Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00053 010090 20261920 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Vademecum płatnika składek. Interpretacje i wyjaśnienia ZUS, orzecznictwo, komentarze ekspertów - ebook/pdf
Vademecum płatnika składek. Interpretacje i wyjaśnienia ZUS, orzecznictwo, komentarze ekspertów - ebook/pdf
Autor: Liczba stron:
Wydawca: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka Język publikacji: polski
ISBN: 978-8-3269-3234-2 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> pracy i ubezpieczeń społecznych
Porównaj ceny (książka, ebook (-22%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj
 Mimo tego, że ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z niewielkimi zmianami obowiązuje od 1999 r., czyli 15 lat, płatnicy składek często mają problemy i wątpliwości dotyczące zagadnień obowiązku ubezpieczeń społecznych, opłacania składek, wyłączeń z podstawy wymiaru. Aktualne przepisy umożliwiają płatnikom złożenie w odpowiednich oddziałach ZUS wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (decyzji), dzięki której będą wiedzieli jak postąpić w danej sprawie ubezpieczeniowej, a tym samym uniknąć niejednokrotnie przykrych konsekwencji. W rozdziałach omawiających zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, reguły dotyczące opłacania składek i wyłączeń z oskładkowania prezentujemy interesujące problemy płatników, w odpowiedzi na nie - wydane interpretacje indywidualne, skomentowane przez ekspertów. Publikacją została również wzbogacona o ciekawe, niedawno zapadłe orzeczenia.
Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

VADEMECUM PŁATNIKA SKŁADEK • interpretacje i wyjaśnienia ZUS • orzecznictwo, komentarze ekspertów V A D E M E C U M P Ł A T N K A S K Ł A D E K I ISBN 978-83-269-3234-2 UOW 36 Vademecum płatnika składek interpretacje i wyjaśnienia ZUS orzecznictwo, komentarze ekspertów Warszawa 2014 Praca zbiorowa pod redakcją: Krystyny Trojanowskiej Kierownik grupy wydawniczej Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca: Agnieszka Gorczyca Kierownik produkcji: Mariusz Jezierski Korekta: Zespół Projekt okładki: Piotr Fedorczyk Skład: Raster studio, N. Bogajczyk Druk: Drukarnia Miller ISBN 978-83-269-3234-2 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2014 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł. Publikacja „Vademecum płatnika składek” została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzy- staniem wysokich kwalifikacji, wiedzy oraz doświadczenia jej twórców. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Opublikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym autorzy, konsultanci oraz redakcja nie mogą ponosić odpowie- dzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji „Vademecum płatnika składek” wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Spis treści Od redakcji ................................................................................................................................... 8 Rozdział 1. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu ............................................................................................. 9 Ubezpieczenia emerytalne i rentowe ................................................................................. 11 Obowiązkowe ubezpieczenia emerytalno-rentowe ..................................................... 11 Dobrowolne ubezpieczenia emerytalno-rentowe ........................................................ 15 Ubezpieczenie chorobowe ................................................................................................... 15 Obowiązkowe ubezpieczenie chorobowe ..................................................................... 16 Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ......................................................................... 16 Ubezpieczenie wypadkowe .................................................................................................. 17 Obowiązkowe ubezpieczenie wypadkowe ................................................................... 17 Ubezpieczenie zdrowotne .................................................................................................... 18 Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego przy kilku tytułach ..................................... 19 Zbieg tytułów do ubezpieczenia zdrowotnego ............................................................. 19 Umowy cywilnoprawne a ubezpieczenia społeczne ...................................................... 19 Umowa o dzieło ............................................................................................................... 19 Umowa zlecenia ............................................................................................................... 20 Podleganie ubezpieczeniom w świetle interpretacji ZUS, NFZ, orzecznictwa i komentarzy ekspertów ................................................................................................. 22 Zasady oskładkowania przy kilku umowach zlecenia ................................................. 22 Kontrakt menedżerski w ramach prowadzonej działalności gospodarczej .............. 24 Ubezpieczenia społeczne dorosłego dziecka przedsiębiorcy ...................................... 25 Podleganie ubezpieczeniom polskiego przedsiębiorcy zatrudnionego na Słowacji .................................................................................................................. 27 Zgłoszenie do ZUS pracownika pracującego stale tylko w Niemczech .................... 28 Miejsce ubezpieczenia zatrudnionego obywatela Ukrainy ......................................... 29 Składki z działalności gospodarczej w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego ze stosunku pracy ......................................................................... 30 Kontrakt menedżerski członka zarządu spółki ............................................................. 31 Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy-rencisty .............................. 32 Status pracownika młodocianego ................................................................................... 33 Ubezpieczenia emerytalno-rentowe zatrudnionego członka rodziny ....................... 34 Ubezpieczenia delegowanego pracownika w czasie korzystania z urlopu bezpłatnego .................................................................................................. 36 3 Dwie umowy zlecenia u tego samego zleceniodawcy .................................................. 38 Obowiązek ubezpieczeń przy zatrudnieniu w firmie z Wielkiej Brytanii i prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce ................................................ 40 Inny adres zamieszkania małżonków ............................................................................ 42 Powołanie na stanowisko prokurenta spółki ................................................................ 44 Powołanie prezesa zarządu spółki ................................................................................. 46 Przychód z umowy o dzieło wykonywanej na urlopie rodzicielskim ....................... 48 Oskładkowanie wynagrodzenia otrzymywanego przez członka zarządu spółdzielni .................................................................................................... 50 Umowa o świadczenie usług wykonywana w ramach działalności gospodarczej ............................................................................................................... 52 Ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy z polskim obywatelstwem, mieszkającego i zatrudnionego stale za granicą ..................................................... 54 Emeryci wykonujący zlecenia zawarte przed 14 stycznia 2000 r. .................................. 56 Działalność gospodarcza na urlopie macierzyńskim ................................................... 58 Wynagrodzenie powołanego członka zarządu ............................................................. 60 Wspólnik spółki cywilnej prowadzący chów i hodowlę zwierząt ............................. 61 Ubezpieczenie zdrowotne pełnomocnika jednoosobowej spółki Skarbu Państwa ........................................................................................................... 63 Umowa cywilna lekarza będącego pracownikiem i przedsiębiorcą ........................... 65 Rozdział 2. Zasady ustalania podstawy wymiaru i opłacania składek ........... 67 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe ........................... 67 Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe ................... 68 Ograniczenie składek emerytalno-rentowych ................................................................. 69 Obowiązki płatnika i ubezpieczonego ........................................................................... 69 Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ............................................. 69 Składka zdrowotna przedsiębiorców ............................................................................. 70 Zasady ustalania podstawy wymiaru i opłacania składek w świetle interpretacji ZUS, NFZ, orzecznictwa i komentarzy ekspertów ............................... 70 Umorzona część pożyczki z funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych ......... 70 Strażak – przedsiębiorca na urlopie wychowawczym .................................................. 73 Zarejestrowana, ale nigdy nie rozpoczęta działalność a możliwość skorzystania z niższej podstawy wymiaru składek ................................................ 74 Współpraca z byłym pracodawcą w Polsce ................................................................... 77 Działalność gospodarcza na rzecz poprzedniego pracodawcy w UE ........................ 78 Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy .............................................. 78 Dodatkowe odszkodowanie dla zleceniobiorcy z tytułu wypadku ........................... 79 Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy ........................................................ 81 Kilometrówka wypłacana pracownikowi oprócz ryczałtu .......................................... 83 Koszty sfinansowania aplikacji adwokackiej dla zleceniobiorcy ................................ 85 Obowiązek naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne ze zlecenia .................. 88 4 Vademecum płatnika składek Spis treści Nagroda z okazji jubileuszu firmy .................................................................................. 90 Ekwiwalent pieniężny wypłacany zamiast poczęstunku z okazji uroczystości spółki ..................................................................................................... 92 Korzystanie przez pracownika z samochodu służbowego w celach prywatnych .................................................................................................. 94 Obniżenie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek ............................ 97 Pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy a składki na FEP ........................................................................................................ 98 Bezpłatne korzystanie z auta służbowego po pracy ................................................... 101 Dwie umowy zlecenia u różnych zleceniodawców .................................................... 102 Właściwa kwalifikacja przychodu ............................................................................... 105 Umowa o dzieło zamiast umowy zlecenia .................................................................. 107 Składki od świadczenia urlopowego ............................................................................ 109 Interpretacja podatkowa a decyzja ZUS ...................................................................... 111 Wpływ błędu urzędu na prawa płatnika do skorzystania z ulgi w opłacaniu składek ................................................................................................. 113 Nagroda uznaniowa ....................................................................................................... 115 Odszkodowanie dla menedżera za niepodejmowanie działalności konkurencyjnej ......................................................................................................... 116 Odsetki od zaległego wynagrodzenia ......................................................................... 119 Wartość karty przeznaczonej do finansowania zakupu artykułów spożywczych ............................................................................................................. 120 Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorcy-rencisty ...................... 122 Ulga składkowa dla adwokata a zawarcie umowy zlecenia z poprzednim pracodawcą ............................................................................................................... 123 Stopa procentowa składki wypadkowej dla spółki i oddziału .................................. 124 Wcześniej wypłacona nagroda jubileuszowa w związku z sytuacją losową ............ 127 Poprzednia praca w spółce wspólnika spółki cywilnej a niższe składki ......................................................................................................... 129 Pakiet kafeteryjny dla chorego pracownika ................................................................ 131 Rekompensata za zmniejszenie odprawy .................................................................... 133 Preferencyjne składki dla lekarza w szpitalu – byłego stażysty tej placówki .......... 134 Koszt zakwaterowania pracownika opłacany przez kontrahenta zagranicznego ........................................................................................................... 136 Praca o szczególnym charakterze na część etatu ........................................................ 139 Stopa procentowa składki wypadkowej przy przejęciu spółki ................................. 141 Podstawa wymiaru składek od przychodów zatrudnionych wykonujących pracę za granicą ........................................................................................................ 143 Warunki do skorzystania z ulgi w opłacaniu składek ................................................ 145 Praca na podstawie umowy uaktywniającej i umowy zlecenia ................................ 147 Składki od umów zlecenia wykonywanych przez pracowników na rzecz pracodawcy ................................................................................................ 149 5 Płatnik składek dla pracownika/zleceniobiorcy ......................................................... 152 Wykonywanie tej samej działalności w ramach spółki cywilnej .............................. 154 Program rabatowy dla pracowników ........................................................................... 156 Termin przedawnienia roszczenia z tytułu zaległych składek .................................. 158 Składka zdrowotna dla nierezydentów ........................................................................ 160 Rozdział 3. Wyłączenia z podstawy wymiaru składek ......................................... 162 Katalog przychodów zwolnionych ze składek ............................................................... 162 Nagroda jubileuszowa .................................................................................................... 162 Projekty wynalazcze i prace badawcze ........................................................................ 164 Odprawy z tytułu przejścia na emeryturę lub rentę ................................................... 165 Odprawy, odszkodowania, rekompensaty z tytułu rozwiązania umowy o pracę ......................................................................................................... 166 Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji ............................................................. 167 Odprawa z tytułu powołania do służby wojskowej .................................................... 168 Świadczenia bhp ............................................................................................................. 168 Środki ochrony indywidualnej ..................................................................................... 169 Odszkodowania za utratę lub uszkodzenie przedmiotów osobistego użytku ........ 170 Ekwiwalenty za prywatny sprzęt pracownika ............................................................. 171 Ubiór służbowy ............................................................................................................... 171 Posiłki dla załogi ............................................................................................................. 172 Rozliczanie jazd lokalnych ............................................................................................ 173 Świadczenia związane z przeniesieniem służbowym ................................................ 174 Podróże służbowe ........................................................................................................... 175 Regulacje zakładowe ..................................................................................................... 178 Praca za granicą .............................................................................................................. 178 Dodatki walutowe i dewizowe ...................................................................................... 180 Dodatek za rozłąkę i strawne ........................................................................................ 181 Pomoc z ZFŚS ................................................................................................................. 181 Rehabilitacja niepełnosprawnych ................................................................................. 184 Wypłaty za czas choroby ................................................................................................ 184 Uzupełnienie zasiłku chorobowego ............................................................................. 185 Ulga przy zakupie towarów lub usług .......................................................................... 185 Nabycie biletów przez pracodawcę .............................................................................. 186 Zwrot poniesionych wydatków .................................................................................... 187 Zwolnienia ze składek na podstawie przepisów szczególnych ................................. 188 Nagrody za wyniki sportowe ........................................................................................ 188 Podnoszenie kwalifikacji przez pracownika ............................................................... 188 Zwolnienia ze składek przychodów zleceniobiorcy ................................................... 188 Wartość świadczeń w naturze ....................................................................................... 189 Wyłączenia ze składek w świetle interpretacji ZUS, NFZ, orzecznictwa i komentarzy ekspertów ............................................................................................................ 190 6 Vademecum płatnika składek Spis treści Pakiety medyczne i ubezpieczenia na życie ................................................................ 190 Dodatkowa odprawa dla pracowników ....................................................................... 193 Rekompensata za likwidację „jubileuszówki” ............................................................ 195 Sfinansowanie przez pracodawcę zaległych składek w części należnej od pracownika .......................................................................................................... 196 Karnety sportowe ze środków obrotowych ................................................................. 199 Pakiet medyczny dla pracownika na urlopie macierzyńskim i ojcowskim ............ 201 Zryczałtowana kwota ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej .............................. 204 Nagrody za pomysły racjonalizatorskie ....................................................................... 206 Kupony lunchowe na posiłek w barze ........................................................................ 208 Diety dla zleceniobiorcy wykonującego pracę za granicą ......................................... 210 Wstępne badania lekarskie zleceniobiorcy ................................................................. 211 Dodatki za rozłąkę dla oddelegowanych do pracy za granicą ................................. 214 Zadośćuczynienie pieniężne dla poszkodowanego w wypadku przy pracy ........... 216 Przychód z tytułu wycieczki sfinansowanej z ZFŚS ................................................... 218 Wartość paczek zakupionych z niewykorzystanych środków ZFŚS po rezygnacji z jego tworzenia .............................................................................. 219 Dodatkowe świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy za porozumieniem stron ......................................................................................... 221 Wartość upominku będącego integralną częścią nagrody jubileuszowej ............... 223 7 Od redakcji, choć ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych i przepisy do niej wykonawcze obowiązują już kilkanaście lat, rodzą w dalszym ciągu wiele problemów i wąt- pliwości. Z praktyki wiadomo, że płatnicy mają najczęściej najwięcej kłopotów z poprawnym ustaleniem obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, prawidłowym wskazaniem podstawy wymiaru składek, oszaco- waniem, który przychód jest zwolniony z obligatoryjnego opłacania należności wobec ZUS. Świadczą o tym liczne wnioski, które płatnicy składają do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wydanie interpretacji indywidualnej. W niniejszej publikacji, oprócz merytorycznego wstępu do każdego rozdziału, prezentujemy najciekawsze decyzje ZUS, NFZ i wyroki sądów, które zapadły w indywidualnych sprawach płatników w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdro- wotnego. Przedstawiamy komentarze ekspertów – w głównej mierze specjalistów z Centrali ZUS, radców prawnych, księgowych – do opublikowanych interpre- tacji. Warto się z nimi zapoznać, zwłaszcza, że niejednokrotnie są kontrowersyj- ne w odniesieniu do stanowiska Zakładu. Mamy nadzieję, że publikacja okaże się przydatna Czytelnikom w praktyce zawodowej, bo choć zawarte w niej interpreta- cje dotyczą jednostkowych spraw, to jednak wskazują określoną opinię istotnych dla płatników organów w trudnych kwestiach ubezpieczeniowych. Poniżej wskazujemy główne akty prawne, użyte w książce, na które powołano się w decyzjach ZUS i NFZ oraz komentarzach ekspertów: ustawa systemowa – ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. , poz. 1442 ze zm.), ustawa zdrowotna – ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdro- wotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.), ustawa wypadkowa – ustawa z 30 października 2002 r.o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.), ustawa o ZFŚS – ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.), ustawa o PIT – ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fi- zycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz.361 ze zm.), rozporządzenie składkowe – rozporządzenie ministra pracy i polityki so- cjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podsta- wy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.), rozporządzenie o podróżach służbowych – rozporządzenie ministra pracy i po- lityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pra- cownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167). 8 Vademecum płatnika składek Rozdział 1 Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu Rozstrzyganie, kto podlega ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo, kto do- browolnie, a kto nie może do nich przystąpić w ogóle, czasami może sprawiać kłopoty. Dlatego warto zapoznać się z tym rozdziałem, dzięki któremu Czytelnik dowie się, kogo należy objąć ubezpieczeniami społecznymi obowiązkowo, kogo dobrowolnie, a kto w ogóle nie może lub nie musi być nimi objęty. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym reguluje ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.); dalej ustawa systemowa. Wymienione są w niej tytuły, które rodzą obo- wiązek ubezpieczeń społecznych lub dają możliwość objęcia się tymi ubezpiecze- niami dobrowolnie. Należy zwrócić uwagę, że niektóre uregulowania ustawy systemowej nie dotyczą takich osób, jak: • sędziowie, • prokuratorzy, • osoby pozostające w stosunku służby (chodzi oczywiście o służbę zawodową), • obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych i urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub insty- tucjach międzynarodowych, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, • rolnicy prowadzący wyłącznie działalność rolniczą i podlegający z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu rolników. Rolnicy prowadzący działalność rolniczą podlegają z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu rolników. Rolnik, który rozpocznie prowadzenie pozarolniczej dzia- łalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalno- ści, podlega nadal ubezpieczeniu rolników, pod warunkiem że: • pozostawał w ubezpieczeniu rolników nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata przed rozpoczęciem działalności, 9 • w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalno- ści gospodarczej lub rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu tej działalności złoży w KRUS oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia rolniczego. Nieza- chowanie tego terminu jest równoznaczne z ustaniem ubezpieczenia rolnicze- go z końcem kwartału, w którym rolnik rozpoczął wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracę przy prowadzeniu tej działalności, • jednocześnie nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospo- darstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeli- czeniowego lub w dziale specjalnym, • nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym, • nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubez- pieczeń społecznych, • kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przy- chodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza ustalonej prze- pisami danej kwoty, którą należy udokumentować zaświadczeniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego i złożyć w KRUS, chyba że w poprzednim roku podatkowym działalność pozarolnicza nie była prowadzona; zaświadczenie urzędu skarbowego należy składać corocznie w KRUS, w terminie do 31 maja każdego roku podatkowego. Rolnicy prowadzący działalność rolniczą i podlegający z tego tytułu ubezpie- czeniu społecznemu rolników, którzy podejmą dodatkowo jakąkolwiek inną działalność, np. nawiążą umowę o pracę lub umowę zlecenia, będą podlegać ubezpieczeniom społecznym z tych tytułów. Nie ma przy tym znaczenia, że podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników. Wszystkie osoby (oprócz tych, których nie obejmuje ustawa systemowa), które po- dejmą działalność zarobkową – bez względu na formę tej działalności – podlegają ubezpieczeniom społecznym zgodnie z postanowieniami ustawy systemowej. Ubezpieczenia społeczne obejmują kilka rodzajów ubezpieczeń: • ubezpieczenie emerytalne, • ubezpieczenia rentowe, • ubezpieczenie chorobowe (ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa), • ubezpieczenie wypadkowe (ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i cho- rób zawodowych). 10 Vademecum płatnika składek Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu Podstawowym obowiązkiem pracodawcy – płatnika składek jest ustalenie, czy za- trudnienie (umowa, na podstawie której dana osoba wykonuje pracę): • rodzi obowiązek ubezpieczeń społecznych, • czy też daje tylko możliwość objęcia się ubezpieczeniami dobrowolnie na wnio- sek zainteresowanego. Trzeba pamiętać, że może się także zdarzyć, że w danym przypadku ustawa syste- mowa nie przewiduje ani obowiązku, ani dobrowolności objęcia ubezpieczenia- mi. Oznacza to, że osoba w ogóle nie podlega z danego tytułu ubezpieczeniom. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe Najważniejsze znaczenie mają ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rento- we. Wiąże się to z tym, że podleganie ubezpieczeniom chorobowemu i wypadko- wemu jest konsekwencją podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Powiązanie to występuje niezależnie od tego, czy ktoś jest objęty ubezpieczeniem obowiązkowo, czy dobrowolnie. Nie ma możliwości podlegania tylko jednemu z tych ubezpieczeń. Jeżeli dana osoba podlega ubezpieczeniu emerytalnemu obo- wiązkowo, to również ubezpieczenia rentowe są dla niej obowiązkowe. Jeżeli zaś ubezpieczeniu emerytalnemu podlega dobrowolnie, to i objęcie ubezpieczenia- mi rentowymi jest dla niej dobrowolne. Należy pamiętać, że opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe uprawnia ubezpieczonego do otrzymania świadczeń: • emerytalnych (emerytur) oraz • rentowych (rent). Obowiązkowe ubezpieczenia emerytalno-rentowe Obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i ubezpieczeniom rentowym podlegają: 1. Pracownicy. Trzeba pamiętać, że zgodnie z ustawą systemową pracownikiem jest: • osoba pozostająca w stosunku pracy, • osoba wykonująca pracę na podstawie: – umowy agencyjnej, – umowy zlecenia lub 11 – innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kc stosuje się przepi- sy dotyczące zlecenia albo – umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe uprawnia ubezpieczo- nego do otrzymania świadczeń: • emerytalnych (emerytur) oraz • rentowych (rent). Należy zwrócić uwagę, że pracownicy spełniający kryteria określone dla osób współpracujących przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracujących przy wykonywaniu umowy zlecenia – do celów ubezpieczeń społecznych są traktowani jako osoby współpracujące (np. matka zatrudniona u syna na podstawie umowy o pracę, mąż u żony). Oznacza to, że podlegają oni ubezpieczeniom na zasadach określonych dla osób współpracujących, a nie na zasadach określonych dla pracowników. 2. Osoby wykonujące pracę nakładczą. Za osobę wykonującą pracę nakładczą uważa się osobę zatrudnioną na podsta- wie umowy o pracę nakładczą. 3. Członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych. Członkami spółdzielni są: • członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej, • członek innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, • członek spółdzielni kółek rolniczych, zajmujących się produkcją rolną, dzia- łających na podstawie przepisów ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spół- dzielcze (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1443), który wykonuje pracę na rzecz spółdzielni na innej podstawie niż stosunek pracy lub wytwarza na jej rzecz produkty rolne w prowadzonym przez siebie gospodarstwie. Na równi z członkiem spółdzielni traktuje się inne osoby, które wykonują pracę w spół- dzielni lub w gospodarstwie rolnym spółdzielni na innej podstawie niż stosunek pracy: 12 Vademecum płatnika składek Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu • niebędące jej członkami oraz • wynagradzane według zasad obowiązujących członków spółdzielni, w tym kan- dydatów na członka spółdzielni. 4. Osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Dotyczy to osób wykonujących czynności na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kc. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osób z nimi współpracujących (da- lej: zleceniobiorcy), bez względu na długość umowy, nawet jeżeli jest to umowa jednodniowa. Uczniowie szkół ponadpodstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych i studenci do ukończenia 26 lat nie podlegają ubezpieczeniom z tytułu wyko- nywania pracy na podstawie umowy zlecenia czy umowy agencyjnej ani obo- wiązkowo, ani dobrowolnie. Ważne Za osobę współpracującą ze zleceniobiorcami uważa się: • małżonka, • dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, • rodziców, macochę i ojczyma oraz • osoby przysposabiające, jeżeli pozostają ze zleceniobiorcami we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia. 5. Osoby prowadzące działalność pozarolniczą. Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne dotyczą osób prowadzących działalność gospodarczą , twórców, artystów, osoby prowadzące działalność w zakresie wol- nego zawodu: a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektó- rych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz wspólników jednoosobowej spółki z o.o., wspólników spółki jawnej, koman- dytowej lub partnerskiej, a także osób z nimi współpracujących. 13 Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się także osobę prowadzącą nie- publiczną szkołę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty. Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą uważa się: • małżonka, • dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, • rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z prowadzącymi działalność pozarolniczą we wspólnym gospodarstwie domo- wym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność pozarolniczą nie jest oso- ba, z którą została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Ważne Przykład Umowa o przygotowanie zawodowe Pan Adam Chojnacki prowadzi duży warsztat mechaniczny. Jego syn – Maciej, 18-letni uczeń technikum mechanicznego współpracuje z nim przy prowadzeniu tej działalności i spełnia kryteria dla osoby współpracującej. Do celów ubezpiecze- niowych traktowany jest jak osoba współpracująca. Wystarczy jednak, że pan Adam zawrze z nim umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, syn będzie trakto- wany dla celów ubezpieczeniowych jak pracownik, a nie jak osoba współpracująca. 6. Posłowie i senatorowie pobierający uposażenie oraz posłowie do Parlamentu Europejskiego. 7. Stypendyści sportowi są to osoby pobierające stypendia sportowe, z wyjąt- kiem osób uczących się lub studiujących. Podlegają oni ubezpieczeniom społecznym z tytułu bycia stypendystą sportowym, jeżeli nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innego tytułu. 8. Pobierający stypendium słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej. 9. Osoby wykonujące odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy, w cza- sie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania. 10. Osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub sty- pendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowe- go w miejscu pracy, na które zostali skierowani przez powiatowy urząd pracy. 14 Vademecum płatnika składek Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu 11. Osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygoto- wania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiato- wy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie staż lub przygotowanie zawodowe. 12. Osoby pobierające stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrud- nienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomo- wych i niepozostawania w zatrudnieniu. 13. Duchowni. Za osobę duchowną uważa się duchownego, członków zakonów męskich i żeńskich Kościoła katolickiego, innych Kościołów i związków wy- znaniowych, z wyjątkiem alumnów seminariów duchownych, nowicjuszów, postulantów i juniorystów, którzy nie ukończyli 25. lat. 14. Żołnierze niezawodowi w służbie czynnej. 15. Osoby odbywające służbę zastępczą. 16. Funkcjonariusze Służby Celnej. 17. Osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. 18. Osoby pobierające świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osoby pobierające zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania za- wodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, osoby pobierają-ce wy na- grodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikają- ce z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy, osoby pobierające świadczenie szkoleniowe wypłacone po ustaniu zatrudnienia. 19. Osoby pobierające świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia. Dobrowolne ubezpieczenia emerytalno-rentowe Od 1 stycznia 2013 r. prawo do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowy- mi przysługuje osobom, które nie spełniają warunków do podlegania tym ubez- pieczeniom obowiązkowo. Jeżeli okres dobrowolnego objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi przekracza 10 lat, nie obowiązuje gwarancja wypłaty mi- nimalnego świadczenia, w wypadku gdy stan własnego konta ubezpieczeniowego nie będzie go zapewniał. Ubezpieczenie chorobowe Podobnie jak w przypadku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, ustawa syste- mowa wskazuje: 15
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Vademecum płatnika składek. Interpretacje i wyjaśnienia ZUS, orzecznictwo, komentarze ekspertów
Autor:
Sklep
Format
Cena
Ebookpoint.pl Ebookpoint.pl
ebook/pdf
44,54 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: