Darmowy fragment publikacji:
Tytuł:
Teksty:
Redaktor prowadzący:
Redakcja i aktualizacja:
Korekta:
Opracowanie techniczne map:
Skład:
Zdjęcie na okładce:
Sycylia – udane wakacje
Zielony Przewodnik – Sycylia
Magdalena Suchy-Polańska
Sandra Trela
Małgorzata Przybyłowicz
Patrycja Mikulska
Magdalena Suchy-Polańska
© Picture Colour Library (PCL)/SuperStock/
Fotochannels
Autorzy i wydawca przewodnika dołożyli wszelkich starań, by jego treść była jak najbardziej zgodna
z rzeczywistością. Nie mogą jednak przyjąć odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki wynikłe
z wykorzystania zawartych w nim informacji.
Będziemy wdzięczni naszym Czytelnikom za informacje dotyczące błędów i nieaktualnych informacji.
Wszelkie uwagi są dla nas cenne, gdyż dzięki nim możemy poprawić kolejne wydania.
Helion S.A.
ul. Kościuszki c, - Gliwice
tel.:
e-mail: bezdroza@bezdroza.pl
http://bezdroza.pl
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:
http://bezdroza.pl/user/opinie/?besyc1
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Wydanie I
ISBN: 978-83-246-4392-9
Copyright © Le Guide Vert Michelin – Michelin cie
Le Guide Vert Michelin, 46, avenue de Breteuil, 75324 Paris Cedex 07
Copyright © for the Polish Edition by Helion, 2012
2
Przewodniki Michelin
100 lat tradycji!
Przewodniki Michelin to doskonała inspiracja dla tych
Przewodniki Michelin
wszystkich, którzy pragną odkrywać kulturalne i natu-
wszystkich, którzy pragną odkrywać kulturalne i natu-
ralne dziedzictwo świata. To kulinarna i turystyczna bie-
ralne dziedzictwo świata. To kulinarna i turystyczna bie-
siada, najpiękniejsze trasy, najwygodniejsze hotele.
siada, najpiękniejsze trasy, najwygodniejsze hotele.
To ponad 150 tytułów przedstawiających największe
To ponad 150 tytułów przedstawiających największe
atrakcje – na świecie, w Europie i we Francji.
atrakcje – na świecie, w Europie i we Francji.
Pierwszy przewodnik Michelin ukazał się ponad
sto lat temu. Kiedy na przełomie XIX i XX wieku
na
na
na
na
francuskich drogach pojawiły
francuskich drogach pojawiły
francuskich drogach pojawiły
francuskich drogach pojawiły
się pierwsze „automobile” André
się pierwsze „automobile” André
się pierwsze „automobile” André
się pierwsze „automobile” André
Michelin założył we Francji sieć biur infor-
Michelin założył we Francji sieć biur infor-
Michelin założył we Francji sieć biur infor-
Michelin założył we Francji sieć biur infor-
macji podróżniczej, które wskazywały najlepsze
macji podróżniczej, które wskazywały najlepsze
macji podróżniczej, które wskazywały najlepsze
trasy i miejsca warte odwiedzenia, doradzały, gdzie prze-
miejsca warte odwiedzenia, doradzały, gdzie prze-
miejsca warte odwiedzenia, doradzały, gdzie prze-
nocować lub zatrzymać się na obiad. W 1900 r., czyli nie-
r., czyli nie-
cały rok po pierwszym samochodowym rajdzie dookoła
Francji, Michelin dokonuje przełomu wydając pierwszy
Francji, Michelin dokonuje przełomu wydając pierwszy
przewodnik w czerwonej okładce, w którym podróżujący
którym podróżujący
roku,
mogli znaleźć wiele cennych wskazówek. W 1926 roku,
dział turystyczny Michelin przedstawił pierwszy prze-
dział turystyczny Michelin przedstawił pierwszy prze-
którym zgrupowano najbardziej
którym zgrupowano najbardziej
wodnik regionalny, w którym zgrupowano najbardziej
atrakcje turystyczne. Ciekawostki
atrakcje turystyczne. Ciekawostki
atrakcje turystyczne. Ciekawostki
poszukiwane trasy i atrakcje turystyczne. Ciekawostki
poszeregowano według systemu gwiazdkowego, który obowiązuje do dziś.
Zamiast dotychczasowego koloru czerwonego służącego do rozróżniania
przewodnika hotelarskiego, w 1939 roku wprowadzono kolor zielony.
Od roku 2006 wydawnictwo Bezdroża – partner wydawniczy koncernu
Michelin w Polsce – publikuje polskojęzyczne wydania słynnych prze-
wodników po krajach i miastach.
Nie można zapominać, że wszystko ulega nieustannym zmianom. Infor-
macje praktyczne dotyczące podróży błyskawicznie się dezaktualizują:
powstają nowe hotele i restauracje, zmieniają się ceny i
powstają nowe hotele i restauracje, zmieniają się ceny i godziny
otwarcia… Zmiany są również codziennością kultury,
sztuki, przemysłu i rzemiosła. Od nowinek nie są wolne
nawet miejsca najbardziej znane: są przebudowywane,
szczycą się nowymi nabytkami lub poszerzoną ofertą
kulturalną – to wszystko wzbogaca program tradycyj-
nych tras turystycznych.
Zielony Przewodnik odkrywa i omawia te zmiany. Pre-
zentowane atrakcje poddaje nieustannej ocenie stosu-
jąc unikalny system rekomendacji turystycznych:
jąc
aaa
aa
a
zobacz koniecznie
warto odwiedzić
godne uwagi
Spis treści
Spis treści
INFORMACJE PRAKTYCZNE
Przed wyjazdem ...................................................................8
Transport .............................................................................. 11
Na miejscu ........................................................................... 12
Odkryjmy Sycylię inaczej ............................................... 15
Noclegi .................................................................................. 16
Jedzenie ................................................................................ 21
Rozrywka ..............................................................................25
Sycylijskie święta i festiwale .........................................26
Pamiątki ................................................................................ 27
ZAPROSZENIE DO PODRÓŻY
Oto Sycylia ...........................................................................30
Tak powstawała Sycylia ..................................................38
Kultura i sztuka...................................................................38
ZwIEDZANIE SYCYlII
Taormina...............................................................................50
Katania ..................................................................................57
Syrakuzy ............................................................................... 61
Noto .......................................................................................70
Modika ....................................................................................... 74
Ragusa ...................................................................................77
Caltagirone ..........................................................................80
Villa Romana del Casale ..................................................84
Enna .......................................................................................86
Agrygent ..............................................................................88
Selinunte ..............................................................................96
Marsala ..................................................................................99
Wyspa Mozia .....................................................................101
Wyspy Egadzkie ...............................................................102
Trapani ................................................................................105
Erice ......................................................................................109
Segesta ............................................................................... 112
Monreale ............................................................................ 113
Palermo ............................................................................... 116
Cefalù ...................................................................................126
Wyspy Liparyjskie ...........................................................129
SŁOwNICZEK
136
138
INDEKS
4
Spis planów i map
Spis planów i map
Taormina........................................................................50–51
Syrakuzy ....................................................................... 64–65
Agrygent Dolina Świątyń ............................................... 91
Agrygent ..............................................................................94
Selinunte ..............................................................................97
Erice ......................................................................................109
Palermo ...................................................................... 118–119
5
Zwiedzanie Sycylii
Taormina«««
Mapa okładkowa C2 – Plan poniżej
Jeżeli chcemy użyć w odniesieniu do któregoś z miasteczek na wyspie oklepanego bądź co
bądź określenia, że jest „perłą” Sycylii, to z całą pewnością miano to należy się Taorminie.
Można ją porównać do naszego Kazimierza Dolnego – zachwyca tu wszystko oprócz tłumu
turystów i cen. Sławna na całym świecie, jest wymarzonym celem wakacyjnym, m.in. ze
względu na unikatowe położenie: na szczycie wzgórza o wysokości 250 m n.p.m. Zwrócona
w stronę kryształowo czystego morza, którego brzeg ozdabia przesmyk zakończony wysep-
ką-rezerwatem Isola Bella, chlubi się antycznym teatrem greckim z widokiem na Etnę.
Usytuowanie
Taormina znajduje się na pólnocno-wschodnim wybrzeżu Sycylii.
Nie warto szukać miejsca do parkowania blisko historycznego centrum. Najlepiej zosta-
wić samochód na jednym z dużych parkingów (dobrze oznaczonych) wzdłuż drogi dojaz-
dowej do miasta. Centrum można zwiedzać tylko piechotą i, aby cieszyć się wspaniałą
panoramą, trzeba wspiąć się po podejściach i schodach. Z tego powodu lepiej jest zwie-
dzać miasto w chłodniejszych porach dnia.
Tło
Od legendy do historii – Legenda mówi, że greccy marynarze, którzy płynęli wzdłuż
wschodniego wybrzeża Sycylii, zapomnieli o złożeniu ofiary Posejdonowi. Rozzłoszczony
bóg morza nakazał wiatrowi wiać tak gwałtownie, aby powstał sztorm. Jedyny uratowany,
Teokles, został wyrzucony na plażę, na cyplu Schiso. Zafascynowany pięknem tego miej-
sca, wrócił do Grecji, aby przekonać swoich współobywateli do przybycia na Sycylię i zało-
żenia kolonii. Greccy osadnicy zamieszkali w Nasso, obecnym Naxos.
W tej legendzie jest ziarno prawdy. Rzeczywiście, w VIII w. p.n.e. założono tutaj kolo-
nię grecką. Osadnicy żyli w pokoju aż do 403 r. p.n.e., kiedy Dionizjusz, tyran Syrakuz,
zdecydował się rozciągnąć swą władzę na tę część wyspy. Zmuszeni do wyjazdu osadnicy
otrzymali pozwolenie na osiedlenie się na przylądku góry Tauro (200 m n.p.m.), zajętym
1
CASTELLO
Brama Mesyńska
4
2
MAD. DELLA
ROCCA
Naumachie
TEATR
GRECKI
2
Brama Katańska
3
1
Katedra
3
4
M O R Z E J O Ń S K I E
GIARDINIA-NAXOS
KATANIA
50
Taormina
niegdyś przez Sykulów, gdzie założyli Tauromenion, obecną Taorminę. Początkowo zwią-
zana z Rzymem, potem podbita przez Oktawiana, była stolicą bizantyńskiej Sycylii aż do
upadku Cesarstwa Rzymskiego. Po przybyciu Arabów, została zniszczona i w krótkim
czasie odbudowana. W 1079 r. znalazła się pod panowaniem Rogera de Hauteville, dzięki
któremu zaznała długiego okresu dobrobytu.
Przez kolejne wieki przeszła pod dominację hiszpańską, potem francuską i burbońską, po
czym nastąpiło zjednoczenie Włoch.
Kurort turystyczny – Wystawiona na intensywne słońce Taormina wywołuje ponoć
ukryte namiętności, ma w sobie żar i emanuje zmysłową atmosferą. Panuje powszechne
przekonanie, że to Niemcy rozsławili Taorminę jako kurort turystyczny. W XVIII w.
niemieccy pisarze czerpali inspiracje z czarującej atmosfery miasteczka, niemieccy mala-
rze przenosili na płótno okoliczne pejzaże, niemieccy podróżnicy wspominali o niej
w pamiętnikach, a poeci tego kraju komponowali o niej wiersze.
Poczynając od starożynych Greków, Taorminę od zawsze odwiedzały słynne osobisto-
ści (m.in. Marlena Dietrich, malarze Klimt i Dàli, Johann Wolfgang von Goethe, Aleksan-
der Dumas, Oscar Wilde, Truman Capote, Andre Gide). Globtroterzy Grand Tour uznali
ją w XVIII–XIX w. za miejsce obligatoryjne podczas swoich podróży po Sycylii. W XIX w.
rozpoczęła się tu tzw. „turystyka elitarna”. Umożliwiło ją utworzenie w 1870 r. połącze-
nia kolejowego z Mesyną, Katanią i Syrakuzami, a cztery lata później otwarcie słynnego
luksusowego Gran Hotel Timeo. Na początku XX w. powstały kolejne eleganckie hotele:
San Domenico, Metropole, Castello a Mare, Naumachie i Vittoria, gotowe na przyjecie
arystokratów, magnatów i artystów. Guy de Maupassant napisał: „Jeśli ktoś, kto będzie
mógł spędzić tylko jeden dzień na Sycylii i spytałby cię, co trzeba zobaczyć, odpowiedz
bez zastanowienia: Taorminę!”.
Spacer
Teatr grecki««« (B1)
Tel.: 0942 23 220 – od 9.00 do 2 godz. przed zachodem słońca – 6 EUR.
Zbudowany w okresie hellenistycznym teatr został przekształcony i powiększony w epoce
rzymskiej. Budowla, którą możemy podziwiać dzisiaj, jest datowana na II w. Jej konstrukcja
MESYNA
NOCLEGI
PUNKT
WIDOKOWY
RESTAURACJE
ISOLA BELLA
1
2
3
4
1
2
3
4
51
Zwiedzanie Sycylii
m
o
c
.
e
m
i
t
s
i
m
a
e
r
D
/
e
n
n
e
v
fi
e
n
O
©
Teatr grecki w Taorminie
odzwierciedla ukształtowanie terenu, a niektóre stopnie cavei zostały wycięte bezpo-
średnio w skale. Grecka budowla składała się ze zredukowanej orchestry dla muzyków,
chórzystów i tancerzy. Rzymianie zlikwidowali pierwsze rzędy stopni, aby przekształcić
je w okrągłą arenę, dostosowaną do igrzysk cyrkowych, i dodali korytarz wejściowy dla
gladiatorów i dzikich zwierząt.
Czerwień cegły, biel marmurowych kolumn, wciąż zdobiących scenę, i lazur nieba są
barwami dominującymi w tej oazie spokoju. Ze szczytu cavei możemy podziwiać pano-
ramę««« Etny, często zwieńczoną śnieżną koroną, której łagodne zbocza łączą się
z morzem. Magia tego widoku roztacza się wzdłuż całej cavei, aż do jej lewego krańca,
skąd obejmiemy wzrokiem całą Taorminę.
Dzięki swojej doskonałej akustyce, teatr gościł festiwal David di Donatello, jedno
z najważniejszych wydarzeń włoskiej kinematografii. Dzisiaj odbywają się tutaj Taormina
Arte, międzynarodowe letnie spotkania filmowe, teatralne, baletowe i muzyczne.
Corso Umberto I« (B1)
Wspaniale jest pospacerować po tej uliczce, biegnącej łagodnym zboczem, otoczonej
restauracjami, kawiarniami i eleganckimi butikami. Zamknięta w dole bramą Mesyń-
ską, a w górze bramą Katańską, otwiera się (zwłaszcza w pierwszej części, po lewej
stronie) na labirynt uliczek, które oferują nieoczekiwane wyjścia i małe cukiernie pełne
zapachu marcepanu i ciasta migdałowego. Tuż za bramą Mesyńską odkryjemy kościół
San Pancrazio, pod wezwaniem pierwszego biskupa Taorminy, wzniesiony w XVII w.
na pozostałościach świątyni Zeusa Serapisa (której fragment widać w lewej ścianie
kościoła). Jego wdzięczny portal flankowany dwiema niszami z posągami świętych jest
wykonany z taormińskiego kamienia.
Na corso Umberto I otwierają się trzy piękne place.
Piazza Vittorio Emanuele (B1)
Plac zajmuje miejsce dawnego forum. Za kościołem Santa Caterina, z barokowym porta-
lem z różowawego marmuru i kamienia z Taorminy, można zobaczyć pozostałości odeonu,
niewielkiego krytego teatru z czerwonej cegły, pochodzącego z epoki rzymskiej (I w.).
Palazzo Corvaja (B1)
Pierwsze kamienie jego konstrukcji, a także sześcienna wieża wznosząca się w korpu-
sie środkowym (dziedziniec wewnętrzny), są datowane na okres arabski. Boczne lewe
skrzydło i schody, które prowadzą na reprezentacyjne piętro, zostały dodane w XIII w.,
a skrzydło prawe w XV w. Zapomniany na długie lata, został całkowicie odrestaurowany
pod koniec II wojny światowej, ale miejscami wciąż prezentuje różne style. Zwieńcze-
nie wieży jest w stylu arabskim. Biforia salonu (XIII w.), a także portal wejściowy pałacu
są utrzymane w stylu gotyku katalońskiego (schody poprzedzające portal zdobi bardzo
zniszczona płaskorzeźba ze scenami z Księgi Rodzaju). Sala Parlamentu (skrzydło prawe)
powstała w okresie normańskim. Nazwano ją tak, ponieważ to tutaj w XV w. zasiadał sycy-
lijski Parlament. Na dziedzińcu, po prawej stronie znajdują się lokale zajmowane przez
52
Taormina
agencję turystyczną APT. Można tu podziwiać piękne tradycyjne marionetki, słynne pupi,
a także sycylijskie wózki.
Na pierwszym piętrze pałacu mieści się Sycylijskie Muzeum Sztuk i Tradycji ludowych
(tel.: 0942 61 02 74 – codz. z wyj. pn. 9.00–13.00, 16.00–20.00 – 2,60 EUR), gdzie możemy
zobaczyć wózki, pupi, stroje, hafty, szopki i kolekcję wotów.
Naumachie (B1)
Znajdują się w małej bocznej uliczce, po lewej stronie.
Ich nazwa – Naumachie – odwołuje się do inscenizacji bitew morskich, tak cenionych
przez Rzymian. Ślepe arkady z czerwonej cegły z epoki rzymskiej, służyły prawdopodob-
nie do podtrzymywania wielkiej cysterny, która stanowiła część prostokątnego budynku,
być może gimnazjonu.
Piazza IX Aprile« (A–B1)
Z tego uroczego placyku zawieszonego na kształt balkonu nad morzem, roztacza się
piękny widok«« na zatokę i Etnę. Trzy pozostałe boki placu zamykają kościoły San
Giuseppe (XVII w.) i Sant’Agostino z surową fasadą (dzisiaj biblioteka) oraz wieża Zega-
rowa, której łuk prowadzi na XV-wieczne Stare Miasto. Wieża jest datowana na XVII w.,
epokę, w której zainstalowano zegar, ale wydaje się, że jej fundamenty pochodzą z VI w.,
kiedy stanowiła część pasa murów obronnych. Niezwykle ożywiony plac z licznymi
kawiarniami z małymi stolikami pod gołym niebem, jest głównym miejscem spotkań
mieszkańców miasta.
Piazza Duomo (A1)
Na pięknej barokowej fontannie z taormińskiego kamienia, która zdobi ten uroczy plac,
zobaczymy symbol miasta, centaura, który figuruje tutaj w wersji żeńskiej. Ta baśniowa
postać zamiast czterech nóg posiada dwa ramiona, które trzymają glob ziemski i berło,
symbol władzy. Od strony wschodniej znajduje się największy z basenów o okrągłej
podstawie, służący niegdyś jako wodotrysk.
Katedra (A1)
Katedra pod wezwaniem św. Mikołaja z Bari została zbudowana w XIII w. Jej prosta fasada
jest ozdobiona renesansowym portalem zwieńczonym rozetą i gotyckimi okienkami po
obu stronach. Krenelażowe zwieńczenie spowodowało, że nazwano ją katedrą-twierdzą.
Mur północny prezentuje piękny portal o łuku przełamanym, podkreślony pędem wino-
rośli. Na poziomie transeptu otwiera się jeszcze jedna cudna rozeta.
wnętrze – Gotycka budowla na planie krzyża łacińskiego prezentuje nawę główną oświe-
tloną ostrołukowymi okienkami i połączoną z nawami bocznymi ostrołukowymi arka-
dami, spoczywającymi na kolumnach z różowego marmuru. Na drugim ołtarzu prawej
nawy możemy podziwiać piękny poliptyk z XVI w., autorstwa Antonella de Saliby.
m
o
c
.
e
m
i
t
s
m
a
e
r
D
/
a
v
e
e
a
S
a
r
a
n
D
©
l
i
Kościół w Taorminie
53
Zwiedzanie Sycylii
Palazzo di Santo Stefano (A1)
Historyczne centrum Taorminy jest usiane pałacami, w których styl gotycki łączy się
z wpływami arabsko-normańskimi. Ich cechą charakterystyczną jest naprzemienny układ
białego i czarnego kamienia lawowego, tworzący dekorację geometryczną i podkreśla-
jący łuki, arkadki i portale.
Tuż przed bramą Katańską wchodzimy w lewo, w via del Ghetto.
Ten XV-wieczny pałac został zbudowany dla książąt Santo Stefano z rodziny De
Spuches, pochodzącej z Hiszpanii. Masywny występ muru przypomina ufortyfikowaną
rezydencję. Charakterystycznym elementem dekoracyjnym jest fryz z rąbów z białego
i czarnego kamienia lawowego z Syrakuz, który biegnie wzdłuż górnej krawędzi fasady.
Elewacja została podzielona na dwa poziomy zrytmizowane biforiami. Górną kondy-
gnację zdobią starannie opracowane maswerki. Obecnie w pałacu mieści się fundacja
Mazzullo i stała wystawa (tel.: 0942 61 02 73 – 9.30–12.30, 16.00–19.30 – wstęp wolny)
rzeźb i rysunków artysty z Graniti (na Boże Narodzenie odbywają się tutaj także czasowe
wystawy terakotowych szopek). Dzieła z bazaltu, granitu i brązu koncentrują się wokół
tematu cierpienia, zwłaszcza w serii Rozstrzelani (zniekształcone, niekompletne torsy)
oraz w dziele zatytułowanym Ranny kot w formie kamiennego szkicu. Zaskoczą nas
także nieprzeniknione twarze kobiecych popiersi, z których jedne są zaledwie naszkico-
wane, a inne doskonale wykończone, jak Safo i elegancka Amazonka.
Badia Vecchia (A1)
Via Dionisio I.
Jej nazwa powstała ponoć w wyniku pomyłki, która zrobiła z niej opactwo (po włosku
badia). Ze względu na masywną strukturę, styl i dwubarwny fryz na pierwszym i drugim
poziomie, podkreślający piękne biforia, wieża przypomina tę z pałacu książąt Santo
Stefano. W pałacu mieści się Muzeum Archeologiczne (tel.: 0942 62 37 00 – codz. z wyj. pn.
9.00–13.00, 16.00–18.30 – wstęp wolny).
Palazzo Ciampoli (A1)
Jest on tłem dla stopni sality (po włosku „droga pod górę”) Palazzo Ciampoli, po prawej stro-
nie corso Umberto I, nieco wcześniej niż piazza Duomo.
Jego fasada, niestety w złym stanie, zniekształcona przez szyld dawnej dyskoteki (dzisiej-
szy hotel), prezentuje dwa poziomy, które dzieli dekoracyjny pas z rzeźbionego kamienia.
Piękny ostrołukowy portal jest zwieńczony tarczą z datą budowy (1412).
I Giardini di Villa Comunale«« (B1)
Via Roma.
W parku tym, niegdyś prywatnym, można podziwiać wszelkiego rodzaju rośliny i kwiaty,
począwszy od tych najbardziej popularnych do bardziej egzotycznych. Jego dawna właści-
cielka, pasjonatka ornitologii, Lady Florence Trevelyan, która wykorzystywała park do
obserwacji ptaków, kazała tu zbudować wspaniałe edicule w niejednolitym, egzotycznym
m
o
c
.
e
m
i
t
s
i
m
a
e
r
D
/
e
n
n
e
v
fi
e
n
O
©
Plaża w Taorminie
54
Taormina
Legenda wulkanu Moio
Dawno temu dwaj bracia (jeden z nich
niewidomy), mieli podzielić się dużą
ilością zboża. Oczywiście dobrze widzący
podzielił je, używając moio (owalnego
pojemnika z wypukłym drugim dnem).
Jak mówią Sycylijczycy: „ten, kto rozdziela,
bierze najlepsze” (cu sparti avi a megghiu
parti) – spryciarz oszukał niewidomego
brata, przekazując mu niepełne moio.
Niewidomemu, kiedy dotykał ziarna,
wydawało się, że naczynie jest wypeł-
nione sprawiedliwie. Widzący brat miał
wyrzuty sumienia i nie potrafił się cieszyć
górą zboża, jaką posiadł. Za karę za niego-
dziwość wobec słabszego brata kopiec
ziarna i złodziej zamienili się w prawdziwą
górę, w wulkan Moio.
stylu. Ta najbardziej wyjątkowa, cała
w arkadkach, na pierwszy rzut oka przy-
pomina ul, do którego nawiązuje również
jej nazwa (The Beehives). Z alejki biegnącej
wzdłuż morza rozciąga się piękna pano-
rama na Etnę i południowe wybrzeże.
Okolice
Kanion Alcantara«
Przyrodniczą atrakcją okolic Taorminy jest
wspaniały kanion Alcantara. Rzeka Alcan-
tara ma ok. 50 km długości, jej źródło
znajduje się w górach Nebrodi obok Flore-
sty, przepływa ona przez rozległy obszar
dwóch prowincji Katanii i Mesyny, a do
morza wpada w okolicy Taorminy. Grecy
nazywali ją Akesine – leczniczą, gojącą
rzeką, Rzymianie zbudowali na niej skalny
most, Arabowie przemianowali
ją na
Al Qantarah – most. Rzeka, zimna nawet
latem, zawdzięcza swoją sławę wąwozowi
Gola dell’Alcantara, który stanowi najcie-
kawszy odcinek założonego w 2001 r.
Parku Rzecznego Alcantara, chronią-
cego koryto rzeki i 50-kilometrową sferę
przybrzeżną.
Wąwóz Alcantara powstał przed okresem
kolonizacji greckiej, na skutek erupcji lawy
z wulkanu Moio, najbardziej nieprzewi-
dywalnego drugorzędnego krateru Etny.
Strumień zasadowej lawy płynął wzdłuż
rzeki Alcantara i blokując ją i trafił do
morza, gdzie stworzył półwysep Capo
Schiso. Stopniowo woda żłobiła w stygną-
cej lawie malownicze wzory i uwolniła,
w końcowym odcinku swojego biegu,
dwie wysokie i grube bazaltowe ściany. Tak powstały osobliwe i jedne z najbardziej spek-
takularnych w Europie fantastyczne formy geologiczne wąwozu Alcantara.
Do kanionu można zejść pieszo lub zjechać na dół specjalną windą. Da się go przejść
w gumowych butach, które można pożyczyć na miejscu. Wiedzie do niego specjalnie
Rezerwat Naturalny Isola Bella
Ustanowiony w 1999 r. przez WWF rezer-
wat obejmuje obszar, w którego skład
wchodzi skalista, niezwykle malowni-
cza Piękna Wyspa (Ísola Bella), z bujną
roślinnością śródziemnomorskią, Capo
Sant’Andrea oraz cała linia brzegowa.
Wysepkę łączy z lądem cienki, piaszczy-
sty przesmyk. Jest ona znakiem rozpo-
znawczym panoramy wybrzeża Taorminy,
można się tu kąpać i plażować (wystar-
czy zjechać kolejką linową z Taorminy do
Mazzaró i zejść na plażę).
m
o
c
.
e
m
i
t
s
m
a
e
r
D
/
v
o
p
h
S
g
e
O
©
l
i
Isola Bella
55
Zwiedzanie Sycylii
przygotowany szlak le Gurne dell’Alcantara, zaczynający się na starym mieście (na
placu św. Franciszka) w Francavilla di Sicilia. Najbardziej spektakularnym sposobem
poznania rzeki jest spływ kajakowy. Należy skorzystać z pomocy specjalistów-przewod-
ników i zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt, gdyż Alcantara nie ma regularnego biegu,
zakręca i meandruje, w niektórych miejscach tworzy małe stawy i wodospady. Krótko
mówiąc, nie należy do rzek bezpiecznych. Więcej informacji: tel.: 0942 98 99 11 – www.
parcoalcantara.it.
Naxos
Strefa archeologiczna znajduje się za strefą portową, niedaleko zjazdu na Giardini Naxos
z drogi A 18. Dojście do wykopalisk prowadzi od strony via Stracina, która stanowi przedłuże-
nie via Naxos, lub przez muzeum przy via Schiso (tylko w godzinach otwarcia muzeum) – tel.:
0942 51 001 – od 9.00 do 1 godz. przed zachodem słońca – 2 EUR.
Będąc w Taorminie, nie można nie odwiedzić pobliskiego stanowiska archeologicz-
nego Naxos. Półwysep Capo Schiso przez wieki skrywał niezwykłe znalezisko. Pozosta-
łości po najstarszej kolonii greckiej na Sycylii ujrzały światło dzienne dopiero w latach 60.
XX w. Tradycja głosi, że antyczni Grecy trzymali się z dala od brzegów Sycylii, ponieważ
spodziewali się zastać na wyspie grupę potworów i okrutnych piratów. Było tak do czasu,
kiedy Ateńczyk Teokles wysiadł z łodzi na plaży na wschodnim brzegu wyspy, dostrzegł
doskonałość sycylijskiej ziemi, wrócił z kontyngentem Greków z Chalkis i utworzył tu
pierwszą kolonię. Zdaniem Tukidydesa założenie Naxos miało miejsce w 734 r. p.n.e.,
czyli w drugim roku XI Olimpiady, i zapoczątkowało rozwój kolonizacji greckiej na Sycy-
lii. Samo Naxos istniało jednak dosyć krótko. W 403 r. p.n.e. zaatakował je tyran Syrakuz
Dionizjusz. Badania wykazały, że rozwój miasta przebiegał w dwóch fazach. Pierwotna
osada istniała na półwyspie już w erze brązu. Na terenie wykopalisk widoczne są mury
z VI w p.n.e. oraz pozostałości zabudowań z ostatniej fazy zamieszkania. Obszar osady
charakteryzuje się regularnym planem prostokątnym, miasto miało szerokie i długie ulice
(tzw. platee), poprzecinane prostopadłymi, węższymi drogami. Na samym końcu Capo
Schiso znajdowała się ogrodzona murem sfera sakralna. Po wejściu na obszar wykopalisk
wzdłuż 300 m drogi ciągnie się potężna fortyfikacja zachodnia – mur wykonany ze skały
wulkanicznej, odgradzający miasto w V w. p.n.e. Dalej natrafiamy na bramę wejściową
i mury otaczające sferę sakralną z ołtarzami i odkrytymi pozostałościami po świątyni,
datowanej na początek V w. p.n.e., oraz podłużnym kształcie (wymiary podstawy to
14,25 × 38,40 m). W pobliżu zamku Paladino, na północy, znajdziemy pozostałości po
archaicznych mieszkaniach (m.in. dom a pastas z VII w. p.n.e.). Pierwsze pomieszczenie
mieszkalne z VIII w. p.n.e. znajdujące się przy skrzyżowaniu dróg platea A i przecznicy 11 –
dom na planie kwadratu – jest bardzo podobny pod względem konstrukcyjno-technicz-
nym do domów z Megara Hyblea, Syrakuz i Eloro. Sprzęty, przedmioty użytku codzien-
nego i rekwizyty sakralne oraz fragmenty dekoracji architektonicznych z obszaru wyko-
palisk zostały zabezpieczone i przeniesione do muzeum archeologicznego, które znaj-
duje się w budynku z XVII–XVIII w. na samym wschodzie przylądka Schiso.
informator
Informacja turystyczna
Biuro informacji turystycznej – Piazza
Santa Caterina (Palazzo Corvaja) – tel.: 0942
23 243 – faks: 0942 24 941 – www.gate2taor-
mina.com, www.taorminanetwork.it – pn.–
pt. 8.30–14.00, 16.00–19.00, sb. 9.00–13.00,
16.00–19.00
Biuro informacji turystycznej w Giardi-
ni Naxos – Lungomare Tysandros 54 – tel.:
0942 51 010.
Dojazd i połączenia
Pociągi i autobusy zapewniają połączenia
z Katanią (ok. 1 godz.), Mesyną (1 godz.) i Sy-
rakuzami (2 godz. 30 min). Linie autobuso-
we codziennie łączą miasto z lotniskiem
Fontanarossa w Katanii (65 km). Dworzec
Taormina-Giardini znajduje się w Villago-
nii, 3 km od centrum. Końcowy przystanek
56
autobusowy znajduje się przy via Pi-
randello.
Restauracje
Al Duomo – Vico Ebrei 11 – tel.: 0942 62 56
56 – nieczynne w pn., w I i w XI – rezerwacja
zalecana. Ta restauracja z pewnością nam
się spodoba: przyjemny ogródek z wido-
kiem na katedrę, a także zachęcające po-
trawy na bazie lokalnych produktów. Cze-
go chcieć więcej?
Al Saraceno – Via Madonna della Rocca 18 –
tel.: 0942 63 20 15 – nieczynne w pn. (z wyj. VII–
VIII) i w XI. Restauracja ta znajduje się przy
drodze, która ciągnie się od saraceńskie-
go zamku. Na pierwszym piętrze posiada
przestronny taras, skąd możemy podziwiać
cudowny widok sięgający aż do Zatoki Me-
syńskiej. Dania z ryb i pizze.
Katania
La Piazzetta – Vicolo F. Paladini 5/7 – tel.:
0942 62 63 17 – nieczynne w pn. (z wyj. VII
i VIII), w XI i w I. Typowa, szczególnie ujmują-
ca restauracja, prowadzona przez rodzinę.
Śródziemnomorska kuchnia z mnóstwem
dań z ryb.
Porta Messina – Largo Giove Serapide 4 – tel.:
0942 23 205. Cztery pory roku, Capricciosa, Na-
politaine, Margherita… to tylko kilka pizz, ja-
kie możemy spróbować w tej typowej restau-
racji. Jeśli nie mamy ochoty na pizzę, menu
proponuje także inne pyszne dania.
Wydarzenia
Święto strojów i wózków sycylijskich –
Między kwietniem i majem odbywa się
wystawa wózków i widowiska folklory-
styczne.
Taormina Arte – tel.: 0942 21 142 – www.
taormina-arte.com. Międzynarodowy festi-
wal muzyczny, teatralny i filmowy, który
odbywa się od lipca do września.
Produkty lokalne
La Bottega del Buongustaio – Via G. di
Giovanni 17 – tel.: 094 26 25 769. Położo-
ny nieco na uboczu od ożywionej corso
Umberto, sklep spożywczy specjalizuje się
w produktach sycylijskich posiadających
certyfikat apelacji: wina, likiery, sosy, kon-
serwy, miód, makarony, oliwa… Idealne
miejsce na smakowite zakupy!
Katania (Catania)««
Mapa okładkowa C2
Pierwsza rzecz, która rzuca się w oczy w po przybyciu do Katanii, to jednolity kolor kościołów,
pałaców, mostów, domów i dróg – odnosi się bowiem wrażenie, jakby miasto nakryte było
czarnym, żałobnym płaszczem. Wszystko zrobione jest tu z lawy. Katania przypomina rysu-
nek węglem na białej kartce. Jest ponura i jasna jednocześnie: mroczna z powodu czarnego
budulca użytego do konstrukcji większości budowli, ale i przestronna, dzięki wielkim placom
oraz długim i szerokim ulicom.
Usytuowanie
Środkowa część wschodniego wybrzeża Sycylii.
Gdy w 1836 r. urbanista William wykonał projekt australijskiego miasta Adelajda, zastoso-
wał w nim plan wzorowany na historycznym centrum Katanii, którą odwiedził kilka lat wcze-
śniej. Najtrudniejszy do opanowania pozostał gęsty i chaotyczny ruch uliczny. Najlepiej jak
najszybciej zaparkować swój pojazd i spokojnie korzystać z uroków historycznego centrum.
Tło
Pierwsza osada została założona po 729 r. p.n.e. w miejscu, w którym dzisiaj znajduje się
kościół św. Mikołaja (S. Nicolo) i zakon benedyktynów S. Nicolo l’Arena. Dominacja grecka
trwała tu trzy wieki, następnie Katania została podbita przez Rzymian. W tym czasie
powstały: amfiteatr na placu Stesicoro, teatr i odeon przy dzisiejszej Via Vittorio Emanuele
i Via Teatro Greco, Forum, którego pozostałości znajdują się na dziedzińcu S. Pantaleone,
a także cztery kompleksy term. W okresie wczesnego chrześcijaństwa świadectwo wiary
dali tu męczennicy: św. Agata i św. Euplio. W 535 r. Katanię podbili Bizantyjczycy, a trzy
wieki później ziemie przeszły pod władanie Saracenów, którzy wywarli wpływ na relacje
miasta z pobliskimi wsiami. Pod dominacją normańską w 1071 r. zaczęła powstawać kate-
dra (jeden z ciekawszych przykładów warownej architektury sakralnej). W 1239 r. Fryde-
ryk II di Svevia rozpoczął budowę zamku Ursino na obrzeżach miejskich, w pobliżu morza,
w dzielnicy zalanej później przez lawę w 1669 r. Katastrofy nie oszczędzały miasta, w 1693 r.
zostało ono w bardzo dużym stopniu zniszczone przez silne trzęsienie ziemi. Za panowa-
nia diuka Camastry Giuseppe Lanzy od 1694 r. miasto zaczęło się odradzać, dawne ulice
zostały odgruzowane i uregulowane, powstały obszerne place, zaprojektowane tak, żeby
dać mieszkańcom jak najwięcej wolnej przestrzeni w razie następnych trzęsień ziemi.
Spacer
Stacja kolejowa znajduje się przy Piazza Giovanni XXIII, przy Via VII Aprile. Do centrum Kata-
nii można dojść, kierując się Via VII Aprile w stronę placu Męczenników (Piazza dei Martiri). Tu
zaczyna się jedna z głównych ulic miasta – Via Vittorio Emanuele, która prowadzi do placu
Katedralnego (Piazza del Duomo), będącego centrum spotkań mieszkańców Katanii oraz
turystów. Del Duomo powstał po trzęsieniu ziemi w 1693 r. na miejscu dawnego średnio-
wiecznego placu targowego. W jego centrum znajduje się Fontanna Słonia – osobliwy
XVIII-wieczny asamblaż, do realizacji którego architekt Giovanni Battista Vaccarini użył
57
Pobierz darmowy fragment (pdf)