Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00122 002376 20661524 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od stycznia 2018 r. - ebook/pdf
Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od stycznia 2018 r. - ebook/pdf
Autor: Liczba stron:
Wydawca: Infor Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-65947-01-7 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> pracy i ubezpieczeń społecznych
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

W wyniku zmian, które weszły w życie od 1 stycznia 2017 r., wprowadzono minimalną stawkę godzinową dla osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu. W 2018 r. minimalna stawka godzinowa nie będzie mogła wynosić mniej niż 13,70 zł. Rok po wejściu w życie nowych regulacji nadal trwają kontrole PIP w zakresie wypłacania minimalnej stawki godzinowej. Na podmiot wypłacający należne wygrodzenie w wysokości niższej od obowiązującej minimalnej stawki godzinowej inspekcja może nałożyć karę grzywny od 1000 do 30 000 zł. Kontrole prowadzi też ZUS, który często kwestionuje umowy o dzieło.

Poradniczy charakter publikacji sprawia, że Czytelnicy otrzymują gotowe rozwiązania dotyczące najbardziej popularnych form zatrudnienia cywilnoprawnego i wskazówki, jaki rodzaj umowy wybrać.

Z publikacji Czytelnicy dowiedzą się m.in.:

• jakie prace można wykonywać na umowę zlecenie, a jakie na umowę o dzieło,

• kiedy trzeba zapewnić minimalną stawkę godzinową na umowę zlecenia,

• jak rozliczać świadczenia nieodpłatne przysługujące zatrudnionym na umowy cywilnoprawne,

• jakie świadczenia chorobowe przysługują z umowy cywilnoprawnej.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2018 r. PRAWO PRACY I ZUS NR 1 INDEKS 403547 ISBN 978-83-65947-01-7 GRUDZIEŃ 2017 Wydanie V CENA 29,90 zł ZŁ (W TYM 23 VAT) UKAZUJE SIĘ OD 1995 ROKU UmOWY ZleCeNIA I INNe UmOWY CYWIlNOPRAWNe Od 1 StYCZNIA 2018 R. Komu i w jakiej wysokości zapewnić minimalną stawkę godzinową od 1 stycznia 2018 r. Jakie koszty stosować do przychodów z praw autorskich po zmianie przepisów Kiedy zawrzeć zlecenie, a kiedy umowę o dzieło według najnowszego orzecznictwa sądowego Jakich potrąceń można dokonywać z wynagrodzenia za zrealizowanie umowy cywilnoprawnej ISBN 978-83-65947-01-7 Partner merytoryczny RODO 2018 Chroń dane osobowe! Nowe dyrektywy unijne w najnowszej publikacji. Wersja PREMIUM z wideoszkoleniami na pendrive Rewolucyjne zmiany w przepisach! KSIĄŻKA: „RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach” + WIdEoSzKolEnIE nA PEndRIvE: „Regulacje prawne dotyczące ochrony danych osobowych” w cenie 169 zł (brutto) Aktualne wydanie znajdziesz na sklep.infor.pl sklep.infor.pl 22 212 07 30, 801 626 666 bok@infor.pl Umowy zlecenia i inne Umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2018 r. Komu i w jakiej wysokości zapewnić minimalną stawkę godzinową od 1 stycznia 2018 r. Jakie koszty stosować do przychodów z praw autorskich po zmianie przepisów Kiedy zawrzeć zlecenie, a kiedy umowę o dzieło według najnowszego orzecznictwa sądowego Jakich potrąceń można dokonywać z wynagrodzenia za zrealizowanie umowy cywilnoprawnej Jedno konto ZUS nowe zasady rozliczania składek ZUS od 1 stycznia 2018 r. Zamów publikację już dziś! sklep.infor.pl 22 212 07 30, 801 626 666 bok@infor.pl Umowy zlecenia i inne Umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2018 r. dyrektor centrum wydawniczego Marzena Nikiel redaktor merytoryczny Bożena Goliszewska-Chojdak sekretarz redakcji Anna Seroczyńska redaktor graficzno-techniczny Agnieszka Zuchowicz Korekta Anna Seroczyńska adres redakcji 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72 www.pgp.infor.pl Biuro reklamy Kamilla Alchimowicz tel. 22 530 40 75 e-mail: kamilla.alchimowicz@infor.pl Biuro opiekunów Klienta 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72 tel.: 22 761 30 30, 801 626 666, e-mail: bok@infor.pl strona: www.sklep.infor.pl druk ABEDIK Copyright by INFOR PL Spółka Akcyjna. Publika- cja jest chroniona przepisami prawa autorskiego. Wykonywanie kserokopii lub powielanie inną me- todą oraz rozpowszechnianie bez zgody wydaw- cy w całości lub części jest zabronione i podlega odpowiedzialności karnej. Materiałów niezamówionych nie zwracamy, za- chowując sobie prawo do skrótów i zmian tytułu. Nie ponosimy odpowiedzialności za treść reklam zamieszczonych na łamach. Grupa inFor pl prezes zarządu Ryszard Pieńkowski inFor pl spółka akcyjna 01-042 Warszawa ul. Okopowa 58/72 www.infor.pl SpiS treści Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Rozdział I. Umowa zlecenia – kiedy można ją podpisać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 9 1 . Obowiązki stron umowy zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2 . Różnice między umową o pracę a umową zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 .1 . Elementy odróżniające umowę zlecenia od umowy o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 2 .2 . Konsekwencje uznania umowy zlecenia za umowę o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 3 . Wynagrodzenie w umowie zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 3 .1 . Minimalna stawka godzinowa od 1 stycznia 2018 r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3 .2 . Ewidencja liczby przepracowanych godzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3 .3 . Wypłata wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej . . . . . . . . . . . . . . . 19 3 .4 . Aneksy do trwających umów zlecenia (o świadczenie usług) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 3 .5 . Zleceniobiorcy i samozatrudnieni bez prawa do minimalnej stawki godzinowej . . . . . . . . . 21 3 .5 .1 . Samozatrudniony niewykonujący osobiście pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 3 .5 .2 . Samodzielność wykonujących pracę i wynagrodzenie prowizyjne . . . . . . . . . . . . . . . 21 3 .5 .3 . Prowadzenie rodzinnego domu pomocy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 3 .5 .4 . Rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 3 .5 .5 . Opieka na wypoczynkach i wycieczkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 3 .5 .6 . Opieka domowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 4 . Kontrola PIP w zakresie wypłacania minimalnej stawki godzinowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 4 .1 . Dokumentacja kontroli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 4 .2 . Środki prawne PIP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 4 .3 . Odpowiedzialność za wykroczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4 .4 . Omijanie przepisów o ubezpieczeniach społecznych podlegające odpowiedzialności karnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4 .5 . Zawarcie umowy o dzieło w warunkach umowy zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4 .6 . Potwierdzenie mniejszej liczby godzin wykonanego zlecenia lub świadczonej usługi niż rzeczywista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5 . Jak sformułować umowę zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5 .1 . Najczęściej pojawiające się problemy przy sporządzaniu umowy zlecenia . . . . . . . . . . . . . 28 6 . Odpowiedzialność z tytułu umowy zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 7 . Oskładkowanie umów zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 7 .1 . Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych – umowa zlecenia i inne tytuły . . . . . . . . . . . . 33 7 .1 .1 . Kilka umów zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 7 .1 .2 . Umowa zlecenia zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 7 .1 .3 . Umowa zlecenia zawarta z innym podmiotem niż własny pracodawca i niewykonywana na jego rzecz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 7 .1 .4 . Umowa zlecenia i prowadzenie pozarolniczej działalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 7 .1 .5 . Osoba prowadząca pozarolniczą działalność, dla której minimalną podstawę wymiaru składek z tytułu działalności stanowi 60 prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 7 .1 .6 . Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, dla której właściwa jest preferencyjna podstawa wymiaru składek (30 minimalnego wynagrodzenia za pracę) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 7 .1 .7 . Umowa zlecenia w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 www.infor.Pl 3 Umowy zlecenia i inne Umowy cywilnoPrawne od stycznia 2018 r. 8 . Umowa o pracę i umowa zlecenia oraz prowadzenie pozarolniczej działalności . . . . . . . . . . . . . 49 8 .1 . Umowa o pracę i umowa zlecenia z własnym pracodawcą oraz prowadzenie pozarolniczej działalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 8 .2 . Umowa o pracę i umowa zlecenia z innym podmiotem niż własny pracodawca i niewykonywana na jego rzecz oraz prowadzenie pozarolniczej działalności . . . . . . . . . . . 50 9 . Umowa zlecenia i prawo do emerytury lub renty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 10 . Umowa zlecenia oraz prowadzenie pozarolniczej działalności i prawo do emerytury lub renty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 11 . Umowa o pracę i umowa zlecenia oraz prawo do emerytury lub renty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 11 .1 . Umowa o pracę i umowa zlecenia z własnym pracodawcą lub wykonywana na rzecz pracodawcy oraz prawo do emerytury lub renty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 11 .2 . Umowa o pracę i umowa zlecenia z innym podmiotem niż własny pracodawca i niewykonywana na jego rzecz oraz prawo do emerytury lub renty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 12 . Umowa zlecenia z uczniem lub studentem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 13 . Umowa zlecenia i pobieranie zasiłku macierzyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 14 . Umowa zlecenia i przebywanie na urlopie wychowawczym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 15 . Umowa zlecenia i status rolnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 16 . Umowa zlecenia i pozostawanie w stosunku służby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 17 . Uprawnienia płatnika składek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 18 . Uprawnienia ZUS w zakresie ustalania właściwego płatnika składek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 18 .1 . Płatnik składek i podmiot „zgłaszający” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 18 .2 . Przepisy przejściowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 19 . Wysokość i zasady finansowania składek na ubezpieczenia społeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 20 . Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 20 .1 . Odprawy i odszkodowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 20 .2 . Świadczenia bhp i ekwiwalenty za te świadczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 20 .3 . Należności za podróż służbową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 20 .4 . Koszty używania prywatnego samochodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 20 .5 . Wsparcie socjalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 20 .6 . Diety dla zleceniobiorców wysłanych do pracy za granicę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 20 .7 . Ekwiwalenty za narzędzia, materiały lub sprzęt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 20 .8 . Wartość posiłków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 20 .9 . Zapomogi losowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 21 . Zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 22 . Podstawa wymiaru i wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 23 . Umowa zlecenia i inne tytuły do ubezpieczenia zdrowotnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 23 .1 . Umowa zlecenia i umowa o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 23 .2 . Kilka umów zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 23 .3 . Umowa zlecenia i przebywanie na urlopie wychowawczym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 23 .4 . Umowa zlecenia i prawo do emerytury lub renty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 23 .5 . Umowa zlecenia i prowadzenie pozarolniczej działalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 23 .6 . Umowa zlecenia z uczniem lub studentem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 24 . Składka na Fundusz Pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 25 . Składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 26 . Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 27 . Nowe zasady opłacania składek ZUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 27 .1 . Indywidualne konto składkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 27 .2 . Zaliczanie wpłat na poczet najstarszych zaległości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 27 .3 . Wyłączenie z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 27 .4 . Odrębne regulacje dla układów ratalnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 4 Umowy zlecenia i inne Umowy... sPis treŚci 28 . Rozwiązanie umowy zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 29 . Przedawnienie roszczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 30 . Plusy i minusy umowy zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 31 . Konsekwencje zmian przepisów dotyczących umów zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 32 . Opodatkowanie przychodów z umów zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 32 .1 . Koszty uzyskania przychodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 32 .2 . Przychód z umowy zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 32 .2 .1 . Kwota zmniejszająca podatek w 2018 r . dla podatnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Rozdział II. Umowa o dzieło – kiedy można ją zawrzeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 1 . Cechy umowy o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 1 .1 . Czy wykład, kurs, nauczanie języka obcego, zajęcia plastyczne można wykonywać na umowę o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 1 .2 . Jaki status mają koncerty i spotkania autorskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 1 .3 . Jak traktować pielęgnację roślin, obsługę fotograficzną, nadzór inwestorski . . . . . . . . . . . 93 1 .4 . Jaka umowa jest właściwa dla zarządzania nieruchomościami oraz dla czynności księgowo-rewizyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 2 . Obowiązki stron umowy o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 3 . Forma i treść umowy o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 4 . Wynagrodzenie w umowie o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 4 .1 . Wynagrodzenie ryczałtowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 4 .2 . Wynagrodzenie kosztorysowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 4 .3 . Wynagrodzenie kosztorysowo-ryczałtowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 4 .4 . Odpowiedzialność z tytułu umowy o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 5 . Umowa o dzieło a składki ZUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 6 . Opodatkowanie umów o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 7 . Rozwiązanie umowy o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 8 . Przedawnienie roszczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 9 . Plusy i minusy umowy o dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 10 . Kiedy umowa o dzieło może zostać uznana za umowę zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 10 .1 . Zawieranie umów o dzieło – 6 praktycznych wskazówek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Rozdział III. Umowa agencyjna – z kim może być zawarta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 1 . Uprawnienia agenta i zleceniodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 2 . Jak sformułować umowę agencyjną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 3 . Wynagrodzenie w umowie agencyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 3 .1 . Prowizja dla agenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 4 . Oskładkowanie umów agencyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 5 . Opodatkowanie przychodów z umowy agencyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 6 . Rozwiązanie umowy agencyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 6 .1 . Świadczenie wyrównawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 7 . Plusy i minusy umowy agencyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Rozdział IV. Kontrakt menedżerski – komu można go zaproponować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 1 . Obowiązki stron kontraktu menedżerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 2 . Forma i treść kontraktu menedżerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 3 . Wynagrodzenie z tytułu kontraktu menedżerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 4 . Odpowiedzialność z tytułu kontraktu menedżerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 5 . Rozwiązanie kontraktu menedżerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 www.infor.Pl 5 Umowy zlecenia i inne Umowy cywilnoPrawne od stycznia 2018 r. 6 . Plusy i minusy kontraktu menedżerskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 7 . Oskładkowanie kontraktów menedżerskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 8 . Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne członków rad nadzorczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 8 .1 . Tytuł do ubezpieczeń społecznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 8 .2 . Członkostwo w radzie nadzorczej a inne tytuły do ubezpieczeń społecznych . . . . . . . . . . 124 8 .3 . Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne członków rad nadzorczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 8 .4 . Członkostwo w radzie nadzorczej w ustawie zdrowotnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 8 .5 . Zgłoszenie do ubezpieczeń i rozliczenie składek za członka rady nadzorczej . . . . . . . . . . 126 9 . Opodatkowanie kontraktów menedżerskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 9 .1 . Podatek liniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 9 .2 . Zaliczka na podatek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 9 .3 . Menedżerowie zarządzający firmą a VAT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 9 .4 . Menedżerowie niebędący rezydentami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Rozdział V. Umowy o współpracy z samozatrudnionymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 1 . Na czym polega samozatrudnienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 2 . Zawarcie umowy o świadczenie usług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 2 .1 . Wyłączenie odpowiedzialności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 2 .2 . Stopień podporządkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 2 .3 . Ryzyko gospodarcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 3 . Uprawnienia i obowiązki samozatrudnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 4 . Oskładkowanie samozatrudnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 5 . Opodatkowanie samozatrudnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 6 . Plusy i minusy samozatrudnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Rozdział VI. Zasiłki z ubezpieczenia społecznego dla zleceniobiorców i samozatrudnionych . . 138 1 . Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 2 . Niezdolność do pracy podlegającego ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż 12 pełnych kalendarzowych miesięcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 3 . Podstawa wymiaru zasiłku, gdy niezdolność do pracy powstanie przed upływem pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 4 . Podstawa wymiaru w przypadku zmniejszenia przychodu w miesiącu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 5 . Zasiłek za okres po ustaniu ubezpieczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Rozdział VII. Potrącenia z umów cywilnoprawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 1 . Gdy przychód z umowy cywilnoprawnej jest jedynym źródłem utrzymania . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 2 . Dochody z pracy i zlecenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 3 . Potrącenia na rzecz zleceniodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 4 . Potrącenia z zasiłków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 Rozdział VIII. Orzecznictwo sądowe i interpretacje urzędowe dotyczące umów cywilnoprawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 1 . Umowy cywilnoprawne w orzecznictwie sądowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 2 . Najciekawsze interpretacje ZUS w zakresie oskładkowania umów cywilnoprawnych . . . . . . . . . 156 6 Umowy zlecenia i inne Umowy... wStęp Od 1 stycznia 2018 r . obowiązują nowe przepisy dotyczące zryczałtowanych autorskich kosztów uzy- skania przychodów . W wyniku zmian wskazane koszty podwyższono dwukrotnie, do kwoty 85 528 zł rocznie . Jednocześnie ograniczono katalog przychodów, do których te koszty można zastosować . Ponadto w 2018 r . do kwoty 13,70 zł brutto wzrosła minimalna stawka godzinowa, którą należy zapew- nić wykonującym zlecenie lub świadczącym usługi na podstawie takich umów na rzecz przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności . Zasadniczo prawo do minimalnej stawki mają osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europej- skiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniające pracowników lub niezawierające umów ze zlecenio- biorcami, oraz osoby fizyczne niewykonujące działalności gospodarczej . Obowiązek zapewnienia minimalnej stawki godzinowej podlega kontroli Państwowej Inspekcji Pracy . Sankcją za wypłatę przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w wysokości niższej niż obowiązująca minimalna stawka godzinowa jest kara grzywny, która może wynieść od 1000 zł do 30 000 zł . Obecnie procedowane są również zmiany znoszące ograniczenie podstawy wymiaru składek na ubez- pieczenia emerytalne i rentowe . W publikacji zwrócono uwagę na praktyczne konsekwencje nowelizacji przepisów dla przedsiębiorców i innych jednostek organizacyjnych zawierających umowy cywilnoprawne . Wskazano, jak postępować w sytuacjach wątpliwych dotyczących nowych i wcześniej istniejących regulacji . Zostały przy tym omó- wione zasady oskładkowania i opodatkowania najbardziej popularnych, obok umów zlecenia, umów cy- wilnoprawnych, m .in . o dzieło, agencyjnych czy kontraktów menedżerskich . www.infor.Pl 7 rozdział i. Umowa zlecenia – kiedy można ją podpiSać Od 1 stycznia 2017 r. zleceniobiorcy i osoby osobiście świadczące usługi w ramach prowadzonej dzia- łalności gospodarczej zarejestrowanej w Polsce lub poza krajami UE mają prawo do minimalnej stawki za każdą godzinę pracy. W porównaniu z 2017 r. stawka godzinowa za pracę wykonywaną począwszy od 1 stycznia 2018 r. wzrosła o 0,70 zł i nie może być niższa od 13,70 zł brutto. Ponadto musi zostać wypła- cona w formie pieniężnej. Przy umowach zlecenia zawartych na okres dłuższy niż miesiąc wypłata wyna- grodzenia wynikającego ze stawki minimalnej musi nastąpić przynajmniej raz w miesiącu. Sankcje za niezapewnianie minimalnego wynagrodzenia są dotkliwe i mogą wynieść nawet 30 000 zł. Jest to już ko- lejna niedogodność związana z zatrudnianiem na podstawie umów cywilnoprawnych. Należy przypomnieć, że od 1 stycznia 2016 r . w wyniku zmian dotyczących zasad obejmowania obo- wiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi umów zlecenia i innych umów, do których stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, znacznie wzrosły koszty wynagrodzeń osób zatrudnianych na tej podstawie . Od tej daty bowiem znaczenie dla obowiązku ubezpieczeń społecznych ma wysokość osiąganych przez zlece- niobiorców przychodów w danym miesiącu . W tej sytuacji pracodawcy mogą preferować np . zatrudnianie osób z innym tytułem do ubezpieczeń społecznych zapewniającym przychód w wysokości co najmniej minimalnej płacy albo, pod pewnymi warunkami, zawierać więcej niż jedno zlecenie z tą samą osobą na kwotę nadwyżki ponad minimalny przychód podlegający składkom emerytalnej i rentowej, aby od wyna- grodzenia tych osób opłacić tylko składkę zdrowotną . Pomimo wprowadzenia tych niekorzystnych zmian w przypadku zleceń, zawieranie umów cywilnopraw- nych nadal będzie opłacalne . Zatrudnionym na umowy cywilnoprawne nie przysługują bowiem uprawnie- nia pracownicze, takie jak np . urlop wypoczynkowy czy ochrona przed zwolnieniem z pracy . W przypadku umów o dzieło, jeżeli nie są one zawierane z własnym pracownikiem, w dalszym ciągu nie trzeba opłacać składek ZUS . Przedsiębiorca będzie musiał jednak rozważyć, czy bardziej opłacalne nie okaże się zawar- cie innej umowy cywilnoprawnej niż umowy zlecenia . Umowa zlecenia podlega przepisom Kodeksu cywilnego . Charakteryzuje się ona tym, że przyjmujący zlecenie, tj . zleceniobiorca, zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, tj . zleceniodawcy (art . 734 § 1 Kodeksu cywilnego) . Czynnością prawną jest np . zawarcie umo- wy bądź reprezentowanie zleceniodawcy przed organami sądowymi lub administracyjnymi . Mimo że definicja umowy zlecenia nie obejmuje zleceń dotyczących wykonywania faktycznych czyn- ności, to jednak w praktyce tę umowę często stosuje się także w odniesieniu do takich właśnie czyn- ności, polegających np. na sprzątaniu pomieszczeń biurowych, roznoszeniu ulotek czy testowaniu określonego programu komputerowego. Przepisy dotyczące umów zlecenia stosujemy bowiem do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami (art . 750 Kodeksu cywilnego) . Przykład Spółka z o .o . zamierza zatrudnić hostessy na targach wędliniarskich, które organizuje . Ich zadaniem będzie zachęcanie klientów do degustacji produktów firmy . Hostessy będą zatrudnione w celu zwięk- szenia sprzedaży i poprawy wizerunku produktów firmy . Jednak nie będą rozliczane z tego, czy i w ja- kiej ilości produkty firmy zostaną sprzedane . W przedstawionej sytuacji nie można również określić, że rezultat pracy hostess będzie mierzony jakimkolwiek wymiernym efektem w postaci np . liczby złożo- nych zamówień przez klientów, którym hostessy prezentowały produkty firmy . Dlatego hostessy mogą być zatrudnione na umowę zlecenia . Przykład Przedmiotem umowy cywilnoprawnej ma być wykonanie półek dla firmy X . Jeżeli półki będą wykonywa- ne przy użyciu narzędzi należących do wykonawcy, u niego w domu, na podstawie jego własnych pro- 8 Umowy zlecenia i inne Umowy... rozdział i. Umowa zlecenia – Kiedy moŻna JĄ PodPisaĆ jektów, wówczas właściwe będzie podpisanie z nim umowy o dzieło . Natomiast gdy półki będą wyko- nywane w siedzibie firmy X, zgodnie z projektem przygotowanym przez tę firmę, przy zastosowaniu materiałów przekazanych przez zleceniodawcę oraz przy ich wykonywaniu będą pomagały inne osoby wskazane przez firmę X, to z taką osobą będzie można podpisać umowę zlecenia . Umowa zlecenia, wskutek której dochodzi do nawiązania między jej stronami stosunku cywilnoprawne- go, jest umową starannego działania . Sformułowanie „umowa starannego działania” oznacza w tym przy- padku, że o wywiązaniu się z umowy nie decyduje jej efekt, ale odpowiednie wykonywanie czynności oraz dołożenie należytej staranności w realizowaniu określonych działań (np . adwokat zobowiązuje się do starannego prowadzenia sprawy swojego klienta, ale nie zobowiązuje się do jej wygrania) . 1. obowiązki stron umowy zlecenia Stronami umowy zlecenia mogą być osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niepo- siadające osobowości prawnej . Obowiązki stron umowy zlecenia kształtują się w ten sposób, że zleceniobiorca powinien przede wszystkim podejmować działania, które pozwolą mu na jak najlepsze wykonywanie zleconych mu prac . Powinien przy tym kierować się wskazówkami otrzymanymi od zleceniodawcy . Może jednak odstąpić od wskazanego przez zleceniodawcę sposobu wykonania zlecenia, bez jego wcześniejszej zgody, w sytuacji gdy nie może uzyskać takiej zgody, a przypuszcza (i to przypuszczenie jest uzasadnione), że zlecenio- dawca, wiedząc o istniejącym stanie rzeczy, zgodziłby się na zmianę (art . 737 Kodeksu cywilnego) . Taka zmiana może dotyczyć jedynie sposobu wykonania czynności objętej umową zlecenia, nie zaś samej czynności . Zleceniobiorca ma ponadto obowiązek wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia uzyskał dla zle- ceniodawcy, nawet we własnym imieniu. Ponadto nie wolno mu używać na własne potrzeby rzeczy i pie- niędzy zleceniodawcy . Jest też zobowiązany zapłacić zleceniodawcy odsetki ustawowe od środków pie- niężnych zatrzymanych ponad potrzebę wynikającą z wykonywania zlecenia . Zleceniobiorca powinien udzielać zlecającemu potrzebnych informacji o przebiegu sprawy, a po wyko- naniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie (art . 740 Kodeksu cy- wilnego) . Wystarczające będzie w tym przypadku udzielenie informacji na wezwanie zleceniodawcy oraz zawiadomienie go o wykonaniu prac lub o niemożności ich wykonania . Z kolei sprawozdanie powinno zawierać niezbędne informacje o przebiegu sprawy oraz zestawienie wszelkich wydatków i przycho- dów łącznie z dokumentami (np. rachunkami, fakturami). Zleceniobiorca może również, zgodnie z zasadą swobody umów, zobowiązać się wobec zleceniodaw- cy do niepodejmowania działań konkurencyjnych w czasie trwania umowy (wyrok Sądu Najwyższego z 11 września 2003 r ., III CKN 579/01, OSNC 2004/10/167) . Nie ma przeszkód, aby zakaz konkurencji do- tyczył też okresu po zakończeniu umowy zlecenia . Jednak zawarcie umowy o zakazie konkurencji na okres po rozwiązaniu umowy zlecenia z osobą fizyczną nie może być nieodpłatne . Inaczej jest w przypad- ku przedsiębiorców, gdzie nie jest wykluczone zawarcie bezpłatnej umowy o zakazie konkurencji na okres po zakończeniu współpracy (wyrok Sądu Najwyższego z 5 grudnia 2013 r ., V CSK 30/13) . UwaGa! zleceniodawca może podpisać ze zleceniobiorcą umowę o zakazie konkuren- cji zarówno na czas trwania umowy zlecenia, jak i po jej zakończeniu. Jeżeli osoba, która zawodowo zajmuje się załatwianiem czynności dla innych, nie chce przyjąć zlece- nia, powinna o tym zawiadomić dającego zlecenie . Tak samo powinna postąpić osoba, która dającemu zlecenie oświadczyła gotowość załatwiania czynności danego rodzaju . Z kolei podstawowym obowiązkiem zleceniodawcy jest zapewnienie zleceniobiorcy możliwości wyko- nania zlecenia poprzez np . udostępnienie mu potrzebnych, określonych w umowie informacji czy rzeczy, a także zapłata wynagrodzenia w przypadku odpłatności zlecenia . Obowiązkiem zleceniodawcy jest tak- że zwrot wykonującemu zlecenie wydatków, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, wraz z ustawowymi odsetkami . Powinien też zwolnić zleceniobiorcę z zobowiązań, które ten zaciągnął www.infor.Pl 9 Umowy zlecenia i inne Umowy cywilnoPrawne od stycznia 2018 r. w imieniu własnym, by wykonać zlecenie . Do jego obowiązków należy ponadto udzielenie zleceniobiorcy odpowiedniej zaliczki w sytuacji, gdy wykonanie zlecenia wymaga wydatków i zleceniobiorca tego zażą- dał (art . 743 Kodeksu cywilnego) . UwaGa! jeżeli wykonanie zlecenia wymaga zaliczki i zleceniobiorca jej zażąda, zlece- niodawca powinien udzielić jej zleceniobiorcy. Ponadto zleceniodawca ma obowiązek zapewnienia zleceniobiorcom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, jeżeli wykonują pracę w zakładzie pracy lub miejscu wyznaczonym przez przedsiębior- cę (art . 304 § 1 Kodeksu pracy) . Zleceniodawca ma zatem obowiązek ochrony życia i zdrowia zlecenio- biorców zagrożonych w procesie pracy, a także zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, osobom świadczącym pracę w ra- mach zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia . Nie oznacza to, że osoba zatrudniona w ramach umo- wy zlecenia musi być np . w każdym przypadku kierowana na badania lekarskie . Wskazane jest natomiast odbycie przez nią szkolenia bhp . Ze względu na brak wyraźnego nakazu ustawodawcy kierowania osób zatrudnionych w ramach umów zlecenia na badania lekarskie pracodawca może we własnym zakresie zdecydować, czy rodzaj wykonywanych przez nie czynności i stopień zagrożeń związanych z warunkami wykonywania tych czynności wskazywałby na celowość dopuszczania do pracy wyłącznie osób cieszących się odpo- wiednim stanem zdrowia. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 25 września 1974 r . (II CR 493/74, niepubl .), stwierdzając, że pracodawca może, ale nie musi, wymagać od tych osób poddania się badaniom lekarskim . Przykład Pracodawca doraźnie zatrudnia osoby na podstawie umów zlecenia do prac porządkowych (do sprzą- tania hal, innych powierzchni itp .) . Osoby te przychodzą do pracy kilka razy w miesiącu, w zależności od potrzeb zakładu pracy . W tej sytuacji pracodawca nie musi wymagać od wskazanych osób aktual- nych badań lekarskich ze względu na niskie ryzyko czynników szkodliwych dla zdrowia, a także doraź- ny charakter wykonywanych czynności na terenie jego zakładu pracy . Może jedynie zdecydować o przeprowadzeniu szkolenia bhp . Przykład Pracodawca zatrudnił na okres wakacyjny w ramach umów zlecenia osoby do pomocy w laboratorium chemicznym . Osoby te przychodzą do pracy średnio 20 godzin tygodniowo, w zależności od bieżących potrzeb . W tej sytuacji, ze względu na zagrożenie czynnikami uciążliwymi i szkodliwymi dla zdrowia, pracodawca mógł zażądać przedłożenia przez nie aktualnych zaświadczeń lekarskich o zdolności do pracy na tego rodzaju stanowisku . Pracodawca nie musi przy tym pokrywać kosztów tych badań, jeże- li w umowie zlecenia będzie zapis, że badania lekarskie odbywają się na koszt zleceniobiorcy . Pracodawca ma obowiązek pokrywania kosztów badań lekarskich jedynie w przypadku pracowników (art . 229 § 6 Kodeksu pracy) . Nie ma takiego obowiązku w stosunku do osób zatrudnionych na podstawie umów zlecenia . Jednak część ekspertów prawa pracy uważa, że skoro na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek zapew- nienia zleceniobiorcom odpowiednich warunków bhp, to również musi on pokryć koszty badań lekar- skich . Najlepiej kwestię tę ustalić w umowie cywilnoprawnej . Nie ma przeszkód, aby w takiej umowie za- znaczono, że koszty badań lekarskich pokrywa przedsiębiorca, przy czym można również ustalić, że koszty te w całości ponosi zleceniobiorca . Jeżeli charakter pracy zleceniobiorcy tego wymaga, zleceniodawca powinien mu zapewnić również inne świadczenia bhp, np. odzież i obuwie robocze, środki ochrony indywidualnej oraz napoje i posiłki profilaktyczne. Natomiast zleceniodawca nie musi zapewniać zleceniobiorcom innych świadczeń pracowniczych niż związane z bhp . Zatem w przypadku zleceniobiorców zleceniodawca nie musi: 10 Umowy zlecenia i inne Umowy... rozdział i. Umowa zlecenia – Kiedy moŻna JĄ PodPisaĆ ■■ udzielać im urlopu wypoczynkowego, ■■ przestrzegać okresów odpoczynków dobowych i tygodniowych oraz innych przepisów o czasie pracy, ■■ zapewniać świadczeń z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, ■■ stosować przepisów dotyczących ochrony przed zwolnieniem z pracy, ■■ zapewniać dodatkowych świadczeń pracowniczych, takich jak np .: nagrody jubileuszowe, dodatki sta- żowe, odprawy emerytalno-rentowe, odprawy z tytułu zwolnienia z pracy, ■■ stosować sformalizowanych procedur dotyczących rozwiązania umowy o pracę (podawanie przyczyny wypowiedzenia, przeprowadzanie konsultacji związkowej, przestrzeganie ustawowych okresów wypo- wiedzenia) . Nie ma jednak przeszkód, aby w umowie zlecenia ustalić niektóre regulacje podobne do właściwych dla stosunku pracy, np . prawo do dni wolnych z prawem do wynagrodzenia czy kilkumiesięczny okres wypowiedzenia . Zależy to jednak wyłącznie od woli stron umowy zlecenia . Porównanie obowiązków zleceniodawcy i zleceniobiorcy Obowiązki zleceniodawcy Obowiązki zleceniobiorcy zapłata wynagrodzenia za wykonaną pracę (nie dotyczy umów zlecenia, które są bezpłatne) zwrot zleceniobiorcy wydatków, które poniósł on w celu należytego wykonania zlecenia zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w zakładzie pracy lub w innym wyznaczonym miejscu pracy udzielenie zaliczki, jeżeli wymaga tego wykonanie zle- cenia i zażądał jej zleceniobiorca odprowadzanie do zUs naliczonych składek oraz do urzędu skarbowego pobranych zaliczek na podatek dochodowy zgłoszenie przyjmującego zlecenie na formularzu zUs zUa w terminie 7 dni do ubezpieczeń społecz- nych i zdrowotnego lub na zUs zza (tylko do ubezpie- czenia zdrowotnego), jeśli umowa zlecenia stanowi dodatkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych wyrejestrowanie z ubezpieczeń społecznych w termi- nie 7 dni wykonanie z należytą starannością umówionych czyn- ności na rzecz dającego zlecenie stosowanie się do wskazówek zleceniodawcy (zlece- niobiorca może bez uprzedniej zgody dającego zlece- nie odstąpić od wskazanego przez niego sposobu wy- konania zlecenia, jeżeli nie ma możliwości uzyskania jego zgody, a zachodzi uzasadniony powód do przy- puszczenia, że zleceniodawca zgodziłby się na zmia- nę, gdyby wiedział o istniejącym stanie rzeczy) udzielanie zleceniodawcy potrzebnych informacji o przebiegu procesu realizacji zlecenia (naruszenie tego obowiązku stanowi nienależyte wykonanie zobo- wiązania) poinformowanie zleceniodawcy o powierzeniu wykona- nia zlecenia osobie trzeciej (gdy taką możliwość prze- widują postanowienia umowy zlecenia – wynika to ze zwyczaju lub gdy zleceniobiorca jest do tego zmuszony okolicznościami) przestrzeganie zasad bhp wydanie wszystkiego, co przy wykonaniu zlecenia uzy- skał dla zleceniodawcy (np. przekazanie rzeczy, doku- mentów) 2. różnice między umową o pracę a umową zlecenia Przedsiębiorca zatrudniając zleceniobiorcę musi zwrócić uwagę na to, czy charakter jego pracy nie spełnia warunków właściwych dla umowy o pracę . Nie jest bowiem dopuszczalne zawieranie umowy zle- cenia, jeżeli praca spełnia warunki właściwe dla umowy o pracę (art . 22 § 11 Kodeksu pracy) . Zatrudnienie spełniające definicyjne wymagania zawarte w Kodeksie pracy jest zawsze zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę, bez względu na nazwę zawartej umowy . Nie oznacza to jednak, że praco- www.infor.Pl 11 Umowy zlecenia i inne Umowy cywilnoPrawne od stycznia 2018 r. dawcy nie mogą korzystać z regulacji Kodeksu cywilnego i zatrudniać na tej podstawie osób wykonują- cych zadania na ich rzecz . UwaGa! zatrudnienie spełniające warunki właściwe dla stosunku pracy jest zawsze zatrudnieniem na takiej podstawie, bez względu na nazwę zawartej umowy. Tak zawarta umowa musi spełniać wymagania wyznaczone jej przez Kodeks cywilny i nie może pokry- wać się z definicją stosunku pracy zawartą w Kodeksie pracy . Definicja stosunku pracy zawarta w Kodek- sie pracy ma kilka istotnych elementów . Stosunkiem pracy jest sytuacja, gdy pracownik za wynagrodze- niem należnym mu od pracodawcy zobowiązuje się do świadczenia określonej przez pracodawcę pracy pod jego kierownictwem, w czasie i miejscu wyznaczonych przez pracodawcę . Przykład Pracownik zatrudniony na stanowisku tokarza w pełnym wymiarze czasu pracy dodatkowo zostaje za- trudniony przez tego samego pracodawcę w ramach umowy zlecenia na tym samym stanowisku . Zgodnie z obowiązującymi przepisami takie zatrudnienie stanowi uzupełnienie umowy o pracę i jest nieprawidłowe . Za zawieranie umowy zlecenia spełniającej warunki właściwe dla umowy o pracę praco- dawca może zostać ukarany grzywną w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł . Pracownikowi natomiast będzie przysługiwało wynagrodzenie wyliczone na podstawie jego stawki przyjętej w ramach umowy o pracę, nie niższej od minimalnego wynagrodzenia za pracę (lub jego proporcjonalnej części) . Ponad- to będzie mu przysługiwał dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych . 2.1. elementy odróżniające umowę zlecenia od umowy o pracę Definicja stosunku pracy znajdująca się w Kodeksie pracy często może krzyżować się z definicją umo- wy zlecenia . Wiele jest elementów wspólnych, które łatwo można pomylić i narazić się w ten sposób na konsekwencje PIP . Istnieją jednak elementy, które pomagają rozróżnić te dwie kategorie umów . Należy do nich przede wszystkim kierownictwo pracodawcy . Jest to cecha szczególna, w sposób zdecydowany charakteryzująca umowę o pracę i odróżniająca ją od umów cywilnoprawnych . Przy umowie zlecenia zle- ceniobiorca nie wykonuje swej pracy pod kierownictwem zleceniodawcy . Praca wykonywana pod kierow- nictwem, lecz na podstawie umowy cywilnoprawnej, będzie traktowana jak praca na podstawie umowy o pracę, bez względu na fakt, że została zawarta umowa zlecenia . Przykład Jan K . zawarł umowę zlecenia na wykonanie prac biurowych . W umowie wyraźnie wskazano sposób wykonania zlecenia i ustalono, że wynagrodzenie będzie przysługiwało tylko wtedy, gdy umowa zosta- nie wykonana w określony sposób . W czasie wykonywania pracy przez Jana K . kierownik jednostki organizacyjnej wydawał mu wiążące polecenia . Tak wykonywana praca, z uwagi na wykonywanie jej pod ścisłym kierownictwem, ma charakter pracy na podstawie stosunku pracy, bez względu na to, że strony zawarły umowę zlecenia . Praca wykonywana na podstawie umowy o pracę powinna być ściśle określona . Przy umowach cywil- noprawnych nie ma takiego wymogu . Umowa zlecenia zobowiązuje do dokonania określonej czynności . Zgodnie z zasadami prawa pracy pracownik nie ponosi odpowiedzialności za efekt, jaki powstaje w wy- niku jego pracy . Ryzyko to przejmuje na siebie pracodawca . Znacznie trudniej jest uchwycić różnicę w tym zakresie przy umowie zlecenia . Zleceniobiorca, podobnie jak pracownik, zobowiązuje się bowiem do wykonania określonej pracy i jest oceniany za staranne wykona- nie powierzonego mu zadania . Przy umowie zlecenia określenie pracy ma charakter bardziej ogólny, niż ma to miejsce w przypadku umowy o pracę . Zlecenie zawiera bowiem w swej treści najczęściej wiele czynności powiązanych ze sobą rodzajowo, natomiast umowa o pracę bardziej szczegółowe oznaczenia . Kolejnymi elementami odróżniającymi umowę o pracę od umowy zlecenia są czas i miejsce wykony- wania pracy. Przy umowie o pracę to pracodawca określa te elementy . Inaczej jest przy umowach zlece- 12 Umowy zlecenia i inne Umowy... rozdział i. Umowa zlecenia – Kiedy moŻna JĄ PodPisaĆ nia . Zasadniczo zleceniodawca nie może ingerować w to, gdzie i kiedy usługodawca wykonuje zamówio- ną usługę . Zleceniodawca może określić ramowy czas wykonania zlecenia, nie może jednak określić dokładnego czasu, miejsca i sposobu jego wykonania . O wszystkich tych elementach samodzielnie decy- duje zleceniobiorca . Każdy odmienny sposób uregulowania tej kwestii powoduje, że zawarta umowa może być traktowana jak umowa o pracę . Przykład Zleceniodawca zlecił zleceniobiorcy wykonywanie prac biurowych . Jednocześnie zażądał, aby zlecenie było wykonywane na terenie i w godzinach pracy jego zakładu pracy . Takie uregulowanie powyższej kwestii budzi podejrzenie, że została zawarta umowa o pracę, a zawarcie umowy zlecenia było jedynie próbą obejścia przepisów Kodeksu pracy . Wspólnym mianownikiem umów o pracę i umów zlecenia jest możliwość rozwiązania obu rodzajów umów w każdym czasie na mocy porozumienia stron . Jednostronne wcześniejsze rozwiązanie tych umów jest jednak uregulowane inaczej . Przepisy prawa pracy nakładają obowiązek wcześniejszego powiada- miania pracownika o zamiarze rozwiązania umowy (okres wypowiedzenia), nakazując w niektórych przy- padkach uzasadnić taką decyzję czy skonsultować z organizacjami związkowymi chroniącymi interesy pracowników . Przy umowach cywilnych takich obowiązków nie ma . Zleceniobiorca może wypowiedzieć umowę zle- cenia w każdym czasie, nie podając żadnych przyczyn i nie zachowując żadnych terminów (jeśli takiego obowiązku nie nakłada na niego treść umowy) . Pokazane elementy w wyraźny sposób odróżniają umowę o pracę od umowy zlecenia . W praktyce jed- nak często warunki umowy zlecenia i umowy o pracę mieszają się, krzyżują i nawzajem przenikają . Powo- duje to znaczne problemy interpretacyjne, które są rozstrzygane przez sądy w coraz powszechniejszych procesach o ustalenie istnienia stosunku pracy . 2.2. konsekwencje uznania umowy zlecenia za umowę o pracę Sąd, ustalając, czy dana umowa jest umową o pracę mimo innego formalnego jej nazwania, bierze pod uwagę, czy elementami przeważającymi są elementy przypisane umowie o pracę czy umowie zlecenia . W sytuacji gdy trudno ustalić przeważający czynnik, sądy najczęściej opierają się na argumencie zgodnej woli stron i orzekają zgodnie z treścią zawartej umowy . Pracodawca, który przegrał z zatrudnionym proces o ustalenie stosunku pracy, a od dnia uprawomoc- nienia się wyroku dalej go zatrudnia, musi go traktować jak pracownika (zatrudnionego, w zależności od treści wyroku, na czas określony lub nieokreślony) . Zatem pierwszą konsekwencją nabycia statusu pra- cownika jest prawo do żądania wszystkich świadczeń należnych pracownikom, których nie otrzymują zatrudnieni na podstawie umów cywilnoprawnych. Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach wyjaśnił jednak, że przyjmuje się, iż interes prawny pracow- nika w ustaleniu istnienia stosunku pracy nie wyczerpuje się w żądaniu świadczeń należnych z tego stosunku prawnego (np . wyrok z 29 marca 2001 r ., I PKN 333/00, OSNP 2003/1/12) . Ustalenie istnienia stosunku pracy warunkuje bowiem prawo do niektórych bieżących i przyszłych świadczeń z ubezpie- czeń społecznych, a także wpływa, przez konstrukcję stażu ubezpieczenia, na ich wysokość . Może mieć znaczenie dla uzależnionych od okresu zatrudnienia przyszłych świadczeń – prawa do nich lub ich wymiaru – z kolejnych stosunków pracy (np . dodatku stażowego czy nagrody jubileuszowej) . Usta- lenie pracowniczego charakteru umowy łączącej pracodawcę i pracownika powoduje także skutki w sferze podatkowej, w szczególności w zakresie konieczności opłacania przez pracodawcę zali- czek na podatek dochodowy od osób fizycznych, zgodnie z zasadami właściwymi dla zatrudnienia pracowniczego. W wyjątkowych przypadkach może się zdarzyć, że wyrok uwzględniający powództwo w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy nie będzie powodował dla przegranego pracodawcy żadnych dal- szych konsekwencji, a w szczególności nie pociągnie za sobą obowiązku wypłacenia pracownikowi przez pracodawcę dodatkowych świadczeń . www.infor.Pl 13 Umowy zlecenia i inne Umowy cywilnoPrawne od stycznia 2018 r. Przykład Zleceniobiorca dochodzi od byłego zleceniodawcy ustalenia istnienia stosunku pracy, który uległ roz- wiązaniu przed 9 laty . Jest mu to potrzebne przede wszystkim do ustalenia u nowego pracodawcy pra- wa do nagrody jubileuszowej . Przegranie takiego procesu przez zleceniodawcę nie będzie miało dla niego konsekwencji finansowych, ponieważ korzystny dla zleceniobiorcy wyrok jest mu potrzebny do uzyskania dodatkowego świadczenia u nowego pracodawcy . Natomiast ewentualne świadczenia przy- sługujące od zleceniodawcy w większości uległy przedawnieniu, gdyż w prawie pracy obowiązuje 3-let- ni termin przedawnienia . Ten termin nie dotyczy jednak roszczenia o ustalenie istnienia stosunku pracy . Niezależnie od tego, czy proces o ustalenie pracowniczego charakteru zatrudnienia zainicjował inspek- tor pracy czy sam pracownik, uwzględnienie powództwa przez sąd automatycznie przesądza o prawie pracownika do świadczeń, których nie otrzymywał w okresie obowiązywania umowy zlecenia nie będąc uznawany wtedy za pracownika . Swoje roszczenia w tym zakresie pracownicy mogą zgłosić już bezpo- średnio w pozwie o ustalenie stosunku pracy . W praktyce spotyka się również sytuacje, gdy żądania za- ległych świadczeń są zgłaszane dopiero po przesądzeniu w prawomocnym wyroku zatrudnienia na pod- stawie stosunku pracy . UwaGa! świadczenia wynikające z uznania umowy zlecenia za stosunek pracy mogą być dochodzone w tym samym procesie co ustalenie stosunku pracy bądź w odrębnej sprawie. Podstawowym uprawnieniem, które nabywa osoba uznana za pracownika, jest prawo do urlopu wypo- czynkowego . Jeśli pracownik jest nadal zatrudniany, przysługuje mu automatycznie nie tylko prawo do bieżącego urlopu w naturze, ale także do urlopu zaległego, jednak tylko za okres, w którym sąd uznał, że był zatrudniony jako pracownik . Jeśli ustalenie sądu dotyczyło dłuższego okresu, konieczne będzie uwzględnienie 3-letniego okresu przedawnienia . Przykład Dozorca jest zatrudniany od 7 lat na podstawie umów zlecenia . Wystąpił on przeciwko pracodawcy o ustalenie, że od początku był zatrudniony na podstawie umowy na czas nieokreślony w pełnym wy- miarze czasu pracy . Sąd prawomocnym wyrokiem z września 2017 r . uwzględnił powództwo w całości . Pracownik ma prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego za 2017 r . oraz po 26 dni urlopu za lata 2014, 2015 i 2016 . Mimo stwierdzenia pracowniczego charakteru zatrudnienia urlopy za wcześniejsze lata uległy przedawnieniu . Bardziej korzystna jest sytuacja pracodawcy (poprzednio zleceniodawcy) przegrywającego proces z pracownikiem (poprzednio zleceniobiorcą), którego stosunek pracy (poprzednio zlecenia) już się za- kończył . Taka osoba może żądać ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy w wymiarze, który przysługiwałby jej na ogólnych zasadach, z uwzględnieniem okresu zatrudnienia . Cywilnoprawny charakter umowy wy- kluczał bowiem wcześniejsze skorzystanie z urlopu wypoczynkowego w naturze przez tę osobę . Do usta- lenia prawa do urlopu wypoczynkowego lub ekwiwalentu za niewykorzystany urlop istotne jest więc, w jakim okresie i wymiarze sąd stwierdził pracowniczy charakter zatrudnienia powoda . Zatrudniony na podstawie umowy zlecenia zazwyczaj otrzymuje wynagrodzenie . Zwykle nie jest ono wypłacane w identycznej kwocie, jaką mógłby otrzymać jako pracownik . W takiej sytuacji, po wygranym procesie o ustalenie istnienia stosunku pracy, w niektórych przypadkach przysługuje mu prawo do wy- równania różnicy . To, czy takie roszczenia w ogóle mogą być dochodzone, zależy od konkretnych okolicz- ności . Przykładowo, wynagrodzenie, które zatrudniony otrzymywał na podstawie umowy zlecenia, mogło być niższe niż gwarantowane
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od stycznia 2018 r.
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: