by Wolters Kluwer Polska SA, 2013 © Copyright by Michał Gabriel-Węglowski, 2013 ISBN: 978-83-264-4070-0 Wydane przez: Wolters Kluwer Polska SA Redakcja Książek 01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a tel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl Spis treści SpiS treści Wykaz skrótów Przedmowa Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 2010 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (wyciąg) 13 17 23 DZIAŁ III Postępowanie przygotowawcze Rozdział 1. Przepisy ogólne 25 25 § 121. [Kompetencje dochodzeniowo-śledcze] 25 § 122. [Przepisy o właściwości miejscowej. Spory kompetencyjne] 28 33 § 123. [Ogólna właściwość miejscowa jednostki prokuratury] § 124. [Szczególna właściwość miejscowa] 33 § 125. [Ustalenie właściwości miejscowej w drodze decyzji] 36 § 126. [Przestępstwo wielomiejscowe. Wyłączenie – 37 39 40 41 43 45 50 51 5 właściwość miejscowa]. § 127. [Zabezpieczenie dowodów w niezbędnym zakresie] § 128. [Zakres postępowania przygotowawczego] § 129. [Łączność podmiotowa i przedmiotowa] § 130. [Łączenie postępowań przygotowawczych] § 131. [Postanowienie o wyłączeniu sprawy do odrębnego postępowania] § 132. [Właściwość sądów wojskowych] § 133. [Uchylenie immunitetu prokuratorskiego] Spis treści § 134. [Przestępstwa ścigane na wniosek] § 135. [Wyłączenie prokuratora] § 136. [Zarządzenia ustne prokuratora] Rozdział 2. Wszczęcie śledztwa i dochodzenia Rozdział 3. Przebieg postępowania przygotowawczego Oddział 1. Śledztwo § 137. [Przyjęcie zawiadomienia o przestępstwie] § 138. [Czynności sprawdzające] § 139. [Zawiadomienie anonimowe] § 140. [Zatwierdzenie odmowy wszczęcia postępowania] § 141. [Udział w czynnościach na miejscu zdarzenia] § 142. [Czynności w niezbędnym zakresie] § 143. [Postanowienie o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia] 56 61 64 65 65 66 69 71 72 78 81 83 83 83 § 144. [Zakres śledztwa] 85 § 145. [Plan śledztwa] 87 § 146. [Powierzenie śledztwa] 88 § 147. [Przejęcie dochodzenia do śledztwa] § 148. [Przedłużenie śledztwa] 89 § 149. [Prokurator uprawniony do przedłużenia okresu śledztwa] 89 93 93 94 94 95 95 96 98 98 99 101 101 104 105 § 158. [Zarządzenie o udostępnieniu akt] § 159. [Powierzenie śledztwa a udostępnianie akt] § 160. [Przekazanie akt do sądu a ich udostępnienie] Oddział 3. Przedstawienie, uzupełnienie i zmiana zarzutów § 153. [Wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów] § 154. [Tryb ogłoszenia zarzutów] § 155. [Zarzuty przeciwko osobie nieobecnej] § 156. [Uzupełnienie zarzutów] § 157. [Zmiana zarzutów] Oddział 2. Dochodzenie § 150. [Wyłączenie formy dochodzenia] § 151. [Przedłużenie dochodzenia] § 152. [Umorzenie rejestrowe] Oddział 4. Udostępnianie akt sprawy 6 § 161. [Udostępnienie akt sądom i innym organom] § 162. [Udostępnienie materiałów uzasadniających wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania] Rozdział 4. Postępowanie dowodowe Oddział 1. Przesłuchanie osoby § 163. [Ustalenie personaliów osoby przesłuchiwanej] § 164. [Treść protokołu przesłuchania] § 165. [Rejestracja audio i wideo przesłuchania] § 166. [Przesłuchanie przez prokuratora a obecność Spis treści 105 106 109 109 109 111 116 Oddział 2. Biegli Oddział 3. Zatrzymanie rzeczy. Przeszukanie. Dowody rzeczowe § 167. [Prawa i obowiązki pokrzywdzonego] § 168. [Prawa i obowiązki podejrzanego] § 169. [Powołanie biegłego] § 170. [Materiał przekazywany biegłemu] § 171. [Nadzór nad pracą biegłego] § 172. [Obserwacja psychiatryczna] funkcjonariusza organu postępowania przygotowawczego] 117 120 121 124 124 124 125 130 132 § 173. [Rzeczy podlegające zatrzymaniu] 132 § 174. [Zatwierdzenie zatrzymania rzeczy i przeszukania] 134 § 175. [Postanowienie o przeszukaniu lub zatrzymaniu rzeczy] 136 § 176. [Kontrola nad dowodami rzeczowymi] 139 § 177. [Postanowienie o dowodach rzeczowych] 141 § 178. [Postępowanie z pobranym materiałem porównawczym] 143 148 148 152 155 155 158 161 161 § 179. [Zbieranie danych o podejrzanym] § 180. [Podejrzani lub pokrzywdzeni małoletni] Oddział 6. Udział prokuratora w czynnościach dowodowych § 183. [Kierowanie oględzinami miejsca zdarzenia] Oddział 5. Udział stron, ich obrońców i pełnomocników § 181. [Wnioski stron] § 182. [Wyznaczenie obrońcy z urzędu] Oddział 4. Zebranie danych o osobie podejrzanego 7 Spis treści § 184. [Osobista realizacja czynności] § 185. [Przesłuchanie pokrzywdzonych małoletnich] § 186. [Wniosek o przesłuchanie świadka przez sąd w postępowaniu przygotowawczym] § 187. [Świadek koronny] Rozdział 5. Środki przymusu Oddział 1. Zatrzymanie § 188. [Bieg terminu zatrzymania] § 189. [Postanowienie o zatrzymaniu] § 190. [Prokuratorska kontrola zatrzymania przez Policję] Oddział 2. Środki zapobiegawcze § 191. [Wątpliwości co do zastosowania środka] § 192. [Wniosek o tymczasowe aresztowanie] § 193. [Zły stan zdrowia podejrzanego. Izolacja w areszcie śledczym] § 194. [Przesłanki uchylenia tymczasowego aresztowania] § 195. [Aresztowanie pozbawionego wolności] § 196. [Uzasadnienie wniosku o tymczasowe aresztowanie] § 197. [Uchylenie tymczasowego aresztowania] § 198. [Dyspozycja tymczasowo aresztowanym] § 199. [Transport tymczasowo aresztowanego] § 200. [Zgoda na widzenie. Cenzura korespondencji] § 201. [Zwrot sprawy prokuratorowi. Zmiana prokuratora § 202. [Ponowny wniosek o tymczasowe aresztowanie] § 203. [Zwrot sprawy a przedłużenie tymczasowego – dysponenta] aresztowania] § 204. [Tymczasowe aresztowanie powyżej 9 miesięcy] § 205. [Tymczasowe aresztowanie powyżej 1 roku] § 206. [Uchylenie tymczasowego aresztowania – obieg dokumentacji] § 207. [Zakaz opuszczania kraju] § 208. [Środki zapobiegawcze – inne] 162 164 166 167 177 177 177 178 179 182 182 183 189 195 200 201 202 204 207 212 220 222 224 228 228 230 232 234 8 Spis treści Oddział 3. List gończy § 209. [List gończy] § 210. [Odwołanie listu gończego] Oddział 4. Zabezpieczenie majątkowe 236 236 236 241 241 § 211. [Zbieranie danych o majątku] § 212. [Przesłuchanie co do stanu majątkowego] 247 § 213. [Składniki postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym] 248 § 214. [Klauzula wykonalności. Doręczenie postanowienia] 253 257 § 215. [Przechowanie zajętych ruchomości] 258 § 216. [Tymczasowe zajęcie mienia] 264 § 217. [Uchylenie zabezpieczenia majątkowego] § 218. [Protokół zajęcia mienia] 266 266 Rozdział 6. Zawieszenie postępowania 266 271 272 274 275 277 277 277 277 280 281 281 285 § 224. [Zaznajomienie podejrzanego z materiałami sprawy] § 225. [Prawo przejrzenia akt postępowania] § 226. [Zamknięcie postępowania przygotowawczego] Oddział 2. Umorzenie postępowania przygotowawczego § 219. [Zawieszenie co do jednego z podejrzanych] § 220. [Zatwierdzenie zawieszenia postępowania] § 221. [Zawieszenie – poszukiwanie podejrzanego] § 222. [Kontrola stanu zawieszenia] § 223. [Podjęcie zawieszonego postępowania] Rozdział 7. Zakończenie postępowania przygotowawczego Oddział 1. Zamknięcie postępowania przygotowawczego 287 9 § 227. [Dodatkowe podstawy umorzenia] § 228. [Częściowe umorzenie postępowania] § 229. [Treść postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego] § 230. [Umorzenie postępowania a środki zapobiegawcze i dowody rzeczowe] 288 § 231. [Warunkowe umorzenie wobec niektórych podejrzanych] 289 Oddział 4. Konsensualne zakończenie postępowania przygotowawczego § 241. [Forma zgody podejrzanego na dobrowolne poddanie się karze] 311 § 242. [Modyfikacja warunków dobrowolnego poddania się karze] 312 313 § 243. [Warunki ograniczenia postępowania przygotowawczego] 291 291 293 303 304 305 307 308 309 310 311 314 314 314 316 318 319 327 328 329 331 331 333 335 337 Spis treści Oddział 3. Akt oskarżenia § 232. [Czas sporządzenia aktu oskarżenia] § 233. [Wymogi formalne aktu oskarżenia] § 234. [Właściwość sądu] § 235. [Wymogi uzasadnienia] § 236. [Ekspedycja aktu oskarżenia – pismo przewodnie] § 237. [Ekspedycja aktu oskarżenia – odpisy i powiadomienia] § 238. [Przekazanie do dyspozycji sądu środków zapobiegawczych] § 239. [Powództwo adhezyjne] § 240. [Powództwo adhezyjne a osoba pokrzywdzonego] Rozdział 8. Nadzór procesowy prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym § 244. [Nadzór nad czynnościami niecierpiącymi zwłoki] § 245. [Ogólne zasady nadzoru] § 246. [Powierzenie śledztwa. Wytyczne] § 247. [Nadzór nad dochodzeniem] § 248. [Kryteria nadzoru nad postępowaniem przygotowawczym] § 249. [Udział prokuratora w nadzorowanym postępowaniu] § 250. [Nadzór prokuratora a rozpoznawanie zażaleń] § 251. [Zatwierdzenie decyzji końcowej w dochodzeniu] § 252. [Zwrot decyzji Policji do poprawki] § 253. [Zatwierdzenie aktu oskarżenia] § 254. [Wytyki służbowe] § 255. [Odpowiednie stosowanie zasad nadzoru nad Policją] § 256. [Kontrola innych oskarżycieli publicznych] 10 Spis treści Rozdział 9. Terminy i zażalenia § 257. [Okresy niewliczane do postępowania] § 258. [Braki formalne zażalenia] § 259. [Zażalenie na środek zapobiegawczy oraz na zabezpieczenie majątkowe] § 260. [Zażalenie na postanowienie kończące postępowanie] Rozdział 10. Podjęcie na nowo i wznowienie umorzonego postępowania oraz uchylenie lub zmiana prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania § 261. [Podjęcie na nowo i wznowienie postępowania § 262. [Podjęcie na nowo umorzonego postępowania przygotowawczego] przygotowawczego] § 263. [Podjęcie i wznowienie – uzasadnienie, doręczenie] § 264. [Uchylenie przez Prokuratora Generalnego umorzonego postępowania przygotowawczego] § 265. [Wniosek o kontynuowanie postępowania] Rozdział 11. Postępowanie przyspieszone § 266. [Podstawowe czynności prokuratora] § 267. [Inne czynności prokuratora] § 268. [Brak podstaw do zastosowania postępowania przyspieszonego] § 269. [Czyn ścigany z oskarżenia prywatnego] Rozdział 12. Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego § 270. [Odmowa objęcia ściganiem z urzędu] § 271. [Umorzenie postępowania] § 272. [Zmiana oceny karnoprawnej] DZIAŁ V Udział prokuratora w postępowaniu sądowym w sprawach karnych Rozdział 1. Przepisy ogólne § 329. [Zasada ochrony praworządności] § 330. [Inne zadania prokuratora] 338 338 341 343 347 353 353 358 359 360 361 364 364 366 367 368 368 368 372 372 374 374 374 375 11 Spis treści Rozdział 2. Udział prokuratora w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji § 331. [Udział w posiedzeniach sądu] § 332. [Udział w rozprawie autora aktu oskarżenia] § 333. [Czynności prokuratora na rozprawie] § 334. [Przemówienie końcowe na rozprawie] § 335. [Kontrola wyroków w sprawach innych oskarżycieli publicznych] § 336. [Sprawozdanie z rozprawy. Wniosek o uzasadnienie] Rozdział 3. Środki odwoławcze § 337. [Ekspedycja środka odwoławczego] § 338. [Przywołanie dowodów w środku zaskarżenia] § 339. [Przekazanie akt podręcznych] 380 380 389 390 391 393 394 397 397 398 399 Rozdział 4. Udział prokuratora w postępowaniu przed sądem odwoławczym 400 400 § 340. [Udział w rozprawie odwoławczej] 400 § 341. [Cofnięcie środka odwoławczego] § 342. [Powiadomienie o cofnięciu środka odwoławczego] 400 § 343. [Czynności prokuratora w postępowaniu odwoławczym] 401 § 344. [Zwrot akt podręcznych] 402 § 345. [Wytknięcie uchybień] 402 Bibliografia Wykaz aktów prawnych Indeks rzeczowy 405 409 417 12 Wykaz skrótów Wykaz skrótóW akty prawne – ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. – ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) poz. 553 z późn. zm.) – ustawa z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765 z późn. zm.) – ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557 z późn. zm.) – ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) – ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania kar- nego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) – ustawa z dnia 29 września 1986 r. – Prawo o aktach stanu cy- wilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1264) – rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 paździer- nika 2012 r. w sprawie czynności administracyjnych związa- nych z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kar i środków przymusu skutkujących pozbawienie wolności oraz dokumentowania tych czynności (Dz. U. poz. 1153) – zarządzenie Prokuratora Generalnego nr 5/10 z dnia 31 mar- ca 2010 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekre- tariatów oraz innych działów administracji w powszechnych 13 k.c. k.k. k.k.s. k.k.w. k.p. k.p.c. k.p.k. p.a.s.c. r.cz.w.t.a. reg. biur./ regulamin biurowości Wykaz skrótów reg. prok. reg. sąd. u. prok. u.p.s.n. ustawa o Policji u.ś.k. CzPKiNP Dz. U. Dz. Urz. UE Dz. Urz. KGP Dz. Urz. Min. Sprawiedl. GSP GSP-Prz. Orz. KZS OSNKW OSNPG OSNwSK Prob. Egz. 14 jednostkach organizacyjnych prokuratury (Prokuratura 2010, nr 3, poz. 31) – rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 2010 r. – Regulamin wewnętrznego urzędowania powszech- nych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz. U. Nr 49, poz. 296 z późn. zm.) – rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lute- go 2007 r. – Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. Nr 38, poz. 249 z późn. zm.) – ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 270, poz. 1599 z późn. zm.) – ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w spra- wach nieletnich (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178 z późn. zm.) – ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687 z późn. zm.) – ustawa z dnia 25 czerwca 1997 r. o świadku koronnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 36, poz. 232 z późn. zm.) czasopisma i publikatory – Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych – Dziennik Ustaw – Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej – Dziennik Urzędowy Komendy Głównej Policji – Dziennik Urzędowy Ministra Sprawiedliwości – Gdańskie Studia Prawnicze – Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa – Krakowskie Zeszyty Sądowe – Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna i Wojskowa – Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Wydawnictwo Prokuratury Generalnej – Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych – Problemy Egzekucji Wykaz skrótów Prok. i Pr. PS WPP – Prokuratura i Prawo – Przegląd Sądowy – Wojskowy Przegląd Prawniczy Inne KG SG SA SN – Komenda Główna Straży Granicznej – sąd apelacyjny – Sąd Najwyższy 15 Przedmowa PrzedmoWa Niniejsze opracowanie stanowi kontynuację pomysłu, jakim było stworzenie pierwszego w historii komentarza do rozporządzenia Mini- stra Sprawiedliwości z dnia 27 sierpnia 2007 r. – Regulamin wewnętrz- nego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych Prokuratury (Dz. U. Nr 169, poz. 1189 z późn. zm.), zwanego potocznie Regulaminem Prokuratury1 lub Regulaminem prokuratorskim. Ukazał się on jesienią 2009 r. (wyd. Wolters Kluwer Polska), jednak kilka miesięcy potem ten- że akt wykonawczy został zastąpiony przez nowe Rozporządzenie Mini- stra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 2010 r. – Regulamin wewnętrzne- go urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz. U. Nr 49, poz. 296 z późn. zm.)2. Co prawda znaczna część przepisów z dotychczasowego Regulaminu została w całości recypowana do nowe- go aktu, ale nie zmieniło to faktu – również na skutek poszerzenia ob- szaru regulacji – że zaistniała potrzeba stworzenia nowego komentarza. Przygotowanie komentarza do aktu prawnego rangi rozporządzenia nie jest koncepcją typową, choć spotykaną (por. np. Zasady techniki pra- wodawczej. Komentarz do rozporządzenia, red. J. Warylewski, Warszawa 2003). Ale też Regulamin Prokuratury nie jest w pełni typowym aktem wykonawczym. W pierwszej kolejności zwraca uwagę jego obszerność (401 paragrafów). Po drugie, obejmuje kompleksowo funkcjonowanie niebywale ważnej w każdym demokratycznym państwie struktury, jaką 1 W całym tekście stosuję pisownię nazwy Prokuratury wielką literą, jeżeli występuje ona w kontekście instytucji. 2 Por. W. Grzeszczyk, Nowy regulamin urzędowania prokuratur powszechnych (zagadnienia wy- brane), Prokuratura i Prawo, 2010 nr 6. 17 Przedmowa jest urząd prokuratorski. Po trzecie, jak dotąd cechuje się dość dużą stabilnością. Przykładem tego jest zarówno fakt, iż jest dopiero trzecim w historii aktem tego rodzaju, jak i to, że jego nowelizacje są nieznacz- ne. Po czwarte wreszcie, ok. 60 przepisów Regulaminu wykazuje ścisłe powiązanie z przepisami ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks po- stępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późn. zm.), stanowiąc ich niebagatelne dopełnienie w pracy prokuratorów. Czy w pełni zasadnie, to już inna kwestia, o czym niżej. Tym samym, można bez większego ryzyka stwierdzić, iż stanowi najpowszechniej na co dzień używane narzędzie, po kodeksie postępowania karnego, w rękach kilku tysięcy prokurato- rów zwalczających przestępczość i służących wymiarowi sprawiedliwości. Podobnie jak w przypadku poprzedniego komentarza do regulami- nu z 2007 r., niniejsze opracowanie ograniczyłem do – i tak obszernej – tej części Regulaminu Prokuratury, która ma najczęstsze zastosowanie w bieżącej pracy najszerszego kręgu prokuratorów, a więc odnoszącej się bezpośrednio do przepisów kodeksu postępowania karnego i wyko- rzystywanej przede wszystkim przez „pierwszoliniowych” prokuratorów prokuratur rejonowych, okręgowych oraz prokuratorów w prokuraturach apelacyjnych, zajmujących się zwalczaniem przestępczości zorganizowa- nej, zarówno w ramach prowadzenia postępowań przygotowawczych, jak i występowania przed sądem I instancji w charakterze oskarżyciela pub- licznego (w mniejszym zakresie przed sądem II instancji), a częściowo także w pracy prokuratorów pionu postępowania sądowego, w prokura- turach okręgowych i apelacyjnych. Za takowe uznałem przede wszystkim regulacje Działu III „Postępowanie przygotowawcze” i Działu V „Udział prokuratora w postępowaniu sądowym w sprawach karnych” (z wyjąt- kiem rozdziału 5, dotyczącego zaskarżania orzeczeń prawomocnych). Natomiast w niektórych momentach, gdy jest to konieczne, odwołuję się także do innych przepisów Regulaminu. Zrezygnowałem natomiast z omawiania pozostałych zagadnień poruszonych w Regulaminie, tak z uwagi na ich obszerność, jak i specyfikę. Komentowanym przepisom Regulaminu Prokuratury z 2010 r. w wie- lu miejscach daleko do doskonałości. Powtarza on również część manka- mentów swego poprzednika. Podstawowym i zasadniczym zarzutem jest fakt, że Regulamin częstokroć wkracza bardzo silnie w materię objętą 18 Przedmowa różnymi uregulowaniami kodeksu postępowania karnego, a delegacja ku temu jest wysoce dyskusyjna. Zważyć przecież należy, iż sama kom- petencja do wydania rozporządzenia zawarta jest nie w kodeksie, lecz w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 270, poz. 1599 z późn. zm.). Zatem, o ile nie można mieć zastrzeżeń co do regulacji dotyczących wewnętrznej orga- nizacji i funkcjonowania Prokuratury, to inaczej jest już z odniesieniem do instytucji procedury karnej. Tymczasem w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego niejedno- krotnie podkreślano konieczność zarówno precyzyjnego zakreślania de- legacji ustawowej, jak i ścisłego trzymania się jej przez prawodawcę, two- rzącego akt wykonawczy. Przykładowo w wyroku z dnia 31 marca 2009 r., K 28/08, Dz. U. Nr 58, poz. 485, Trybunał powtórzył akceptująco pogląd wyrażony już we wcześniejszym swoim orzeczeniu (wyrok z dnia 22 mar- ca 2007 r., U 1/07, Dz. U. Nr 53, poz. 359): „[Akt wykonawczy] wydany może być tylko w zakresie określonym w upoważnieniu, w jego grani- cach i w celu wykonania ustawy w zgodzie z normami konstytucyjnymi, a także z wszystkimi obowiązującymi ustawami. Z art. 92 Konstytu- cji wynika, że ustrojodawca miał wolę pełnego, podmiotowego i przed- miotowego określenia zakresu prawodawstwa podustawowego i w tym celu nałożony został na ustawodawcę zwykłego obowiązek precyzyjnego i szczegółowego sformułowania zakresu delegacji, a przez to także obo- wiązek organów upoważnionych do ścisłego jej wykonania. Akt wyko- nawczy jest tym samym ściśle związany z wolą ustawodawcy, wyrażoną w ustawowej delegacji”. Jeszcze ważniejsze znaczenie w aspekcie konstytucyjności części przepisów regulaminu Prokuratury ma wyrok TK z dnia 30 czerwca 2003 r., P 1/03, Dz. U. Nr 119, poz. 1119, w którym zanegowano możli- wość wywołania skutków w sferze karnoprocesowej przez rozporządzenie wykonawcze wydane na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Pra- wo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.), a więc w pewnym stopniu paralelnej do ustawy o prokuraturze. Trybunał orzekł: „[…] o wskazanym wyżej charakterze przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 18 maja 2001 r., świadczy także to, że zostały one wydane na podstawie przepisów ustawy z 24 czerwca 1985 r. – Pra- 19 Przedmowa wo o ustroju sądów powszechnych, zawartych w rozdziale drugim tejże ustawy, zatytułowanym «Organizacja sądów». To zaś, że prawo o ustro- ju sądów powszechnych generalnie nie jest ustawą o charakterze proce- sowym, nie budzi wątpliwości. Tym bardziej procesowego charakteru nie mogą mieć akty prawne niższej rangi, wydawane w trybie określo- nej w prawie o u.s.p. delegacji ustawowej. Utwierdza to w przekonaniu, że rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 18 maja 2001 r. nie może być interpretowane jako przepis wywołujący skutki procesowe, skoro charakteru procesowego nie ma prawo o ustroju sądów powszechnych”. Delegacja ustawowa, obejmująca zakres przepisów objętych komen- tarzem, mówi jedynie (art. 18 ust. 1 pkt 7) o określeniu szczegółowego porządku wykonywania przez prokuratora czynności w sprawach kar- nych, co samo w sobie jest określeniem wysoce nieprecyzyjnym i, jak się wydaje, mając na myśli wspomniane zastrzeżenie co do samego źródła delegacji, powinno być interpretowane zawężająco. Innymi słowy, wszel- kie wątpliwości co do rozbieżności, czy też znaczenia normy Regulami- nu muszą być rozstrzygane w taki sposób, by nie tylko zapewnić priory- tet wymogom wynikającym wprost z przepisów k.p.k. (co jest oczywiste, w świetle zasady nadrzędności ustawy nad rozporządzeniem), ale także by szły w sukurs jego duchowi i celom postępowania karnego. Do najpoważniejszych zastrzeżeń legislacyjnych, jakie można odna- leźć w skomentowanych regulacjach, zaliczyć należy: – sprzeczność całości lub części niektórych zapisów Regulaminu z treś- cią kodeksu postępowania karnego (np. § 158, 165, 201 ust. 1, § 203 ust. 2, § 206 ust. 1, § 230, 257, 264, 270 ust. 1), kodeksu karnego wy- konawczego (§ 200 ust. 6), a także ustawy o prokuraturze (§ 341); – zbędne powtarzanie regulacji kodeksu postępowania karnego (np. niemal cały § 135, § 152, § 226 ust. 2 i 3, § 243); – niejasność, nieczytelność niektórych zapisów, których cel trudno zde- kodować, lub niezrozumiałe luki normatywne wynikające z ich treści (np. § 152, § 161, § 250); – narzucanie jako normy prawnej określonej wykładni przepisów kodek- sowych, która skądinąd budzi również poważne zastrzeżenia (§ 153); – tworzenie norm, przynajmniej w pewnym zakresie, w praktyce nie- wykonalnych (np. § 171); 20 Przedmowa – nieracjonalne łączenie w jednym przepisie (paragrafie) regulacji róż- nych materii (np. § 175 ust. 2 zdanie drugie, § 193 ust. 4); – niespójność przepisów (np. § 198 ust. 1 i § 199 ust. 5; § 209 ust. 3 i § 210 ust. 1). Skala powyższych uchybień budzi nie tylko negatywną refleksję nad poziomem polskiego prawodawstwa, skądinąd powszechnie krytykowa- nego, ale przede wszystkim rodzi istotne problemy w praktyce proku- ratorskiej. Zważyć bowiem należy, że treść Regulaminu niejednokrot- nie stawia prokuratora pomiędzy przysłowiowym młotem a kowadłem, tj. obowiązkiem ścisłego przestrzegania przepisów kodeksu postepowa- nia karnego, jako głównego drogowskazu w tej sferze, a z drugiej strony koniecznością przestrzegania przepisów pragmatyki służbowej – pod ry- gorem odpowiedzialności dyscyplinarnej, a nawet karnej – tak ustawo- wej, jak i zawartej w aktach wykonawczych. Ze stosowania tych ostatnich nie zwalnia bowiem nic, nawet w przypadku najgorzej sformułowanego przepisu i najświatlejszego prawnika. Prokurator nie dysponuje przymio- tem niezawisłości, o jakim mowa w przypadku sędziów w art. 178 ust. 1 Konstytucji RP i nie podlega w sprawowaniu swego urzędu wyłącznie ustawie zasadniczej oraz pozostałym ustawom, a tym samym nie może kontrolować – poza ustalonymi procedurami – w sposób władczy zgod- ności aktu wykonawczego z ustawą. Mając na względzie opisane argumenty, podjąłem próbę przybliże- nia znaczenia i prawidłowego umiejscowienia w mechanizmie zwalczania przestępczości oraz wymierzania sprawiedliwości, w ramach aktywności prokuratora, szeregu przepisów usytuowanych w Regulaminie Prokura- tury. Tworząc analizę, przyjąłem oczywiście tradycyjną, a jednocześnie czytelną formułę tez do poszczególnych przepisów. Komentarz nie uni- ka rozważań teoretycznych, jednak podstawowy nacisk stara się kłaść na praktyczny wymiar działań prokuratorskich, albowiem nie wszystko, co ma wpływ na efektywne i racjonalne stosowanie prawa i jego instru- mentów, da się ująć wprost w jego treści, a różne schematy i mechanizmy wypracowuje dopiero praktyka dnia powszedniego. Koncepcję powyższą zrealizowałem, czerpiąc zarówno z orzeczni- ctwa, jak i z bogatego dorobku doktryny prawa karnego, znakomitych praktyków i teoretyków, zwłaszcza procedury karnej. Ponadto jednak, 21 Przedmowa szeroko bazowałem na własnych obserwacjach i przemyśleniach płyną- cych z praktyki zawodowej (i towarzyszącej jej pracy naukowej), najpierw jako aplikanta prokuratorskiego, a następnie asesora i prokuratora przez 4 lata w prokuraturze rejonowej, przez pół roku w wydziale śledczym pro- kuratury okręgowej i od ponad 5 lat w pionie zwalczania przestępczości zorganizowanej i korupcji. Ten czas pozwolił mi na osobiste przeprowa- dzenie lub nadzorowanie około 2,5 tysięcy śledztw i dochodzeń, samo- dzielne przesłuchanie kilkuset świadków, podejrzanych i biegłych, udział w setkach rozpraw i posiedzeń sądowych oraz realizację kilku tysięcy – a może i więcej – różnego rodzaju innych czynności procesowych. Plon tych doświadczeń stanowi fundament niniejszej książki. Wywody komentarza kieruję nie tylko do przedstawicieli świata na- uki prawa karnego oraz prokuratorów, lecz także do sędziów i funkcjo- nariuszy służb dochodzeniowo-śledczych (Policji, agentów ABW i CBA, strażników Straży Granicznej itd.). Być może zawarte tu poglądy sprzyjać będą wypracowaniu lepszych, skuteczniejszych form współpracy pomię- dzy Prokuraturą a tymi instytucjami, niezależnie od pełnej świadomo- ści co do wzajemnego usytuowania i roli w systemie szeroko pojmowa- nego aparatu ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Nie wykluczam, iż prezentowane przekonania mogą być także ciekawą lekturą i inspiracją do ścierania się argumentów dla naszych prokuratorskich adwersarzy, przedstawicieli palestry. Jednak szczególnie, mam nadzieję, że książka ta skutecznie posłuży aplikantom i asesorom prokuratorskim w wypra- cowaniu pewnej metodyki pracy już na starcie ich kariery zawodowej. Znajdą oni bowiem także wiele uwag niedostępnych w komentarzach do kodeksu postępowania karnego ani w podręcznikach akademickich. dr Michał Gabriel-Węglowski Gdynia, luty 2013 r. 22 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 2010 r. regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (wyciąg) (Dz. U. z 2010 r. Nr 49, poz. 296 ; zm.: Dz. U. z 2012 r.: poz. 9, poz. 54, poz. 539; Dz. U. z 2013 r. poz. 128) Kompetencje dochodzeniowo-śledcze § 121 DZIAŁ III poStępowanie przygotowawcze Rozdział 1 przepiSy ogólne § 121. [Kompetencje dochodzeniowo-śledcze] Postępowania przygotowawcze są prowadzone lub nadzorowane w prokuraturach rejonowych, okręgowych i apelacyjnych, z uwzględnie- niem zakresu zadań określonych w art. 17 ust. 4, 6 i 8 ustawy. 1. Przez prowadzenie postępowania przygotowawczego należy rozumieć jego tok po uprzednim wydaniu przez prokuratora postanowienia o wszczę- ciu postępowania przygotowawczego w formie śledztwa lub dochodzenia, sto- sownie do treści art. 305 § 3 lub art. 325e § 1 k.p.k. w zw. z art. 325a § 1 k.p.k. 2. Przez nadzorowanie postępowania przygotowawczego należy rozu- mieć objęcie dochodzenia wszczętego przez Policję lub inny uprawniony organ nadzorem procesowym prokuratora, stosownie do treści art. 15 § 1 oraz art. 298 § 1 k.p.k., albo też sprawowanie nadzoru nad śledztwem wszczętym przez prokuratora, które następnie na podstawie art. 311 § 2 zostało powierzone do prowadzenia w całości lub w części Policji lub in- nemu uprawnionemu organowi. 3. Przepisy art. 17 ustawy z dnia 22 czerwca 1985 r. o prokuraturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 270, poz. 1599 z późn. zm.) określają czte- 25 § 121 DZIAŁ III. Postępowanie przygotowawcze roszczeblową pionową strukturę prokuratury, składającą się z Prokura- tury Generalnej, prokuratur apelacyjnych, prokuratur okręgowych oraz prokuratur rejonowych, i jednocześnie definiuje podstawowe zadania każdej z tych jednostek organizacyjnych (por. także komentarz do § 122). 4. Zgodnie z art. 17 ust. 4 u. prok. do podstawowych zadań prokuratu- ry apelacyjnej należy zapewnienie udziału prokuratora w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy przed sądem apelacyjnym i wojewódz- kim sądem administracyjnym, prowadzenie i nadzorowanie postępowań przygotowawczych w sprawach ścigania przestępczości zorganizowanej i korupcji, sprawowanie nadzoru instancyjnego i służbowego nad postępo- waniami prowadzonymi w prokuraturach okręgowych, a także prowadze- nie wizytacji prokuratur okręgowych i rejonowych. W konsekwencji, zgod- nie z § 25 ust. 1 i 3 reg. prok., w prokuraturach apelacyjnych obligatoryjnie utworzone zostały wydziały V do spraw przestępczości zorganizowanej i korupcji jako jedyne na tym szczeblu komórki organizacyjne, do których zadań należy bezpośrednie prowadzenie lub nadzorowanie postępowań przygotowawczych zgodnie z przepisami k.p.k. Zgodnie z § 30 reg. prok. do zadań prokuratorów Wydziału V należy prowadzenie i nadzorowanie postępowań przygotowawczych w sprawach o przestępstwa: a) o charakterze terrorystycznym, b) noszące cechy zorganizowanej przestępczości, c) korupcji, a w szczególności łapownictwa w organach władzy ustawo- dawczej, organach administracji rządowej, samorządu terytorialne- go, wymiaru sprawiedliwości, ścigania i kontroli, d) inne, które ze względu na wagę sprawy zostały przekazane przez pro- kuratora apelacyjnego do prowadzenia w wydziale, a ponadto udział w postępowaniu sądowym w wyżej wymienionych spra- wach rozstrzyganych w pierwszej i drugiej instancji oraz w toku czynności sądowych w postępowaniu przygotowawczym. Zgodnie z § 17 pkt 1 lit. d reg. prok. decyzję o przekazaniu konkret- nego postępowania wobec jego wagi do prowadzenia do wydziału V da- nej prokuratury apelacyjnej podjąć może również Prokurator Generalny. Zgodnie z tym samym przepisem nadzór nad postępowaniami prowadzo- nymi przez wydziały V prokuratur apelacyjnych sprawuje Departament do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Generalnej. 26 Kompetencje dochodzeniowo-śledcze § 121 5. Do podstawowych zadań prokuratury okręgowej, na podstawie art. 17 ust. 6 u. prok., należy zapewnienie udziału prokuratora w postę- powaniach prowadzonych na podstawie ustawy przed sądem okręgowym, prowadzenie i nadzorowanie postępowań przygotowawczych w sprawach o poważne przestępstwa kryminalne i gospodarcze, a także sprawowa- nie nadzoru instancyjnego i służbowego nad postępowaniami prowa- dzonymi w prokuraturach rejonowych oraz prowadzenie wizytacji pro- kuratur rejonowych. W związku z tym na tym szczeblu organizacyjnym prokuratury § 36 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 3 reg. prok. przewidują, acz nieobligatoryjnie, utworzenie w prokuraturach okręgowych wydziałów V śledczych oraz wydziałów VI do spraw przestępczości gospodarczej. Do zadań prokuratorów wydziału V należy prowadzenie śledztw własnych i nadzorowanie śledztw powierzonych innym organom w sprawach o po- ważne przestępstwa o charakterze kryminalnym i udział w postępowa- niu sądowym w tych sprawach rozstrzyganych w I instancji oraz w toku czynności sądowych w postępowaniu przygotowawczym (§ 40 reg. prok.). Natomiast zadania prokuratorów wydziału VI są identyczne, jednak obej- mują sprawy o poważne przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarcze- mu, przestępstwa skarbowe i inne przestępstwa o charakterze gospodar- czym (§ 41 reg. prok.). Zgodnie z § 42 reg. prok., w tych prokuraturach okręgowych, w których nie utworzono wydziału śledczego lub wydziału do spraw przestępczości gospodarczej, zadania w zakresie prowadzenia śledztw i występowania w tych sprawach przed sądem I instancji reali- zuje się w wydziale nadzoru nad postępowaniem przygotowawczym, któ- ry w tych jednostkach otrzymuje wówczas nazwę wydział postępowania przygotowawczego. 6. Do podstawowych zadań prokuratury rejonowej, na podstawie art. 17 ust. 8 u. prok., należy zapewnienie udziału prokuratora w postę- powaniach prowadzonych na podstawie ustawy przed sądem rejonowym, a także prowadzenie i nadzorowanie postępowań przygotowawczych z wyłączeniem spraw wymienionych w ust. 4 i 6, a więc zastrzeżonych dla właściwości prokuratur apelacyjnych i okręgowych. Zaznaczyć na- leży przy tym, że ani ustawa o prokuraturze, ani kodeks postępowania karnego nie zastrzegają do właściwości prokuratury apelacyjnej lub pro- kuratury okręgowej żadnej z kategorii spraw przez odwołanie do kon- 27 § 122 DZIAŁ III. Postępowanie przygotowawcze kretnej kwalifikacji prawnej czynu zabronionego, a zatem fakt podjęcia czynności procesowej przez prokuratora prokuratury rejonowej w spra- wie następnie przejętej do prowadzenia lub już prowadzonej albo bez- pośrednio nadzorowanej przez prokuraturę apelacyjną lub okręgową nie wpływa na skuteczność tej czynności. 7. Przepis art. 17 ust. 2 u. prok., określający zadania Prokuratury Generalnej, nie przewiduje prowadzenia postępowań przygotowawczych przez prokuratorów tej jednostki. § 122. [Przepisy o właściwości miejscowej. Spory kompetencyjne] 1. Terytorialny zakres działania jednostek organizacyjnych w spra- wach karnych, związany z obszarem ich właściwości ustalonym przepi- sami wydanymi na podstawie art. 17 ust. 13 ustawy, zwany dalej „właś- ciwością miejscową”, określają: 1) przepisy § 123–126; 2) przepisy wydane na podstawie art. 17 ust. 14 ustawy; 3) przepisy odrębnych ustaw. 2. Ilekroć w odrębnych ustawach jest mowa o właściwości miejsco- wej lub właściwości prokuratora w sprawach karnych, należy przez to rozumieć właściwość miejscową, o której mowa w ust. 1. 3. Przekazanie sprawy według właściwości miejscowej innej jednostce organizacyjnej nie wymaga formy postanowienia ani zarządzenia i nie podlega zaskarżeniu. 4. Spór o właściwość miejscową między równorzędnymi jednostka- mi organizacyjnymi rozstrzyga kierownik jednostki organizacyjnej nad- rzędnej nad jednostką organizacyjną, która pierwsza wszczęła spór. 5. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, ze względu na dobro prowadzonego postępowania, kierownik nadrzędnej jednostki organi- zacyjnej może przekazać podległej jednostce organizacyjnej do prowa- dzenia lub nadzoru sprawę z pominięciem zasad właściwości miejscowej określonych w przepisach, o których mowa w ust. 1 pkt 1. 1. Przepisy, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, zawarte są w rozporzą- dzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. w sprawie utwo- 28 Przepisy o właściwości miejscowej. Spory kompetencyjne § 122 rzenia prokuratur apelacyjnych, okręgowych i rejonowych oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości (Dz. U. Nr 49, poz. 297 z późn. zm.). Na jego mocy istnieje aktualnie 11 prokuratur apelacyjnych (w Białym- stoku, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rze- szowie, Szczecinie, Warszawie i we Wrocławiu), a ponadto 45 prokuratur okręgowych i 2 ośrodki zamiejscowe prokuratur okręgowych: • w apelacji białostockiej: w Białymstoku, Łomży, Olsztynie i Suwałkach; • w apelacji gdańskiej: w Bydgoszczy, Elblągu, Gdańsku, Słupsku, To- • w apelacji katowickiej: w Bielsku-Białej, Częstochowie, Gliwicach runiu i we Włocławku; i Katowicach; • w apelacji krakowskiej: w Kielcach, Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie; • w apelacji lubelskiej: w Lublinie, Radomiu, Siedlcach i Zamościu oraz ośrodki zamiejscowe Prokuratury Okręgowej w Lublinie z sie- dzibami w Białej Podlaskiej i w Chełmie; • w apelacji łódzkiej: w Łodzi, Ostrowie Wielkopolskim, Piotrkowie Trybunalskim i Sieradzu; • w apelacji poznańskiej: w Koninie, Poznaniu i Zielonej Górze; • w apelacji rzeszowskiej: w Krośnie, Przemyślu, Rzeszowie i Tarno- • w apelacji szczecińskiej: w Gorzowie Wielkopolskim, Koszalinie brzegu; i Szczecinie; szawa-Praga; • w apelacji warszawskiej: w Płocku, Ostrołęce, Warszawie oraz War- • w apelacji wrocławskiej: w Jeleniej Górze, Legnicy, Opolu, Świdnicy i we Wrocławiu. Prokuraturom okręgowym podlega bezpośrednio 357 prokuratur rejonowych oraz 6 ośrodków zamiejscowych prokuratur rejonowych (prokuratur rejonowych: w Szubinie – z siedzibą w Żninie, w Ostródzie – z siedzibą w Morągu, w Tarnowskich Górach – z siedzibą w Piekarach Śląskich, w Kluczborku – z siedzibą w Namysłowie, w Przysusze – z sie- dzibą w Szydłowcu). Prócz powyższego rozporządzenia Minister Sprawiedliwości w dniu 31 marca 2011 r. wydał także – na podstawie art. 17 ust. 14 u. prok. – rozporządzenie w sprawie określenia właściwości Prokuratury Okręgo- 29 § 122 DZIAŁ III. Postępowanie przygotowawcze wej w Warszawie w sprawach o poszczególne rodzaje przestępstw nie- zależnie od miejsca ich popełnienia (Dz. U. Nr 69, poz. 369). W myśl tego rozporządzenia prokuratura warszawska prowadzi sprawy, nieza- leżnie od miejsca zaistnienia czynu zabronionego, w sprawach czynów określonych w: • rozdziale 9 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towa- rowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 48, poz. 284 z późn. zm.); • dziale XIV ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyj- nych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.); • dziale X ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finan- sowymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.); • rozdziale 9 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i wa- runkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowa- nego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 185, poz. 1439 z późn. zm.); • rozdziale 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. Nr 183, poz. 1537 z późn. zm.). Niezależnie od ustalenia właściwości miejscowej jednostki proku- ratury należy mieć na względzie, że niekiedy szczególną właściwość miejscową i rzeczową przepisy prawa określają w odniesieniu do sądów (por. np. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 paździer- nika 2002 r. w sprawie wyznaczenia sądów rejonowych rozpoznających sprawy o przestępstwa wynikające z prawa autorskiego i praw pokrew- nych, Dz. U. Nr 180, poz. 1510 z późn. zm.). 2. Zgodnie z ust. 3 decyzja o przekazaniu sprawy do właściwej miej- scowo prokuratury nie wymaga wydania postanowienia lub też zarzą- dzenia. Wystarczające jest sformułowanie pisma przewodniego, do któ- rego dołącza się materiały sprawy. Decyzja taka powoduje wykreślenie sprawy z repertorium Ds danej prokuratury. Pismo przekazujące sprawę musi zawierać wyczerpujące uzasadnienie stanowiska dotyczącego braku właściwości miejscowej jednostki, która sprawę przekazuje. 3. Decyzja o przekazaniu sprawy do prokuratury właściwej miejscowo nie podlega zaskarżeniu, co wynika wprost z art. 459 § 1 i 2 k.p.k. Moż- liwości takiej nie przewiduje też ustawa o prokuraturze. Należy jednak powiadomić strony (pokrzywdzonego i jego pełnomocnika oraz podej- 30 Przepisy o właściwości miejscowej. Spory kompetencyjne § 122 rzanego i jego obrońcę) o tej decyzji. Przemawia za tym zasada lojalno- ści procesowej, o której mowa w art. 16 § 2 k.p.k. 4. Spory kompetencyjne co do właściwości miejscowej podlegają roz- strzygnięciu przez prokuraturę nadrzędną w stosunku do tej prokuratury, która jako pierwsza uzna przekazanie jej sprawy za niewłaściwe i wystąpi o rozstrzygnięcie sporu. Przepis ust. 4 jest nie najlepiej sformułowany, gdyż nie rozstrzyga jednoznacznie, czy jednostka, która otrzymała spra- wę, uznając się za niewłaściwą, może odesłać akta do tej jednostki, skąd one nadeszły, czy od razu winna zwrócić się do prokuratora nadrzędnego o rozstrzygnięcie sporu. Należy się przychylić do tej drugiej koncepcji. Treść ust. 4 nie wyklucza natomiast takiej możliwości, że jednostka, która pierwotnie uznaje się za niewłaściwą, zamiast przesłać akta do właściwej, w jej ocenie, jednostki prokuratury, od razu wystąpi do prokuratora nad- rzędnego o rozstrzygnięcie sporu (choć, z drugiej strony, trudno jeszcze do końca mówić o sporze, skoro jednostka, do której akta mają zostać przekazane, jeszcze ich nie otrzymała i nie miała możliwości oceny swej właściwości). Całkowicie niedopuszczalne jest natomiast naprzemienne odsyłanie sobie otrzymanej sprawy między równorzędnymi jednostka- mi prokuratury. Jeżeli zachodzą warunki do rozstrzygnięcia sporu przez jednostkę nadrzędną, prokuratura, która wszczyna spór, winna przeka- zać wniosek o jego rozstrzygnięcie bezzwłocznie, gdyż w innym wypad- ku ma to wpływ na sprawność i szybkość postępowania, a więc uchybia zasadzie rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie, o której mowa w art. 2 § 1 pkt 4 k.p.k. 5. Za nie do końca trafne rozwiązanie należy uznać to, że spór pod- lega rozstrzygnięciu przez prokuraturę nadrzędną w stosunku do tej, która wszczęła spór, ponieważ nierzadko wynikają one pomiędzy pro- kuraturami nienależącymi do tego samego okręgu lub apelacji. W tej sytuacji mogą istnieć wątpliwości co do obiektywnego rozstrzygnięcia sporu. Trafniejszym rozwiązaniem byłoby, aby spór o właściwość po- między prokuraturami z różnych okręgów lub apelacji rozstrzygała Pro- kuratura Generalna. 6. Zgodnie z ust. 5 kierownik nadrzędnej jednostki organizacyjnej (tj. prokuratury nadrzędnej) może w szczególnych wypadkach przekazać podległej mu jednostce organizacyjnej (tj. prokuraturze niższego szczeb- 31 § 122 DZIAŁ III. Postępowanie przygotowawcze la) sprawę do prowadzenia z pominięciem właściwości miejscowej. Z uwa- gi na zasadę jednolitości prokuratury nie wpływa to na ważność doko- nywanych czynności prokuratorskich. Decyzja o pominięciu właściwości miejscowej wynikać może z różnych przyczyn, które muszą się jednak mieścić w pojęciu dobra postępowania. Zatem ocena zasadności prze- kazania sprawy w żadnej mierze nie może być dowolna, lecz musi wyni- kać z racjonalnej oceny sytuacji, wskazującej, że nieprzeniesienie sprawy stanowić będzie szczególne zagrożenie dla celów procesu karnego, o któ- rych mowa w art. 2 k.p.k., lub dla celów postępowania przygotowawcze- go, o których mowa w art. 297 § 1 k.p.k. Dobro postępowania może być bowiem definiowane tylko przez pryzmat tych wymogów ustawowych, których spełnieniu postępowanie karne służy. Przykładowo, do takich szczególnych przypadków, gdy dobro postępowania może wymagać prze- kazania sprawy, można zaliczyć zaistnienie ustawowych przesłanek wy- łączenia się wszystkich lub większości prokuratorów od udziału w spra- wie w charakterze oskarżyciela albo wyspecjalizowanie się określonej jednostki prokuratury lub wydziału prokuratury w prowadzeniu spraw o określonej kategorii przestępstwa, a także jednoznacznie stwierdzo- ne nieprawidłowe czy też nieprofesjonalne prowadzenie postępowania przygotowawczego. Por. także teza 4 do § 135. 7. Regulamin nie przesądza jednoznacznie, czy przekazanie sprawy dotyczy wyłącznie jej etapu wstępnego czy też może to nastąpić w każdej fazie i momencie postępowania przygotowawczego. Nie może być jednak wątpliwości, że moment przekazania może nastąpić w każdym czasie, je- śli tylko zajdą przesłanki to uzasadniające. 8. Zwrócić należy uwagę, że ani ustawa o prokuraturze, ani przepisy regulaminu prokuratury nie definiują terminów „nadrzędna jednostka organizacyjna” oraz „prokurator nadrzędny”, co ocenić należy krytycz- nie, gdyż są to pojęcia bezpośrednio związane z organizacją prokuratu- ry. Ustalenie takie zawiera natomiast art. 45 § 1b k.p.k., który uznaje, że prokuratorem nadrzędnym jest prokurator kierujący jednostką organiza- cyjną wyższego stopnia, a także prokurator tej jednostki lub prokurator delegowany do niej w zakresie zleconych mu czynności. Należy przyjąć, lege non distinguente, a także przez brak dookreślenia „bezpośrednio”, że uprawnionym do podjęcia decyzji o przekazaniu sprawy jest kierow- 32 Szczególna właściwość miejscowa § 124 nik każdej nadrzędnej jednostki organizacyjnej, a więc np. w stosunku do prokuratury rejonowej zarówno prokurator okręgowy, jak i prokura- tor apelacyjny oraz Prokurator Generalny. § 123. [Ogólna właściwość miejscowa jednostki prokuratury] 1. Postępowanie przygotowawcze prowadzi się lub nadzoruje w jednostce organizacyjnej, na której obszarze właściwości popełniono przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. 2. Przepisy art. 31 § 2 i art. 32 § 1 k.p.k. stosuje się odpowiednio. Przepis § 123 odnosi się do ogólnych zasad właściwości miejscowej uregulowanych w art. 31 i 32 k.p.k., nie wprowadzając żadnych istotnych odstępstw. W świetle więc obu tych unormowań postępowanie przygo- towawcze prowadzone jest według następujących zasad: 1) miejscowo właściwa do rozpoznania sprawy jest jednostka organiza- cyjna prokuratury, w której obszarze właściwości popełniono prze- stępstwo (art. 31 § 1 k.p.k.); 2) jeżeli przestępstwo popełniono na polskim statku wodnym lub po- wietrznym, a art. 31 § 1 k.p.k. nie może mieć zastosowania, właści- wa jest jednostka organizacyjna prokuratury obejmująca macierzysty port statku (art. 31 § 2 k.p.k.); 3) jeżeli nie można ustalić miejsca popełnienia przestępstwa – zależnie od tego, gdzie najpierw wszczęto postępowanie przygotowawcze – właściwa jest jednostka organizacyjna prokuratury, w której okręgu: a) ujawniono przestępstwo, b) ujęto oskarżonego, c) oskarżony przed popełnieniem przestępstwa stale mieszkał lub czasowo przebywał. § 124. [Szczególna właściwość miejscowa] 1. W sprawach o przestępstwo określone w art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), 33 § 124 DZIAŁ III. Postępowanie przygotowawcze zwanej dalej „k.k.”, postępowanie przygotowawcze prowadzi się lub nad- zoruje w jednostce organizacyjnej, na której obszarze właściwości stale mieszka lub czasowo przebywa pokrzywdzony. 2. W sprawach o przestępstwo popełnione za pośrednictwem sieci te- leinformatycznej lub telekomunikacyjnej postępowanie przygotowawcze prowadzi się lub nadzoruje w jednostce organizacyjnej, na której obsza- rze właściwości sprawca działał. 3. W sprawach o kradzież w transporcie lądowym, wodnym i po- wietrznym oraz o przestępstwo na szkodę pasażerów korzystających ze środków tego transportu, postępowanie przygotowawcze prowadzi się lub nadzoruje w jednostce organizacyjnej, na której obszarze właściwości ujawniono przestępstwo lub przyjęto zawiadomienie o jego popełnieniu. 1. W sprawach o przestępstwo niealimentacji właściwa do prowadze- nia postępowania jest ta jednostka organizacyjna prokuratury, na któ- rej właściwym miejscowo obszarze zamieszkuje lub czasowo przebywa pokrzywdzony. Uregulowanie to nie pozostaje w sprzeczności z art. 31 § 1 k.k., ponieważ przestępstwo uchylania się od łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej ma charakter skutkowy (materialny) (por. A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2007, s. 406), a rzeczywisty skutek zachowania sprawcy ma w istocie miejsce tam, gdzie przebywa pokrzyw- dzony, co odpowiada regulacji art. 6 § 2 k.k. co do określenia miejsca popełnienia czynu zabronionego. 2. W przypadku gdy inny jest urzędowy adres zameldowania po- krzywdzonego, a inny adres jego rzeczywistego zamieszkania, choćby miało ono charakter czasowy, właściwość miejscową ustala się według tego ostatniego. Omawiane uregulowanie ma bowiem na celu ochronę interesów pokrzywdzonego, z reguły małoletniego, przez ustanowienie organu właściwego jak najbliżej jego miejsca faktycznego pobytu, a tym samym także – obniżenie kosztów związanych z dochodzeniem swoich praw. Nadto możliwa jest sytuacja, gdy pokrzywdzony jest zameldowa- ny w miejscu działania sprawcy (np. pod adresem jego zamieszkania), a mieszka gdzie indziej. W takim wypadku przyjęcie właściwości pro- kuratury według miejsca zameldowania pozostawałoby w sprzeczności z zamysłem ustawodawcy. 34 Szczególna właściwość miejscowa § 124 3. W sprawach o przestępstwa z użyciem sieci teleinformatycznej lub telekomunikacyjnej właściwość miejscową jednostki organizacyj- nej prokuratury określa miejsce działania sprawcy. Niemniej w dobie nowoczesnej techniki, zwłaszcza w początkowej fazie postępowania, miejsce to może być trudne do zidentyfikowania. Wówczas zastoso- wanie muszą mieć reguły dalszej właściwości terytorialnej określone w art. 32 k.p.k. 4. W sprawach przestępstw kradzieży w trakcie transportu oraz kra- dzieży i wszelkich innych przestępstw na szkodę pasażerów korzystają- cych z danego transportu (np. pobicia, przywłaszczenia mienia, prze- stępstw przeciwko wolności seksualnej itd.) właściwą prokuraturą do prowadzenia postępowania jest ta, na terenie której przestępstwo zostało ujawnione lub przyjęto zawiadomienie o jego popełnieniu. Najczęściej będzie to prokuratura miejsca zakończenia transportu lub zakończenia podróży przez pasażera. Przepis § 124 ust. 3 należy jednak ocenić raczej negatywnie z powodu braku dopełnienia, że w przypadku jednoznacz- nego ustalenia miejsca popełnienia przestępstwa w transporcie właści- wa byłaby ta jednostka organizacyjna prokuratury, która obejmuje to miejsce swoją kompetencją terytorialną. Przemawia za tym treść art. 31 § 1 k.p.k., definiująca właściwość miejscową sądu, a co za tym idzie za- sada ekonomiki procesowej, z której wynika by postępowanie prowadzi- ła jednostka prokuratury adekwatna miejscowo do sądu, który będzie właściwy do rozstrzygnięcia sprawy w I instancji. 5. Miejscem ujawnienia przestępstwa związanego z realizacją trans- portu, o którym mowa w ust. 3, nie jest to, w którym funkcjonuje proku- ratura, która jako pierwsza powzięła informację o przestępstwie, lecz to, w którym taką informację powziął dowolny organ ścigania jako pierw- szy (najczęściej będzie to Policja). Takie rozumienie terminu „miejsce ujawnienia” wprowadza treść ust. 3 in fine. Przez ujawnienie przestęp- stwa należy rozumieć nie tylko czynność procesową w postaci przyję- cia ustnego zawiadomienia o przestępstwie (art. 304a k.p.k.), lecz także każde przekazanie do wiadomości lub samodzielne powzięcie przez or- gany ścigania informacji o przestępstwie i jej udokumentowanie zgod- nie z pragmatyką służbową (np. sporządzenie notatki służbowej przez funkcjonariusza Policji). 35 § 125 DZIAŁ III. Postępowanie przygotowawcze 6. Jeżeli do ujawnienia przestępstwa związanego z realizacją trans- portu dojdzie na obszarze właściwości jednej prokuratury, a formalne za- wiadomienie o jego popełnieniu zostanie złożone w obszarze właściwości innej jednostki, to właściwa do prowadzenia jest ta ostatnia. Jeżeli jednak miejsce ujawnienia będzie tożsame z miejscem popełnienia przestępstwa, to wówczas o właściwości zadecyduje ogólna reguła z § 123 reg. prok. 7. W kwestii, jak rozumieć pojęcie ujawnienia przestępstwa, zło- żenie pisemnego zawiadomienia o przestępstwie w biurze podawczym jednostki organizacyjnej prokuratury lub innego organu postępowania przygotowawczego jest równoważne przyjęciu do protokołu ustnego za- wiadomienia o przestępstwie (por. także komentarz do § 137). § 125. [Ustalenie właściwości miejscowej w drodze decyzji] Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej według § 123 i 124, postępowanie przygotowawcze prowadzi się lub nadzoruje w jednostce organizacyjnej wyznaczonej przez kierownika prokuratury apelacyjnej, na której obszarze właściwości najwcześniej uzyskano informację o po- pełnieniu przestępstwa lub przestępstwa skarbowego. W razie utrzymujących się, pomimo zastosowania reguł wskazanych w k.p.k. oraz w § 123–124 reg. prok., wątpliwości co do właściwości miej- scowej prokuratury ostateczną decyzję w tym zakresie podejmuje proku- rator apelacyjny kierujący tą prokuraturą apelacyjną, na której obszarze właściwości najwcześniej uzyskano informację o popełnieniu przestęp- stwa lub przestępstwa skarbowego. Problemy może rodzić właściwa in- terpretacja pojęcia uzyskania informacji o popełnieniu przestępstwa. Należy jednak przyjąć, że nie może ono oznaczać niczego innego, jak tylko ujawnienia przestępstwa, o którym mowa w § 124 ust. 3. Inna wy- kładnia prowadziłaby wyłącznie do trudnego do rozstrzygnięcia sporu, co należy traktować jako najwcześniejszą informację. Wbrew zasadom techniki ustawodawczej (§ 10 załącznika do rozporządzenia Rady Mi- nistrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodaw- czej”, Dz. U. Nr 100, poz. 908; por. także G. Wierczyński (w:) J. Warylew- ski (red.), Zasady techniki prawodawczej. Komentarz do rozporządzenia, 36 Przestępstwo wielomiejscowe. Wyłączenie – właściwość miejscowa § 126 Warszawa 2003, s. 87–90), prawodawca niewłaściwie posłużył się w tym wypadku różnymi określeniami dla opisania takiej samej sytuacji. § 126. [Przestępstwo wielomiejscowe. Wyłączenie – właściwość miejscowa]. 1. Jeżeli przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełniono na ob- szarze właściwości kilku jednostek organizacyjnych, postępowanie przy- gotowawcze prowadzi się lub nadzoruje w jednostce organizacyjnej, na której obszarze właściwości najpierw wszczęto postępowanie przygoto- wawcze. 2. W jednostce organizacyjnej właściwej według ust. 1 prowadzi się lub nadzoruje postępowanie przygotowawcze także po wyłączeniu do prowadzenia w odrębnym postępowaniu sprawy poszczególnych osób lub o poszczególne czyny, chyba że przekazanie wyłączonej sprawy in- nej jednostce organizacyjnej w istotny sposób przyczyni się do przyspie- szenia lub usprawnienia postępowania przygotowawczego w tej sprawie. 1. Jedną z podstawowych zasad prakseologicznych prowadzenia po- stępowania karnego jest łączenie w jego ramach wszystkich czynów za- bronionych (przestępstw) popełnionych przez jednego sprawcę oraz czy- nów innych osób współdziałających ze sprawcą (również w ramach swej indywidualnej odpowiedzialności karnej), jeżeli tylko skutecznie słu- żyć to będzie realizacji podstawowych zasad procesu karnego, o któ- rych mowa w art. 2 § 1 k.p.k. Tym bardziej celowość taka istnieje, gdy przedmiotem postępowania jest jeden czyn, ale popełniony na obszarze właściwości dwóch lub więcej jednostek organizacyjnych prokuratury (np. przemyt narkotyków przez granicę RP w głąb jej terytorium; wyłu- dzenie na szkodę podmiotu znajdującego się w innym mieście niż sprawca itp.). W tej sytuacji prowadzi się jedno postępowanie, a regulamin pro- kuratury rozstrzyga, że właściwa do tego jest ta jednostka prokuratury, w której najpierw wszczęto postępowanie przygotowawcze. 2. Jedna z sytuacji, co do których ekonomika procesu może jednak wskazywać na zasadność wyłączenia materiałów do odrębnego rozpo- znania, zachodzi wówczas, gdy w toku postępowania o dane przestępstwo popełnione na obszarze kilku jednostek prokuratury ujawnione zostaje 37 § 126 DZIAŁ III. Postępowanie przygotowawcze inne przestępstwo lub przestępstwa. Przy czym w razie takiego wyłącze- nia mogą współwystępować następujące okoliczności: a) wyłączona materia pozostaje w istotnym związku z materią śledztwa głównego i jednocześnie obejmuje także, choćby w części, właściwość miejscową dotychczasowego prokuratora; b) wyłączona materia nie pozostaje w istotnym związku z materią śledz- twa głównego, ale jednocześnie obejmuje także, choćby w części, właściwość miejscową dotychczasowego prokuratora; c) wyłączona materia pozostaje w istotnym związku z materią śledztwa głównego, ale nie obejmuje właściwości miejscowej dotychczasowego prokuratora; d) wyłączona materia nie pozostaje w istotnym związku z materią śledz- twa głównego i nie obejmuje właściwości miejscowej dotychczasowe- go prokuratora. Prokurator, który wyłączył materiały, pozostaje nadal właściwy do prowadzenia postępowania w tym wyłączonym zakresie. Nie jest to jednak reguła bezwzględna, chociaż najczęściej będzie miała zasto- sowanie w przypadkach, o których mowa powyżej w pkt a i b. Odstęp- stwo od niej uzasadnia fakt, że przekazanie sprawy innemu prokura- torowi (o innej właściwości miejscowej) w istotny sposób przyczyni się do przyspieszenia lub usprawnienia postępowania przygotowawczego, a to zachodzić może najczęściej w sytuacji, o której mowa w pkt c. Pod- kreślić, rzecz jasna, należy, że chodzi tu o wpływ pozytywny z punktu widzenia zarówno celów procesu karnego (art. 2 k.p.k.), jak i zasad- niczych celów postępowania przygotowawczego (art. 297 § 1 k.p.k.). Chodzi zatem o sprawność postępowania, która zawsze służy prawid- łowemu przeprowadzeniu procesu karnego, w tym śledztwa lub docho- dzenia. W praktyce za przekazaniem wyłączonej sprawy innemu pro- kuratorowi może przemawiać zwłaszcza geograficzna bliskość między nim a terytorium, gdzie winny się koncentrować czynności dochodze- niowo-śledcze, albo też istotne powiązanie przedmiotowe lub podmio- towe między wyłączonym wątkiem a śledztwem prowadzonym przez innego prokuratora. 3. Przekazanie sprawy innemu prokuratorowi w pełni uzasadnia na- tomiast sytuacja, gdy zakres merytoryczny objęty wyłączeniem nie wy- 38 Zabezpieczenie dowodów w niezbędnym zakresie § 127 kazuje istotnego, lub w ogóle żadnego, związku z dotychczasową materią sprawy głównej, a jednocześnie pozostaje ono we właściwości miejscowej innej jednostki organizacyjnej prokuratury (w szczególności dotyczy to prokuratur przynależących do innego okręgu, a tym bardziej obszarów apelacji), a zatem ta, o której mowa w tezie 2 w pkt d. W tym przypadku bowiem nadrzędne miejsce zajmują przepisy o właściwości miejscowej (por. komentarz do § 123 i 124). 4. Por. także komentarz do § 129 i 144. § 127. [Zabezpieczenie dowodów w niezbędnym zakresie] Przed przekazaniem sprawy według właściwości miejscowej innej jednostce organizacyjnej dokonuje się czynności niecierpiących zwłoki w celu zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa lub przestępstwa skarbowego. 1. W przypadku ujawnienia przestępstwa w obszarze właściwości innej jednostki prokuratury niż ta, na której podległym terytorium zaistniało przestępstwo, należy niezwłocznie dokonać niezbędnych czynności zmierzających do zabezpieczenia śladów i dowodów prze- stępstwa. Chodzi tu zwłaszcza o przeprowadzenie czynności w trybie art. 308 k.p.k., ale także w każdym innym przypadku, gdy zwłoka mo- głaby uniemożliwić lub znacząco utrudnić zabezpieczenie stosownych dowodów. 2. Gdy ujawnione zdarzenie podlega właściwości miejscowej innej jednostki organizacyjnej prokuratury, należy je zarejestrować w reje- strze „Ko”, co wynika z treści § 73 ust. 1 pkt 3 i 9 reg. biur. (zarządzenie nr 5/10 Prokuratora Generalnego z dnia 31 marca 2010 r. w sprawie za- kresu działania sekretariatów i innych działów administracji w powszech- nych jednostkach organizacyjnych prokuratury, http://www.pg.gov.pl/ index.php?0,949). Po wykonaniu czynności sprawa podlega w całości przekazaniu do właściwej prokuratury i wykreśleniu z rejestru na zasa- dzie, o której mowa w § 122 ust. 3 reg. prok. 3. Analogicznie należy postąpić w przypadku ujawni
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Regulamin prokuratury. Komentarz do § 121-272 i 329-345
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: