Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00232 003431 21348170 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki - ebook/pdf
Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki - ebook/pdf
Autor: Liczba stron:
Wydawca: Infor Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-8137-324-1 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> pracy i ubezpieczeń społecznych
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Publikacja w przystępnej formie udziela odpowiedzi na pytania dotyczące zagadnień związanych z prawem do urlopu wypoczynkowego, jego planowaniem, wymiarem i wykorzystaniem. W książce nie brakuje też odpowiedzi na pytania dotyczących wynagrodzenia urlopowego i ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

poleca e-book URLOPY WYPOCZYNKOWE – ODPOWIEDZI NA PYTANIA Z PRAKTYKI stan prawny 20 czerwca 2018 r. Praca zbiorowa - - 1 4 2 3 7 3 1 8 3 8 8 7 9 - - WSTĘP ...................................................................................................................................... 4 PRAWO DO URLOPU, JEGO WYMIAR I UDZIELANIE ............................................... 5 SpiS treści Jak naliczać pracownikowi urlop wypoczynkowy, jeżeli nie nabył prawa do urlopu w pierwszym roku pracy ...................................................................................................... 5 Jak liczyć staż pracy do urlopu wypoczynkowego w razie zatrudnienia u dwóch pracodawców ......................................................................................................... 6 Kiedy pracownik uzyska prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego ................................. 8 Czy pracownicy zatrudnionej na zastępstwo przysługuje urlop wypoczynkowy ................ 8 Kiedy pracownik uzyska prawo do urlopu, jeżeli umowa o pracę została zawarta w święto, a pracę podjął w pierwszym dniu roboczym ....................................................... 9 Czy można udzielić pracownikowi urlopu w dniu, w którym zakończył pracę po nocnej zmianie ................................................................................................................ 10 Czy nieudzielanie urlopów osobom bezdzietnym w wakacje jest dyskryminacją .............. 11 Czy w razie pracy podczas urlopu wypoczynkowego pracownik ma prawo do zwrotu dnia wolnego ....................................................................................................... 12 W jakim czasie pracodawca powinien udzielić pracownikowi odpowiedzi na wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego ............................................................. 13 Czy w trakcie urlopu wypoczynkowego pracownika można udzielić mu zwolnienia okolicznościowego ............................................................................................................... 15 Czy można przeprowadzić badania lekarskie pracownika podczas urlopu wypoczynkowego ................................................................................................................. 16 Czy na wniosek pracownika pracodawca może udzielać urlopu wypoczynkowego w częściach, z których żadna nie trwa nieprzerwanie 14 dni .............................................. 17 Czy pracodawca może zalecać sposób wykorzystywania urlopu przez pracowników wykonujących prace wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej ...................... 18 Co zrobić, gdy liczba godzin urlopu jest mniejsza od harmonogramowych godzin pracy w dniu urlopu pracownika zatrudnionego w systemie równoważnym ................................ 19 Czy nowemu pracownikowi, któremu przysługuje 10 dni urlopu wypoczynkowego, można udzielić urlopu w kilku częściach ............................................................................ 21 Jakie konsekwencje grożą pracodawcy, który nie udziela urlopu wypoczynkowego pracownikom ........................................................................................................................ 22 Czy pracownik może wykorzystać urlop bezpłatny przed urlopem wypoczynkowym ....... 23 Czy nowo przyjęty pracownik może wykorzystać urlop wypoczynkowy od pierwszego dnia zatrudnienia .................................................................................................................. 25 Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu w terminie ustalonym z pracownikiem ... 26 PLAN URLOPÓW ................................................................................................................... 27 Czy po podaniu planu urlopów do wiadomości pracowników konieczne jest składanie wniosków urlopowych .......................................................................................................... 27 Czy inspektor pracy może kontrolować planowanie urlopów wypoczynkowych oraz ich wykorzystywanie .................................................................................................... 29 Czy małe firmy muszą tworzyć plan urlopów ..................................................................... 30 PRZESUNIĘCIE, PRZERWANIE I ODWOŁANIE URLOPU ......................................... 31 Czy można odwołać pracownika z urlopu za pośrednictwem osoby wskazanej jako kontaktowej do zawiadamiania o wypadku ......................................................................... 31 Czy można odwołać pracownika z części urlopu trwającej łącznie 14 dni ......................... 32 Czy przed urlopem wypoczynkowym pracownik powinien przekazać pracodawcy dane kontaktowe umożliwiające odwołanie z urlopu .......................................................... 34 Czy choroba pracownika wyznaczonego do udzielania pierwszej pomocy może być powodem przesunięcia lub odwołania pracownika z urlopu ............................................... 35 2 20 czerwca 2018 r. Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki URLOP ZALEGŁY ................................................................................................................. 36 Czy pracownik traci prawo do zaległego urlopu w razie naruszenia zasady terminowego wykorzystania takiego urlopu .............................................................................................. 36 Czy można udzielić pracownikowi pozostałej do wykorzystania części urlopu zaległego na niepełny dzień roboczy ................................................................................................... 37 URLOP NA ŻĄDANIE ........................................................................................................... 39 Czy pracownik może przedłużyć planowany urlop wypoczynkowy urlopem na żądanie ....... 39 Jak uregulować udzielanie urlopu na żądanie ..................................................................... 40 Jaki wymiar urlopu na żądanie przysługuje w przypadku równoważnego systemu czasu pracy ........................................................................................................................... 42 Czy możliwe jest zaplanowanie urlopu na żądanie w planie urlopów ................................ 43 Jaki wymiar urlopu na żądanie przysługuje w przypadku urlopu proporcjonalnego .......... 44 WYNAGRODZENIE URLOPOWE ...................................................................................... 46 Jak obliczyć wynagrodzenie urlopowe pracownikowi, jeśli zachoruje w trakcie urlopu wypoczynkowego ................................................................................................................. 46 Jak obliczyć wynagrodzenie urlopowe, gdy została zawarta kolejna umowa o pracę ........ 49 Czy w wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy należy uwzględnić należność za nieplanowaną pracę ......................................................................................................... 51 Czy dodatek specjalny wliczany jest do wynagrodzenia urlopowego ................................. 54 Czy wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy może być niższe od wynagrodzenia minimalnego ........................................................................................................................ 55 Jak obliczyć wynagrodzenie i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy po zmianie etatu ...... 57 Jak obliczyć wynagrodzenie urlopowe po długiej nieobecności w pracy ........................... 60 Jak wliczać do podstawy urlopowej składniki wynagrodzenia wypracowane przez zespół pracowników ................................................................................................... 62 Jak obliczyć wynagrodzenie za wypoczynek w przypadku nieobecności w pracy w okresie, z którego jest ustalana podstawa urlopowa ........................................................ 64 Jakie wynagrodzenie powinien otrzymać pracownik, który podczas urlopu stawił się na zebraniu firmowym ......................................................................................................... 66 EKWIWALENT PIENIĘŻNY ZA NIEWYKORZYSTANY URLOP WYPOCZYNKOWY ................................................................................................ 68 Czy można wypłacić ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w trakcie trwania umowy o pracę ..................................................................................................................... 68 Czy za okres nieusprawiedliwionej nieobecności przysługuje ekwiwalent urlopowy ........ 70 Jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy z różnych lat ............ 71 Jak rozliczyć niewykorzystany urlop wypoczynkowy, jeżeli kolejna umowa o pracę jest zawierana kilka dni po poprzedniej i pracodawca nie wydaje świadectwa pracy ........ 72 Jak ustalić ekwiwalent za urlop pracownika przechodzącego na emeryturę ...................... 74 Czy pracownik nieświadczący pracy w całym okresie zatrudnienia u danego pracodawcy może nabyć prawo do ekwiwalentu za urlop ....................................................................... 75 Czy ekwiwalent za urlop wypoczynkowy przysługuje pracownicy korzystającej z urlopu wychowawczego .................................................................................................... 76 Czy pracownikowi, który bez usprawiedliwienia nie stawiał się do pracy, przysługuje ekwiwalent za niewykorzystany urlop .............................................................. 78 Czy przy naliczaniu okresu urlopowego i ekwiwalentu za urlop należy uwzględnić czerwiec, jeżeli pracownik zmarł 1 czerwca 2018 r. ............................ 79 20 czerwca 2018 r. 3 WStĘp Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje jedynie pracownikom, czyli osobom zatrud­ nionym na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Nie mają go więc osoby zatrudnione na umowy cywilnoprawne czy prowa­ dzące własną działalność gospodarczą. Wymiar urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi zależy od jego stażu urlopowego, czyli od ogólnego okresu zatrudnienia pracownika. Pracownik ma prawo do 20 dni urlopu, jeżeli jego staż urlopowy jest krótszy niż 10 lat. Dłuższy urlop, w wymiarze 26 dni, przysługuje pracownikom legitymującym się stażem w wysokości co najmniej 10 lat. Pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy mają prawo do urlopu ustalane­ go proporcjonalnie do wymiaru etatu. Pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z początkiem każdego roku ka­ lendarzowego. Urlopu udziela się w tym roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Wyjątkiem od tej zasady jest udzielenie urlopu zaległego najpóźniej do 30 września następ­ nego roku. Od powyższej zasady Kodeks pracy przewiduje wyjątek w przypadku pracowników po­ dejmujących pierwszą pracę w życiu. Taki pracownik w roku, w którym podjął pierwszą pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy. Dopiero od następnego roku kalendarzowego pracownik nabywa prawo do urlopu na zasadach obowiązujących pozo­ stałych pracowników. Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w naturze, co wyklucza jakiekol­ wiek finansowe rekompensaty wypłacane w zamian za urlop. W przypadku jednak, gdy następuje rozwiązanie stosunku pracy, a wykorzystanie urlopu w naturze jest niemożliwe, pracodawca ma obowiązek wypłacić ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane dni płatne­ go wypoczynku. 4 20 czerwca 2018 r. Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki prAWO DO UrLOpU, JeGO WYMiAr i UDZieLANie Jaknaliczaćpracownikowiurlopwypoczynkowy, jeżelinienabyłprawadourlopuwpierwszymrokupracy Zatrudniliśmy pracownika od 11 grudnia 2017 r. Jest to jego pierwsza w życiu praca na umowę o pracę. Za 2017 r. pracownik nie nabył prawa do urlopu wypoczynkowego, ponieważ nie prze- pracował pełnego miesiąca. Uzyskaliśmy informację, że w takiej sytuacji powinniśmy mu w 2018 r. nadal naliczać urlop wypoczynkowy po przepracowaniu każdego miesiąca. Jak nale- ży ustalać prawo do urlopu temu pracownikowi w 2018 r.? Od 1 stycznia 2018 r. powinni Państwo naliczać pracownikowi urlop wypoczynkowy na ogól­ nych zasadach. Nie ma w tym przypadku znaczenia, że pracownik nie nabył prawa do urlopu wypoczynkowego za 2017 r. Pracownik podejmujący pierwszą pracę w życiu nabywa prawo do urlopu wypoczynko­ wego po przepracowaniu każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przy­ sługującego mu po przepracowaniu roku, czyli 1/12 z 20 dni lub z 26 dni. Taka zasada na­ liczania urlopu dotyczy tylko roku kalendarzowego, w którym pracownik podjął pierwszą pracę (art. 153 § 1 Kodeksu pracy). Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzo­ wym. Zatem dla sposobu naliczania urlopu wypoczynkowego nie ma znaczenia, czy pra­ cownik w ogóle nabędzie prawo do urlopu w pierwszym roku pracy. Przepisy określają je­ dynie sposób naliczania urlopu w roku kalendarzowym, w którym pracownik podjął pierwszą pracę, oraz ustalają, że prawo do urlopu na ogólnych zasadach pracownik nabywa w każdym kolejnym roku kalendarzowym. Jeżeli pracownik rozpoczynający pracę nie uzyska prawa do urlopu wypoczynkowego w pierwszym roku pracy, nie wpływa to na sposób udzielania mu urlopu wypoczynkowego w następnym roku kalendarzowym. Państwa pracownik w 2017 r. nie nabył prawa do urlopu wypoczynkowego. Nie przepra­ cował bowiem w tym roku pełnego miesiąca. Zatem za okres od 11 do 31 grudnia 2017 r. pracownik w ogóle nie uzyskał urlopu wypoczynkowego. Urlop będzie mu natomiast przy­ sługiwał za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r. (przy założeniu, że przepracuje cały rok). Prawo do urlopu za cały ten okres pracownik nabył 1 stycznia 2018 r. Pracownikowi od 1 stycznia 2018 r. przysługuje prawo do 20 dni urlopu lub do 26 dni urlopu – pracownik w pierw­ szym roku pracy może mieć bowiem naliczany urlop także z wymiaru 26 dni. Do stażu urlopowego zaliczamy nie tylko okresy zatrudnienia. Wlicza się do niego także inne okresy, np.: ■■ nauki, ■■ pracy w gospodarstwie rolnym. 20 czerwca 2018 r. 5 Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki  Przykład Pracownik podjął pierwszą pracę 20 listopada 2017 r. Ukończył studia wyższe i przez 2,5 roku prowadził gospodarstwo rolne. Do stażu urlopowego pracownika wliczamy 8 lat z tytułu nauki i 2,5 roku z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego. Zatem urlop wypoczynkowy w pierw- szym roku pracy liczymy dla tego pracownika z wymiaru 26 dni. Taki wymiar urlopu przysługu- je pracownikom, którzy posiadają co najmniej 10-letni staż urlopowy. PODSTAWA PRAWNA: ■f art. 153, art. 154 § 1, art. 1542 § 2, art. 155 § 1, art. 1551 § 1, art. 1552a § 3 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1000), ■f art. 1 ust. 1 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz.U. Nr 54, poz. 310). Jakliczyćstażpracydourlopuwypoczynkowego wraziezatrudnieniaudwóchpracodawców Czy do stażu pracy do urlopu wypoczynkowego wlicza się tylko okresy pracy zakończonej? Pra- cownik pracuje na 1/2 etatu, poza tym ma umowę o pracę z innym zakładem – czy ten staż pracy można zaliczyć do wyliczenia urlopu? Pracownik zatrudniony w podstawowym i dodatkowym miejscu pracy (czyli u dwóch praco­ dawców) ma prawo u każdego z pracodawców do tego samego wymiaru urlopu wypoczynko­ wego. Jednak w przypadku gdy u jednego z pracodawców świadczy pracę w niepełnym wy­ miarze czasu pracy, długość przysługującego mu urlopu wypoczynkowego będzie ustalona proporcjonalnie do wymiaru etatu tego pracownika. Wymiar urlopu wypoczynkowego udzielanego pracownikowi wynosi: ■■ 20 dni – jeżeli jest zatrudniony krócej niż 10 lat, ■■ 26 dni – jeżeli jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy powinien być ustalany proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze ustalonym proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Wymiar urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi uzależniony jest przede wszystkim od jego stażu pracy. Jednak do przepracowanych lat dolicza się również okresy zakończonej nauki pracownika. Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia: ■■ zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem na­ uczania czas trwania nauki – nie więcej niż 3 lata, 6 20 czerwca 2018 r. Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki ■■ średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki – nie więcej niż 5 lat, ■■ średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawo­ dowych – 5 lat, ■■ średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata, ■■ szkoły policealnej – 6 lat, ■■ szkoły wyższej – 8 lat. Wymienione okresy nauki nie podlegają sumowaniu. Ponadto, jeżeli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od któ­ rego zależy wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, zostanie zaliczony bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki – w zależności od tego, wliczenie którego z tych okresów byłoby korzystniejsze dla pracownika. Do okresu zatrudnienia, uprawniającego pracownika do urlopu wypoczynkowego w okre­ ślonym wymiarze, zalicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w tym zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. W przypadku gdy pracownik zatrudniony jest w dwóch lub więcej stosunkach pracy, do okresu pracy uprawniającego go do urlopu wypoczynkowego zalicza się także okres po­ przedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem dru­ giego lub kolejnego stosunku pracy. Oznacza to, że jeżeli pracownik u jednego pracodawcy ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni i podejmuje kolejną pracę u dru­ giego pracodawcy, też będzie miał tam prawo do urlopu w wymiarze 26 dni. Do stażu pracy tego pracownika u drugiego pracodawcy, uprawniającego pracownika do urlopu wypoczyn­ kowego, wlicza się bowiem okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia u pierwszego pracodawcy. W razie jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i jego wymiar, wlicza się okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy. W związku z tym pracownik zatrudniony u dwóch pracodawców będzie korzystał u każ­ dego z nich z tego samego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Jeżeli jednak u jednego z pracodawców zatrudniony jest w niepełnym wymiarze czasu pracy, przysługujący mu wymiar urlopu wypoczynkowego zostanie zmniejszony proporcjonalnie do wymiaru tego etatu. Czyli w przypadku gdy u drugiego z pracodawców pracownik zatrudniony został w wy­ miarze 1/2 etatu i jego staż pracy uprawnia go do urlopu w wymiarze 26 dni, wymiar przy­ sługującego mu urlopu u tego pracodawcy wyniesie 13 dni (26 dni × 1/2 etatu = 13 dni). PODSTAWA PRAWNA: ■f art. 154, art. 1541, art. 155 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1000). 20 czerwca 2018 r. 7 Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki Kiedypracownikuzyskaprawodo26dniurlopu wypoczynkowego Pracownik skończył studia 18 czerwca 2016 r. i rozpoczął pracę 1 września 2016 r. na podstawie umowy na czas nieokreślony. Kiedy nabędzie prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni? Pracownik uzyska prawo do 26 dni urlopu z dniem 31 sierpnia 2018 r. W dniu 1 września nabędzie prawo do 6 dni urlopu uzupełniającego za 2018 r. Na wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika obok okresów zatrudnienia ma wpływ czas trwania nauki i rodzaj ukończonej szkoły. I tak, z tytułu ukończenia szkoły wyższej wy­ nosi on 8 lat (art. 155 Kodeksu pracy). Jednak warunkiem zaliczenia okresu nauki do stażu urlopowego jest jej ukończenie. Ukończenie nauki w szkole powinno być stwierdzone świa­ dectwem lub dyplomem. Tylko na tej podstawie można zaliczyć okres nauki do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu. Należy pamiętać, że okresy te nie podlegają sumowaniu. W sytuacji gdy pracownik po­ bierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, lub okres nauki – zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika. Tak więc wymiar stażu pracy pracownika, który ukoń­ czył studia i przepracował 2 lata, wynosi: ■■ 2 lata z tytułu pracy, ■■ 8 lat z tytułu ukończenia szkoły wyższej. Łącznie staż pracy liczony do celów urlopowych wyniesie 10 lat. PODSTAWA PRAWNA: ■f art. 154, art. 155 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1000). Czypracownicyzatrudnionejnazastępstwoprzysługuje urlopwypoczynkowy Jedna z pracownic przebywa na urlopie wychowawczym, w związku z tym zatrudniłem nową pra- cownicę na zastępstwo na okres ok. 1,5 roku. Zastępująca pracownica wystąpiła ostatnio z wnios- kiem o udzielenie jej urlopu wypoczynkowego. Czy przy umowie na zastępstwo przysługuje urlop wypoczynkowy? Pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy na zastępstwo przysługuje urlop wypoczynko­ wy w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostawania w stosunku pracy. Jeżeli zachodzi konieczność zastąpienia pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nie­ obecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności. Każdemu pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Zastępca ma takie same prawa i obowiązki jak pozostali pracowni­ 8 20 czerwca 2018 r.
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Urlopy wypoczynkowe – odpowiedzi na pytania z praktyki
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: