Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00144 003575 21548993 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Słowenia. Travelbook. Wydanie 1 - książka
Słowenia. Travelbook. Wydanie 1 - książka
Autor: Liczba stron: 232
Wydawca: Bezdroża Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-283-6376-2 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> przewodniki >> przewodniki turystyczne po kontynentach i regionach
Porównaj ceny (książka, ebook (-40%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Słowenia - to kraj wielkości naszego województwa podlaskiego, ale na tym niewielkim obszarze można podziwiać niezwykle różnorodne krajobrazy: imponujące alpejskie szczyty, malownicze doliny krasowe, piękne wybrzeże morskie. Do tego są tu zachwycające zabytki i ślady przeszłości od czasów rzymskich, poprzez średniowieczne kościoły i renesansowe pałace - aż po miejsca związane z trudną historią kraju w XIX i XX wieku. A wszystko to znajduje się zaledwie 500 km od południowej granicy Polski!

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Autor przewodnika: Krzysztof Bzowski Współpraca: Magdalena Dobrzańska-Bzowska, Paweł Klimek (Górskie trasy Słowenii) Redaktor prowadzący: Paweł Sondej Redakcja: Mariusz Miodek Korekta: Urszula Czerwińska Opracowanie kartograficzne: Krzysztof Trojan Źródło pochodzenia danych kartograficznych: © OpenStreetMap contributors; www.opendatacommons.org/licenses/odbl Skład i fotoedycja: Sabina Suchy Okładka: materiały graficzne zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock Images LLC Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji. Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli. Autor oraz wydawnictwo Helion dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz wydawnictwo Helion nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce. Wydawnictwo Helion ul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwice tel.: 32 2309863 e-mail: redakcja@bezdroza.pl księgarnia internetowa: http://bezdroza.pl Drogi Czytelniku! Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres: http://bezdroza.pl/user/opinie/beslt1 Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję. Wydanie I ISBN: 978-83-283-6376-2 Copyright © Helion, 2020 • Kup książkę • Poleć książkę • Oceń książkę • Księgarnia internetowa • Lubię to! Nasza społeczność 3 I C Ś E R T S I P S Spis treści ATRAKCJE SŁOWENII _______________________________________7 INFORMACJE PRAKTYCZNE _____________ 15 PRZED WYJAZDEM _______________________________________ 16 Wybór czasu podróży __________________________________________ 16 Mapy _______________________________________________________ 16 Formalności _________________________________________________ 18 DOJAZD ________________________________________________20 Podróż samolotem ____________________________________________ 20 Podróż pociągiem _____________________________________________ 20 Podróż autobusem ____________________________________________ 20 Podróż samochodem __________________________________________ 21 NA MIEJSCU _____________________________________________22 Transport publiczny ___________________________________________ 22 Podróżowanie pociągiem _______________________________________ 22 Podróżowanie autobusem _______________________________________ 23 Noclegi _____________________________________________________ 23 Wyżywienie _________________________________________________ 25 INFORMATOR A(cid:30)Z ________________________________________26 INFORMACJE KRAJOZNAWCZE __________ 39 KRAJOZNAWCZE ABC _____________________________________34 Geografia ___________________________________________________ 34 Klimat ______________________________________________________ 35 Przyroda ____________________________________________________ 35 Ochrona dziedzictwa __________________________________________ 36 Gospodarka Słowenii __________________________________________ 38  Najcenniejsze zabytki architektury ________________________ 42 SPOŁECZEŃSTWO ________________________________________44 Ludność ____________________________________________________ 44 Obyczaje ____________________________________________________ 44 Język _______________________________________________________ 45 Kup książkę Poleć książkę 4 I C Ś E R T S I P S Religia ______________________________________________________ 46 Sport _______________________________________________________ 46 KUCHNIA SŁOWEŃSKA ____________________________________49 LUBLANA ____________________________ 52 PRIMORSKA __________________________ 73 BOVEC __________________________________________________ 75 HRASTOVLJE ____________________________________________79 IDRIJA __________________________________________________80 IZOLA __________________________________________________83  Płaskowyż Kras ________________________________________86 JASKINIE SZKOCJAŃSKIE __________________________________88 KOBARID ________________________________________________ 91 KOPER __________________________________________________94 ANKARAN _____________________________________________ 102 PIRAN _________________________________________________104 ŠTANJEL _______________________________________________ 113 KRANJSKA ___________________________115 BLED __________________________________________________ 117 BOHINJSKA BISTRICA IJEZIORO BOHINJ ____________________ 124  Góry Słowenii ________________________________________ 128 CERKNICA IJEZIORO CERKNICKIE __________________________ 130 KAMNIK _______________________________________________ 133 KOSTANJEVICA NA KRKI __________________________________ 138 KRANJ _________________________________________________140 KRANJSKA GORA ________________________________________144  Skoki– sport narodowy ________________________________ 148 Kup książkę Poleć książkę 5 I C Ś E R T S I P S NOVO MESTO ___________________________________________ 150 OTOČEC _______________________________________________ 155 PLETERJE ______________________________________________ 156 POSTOJNA _____________________________________________ 157 PLANINSKO POLJE IJASKINIA PLANINSKA ___________________ 160 PREDJAMA _____________________________________________ 163 RADOVLJICA ___________________________________________ 165 RAKOV ŠKOCJAN ________________________________________ 167 ŠKOFJA LOKA ___________________________________________ 169 STIČNA ________________________________________________ 175 WSCHODNIA SŁOWENIA ________________177 BREŽICE _______________________________________________ 179 CELJE _________________________________________________ 182 MARIBOR ______________________________________________ 190 MURSKA SOBOTA _______________________________________ 201 PODČETRTEK ___________________________________________202 PTUJ __________________________________________________204 ROGAŠKA SLATINA ______________________________________ 214 SOLČAVA ______________________________________________ 215 GÓRSKIE TRASY SŁOWENII ______________217 NA ŠPIK ________________________________________________ 218 NA TRIGLAV (cid:26)1(cid:25) __________________________________________220 NA TRIGLAV (cid:26)2(cid:25) _________________________________________222 NA STENAR _____________________________________________223 NA KRN ________________________________________________224 NA MANGART __________________________________________225 NA STOL _______________________________________________226 NA GRINTOVEC _________________________________________227 NA GRADIŠČE ___________________________________________228 NAD DOLINĄ LOGARSKĄ I WODOSPADEM RINKA_____________229 SŁOWNICZEK ________________________ 230 INDEKS ______________________________231 Kup książkę Poleć książkę 6 P A M I W Ó N A L P S I P S | K E M A R S I P S Spis ramek Słowenia winternecie __________ 17 Słoweńskie placówki dyplomatyczne wPolsce ___________________ 18 Lublańskie mosty ______________ 56 Ljubljana tourist card ___________ 59 Architekt, który zmienił Polskie placówki dyplomatyczne w Słowenii __________________ 26 Dni wolne od pracy _____________ 27 Jak oszczędzić na wstępach ______ 28 Atrakcje dla dzieci ______________ 30 Słowenia, nie Słowacja! _________32 Słowenia na Liście UNESCO _______ 37 Słoweńskie marki ______________39 Kalendarium historyczne ________40 Mniejszości wSłowenii _________45 Polonia wSłowenii _____________46 Słoweński Luter _______________ 47 Polak „ojcem słoweńskiego odrodzenia narodowego” _____48 Skąd smok w herbie Lublany? _____ 53 Prešeren – nieszczęśliwie zakochany wieszcz ____________________ 54 oblicze miasta _______________ 63 Karawanki ___________________ 122 Alpy Julijskie _________________ 123 Słoweńska Łysa Góra __________ 131 Alpy Kamnicko-Sawińskie _______ 135 Rezydencja marszałka Tity ______ 143 Dolenjske Toplice _____________ 152 Mieszkańcy jaskini Postojnej ____ 158 Wyprawa na szczyt Snežnika ___ 162 Parady przebierańców iszpital partyzancki _________ 174 Galeria sztuki naiwnej _________ 175 Anna Cylejska – królowa Polski z Celje ____________________ 187 Kurentovanje, czyli ptujskie ostatki _________ 210 Spis planów i map Ljublana __________________56–57 Koper ____________________94–95 Piran ___________________ 106–107 Celje _______________________ 185 Maribor _________________ 192–193 Ptuj ________________________206 Kup książkę Poleć książkę Atrakcje Słowenii TOP 5 Jaskinia Postojna Ta najczęściej odwiedzana atrakcja Słowenii słynie ze wspaniałych podziemnych sal, ude- korowanych przez naturę oszałamiającą ilo- ścią różnorodnych form naciekowych. Można tu również zobaczyć tajemnicze zwierzę, za- mieszkujące podziemne rzeki i jeziora: nie- zwykłego płaza – odmieńca jaskiniowego. Bled i Jezioro Bledzkie Ekskluzywny kurort nad brzegiem jeziora, które wypełniają ciepłe wody z naturalnych źródeł termalnych, słynie przede wszyst- kim z malowniczych widoków na wysepkę Blejski Otok, zwieńczoną smukłą sylwetką niewielkiego kościółka. Równie spekta- kularnie usytuowany jest tutejszy zamek, wzniesiony na wapiennej skale tuż ponad brzegiem akwenu. Piran Urocze, małe miasteczko portowe nad brzegiem Adriatyku nie ustępuje w ni- czym sławnym miejscowościom Wybrzeża Dalmatyńskiego i Istrii. Plątanina wąskich zaułków wiedzie od zabudowanego kolo- rowymi kamieniczkami głównego placu aż do smukłej dzwonnicy, zbudowanej na wzór sławnej weneckiej kampanili z placu św. Marka. Lublana Stolica kraju to nowoczesne, ale nieprzytła- czająco wielkie miasto, w którym koniecz- nie trzeba przespacerować się po uliczkach i placach niewielkiej starówki, udekorowa- nych barokowymi rzeźbami i fontannami, z pięknymi kamieniczkami i miejskimi re- zydencjami, nad którymi wyrastają ko- ścielne wieże. Warto też wybrać się w rejs po rzece Ljubljanicy, płynącej w otoczeniu śródmiejskiej zabudowy wzdłuż eleganc- kich bulwarów. Dolina Logarska Ukryta z dala od popularnych ośrodków alpejska dolina słynie z wysokogórskich krajobrazów. Otoczona najwyższymi szczy- tami Alp Kamnicko-Sawińskich, jest nieraz nazywana najpiękniejszą doliną Słowenii. Kup książkę Poleć książkę ALPEJSKIMI ŚCIEŻKAMI Triglav Każdy Słoweniec poczytuje sobie za punkt honoru, by choć raz w życiu zdobyć naj- wyższy szczyt kraju, uwieczniony nawet na fl adze i w godle Słowenii. Wyprawa na wierzchołek Triglava jest trudna i wymaga wysokogórskiego doświadczenia, ale wy- siłek wynagradzają rozciągające się ze szczytu fantastyczne alpejskie krajobrazy. Jezioro Bohinj Piękny polodowcowy akwen, u stóp Alp Julijskich, jest największym i najgłębszym jeziorem w kraju. Podczas rejsu po jego wodach podziwiać można górskie krajo- brazy, a wędrując brzegami, warto podejść do imponującego wodospadu Savica. Przełęcz Vršič Kręta i stroma szosa wiodąca przez tę przełęcz pod względem krajobrazów nie ma sobie równych w całej Słowenii. Droga łączy wielkie doliny Soczy na po- łudniu i Sawy na północy, prowadząc na wysokość ponad 1600 m n.p.m. Dolina Planicy O tej alpejskiej dolinie położonej w oko- licy kurortu Kranjska Gora słyszał z pew- nością każdy fan skoków narciarskich – to tu znajduje się sławna mamucia skocznia Letalnica. Dolina Planicy jest też ciekawa krajobrazowo, gdyż podczas łatwego spa- ceru można dojść aż do stóp ogromnych skalnych urwisk Alp Julijskich. Kup książkę Poleć książkę TAJEMNICZY ŚWIAT KRASU Jaskinie Szkocjańskie Gigantyczny podziemny kanion rzeki Reki oraz pełne fantastycznych nacieków kory- tarze i sale wpisane zostały na listę świa- towego dziedzictwa kulturowego i przy- rodniczego UNESCO. Zwiedzanie tych podziemnych przestrzeni, które rozmiarami przewyższają jaskinię Postojną, to obowiąz- kowy punkt programu dla każdego turysty, który chce naprawdę poznać Słowenię. Rakov Škocjan Niezwykła dolina, w której obejrzeć można wiele typowych dla terenów krasowych form powstałych w wapieniu: dwa natu- ralne skalne mosty, głębokie zapadliska, ogromne leje krasowe i fragmenty pod- ziemnych dolin płynącej tędy rzeki Rakek. Jezioro Cerknickie To pojawiający się zaledwie na kilka tygo- dni w roku akwen, który zalewa rozległą krasową kotlinę Cerkniško polje. Niezwy- kłość tego zjawiska, typowego dla kraso- wych obszarów wapiennych masywów Gór Dynarskich, można poznać w cieka- wym muzeum koło miasteczka Cerknica. Planinsko polje Jedna z piękniejszych krasowych kotlin w Słowenii rozciąga się tuż obok auto- strady z Lublany nad wybrzeże adriatyckie. Warto tu zajrzeć, by zobaczyć pełen uroku krajobraz zielonej, płaskiej jak stół kotliny otoczonej wzgórzami, od czasu do czasu zalewanej wodami jeziora wypływającymi z Jaskini Planinskiej. Kup książkę Poleć książkę 52 A N A L B U L | A N A L B U L Lublana Lublana (293 tys. mieszkańców) to najważ- niejszy i największy ośrodek administracyjny Słowenii, w którym skupia się życie poli- tyczne, gospodarcze i kulturalne kraju. Na warunki słoweńskie jest dużym miastem, bowiem cała aglomeracja liczy nieco po- nad 500 tys. mieszkańców. To także miasto uniwersyteckie, więc liczba ludności znacz- nie powiększa się wraz z początkiem roku akademickiego. Jak na europejską stolicę przystało, Lu- blana oferuje turystom wiele atrakcji. Szcze- gólnie warte zobaczenia jest niewielkie Stare Miasto, położone malowniczo u stóp stro- ▼ Nad rzeką Ljubljanica mego wzgórza zamkowego, nad rzeką Lju- bljanicą. Dla miłośników architektury gratką może być wędrówka śladami dzieł sławnego Jožego Plečnika, tworzącego w 1. poł. XX w. Koniecznie trzeba skorzystać z bogatej oferty kulturalnej miasta. Lublana leży w samym sercu Słowenii. Ze względu na niewielką powierzchnię kraju, ze stolicy wszędzie jest blisko, dzięki czemu jest ona dobrym punktem wypadowym do zwiedzania zarówno kurortów nad morzem, jak i terenów alpejskich. Przechodzą przez nią także główne szlaki komunikacyjne łączące Europę Środkową z Półwyspem Bałkańskim. Kup książkę Poleć książkę HISTORIA Ślady najstarszego osadnictwa na terenach obecnej Lublany datuje się na 2000 r. p.n.e. W późnej epoce brązu przybyli tu Ilirowie, a ok. 300 r. p.n.e. Celtowie. Osadnictwo rzym- skie rozpoczęło się ok. 50 r. p.n.e. od założenia niewielkiej osady handlowej Iulia Emona. Był to okres wspaniałego rozkwitu miasta. Kres Emonie przyniósł upadek cesarstwa rzym- skiego, a po najeździe Attyli i Hunów w 452 r. pogrążyła się ona w ruinie. Słowianie przybyli w VI w. i osiedlili się na terenie dzisiejszego wzgórza zamkowego. Z czasem poniżej zamku zaczęło rozwijać się średniowieczne miasto. Nazwa Lublana po raz pierwszy pojawiła się w źródłach histo- rycznych w 1144 r. w brzmieniu niemieckim 53 A N A L B U L | A N A L B U L Skąd smok w herbie Lublany? Jedna z barwnych legend głosi, że Lu- blana została założona przez mitycz- nego Jazona, przywódcę Argonautów. Uciekając przed królem Ajetesem, któ- rego pozbawili złotego runa, Argonauci poprzez Morze Czarne i Dunaj wpłynęli do Sawy i Ljubljanicy. Tutaj pokonali groźnego smoka. Na pamiątkę tych wydarzeń do dzisiejszego dnia smok jest symbolem miasta, a jego wize- runek znajduje się w herbie Lublany. (Laibach), a w brzmieniu słoweńskim (Luwi- gana) – dwa lata później. W XIII w. Lublana została stolicą prowin- cji Kraina. W tym czasie rozwinęły się trzy różniące się charakterem części miasta sku- pione wokół placów: Stari trg, gdzie miesz- kali głównie rzemieślnicy, Mestni trg – sie- dziba administracji kościelnej i miejskiej, oraz Novi trg – dzielnica bogatego mieszczaństwa i szlachty. Do miasta prowadziło pięć bram, a na rzece były dwa mosty. W 1335 r. Lublana z całą Krainą znalazła się pod panowaniem Habsburgów. Taki stan utrzymywał się do I wojny światowej, poza okresem napoleońskim. Nowi władcy obda- rzyli miasto licznymi przywilejami, co spowo- dowało przybycie do Lublany wielu kupców i rzemieślników z całej Europy. Na początku XVI w. miasto miało 5 tys. mieszkańców, z czego 70 mówiło po słoweńsku. W tym czasie Lublana była ważnym ośrodkiem re- formacji i kultury słoweńskiej. W okresie napoleońskim, od 1809 do 1813 r., miasto było stolicą Prowincji Iliryj- skich, później władzę ponownie objęli Habs- burgowie. Pierwsza połowa XIX w. to okres, w którym dokonano wielu zmian urbani- zacyjnych: umocniono brzegi Ljubljanicy, Kup książkę Poleć książkę 54 A N A L B U L | A N A L B U L Prešeren – nieszczęśliwie zakochany wieszcz France Prešeren, słoweński wieszcz, zwany „ojcem narodu”, urodził się w 1800 r. w prostej, chłopskiej rodzinie. W 1828 r. w Wiedniu uzyskał tytuł dok- tora praw. Po powrocie z Austrii na stałe zamieszkał w Lublanie. Nieszczęśliwie zakochał się w córce kupca, Julii Primi- covej, która wkrótce wyszła za mąż za innego. Zawiedzione uczucie stało się impulsem do stworzenia przez Preše- rena pierwszych wierszy. Dzięki Emilowi Korytko – polskiemu emigrantowi politycznemu – słoweński wieszcz poznał twórczość Mickiewicza: wpływu Konrada Wallenroda można się dopatrzyć w słynnym utworze Krst pri Svicy (Chrzest nad Sawicą). Nieszczęśliwa miłość i śmierć dwu bliskich przyjaciół doprowadziły u Prešerena do głębokich stanów depresyjnych. W 1847 r. ukazał się tom Poezije – jedyny, jaki Prešeren opublikował. Osamotniony, zmarł 8 lu- tego 1849 r. Większość rękopisów poety została bezpowrotnie zniszczona. W czasach, gdy przedstawiciele wykształconych słoweńskich elit posługiwali się języ- kiem niemieckim, Prešeren i jego twór- czość w ojczystym języku dały potężny impuls do rozwoju literackiego języka słoweńskiego. O tym, jak wielkie jest zna- czenie jego poezji dla Słoweńców, wy- mownie świadczy to, że hymnem kraju został wiersz Prešerena Zdravljica (Toast).  drewniane mosty zastąpiono stalowymi i kamiennymi, w 1849 r. pierwsza linia ko- lejowa połączyła Lublanę z Wiedniem. Cio- sem dla miasta było wielkie trzęsienie ziemi w 1895 r., ale dzięki odbudowie zyskało ono nowy, modernistyczny wygląd. Pierwsza wojna światowa nie spowo- dowała w Lublanie spustoszeń. Wraz z jej końcem i upadkiem dynastii Habsburgów miasto weszło w skład Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, stając się admi- nistracyjnym i politycznym centrum Słowe- nii. W okresie międzywojennym oblicze Lu- blany zostało odmienione przez architekta Jožego Plečnika. Podczas II wojny światowej miasto zna- lazło się pod okupacją włoską, a następnie niemiecką. Po wojnie Lublana została stolicą Socjalistycznej Republiki Słowenii i weszła w skład Jugosławii. Obok Belgradu i Zagrze- bia była jednym z najważniejszych ośrodków naukowych, przemysłowych i kulturalnych federacji. Wreszcie, po ogłoszeniu niepod- ległości przez Słowenię 26 czerwca 1991 r., Lublana została miastem stołecznym nie- podległego państwa. WARTO ZOBACZYĆ Położenie Lublany w śródgórskiej kotlinie przedzielonej wąskim pasem wzgórz powo- duje, że miasto ma dość specyfi czny układ urbanistyczny. Od północnej i południowej strony wzgórz zabudowa rozlewa się szeroko na płaskim terenie wzdłuż najważniejszych osi komunikacyjnych, natomiast samo cen- trum miasta jest wciśnięte w przerwę między wzgórzem Golovec i wzgórzem zamkowym na wschodzie a Tivolskim vrhem na zacho- dzie. Dzięki takiemu układowi plan miasta przypomina trochę wielką, pięcioramienną gwiazdę. Stare Miasto w Lublanie jest minia- turowe – by przejść z jego jednego krańca na drugi wystarczy 10–15 min. Ale by zwie- dzić kilka tutejszych kościołów, zamek oraz muzea – potrzeba znacznie więcej czasu. Kup książkę Poleć książkę 55 A N A L B U L | A N A L B U L Plac Kongresowy (Kongresni trg) jest dobrym punktem początkowym spaceru po lublańskiej starówce. Na skraju dużego skweru stoi kopia pomnika obywatela Emony, znaleziona tutaj w 1836 r. i po- czątkowo błędnie rozpoznana jako pomnik cesarza Konstantyna. Po drugiej stronie terenów zielonych, w dolnej części placu, widać elegancki, neobarokowy gmach – to lublańska fi lharmonia, jedna z pierwszych w Europie. Tuż obok znajduje się główny budynek Uniwersytetu Lublańskiego. Ten wielki gmach wzniesiono w latach 1896– 1902 jako siedzibę Sejmu Krajowego Krainy. Niedaleko, przy zachodniej pierzei placu, wznosi się jeden z najcenniejszych kościół Świętej Trójcy zabytków miasta,  pn.–sb. 10.00–12.00, przy którym znaj- duje się klasztor Urszulanek. To jeden z najpiękniejszych barokowych obiektów sakralnych w mieście. Budynek o niezwy- kłej fasadzie zwieńczonej falistym, ostrołu- kowym szczytem powstał w latach 1718–26, ▼ Kościół Świętej Trójcy prawdopodobnie wg projektu Carla Marti- nuzziego. We wnętrzu podziw budzi wspa- niały główny ołtarz autorstwa Francesca Robby. Przed kościołem stoi kolumna Świę- tej Trójcy – drewnianą rzeźbę, ustawioną w 1693 r. jako wotum wdzięczności za ura- towanie miasta przed zarazą, zamieniono w 1721 r. na kamienny monument wyrzeź- biony przez Francesca Robbę. Gmach Biblioteki Narodowej i Uni- wersyteckiej (Narodna in univerzitetna knjižica – NUK; ul. Turjaška 1) to oryginalna budowla z fasadami wyróżniającymi się trójkątnymi, niewielkimi wykuszami okien i ciekawymi detalami architektonicznymi. Wzniesiono ją w latach 1936–41 wg projektu Jožego Plečnika. Jego autorstwa są również stylowe wnętrza biblioteki. Warto zajrzeć na pobliski Novi trg – wy- dłużony plac, przy którym siedziby miały miejscowe rody arystokratyczne. Wszystkie budynki zachowały interesujące barokowe fasady. Po południowej stronie biblioteki Kup książkę Poleć książkę 56 A N A L B U L | A N A L B U L Lublańskie mosty Niewielki most Szewców (Čevl- jarski most) to jeden z wielu projektów Jožego Plečnika, zrealizowany w  latach 1931–32. W podobnym okresie powstała najoryginalniejsza przeprawa przez rzekę w słoweńskiej stolicy – most Potrójny (Tromostovje). W tym wypadku architekt do istniejącego mostu Špital dobudował dwie boczne przeprawy, tworząc charak- terystyczny układ komunikacyjny, który upodobali sobie spacerowicze. Warto zwrócić uwagę również na most Smoka (Zmajski most) – zaprojekto- wany w stylu art nouveau, zbudowany został w 1901 r. Na każdym z brzegów rzeki wejścia bronią potężne zielone smoki – symbole Lublany. Oba mosty – Tromostovje i Zmajski – łączy monu- mentalna kolumnada, wybudowana wzdłuż nurtu Ljubljanicy od strony Starego Miasta. To kolejne dzieło Pleč- nika, zaprojektowane w latach 1939– 40 jako część placu targowego. znajduje się plac Rewolucji Francuskiej. Na środku stoi okazały obelisk – to pomnik cesarza Napoleona Bonapartego, autor- stwa Plečnika. Południową pierzeję zajmuje dawna siedziba zakonu krzyżackiego. Niegdyś cała południowo-zachodnia część starej Lublany należała do Krzyżaków, na- zywanych po słoweńsku križniki. Krzyżacy przybyli do tej części miasta na początku XIII w., wybudowali tu swą siedzibę, a obok powstał kościół św. Marii. Obecny kościół św. Marii został wznie- siony w miejscu poprzedniego w latach 1714–15 wg planów Wenecjanina Domenica Rossiego. Stojący obok budynek klasztorny jest starszy; po raz pierwszy przebudowano go i powiększono w XVII w., później znisz- Puharjeva Puharjeva Park Park Slovenske Slovenske Reformacije Reformacije a a v v e e čič čič n n a a p p u u Ž Ž Štefanova Štefanova a a ž ž nik nik a a s s otič otič a a P P b b e e N N Park Park Tivoli Tivoli BLEIWEISOVA CESTA BLEIWEISOVA CESTA Galeria Galeria Narodowa Narodowa a a v v o o žih žih Pre Pre Galeria Sztuki Galeria Sztuki Współczesnej Współczesnej Cankarjeva cesta Cankarjeva cesta OperaOpera a a v v o o n n v v o o eth eth e e B B Muzeum Muzeum Narodowe Narodowe MUZEJSKI MUZEJSKI TRG TRG Tomšičeva Tomšičeva esta esta a c a c v v o o Prešern Prešern Muzeum Muzeum Przyrodnicze Przyrodnicze Šubičeva Šubičeva TRG TRG REPUBLIKE REPUBLIKE a a v v orje orje s s a a alv alv V V Erjavčeva cesta Erjavčeva cesta Igriška Igriška Gregorčičeva Gregorčičeva B orštnikov trg B orštnikov trg Pub Plečnik Pub Plečnik Plečnikov trg Plečnikov trg Pomnik Pomnik obywatela obywatela Emony Emony Kościół Kościół Świętej Trójcy Świętej Trójcy KONGRESNI KONGRESNI A CESTA A CESTA VENSK VENSK SLO SLO Soteska Soteska Gregorčičeva Gregorčičeva i Uniwersytecka i Uniwersytecka Foersterjev Foersterjev Vrt Vrt AŠKERČEVA CESTA AŠKERČEVA CESTA Rimska cesta Rimska cesta Le Petit-Café Le Petit-Café TRG FRANCOSKE TRG FRANCOSKE REVOLUCIJE REVOLUCIJE Pomnik Pomnik Napoleona Napoleona Bonaparte Bonaparte ZOISOVA CESTA ZOISOVA CESTA Mirje Mirje a a v v e e ć ć i i š š i i g g o o B B a a t t s s e e a c a c k k s s n n rja rja a a B B F i n ž g a r j e v a F i n ž g a r j e v a a a t t s s e e a c a c k k s s n n o o m m E E Kup książkę Poleć książkę 57 A N A L B U L | A N A L B U L Park Park Slovenske Slovenske Reformacije Reformacije Tavčarjeva Tavčarjeva Miklošičev Miklošičev Park Park Dalmatinova Dalmatinova a a k k ors ors v v d d olo olo K K Komenskega Komenskega Dworzec kolejowy i autobusowy a a a a ž ž nik nik a a s s otič otič a a P P b b e e N N a cesta a cesta nsk nsk e e v v Slo Slo Podhod Podhod Ajdovščina Ajdovščina Ajdovščina Ajdovščina Gostilna Gostilna Šestica Šestica Nazorjeva Nazorjeva Kościół Kościół Zwiastowania Zwiastowania Maryi Maryi Čopova Čopova Šmalčeva hiša Šmalčeva hiša Lublana centrum 0 100 m a a t t s s e e c c a a v v e e j j l l s s e e R R Z Z M M m m a a o o j j s s s s t t k k i i K K o o p p i i t t a a r r j j e e v v a a VODNIKOV VODNIKOV TRG TRG a a t t s s e e a c a c v v e e šič šič Miklo Miklo Pomnik Pomnik Prešerena Prešerena ala ala M M Prečna Prečna a a v v a rj e a rj e b b T r u T r u MALI MALI TRG TRG a a o n o n v v o o ž j e ž j e e e r r b b M M e e M M s s a a o o r r s s s s t t k k i i k k š š v v o o k k t t e e P P o o d r d r n n u u L L - - a m i č a m i č A d A d POGAČARIEV POGAČARIEV TRG TRG ž j e ž j e e e b r b r a a o n o n v v j e v a j e v a D o l n i č a r D o l n i č a r Kościół Kościół św. Mikołaja św. Mikołaja TRG TRG CIRIL-METODOV CIRIL-METODOV Sokol Sokol Fontanna Fontanna Trzech Rzek Krainy Trzech Rzek Krainy Ratusz Ratusz grajami grajami Za o Za o Gostilna na Gradu Gostilna na Gradu Zamek Zamek GRAJSKA GRAJSKA PLANOTA PLANOTA Wirtualny zamek Wirtualny zamek JUŽNI JUŽNI TRG TRG Park Park Zvezda Zvezda KONGRESNI KONGRESNI TRG TRG Pomnik Pomnik obywatela obywatela Emony Emony Knafljev Knafljev prehod prehod a a v v olfo olfo W W PREŠERNOV PREŠERNOV TRG TRG T T r r o o m m o o s s t t o o vj vj e e o o a a v v Galeria Galeria Rustika Rustika a č k a č k M M Galerija Galerija Idrijske Idrijske Čipke Čipke Ribja Ribja Brv Brv RIBJI RIBJI TRG TRG H H r r i i b b a a r r j j e e v v o o n n a a b b r r e e ž ž j j e e Ribska Ribska MESTNI MESTNI Ključavničarska Ključavničarska Krojaška Krojaška TRG TRG C C a a n n k k a a r r j j Kratka Kratka Steza Steza Ljubljanski Ljubljanski Dvor Dvor e e v v o o n n a a b b r r e e ž ž j j e e j a r s k i j a r s k i Č e v l Č e v l M o s t M o s t Cafe Romeo Cafe Romeo a a v v o o g g e e V V Soteska Soteska Gregorčičeva Gregorčičeva Biblioteka Biblioteka Narodowa Narodowa i Uniwersytecka i Uniwersytecka Ž Ž i i d d o o v v s s k k a a a a k k s s o o p p s s o o G G NOVI NOVI TRG TRG Le Petit-Café Le Petit-Café TRG FRANCOSKE TRG FRANCOSKE ZOISOVA CESTA ZOISOVA CESTA Muzeum Miejskie Muzeum Miejskie Salendrova Salendrova Kościół św. Marii Kościół św. Marii Pomnik Pomnik Napoleona Napoleona Bonaparte Bonaparte Križevniška Križevniška g g e e r r B B a c i n a j l b u j L Julija Julija S S t t a a r r i i T T r r g g G G a a l l l l u u s s o o v v o o n n a a b b r r e e ž ž j j e e Stiška Stiška R R e e b b e e r r a a z z e e t t a s a s j j č č a a M M a steza a steza Osojn Osojn Osojna pot Osojna pot Na Grad Na Grad s k a s k a S o d a r S o d a r S t e z a S t e z a LEVSTIKOV LEVSTIKOV TRG TRG G G ornji Trg ornji Trg Kościół św. Jakuba Kościół św. Jakuba ŠENTJAKOBSKI ŠENTJAKOBSKI MOST MOST K K r r a a k k o o v v s s k k i i n n a a s s i i p p a a n n t t r r V V G G r r u u d d n n o o v v o o n n a a b b r r e e ž ž j j e e Hradeckega Hradeckega Most Most Ž Ž a a b b j j a a k k Rožna Rožna KARLOVŠKA CESTA KARLOVŠKA CESTA Hrenova Hrenova Vožarski pot Vožarski pot Zvonarska Zvonarska a a a a a a t t t t t t e e e e e e rij rij rij rij rij rij lj lj lj lj lj lj v v v v v v e e e e e e P P P P P P va va pitarje pitarje o o K K Tesarska Tesarska Krakovska Krakovska K K l l a a d d e e z z n n a a u u l l i i c c a a KREKOV KREKOV TRG TRG Kapiteljska Kapiteljska Poljanska Poljanska Kristanova Kristanova Streliška Streliška Na Stolbi Na Stolbi Ovinki Ovinki L L L L L L L o o o o o o o n n n n n n n č č č č č č č a a a a a a a r r r r r r r s s s s s s s k k k k k k k a a a a a a a S S S S S S S t t t t t t t e e e e e e e z z z z z z z a a a a a a a C C e e s s t t a S a S l l o o v v e e n n s s k k i i h h K K m m e e č č k k i i h h U U p p o o r r o o v v m m e e č č i i r r g g m m i i k k s s j j a a r r G G d d o o p p r r o o d d e e r r P P GRAJSKI GRAJSKI GRIČ GRIČ Kup książkę Poleć książkę a a a a a a 58 A N A L B U L | A N A L B U L czony w czasie II wojny światowej kompleks zabudowań poklasztornych został zrekon- struowany przez Plečnika i Antonego Vi- tenza w latach 1952–56. W zbudowanym na tyłach gmachu letnim amfi teatrze, mo- gącym pomieścić 1400 osób, odbywa się większość imprez w ramach Festiwalu Lu- blańskiego. W Muzeum Miejskim w Lublanie  Mestni muzej Ljubljana, ul. Gosposka 15; www.mgml.si; VII–VIII pn.–śr. i pt.–nd. 10.00–18.00, czw. 10.00–21.00, w pozosta- łych miesiącach zamkn. w pn.; wstęp 6 EUR, ulg. 4 EUR znajdują się ciekawe wystawy czasowe i stała ekspozycja o historii mia- sta, prezentująca jego dzieje od rzymskiej osady Emona do dzisiejszej nowoczesnej stolicy. Muzeum mieści się w renesanso- wym pałacu książąt Auersperg. Budynek powstał w latach 1654–59, a obecna fasada pochodzi z 1823 r. Niedaleko dzielnicy Križanke zachowały się pozostałości rzymskich kamiennych murów miejskich starożytnej Emony – zwane Rimski zid, częściowo zrekonstru- owane przez Plečnika, który dobudował także charakterystyczną piramidę. Ponad placem Pogačarjev trg dominuje bryła katedry św. Mikołaja (Stolnica sv. Ni- kolaji). Pierwotnie w tym miejscu znajdo- wał się kościół romański z połowy XIII w., kilkukrotnie przebudowywany. Z czasów średniowiecza zachował się gotycki zwor- nik z głową Chrystusa, na zewnątrz, po prawej stronie od głównego wejścia, oraz pochodząca z połowy XV stulecia gotycka pieta, umieszczona w niszy południowej fasady. Obecny imponujący kształt kate- dry to zasługa włoskiego architekta, jezuity Andrei Pozza (w 1841 r. dobudowano jesz- cze kopułę). Na początku XVIII w. wnętrze świątyni udekorowano iluzjonistycznymi Kup książkę Poleć książkę freskami. Warto zwrócić uwagę także na zabytkowe wyposażenie – stalle w pre- zbiterium i główny ołtarz autorstwa Fran- cesca Robby. Powstanie Vodnikov trgu to „za- sługa” trzęsienia ziemi z 1895 r., podczas którego została zniszczona żeńska szkoła podstawowa i szkolna biblioteka, stojące wówczas w tym miejscu. W dni powszednie na licznych straganach rozkłada się targo- wisko – można tu kupić głównie warzywa i owoce. Przy północno-wschodnim naroż- niku placu stoją na postumentach wykute z brązu imponujące smoki z rozwartymi paszczami i szeroko rozłożonymi nietope- rzowymi skrzydłami. Te przerażające zielone bestie są jednym z symboli miasta. W sercu starej Lublany, na Mestnim trgu, czyli wrzecionowatym, bardzo wydłu- żonym rynku otoczonym pięknymi kamie- nicami, mieści się siedziba rady miejskiej 59 A N A L B U L | A N A L B U L Ljubljana tourist card Jest to specjalna karta uprawnia- jąca do bezpłatnych przejazdów auto- busami miejskimi, połączona z ofertą darmowych lub zniżkowych wejść do muzeów i galerii, bezpłatnego do- stępu do internetu oraz rabatami na pamiątki, noclegi i posiłki w restaura- cjach w wybranych punktach. Można ją wykupić na 24, 48 lub 72 godziny, kosz- tuje dla osoby dorosłej odpowiednio 27,90 EUR, 35,10 EUR i 40,50 EUR, dla dzieci w wieku 6–14 lat przewidziane są zniżki. Karta jest dostępna np. w biu- rach informacji turystycznej, ale przy zakupie przez internet można uzyskać dodatkowe 10 rabatu. (Mestna hiša). Pierwszy budynek ratusza, pochodzący z 1484 r., został przebudowany w latach 1717–18. Zachowano wiele pamią- tek z lublańskiej przeszłości, np. fontannę Herkulesa i Narcyza – rzeźbę z pracowni Francesca Robby, najsłynniejszego lublań- skiego rzeźbiarza XVIII w., oraz piękny dzie- dziniec arkadowy, na którym mieszkańcy stolicy uczestniczyli w przedstawieniach teatralnych. Przed ratuszem znajduje się jeden z najważniejszych zabytków miasta: wspaniała alegoryczna fontanna Trzech Rzek Krainy (Vodnjak kranjskih rek, zwana też Robbo vodnjak): Sawy, Krki i Ljubljanicy, dzieło Robby z lat 1743–51. Przedłużeniem Mestniego trgu są cią- gnące się na południe ulice zwane Stari trg i Gornji trg, wciśnięte w wąską przestrzeń między Ljubljanicą a wzgórzem zamkowym. Te trzy place składają się na Stare Miasto. Pod nr. 4 na Starim trgu znajduje się dom rodzinny Janeza Vajkarda Valvasora, sło- weńskiego historyka, żyjącego w latach 1641–93. To rokokowy budynek z ozdobnym ▼ Mestni trg z ratuszem i fontanną Trzech Rzek Krainy Poleć książkę Kup książkę odniesionego kilkanaście lat wcześniej pod Szentgotthárd na Węgrzech. Zamek Lublański  Ljubljanski grad; www.ljubljanskigrad.si; VI–IX 9.00–23.00, IV–V, X 9.00–21.00, XII 10.00–22.00, I–III, XI 10.00–20.00; wstęp od 10 EUR, dzieci i mło- dzież 7 EUR, cena biletu zależy od rodzaju zwiedzanych ekspozycji i dodatkowych atrakcji stoi w centralnym punkcie wzgórza zamkowego. Na górę można wejść jedną ze ścieżek od strony Starego trgu lub Vodni- kov trgu, albo wjechać kolejką (dolna sta- cja znajduje się przy Krekov trgu). Początki średniowiecznego zamku sięgają IX w. Po trzęsieniu ziemi w 1511 r. zamek przebu- dowano. Do początku XVII w. był siedzibą prowincjonalnych władców, później został zamieniony w więzienie. 60 A N A L B U L | A N A L B U L portalem i balkonem. Równie piękną roko- kową fasadą wyróżnia się kamienica pod nr. 11 – tzw. dom Schweigera, niegdyś… dom publiczny. Stari trg w południowej części ponow- nie się rozszerza i rozdziela na dwa kolejne place – łagodnym łukiem w prawo ku górze ciągnie się Gornij trg, prosto zaś – Levstikov trg, z kopią XVII-wiecznej fontanny Herku- lesa (oryginał znajduje się w ratuszu). Na rogu Levstikov trgu i ulicy Stiškiej stoi wcze- snobarokowy pałac Stiški z XVII w. Obecnie ma tu siedzibę Akademia Pedagogiczna. W panoramie Levstikov trgu najważ- niejszym akcentem jest bryła kościoła św. Jakuba. W pobliżu, po przeciwnej stro- nie ruchliwej Karlovškiej cesty, widać okazały, klasycystyczny gmach słoweńskiego archi- wum narodowego, znanego bardziej jako pałac Grubera (Grubarjeva palača) – budow- niczego kanału Grubarjev prekop, oddziela- jącego wzgórze zamkowe od wzgórza Golo- vec. Przechodząc przez skwer wzdłuż ulicy Rožnej, dociera się z powrotem na Gornji trg. Kościół św. Jakuba, okazała świą- tynia, wznosząca się na skraju Levstikov trgu, ma średniowieczny rodowód. W latach 1613–15 kościół został gruntownie przebu- dowany w stylu barokowym przez jezuitów. W fasadzie wyróżnia się portal z ciemnego marmuru oraz wspaniała rzeźba późnobaro- kowa pod tympanonem. Wnętrze kościoła jest jednonawowe, z ciągiem bocznych kaplic po obu stronach nawy. W ołtarzu głównym – będącym w większości malo- widłem iluzjonistycznym! – wyróżnia się ta- bernakulum, wyrzeźbione przez Francesca Robbę w 1732 r. Po trzęsieniu ziemi zburzono dwie uszkodzone wieże dzwonnicze, które zastąpiono jedną, największą w Lublanie. Obok kościoła stoi kolumna Najświęt- szej Marii Panny, wzniesiona w 1682 r. dla upamiętnienia zwycięstwa nad Turkami, Kup książkę Poleć książkę
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Słowenia. Travelbook. Wydanie 1
Autor:
Sklep
Format
Cena
Helion.pl Helion.pl
książka
16,74 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: